manodhātur dharmadhātur manovijñānadhātuś cāntyāḥ ete trayas triprakārāḥ |
tatra manodhātur manovijñānadhātuḥ saṃprayuktaś ca dharamadhātur anyatra vitarkavicārābhyāṃ kāmadhātau prathame ca dhyāne savitarkāḥ savicārāḥ |
dhyānāntare ’vitarkā vicāramātrāḥ |
dvitīyād dhyānāt prabhṛty ā bhavāgrād avitarkā avicārāḥ |
sarvaś cāsaṃprayukto dharmadhātur dhyānāntare aca vicāraḥ |
vitarkas tu nityam avatarko vicāramātro dvitīyavitarkābhāvāt vicārasaṃprayogāc ca |
kāmadhātau prathame dhyāne vicāra eṣu triprakāreṣu nāntarbhavati |
sa kathaṃ vaktavyaḥ |
avicāro vitarkamātraḥ | dvitīyavicārābhāvāt vitarkasaṃprayogāc ca |
ata evocyate syuḥ savitarkas avicārāyāṃ bhūmau dharmāś catuḥprakārāḥ |
savitarkāḥ savicārā vicāravitarkavarjyāḥ saṃprayuktāḥ |
avitarko vicāramātro vitarkaḥ |
avitarkā avicārā asaṃprayuktāḥ | avicāro vitarkamātro vicāra iti |
釋曰。意界法界意識界。是十八(16)中最後故言後。此具三品。
意界意識界與心(17)相應法界。除覺觀。於欲界及初定有覺有觀。
(18)於中間定無覺唯有觀。
從第二定以上。乃至(19)有頂無覺無觀。
一切心不相應法界。及中間(20)定觀。
是覺恒無覺唯有觀。無第二覺故。唯與(21)觀相應故。
於欲界及初定觀。不入三品中。
説(22)其名應云何。
無觀唯有覺。無第二觀故。與(23)覺相應故。
故説如此。有覺觀地。有四品法。
(24)一有覺有觀。謂除覺觀所餘心相應法。
二無(25)覺有觀。謂唯是覺。
三無覺無觀。謂心不相(26)應法。四無觀有覺。謂唯是觀。
後三謂是意法意識。根境識中各居後(15)故。此後三界皆通三品。
意界意識界及相應(16)法界除尋與伺。若在欲界初靜慮中有尋(17)有伺。
靜慮中間無尋唯伺。
第二靜慮以上諸(18)地乃至有頂無尋無伺。
法界所攝非相應(19)法。靜慮中間伺亦如是。
尋一切時無尋唯伺。(20)無第二尋故。但伺相應故。
伺在欲界初靜(21)慮中三品不收。
應名何等。
此應名曰無(22)伺唯尋。無第二伺故。但尋相應故。
由此故(23)言有尋伺地有四品法。
一有尋有伺。謂除(24)尋伺餘相應法。
二無尋唯伺。謂即是尋。
三無(25)尋無伺。謂即一切非相應法。四無伺唯尋。謂(26)即是伺。
| tha ma dag ni yid kyi khams daṅ | chos kyi khams daṅ | yid (6)kyi rnam par śes pa’i khams te | gsum pod da dag ni rnam pa gsum ste |
de la yid kyi khams daṅ | yid kyi rnam par śes pa’i khams daṅ | rtog pa daṅ dpyod pa dag las gźan ba chos kyi khams mtshuṅs par ldan pa dag daṅ ’dod pa’i khams daṅ bsam gtan daṅ po na ni rtog pa (7)daṅ bcas dpyod pa daṅ bcas pa dag yin no |
| bsam gtan khyad par can ni rtog pa med ciṅ dpyod pa tsam dag yin no |
| bsam gtan gñis pa nas bzuṅ ste | srid pa’i rtse mo’i bar gyi daṅ |
chos kyi khams mtshuṅs par ldan pa ma yin ba [?] thams cad daṅ | bsam gtan khyad par can (42b1)gyi dpyod pa ni rtog pa yaṅ med la dpyod pa yaṅ med pa dag yin no |
| rtog pa ni rtog pa gñis pa med pa’i phyir daṅ | dpyod pa daṅ mtshuṅs par ldan pa’i phyir rtag tu rtog pa med ciṅ dpyod pa tsam yin no |
| ’dod pa’i khams daṅ bsam gtan daṅ po’i dpyod pa rnam pa gsum po ’di dag gi naṅ du mi ’dun
de ji (2)skad du brjod par bya źe na |
dpyod pa gñis pa med pa’i phyir daṅ | rtog pa daṅ mtshuṅs par ldan pa’i phyir dpyod pa med ciṅ rtog pa tsam yin no |
| de ñid kyi phyir rtog pa daṅ bcas dpyod pa daṅ bcas pa’i sa na chos rnam pa bźi yod de |
rtog pa daṅ bcas dpyod pa daṅ bcas pa dag ni rtog pa daṅ dpyod (3)ba ma rtogs pa mtshuṅs par ldan pa rnams so |
| rtog pa med ciṅ dpyod pa tsam dag ni rtog pa’o |
| rtog pa yaṅ med dpyod pa yaṅ med pa dag ni mtshuṅs par ldan pa ma yin pa rnams so | | dpyod pa med ciṅ rtog pa [?] tsam ni dpyod pa’o źes bya’o |