Bibliotheca Polyglotta

OE09: Þrymskviða

Complete text

Þrymskviða

Thrymskvæde
(Þrymskviþa)

Thrymskvitha
The Lay of Thrym

1.
Reiðr var þá Vingþórr
er hann vaknaði
ok síns hamars
um saknaði,
skegg nam at hrista,
skǫr nam at dýja,
réð Jarðar burr
um at þreifask.

1.
Vred var Vingthor,
han vaagned op,
og hamren sin
han savned da;
reiste skjeg han,
rysted haar han,
„Jords“ søn tog til
om at famle.

1.
Wild was Vingthor |
when he awoke,
And when his mighty |
hammer he missed;
He shook his beard, |
his hair was bristling,
As the son of Jorth |
about him sought.

2.
Ok hann þat orða
alls fyrst um kvað:
„Heyrðu nú, Loki,
hvat ek nú mæli,
er eigi veit
jarðar hvergi
né upphimins:
áss er stolinn hamri.“

2.
Og først af alt
det ord han kvad:
„Hør du nu, Loke!
nu her mit ord,
hvad ingensteds
paa jord man ved
og i himlen ei:
hamren er „aas“ rant!“

2.
Hear now the speech |
that first he spake:
„Harken, Loki, |
and heed my words,
Nowhere on earth |
is it known to man,
Nor in heaven above: |
our hammer is stolen.“

3.
Gengu þeir fagra
Freyju túna,
ok hann þat orða
alls fyrst um kvað:
„Muntu mér, Freyja,
fjaðrhams ljá,
ef ek minn hamar
mættak hitta?“

3.
Gik ad Freyja’s
fagre tun de,
og først af alt
det ord han kvad:
„Vil du din fjærham,
Freyja! mig laane —
om jeg min hammer
hitte kunde?“

3.
To the dwelling fair |
of Freyja went they,
Hear now the speech |
that first he spake:
„Wilt thou, Freyja, |
thy feather-dress lend me,
That so my hammer |
I may seek?“

Freyja kvað:
4.
„Þó mynda ek gefa þér,
þótt ór gulli væri,
ok þó selja
at væri ór silfri.“

Freyja kvad.
4.
„Monne vel give,
var af guld den end,
og saa dig fly,
var af sølv den end!“

Freyja spake:
4.
„Thine should it be |
though of silver bright,
And I would give it |
though 'twere of gold.“

5.
Fló þá Loki,
- fjaðrhamr dunði -
unz fyr útan kom
ása garða
ok fyr innan kom
jǫtna heima.

5.
Fløi da Loke,
fjærham døned,
til ud kan kom
af æsers gaard,
og ind han kom
i jotunheim.

Then Loki flew, |
and the feather-dress whirred,
Till he left behind him |
the home of the gods,
And reached at last |
the realm of the giants.

6.
Þrymr sat á haugi,
þursa dróttinn,
greyjum sínum
gullbǫnd snøri
ok mǫrum sínum
mǫn jafnaði.

6.
Thrym paa haug sad,
thursers herre,
hundene sine
snoed han guldbaand,
foler sine
faxet jevned.

5.
Thrym sat on a mound, |
the giants' master,
Leashes of gold |
he laid for his dogs,
And stroked and smoothed |
the manes of his steeds.

Þrymr kvað:
7.
„Hvat er með ásum?
Hvat er með álfum?
Hví ertu einn kominn
í jǫtunheima?“
„Illt er með ásum.
Illt er með álfum.
Hefir þú Hlórriða
hamar um fólginn?“

Thrym kvad.
7.
„Hvad nu med æser?
hvad nu med alver?
hvi kom ene
i jotunheim du?“
Loke kvad.
„Ilde med æser,
ilde med alver;
har du Hlóride’s
hammer bort gjemt?“

Thrym spake:
6.
„How fare the gods, |
how fare the elves?
Why comst thou alone |
to the giants' land?“
Loki spake:
„Ill fare the gods, |
ill fare the elves!
Hast thou hidden |
Hlorrithi's hammer?“

8.
„Ek hefi Hlórriða
hamar um fólginn
átta rǫstum
fyr jǫrð neðan;
hann engi maðr
aptr um heimtir,
nema fœri mér
Freyju at kvæn.“

Thrym kvad.
8.
„Har den Hlóride’s
hammer bort gjemt
otte raster
i jorden dybt;
ingen mand den
atter henter,
fører ei han mig
Freyja til brud.“

Thrym spake:
7.
„I have hidden |
Hlorrithi's hammer,
Eight miles down |
deep in the earth;
And back again |
shall no man bring it
If Freyja I win not |
to be my wife.“

