tad dhi skandheṣūcyamānaṃ na tāvad eteṣv evāntarṇetuṃ śakyate arthāyogāt |
na hi tadrūpaṃ nāpi yāvadvijñānam iti |
na cāpi ṣaṣṭhaḥ skandho vaktuṃ śakyate | kutaḥ | arthāyogāt |
rāśyartho hi skandhārtha ity uktam |
na cāsaṃskṛtam atītādibhedabhinnaṃ rūpādivadyatas tat sarvam aikadhyam abhisaṃkṣipyāsaṃskṛtaskandha iti saṃkhyāṃ gacchet |
saṃkleśavastujñāpanārthaṃ khalūpādānaskandhavacanaṃ saṃkleśavyavadānavastujñāpanārthaṃ skandhavacanaṃ |
na cobhayathā ’py asaṃskṛtam ity arthāyogān na teśu vyavasthāpitam |
yathā ghaṭoparamo na ghaṭa evaṃ skandhoparamo na skandho bhavitum arhatīty apare |
teṣāṃ dhātvāyataneṣv apy eṣa prasaṅgaḥ |
uktaḥ skandhānām anyaḥ prakāraḥ ||
釋曰。若於五陰中説三(25)無爲。不可安立令與陰相符。何以故。義不相(26)應故
云何不相應。此無爲安色中。非色乃至(27)非識。
不可説爲第六陰。何以故。不應陰義故。
(28)陰是聚義前已説。
無爲無過去未來現在等(29)異如色等。由此異一切。攝聚一處可立名無(166a1)爲陰。
爲顯染汚依止故説取陰。爲顯染汚清(2)淨依止故説陰。
此二義於無爲中無由義。不(3)相應故。於陰中不立無爲。
如瓶破壞非瓶。如(4)此陰滅壞不可立爲陰。
餘師説如此。若作此(5)執。於界入中成反質難。
説諸陰別義已。
(20)論曰。三無爲法不可説在色等蘊中。與色(21)等義不相應故。
謂體非色乃至非識。
亦不(22)可説爲第六蘊。彼與蘊義不相應故。
聚(23)義是蘊。如前具説。
謂無爲法。非如色等有(24)過去等品類差別可略一聚名無爲蘊。
又(25)言取蘊爲顯染依。染淨二依蘊言所顯。
無(26)爲於此二義都無。義不相應故不立蘊。
有(27)説。如瓶破非瓶。如是蘊息應非蘊。
彼於(28)處界例應成失。
如是已説諸蘊廢立。
| (7)de ni phuṅ po dag gi naṅ du brjod na de ni gzugs ma yin źiṅ rnam par śes pa’i bar du yaṅ ma yin pas don du mi ruṅ ba’i phyir
re źig de dag ñid kyi naṅ du bsdu bar ni mi nus so |
| phuṅ po drug par brjod par yaṅ mi nus so | | ci’i phyir źe na | don du mi ruṅ ba’i phyir te |
spuṅs pa’i (37a1) don du ni phuṅ po’i don to źes bśad na |
’dus ma byas na gzugs bźin du ’di ltar de dag thams cad gcig tu bsdus nas ’dus ma byas kyi phuṅ po źes bya ba’i graṅs su ’gro bar ’gyur ba ’das pa la sogs pa’i bye brag gis tha dad pa ma yin no |
| yaṅ kun (2)nas ñon moṅs pa’i gźi śes par bya ba’i phyir ñe bar len pa’i phuṅ po źes bya la | kun nas ñon moṅs pa daṅ rnam par byaṅ ba’i gźi śes par bya ba’i phyir phuṅ po źes kyaṅ bya na |
’dus ma byas ni don du mi ruṅ ba’i phyir gñi ga yaṅ ma yin te | de dag tu rnam par gźag go |
kha (3)cig na re ji ltar bum pa chag pa bum pa ma yin pa de bźin du phuṅ po źig pa yaṅ phuṅ po yin par mi ’os so źes zer te |
de dag gi ltar na khams daṅ skye mched dag la yaṅ de ltar thal bar ’gyur ro |
| phuṅ po rnams kyi rnam pa gźan bśad zin to |