You are here: BP HOME > TLB > Nāgārjuna: Mūlamadhyamakakārikā > fulltext
Nāgārjuna: Mūlamadhyamakakārikā

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
DiacriticaDiacritica-helpSearch-help
ā ī ū ṛ ṝ ḷ
ḹ ’ ṃ ḥ ṅ ñ
ṭ ḍ ṇ ṣ ś ź
š č ǰ γ    
Note on the transliteration:
The transliteration system of the BP/TLB is based on the Unicode/UTF-8 system. However, there may be difficulties with some of the letters – particularly on PC/Windows-based systems, but not so much on the Mac. We have chosen the most accepted older and traditional systems of transliteration against, e.g, Wylie for Tibetan, since with Unicode it is possible, in Sanskrit and Tibetan, etc., to represent one sound with one letter in almost all the cases (excepting Sanskrit and Tibetan aspirated letters, and Tibetan tsa, tsha, dza). We thus do not use the Wylie system which widely employs two letters for one sound (ng, ny, sh, zh etc.).
 
Important:
We ask you in particular to note the use of the ’ apostrophe and not the ' representing the avagrāha in Sanskrit, and most important the ’a-chuṅ in Tibetan. On the Mac the ’ is Alt-M.
 
If you cannot find the letters on your key-board, you may click on the link "Diacritica" to access it for your search.
Choose specific texts..
Nāgārjuna: Mūlamadhyamakakārikā
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionPreface
Click to Expand/Collapse OptionChapters I-V
Click to Expand/Collapse OptionChapters VI-X
Click to Expand/Collapse OptionChapters XI-XV
Click to Expand/Collapse OptionChapters XVI-XX
Click to Expand/Collapse OptionChapters XXI-XXV
Click to Expand/Collapse OptionChapters XXVI-XXVII
Click to Expand/Collapse OptionColophon
Back to library
  rāgād yadi bhavet pūrvaṃ rakto rāgatiraskṛtaḥ |
taṃ pratītya bhaved rāgo rakte rāgo bhavet sati || 1 || 
中論觀染染者品第六(十偈)  若離於染法 先自有染者
因是染欲者 應生於染法 
  gal te ’dod chags snga rol na | | ’dod chags med pa’i chags yod na | |
de la brten nas ’dod chags yod | | chags yod ’dod chags (7)yod par ’gyur | | 
[CHAPTER] 6: An Analysis of Desire (rāga) and One Who Desires (rakta) [in the Context of Their Separateness and Concomitance]  1. If the “one who desires” would exist before desire itself, then desire may be regarded.
When desire becomes related to “one who desires,” then desire comes into existence. 
Investigation of Desire and the Desirous One  If a desirous one without desire exists before desire, desire would exist dependent on that [desirous one]. [When] a desirous one exists, desire exists. 
  འདིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་དེ་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད། །ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན། འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་་ཆགས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆགས་པ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་པ་སེམས་ན།  
(14) 中論觀染染者品第六 十偈  (15)問曰。經説貪欲瞋恚愚癡。是世間根本。貪欲(16)有種種名。初名愛次名著次名染次名婬(17)欲。次名貪欲。有如是等名字此是結使。依(18)止衆生衆生名染者。貪欲名染法。有染法(19)染者故。則有貪欲。餘二亦如是。有瞋則有(20)瞋者。有癡則有癡者。以此三毒因縁起三(21)業。三業因縁起三界。是故有一切法答曰。(22)經雖説有三毒名字。求實不可得。何以故(23)若離於染法 先自有染者(24)因是染欲者 應生於染法 
  འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་ཁོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཉན་་འདོད་པར་གྱུར་གྱིས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །བཤད་པ་དེ་ལྟར་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འདི་ལ་དེ་དང་དེར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་སྤངས་པ་བསྟན། འདོད་ཆགས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །མེད་ན་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་རིགས་པ་ཡང་བསྟན་པའི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྲུལ་གྱིས་མ་ཟིན་ན་གསང་སྔགས་དང་སྨན་གྱི་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ནི་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་་ན། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད། །ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཆགས་པ་འདོད་ཆགས་མེད་པ་འདོད་ཆགས་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་ཆགས་པ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱང་འདིའོ་ཞེས་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆགས་པ་མེད་ན་དེ་སུའི་འདོད་ཆགས་སུ་་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞི་མེད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་ན་འདོད་ཆགས་མི་འཐད་དོ། །  
  ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པས་འདོད་ཆགས་དང། ཆགས་པ་དང། ཞེ་སྡང་དང། སྡང་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བཞེད་པའི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པ་བརྩམ་མོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཉེས་དམིགས་མ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་དག་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། ཆགས་པས་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་ཤིང། །ཆགས་པས་ཆོས་རྣམས་མི་མཐོང་སྟེ། །མི་གང་འདོད་ཆགས་སྟེན་བྱེད་པ། །དེ་ཚེ་མུན་པ་མུན་ནག་འགྱུར། །སྡང་བས་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་ཤིང། །སྡང་བས་ཆོས་རྣམས་མི་མཐོང་སྟེ། །མི་གང་ཞེ་སྡང་སྟེན་བྱེད་པ། །དེ་ཚེ་མུན་པ་མུན་ནག་འགྱུར། །རྨོངས་པས་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་ཤིང། །རྨོངས་པས་ཆོས་རྣམས་མི་མཐོང་སྟེ། །མི་གང་གཏི་མུག་སྟེན་བྱེད་པ། །དེ་ཚེ་མུན་པ་མུན་ནག་འགྱུར། །ཞེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཉེས་དམིགས་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་འཐད་པས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང། དེ་དག་གི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་སྐྱོན་བསྟན་པ། སྒྱུ་མ་དང། སྨིག་རྒྱུ་དང། རྨི་(96A)ལམ་དང། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་བུ་དེ་དག་ནི་ཐ་སྙད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་ཁྱོད་ཆགས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ནའམ། ཕྱིས་སམ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ན་ཡོད་པའམ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ནའམ། ཕྱིས་སམ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ན་ཡོད་པར་འདོད་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཆགས་པ། འདོད་ཆགས་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དང། ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། དེ་མེད་ཅིང་མ་གཏོགས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ནའོ། །སྨིན་པ་མེད་པར་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཉིད་མི་འཐད་པ་ལྟར་ཆགས་པ་ཉིད་མི་འཐད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟག་པ་འདི་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད། །ཆགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆགས་པ་འདིའི་འདོད་ཆགས་ནི་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་འདོད་ཆགས་མེད་ཀྱང་དེ་ཆགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཆགས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐབས་ཀྱི་དོན་ལས་བཟློག་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་མེད་ན། མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །  
(6)rāgaraktaparīkṣā ṣaṣṭhaṃ prakaraṇam |  atrāha- vidyanta eva skandhāyatanadhātavaḥ | kutaḥ? tadāśrayasaṃkleśopalabdheḥ | iha yan nāsti, na tadāśrayasaṃkleśopalabdhir asti bandhyāduhitur iva vandhyāsūnoḥ | santi ca rāgādayaḥ kleśāḥ saṃkleśanibandhanam | yathoktaṃ bhagavatā- bālo bhikṣave aśrutavān pṛthagjanaḥ prajñaptim anupatitaḥ cakṣuṣā rūpāṇi dṛṣṭvā saumanasyasthānīyāny abhiniviśate | so ’bhiniviṣṭaḥ san rāgam utpādayati | raktaḥ san rāgajaṃ dveṣajaṃ mohajaṃ karmābhisaṃskaroti kāyena vācā manaseti vistaraḥ | ucyate | syuḥ skandhāyatanadhātavo yadi rāgādaya eva kleśāḥ syuḥ | ihāyaṃ rāgaḥ parikalpyamāno bālapṛthagjanaiḥ sati rakte nare parikalpyeta asati vā? ubhayathā ca na yujyata ity āha-
rāgādyadi bhavet pūrvaṃ rakto rāgatiraskṛtaḥ |
taṃ pratītya bhaved rāgo rakte rāgo bhavet sati || 1 ||
 tatra rāgaḥ saktiradhyavasānaṃ saṅgo ’bhiniveśa iti paryāyāḥ | rakto rāgāśrayaḥ | sa yadi rakto rāgāt pūrvaṃ rāgatiraskṛto rāgarahito bhavet, tadā taṃ rāgatiraskṛtaṃ raktaṃ pratītya rāgo bhavet | evaṃ sakti rakte rāgo bhaved iti yuktam | na tv evaṃ saṃbhavati, yadrāgarahito raktaḥ syāt | arhatām api rāgaprasaṅgāt || 1 || 
rakte ’sati punā rāgaḥ kuta eva bhaviṣyati |
sati vāsati vā rāge rakte ’py eṣa samaḥ kramaḥ || 2 || 
若無有染者 云何當有染
若有若無染 染者亦如是 
chags pa yod par ’gyur na’ang | | ’dod chags yod par ga la ’gyur | |
chags pa la yang ’dod chags ni | | yod dam med kyang rim pa mtshungs | | 
2. If there is no one who desires, how then will desire come into being?
[And the question] whether desire exists or does not exist likewise holds true for the one who desires. 
If there were no desirous one, how could there be desire? The same follows for the desirous one too: [it depends on] whether desire exists or not. 
འདིར་བཤད་པ། ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་གལ་འགྱུར། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་(42A)གྱུར་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གལ་འགྱུར། ཆགས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པ་མཚུངས། །ཆགས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་དང་རིམ་པ་མཚུངས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཕ་དང་བུ་བཞིན་་ནོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན། །ཆགས་མེད་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ཡོད། །འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་ཡོད་འགྱུར། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན། ཆགས་པ་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལ་་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་པ་ཡོད་པར་སེམས་ན། འདིར་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་གལ་འགྱུར། ། འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཆགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གལ་འགྱུར། །འདོད་ཆགས་ལ་ཡང་ཆགས་པ་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པ་མཚུངས། །འདོད་ཆགས་ལ་ཡང་ཆགས་པ་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་དང་རིམ་པ་མཚུངས་པར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཕ་དང་བུ་བཞིན་ནོ། །འདིར་་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་ཀྱང་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །  
(25)若無有染者 云何當有染(26)若有若無染 染者亦如是(27)若先定有染者。則不更須染。染者先已染(28)故。若先定無染者。亦復不應起染要當先(29)有染者然後起染。若先無染者。則無受染(8b1)者。染法亦如是。若先離人定有染法。此則(2)無因。云何得起似如無薪火。若先定無(3)染法。則無有染者。是故偈中説若有若(4)無染。染者亦如是。問曰。若染法染者先後(5)相待生。是事不可得者。若一時生有何咎。 
སྨྲས་པ། ཆགས་པ་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར།། ཁྱོད་ཀྱི་ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་། འདོད་ཆགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཆགས་པར་མི་བྱེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཡིན་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་གང་ཡང་འདོད་ཆགས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་(183B)དུ་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་ཆགས་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་མེད་ན་མི་འབྱུང་བས་འདོད་ཆགས་ཀྱང་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། ཆགས་པ་ལ་་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པ་མཚུངས། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་ཡོངས་བརྟགས་ན། །འདོད་ཆགས་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཆགས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་མི་འཐད་པ་དེ་ཉིད་དང་རིམ་པ་མཚུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན། །ཆགས་མེད་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ཡོད། །འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་ཡོད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཆགས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ཡོད་་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་ཡོད་འགྱུར། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་པ་ཡང་འདིས་འདི་ཆགས་སོ་ཞེས་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་མེད་ན་གང་གིས་དེ་ཆགས་པར་འགྱུར། མ་ཆགས་པ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཆགས་་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་གང་ཡང་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་མེད་ན་ཆགས་པ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་པ་ཡོད་པར་སེམས་ན། བཤད་པ། འདོད་ཆགས་ཡོད་་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་པར་འགྱུར་ན། ཆགས་པ་མེད་དེ་འདོད་ཆགས་དེས་ཆགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་་ནོ། །ཆགས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཆགས་པར་འགྱུར།  
འདིར་སྨྲས་པ། ཆོས་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས། ཀུན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་རང་གི་སར། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་སྔར་ཀུན་འགྲོ། །ཞེས་འབྱུང་བས་ཆགས་པ་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པ་ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །འདི་ལྟར་མ་ཆགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་ན་ཆགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། དེ་འདོད་ཆགས་གང་གིས་ཆགས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཆགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པར་གྱུར་ལ། འདོད་ཆགས་(96B) དེ་སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པ་སྟེ། ཆགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང། །འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་ལྷས་བྱིན་ཆགས་པ་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འདོད་ཆགས་གང་སྐྱེ་བ་དེའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་མི་སྲིད་དེ། །ཆགས་པ་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་དང། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང། དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པ་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང། རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགོག་པའི་ཕྱིར་དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མཆོད་སྦྱིན་ཆགས་པས་འདོད་ཆགས་བསྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་ཕུལ་བས་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང། བྱེད་པའི་རྒྱུས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཆགས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པའི་ཕྱིར་དང། འདོད་ཆགས་སྒྲུབ་པ་མེ་ཏོག་དང་བྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཆགས་པའི་སྔོན་རོལ་ན་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འདོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང། ཆགས་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ནི། །ཡོད་དང་མེད་ཀྱང་རིམ་པར་མཚུངས། །དགག་པའི་ཐབས་འོག་ནས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན། །ཆགས་མེད་འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ནི། །གལ་ཏེ་ཆགས་པའི་སྔ་རོལ་ན་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ཡོད། །ཆགས་པ་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་འདིས་འདོད་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་(97A)ལྟ་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་པས་འདོད་ཆགས་སོ་ཞེས་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་ནི་གཞི་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་གཞིའི་སྔོན་རོལ་ན་མེད་དེ་དཔེར་ན་ཆོས་པ་འབྲས་ཅན་གྱི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཆགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འདོད་ན་ནི༑ འདོད་ཆགས་ཡོད་ན་ཆགས་ཡོད་འགྱུར། །དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། ཆོས་པ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཆོས་པ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལས་བཟློག་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆགས་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཕ་མེད་པར་ཡང་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཡང་བཀག་ཟིན་པས་དེ་ནི་མི་གནོད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་སྔར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཆགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཆགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པ། འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང། །ཆགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཡོད་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་དུས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་འབྱུང་བ་ཆགས་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆོས་པ་གཞན་གྱིས་གཞན་ཆོས་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པ་བཞིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་འདས་པས་ད་ལྟར་ཆགས་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ༑ །ཇི་ལྟར་དེས་གནོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལྷས་བྱིན་གྱི་འདོད་ཆགས་ནི་ལྷས་བྱིན་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་འདོད་ཆགས་བཞིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་ཡང་ཆགས་པ་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པར་མཚུངས། །འདིར་སྔ་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་ལ་ཀླན་ཀའི་སྐབས་མེད་དེ། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།  
yadyevaṃ sati rakte na rāgaḥ, asati tarhi rakte rāgo ’stu | etadapyayuktamity āha-
rakte ’sati punā rāgaḥ kuta eva bhaviṣyati |
 yadā sati rakte rāgo nāsti, tadā kathamasati rakte nirāśrayo rāgaḥ setsyati? na hi asati phale tatpakvatā saṃbhavatīti ||
atrāha- yady api tvayā rāgo niṣiddhaḥ, tathāpi rakto ’sti, apratiṣedhāt | na ca rāgamantareṇa rakto yuktaḥ, tasmād ayamapyastīti | ucyate | syād rāgo yadi raktaḥ syāt | yasmādayaṃ rakta iṣyamāṇaḥ sati vā rāge parikalpyeta, asati vā? ubhayathā ca nopapadyate ity āha-
sati vāsati vā rāge rakte ’pyeṣa samaḥ kramaḥ || 2 ||
 tatra yadi sati rāge raktaḥ parikalpyeta, tatrāpi eṣa eva rāgānupapattikramo ’nantarokto rakte ’pi tulyaḥ |
raktādyadi bhavetpūrvaṃ rāgo raktatiraskṛtaḥ |
ity ādi | athāsati rāge rakta iṣyate, etadapyayuktam | yasmāt-
rāge ’sati punā raktaḥ kuta eva bhaviṣyati |
iti | tasmādrakto ’pi nāsti | rāgaraktābhāvāc ca skandhādayo ’pi na santīti || 2 || 
sahaiva punar udbhūtir na yuktā rāgaraktayoḥ |
bhavetāṃ rāgaraktau hi nirapekṣau parasparam || 3 || 
染者及染法 俱成則不然
染者染法俱 則無有相待 
’dod chags dang ni chags pa dag | | lhan cig nyid du skye mi rigs | |
’di ltar ’dod chags chags pa dag | |(4b1)phan tshun ltos pa med par ’gyur | | 
3. Further, it is not possible for both desire and the one who desires to be produced concomitantly.
Indeed, desire and the one who desires come into being independent of each other. 
It is not reasonable for desire and the desirous one to arise as co-existent. In this way desire and the desirous one would not be mutually contingent. 
འདིར་བཤད་པ། འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་མི་རིགས། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེན། སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟན་་དེ་གཉིས་བརྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞིང་བརྟགས་ན་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། བ་ལང་གི་རཝ་བཞིན་ནོ། །  
(6)答曰(7)染者及染法 倶成則不然(8)染者染法倶 則無有相待(9)若染法染者一時成。則不相待。不因染者(10)有染法。不因染法有染者。是二應常。已(11)無因成故。若常則多過。無有解脱法。復次(12)今當以一異法。破染法染者。 
ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་ནམ་ཡང་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། །འདོད་ཆགས་ལ་ཡང་ཆགས་པ་ནི། །ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རིམ་པ་མཚུངས། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང་(184A)ཆགས་པ་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་གཉིས་ལ་སྔ་ཕྱི་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ནི་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་མི་རིགས། །འདོད་ཆགས་་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག་།ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་་པ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་འདིའི་འདོད་ཆགས་ནི་འདིའོ། །འདིས་ནི་འདི་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་མི་འཐད་དོ། །དེ་དག་མེད་ན་འདོད་ཆགས་མི་འཐད་པ་ཉིད་ལ་ཆགས་པ་ཡང་མི་འཐད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ནི་་ཆགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཆགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་མེད་པ་དག་ལ་དེ་དག་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །  
དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ། བམ་པོ་དྲུག་པ། ཅི་སྟེ་སྐྱོན་དེར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ནས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་དེ་ལ་ཡང་ཉོན་ཅིག་འདོད་(97B)ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་མི་རིགས། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྟག་པ་དེ་ལ། འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཆགས་པ་འདིའི་འདོད་ཆགས་ནི་འདིའོ། །འདོད་ཆགས་འདིས་ནི་འདི་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་གཉིས་ནི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། འདིར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོ་མེད་དེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་དག་བཞིན་ནོ། །འདིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་གིས་སྨྲས་པ༑ གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དེ་གང་ཡིན། ཅི་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་བརྗོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བརྟེན་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཡིན། དེ་དག་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་ནི། སེམས་དང་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། མར་མེ་དང། འོན་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟེན་པ་ལ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡང་བ་ལང་གི་རྭ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་གཉིས་ལ་ཡང་འདི་ནི་གཡོན་པའོ། །འདི་ནི་གཡས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟེན་པ་མཐོང་བས་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་པའི་དབང་ཁོ་ན་ལས་སེམས་དང་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དག་དང། མར་མེའི་འོད་དང་བཅས་པ་དག་འབྱུང་བས་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང། བ་ལང་གི་རྭ་གཉིས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །  
atrāha- naiva hi rāgaraktayoḥ paurvāparyeṇa saṃbhavo yata idaṃ dūṣaṇaṃ syāt, kiṃ tarhi rāgaraktayoḥ sahaivodbhavaḥ | cittasahabhūtena rāgeṇa hi cittaṃ rajyate, tacca raktam iti | ato vidyete eva rāgaraktāviti | ucyate | evam api-
sahaiva punarudbhūtirna yuktā rāgaraktayoḥ |
 sahotpādo ’pi na yukto rāgaraktayoḥ | yasmāt-
bhavetāṃ rāgaraktau hi nirapekṣau parasparam || 3 || sahabhāvāt savyetaragoviṣāṇavadityabhiprāyaḥ || 3 || 
naikatve sahabhāvo ’sti na tenaiva hi tat saha |
pṛthaktve sahabhāvo ’tha kuta eva bhaviṣyati || 4 || 
染者染法一 一法云何合
染者染法異 異法云何合 
gcig nyid lhan cig nyid med de | | de nyid de dang lhan cig min | |
ci ste tha dad nyid yin na | | lhan cig nyid du ji ltar ’gyur | | 
4. Concomitance does not exist in that which is only one thing, [for] certainly something which is only one thing cannot be concomitant.