9.
Fló þá Loki
- fjaðrhamr dunði -
unz fyr útan kom
jǫtna heima
ok fyr innan kom
ása garða.
Mœtti hann Þór
miðra garða,
ok þat hann orða
alls fyrst um kvað:

9.
Fløi da Loke,
fjærham døned,
til ud han kom
af jotunheim,
og ind han kom
i æsers gaard;
mødte han Thor
midt i gaarden,
og først af alt
det ord han kvad:

10.
„Hefir þú erendi
sem erfiði?
Segðu á lopti
lǫng tíðendi.
Opt sitjanda
sǫgur um fallask,
ok liggjandi
lygi um bellir.“

10.
„Har maal du naaet
som møie havt?
sig du af luften
langferds melding;
tidt siddende
tidend fattes,
liggende mand
med løgn driver.“

9.
„Hast thou found tidings |
as well as trouble?
Thy news in the air |
shalt thou utter now;
Oft doth the sitter |
his story forget,
And lies he speaks |
who lays himself down.“

Loki kvað:
11.
„Hefi ek erfiði
ok ørendi:
Þrymr hefir þinn hamar,
þursa dróttinn;
hann engi maðr
aptr um heimtir,
nema honum fœri
Freyju at kván.“

Loke kvad.
11.
„Møie jeg havt har,
saa maal og naaet;
Thrym har hamren,
thursers herre;
ingen mand den
atter henter,
fører ei han ham
Freyja til brud.“

Loki spake:
10.
„Trouble I have, |
and tidings as well:
Thrym, king of the giants, |
keeps thy hammer,
And back again |
shall no man bring it
If Freyja he wins not |
to be his wife.“

12.
Ganga þeir fagra
Freyju at hitta,
ok hann þat orða
alls fyrst um kvað:
„Bittu þik, Freyja,
brúðar líni,
vit skulum aka tvau
í jǫtunheima.“

12.
Gaar de fagre
Freyja at treffe,
og først af alt
det ord han kvad:
„Bind dig, Freyja!
med brudelin,
age vi to skal
i jotunheim.“

11.
Freyja the fair |
then went they to find;
Hear now the speech |
that first he spake:
„Bind on, Freyja, |
the bridal veil,
For we two must haste |
to the giants' home.“

13.
Reið varð þá Freyja
ok fnásaði,
allr ása salr
undir bifðisk,
stǫkk þat it mikla
men Brísinga:
„Mik veiztu verða
vergjarnasta,
ef ek ek með þér
í jǫtunheima.“

13.
Vred blev Freyja,
og fnyste hun,
al æsers sal
derunder skalv;
brast af brede
Brisingsmykket:
„Mandgalest mig
monne du kalde,
ager med dig jeg
i jotunheim.“

14.
Senn váru æsir
allir á þingi
ok ásynjur
allar á máli,
ok um þat réðu
ríkir tívar
hvé þeir Hlórriða
hamar of sœtti.

14.
Snart var æser
alle paa thinge
og aasynjer
alle til samraad;
raadslog herom
høie guder,
hvordan de Thors
tunghammer finge.

13.
Then were the gods |
together met,
And the goddesses came |
and council held,
And the far-famed ones |
a plan would find,
How they might Hlorrithi's |
hammer win.

15.
Þá kvað þat Heimdallr,
hvítastr ása,
vissi hann vel fram
sem vanir aðrir:
„Bindu vér Þór þá
brúðar líni,
hafi hann it mikla
men Brísinga.

15.
Kvad da Heimdal
haarfagrest aas,
vidste han vel frem
som vaner mest:
„Binde vi Thor da
med brudelin,
bære han brede
Brisingsmykket!

14.
Then Heimdall spake, |
whitest of the gods,
Like the Wanes he knew |
the future well:
„Bind we on Thor |
the bridal veil,
Let him bear the mighty |
Brisings' necklace;

16.
Látum und honum
hrynja lukla
ok kvenváðir
um kné falla,
en á brjósti
breiða steina,
ok hagliga
um hǫfuð typpum.“

16.
Nøgler vi lade
larme ved belte,
kvindeklæder
om knæ falde,
men om brystet
brede stene,
lin vi om hoved
hændigt toppe!“

15.
„Keys around him |
let there rattle,
And down to his knees |
hang woman's dress;
With gems full broad |
upon his breast,
And a pretty cap |
to crown his head.“

17.
Þá kvað þat Þórr,
þrúðugr áss:
„Mik munu æsir
argan kalla,
ef ek bindask læt
brúðar líni!“

