śāstraṃ praṇetukāmaḥ svasya śāstur māhātmyajñāpanārthaṃ guṇākhyān apūrvakaṃ tasmai namaskāram ārabhate |
ya iti | buddhaṃ bhagavantam adhikṛtyāha hatam asyāndhakāram anena veti hatāndhakāraḥ | sarveṇa prakāreṇa sarvasmin hatāndhakāraḥ sarvathā sarvahatāndhakāraḥ |
ajñānaṃ hi bhūtārthadarśanapratibandhād andhakāram |
tac ca bhagavato buddhasya pratipakṣalābhenātyantaṃ sarvathā sarvatra jñeye punar anutpattidharmatvād dhatam | ato ’sau sarvathā sarvahatāndhakāraḥ |
pratyekabuddhaśrāvakā api kāmaṃ sarvatra hatāndhakārāḥ | kliṣṭasaṃmohātyantavigamāt | na tu sarvathā |
tathā hy eṣāṃ buddhadharmeṣv ativiprakṛṣṭadeśakāleṣv artheṣu cānantaprabhedeṣu bhavaty evākliṣṭam ajñānam |
ity ātmahitapratipattisaṃpadā saṃstutya punas tam eva bhagavantaṃ parahitapratipattisaṃpadā saṃstauti saṃsārapaṅkāj jagad ujjahāreti |
saṃsāro hi jagadāsaṅgasthānatvāt duruttaratvāc ca paṅkabhūtaḥ |
tatrāvamagnaṃ jagad atrāṇam anukampamāno bhagavān saddharmadeśanāhastapradānair yathā bhavyam abhyuddhṛtavān
iti | ya evam ātmaparahitapratipattisaṃpadā yuktas tasmai namaskṛtya yathārthaśāstre | namaskṛtyeti śirasā praṇipatya |
yathārtham aviparītaṃ śāstīti yathārthaśāstā | anena parahitapratipattyupāyam asyāviṣkaroti |
yathābhūtaśāsanāc chāstā bhavann asau saṃsārapaṅkāj jagad ujjahāra na tv ṛddhivarapradānaprabhāveṇeti |
tasmai namaskṛtya kiṃ kariṣyāmīty āha śāstraṃ pravakṣyāmi |
śiṣyaśāsanāc chāstram |
katamac chāstram ity āha abhidharmakośam |
釋曰 若人欲正造論 當令他知大師不共功德 故說眾德為先 後頂禮大師
此偈但依佛世尊說 偈曰 一切種智滅諸暝 釋曰 滅一切暝 由一切種智
於一切法無明者 能障見真實義 故稱為暝
此無明於佛世尊 由得究竟通對治故 一切種於一切法 永不生為法故 故稱為滅
獨覺及聲聞 於一切法雖除無明 由有染污無明極不生故 不由一切種
何以故 諸餘聖人 於如來不共法 及於餘境 最久遠時處無邊差別 有無染污無明
顯自利行究竟 讚歎佛已 次以利他行圓滿 讚歎世尊 偈曰 拔出眾生生死泥
釋曰 生死是世間沈著處故 難可度故 故以譬泥
眾生於中沈著無救接者 唯佛世尊欲憐愍度脫 授說正法手應理拔濟
是人與自他利益行相應 偈曰 頂禮大師如理教 釋曰 頭面接足名頂禮
立教不虛稱大師 無倒稱如理 得善離惡言稱教 說此如理教為利他方便
由如理教 從生死泥拔濟眾生 不由通慧施恩威德等
頂禮如理教師已 欲何所作 偈曰 對法俱舍我當說
釋曰 此法通名滅濟教
別名云何 阿毘達磨俱舍
論曰今欲造論為顯自師其體尊高超諸聖眾故先讚德方申敬禮
諸言所表謂佛世尊此能破闇故稱冥滅言一切種諸冥滅者謂滅諸境一切品冥
以諸無知能覆實義及障真見故說為冥
唯佛世尊得永對治於一切境一切種冥證不生法故稱為滅
聲聞獨覺雖滅諸冥以染無知畢竟斷故非一切種
所以者何由於佛法極遠時處及諸義類無邊差別不染無知猶未斷故
已讚世尊自利德滿次當讚佛利他德圓拔眾生出生死泥者
由彼生死是諸眾生沈溺處故難可出故所以譬泥
眾生於中淪沒無救世尊哀愍隨授所應正法教手拔濟令出
已讚佛德次申敬禮敬禮如是如理師者稽首接足故稱敬禮諸有具前自他利德
故云如是如實無倒教授誡勗名如理師如理師言顯利他德能方便
說如理正教從生死泥拔眾生出不由威力與願神通
禮如理師欲何所作對法藏論我當說者
教誡學徒故稱為論
其論者何謂對法藏