But yet, how will concomitance come into being if there are separate (pṛthak) things? 
Identity has no co-existence: something cannot be co-existent with itself. If there were difference, how could there be co-existence? 
ཡང་གཞན་ཡང་། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། གཅིག་པ་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བཤད་(42B)པ། གཅིག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མིན། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་ཉིད་ཡིན་ན། །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ལྷན་ཅིག་ཉིད་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
何以故(13)染者染法一 一法云何合(14)染者染法異 異法云何合(15)染法染者。若以一法合。若以異法合。若(16)一則無合。何以故。一法云何自合。如指端(17)不能自觸。若以異法合。是亦不可。何以故。(18)以異成故。若各成竟不須復合。雖合猶異。(19)復次一異倶不可。 
ཡང་གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ན་རེ་གང་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དོ་་ཞེས་ཟེར་བའི་འདོད་ཆགས་དང་། ཆགས་པ་དེ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། གཅིག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། །རེ་ཞིག་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མིན། །འདི་ན་བ་ལང་་གཅིག་པུ་ཞེས་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་བ་ལང་གཅིག་ལ་སྙེགས་སོ། །དེ་ལ་བ་ལང་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་བ་ལང་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་དང་། ཇི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་པུ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། འོ་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྷན་་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བཤད་པ། ཅི་སྟེ་ཐ་དད་ཉིད་ཡིན་ན། །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་མི་འཐད་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ལྷན་(184B)ཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་མི་མཐུན་པ་དེ་གཉིས་གཅིག་ན་ཇི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང་འདི་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྟག་གམ། ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། གཅིག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་བཞག་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མིན། །ལྷན་ཅིག་ཉིད་ནི་གཉིས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེས་ན་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་དེའི་དཔེའི་ཚིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་(98A)ཏུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་པས་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གནོད་དོ། །གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡན་ལག་རྫོགས་པར་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་དག་ནི་དོན་གྱི་ཚིག་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། དོན་གྱི་ཚིག་དག་གིས་ནི་དོན་ཆེན་པོ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། ཚིག་ཉུང་དུ་ཉིད་ཡིན་ཡང་སྦྱོར་བའི་ཚིག་དུ་མ་དག་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བའི་ཚིག་དག་ལ་ནི་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་གང་གི་ཚེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའམ། གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་ཅུང་ཟད་ལ་ལ་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ནའོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་གི་ཚེ་འགལ་བ་མེད་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་པའི་ཚེ། ཇི་སྟེ་ཐ་དད་ཉིད་ཡིན་ན། །ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང། ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པར་སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འདིར་ཡང་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་བཞག་པའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་པས་ཕྱོགས་བརྟག་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མི་རྟག་པ་བཞིན་ནོ། །  
api ca | anayo rāgaraktayoḥ sahabhāvaḥ ekatve parikalpyeta pṛthaktve vā? tatra yadi ekatve, tan na yujyate | yasmāt
naikatve sahabhāvo ’sti
 kasmāt punar nāstīty āha-
na tenaiva hi tat saha |
 na hi rāgasvātmā rāgād avyatirikto rāgeṇa saheti vyapadiśyate ||
idānīṃ pṛthaktve ’pi sahabhāvābhāvam āha-
pṛthaktve sahabhāvo ’tha kuta eva bhaviṣyati || 4 || na hi pṛthagbhūtayor ālokāndhakārayoḥ saṃsāranirvāṇayor vā sahabhāvo dṛṣṭa iti || 4 || 
ekatve sahabhāvaś cet syāt sahāyaṃ vināpi saḥ |
pṛthaktve sahabhāvaś cet syāt sahāyaṃ vināpi saḥ || 5 || 
若一有合者 離伴應有合
若異有合者 離伴亦應合 
gal te gcig pu lhan cig na | | grogs med pa yang de ’gyur ro | |
gal te tha dad lhan cig na | | grogs (2)med par yang der ’gyur ro | | 
5. If concomitance applied to that which is only one thing, then that one “with concomitance” would be that one “without [concomitance].”
If concomitance applied to separate things, then that one “with concomitance” would be that one “without [concomitance].” 
If the identical were co-existent, [co-existence] would also occur between the unrelated; if the different were co-existent, [co-existence] would also occur between the unrelated. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་གཅིག་པུ་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་ན། གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ཡང་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །  
何以故(20)若一有合者 離伴應有合(21)若異有合者 離伴亦應合(22)若染染者一。強名爲合者。應離餘因縁而(23)有染染者。復次若一。亦不應有染染者二(24)名。染是法染者是人。若人法爲一。是則大(25)亂。若染染者各異。而言合者。則不須餘因(26)縁而有合。若異而合者。雖遠亦應合。問(27)曰。一不合可爾。眼見異法共合。 
ཅི་སྟེ་མི་འཐད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་དོ། །ཞེས་རྟོག་ན། དེ་ལ་་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཅིག་པུ་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་་ལྟ་ན་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་གཅིག་ནི་གཅིག་པུ་ལ་སྙེགས་ཏེ། དེ་ན་བ་ལང་གཅིག་དང་རྟ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་གཅིག་ཉིད་ནི་བ་ལང་ལ་ཡང་སྙེགས་རྟ་ལ་ཡང་སྙེགས་པས་གང་དང་གང་ན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་་དེ་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་ཅིང་། བ་ལང་གཅིག་པུ་ཉིད་དང་། རྟ་གཅིག་པུ་ཉིད་ལ་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་། ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་་ལྟ་ན་ཡང་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་བ་ལང་ལས་ཀྱང་རྟ་ཐ་དད་ལ། རྟ་ལས་ཀྱང་བ་ལང་ཐ་དད་པས་གང་དང་གང་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་ཅིང་། བ་ལང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་། རྟ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་གྲོགས་་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །  
འདིར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་དབང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་བཞིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང། གལ་ཏེ་གཅིག་པུ་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེ་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གྲོགས་མེད་པར་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། འདིས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་(98B)འདི་ལ་གཞན་དག་ནི་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་གཅིག་ནི་གཅིག་པུ་ལ་སྙེགས་ཏེ། དེ་ན་བ་ལང་གཅིག་དང། རྟ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་གཅིག་ཉིད་ནི། བ་ལང་ལ་ཡང་སྙེགས་རྟ་ལ་ཡང་སྙེགས་པས་གང་དང་གང་ན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་ཅིང། བ་ལང་གཅིག་པུ་ཉིད་དང་རྟ་ཅིག་པུ་ཉིད་ལ་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་བརྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གླགས་ཡོད་པ་སྒྲུབ་པ་དང། སུན་འབྱིན་པའི་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་དང། དེ་དག་སྨྲ་བར་འདོད་པས་དེ་དག་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་དག་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །གྲོགས་མེད་པར་ཡང་དེར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་གྲོགས་མེད་པར་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། འདིས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འདོད་དེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་བཞིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་གཞན་དག་ནི་ཇི་སྟེ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བ་ལང་ལས་ཀྱང་རྟ་ཐ་དད་ལ། རྟ་ལས་ཀྱང་བ་ལང་ཐ་དད་པས། གང་དང་གང་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ན་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་ཅིང། བ་ལང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་རྟ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་གྲོགས་མེད་པར་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །  
kiṃ cānyat-
ekatve sahabhāvaś cet syāt sahāyaṃ vināpi saḥ |
pṛthaktve sahabhāvaś cet syāt sahāyaṃ vināpi saḥ || 5 ||
 yadi ekatve sahabhāvaḥ syāt, tadā yatra yatraikatvaṃ tatra tatra sahabhāva ity ekasyāpi sahabhāvaḥ syāt | pṛthaktve ’pi sahabhāve iṣyamāṇe yatra yatra pṛthaktvaṃ tatra tatra sahabhāva iti aśvādivyatiriktasya pṛthagavasthitasya goḥ asahāyasya sahabhāvaḥ syāt || 5 || 
pṛthaktve sahabhāvaś ca yadi kiṃ rāgaraktayoḥ |
siddhaḥ pṛthakpṛthagbhāvaḥ sahabhāvo yatas tayoḥ || 6 || 
若異而有合 染染者何事
是二相先異 然後說合相 
gal te tha dad lhan cig na | | ci go ’dod chags chags pa dag | |
tha dad nyid du grub ’gyur ram | | des na de gnyis lhan cig ’gyur | | 
6. And if concomitance applied to separate things, what is the proof for the separation of both desire and the one who desires,
[Since] that which is non-separate is concomitant. 
If the different were co-existent, how would desire and the desirous one be established as different or, if that were so, [how would] those two be co-existent? 
གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན། དེས་ན་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལ་ཇི་ཞིག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཡིན་གྱི། ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེ་་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །  
答曰(28)若異而有合 染染者何事(29)是二相先異 然後説合相(8c1)若染染者。先有決定異相。而後合者是則不(2)合何以故。是二相先已異。而後強説合。 
སྨྲས་པ། ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་བ་ལང་ལ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྟ་ལ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། དེ་གཉི་ག་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་ལ་ཡོད་པས་དེ་ནི་་གཉི་ག་སྤྱིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་ཕྲད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་སོ་སོ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། དངོས་པོ་ཕན་ཚུན་མི་ལྟོས་པར་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བས་དོན་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་གཉི་ག་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་(185A)ལ་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན། །དེས་ན་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། །ཐ་དད་པ་ཉིད་གཉི་ག་ལ་ཡོད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག་གོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་གཉི་ག་་ལ་ཡོད་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་དེ་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལ་ཅི་ཞིག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཡང་རྟོག་ན་དེ་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་་འགྱུར་རོ། །  
ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ལན་བཏབ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ལྷན་ཅིག་ན། །འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ལྷན་ཅིག་ཉིད་(99A)ཀྱིས་སོ། །དེ་ནི་དེ་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དག་བཞིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡང་བཤད་པ། ཐ་དད་ཉིད་དུ་འགྲུབ་གྱུར་ན། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕན་ཚུན་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དུའོ། །ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་རོ། །དེས་ན་དེས་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འགྱུར། ། 
kiṃ ca-
pṛthaktve sahabhāvaś ca yadi kiṃ rāgaraktayoḥ |
siddhaḥ pṛthakpṛthagbhāvaḥ sahabhāvo yatastayoḥ || 6 ||
 pṛthaktve sahabhāvaś ca rāgaraktayoḥ parikalpyate | kim anayoḥ siddhaḥ pṛthakpṛthagbhāvaḥ? kiṃ rāganirapekṣo raktaḥ siddho yatastayoḥ sahabhāvaḥ syāt? pṛthakpṛthaksiddhayoreva hi gavāśvayoḥ sahabhāvo dṛṣṭaḥ | na tv evaṃ rāgaraktau pṛthakpṛthaksiddhāviti nāstyanayoḥ sahabhāvaḥ || 6 || 
siddhaḥ pṛthakpṛthagbhāvo yadi vā rāgaraktayoḥ |
sahabhāvaṃ kim artham tu parikalpayase tayoḥ || 7 || 
若染及染者 先各成異相
既已成異相 云何而言合 
gal te ’dod chags chags pa dag | | tha dad nyid du grub gyur na | |
de dag lhan cig nyid du ni | | ci yi phyir (3)na yongs su rtog | | 
7. Or, if the separateness of desire and the one who desires really were proved,
Why do you imagine the concomitance of them both? 
If desire and the desirous were established as different, because of what could one understand them as co-existent? 
གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན། །དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་རྟོག །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། ད་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཅིའི་་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད།  
復(3)次(4)若染及染者 先各成異相(5)既已成異相 云何而言合(6)若染染者先各成別相。汝今何以強説合相。 
གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་འགྱུར་ན། །དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་རྟོག །ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སེམས་ན། དེ་གཉིས་ལ་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་ནི་མེད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་གང་གི་ཚེ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་གྲུབ་ན་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་བརྟགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྡོག་པར་འགྱུར་་བའམ། འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཆགས་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཡང་ཅི་ཞིག་བྱར་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་བརྟགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་བརྟག་པ་དོན་མེད་་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚིག་ཟིན་པ་ལ་ཆུས་འདེབས་པ་བཞིན་ནོ། །  
ཁྱོད་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་འགྲུབ་གྱུར་ན། །དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་རྟོག་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །ཅི་སྟེ། ཆགས་པ་འདིའི་འདོད་ཆགས་ནི་འདིའོ། །འདོད་ཆགས་འདིས་ནི་འདི་ཆགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེས་ནི་འདོད་ཆགས་དང། ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཞེ་འགྲས་པའི་བློས་ཀྱང་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ། །  
athavā | pṛthakpṛthagasiddhayor na sahabhāva iti kṛtvā-
siddhaḥ pṛthakpṛthagbhāvo yadi vā rāgaraktayoḥ |
 parikalpyate bhavatā, kim idānīṃ sahabhāvenākiṃcitkareṇa parikalpitenety āha-
sahabhāvaṃ kim arthaṃ tu parikalpayase tayoḥ || 7 || 
pṛthag na sidhyatīty evaṃ sahabhāvaṃ vikāṅkṣasi |
sahabhāvaprasiddhyarthaṃ pṛthaktvaṃ bhūya icchasi || 8 || 
異相無有成 是故汝欲合
合相竟無成 而復說異相 
tha dad grub par ma gyur pas | | de phyir lhan cig ’dod byed na | |
lhan cig rab tu grub pa’i phyir | | tha dad nyid du yang ’dod dam | | 
8. You postulate concomitance by saying: neither is proved separate from [the other].
[And] you postulate separateness even more to prove concomitance. 
If one asserts them to be co-existent because they are not established as different, then because they would be very much established as co-existent, would one not also have to assert them to be different? 
ཐ་དད་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འདོད་བྱེད་དམ། །ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དམ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས་དེ་རབ་ཏུ་བསླབ་པའི་ཕྱིར་\?\ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འདོད་པར་་བྱེད་ལ། ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས། དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
(7)復次(8)異相無有成 是故汝欲合(9)合相竟無成 而復説異相(10)汝已染染者異相不成故。復説合相。合相(11)中有過。染染者不成。汝爲成合相故。復(12)説異相。汝自已爲定。而所説不定。 
ཐ་དད་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འདོད་བྱེད་དམ། །ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དམ། །འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ནི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱེད་ལ། ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཆགས་པའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པས་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱོད་ནི་གོས་ངན་པ་ལྷགས་པ་ཆེན་པོས་ཉེན་པ་བསྐུམས་(185B)ནས་བསྐུམས་པ་ཡང་བརྣགས་མི་བཟོད་པས་ཡང་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བའོ། །  
གཞན་ཡང་ཁོ་བོས། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པ་དང། ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ལ་བརྟེན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་ཁོ་བོས། འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་མི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀག་སྟེ། ལྷན་ཅིག་ཉིད་དེ་ཡང་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པས། གཅིག་ཉིད་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མེད་དེ། །དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མིན། །ཞེས་བྱ་བས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་ཉིད་བཀག་པ་དང། ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་པས། ཐ་དད་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་པས། །དེ་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་འདོད་བྱེད་དམ། །ལྷན་ཅིག་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དམ། །  
rāgaraktayoḥ siddhayarthaṃ sahabhāvaḥ parikalpyate | saca pṛthakpṛthagasiddhayornāstīti pṛthakpṛthak siddhirabhyupagamyate tvayā | nanv evaṃ sati siddhatvātkimanayoḥ sahabhāvena kṛtyam?
atha-
pṛthaṅ na sidhyatītyevaṃ sahabhāvaṃ vikāṅkṣasi |
 pṛthakpṛthag rāgaraktayoḥ siddhirnāstīti kṛtvā yadyanayoḥ sahabhāvamicchasi, sa ca pṛthakpṛthagasiddhayornāstīti-
sahabhāvaprasiddhayartha pṛthaktvaṃ bhūya icchasi || 8 || nanv evaṃ sati itaretarāśrayāyāṃ siddhau sthitāyāṃ kasyedānīṃ siddhau satyāṃ kasya siddhirastu? || 8 || 
pṛthagbhāvāprasiddheś ca sahabhāvo na sidhyati |
katamasmin pṛthagbhāve sahabhāvaṃ satīcchasi || 9 || 
異相不成故 合相則不成
於何異相中 而欲說合相 
tha dad dngos po ma grub pas | | lhan cig dngos po ’grub mi ’gyur | |
tha dad dngos po gang yod na | | lhan cig dngos (4)por ’dod par byed | | 
9. Because separateness is not proved, concomitance is not proved.
What kind of separateness must exist for you to establish concomitance? 
Since different things are not established, co-existent things are not established. If there existed any different things, one could assert them as co-existent things. 
ཐ་དད་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཐ་དད་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད། །འདོད་(43A)ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པས། ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ལ་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད་དེ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
何以(13)故(14)異相不成故 合相則不成(15)於何異相中 而欲説合相(16)以此中染染者異相不成故。合相亦不成。(17)汝於何異相中而欲説合相。 
ཐ་དད་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཐ་དད་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད། །འདི་ལ་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་་དམ་དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ལ་ཡོད་གྲང་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་ཐ་དད་དུ་གྱུར་པ་དག་ལ་ནི་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་སོ། །འདི་ནི་འདིས་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྲིད་དོ། །ཐ་དད་པའི་དངོས་པོར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་ན་ལྷན་་ཅིག་གི་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འདོད་ན། ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགྲུབ་པོ། །ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོ་ཡོད་་པར་ག་ལ་འགྱུར།  
གང་གི་ཚེ། ཐ་དད་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པས། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དེའི་ཚེ་ཚེ་དང་ལྡན་པ། ཐ་དད་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ལ། །ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་འདོད་པར་བྱེད། །དེ་ཇི་སྨྲོས་ཤིག་ཅི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཐ་དད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ལའམ། འོན་ཏེ་(99B) ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་འདོད་པར་བྱེད། དེ་ལ་གལ་ཏེ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་དག་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །  
yāvatā-
pṛthagbhāvāprasiddheś ca sahabhāvo na sidhyati |
katamasmin pṛthagbhāve sahabhāvaṃ satīcchasi || 9 ||
 nāsty eva sa pṛthagbhāvaḥ sahabhāvānapekṣo yasmin pṛthagbhāve sati sahabhāvasiddhiḥ syād ity asaṃbhāvayann āha-
katamasmin pṛthagbhāve sahabhāvaṃ satīcchasi || 9 ||
 
evaṃ raktena rāgasya siddhir na saha nāsaha |
rāgavat sarvadharmāṇāṃ siddhir na saha nāsaha || 10 || 
如是染染者 非合不合成
諸法亦如是 非合不合成 
de ltar ’dod chags chags pa dag | | lhan cig lhan cig min mi ’grub | |
’dod chags bzhin du chos rnams kun | | lhan cig lhan cig min mi ’grub | | 
10. Thus there is no proof that the desire is concomitant with or not concomitant with one who desires.
From [this analysis of] desire [it can be shown that for] every fundamental element (dharma) there is no proof of concomitance or non-concomitance. 