17.
Det kvad da Thor,
den trøste aas:
- - - - -
„Mig maa æser
usling kalde,
la’r jeg mig binde
med brudelin.“

16.
Then Thor the mighty |
his answer made:
„Me would the gods |
unmanly call
If I let bind |
the bridal veil.“

18.
Þá kvað þat Loki
Laufeyjar sonr:
„Þegi þú, Þórr,
þeira orða!
Þegar munu jǫtnar
Ásgarð búa,
nema þú þinn hamar
þér of heimtir.“

18.
Kvad da Loke,
den Lauvey's søn:
„Tie du, Thor!
med tale slig;
snart vil jotner
aasgaard bygge,
henter du dig
din hammer ei.“

17.
Then Loki spake, |
the son of Laufey:
„Be silent, Thor, |
and speak not thus;
Else will the giants |
in Asgarth dwell
If thy hammer is brought not |
home to thee.“

19.
Bundu þeir Þór þá
brúðar líni
ok inu mikla
meni Brísinga,
létu und honum
hrynja lukla
ok kvenváðir
um kné falla,
en á brjósti
breiða steina,
ok hagliga
um hǫfuð typpðu.

19.
Bandt da Thor de
med brudelin
og med brede
Brisingsmykket,
lod de ham nøgler
larme ved belte,
kvindeklæder
om knæ falde,
men om brystet
brede stene,
lin de om hoved
hændigt topped.

20.
Þá kvað þat Loki,
Laufeyjar sonr:
„Mun ek ok með þér
ambótt vera,
vit skulum aka tvau
í jǫtunheima.“

20.
Kvad da Loke,
den Lauvey's søn:
„Jeg dig tjene
som terne vil,
age vi to skal
i jotunheim.“

20.
Then Loki spake, |
the son of Laufey:
„As thy maid-servant thither |
I go with thee;
We two shall haste |
to the giants' home.“

21.
Senn váru hafrar
heim of reknir,
skyndir at skǫklum,
skyldu vel renna;
bjǫrg brotnuðu,
brann jǫrð loga,
ók Óðins sonr
í jǫtunheima.

21.
Hjem de bukker
brat blev drevne,
jagne til skagler
skulde vel rende;
bjerge de brast,
i brand stod jord;
fór Odens søn
i jotunheim.

21.
Then home the goats |
to the hall were driven,
They wrenched at the halters, |
swift were they to run;
The mountains burst, |
earth burned with fire,
And Othin's son |
sought Jotunheim.

22.
Þá kvað þat Þrymr,
þursa dróttinn:
„Standið upp, jǫtnar,
ok stráið bekki!
Nú fœrið mér
Freyju at kván,
Njarðar dóttur
ór Nóatúnum.

22.
Det kvad da Thrym,
thursers herre:
„Staar op, jotner!
legg straa paa benk,
nu de mig fører
Freyja til brud,
den Njords datter,
fra Nóa-tun!

22.
Then loud spake Thrym, |
the giants' leader:
„Bestir ye, giants, |
put straw on the benches;
Now Freyja they bring |
to be my bride,
The daughter of Njorth |
out of Noatun.

23.
Ganga hér at garði
gullhyrnðar kýr,
øxn alsvartir,
jǫtni at gamni;
fjǫlð á ek meiðma,
fjǫlð á ek menja,
einnar mér Freyju
ávant þykkir.“

23.
Gaar ved gaarde
guldhorn’de kjør,
øxne helt sorte
jotnen til gammen —
fuldt op af skatter,
fuldt op af smykker
Freyja, mig tykkes,
kun fattes end.“

23.
„Gold-horned cattle |
go to my stables,
Jet-black oxen, |
the giant's joy;
Many my gems, |
and many my jewels,
Freyja alone |
did I lack, methinks.“

24.
Var þar at kveldi
um komit snimma
ok fyr jǫtna
ǫl fram borit.
Einn át oxa,
átta laxa,
krásir allar
þær er konur skyldu,
drakk Sifjar verr
sáld þrjú mjaðar.

24.
Tidlig paa kveld
de kom derhen,
og bares øl
for jotner frem;
aad han én oxe
otte laxer,
alt det lækre
lavet for kvinder —
drak saald tre mjød
Sivs husbonde.