| bstan bcos byed par ’dod pas raṅ gi ston pa’i che ba’i bdag ñid śes par bya ba’i phyir de la yon tan brjod pa sṅon du ’gro ba’i phyag ’tshal ba rtsom mo |
| gaṅ źig ces bya ba ni | saṅs rgyas bcom ldan ’das kyi dbaṅ du byas nas smras pa’o | | ’di’i’am ’dis mun pa bcom pas mun pa bcom pa’o | | thams cad la mun pa rnam pa thams cad du bcom pas kun la mun pa gtan bcom pa’o |
| mi śes pa ni yaṅ dag pa’i don mthoṅ ba la bgegs su gyur pa’i phyir mun pa ste |
de yaṅ saṅs rgyas bcom ldan ’das kyis gñen po brñes nas śes bya thams cad la phyis mi skye ba’i chos can du gyur pa’i phyir gtan nas ye bcom pa ste | de’i phyir ’di’i ni kun la mun pa gtan bcom pa’o |
| de raṅ saṅs rgyas daṅ ñan thos rnams kyaṅ ñon moṅs pa can gyi rmoṅs pa daṅ bral ba’i phyir kun la mun pa bcom par ni ’dod mod kyi gtan nas ni ma yin te
’di ltar de dag la saṅs rgyas kyi chos daṅ | yul daṅ | dus śin tu bskal pa daṅ | don rab tu dbye ba mtha’ yas pa rnams la ñon moṅs pa can ma yin pa’i mi śes pa yod pa ñid do |
| de ltar bdag la phan pa sgrub pa phun sum tshogs pas yaṅ dag par bstod nas | yaṅ bcom ldan ’das de ñid la gźan la phan pa sgrub pa phun sum tshogs pas yaṅ dag par bstod pa ni | ’khor ba’i ’dam las ’gro ba draṅs mdzad pa | | źes bya ba ste |
’khor ba ni ’gro ba kun tu chags pa’i gnas yin pa’i phyir daṅ | brgal bar dka’ ba’i phyir ’dam lta bu yin te |
’gro ba der byiṅ ba skyabs med pa la bcom ldan ’das thugs brtse ba daṅ ldan pas dam pa’i chos ston pa’i phyag brkyaṅ ba dag gis skal ba ji lta ba bźin du draṅs so |
(| de ltar bdag daṅ gźan la phan pa sgrub pa phun sum tshogs pa de lta bu daṅ ldan pa gaṅ yin pa de la phyag ’tshal nas źes bya ba ni mgos btud nas so don bźin ston pa)
| don ji lta ba bźin phyin ci ma log par ston pas na don bźin ston pa’o | | ’dis ni ’di’i gźan la phan pa sgrub pa’i thabs ston te |
de ni ston pa na yaṅ dag pa ji lta ba bźin du ston pas ’khor ba’i ’dam las ’gro ba draṅs kyi rdzu ’phrul daṅ | dam pa sbyin pa’i mthus ni ma yin no | | de ltar bdag daṅ gźan la phan pa sgrub pa phun sum tshogs pa de lta bu daṅ ldan pa gaṅ yin pa de la phyag ’tshal nas źes bya ba ni mgos btud nas so don bźin ston pa
de la phyag ’tshal nas ci źig bya źe na | bstan bcos rab bśad bya źes bya ba smos te |
slob ma ’chos pas na bstan bcos so |
| bstan bcos gaṅ źe na | chos mṅon mdzod ces bya ba smos so |