In that way, desire and the desirous one are not established as co-existent or not co-existent. Like desire, all phenomena are not established as co-existent or not co-existent. 
དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག། ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་འདོད་ཆགས་ནི་ཆགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གམ་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་ལ། འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་གམ་ལྷན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་དེ། མདུང་ཁྱིམ་བཞིན་ནོ། །  
復次(18)如是染染者 非合不合成(19)諸法亦如是 非合不合成(20)如染恚癡亦如是。如三毒一切煩惱一切(21)法亦如是。非先非後非合非散。等因縁所(22)成◎(23)中論卷第一(29)(3)中論卷第二(4)　龍樹菩薩造　＊梵志青目釋(5)姚秦＊三藏鳩摩羅什譯　 
འོ་ན་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ཅི་རེ་རེ་ལ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་གཉི་ག་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་ལ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་དགར་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ཞིག་བརྟགས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པ་གང་ཡོད་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་གི་དངོས་པོར་འདོད་པ་དེ་སྨྲོས་ཤིག །དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །གལ་ཏེ་་འདོད་ཆགས་སྔ་རོལ་ན། །འདོད་ཆགས་མེད་པའི་ཆགས་ཡོད་ན། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཆགས་ཡོད། །ཆགས་ཡོད་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་སྔར་འདས་པའི་རྣམས་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཆགས་པ་་དང་ལྷན་ཅིག་གམ་ཆགས་པ་མེད་པར་ཡང་འགྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གམ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡང་འགྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགའ་ཞིག་དང་ལྷན་ཅིག་གམ་འགའ་ཡང་མེད་པར་ཡང་འགྲུབ་པ་མེད་དོ། །  
འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། མཇུག་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དང། །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྲུབ། །དཔྱད་པ་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པ་མེད་པར་ངེས་པར་བཟུང་སྟེ། འདྲ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ལྷན་ཅིག་ལྷན་ཅིག་མིན་མི་འགྱུར། །འདོད་ཆགས་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པས་ཕ་རོལ་པོ་དག་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་བརྗོད་ན་ནི་དོན་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་འདོད་ཆགས་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་སུ་གདགས་པ་མེད་དོ། །ཞེ་སྡང་མེད་དོ། །ཞེ་སྡང་དུ་གདགས་པ་མེད་དོ། །གཏི་མུག་མེད་དོ། །གཏི་མུག་ཏུ་གདགས་པ་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཞེ་སྡང་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །གཏི་མུག་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ན་འདོད་ཆགས་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཞུགས། ཞེ་སྡང་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཞུགས། གཏི་མུག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་དག་པར་(100A)ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་སེམས་ནི་ཆགས་པར་མི་བྱེད། མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱང་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དེ། འདས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང། མ་འོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་གྱི་སེམས་ཀྱང་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དེ། ད་ལྟར་ནི་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་གཟུགས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ནམ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ནམ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཟུགས་ནི་ཞེ་སྡང་གི་ཆོས་ཅན་ནམ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཞེ་སྡང་གི་ཆོས་ཅན་ནམ། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཞེ་སྡང་གི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཞེ་སྡང་གི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཟུགས་ནི་གཏི་མུག་གི་ཆོས་ཅན་ནམ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཏི་མུག་གི་ཆོས་ཅན་ནམ། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་གཏི་མུག་གི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཏི་མུག་གི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་(100B)རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ། གཟུགས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །  
tad evaṃ yathoditavicāraparāmarśena rāgaraktayorasiddhiṃ nigamayann āha-
evaṃ raktena rāgasya siddhirna saha nāsaha |
 iti | yathā ca rāgaraktayorna paurvāparyeṇa siddhiḥ nāpi sahabhāvena, evaṃ sarvabhāvānāmapītyatidiśann āha-
rāgavatsarvadharmāṇāṃ siddhirna saha nāsaha || 10 || iti dveṣadviṣṭamohamūḍhādīnāṃ rāgaraktavadasiddhiryojyate || 10 ||
ata evoktaṃ bhagavatā-
yo rajyeta yatra vā rajyeta yena vā rajyeta, yo duṣyeta yatra vā duṣyeta yena vā duṣyeta, yo muhyeta yatra vā muhyeta yena vā muhyeta, sa taṃ dharma na samanupaśyati taṃ dharma nopalabhate | sa taṃ dharmamasamanupaśyannanupalabhamāno ’rakto ’duṣṭo ’mūḍho ’viparyastacittaḥ samāhita ity ucyate | tīrṇaḥ pāraga ity ucyate | kṣemaprāpta ity ucyate | abhayaprāpta ity ucyate | yāvat kṣīṇāsrava ity ucyate | niḥkleśo vaśībhūtaḥ suvimuktacittaḥ suvimuktaprajña ājāneyo mahābhāgaḥ kṛtakṛtyaḥ kṛtakaraṇīyaḥ apahatabhāro ’nuprāptasvakārthaḥ parikṣīṇabhavasaṃyojanaḥ samyagājñāsuvimuktacittaḥ sarvacetovaśitāparamapāramiprāptaḥ śramaṇa ity ucyate | iti vistaraḥ ||
tathā-
ye rāgadoṣamadamohasabhāva jñātvā saṃkalpahetujanitaṃ vitathapravṛttam |
na vikalpayanti na virāgamapīha teṣām [āśu] sarvabhavabhāvavibhāvitānām || 
rāgasaktiparīkṣā nāma ṣaṣṭaṃ prakaraṇaṃ || 
 
’dod chags dang chags pa brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa drug pa’o || || 
 
 
འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའོ།། །།  
 
འདོད་(186A)ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའོ།། །།  
སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ལས། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དྲུག་པའོ།། །།  
ity ācāryacandrakīrtipādoparacittāyāṃ prasannapadāyāṃ madhyamakavṛttau rāgaraktaparīkṣā nāma ṣaṣṭhaṃ prakaraṇam || 
  yadi saṃskṛta utpādas tatra yuktā trilakṣaṇī |
athāsaṃskṛta utpādaḥ kathaṃ saṃskṛtalakṣaṇam || 1 || 
觀三相品第七(三十五偈)  若生是有為 則應有三相
若生是無為 何名有為相 
  (5)gal te skye ba ’dus byas na | | de la mtshan nyid gsum ldan ’gyur | |
ci ste skye ba ’dus ma byas | | ji ltar ’dus byas mtshan nyid yin | | 
[Chapter] 7: An Analysis of Composite Products (saṃskṛta) (origination, duration, and decay)  1. If origination (utpāda) is a composite product, then the three characteristics [of existence: “origination,” “duration,” and “dissolution”] are appropriate.
But if origination is a non-composite (asaṃskṛta), then how [could there be] characteristics of a composite product? 
Investigation of Birth, Abiding and Perishing  If birth were compounded, it would possess the three characteristics [of a compound]. If birth were uncompounded, how would it be a characteristic of a compound? 
  འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས། གང་གི་་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་གཉི་ག་ལྟར་་ཡང་དེ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་མི་འགྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་དག་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེས་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་ཏུ་ཐལ་བར་གྱུར། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། ། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ན། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་གཞན་དག་དང་ལྡན་པས་འགྱུར་བས་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་དང་་འཇིག་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དར་འཇིག་བདག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་ནུས། གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་ན་སྐྱེ་བ་འདུས་(43B)བྱས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པའམ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྟག་གོ། །  
(6) ＊ 觀三相品第七 三十五偈  (7)問曰。經説有爲法有三相生住滅。萬物以(8)生法生。以住法住。以滅法滅。是故有諸(9)法。答曰不爾。何以故。三相無決定故。是三(10)相爲是有爲能作有爲相。爲是無爲能作(11)有爲相。二倶不然。何以故(12)若生是有爲 則應有三相(13)若生是無爲 何名有爲相(14)若生是有爲。應有三相生住滅。是事不然。(15)何以故。共相違故。相違者。生相應生法。住(16)相應住法。滅相應滅法。若法生時。不應有(17)住滅相違法。一時則不然。如明闇不倶。以(18)是故生不應是有爲法。住滅相亦應如是。(19)問曰。若生非有爲。若是無爲有何咎。答(20)曰。若生是無爲。云何能爲有爲法作相。何(21)以故。無爲法無性故。因滅有爲名無爲。是(22)故説不生不滅名無爲相。更無自相。是故(23)無法。不能爲法作相。如兎角龜毛等不能(24)爲法作相。是故生非無爲。住滅亦如是。 
  འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་དེ་བྱས་པས་ཁོ་བོའི་ཡིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཉན་པ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱས་ཀྱི། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདུས་བྱས་་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །བཤད་པ། དེ་ལྟར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། མེད་པ་ལ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་མི་རིགས་པས་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་་འདུས་བྱས་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྔར། མཚན་ཉིད་མེད་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། །མི་འཇུག་མཚན་ཉིད་བཅས་ལ་མིན། །ཞེས་བསྟན་པས་བཀག་ཟིན་་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་ཕྱོགས་་གོང་མ་དང་ཡང་སྦྱར་རོ། །སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཤིན་ཏུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་སུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན། སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ནི། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །སྨྲས་པ། དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན། གནས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན། འཇིག་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ན་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །(186B)ཁྱད་པར་མེད་ན་འདི་ནི་སྐྱེ་བའོ། །འདི་ནི་གནས་པའོ། །འདི་ནི་འཇིག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། སྨྲས་པ། དེ་ནི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ནི་བུམ་པའོ། །འདི་ནི་སྣམ་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་དེ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་པར་བྱེད་པ་དག་གོ། །བཤད་པ། དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བུམ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་གཞན་ཅི་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། བུམ་པ་གནས་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞན་ཅི་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། བུམ་པ་འཇིག་པར་་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞན་ཅི་ཡང་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། དེ་དག་གིས་བུམ་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པར་བྱེད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པ། འོ་ན་ནི་དེ་དག་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་བུ་་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕ་བུའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་གཞི་དང་ཐོ་བ་ཡང་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་སུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་དེ་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་གང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་དེས་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཡང་མཚན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་རང་ཉིད་ལ་མཚན་པར་མི་བྱེད་་པ་དེས་གཞན་ཇི་ལྟར་མཚོན་པར་བྱེད།  
  ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པ་བརྩམ་མོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་མི་བཟུང་སྟེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཐུ་ཇི་སྐད་སྨོས་པས། བློ་གྲོས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་བསྐྱེད་པ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་སྨྲའོ། །འདིར་བཤད་པ། འདི་ལ་ཁྱེད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ཅི་འདུས་བྱས་དག་ཡིན་ནམ༑ འོན་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་དག་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་དག་འདུས་བྱས་དག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ནི། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཚོགས་པར་འགྲུབ་(101A)པ་སྟེ། ཆད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུས་བྱས་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གཞན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གཞན་ལ། འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང། གནས་པར་བྱེད་པ་དང། འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན། འཇིག་པ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་སྟེ། དེ་དག་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་སྙད་དུ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ཕ་བུའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། ཟས་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནམ། བྲན་མོ་བུམ་པ་ཐོགས་པ་བུམ་པ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པའི་མཚན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། ཐོ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མངོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་པས་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་(101B) ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །སྐྱེ་བ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ན་རང་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་པས་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གནོད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་ཚུལ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་གཉིས་ཀྱང་ཉེ་བར་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དགག་པ་ཡིན་པས་ཡང་དེ་གཉིས་དགག་པ་བརྗོད་མི་དགོས་སོ། །  
(7)saṃskṛtaparīkṣā saptamaṃ prakaraṇam |  atrāha- vidyanta eva saṃskṛtasvabhāvāḥ, skandhāyatanadhātavaḥ utpādādisaṃskṛtalakṣaṇasadbhāvāt | uktaṃ hi bhagavatā- trīṇīmāni saṃskṛtasya saṃskṛtalakṣaṇāni | saṃskṛtasya bhikṣavaḥ utpādo ’pi prajñāyate, vyayo ’pi, sthityanyathātvam apīti | na ca avidyamānasya kharaviṣāṇasyeva jātyādilakṣaṇam asti | tasmāt saṃskṛtalakṣaṇopadeśād vidyanta eva skandhāyatanadhātavaḥ iti | ucyate | syuḥ skandhāyatanadhātavaḥ saṃskṛtasvabhāvās tāvakena matena, yadi jātyādilakṣaṇam eva bhavet | ihāyam utpādaḥ saṃskṛtalakṣaṇatveneṣyamāṇaḥ saṃskṛto vā tallakṣaṇatveneṣyate, asaṃskṛto vā? tatra-
yadi saṃskṛta utpādastatra yuktā trilakṣaṇī |
 trayāṇāṃ lakṣaṇānāṃ samāhārastrilakṣaṇī | iyaṃ ca utpādasthitibhaṅgasamāhārasvabhāvasarvasaṃskṛtāvyabhicāriṇīti kṛtvā yadi utpādaḥ saṃskṛta iti parikalpyate, tadā utpāde ’pi trilakṣaṇī prasajyate | tataś ca rūpādivallakṣyatvam utpādasya syāt, na saṃskṛtalakṣaṇatvam | athotpāde ’pi trilakṣaṇī neṣyate, tadā trilakṣaṇīrahitatvād ākāśavat saṃskṛtalakṣaṇatvam asyāvahīyate ity āha-
athāsaṃskṛta utpādaḥ kathaṃ saṃskṛtalakṣaṇam || 1 ||
 iti | naitatsaṃskṛtalakṣaṇamityabhiprāyaḥ || 1 || 
utpādādyās trayo vyastā nālaṃ lakṣaṇakarmaṇi |
saṃskṛtasya samastāḥ syur ekatra katham ekadā || 2 || 
三相若聚散 不能有所相
云何於一處 一時有三相 
skye la sogs gsum so so yis | | ’dus byas mtshan nyid bya bar ni | |
nus min gcig la dus gcig tu | | ’dus pa yang ni ji ltar (6)rung | | 
2. When the three are separate, origination of either of the other two characteristics does not suffice to function as a characteristic.
If united in a composite product, how could they all be at one place at one time? 