25.
Þá kvat þat Þrymr,
þursa dróttinn:
„Hvar sáttu brúðir
bíta hvassara?
Sáka ek brúðir
bíta breiðara,
né inn meira mjǫð
mey um drekka.“

25.
Det kvad da Thrym,
thursers herre:
„Hvor saa brud du
bide hvassere?
saa jeg brud ei
bide bredere,
ei mere mjød
mø vel drikke.“

25.
Then loud spake Thrym, |
the giants' leader:
„Who ever saw bride |
more keenly bite?
I ne'er saw bride |
with a broader bite,
Nor a maiden who drank |
more mead than this!“

26.
Sat in alsnotra
ambótt fyrir,
er orð um fann
við jǫtuns máli:
„Át vætr Freyja
átta nóttum,
svá var hon óðfús
í jǫtunheima.“

26.
Sad ved side
snilde terne.
som ord vel fandt
til jotuns tale:
„Aad ei Freyja
otte nætter,
saa var hun opsat
paa jotunheim.“

26.
Hard by there sat |
the serving-maid wise,
So well she answered |
the giant's words:
„From food has Freyja |
eight nights fasted,
So hot was her longing |
for Jotunheim.“

27.
Laut und línu,
lysti at kyssa,
en hann útan stǫkk
endlangan sal:
„Hví eru ǫndótt
augu Freyju?
Þykki mér ór augum
eldr of brenna.“

27.
Luded mod lin han,
lysted at kysse;
men ad hallen
hen han tumled:
„Hvi saa bistert
blik hos Freyja?
tykkes af øine
ild mig brende.“

27.
Thrym looked 'neath the veil, |
for he longed to kiss,
But back he leaped |
the length of the hall:
„Why are so fearful |
the eyes of Freyja?
Fire, methinks, |
from her eyes burns forth.“

28.
Sat in alsnotra
ambótt fyrir,
er orð of fann
við jǫtuns máli:
„Svaf vætr Freyja
átta nóttum,
svá var hon óðfús
í jǫtunheima.“

28.
Sad ved side
snilde terne,
som ord vel fandt
til jotuns tale:
„Ei sov Freyja
otte nætter,
saa var hun opsat
paa jotunheim.“

28.
Hard by there sat |
the serving-maid wise,
So well she answered |
the giant's words:
„No sleep has Freyja |
for eight nights found,
So hot was her longing |
for Jotunheim.“

29.
Inn kom in arma
jǫtna systir,
hin er brúðfjár
biðja þorði:
„Láttu þér af hǫndum
hringa rauða,
ef þú ǫðlask vill
ástir mínar,
ástir mínar,
alla hylli.“

29.
Ind kom arme
jotunsøster,
som voved bøn
om brudeskjenk:
„Stryg dig ringe
røde af hænde,
om attraar du
min yndest faa,
min yndest faa,
og al min gunst.“

30.
Þá kvað þat Þrymr,
þursa dróttinn:
„Berið inn hamar
brúði at vígja,
leggið Mjǫllni
í meyjar kné,
vígið okkr saman
Várar hendi.“

30.
Det kvad da Thrym,
thursers herre:
„Bærer ind hamren
bruden at vie,
legger Mjollne
i møens skjød,
vier os sammen
i Vaar’s navn nu.“

30.
Then loud spake Thrym, |
the giants' leader:
„Bring in the hammer |
to hallow the bride;
On the maiden's knees |
let Mjollnir lie,
That us both the band |
of Vor may bless.“

31.
Hló Hlórriða
hugr í brjósti,
er harðhugaðr
hamar of þekkði;
Þrym drap hann fyrstan,
þursa dróttin,
ok ætt jǫtuns
alla lamði.

31.
Lo da hjertet
Hløride i bryst,
da hughaarde
hamren kjendte;
Thrym slog først han,
thursers herre,
og al jotnens
æt han knuste.

31.
The heart in the breast |
of Hlorrithi laughed
When the hard-souled one |
his hammer beheld;
First Thrym, the king |
of the giants, he killed,
Then all the folk |
of the giants he felled.

32.
Drap hann ina ǫldnu
jǫtna systur,
hin er brúðfjár
of beðit hafði;
hon skell um hlaut
fyr skillinga,
en hǫgg hamars
fyr hringa fjǫlð.

32.
Slog ældgamle
jotunsøstren,
som om brudskjenk
bedet havde;
skreldslag fik hun
for skillinger,
for ringes hob
af hamren slag.

32.
The giant's sister |
old he slew,
She who had begged |
the bridal fee;
A stroke she got |
in the shilling's stead,
And for many rings |
the might of the hammer.

33.
Svá kom Óðins sonr
endr at hamri.

Saa Odens søn
atter fik hamren.

33.
And so his hammer |
got Othin's son.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=6875adc9-46b3-11e6-98cc-0050569f23b2

Choose languages

Choose Images, etc.

Choose languages

Choose display