The three such as birth cannot individually be that which characterises compounds. How is it possible for one at one time to be compounded [of all three]? 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་ལ་སོགས་་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན་འདུས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། །གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང་། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་སོ་སོ་འམ་འདུས་པ་ཞིག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ་་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་སོ་སོ་ཡིན་པར་རྟོག་ན་སོ་སོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་རིགས་བམ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདུས་པ་ཡིན་་པར་རྟོག་ན་ཡང་། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་དེ་དག་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པར་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། ད་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ། མེ་དང་ཆུ་བཞིན་ནོ། །  
(25)復次(26)三相若聚散 不能有所相(27)云何於一處 一時有三相(28)是生住滅相。若一一＊能爲有爲法作相。若(29)和合能與有爲法作相。二倶不然。何以故。(9b1)若謂一一者。於一處中或有有相。或有無(2)相。生時無住滅。住時無生滅。滅時無生住。(3)若和合者。共相違法。云何一時倶。若謂三(4)相更有三相者。是亦不然。 
ཅི་སྟེ་བྱེད་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་(187A)དེ། །མཚན་ཉིད་དུ་བརྟགས་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་སོ་སོ་བའམ། འདུས་པ་ཞིག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། སྐྱེ་སོགས་གསུམ་པོ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་འདྲ་བར་ནི། །ནུས་མིན་འདུས་པ་་ཡིན་ན་ཡང་། །གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང་། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ནུས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཆོག་པ་དང་། མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་མངོན་པར་་མི་གྲུབ་ཅིང་། མེད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། བུམ་པའི་གནས་པ་དང་བུམ་པའི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་བུམ་པ་དེ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་ན། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ནི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིག་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་་འཇིག་པ་དག་སོ་སོའམ། འདུས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་དག་དངོས་པོ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དང་མ་ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། །མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་གནས་པ་་ནི་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། གནས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ནི་མི་རྟོག་པ་དང་ཁོར་ཟུག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཁོར་ཟུག་ཏུ་མི་རྟག་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་(187B)འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འོག་ནས་ཀྱང་། དངོས་པོ་འགག་པར་འགྱུར་ན་ནི། །གནས་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་། གནས་མེད་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །མི་རྟག་པས་ན་གང་ལ་གནས། །གལ་ཏེ་དང་པོ་གནས་གྱུར་ན། །ཐ་མར་རྙིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁོར་ཟུག་མི་རྟག་ཡོད། །ཁོར་ཟུག་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་པར་གྱུར་པ་ལས། །ཕྱིས་ན་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མི་རྟག་དང་། །ལྷན་ཅིག་་གནས་པ་ཡོད་གྱུར་ན། །མི་རྟག་ལོག་པར་འགྱུར་བའམ། །ཡང་ན་གནས་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་ཡང་མེད་དེ། མེད་ན་གང་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྨྲས་པ། འོ་ན་འཇིག་པ་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། གནས་པ་་མེད་པར་འཇིག་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གནས་པ་ཡོད་ན་འཇིག་པར་འགྱུར་གྱི་གནས་པ་མེད་ན་འཇིག་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཡང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིག་པ་དང་མེད་པ་སྟེ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གང་གི་་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་ཟིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་སོ་སོ་བ་ཡང་འདུས་བྱས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཤེས་པ་དག་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་སོ་སོ་བ་དག་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། འདུས་པ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། འདུས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། གཅིག་ལ་དུས་་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང་། སོ་སོ་བ་གང་དག་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་འདུས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རུང་། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ན་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ན་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་(188A)པ་མེད་ཅིང་། གང་གི་ཚེ་འཇིག་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་སོ་སོ་བ་དང་འདུས་པ་དག་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་་པ།་ལྟག་ཆོད་དེ་ལྟ་བུ་འབའ་ཞིག་གིས་ཅི་བྱ། ཡོད་ནི་གང་གི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། ཁོ་བོ་ལྟག་ཆོད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྩོམ་གྱིས་ཁོ་བོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་མོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་སྨྲོས་ཤིག ། སྨྲས་པ། བུམ་པ་སྐྱེའོ། །བཤད་པ། རེ་ཞིག་གནས་སྐབས་གང་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ལེགས་པར་སོམས་ལ་སྨྲོས་ཤིག་།དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཞིང་བུམ་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཡིན་་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་བྱ། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་བྱ། ཅི་སྟེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེས་ཟིན་ནས་བུམ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རེ་ལྡེའམ། སྣམ་བུའམ། འོན་ཏེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཞིག་གམ་ཅི་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་རེ་ལྡེའམ། སྣམ་བུ་ཞིག་སྐྱེ་ན་ནི་དེ་སྐྱེས་ཟིན་ནས་ཇི་ལྟར་བུམ་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཅི་སྟེ་སྐྱེ་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདི་ལ་མེད་ན་གང་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། གང་སྐྱེ་བ་མེད་་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་ན་དེ་དག་སོ་སོ་འམ། འདུས་པ་ལ་བརྟག་གྲང་ན་དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་ལ་སོགས་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དག་སོ་སོ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་འདུས་པ་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མཚོན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བའི་མཐུ་མེད་དོ། །འགགས་པ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འཇིག་པ་དག་མེད་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བའི་མཐུ་མེད་དོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང། གནས་མེད་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །མི་རྟག་པས་ན་ག་ལ་གནས། །གལ་ཏེ་དང་པོར་གནས་གྱུར་ན། །ཐ་མར་རྙིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁོར་ཟུག་མི་རྟག་ཡོད། །ཁོར་ཟུག་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་པར་གྱུར་པ་ལས། །ཕྱིས་ནི་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མི་རྟག་དང། །ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཡོད་གྱུར་ན། །མི་རྟག་ལོག་པར་འགྱུར་བ་(102A)འམ༑ །ཡང་ན་གནས་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང། འདུས་པ་ཡིན་ན་ཡང། གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང། །དེ་དག་འདུས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། སྐྱེས་པ་དང་གནས་པ་དང། ཞིགས་པ་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དག་དངོས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་སེམས་བདེ་བར་གནས་པ་དག་གིས་བརྟག་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུད་ལ་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ངེས་པར་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན། སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་རྒ་བ་ཡིན། བྱུང་ནས་བྲལ་བ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ལྟོས་པ་ངེས་པས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ན་ཡོད་པས་སྒྲུབ་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མི་གནོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་ཡང་རྒྱུད་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང། ལྟོས་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པའི་དུས་ན་ཡང་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་སྐྱོན་སྔར་བསྟན་པ་ལས། འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ་དངོས་པོ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ལས་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་པ་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན། གནས་པ་རྙིངས་པ་ཉིད་ནི་རྒ་བ་ཡིན། རྒས་པ་འགགས་པ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པས། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད་འདུས་བྱས་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་མཚན་ཉིད་ཉིད་འགྲུབ་པས། སྐྱེ་ལ་སོགས་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཅས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གང་ཡིན་པ་ལ་ནམ་ཡང་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྲ་བ་ཉིད་ས་ལ་(102B) སྐྱེས་བུ་ཆན་པོའི་མཚན་དག་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ལ་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་རུང་སྟེ། རིམ་གྱིས་འབྱུང་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འཇིམ་པ་དང། གོང་བུ་དང༑ སྨད་[?]པ་དང། གླེགས་པ་དང། བཅུམ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་བུམ་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང། མ་སྐྱེས་པ་ལ་གནས་པ་དང། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་དང། འཇིག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པས། དེ་དག་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སོ་སོ་དང་འདུས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་མ་ལོག་གོ། །  
api ca | ime utpādādayaḥ saṃskṛtasya lakṣaṇatvena parikalpyamānā vyastā vā pṛthagvā lakṣaṇatvena parikalpyeran, samastā vā sahabhūtā vā? ubhayathā ca na yujyata ity āha-
utpādādyāstrayo vyastā nālaṃ lakṣaṇakarmaṇi |
saṃskṛtasya samastāḥ syur ekatra katham ekadā || 2 ||
 tatra vyastā lakṣaṇakarmaṇi na yujyante | yadi utpādakāle sthitibhaṅgau na syātāṃ tadā sthitibhaṅgarahitasya ākāśasyeva saṃskṛtalakṣaṇatvenānupapadya evotpādaḥ | atha sthitikāle utpādabhaṅgau na staḥ, tadā tadrahitasya sthitiḥ syāt | utpādabhaṅgarahitaś ca padārtho nāstyeveti na asyāvidyamānasya khapuṣpavat sthitir yujyate | kiṃ ca | sthitiyuktasya paścādanityatayāpi yogo na syāt, tadvirodhidharmākrāntatvāt | atha syāt- pūrvaṃ śāśvato bhūtvā paścādaśāśvata iti, na caikapadārthaḥ śāśvataścāśāśvataś ca yukta iti notpādabhaṅgarahitasya sthitiḥ | tathā yadi bhaṅgakāle sthityutpādau na syātām, evam apyanutpannasya sthitir ahitasya khapuṣpasya vināśo ’pi nāstīti | evaṃ tāvad utpādādayo vyastā nālaṃ lakṣaṇakarmaṇi nālaṃ na paryāptā ityarthaḥ ||
idānīṃ samastā api na yujyanta ity āha-
samastāḥ syur ekatra katham ekadā |
ekatra padārthe, ekasmin kāle, parasparaviruddhatvādrāgavairāgyavat, ālokāndhakāravadvā na yujyanta ityabhiprāyaḥ | yasminn eva kṣaṇe padārtho jāyate, tasminneva tiṣṭhati vinaśyati ceti kaḥ sacetāḥ pratipadyeta? tasmāt samastānām api utpādādīnāṃ saṃskṛtasya lakṣaṇakarmaṇi nāsti sāmarthyam || 2 || 
utpādasthitibhaṅgānām anyat saṃskṛtalakṣaṇam |
asti ced anavasthaivaṃ nāsti cet te na saṃskṛtāḥ || 3 || 
若謂生住滅 更有有為相
是即為無窮 無即非有為 
skye dang gnas dang ’jig rnams la | | ’dus byas mtshan nyid gzhan zhig ni | |
gal te yod na thug med ’gyur | | med na de dag ’dus byas min | | 
3. If origination, duration, and dissolution are other [secondary] characteristics of composite products,
It is an infinite regress. If this is not so, they are not composite products. 
If birth, abiding and perishing had an other characteristic of being compounded, this would be endless. If not, they would not be compounded. 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་པ་་མེད། །མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་འདོད་ན་ནི། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ན་ནི་དེ་དག་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ཏེ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ན། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །  
何以故(5)若謂生住滅 更有有爲相(6)是即爲無窮 無即非有爲(7)若謂生住滅更有有爲相。生更有生有住(8)有滅。如是三相復應更有相。若爾則無窮。(9)若更無相。是三相則不名有爲法。亦不能(10)爲有爲法作相。問曰。汝説三相爲無窮。(11)是事不然。生住滅雖是有爲。而非無窮。 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་པ་མེད། །མེད་ན་དེ་(188B)དག་འདུས་བྱས་མིན། །སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་གང་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་ལ་དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་ཅིང་དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡོད་དེ། མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་པ་མེད། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་ཅིང། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་དེ། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་གྱུས་ཅིག་ཅེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་བཟླས་པར་བྱ་སྟེ། མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་འདོད་ལ། ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་བཀྲ་ཤིས་པ་དང་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་པས་ཐུག་པ་དང། གནས་པ་དང་མུ་ཐུག་སྟེ། མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྔར་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་(103A)ཕྱིར་དཔེར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བས་དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེའི་ལན་ཀྱང་འདིར་མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན་ཞེས་བྱ་བས་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །འདིར་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཆོས་ནི་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་དེ་དང་དེའི་སྐྱེ་བ་དང། དེའི་གནས་པ་དང། དེའི་འཇིག་པ་དང། དེའི་ལྡན་པ་དང། དེའི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དང། འདིར་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དཀར་པོ་ཡིན་ན། དེའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ཅི་སྟེ་ནག་པོ་ཡིན་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང། གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ། ཅི་སྟེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པའི་གནས་པ་དང། འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དང། ལྡན་པའི་ལྡན་པ་དང། གནས་པ་ལས་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དང། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་གྱི་འཁོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་བཅུ་བཞི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །  
atha yad uktaṃ ’yadi saṃskṛta utpādaḥ’; ity ādi, tena yadi utpādādīnāṃ trilakṣaṇī prāptā prasaktā, tataḥ ko doṣaḥ? athāsaṃskṛtaḥ, evam apy adoṣa iti | ucyate-
utpādasthitibhaṅgānām anyatsaṃskṛtalakṣaṇam
asti ced anavasthaivaṃ nāsti cet te na saṃskṛtāḥ || 3 ||
 nanu ca pakṣadvaye ’pi vihita eva doṣaḥ, tatra kiṃ punar uktābhidhāneneti | satyam ukto doṣaḥ sa khalu nācāryeṇa, kiṃ tarhi vṛttikāreṇa | atha pūrvapratijñātam eva dūṣaṇāntarābhidhānena spaṣṭīkaraṇārthaṃ punar ācāryo ’bhihitavān | yadi utpādasthitibhaṅgānāmanyadutpādādikaṃ saṃskṛtalakṣaṇamiṣyate, tadā teṣām apy anyat, teṣām apy anyat, ity aparyavasānadoṣaḥ syāt | sati ca aparyavasānadoṣe, kiṃ pūrvaṃ syād yata uttarakālam aparaṃ bhaved iti vyavasthābhāvād asaṃbhava evaṃ utpādādīnām ity abhiprāyaḥ | athavā, pūrvaṃ mukhyatvād utpādasyaiva dūṣaṇam uktam, adhunā tu sāmānyeneti | nāsti cet te na saṃskṛtā iti gatārtham etat || 3 || 
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya kevalam |
utpādotpādam utpādo maulo janayate punaḥ || 4 || 
生生之所生 生於彼本生
本生之所生 還生於生生 
skye ba’i skye bas rtsa ba yi | | skye ba ’ba’ zhig skyed par byed | |
rtsa ba’i skye bas skye ba yi | | skye ba’ang skyed par byed pa (7)yin | | 
4. The “originating origination” (utpādotpāda) (i.e. the beginning of the origination) is only the origination of the basic origination (mūlotpāda) (i.e. the beginning of the product);
Also the origination of the basic [origination] (i.e. the beginning of the beginning of the product) produces the “originating origination.” (i.e. the beginning of the origination) 
The birth of birth gives birth to the root birth alone. The root birth also is that which gives birth to the birth of birth. 
འདིར་སྨྲས་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་དགག་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཞིང་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་ཚོར་(44A)བའམ་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དེ་དང་། ཆོས་དེའི་སྐྱེ་བ་དང་ཆོས་དེ་དག་གི་གནས་པ་དང་། ཆོས་དེའི་འཇིག་པ་དང་། ཆོས་དེའི་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་དེའི་རྒ་བ་དང་། ཆོས་དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཆོས་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་་བ་ཉིད་དམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། རྒ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་འཁོར་ཅེས་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུས་འདིར་ཆོས་གཉིས་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ངེས་པར་བྱུང་བ་་ཉིད་དག་ནི་ཡང་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གང་དག་དཀར་པོ་དེ་དག་གི་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ་ནག་པོ་དེ་དག་གི་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་་ལ།་ཆོས་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འཁོར་གྱི་འཁོར་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པའི་གནས་པ་དང་། འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དང་། ལྡན་པའི་ལྡན་པ་དང་། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དག་སྟེ། འཁོར་གྱི་འཁོར་རྣམས་ལས་ཀྱང་འདིར་ཆོས་གཉིས་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དག་ཀྱང་། ཡང་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལག་པའི་རྣམ་པར་་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གང་དག་དཀར་པོ་དེ་དག་གི་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ། ནག་པོ་དེ་དག་གི་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡེ་ཆན་བཅོ་ལྔའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་བཅུ་བཞི་པོ་ཐམས་(44B)ཅད་སྐྱེད་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་གནས་པའི་གནས་པ་གནས་པར་བྱེད་ལ། གནས་པའི་གནས་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་གནས་པ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་འཇིག་པས་ཀྱང་འཇིགས་་པའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་ལ། འཇིགས་པའི་འཇིག་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །ལྡན་པ་དང་རྒ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །  
何(12)以故(13)生生之所生 生於彼本生(14)本生之所生 還生於生生(15)法生時通自體七法共生。一法二生三住四(16)滅五生生六住住七滅滅。是七法中。本生除(17)自體。能生六法。生生能生本生。本生能生(18)生生。是故三相雖是有爲。而非無窮。 
ཅི་སྟེ་ཐུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པ་དེ་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་་དེ་དག་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །།དབུ་མ་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་བུད་དྷ་པཱ་ལི་ཏ། བམ་པོ་གསུམ་པ། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱང་་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །འདི་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ལས་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་་སྐྱེ་བ་ན་དེ་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྟེ། ཆོས་དེ་དང་། ཆོས་དེའི་སྐྱེ་བ་དང་། ཆོས་དེའི་གནས་པ་དང་། ཆོས་དེའི་འཇིག་པ་དང་། ཆོས་དེའི་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་དེའི་རྒ་བ་དང་། འདིར་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དཀར་པོ་ཡིན་ན་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ཅི་སྟེ་ཆོས་དེ་་ནག་པོ་ཡིན་ན་ཆོས་དེའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ཆོས་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ།  
ཕྱོགས་སྔ་མ་དེའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་(103B)སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །  
atrāhuḥ sāṃmitīyāḥ- santi cotpādādīnām utpādādayaḥ, na ca anavasthāprasaṅgaḥ, lakṣaṇānulakṣaṇānāṃ parasparaniṣpādakatvāt | yasmād iha saṃskṛtadharmaḥ kuśalaḥ kliṣṭo vā utpadyamānaḥ ātmanā pañcadaśaḥ utpadyate | sa dharmastasya cotpādaḥ samanvāgamaḥ sthitir jarā anityatā | yadyasau dharmaḥ kliṣṭo bhavati, tasya mithyāvimuktiḥ | atha śubhaḥ, tasya samyagvimuktiḥ | yadi nairyāṇiko bhavati tasya nairyāṇikatā | atha anairyāṇikaḥ, tasya anairyāṇikatā | ity eṣa parivāraḥ | idānīm utpāda syāpara utpādaḥ yāvadanairyāṇikatānairyāṇikatetyeṣa parivārasya parivāraḥ | tatra yo ’yaṃ maula utpāda sa ātmānaṃ vihāya anyāṃścaturdaśa dharmān janayati | utpādotpādasaṃjñakastu anulakṣaṇabhūta utpādo maulamevotpādaṃ janayati | evaṃ yāvadanairyāṇikatā caturdaśa dharmān na niryāṇayati, na tan nirvāṇaṃ prāpayatītyarthaḥ | anairyāṇikatānairyāṇikatā tu na niryāṇayati | tad evam utpādādīnāmanavasthāṃ pariharann āha-
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya kevalam |
utpādotpādasutpādo maulo janayate punaḥ || 4 ||
 dvividho hyutpādaḥ | eko maula utpādaḥ, aparaś ca utpādotpādasaṃjñakaḥ, utpādasyotpāda iti kṛtvā | tatra yo ’yam utpādotpādasaṃjñaka utpādaḥ, sa mūlotpādasya kevalam utpādakaḥ | taṃ cedānīm utpādopādākhyam utpādaṃ (pp_61) maula utpādo janayati | tad evaṃ parasparanirvartanādasti ca trilakṣaṇī utpādādīnām, na cānavasthāprasaṅga iti || 4 || 
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya te yadi |
maulenājanitas taṃ te sa kathaṃ janayiṣyati || 5 || 
若謂是生生 能生於本生
生生從本生 何能生本生 
gal te khyod kyi skye ba’i skyes | | rtsa ba’i skye ba skyed byed na | |
khyod kyi rtsa bas ma bskyed des | | de ni ji ltar skyed par byed | | 
5. But if, according to you, the originating origination (i.e. self-originating origination) produces basic origination, (i.e. also causes the beginning of the product)
How, according to you, will this [originating origination] (i.e. self-originating origination) produce that [basic origination] (i.e. the beginning of the product) if [it itself] is not produced by basic origination (i.e. the beginning of the product)? 
If your birth of birth gives birth to the root birth, how does that which is not yet born from your root give birth to that [root birth]? 
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བས་མ་བསྐྱེད་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བསམ་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
答曰(19)若謂是生生 能生於本生(20)生生從本生 何能生本生(21)若是生生能生本生者。是生生則不名從(22)本生生。何以故。是生生從本生生。云何能(23)生本生。 
ཅི་སྟེ་ཆོས་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་འཁོར་ཅེས་བྱའོ། །དེ་་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པའི་གནས་པ་དང་། འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དང་། ལྡན་པའི་ལྡན་པ་དང་། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་(189A)པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་གྱི་འཁོར་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་སྐྱེ་བ་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བདག་ཉིད་མ་་གཏོགས་པར་ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་དང་བཅུ་བཞི་པོ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་གཅིག་གིས་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་གནས་པས་ཀྱང་གནས་པའི་གནས། པ་གནས་པར་བྱེད་ལ། གནས་པའི་གནས་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་གནས་པ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་འཇིག་པས་ཀྱང་འཇིག་པའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་ལ། འཇིག་པའི་འཇིག་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་ན་འདི་ལ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་བུ་བས་མ་སྐྱེད་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེད་པས་མ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
འདིར་བཤད་པ། དེ་ནི་མང་པོ་ཡང་ཡིན་དེ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བས་མ་བསྐྱེད་དེ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་མ་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན།  
atrocyate-
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya te yadi |
maulenājanitastaṃ te sa kathaṃ janayiṣyati || 5 ||
 yadi tava utpādasyotpādo mūlotpādasya janaka iti matam, sa katham idānīṃ maulenotpādenānutpāditaḥ san utpādotpādo maulaṃ janayiṣyati? || 5 || 
sa te maulena janito maulaṃ janayate yadi |
maulaḥ sa tenājanitas tam utpādayate katham || 6 || 
若謂是本生 能生於生生
本生從彼生 何能生生生
若生生生時 能生於本生
生生尚未有 何能生本生 
gal te khyod kyi rtsa ba yis | | bskyed pa de yis rtsa skyed na | |
des ma bskyed pa’i rtsa ba des | | de ni ji ltar skyed par byed | | 
6. If, according to you, that which has originated through basic [origination] (i.e. referring to the dependent originating origination) produces basic [origination], (i.e. like affirming that the effect exist before the cause)
How does the basic [origination], which is yet unproduced by that [originating origination] (i.e. self-originating origination), cause that [originating origination] (i.e. self-originating origination) to be originated? 
If that which is born from your root birth gives birth to the root, how does that root which is born from that give birth to that [from which it is born]? 
ཅི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་དང་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་བསྐྱེད་པས་་མི་བྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་བསྐྱེད་ནས། །དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བདེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་མ་་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟག་པ་དེས་ཀྱང་མི་ནུས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་ཉིད་སྐྱེ་བཞིན་པས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པས་མི་བྱེད་དོ། །  
復次(24)若謂是本生 能生於生生(25)本生從彼生 何能生生生(26)若謂本生能生生生者。是本生不名從生(27)生生。何以故。是本生從生生生。云何能生(28)生生。生生法應生本生。而今生生不能生(29)本生。生生未有自體。何能生本生。是故(9c1)本生不能生生生。問曰。是生生生時非先(2)非後。能生本生。但生生生時能生本生。答(3)曰不然。何以故(4)若生生生時 能生於本生(5)生生尚未有 何能生本生(6)若謂生生生時能生本生可爾。而實未有。(7)是故生生生時。不能生本生。 
སྨྲས་པ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེད་པས་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་སྐྱེད་ན། །དེས་མ་སྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་བར་བྱེད་ན་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་མ་སྐྱེད་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་དག་ནི་རབ་ཏུ་རྟག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་། །  
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་སྐྱེད་ན། །དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་བར་བྱེད། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །  
atha manyase- utpādita eva maulenotpādena utpādotpādo maulaṃ janayiṣyati, etadapyasadity āha-
sa te maulena janito maulaṃ janayate yadi |
maulaḥ sa tenājanitastam utpādayate katham || 6 ||
 sa utpādotpādasaṃjñaka utpādo maulena janito yadi maulaṃ janayati, sa maula utpādotpādenājanito ’vidyamānaḥ katham utpādotpādaṃ janayiṣyati? tasmānmaulena janitaḥ san utpādotpādo maulaṃ janayatīte na yujyate | tataś ca parasparanirvartyanirvartakatvābhāvātsa eva anavasthāprasaṅga iti nāstyutpādaḥ || 6 || 
ayam utpādyamānas te kāmam utpādayed imam |
yadīmam utpādayitum ajātaḥ śaknuyād ayam || 7 || 
若本生生時 能生於生生
本生尚未有 何能生生生 
gal te ma skyes pa de yis | | de (5a1)skyed par ni byed nus na | |
khyod kyi skye bzhin pa de yis | | de skyed par ni ’dod la rag | | 
7. According to you, this, while originating, would certainly cause that to originate—
If this, not being produced, would be able to cause origination. 
If that which has not been born is able to give birth to that, that of yours which is being born should be able to give birth to that. 
འདིར་བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི་དེ་བཞིན་པ། མ་སྐྱེས་དེ་ཡིས་གལ་ཏེ་ནི། །དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བདེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱང་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་ལ་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་(45A)བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་རྟག་པ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་་རག་ན་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་ཤེ་ན། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེས་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ་་ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་བཞིན་ནོ། །  
復次(8)若本生生時 能生於生生(9)本生尚未有 何能生生生(10)若謂是本生生時能生生生可爾。而實未(11)有。是故本生生時。不能生生生。 
སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་ཉིད་སྐྱེ་བཞིན་པས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པས་ནི་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མ་སྐྱེས་དེ་ཡིས་གལ་ཏེ་ནི། །དེ་ནི་སྐྱེས་པར་བྱེད་ནུས་ན། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་(189B)བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་གོ། །ཡང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱད་ལ་རག་ན་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་་པས་གཞན་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །  
གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དག་སྐྱེད་བཞིན་པ་ན་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མ་སྐྱེས་དེ་ཡིས་གལ་ཏེ་ནི། །དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བའམ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའམ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའམ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་ན། རྩ་བའི་སྐྱེ་བའམ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའམ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རམ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནམ༑ སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་སྐྱེས་པ་དག་གམ། སྐྱེ་བཞིན་པ་དག་གིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རམ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་(104A)དོན་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་སྐབས་སུ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང། བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་བཀག་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་དེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པ་མེད་དོ། །  
atrāha- utpadyamāna eva mūlotpāda utpādotpādam utpādayati, sa evotpādotpādo mūlotpādaṃ janayiṣyatīti | ucyate-
ayam utpadyamānaste kāmam utpādayedimam |
yadīmam utpādayitumajātaḥ śaknuyādayam || 7 ||
 kāmamayaṃ mūlotpāda utpadyamāna utpādayedutpādam, yadyayam eva ajātaḥ śaknuyādaparamajātam utpādayitum | utpadyamāno hi nāma anāgataḥ | sa ca ajātaḥ katham utpādayiṣyatīti na yuktam evaitad ity abhiprāyaḥ evam utpādotpāde ’pi vācyam || 7 || 
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayate yathā |
utpādaḥ svaparātmānāv ubhāv utpādayet tathā || 8 || 
如燈能自照 亦能照於彼
生法亦如是 自生亦生彼 
ji ltar mar me rang dang gzhan | | snang bar byed pa de bzhin du | |
skye ba’ang rang dang gzhan gyi dngos | | gnyis ka skyed par byed yin na | | 
8. [The opponent claim:]
As a light is the illuminator of both itself and that which is other than itself,
So origination would originate both itself and that which is other than itself. 
Just as lamplight illuminates itself and others, likewise birth too gives birth to both itself and the thing of others. 
འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གཉི་ག་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་་དངོས་པོ་གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །  
問曰(12)如燈能自照 亦能照於彼(13)生法亦如是 自生亦生彼(14)如燈入於闇室照了諸物。亦能自照。生亦(15)如是。能生於彼。亦能自生。答曰不然。 
སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དང་གཞན་དག་བསྐྱེད་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མར་མི་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བའང་རང་དང་གཞན་གྱི་་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མར་མེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་ལ་བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ཀྱང་་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་ན་ནི་སྐྱེ་བས་ཀྱང་མར་མེ་བཞིན་དུ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་རག་ན། མར་མེས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་མི་བྱེད་དོ། །  
གཞན་དག་གི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་མར་མེས་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བ་འང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དོན་གོ་སླ་བ་དང་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཚིག་མངས་སུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་དང། དོན་གྲགས་པ་དང། དོན་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པ་ལ་འབད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དག་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མར་མེ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་རང་དང། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བཤད་པ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང། དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་པས་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
atrāha- naiva hi utpādasyāpara utpādo ’sti yato ’navasthāprasaṅgaḥ syāt | kiṃ tarhi-
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayitā yathā |
utpādaḥ svaparātmānāvubhāvutpādayettathā || 8 ||
 yathā pradīpaḥ prakāśasvabhāvatvādātmānaṃ prakāśayati ghaṭādīṃśca, evam utpādo ’pyutpādasvabhāvatvādātmānam utpādayiṣyati paraṃ ceti || 8 || 
pradīpe nāndhakāro ’sti yatra cāsau pratiṣṭhitaḥ1 |
kiṃ prakāśayate dīpaḥ prakāśo hi tamovadhaḥ || 9 || 
燈中自無闇 住處亦無闇
破闇乃名照 無闇則無照 
mar me dang ni gang dag na | | de ’dug pa na (2)mun pa med | |
mar mes ci zhig snang bar byed | | mun pa sel bas snang byed yin | | 
9. [Nagarjuna answers:]
There is no darkness in the light and there where the light is placed.
What could the light illumine? Indeed illumination is the getting rid of darkness. 
Wherever lamplight is present there is no darkness. What does lamplight illuminate? It illuminates by dispelling darkness. 
འདིར་བཤད་པ། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། །མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། ། འདི་ན་མར་མེ་ལ་ཡང་མུན་པ་མེད་ལ། གང་དག་ན་མར་མེ་དེ་འདུག་པ་དེ་དག་ན་ཡང་མུན་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཚེ་མར་མེ་ལ་ཡང་མུན་པ་མེད་ལ། གང་དག་ན་མར་མེ་དེ་འདུག་པ་དེ་དག་ན་ཡང་མུན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། ད་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བྱ་ན། མུན་པ་སེལ་བས་དེ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་མི་་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མར་མེས་རང་གི་དངོས་པོ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱི་ལ་དང་བྱི་བ་བཞིན་ནོ། །  
何以(16)故(17)燈中自無闇 住處亦無闇(18)破闇乃名照 無闇則無照(19)燈體自無闇。明所及處亦無闇。明闇相違(20)故。破闇故名照。無闇則無照。何得言燈(21)自照亦照彼。問曰。是燈非未生有照亦非(22)生已有照。但燈生時。能自照亦照彼。 
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །འདི་ན་གང་མི་སྣང་བ་དེ་སྣང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། མུན་པས་བསྒྲིབས་པས་མི་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་མར་མེ་ལ་ནི་མུན་པས་དེའི་ཕྱིར་མར་མེ་ལ་མི་སྣང་བ་མེད་དོ། །གཞན་དག་སྣང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་གཞན་བདག་ཉིད་དག་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་མུན་པ་མེད་དེ། མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡང་མི་སྣང་བ་མེད་དོ། །འོ་ན་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་ལ་མི་སྣང་བ་མེད་ན། མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། དེ་སྨྲོས་ཤིག །སྨྲས་པ། མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། འདི་ན་མར་་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་པས་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་བ་གང་ཡིན་མ་དེ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཕྱིར། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །འདུ་བྱེ་པ་ན་མུན་པ་མེད། །ཅེས་ཀྱང་བཤད་པས་མར་(190A)མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་ལ་མུན་པ་མེད་དོ། །མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མར་མེས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །མར་མེ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་བཤད་པ། འདི་ལ་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་གཟུང་བ་ལ་བར་དུ་བཅོ་དཔའི་[?]མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་གྲང་ན། འདི་ལ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྒྲུབ་པ་དེ་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིར་བཤད་པ། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། །ཅི་ཡང་སྣང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མར་མེ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་མུན་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་(104B) མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཉི་མ་འོད་ཟེར་གསལ་ཞིང་འཇིབས་བ་དང་ལྡན་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་མར་མེའི་ཆོས་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཉི་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མར་མེ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་འབྱུང་བ་ཉིད་དང། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང། བྱས་པ་ཉིད་དང། རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་དག་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པས་སྒྲུབ་པ་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། །མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་སྣང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མུན་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བར་བྱེད་པས་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མ་གྲུབ་པས་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དཔེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེས་སྣང་བར་བྱ་བའི་དོན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
ucyate | syād etad evaṃ yadi pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayet | na caivam | yasmāt-
pradīpe nāndhakāro ’sti yatra cāsau pratiṣṭhitaḥ |
kiṃ prakāśayati dīpaḥ prakāśo hi tamovadhaḥ || 9 ||
 iha prakāśo nāma tamasya (so?) vadhaḥ | tamaś ca pradīpasvātmani tāvan na saṃbhavati virodhāt, yattamo nighnataḥ svātmaprakāśatvaṃ syāt | na cāpi pradīpo yatra deśe tiṣṭhati tatra tamo ’sti, yattamo nighnataḥ pradīpasya paraprakāśakatvaṃ syāt | ato ’pi nāsti pradīpasya svaparātmaprakāśakatvam | yadā caivam, tadā pradīpavadutpādasya svaparātmotpādakatvaṃ na saṃbhaviṣyati, iti ayuktam etat || 9 || 
katham utpadyamānena pradīpena tamo hatam |
notpadyamāno hi2 tamaḥ pradīpaḥ prāpnute yadā || 10 || 
云何燈生時 而能破於闇
此燈初生時 不能及於闇 
gang tshe mar me skye bzhin pa | | mun pa dang ni phrad med na | |
ji ltar mar me skye bzhin pas | | mun pa sel bar byed pa yin | | 
10. How is darkness destroyed by the light being originated,
When the light, being originated, does not come in contact with darkness? 
If, when lamplight is being generated, it does not encounter darkness, how does the generation of lamplight dispel darkness? 
འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མར་མེ་དང་གང་དག་ན་མར་མེ་དེ་འདུག་པ་དེ་་དག་ན་མུན་པ་མེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱོ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེའི་ཚེ་ན། མུན་པ་དང་(45B)ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
答曰(23)云何燈生時 而能破於闇(24)此燈初生時 不能及於闇(25)燈生時名半生半未生。燈體未成就云何能(26)破闇。又燈不能及闇。如人得賊乃名爲(27)破。若謂燈雖不到闇而能破闇者。是亦(28)不然。 
བཤད་པ། མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་ཟེར་བ་དེ་སྨྲོས་ཤིག་།ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །གང་ཚེ་མར་མེ་དང་མུན་པ་དག་གཅིག་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མུན་པ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མུན་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་དེས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད། །  
འདིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པ་ལ་སྙེགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སེལ་བར་བྱེད་དེ། སེལ་བར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་བྱས་པ་ཇི་ལྟར་རྟག་སྟེ། བུམ་པ་བྱས་པ་མི་རྟག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མུན་པས་(105A)མར་མེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་བཀག་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། མར་མེ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུ་མ་སྐྱེས་པས་བྱ་བ་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན། ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཔེ་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མར་མེའི་ཆོས་ཕྲད་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་གྱི་མུན་ནག་སྣང་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་བཞིན་དུ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་སྣང་བས་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་ལས་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང། དགྲ་བོའི་ཕྱིར་ལས་བྱས་པས་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་དག་གིས་ཕྲད་པ་ཁོ་ནས་མི་འདོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པས་མིག་ཁེབས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས། མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་གི་མུན་པས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ན། དཔེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་གནོད་དོ། །  
atrāha- yadetaduktaṃ pradīpe nāndhakāro ’stīti, etadasatyandhakāradhāte yuktam eva vaktum | yasmāttu utpadyamānenaiva pradīpena tamo nihatam, tatra pradīpe nāndhakāro ’sti, yatra ca pradīpo ’sti, tatrāpyandhakāro nāstīti yujyate | yadi pradīpena nāndhakāradhātaḥ kṛtaḥ, tadā anutpanne iva pradīpe utpanne ’pi ghaṭādayo nopalabhyeran, andhakāraghātābhāvātprāgavasthāmiva | tasmād asty eva andhakāraghātalakṣaṇaṃ prakāśanaṃ pradīpasya | taccānena utpadyamānena pradīpena kṛtam iti | ucyate-
katham utpadyamānena pradīpena tamo hatam |
notpadyamāno hi tamaḥ pradīpaḥ prāpnute yadā || 10 ||
 iha ālokāndhakārayoryaugapadyābhāvāt prāpterabhāvaḥ | yadā caivaṃ prāpterabhāvaḥ, tadā kathaṃ kena prakāreṇedānīm utpadyamānena pradīpena tamo hatam iti yuktaṃ parikalpayitum? yasmāc ca evam utpadyamāna pradīpaḥ tamo na prāpnoti, tasmānnaiva aprāptatvātpradīpaḥ kiṃcid api prakāśayatītyavasīyatām || 10 || 
aprāpyaiva pradīpena yadi vā nihataṃ tamaḥ |
ihasthaḥ sarvalokasthaṃ sa tamo nihaniṣyati || 11 || 
燈若未及闇 而能破闇者
燈在於此間 則破一切闇 
mar me phrad pa med par yang | | gal te mun pa sel byed na | |
’jig (3)rten kun na gnas pa’i mun | | ’di na gnas pa nges sel ’gyur | | 
11. But then, if darkness is destroyed by a light having no contact with [darkness],
[A light] placed here will destroy the darkness of the entire world. 
If darkness is dispelled even though it does not encounter lamplight, this [lamplight] dwelling here would eliminate the darkness that dwells in all the worlds. 
ཡང་གཞན་ཡང་། མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་མུན་པ་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་འདུག་པ་དེས་སྤེལ་འགྱུར། །ཇི་སྟེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་མར་མེ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མར་མེ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན་པ་དག་ཀྱང་མར་མེ་འདི་ན་འདུག་པ་དེས་བསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྲད་པ་མེད་པར་འདྲ་ན། མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་འདི་ན་འདུག་པའི་མུན་པ་འདི་སེལ་ལ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་་ན་གནས་པའི་མུན་པ་ནི་མི་སེལ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། དེ་ལྟ་བས་ན་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མུན་པ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པས་མུན་པ་སེལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །  
何以故(29)燈若未及闇 而能破闇者(10a1)燈在於此間 則破一切闇(2)若燈有力。不到闇而能破者。此處燃燈。(3)應破一切處闇。倶不及故。復次燈不應自(4)照照彼。 
མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་མུན་པ་་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་འདུག་པ་ངེས་སེལ་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་མར་མེ་ཕྲད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན་པ་དག་ཀྱང་མར་མེ་འདི་ན་འདུག་པ་དེས་བསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་ཕྲད་པ་འདྲ་བ་ལས་ལ་ལ་ནི་སེལ་བར་་བྱེད་ལ། ལ་ལ་ནི་སེལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། །  
དེ་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་མཐོང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ཡིན། མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་མུན་པ་སེལ་བར་འདོད་ན་ནི་འདི་ཡང་འདོད་པར་གྱིས་ཤིག མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པ་ཡང། །གལ་ཏེ་མུན་པ་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་འདུག་པ་ངེས་བསལ་འགྱུར། །དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་འདོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་  
atha manyase- yathā aprāptām eva avidyāṃ jñānaṃ nihanti, aprāptam eva rūpaṃ cakṣuḥ paśyati aprāptam eva ayaḥ ayaskānto maṇirākarṣati, evam eva aprāptamevāndhakāraṃ pradīpo nihaniṣyatīti etadapyasāramity āha-
aprāpyaiva pradīpena yadi vā nihataṃ tamaḥ |
ihasthaḥ sarvalokasthaṃ sa tamo nihaniṣyati || 11 ||
 yadi aprāpyaiva pradīpena tamo nihatam, evaṃ sati, ihastha eva pradīpaḥ sarvalokasthaṃ tamo nihaniṣyati, aprāptatvātsamīpasthamivetyabhiprāyaḥ | etena nyāyena jñānena avidyāghātaḥ, cakṣuṣā rūpadarśanam, ayaskāntamaṇinā ayaākarṣaṇamiva ity evamādikaṃ sādhyasamaṃ jñeyam ||
atha aprāptāv api satyāmayaskāntamaṇiprabhṛtīnāṃ yogyadeśāvasthānām eva svakāryakṛtvaṃ debhaviṣyatīti cet, tad api na yuktam | aprāptau hi satyāṃ viprakṛṣṭadeśāntarāvasthitavadavyavahitaśāntarāvasthita vacca aprāptatvād yogyadeśāvasthitānām api yogyadeśāvasthitatvaṃ na yuktam iti kuto yogyadeśāvasthitānāṃ svakāryakṛttvaṃ prasetsyati?
dṛṣṭam etal lokata iti cen naitad evam | yathā hi bhavān parikalpayati na tathā loke dṛṣṭam | yasmāt na lokaḥ prāptyaprāpticintāmevamādau viṣaye ’vatārya pradīpādīnāṃ prakāśakatvādikaṃ kalpayati | yathoditaṃ tu vicāramanavatārya pradīpena tamo hatam, cakṣuṣā rūpadarśanam, ayaskāntamaṇinā ayaākarṣaṇam ity ādi icchati | paśyatu vā loka evam | tattvavicārakāle tu lokasyāprāmāṇyān na tena bādhā śakyate kartum | evaṃ tāvad aprāpya prakāśanamayuktam | prāptāv api viṣayādigrahaṇamayuktam eva | prāptirhi ekatve sati bhavati | yadā caikatvaṃ tadā svarūpavaddarśanākarṣaṇādikaṃ nāsti ||
yady api ceyaṃ prāptyaprāptyādicintā laukikavyavahāre nāvataratīti nirupapattikatvena mṛṣārthatvādasya, tathāpi tattvavicāre ’vatāryā, mā bhūtparamārthato ’pi nirupapattikapakṣābhyupagama ityalaṃ prasaṅgena || 11 || 
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayate yadi |
tamo ’pi svaparātmānau chādayiṣyaty asaṃśayam || 12 || 
若燈能自照 亦能照於彼
闇亦應自闇 亦能闇於彼 
mar me rang dang gzhan gyi dngos | | gal te snang bar byed ’gyur na | |
mun pa’ang rang dang gzhan gyi dngos | | sgrib par ’gyur bar the tshom med | | 
12. If the light illuminated both itself and that which is other than itself,
Then, without a doubt, darkness will cover both itself and that which is other than itself. 
If lamplight illuminated itself and the thing of others, darkness too would without doubt obscure itself and the thing of others. 
ཡང་གཞན་ཡང་། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་འགྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །གལ་ཏེ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་།སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ལྟར་ན་མར་མེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མུན་པ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །མུན་པས་རང་གི་དངོས་པོ་བསྒྲིབས་་ན་ནི།་མུན་པ་མི་དམིགས་ཤིང་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །  
何以故(5)若燈能自照 亦能照於彼(6)闇亦應自闇 亦能闇於彼(7)若燈與闇相違故。能自照亦照於彼。闇與燈(8)相違故。亦應自蔽蔽彼。若闇與燈相違。(9)不能自蔽蔽彼。燈與闇相違。亦不應自照(10)亦照彼。是故燈喩非也。破生因縁未盡故。 
ཡང་གཞན་ཡང་། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་གྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །འདི་ན་མར་མེ་ནི་མུན་པའི་གཉེན་པོར་གནས་པ་ཡིན་པས་དེས་ན་གལ་ཏེ་་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྣང་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། མུན་པས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཞིག་ན་མུན་པས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ན་ནི་གཞན་བཞིན་དུ་མུན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །མུན་པ་མི་དམིགས་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་མུན་པས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མུན་པའི་གཉེན་པོར་མར་མེས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྣང་(190B)བར་མི་བྱེད་པས་དེ་ལ་མར་མེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་གཞན་(105B) ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་གྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གྲིབ་མ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་པ་གསལ་བས་དཔེ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཕ་རོལ་པོས་མར་མེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་དོ། །  
yadi ca svaparātmānau pradīpaḥ prakāśayatīti parikalpyate tvayā, tamaso ’pi tarhi pratipakṣa bhūtasya svaparātmanoḥ pracchādanaṃ prakalpyatamity āha-
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayate yadi |
tamo ’pi svaparātmānau chādayiṣyatyasaṃśayam || 12 ||
 pratidvandvitvātpradīpavat tamo ’pi svaparātmagataṃ vyāpāraṃ kariṣyati, tataś ca paravadātmānam api chādayiṣyati | yadi ca ātmānaṃ chādayettamaḥ, tasyaivānupalabdhiḥ syāt, ghaṭādivattamasā pracchāditatvāt | ata evoktamāryopālipṛcchāyām-
iha sāsani sūramaṇīye pravrajathā gṛhiliṅga jahitvā |
phalavantu bhaviṣyatha śreṣṭho eṣu nideśitu kāruṇikena ||
pravrajitvā gṛhiliṅga jahitvā sarvaphalasya bhaviṣyati prāptiḥ |
puna dharmasabhāva tulitvā sarvaphalāna phalāna ca prāptiḥ ||
alabhanta phalaṃ tatha prāptiṃ āścariyaṃ puna jāyati teṣām |
aho ’tikāruṇiko narasiṃho suṣṭhupadeśita yukti jinena || iti ||
tathāryaratnakūṭasūtre-
yathā hi dīpo layane cirasya kṛto hi gehe puruṣeṇa kenacit |
tatrāndhakārasya na bhoti evaṃ cirasthito nāhamito gamiṣye ||
tamondhakārasya na śaktirasti kṛte pradīpe na vigacchanāya |
pratītya dīpaṃ ca vinaśyate tama ubhayaṃ pi śūnyaṃ na ca kiṃ ca manyati ||
jñānaṃ tathā ārya pratītya nāsravaṃ ajñāna kleśopacitaṃ vigacchati |
saṃparka teṣāṃ na kadāci vidyate jñānasya kleśasya ca nityakālam ||
jñānaṃ na kalpeti añānu no bhavet jñānaṃ pratītyaiva vinaśyate tamo | bhayaṃ pi agrāhya khapuṣpasaṃnibhaṃ jñānaṃ tathājñānu bhayaṃ pi śūnyam || iti || 12 || 
anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayet katham |
athotpanno janayate jāte kiṃ janyate punaḥ || 13 || 
此生若未生 云何能自生
若生已自生 生已何用生 
skye ba ’di ni ma skyes pas | | rang gi bdag nyid ji ltar skyed | |
ci ste (4)skyes pas skyed byed na | | skyes na ci zhig bskyed du yod | | 
13. If it has not yet originated, how does origination produce itself?
And if it has already originated, when it is being produced, what is produced after that which is already produced? 
How can unborn birth give birth to itself? If the born gives birth, when it has been born, what would be born? 
ཅི་སྟེ་མར་མེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མུན་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་ན་ནི། འོ་ན་གྲོགས་པོ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གཉི་ག་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་་སྨྲས་པ་དེ་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དཔེ་བསལ་ཏོ། །དེ་ནི་དོན་འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་མར་མེའི་དཔེ་མཚོན་པའི་སྐྱེ་བས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་འདིས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པ་དེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་(46A)སྐྱེད་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་སེམས་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དེ་སྐྱེས་ན་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡིན་པས། སྐྱེས་ཟིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མེད་ཅིང་བྱས་ཟིན་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་་འདི་སྐྱེས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་དམ། མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་དེ་ལ་སྐྱེས་པས་རང་གི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་སོ། །གནས་པ་ ་འཇིག་པ་དག་ལ་་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྟག་གོ། །  
(11)今當更説(12)此生若未生 云何能自生(13)若生已自生 生已何用生(14)是生自生時。爲生已生。爲未生生。若未生(15)生則是無法。無法何能自生。若謂生已生。(16)則爲已成。不須復生。如已作不應更作。(17)若已生若未生。是二倶不生故無生。汝先説(18)生如燈能自生亦生彼。是事不然。住滅亦(19)如是。 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་སྐྱེས་པས་སམ། མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་སྐྱེད་གྲང་ན། གཉི་གས་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །སྐྱེ་བ་འདི་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། ཡང་ན་འདི་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་སུ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་མེད་པས་ཀྱང་བདག་ཉིད་མེད་པ་་སྐྱེས་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝས་ཀྱང་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་མ་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་་དུ་ཡོད། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འཐད་པའི་དོན་མེད་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་བྱ། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། སྐྱེ་བས་ཇི་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་འདོད། ཇི་སྐྱེས་པས་སམ། འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །སྐྱེ་བ་མ་སྐྱེས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཇི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་དུ་ཡོད། །སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །  
kiṃ cānyat- ihāyam utpādo yadyātmānam utpādayet, sa utpanno vā svātmānam utpādayet, anutpanno vā? ubhayathā ca nopapadyate ity āha-
anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayetkatham |
athotpanno janayate jāte kiṃ janyate punaḥ || 13 ||
 yadi anutpan na utpādaḥ svātmānam utpādayet, maṇḍūkajaṭāśiromaṇirapyātmānam utpādayet | atha utpan na utpādayet, kim utpannasyāpareṇotpādena prayojanam iti | evaṃ tāvad utpāda ātmānaṃ notpādayati || 13 || 
notpadyamānaṃ notpannaṃ nānutpannaṃ kathaṃ cana |
utpadyate tathākhyātaṃ3 gamyamānagatāgataiḥ || 14 || 
生非生已生 亦非未生生
生時亦不生 去來中已答 
skyes dang ma skyes skye bzhin pa | | ji lta bur yang mi skyed pa | |
de ni song dang ma song dang | | bgom pas rnam par bshad pa yin | | 
14. In no way does anything originate by what is being originated (ii), by what is already originated (iii), or by what is not yet originated (i)—
Just as it has been said in [the analysis of] “presently going to (ii),” “that which is already gone to (i)” and “that which is not yet gone to (iii).” 
The born and the unborn, the being born do not in any way give birth. That has been explained by the gone, not gone and going. 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེ་མི་བྱེད། །སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་བཞིན་པ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། བརྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་གིས་དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། བྱས་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་གང་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། ལན་གཉིས་སྐྱེས་པ་ཡང་ལན་གསུམ་བསྐྱེད་དགོས་ལ་ལན་གསུམ་སྐྱེད་པ་ཡང་ལན་བཞིར་བསྐྱེད་དགོས་པ་དང་། །དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་སྐྱེས་པ་དང་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་སྐྱེ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་པས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེ་བ་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་བརྗོད་པའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པས། དེ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། ། ཞེས་དམ་བཅས་པ་ཉམས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དང་པོ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་ན། དེའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། འགའ་ཞིག་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་འདོད་ན་མ་ངེས་པ་(46B)ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། བྱས་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། བསྲེགས་པ་ལ་བསྲེག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། སོང་བ་ལ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཆོས་སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་་དོ། །ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ན་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་ལྡན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་མི་་ལྡན་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལྟ་ན་བྱ་བ་མེད་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པར་ཡང་འགྲོ་བ་དང་། ཟ་བ་མེད་པར་ཡང་ཟ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་མེད་པར་ཡང་ཆགས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པར་ཡང་སྡང་བ་དང་། གཏི་མུག་མེད་པར་ཡང་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་སྙད་རྣམས་དང་་འགལ་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དོན་གང་དག་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་་བར་ཐལ་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་དང་། རི་བོང་དང་རྟའི་རཝ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་་བསྲེགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དེ་ཡང་གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་། ཡུལ་དང་དུས་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ཐབས་དང་ལྡན་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་ཡུལ་དང་་དུས་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ཐབས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་། ཡུལ་དང་དུས་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ཐབས་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་(47A)མི་བྱེད། མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། ཡོད་མེད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཆར་གྱིས་སྐྱེད་པ་མི་འཐད་པར་སྔར་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པས། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྔར་སྨོས་པ་དག་གིས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་་གང་ཡིན་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྔར་སྨོས་པ་དག་གིས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་། འོན་ཀྱང་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་ན་ནི། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་མཐོང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་་དོ། །སྐྱེ་བ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་རྩོམ་པ་མེད་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བཞིན་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་བོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། འདུས་བྱས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །  
復次(20)生非生已生 亦非未生生(21)生時亦不生 去來中已答(22)生名衆縁和合有生。已生中無作故無生。(23)未生中無作故無生。生時亦不然。離生法(24)生時不可得。離生時生法亦不可得。云何(25)生時生。是事去來中已答。已生法不可生。(26)何以故。生已復生。如是展轉則爲無窮。如(27)作已復作。復次若生已更生者。以何生法(28)生。是生相未生。而言生已生者。則自違(29)所説。何以故。生相未生而汝謂生。若未(10b1)生謂生者。法或可生已而生。或可未生而(2)生。汝先説生已生。是則不定。復次如燒已(3)不應復燒。去已不應復去。如是等因縁故。(4)生已不應生。未生法亦不生。何以故。法(5)若未生。則不應與生縁和合。若不與生(6)縁和合。則無法生。若法未與生縁和合而(7)生者。應無作法而作。無去法而去。無染(8)法而染。無恚法而恚。無癡法而癡。如是(9)則皆破世間法。是故未生法不生。復次若(10)＊未生法生者。世間＊未生法皆應生一切凡(11)夫。未生菩提今應生菩提不壞法。阿羅漢(12)無有煩惱。今應生煩惱。兎等無角今皆應(13)生。但是事不然。是故＊未生法亦不生。問(14)曰。＊未生法不生者。以未有縁無作無作(15)者無時無方等故不生。若有縁有作有(16)作者有時有方等和合故＊未生法生。是故(17)若説一切＊未生法皆不生。是事不爾。答曰。(18)若法有縁有時有方等和合則生者。先有(19)亦不生。先無亦不生。有無亦不生。三種先(20)已破。是故生已不生。＊未生亦不生。生時(21)亦不生。何以故。已生分不生。未生分亦不(22)生。如先答。復次若離生有生時者。應生(23)時生。但離生無生時。是故生時亦不生。復(24)次若言生時生者。則有二生過。一以生故(25)名生時。二以生時中生。二皆不然。無有二(26)法。云何有二生。是故生時亦不生。復次生(27)法未發則無生時。生時無故生何所依。是故(28)不得言生時生。如是推求。生已無生。未生(29)無生。生時無生。無生故生不成。生不成(10c1)故住滅亦不成。生住滅不成故有爲法不(2)成。是故偈中説去未去去時中已答。問曰。(3)我不定言生已生未生生生時生。但衆縁和(4)合故有生。答曰。汝雖有是説。此則不然。 
སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པའམ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །སྐྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་འཐད་་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འདས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་འདས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་དེ། ཅི་སྟེ་ཡང་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ན་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །མེད་(191A)པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་གང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་སྟེ་མེད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝ་ཡང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དང་ལྡན་པས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། གང་དང་ལྡན་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བརྗོད་པར། ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་་ནི་གང་གི་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེས་ཅུང་ཟད་ནི་མ་སྐྱེས་པའམ། ཡང་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེས་པའམ། མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་གང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་རེ་ཞིག་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དེས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་སྐྱེས་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་ན་ནི། དེའི་ལྷག་མ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ངེས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེ་བ་་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་ལ་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནས་བསྐྱེད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་ལྷག་མ་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་་ན་ནི་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་བློས་སྙིང་པོར་(191B)བཟུང་པར་ཟད་དེ་གྱི་ནའོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་དག་ལ་ཇི་སྐྱེ་བས་སྐྱེས་པའམ། མ་སྐྱེས་པའམ། སྐྱེ་བཞིན་པའམ། ཅི་(106A)ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་ནས་བཤད་པ། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་དེར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འགག་བཞིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དུས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འགག་བཞིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེས་ཅུང་ཟད་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མ་འོངས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའོ་ཞེ་ན། བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ནི་དེ་གང་ཞིག་ཡིན། སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལན་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མ་འོངས་པའི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་དོན་གང་ཡིན་ཅི་མངོན་སུམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡིན། དེ་ལ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལྟར་ན་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
idānīṃ param api yathā notpādayati tathā pratipādayann āha-
notpadyamānaṃ notpannaṃ nānutpannaṃ kathaṃcana |
utpadyate tathākhyātaṃ gamyamānagatāgataiḥ || 14 ||
 yadi hi kiṃcid utpadyeta tadutpāda utpādayet | na tu kiṃcid utpadyate ’dhvatraye ’pyutpādāsaṃbhavāt | etac ca gamyamānagatāgataiḥ prāgevoktam | tatra yathā gataṃ na gamyate, atītavartamānayorvirodhāt | nāpyagataṃ gamyate, anāgatavartamānayorvirodhāt | nāpi gamyamānaṃ gamyate, gatāgatavyatiriktagamyamānānupalambhādityuktam | evam utpadyamāno bhāvo notpadyate, utpannānutpannavyatirekeṇotpadyamānābhāvāt | utpanno ’pi notpadyate, atītavartamānayorvirodhāt | utpan na ity uparatotpattikriya ucyate, utpadyata iti vartamānakriyāviṣṭaḥ | tataś ca utpan na utpadyate ity ucyamāne atītavartamānayorekakālatā syāt | anutpanno ’pi notpadyate, anāgatavartamānayorvirodhāt | tasmād utpādaḥ param utpādayatīti na yuktam || 14 || 
utpadyamānam utpattāv idaṃ na kramate yadā |
katham utpadyamānaṃ tu pratītyotpattim ucyate || 15 || 
若謂生時生 是事已不成
云何眾緣合 爾時而得生 
gang tshe skye ba yod pa na | | skye bzhin ’di ’byung med pa’i tshe | |
ji ltar skye la brten nas ni | | (5)skye bzhin zhes ni brjod par bya | | 
15. When, in that-which-is-originated (iii), there is nothing which activates that which is being originated (ii),
How can one say: That which is being originated (ii) [exists] presupposing that which is produced? 
When being born does not arise in what is born, then how can one say “[it is] being born in dependence on the born”? 
འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེད་པ་ལ་བརྟེན་་ནས་སྐྱེ་བཞིན་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བསམ་པ་འདི་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས། སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་(47B)བྱ་བ་མེད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ།  
何(5)以故(6)若謂生時生 是事已不成(7)云何衆縁合 爾時而得生(8)生時生已種種因縁破。汝今何以更説衆縁(9)和合故有生。若衆縁具足不具足。皆與生同(10)破。 
སྨྲས་པ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་དམིགས་ཤིང་། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་པ་ཡང་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བཤད་པ། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་འདི་ཡོད་པས་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མེད་ཅིང་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་་བརྗོད་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ། བཤད་པ། རེ་ཞིག་སྣམ་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། སྣམ་བུ་ཉིད་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་སྣམ་བུ་ཡིན་ན། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པའི་སྐྱེ་བས་ཡང་ཅི་བྱ། དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ནི་སྣམ་བུ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་བརྟག་པའི་་བྱ་བ་མ་ཟིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། དྲང་པོ། །གང་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེས་ན་ཇི་ལྟར་སྣམ་བུར་འགྱུར། འདི་ལྟར་གཞན་བྱེད་བཞིན་པ་ན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་རེ་ལྡེ་བྱེད་བཞིན་པ་ན་སྣམ་བུར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་་་སྐྱེས་པ་ཡང་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣམ་བུ་དེ་མེད་ན་གང་གི་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར།  
འདིར་བཤད་པ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པས་དམིགས་པའི་དངོས་པོའི་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པས་མི་མཐུན་པའི་(106B)དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཁྱེད་ན་རེ། སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཉིད་འདིར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་ཡོད་པའམ། མེད་པའམ། ཡོད་མེད་ཅིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་དག་དགག་པ་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་པས། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དཔེར་ན་མི་མཁས་པ་ལ་ལ་ཞིག་མཚོན་ཐབས་མཁས་པས་མི་གསོད་ཅིང། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་རྟོག་གེ་ལ་མཁས་པས་དྲང་སྲོང་མཆོག་གིས་གསུངས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེད་མ་སུན་འབྱིན་ཅིང། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱད་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་སྔར་ཁས་བླངས་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གདུལ་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྩ་ནས་འབྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲི་མ་བཀྲུ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་ཅེས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གསུངས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་མ་གསུངས་པར་ཁས་ལེན་པས་ཁས་བླངས་པའི་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་བསྟན་ཟིན་ཏེ། གང་དུ་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །འདི་ཡོད་པས་ནི་འདི་འབྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་དེ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །  
atrāha- utpadyamānamevotpadyate notpannaṃ nāpyanutpannam iti | atha manyase- utpannānutpannavyatirekeṇa utpadyamānāsaṃbhavānnotpadyamānam utpadyata iti, etac ca nāsti, yasmād iha utpattikriyāyuktam utpadyamānam iti vyapadiśyate | tasmād utpattau satyāmutpattiṃ pratītya utpadyamānasiddheḥ utpadyamānamevotpadyate, taccotpadyamānam utpāda utpādayatīti | ucyate-
utpadyamānamutpattāvidaṃ na kramate yadā |
katham utpadyamānaṃ tu pratītyotpattimucyate || 15 ||
 yaduktam- utpattiṃ pratītya utpadyamānaṃ bhavati, taccotpadyata iti | nanu | viśeṣata etadvaktavyaṃ syāt- asyotpattiṃ pratītya idaṃ nāmotpadyamānaṃ bhavatīti | na caivam ucyate | na hi tadutpadyamānaṃ viśeṣato nirdhārayituṃ śakyate idaṃ tadutpadyamānam iti, anutpannatvāttannimittagrahaṇataḥ | tataś ca utpadyamānāsaṃbhavādutpattikriyāpi nāstīti | kathamasatyāmutpattau tāṃ pratītya utpadyamānaṃ syāt? tasmād utpadyamānam utpadyate, tacca utpāda utpādayatītyayuktam || 15 || 
pratītya yad yad bhavati tat tac chāntaṃ svabhāvataḥ |
tasmād utpadyamānaṃ ca śāntam utpattir eva ca || 16 || 
若法眾緣生 即是寂滅性
是故生生時 是二俱寂滅 
rten cing ’byung ba gang yin pa | | de ni ngo bo nyid kyis zhi | |
de phyir skye bzhin nyid dang ni | | skye ba yang ni zhi ba nyid | | 
16. Whatever comes into existence presupposing something else is without self-existence (svabhāva).
[As there is] an allayment of “being originated,” so [also] of that which is originated (iii). 
Whatever is dependently arising, that is by nature pacified. Therefore, being born and what is born too are pacified. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །འདི་ལྟར་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་ཞི་བ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དུས་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལས་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །  
復次(11)若法衆縁生 即是寂滅性(12)是故生生時 是二倶寂滅(13)衆縁所生法。無自性故寂滅。寂滅名爲無。(14)此無彼無相。斷言語道滅諸戲論。衆縁名。(15)如因縷有布因蒲有席。若縷自有定相。(16)不應從麻出。若布自有定相。不應從縷(17)出。而實從縷有布。從麻有縷。是故縷亦無(18)定性。布亦無定性。如燃可燃因縁和合成。(19)無有自性。可燃無故燃亦無。燃無故可燃亦(20)無。一切法亦如是。是故從衆縁生法無自(21)性。無自性故空如野馬無實。是故偈中説(22)生與生時二倶寂滅。不應説生時生。汝雖(23)種種因縁欲成生相。皆是戲論非寂滅相。(24)問曰。定有三世別異。未來世法得生。因縁(25)即生。何故言無生。 
སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱོད་མཚོན་ཐབས་ལ་མཁས་ཞེས་ཏེ་མ་ཉིད་ལ་འདེབས་པར་བྱེད་དམ། ཁྱོད་འགྱེད་པ་ལ་ཆགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིགས་པ་ཉིད་སུར་འབྱིན་ཀོ། །བཤད་་པ།་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་སྐྱེ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་(192A)གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་རྟེན་་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉི་ག་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྲལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུར་སྲིད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྲིད་ན་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་རྩོམ་སྟེ། དེས་ན་དངོས་པོ་གང་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། གཞི་མེད་པར་ཡང་བྱ་བ་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་སྐྱེ་ཞིང་དེའི་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པ། གང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད།  
འདིར་ཡང་བཤད་པ། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་(107A)ཀྱིས། གང་ཟིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བདེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད། །གང་ཞིག་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དེ་སྟོང་གསུངས། །གང་གིས་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ནི། །དེ་དག་དངོས་ཉིད་གང་ཡང་མེད། །གང་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། །དེ་དག་གར་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལས་དགོངས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་པོ་དག་ཞེ་འགྲས་པའི་བློ་ཉིད་ཀྱིས་སུན་འབྱིན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་སྤར་གང་འཐོར་བ་དང་འདྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་བརྟགས་ན། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དང། སྐྱེ་བ་ཡང་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་པོས་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གིས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ན་བུམ་པ་སྐྱེ་བ་དང། སྣམ་བུ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་མཐོང་སྟེ། མཐོང་བ་ལས་ལྷག་པའི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པས། །སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དག་མཐོང་བ་ལ་སུ་ཞིག་འགལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་པ་ཞེན་པ་སྤང་བར་འདོད་པས་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། སྣམ་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཉོན་ཅིག་འདི་ལ་སྐྱེས་ན་བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ཡིན་གྱི་མ་སྐྱེས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་མ་སྐྱེས་ཀྱང་བུམ་པ་བློ་ལ་(107B) བློ་ལ་བཞག་པའི་བུམ་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
atrāha- aho bata ahamatīva bhavato dṛṣṭādṛṣṭapadārthanirapekṣādatyantanāstikādvibhemi, yo hi nāma bhavāṃstathāgatapravacanavyākhyānavyājena dūṣaṇamātrakauśalamevātmanaḥ prakaṭayan paramarṣigaditamidaṃ pratyayatāpratītyasam utpādalakṣaṇaṃ paramārthasatyaṃ tathāgatānāṃ nihanti | iha bhagavatā tathāgatena prakṛtīśvarasvabhāvakālāṇunārāyaṇajaiminikaṇādakapilāditīrthakarakartṛvādanirāsena sarvabhāvānāṃ tattvamādarśitam, yaduta asmin sati idaṃ bhavati, asyotpādādidam utpadyate, yaduta avidyāpratyayāḥ saṃskārāḥ ityādyaviparītaṃ pratītyasam utpādaṃ prakaṭayatā | tasya ca tvayā notpadyamānaṃ notpannaṃ nānutpannamityādinā dūṣaṇaṃ vidadhatā tathāgatajananyāḥ pratītyasamutpattimāturvadha evācarita ityalaṃ bhavatā sarvanāstikena tvayeti | ucyate | nāhaṃ sakaladaśabalajananīṃ pratītyasamutpattimātaraṃ nihanmi | bhavāneva tu paramagambhīrapratītyasam utpādādhimuktivirahādviparītaṃ tadarthamavadhārya asmākam eva adhilayaṃ karoti | nanu ca idaṃ pratītyedaṃ bhavatītyevamabhidhānena bhagavatā tathāgatena niḥsvabhāvatvam eva sarvadharmāṇāṃ spaṣṭamāveditam | yasmāt-
pratītya yadyadbhavati tattacchāntaṃ svabhāvataḥ |
 yo hi padārtho vidyamānaḥ sa sasvabhāvaḥ svenātmanā svaṃ svabhāvamanapāyinaṃ bimarti | sa saṃvidyamānatvānnaivānyatkiṃcidapekṣate, nāpyutpadyate, iti kṛtvā sasvabhāvabhāvābhyupagame sati kutaḥ pratītyasam utpāda iti bhavateva sasvabhāvatāṃ bhāvānāmabhyupagacchatā sarvathā pratītyasam utpāda eva bādhito bhavati | tataś ca paramadharmabuddhadarśanam api bādhitaṃ bhavati- yaḥ pratītyasam utpādaṃ paśyati sa dharmaṃ paśyati, yo dharmaṃ paśyati sa buddhaṃ paśyatītyāgamāt | mayā tu yatpratītya bījākhyaṃ kāraṇaṃ yadbhavatyaṅkurākhyaṃ kāryam, tacca ubhayam api śāntaṃ svabhāvavirahitaṃ pratītyasamutpannaṃ pratipādayatā sarvathā bhagavatāṃ tathāgatānāṃ pratītyasamutpattimātā dyotitā bhavati | yata evam -
tasmādutpadyamānaṃ ca śāntamutpattireva ca || 16 || iti sphuṭamavasīyatām || 16 || 
yadi kaścid anutpanno bhāvaḥ saṃvidyate kvacit |
utpadyeta sa kiṃ tasmin bhāva utpadyate ’sati || 17 || 
若有未生法 說言有生者
此法先已有 更復何用生 
gal te dngos po ma skyes pa | | ’ga’ zhig gang na yod gyur na | |
de ni skye ’gyur dngos po de | | med na ci zhig skye bar ’gyur | | 
17. If some particular thing which is not yet originated (i) is indeed known to exist,
That thing will be originated. What originates if it does not exist? 
If any unborn thing existed anywhere, on being born that [unborn] thing would not exist. If so, what would be born? 
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་་ཅི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེ་འགྱུར། །ཡོད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་མ་འོངས་པའི་དུས་གང་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་དུས་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ན་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་འདིར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་་བྱ་སྟེ།་དངོས་པོ་དེ་འདིར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་དེ་མ་འོངས་པའི་དུས་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །  
答曰(26)若有未生法 説言有生者(27)此法先已有 更復何用生(28)若未來世中。有未生法而生。是法先已有。(29)何用更生。有法不應更生。問曰。未來雖(11a1)有。非如現在相。以現在相故説生。答曰。(2)現在相未來中無。若無云何言未來生法生。(3)若有不名未來。應名現在。現在不應更(4)生。二倶無生故不生。復次汝謂生時生亦(5)能生彼。 
སྨྲས་་པ།་སྣམ་བུའོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་སོགས་པར་བྱེད་དམ། ཁྱོད་སྣམ་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་ཀོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་ཅི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེ་འགྱུར། །ཡོད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་གཤེད་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་སྲིད་ན་ནི་དེས་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱ་བ་དག་ཀྱང་ཐ་སྙད་གདགས་སུ་རུང་གྲང་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་་བ་དེ་ཡོད་པ་དེ་མ་ཡིན་ན་གང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་ཅིང་གང་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། གང་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ག་ལ་ཡོད། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་(192B)འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་\?\་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །  
བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་གང་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་དག་དུས་འཕོ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་རྟོག་ན་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་རྐྱེན་རྣམས་སམ། དེ་དག་འདུས་པའི་གཞན་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་ཅི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེ་འགྱུར། །ཡོད་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དུས་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ས་ནི་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་ན། དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གནོད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །དུས་འཕོ་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཕོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཕོ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཡོད་དོ། །འདིས་ནི་དངོས་པོ་དང་མཚན་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་དང་གཞན་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གྲངས་ཅན་དག་དངོས་པོ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱར་ནུས། གྲངས་ཅན་དང། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱར་ནུས་ཏེ། དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་དེ་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་བོ། །འདིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང། སྐྱོན་གྱི་ལན་བཏབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ཡང་གནོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དག་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་(108A)དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང། ཐ་སྙད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞར་ལ་བཤད་པས་ཆོག་གི་སྐབས་འདིར་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་ཞིག་སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེ་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞད་ཟིན་ཏོ། །  
atrāha- yad uktam-
utpadyamānam utpattāvidaṃ na kramate yadā |
katham utpadyamānaṃ tu pratītyotpattim ucyate ||
iti, tad ayuktam | yasmād idam utpadyamānam ity eva saṃbhavati | tathā hi ghaṭotpattiṃ pratītya ghaṭa utpadyamāno bhavati, taṃ ca utpadyamānam utpāda utpādayatīty ucyate | etad apy ayuktam | yasmāt-
yadi kaścid anutpanno bhāvaḥ saṃvidyate kvacit |
utpadyeta sa kiṃ tasmin bhāva utpadyate ’sati || 17 ||
 yadi kaścid anutpannaḥ utpādāt pūrvaṃ ghaṭo nāma kvacit saṃvidyeta, sa utpattikriyāṃ pratītyotpadyeta na caivaṃ kaścid utpādāt pūrvaṃ kvacid asti | tasminn asati ghaṭe kim utpadyate?
atha syāt- yady utpādāt pūrvaṃ ghaṭo nāsti, tathāpi utpannaḥ san ghaṭasaṃjñāṃ pratilapsyate, tadbhāvinyā saṃjñayā na doṣa iti | etad apy ayuktam | yadi hi utpattikriyā pravarteta, tadā vartamānībhūto bhāvo ghaṭākhyāṃ pratilabheta | yadā tu anāgatabhāvāsaṃbandhena kriyāyā apravṛttiḥ, tadā kuto vartamānatā? atha aghaṭāśrayeṇa kriyā prārabhyeta, tadvaktavyam- yo ’sau aghaṭaḥ, sa kiṃ bhavitur mahati paṭaḥ, uta naiva kiṃcit? yadi paṭa utpadyamānaḥ sa katham utpannaḥ san ghaṭo bhaviṣyatīti atha naivaṃ kiṃcit, kathaṃ tadāśrayā kriyā kriyā pravartate? kathaṃ vā sa utpannaḥ san ghaṭo bhavet? iti sarvathā bhāvitatvakalpanāpy ayuktā | tasmād utpadyamānam apy utpādo notpādayat iti siddham || 17 || 
utpadyamānam utpādo yadi cotpādayaty ayam |
utpādayet tam utpādam utpādaḥ katamaḥ punaḥ || 18 || 
若言生時生 是能有所生
何得更有生 而能生是生 
(6)gal te skye ba de yis ni | | skye bzhin pa ni skyed byed na | |
skye ba de ni skye ba lta | | gang zhig gis ni skyed par byed | | 
18. And if the origination originates that which is being originated (ii),
What origination, in turn, would originate that origination? (i.e. infinite regress) 
If that which has been born gives birth to what is being born, what [other thing] that has been born would be giving birth to that which has been born? 
ཡང་གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་ད་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན།  
今當更説(6)若言生時生 是能有所生(7)何得更有生 而能生是生(8)若生生時能生彼。 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་་དེ་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན།  
ཡང་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། །འོ་ན་དེས་ན། སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །ཡིན་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཕ་བུའི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན། སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒོལ་བ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའི་དམ་བཅའ་བ་ལས་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བཟློག་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །  
api ca | evaṃ na yujyamānāyāmapyutpadyamānasyotpattau bhavato matamabhyupetyocyate-
utpadyamānam utpādo yadi cotpādayatyayam |
utpādayettam utpādam utpādaḥ katamaḥ punaḥ || 18 ||
 yady api utpadyamānaṃ padārtham utpāda utpādayedbhavanmatena, idaṃ tu vaktavyam- tamidānīm utpādaḥ katamo ’paraḥ utpādam utpādayiṣyatīti || 18 || 
anya utpādayaty enaṃ yady utpādo ’navasthitiḥ |
athānutpāda utpannaḥ sarvam utpadyatāṃ tathā || 19 || 
若謂更有生 生生則無窮
離生生有生 法皆能自生 
gal te skye ba gzhan zhig gis | | de skyed thug pa med par ’gyur | |
ci ste skye ba med skye na | | thams cad de bzhin skye bar ’gyur | | 
19. If another origination originates that [origination], there will be an infinite regress of originations.
But if non-origination is that which is origination, then everything [without qualification] would originate. 
If another [thing] that has been born gives birth [to it], this would be endless. If it is born without [another] which has been born [OR if it is born without being born], everything would be born like that [i.e. causelessly]. 
དེ་ལ་འདི་་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེས་པར་རྟོག་ན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་(48A)བཞིན་དུ་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་བརྟག་པར་བྱའོ། །  
是生誰復能生(9)若謂更有生 生生則無窮(10)離生生有生 法皆能自生(11)若生更有生。生則無窮。若是生更無生而自(12)生者。一切法亦皆能自生。而實不爾。 
དེ་ལ། འདི་སྙམ་དུ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་སྐྱེད་པར་་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་ཅིང་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་དེ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་སྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དོན་མེད་པའི་རྟོག་པ་མེད་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཡང་ན་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ནི་་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ནི་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་མི་སྐྱེའོ། །ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་བྱེད་པས་དེའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་གྱི་ནའོ། །  
དེ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་དེ་སྐད་བརྗོད་ན་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཡང་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་རྟོག་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཡང་གཞན་ཡང་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའམ། མེད་པའམ། ཡོད་མེད་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་ན།  
atha syāt- utpādasyāpara utpādaḥ utpādakaḥ parikalpyeta, tadā anavasthādoṣaprasaṅga ity āha- anya utpādatyenaṃ yadyutpādo ’navasthitiḥ |
 etac coktam | atha nāsyāpara utpāda iṣyate, nanv evaṃ sati vinā utpādena utpāda utpadyate ity evaṃ prāpnoti | tataś ca utpādotpādyānām api padārthānāṃ vinaivotpādena utpattirastu bhāvatvādutpādavad iti pratipādayann āha-
athānutpāda utpannaḥ sarvam utpadyate tathā || 19 || iti || 19 || 
sataś ca tāvad utpattir asataś ca na yujyate |
na sataś cāsataś ceti pūrvam evopapāditam || 20 || 
有法不應生 無亦不應生
有無亦不生 此義先已說 
re shig yod dang med pa yang | | skye (7) bar rigs pa ma yin zhing | |
yod med nyid kyang ma yin zhes | | gong du bstan pa nyid yin no | | 
20. It is not possible that what has originated either exists or does not exist,
Nor that what has not originated either exists or does not exist; this has been demonstrated earlier. 
Thus it is not reasonable for what exists or does not exist to be born. It has been shown above that there is no existent or non-existent. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་་བར་གྱུར་ན། དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་་ཡོད་མེད་ཅིག་སྐྱེ་བར་སེམས་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོས་གོང་དུ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཡོད་མེད་དག་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཁོ་བོས་གོང་དུ། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་སྒྲུབ་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །  
復次(13)有法不應生 無亦不應生(14)有無亦不生 此義先已説(15)凡所有生。爲有法有生。爲無法有生。爲有(16)無法有生。是皆不然。是事先已説。離此三(17)事更無有生。是故無生。 
ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། མེད་་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། ཉེས་པ་ཟད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་(193A)རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་མེད་གཅིག་སྐྱེ་བར་སེམས་ན། བཤད་པ། ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གོང་དུ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་མེད་ནི་གཉིས་ལ་སྙེགས་པས་དེ་གཉིས་ནི་དགག་པ་སྔ་མས་བཀག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཡོད་མེད་དག་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི། །དང་པོ་ཁོ་ན་བསྟན་བྲིན་ཏོ། །གང་དུ་་ཞེ་ན།་གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་བསྒྲུབ་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་རོ། །  
དེ་ལ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རབ་བྱེད་པར། །མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང། །རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་དང། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་སྒྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དག་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འབད་པར་བྱ་མི་དགོས་སོ། །  
api ca | utpāda ātmānaṃ parāṃścotpādayatītyatra pakṣe dūṣaṇam eva na vaktavyamadhunāsmābhiḥ | yasmādatra pakṣe dūṣaṇam-
sataś ca tāvad utpattirasataś ca na yujyate |
na sataścāsataśceti pūrvamevopapāditam || 20 ||
 naivāsato naiva sataḥ pratyayo ’rthasya yujyate |
iti
na san nāsan na sadasan dharmo nirvartate yadā |
ity ādinā utpādo niṣiddha eva pūrvam | tataś caivam utpāde niṣiddhe utpadyamānam utpāda utpādayati, svaparātmānau vā utpādayatītyasyāḥ kalpanāyā nāstyevāvatāra iti kuta etatprasetsyati- utpāda utpadyate, utpadyamānam utpadyate, svaparātmānau cotpādayatīti || 20 || 
nirudhyamānasyotpattir na bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 21 || 
若諸法滅時 是時不應生
法若不滅者 終無有是事 
dngos po ’gag bzhin nyid la ni | | skye ba ’thad par mi ’gyur ro | |
gang zhig ’gag bzhin ma yin pa | | de ni dngos por mi ’thad do | | 
21. The origination of something being destroyed is not possible;
And whatever is not being destroyed, that entity is not possible. 
It is not tenable for a thing that is perishing to be born. It is not tenable for that which is not perishing to be a thing. 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་འགའ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འགག་པའི་བྱ་བ་གང་གིས་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་བརྟག་པ་དང་དེ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འགག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་སྟོན་པའི་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་དེ་གང་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །གང་ཞིག་འགག་(48B)བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །  
復次(18)若諸法滅時 是時不應生(19)法若不滅者 終無有是事(20)若法滅相是法不應生。何以故。二相相違(21)故。一是滅相。知法是滅。一是生相。知法是(22)生。二相相違法。一時則不然。是故滅相法(23)不應生。問曰。若滅相法不應生。不滅相法(24)應生。答曰。一切有爲法念念滅故。無不滅(25)法離有爲。無有決定無爲法。無爲法但有(26)名字。是故説不滅法終無有是事。問曰。若(27)法無生應有住。 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་འགག་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ནི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མངོན་པར་་འཕེལ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་འཇིག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བས་ཟད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དེ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །གང་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་བར་མི་བྱེད་ལ། །(193B)གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་སྐྱེ་པ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འཆི་བཞིན་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་(108B) གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་སྐྱོན་མེད་དེ། རྒྱས་པར་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་མེད་དེ་དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྦུ་མེད་པ་ལ་དེའི་གོས་འབྱུང་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ལ་ནི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོད་པའི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །  
kiṃ cānyat- ihāyam utpādaḥ parikalpyamānaḥ nirudhyamānasya anityatānugatasya vartamānasya vā bhāvasya parikalpyate, anirudhyamānasya vā atītānāgatasyānityatāvirahitasya? ubhayathā ca nopapadyate ity āha-
nirudhyamānasyotpattirna bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 21 ||
 tatra nirudhyamānasya vartamānasya vidyamānatvādutpādo nopapadyate | anirudhyamānasyāpi vināśarahitasya atītānāgatasya bhāvalakṣaṇavilakṣaṇasya khapuṣpasyeva nāstyutpāda iti || 21 || 
na sthitabhāvas tiṣṭhaty asthitabhāvo na tiṣṭhati |
na tiṣṭhate tiṣṭhamānaḥ ko ’nutpannaś ca tiṣṭhati || 22 || 
不住法不住 住法亦不住
住時亦不住 無生云何住 
dngos po gnas pa mi gnas te | | dngos po (5b1)mi gnas gnas pa min | |
gnas bzhin pa yang mi gnas te | | ma skyes gang zhig gnas par ’gyur | | 
22. Neither an “entity that has endured (iii)” (sthitabhāva) nor an “entity that has not endured (i)” endures;
Not even something enduring (ii) endures. And what endures if it is not originated? 
A thing that has remained does not remain. A thing that has not [yet] remained does not remain. That which is remaining also does not remain. What unborn [thing] can remain? 
ཡང་གཞན་ཡང་། ད་ནི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་ཀྱང་གནས་པ་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བཤད་པ། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །དངོས་པོ་མི་གནས་གནས་པ་མིན། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །མ་སྐྱེས་གང་་ཞིག་གནས་པར་བྱེད། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ནི་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་གནས་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། མ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་ད་གནས་པར་བྱེད།  
答曰(28)不住法不住 住法亦不住(29)住時亦不住 無生云何住(11b1)不住法不住。無住相故。住法亦不住。何以(2)故。已有住故。因去故有住。若住法先有。不(3)應更住。住時亦不住。離住不住更無住(4)時。是故亦不住。如是一切處求住不可得(5)故。即是無生。若無生云何有住。 
འདིར་སྨྲས་པ། གནས་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་མི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། འདི་ལ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་་གནས་པར་འགྱུར་ན་དེ་གནས་པ་གནས་སམ། མ་གནས་པ་གནས་སམ། གནས་བཞིན་པ་གནས་གྲང་ན། དེ་ལ། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །དངོས་པོ་མ་གནས་གནས་པ་མིན། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ནི་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པས་ཅི་བྱ། །གནས་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་དང་ལྡན་པས་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་གནས་པ་པོ་ཡང་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དངོས་པོ་མ་གནས་པ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཞིན་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་མ་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར་གནས་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། གནས་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། གནས་པ་པོ་་ཡང་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་རིགས་པ་སྔོན་དུ་བཏོད་བས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཚེ་མ་སྐྱེས་བ་གཞན་གང་ཞིག་གནས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ།  
འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནས་དེ་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་གྲགས་པའི་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་ནས་དོན་དམ་པར་གནས་པ་ཁོ་ནས་བརྟག་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་དེ་གནས་པའམ་མི་གནས་པའམ་གནས་བཞིན་པ་ཞིག་གནས་གྲང་ན། དེ་ལ། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །ད་ལྟར་དང་འདས་པའི་དུས་གནས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཤི་བ་དང། མ་སྐྱེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་གནས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་གནས་པ་མིན། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། འགག་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བརྩལ་བ་དེའི་ཚེ། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་བྱེད། །སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་སམ། ཁས་མ་བླངས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་འགའ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེས་ན་དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དམ། དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །  
evaṃ bhāvānām utpādābhāvaṃ pratipādya ataḥ paraṃ sthitir vicāryate ||
atrāha- vidyata eva bhāvānām utpādaḥ, tadbhāvabhāvidharmasadbhāvāt | nānutpannasya sthiti saṃbhavatītyutpādabhāvena sthiterbhāvāt | sthitir utpādabhāvabhāvinī bhavati | tasmād utpādo ’py asti, tadbhāvabhāvidharmasadbhāvāt | iha yannāsti, na tadbhāvabhāvidharmasadbhāvaḥ, tadyathā gaganakusumasaurabhyasyeti ucyate | syād utpādaḥ, yadi tadbhāvabhāvinī sthitir eva syāt | na tvasti | tad evam -
na sthitabhāvastiṣṭhatyasthitabhāvo na tiṣṭhati |
na tiṣṭhati tiṣṭhamānaḥ ko ’nutpannaś ca tiṣṭhati || 22 ||
 tatra sthitaṃ na tiṣṭhati tatra sthitikriyānirodhāt | asthitabhāvo ’pi na tiṣṭhati sthitir ahitatvāt | tiṣṭhamānam api na tiṣṭhati sthitidvayaprasaṅgāt, sthitāsthitavyatiriktasaṃtiṣṭhamānābhāvāc ca api ca |
ko ’nutpannaś ca tiṣṭhati |
ihotpādapratiṣedhātko ’sāvanutpannaḥ padārtho yastiṣṭhed iti sarvathā nāsti sthitiḥ || 22 || 
sthitir nirudhyamānasya na bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 23 || 
若諸法滅時 是則不應住
法若不滅者 終無有是事 
dngos po ’gag bzhin nyid la ni | | gnas pa ’thad par mi ’gyur ro | |
gang zhig ’gag bzhin ma yin pa | | de ni dngos por mi ’thad do | | 
23. Duration is not possible of a thing that is being destroyed.
But whatever is not being destroyed, that thing (bhāva) is [also] not possible. 
It is not possible for a thing that is perishing to remain. It is not possible for that which is not perishing to be a thing. 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་སྐབས་གང་གི་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་ལ་ཡང་གནས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འགག་བཞིན་པ་དང་། གནས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཡོད་་པ་དེ་ནི་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་དངོས་པོ་གང་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་་པོར་མི་འཐད་དོ། །གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །  
復次(6)若諸法滅時 是則不應住(7)法若不滅者 終無有是事(8)若法滅相。是法無有住相。何以故。一法中(9)有二相相違故。一是滅相。二是住相。一時(10)一處有住滅相。是事不然。是故不得言滅(11)相法有住。問曰。若法不滅應有住。答曰。無(12)有不滅法。 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་འགག་པ་གཉིས་སུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ་་ཉིད་དུ་སེམས་ན་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །གང་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ན་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་མཚན་(194A)ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དེ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། དངོས་པོ་མེད་ན་གང་གིས་གནས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དངོས་པོའི་གནས་པ་མི་འཐད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །གནས་པ་(109A)འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གང་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་ནི་ཡོད་ན་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་སྣང་བ་གསལ་བ་དང། མུན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གནས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་འོག་ཏུ་གནས་པའི་བྱ་བ་མཐུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པའི་འོག་ཏུ་རྒ་བ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་གི་གནས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་ན་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་ནི་ཆུ་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་ཆུའི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དགག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་འཇིག་པ་མཐོང་བ་དེ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལ་འམ་འོན་ཏེ་དེ་མེད་པ་ལ་མཐོང། དེ་ལ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་འགྲུབ་བོ། །བརྟག་པ་གཉིས་པ་ལ་ནི་དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མི་འགྲུབ་པས་དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་འདོད་པའི་དོན་ཉམས་སོ། །གང་དག་མཁས་སུ་རེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེར་ན་སྔ་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པ་ཡང་ཕྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྔ་ན་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡང་ཕྱིས་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མིག་ནོད་དེ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གང་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞིང་དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་པས་དེ་ནི་གྱི་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒ་བ་ཉིད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །  
api ca | iyaṃ sthitir nirudhyamānasya bhāvasya syād anirudhyamānasya vā? ubhayathā ca na yujyate iti pratipādayann āha-
sthitir nirudhyamānasya na bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 23 ||
 nirudhyamānasya nirodhābhimukhasya tāvad bhāvasya virodhinī sthitir na saṃbhavati | yaś cāpyanirudhyamānaḥ sa bhāva eva na bhavati, kutastasya sthitir bhaviṣyati || 23 || 
jarāmaraṇadharmeṣu sarvabhāveṣu sarvadā |
tiṣṭhanti katame bhāvā ye jarāmaraṇaṃ vinā || 24 || 
所有一切法 皆是老死相
終不見有法 離老死有住 
dngos po thams cad dus kun (2)du | | rga dang ’chi ba’i chos yin na | |
gang dag rga dang ’chi med par | | gnas pa’i dngos po gang zhig yod | | 
24. Because every entity always [remains in] the law of old age and death,
What entities are there which endure without old age and death? 
If all things at all times are aging and dying phenomena, what things are there which could remain without aging and dying? 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་ཏུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན་གང་དག་རྒ་བ་དང་། འཆི་བ་མེད་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར།  
何以故(13)所有一切法 皆是老死相(14)終不見有法 離老死有住(15)一切法生時無常。常隨逐無常有二。名老(16)及死。如是一切法。常有老死故無住時。 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་དུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་་དེའི་ཚེ་གང་དག་ལ་ལྟོས་ནས་གནས་པ་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་གང་དག་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གང་ཞིག་ཡིན་དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །  
གང་གི་(109B) དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་དུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་གནས་པ་འབྱུང་བར་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་མ་གྲུབ་པས་དེའི་ཕྱིར། དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་པ་འམ་དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་དོ། །  
api ca | jarasā maraṇena ca sarva eva bhāvāḥ kṣaṇam api na tyajyante | yadā caitad evam tadā jarāmaraṇavirodhinyāḥ sthiterbhāveṣu pravṛttyavakāśa eva nāstīti pratipādayann āha-
jarāmaraṇadharmeṣu sarvabhāveṣu sarvadā |
tiṣṭhanti katame bhāvā ye jarāmaraṇaṃ vinā || 24 ||
 ke hi nāma jarāmaraṇarahitā bhāvā yeṣāṃ sthitiḥ syāt? tasmānnāstyeva sthitir ityabhiprāyaḥ || 24 || 
sthityānyayā sthiteḥ sthānaṃ tayaiva ca na yujyate |
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 25 || 
住不自相住 亦不異相住
如生不自生 亦不異相生 
gnas pa gnas pa gzhan dang ni | | de nyid kyis kyang gnas mi rigs | |
ji ltar skye ba rang dang ni | | gzhan gyis bskyed pa ma yin bzhin | | 
25. The enduring quality of a different duration is as impossible as of that same duration,
So the origination of origination is neither itself nor that which is other than itself. 
It is not reasonable for what remains to remain due to something else that remains or due to itself. This is like how what has been born is not given birth to by itself or another. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །(49A)ཇི་ལྟར་སྔར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་སྐྱེ་བ་རང་དང་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་གནས་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་རིགས་སོ། །  
復(17)次(18)住不自相住 亦不異相住(19)如生不自生 亦不異相生(20)若有住法。爲自相住爲他相住。二倶不然。(21)若自相住則爲是常。一切有爲法從衆縁(22)生。若住法自住。則不名有爲。住若自相住。(23)法亦應自相住。如眼不能自見。住亦如是。(24)若異相住則。住更有住。是則無窮。復次見(25)異法生異相。不得不因異法而有異相。(26)異相不定故。因異相而住者。是事不然。問(27)曰。若無住應有滅。答曰無。 
གནས་པའི་གནས་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །གནས་པ་ནི་གནས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནས་པར་བྱེད་པ་མི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། གནས་པ་དེ་ཉིད་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་མི་གནས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་དམ། གནས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་་རེ་ཞིག་མ་གནས་པས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་གནས་པ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་འཐད་རོ། །གང་མེད་པ་དེས་རང་གི་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་གནས་པར་བྱེད་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་་གནས་བར་བྱེད་པ་ཞིག་ན་དེ་ནི་མི་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་མ་གནས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གནས་པ་གནས་པས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་ལྟ་(194B)བས་ན་གནས་པ་གནས་པས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་གནས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གནས་པ་དེ་ཉིད་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གནས་པ་ད་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་པར་མི་་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ། གནས་པ་ཡང་གནས་པ་གཞན་ཞིག་གིས་གནས་པར་བྱེད་དམ། གནས་པ་གཞན་མེད་པར་་གནས་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གནས་པ་ནི་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་་པ་དེ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་ནི་གཞན་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་དེ་གནས་པ་གཞན་མེད་པར་གནས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གནས་པར་བྱེད་པ་དེ་གནས་པ་གཞན་མེད་་པར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་པ་གཞན་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པས་གཞན་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་མེད་པའི་རྟོག་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཡང་ན་འདི་ལྟར་གནས་པ་ཉིད་ནི་གནས་པ་གཞན་མེད་པར་གནས་པ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ནི་གནས་པ་གཞན་་མེད་པར་མི་གནས་སོ་ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ནི་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གནས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་ཁྱེད་གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པ་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་གནས་པ་དེ་གནས་པ་གཞན་གྱིས་སམ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་འདོད་གྲང་ན། དེ་གཉིས་གང་ཡང་མི་རིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས། །སྐྱེད་པར་མི་རིགས་ཤེན་ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་མི་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེད་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང། གནས་པ་འདི་ནི་མ་གནས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས། །ཅི་སྟེ་གནས་པས་གནས་བྱེད་ན། །གནས་ན་ཅི་ཞིག་གནས་སུ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེ་འུར་བྱས་པས་སྐྱེ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གནས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། གནས་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་གནས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་མེད་གནས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས། འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པ་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནས་པ་མེད་(110A)པས། སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་གདབ་དཀའོ།། །།དབུ་མའི་ཙ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་བམ་པོ་བདུན་པ། འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མེད་དེ། དཔེར་ན་རྟའི་རྭ་ལ་འགག་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དག་ལ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་འགག་པ་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཐུས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །  
yadi ca, asyāḥ sthiter anyā vā sthitiḥ sthityarthaṃ parikalpyeta, svayaṃ vā svātmānaṃ sthāpayet | ubhayathā ca na yujyate ity āha-
sthityānyayā sthiteḥ sthānaṃ tayaiva ca na yujyate |
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 25 ||
 ’anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayetkatham |’ ity ādinā yathā utpāda ātmānaṃ na janayati ity uktam, evaṃ sthitir api nātmānaṃ sthāpayatīti vaktavyam |
asthitā sthitir eṣā cetsvātmānaṃ sthāpayet katham |
sthitā cet sthāpayaty eṣā sthitāyāṃ sthāpyate ’tha kim ||
iti yojyam | yathā ca-
anya utpādayaty enaṃ yady utpādo ’navasthitiḥ |
ity utpāde vyākhyātam, evaṃ sthitāv api vyākhyeyam-
athānyā sthāpayatyenāṃ sthitir yady anavasthitiḥ |
iti | evaṃ sthitir api na yuktā | ata evoktaṃ bhagavatā-
asthitā hi ime dharmāḥ sthitiś caiṣāṃ na vidyate |
asthitiḥ sthitiśabdena svabhāvena na vidyate ||
na sthitir nāpi co jātir lokanāthena deśitā lokanāthaṃ viditvaivaṃ samādhiṃ tena jānathā || iti ||
uktaṃ ca āryasacaryagāthāsu-
ākāśaniśrita samāruta āpakhandho tan niśritā iya mahī pṛthivī jagac ca |
sattvāna karmaupabhoganidānamevaṃ ākāśathānu kṛta cittama etam artham ||
yāvat-
sthānammayānu ayu thānu jinena ukto ||
iti vistaraḥ || 25 || 
nirudhyate nāniruddhaṃ na niruddhaṃ nirudhyate |
tathā nirudhyamānaṃ ca kim ajātaṃ nirudhyate || 26 || 
法已滅不滅 未滅亦不滅
滅時亦不滅 無生何有滅 
’gags pa ’gag par (3)mi ’gyur te | | ma ’gags pa yang ’gag mi ’gyur | |
’gag bzhin pa yang de bzhin min | | ma skyes gang zhig ’gag par ’gyur | | 
26. “That which has ceased (iii)” (niruddha) does not cease; and “that which has not ceased (i)” does not cease;
Nor even “that which is ceasing (ii).” For, what can cease [if it is] produced? (i.e. or if it is not really produced?) 
What has ceased does not cease. What has not ceased also does not cease. Likewise what is ceasing also does not. What unborn [thing] can cease? 
ད་ནི་འགག་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བཤད་པ། འགགས་པ་འགག་པར་མི་བྱེད་་དེ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་བྱེད། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་བྱེད། །རེ་ཞིག་འགག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གསུམ་པ་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས། མ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་དེ་འགག་པར་བྱེད།  
何以故(28)法已滅不滅 未滅亦不滅(29)滅時亦不滅 無生何有滅(11c1)若法已滅則不滅。以先滅故。未滅亦不滅。(2)離滅相故。滅時亦不滅。離二更無滅時。如(3)是推求。滅法即是無生。無生何有滅。 
འདིར་སྨྲས་་པ།་འགག་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་གནས་པ་དག་ལ་མི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། །གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དངོས་པོ་འགག་པའམ། མ་འགག་པའམ། འགག་བཞིན་པའི་ཡིན་(195A)གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འགགས་པ་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་བྱེད། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འགགས་པ་ནི་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་གཉིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བཞིན་པ་་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེས་ན་འགགས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་མ་གཏོགས་པར་འགག་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། འགག་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། འགག་བཞིན་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་་འགག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཅུང་ཟད་ནི་འགགས་ཅུང་ཟད་ནི་མ་འགགས་པ་འམ། ཡང་ན་དེ་ལ་གཞན་འགགས་པ་འམ། མ་འགགས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དེ་འགག་་པས་དེ་འགོག་པར་བྱེད་ན་ནི་རེ་ཞིག་དེའི་ཅུང་ཟད་འགག་པ་དེས་ནི་བཀག་པ་མ་ཡིན་ལ། འགག་པ་དེ་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་འགགས་ན་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འགག་བཞིན་པ་འགོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་་འགགས་པ་དེ་འགག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགགས་ན་ནི་དེའི་ལྷག་མ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགག་པར་འགྱུར་པར་ངེས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་ནི་འགག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགགས་ལ། ཅུང་ཟད་ནི་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་པ་བརྗོད་དགོས་་སོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་གང་དུ་ཅུང་ཟད་འགགས་པ་དེ་ཡང་འགག་པ་ཁོ་ནར་བཀག་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་མ་འགགས་པ་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་ཀྱི་འགག་བཞིན་པ་འགག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། དེའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་འགགས་པ་དེ་ནི་འགགས་པས་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་(195B)ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན། དེའི་ལྷག་མ་མ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་འགག་བཞིན་པ་འགག་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་ན་ནི་དེ་་ལ་འགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། འགག་པ་ཟིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཡང་འགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པར་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་བཞིན་པ་འགག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་བློས་སྙིང་པོར་བཟུང་བར་ཟད་དེ་གྱི་ནའོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་གཞན་གང་ཞིག་འགག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
འདིར་བཤད་པ། དངོས་པོའི་འགག་པ་ཡང་འགགས་པ་འམ། འགག་བཞིན་པ་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འགགས་པ་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། །ཤི་བ་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་ན་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་བྱེད། །འགགས་པས་སྟོང་པ་ནི་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་པ་དང། མ་འགགས་པ་མ་གཏོགས་པར་འགག་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང། སྐྱོན་གཉི་གར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་འགག་བཞིན་པ་ནི་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། དུས་སུ་འཕོ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་བཞིན་ནམ། ད་ལྟར་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་མི་སྲིད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་སམ། ཁས་མ་བླངས་ཀྱང་རུང་སྟེ། འགག་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ། །  
atrāha- vidyete eva sthityutpādau tatsahacāridharmasadbhāvāt | iha utpādasthitilakṣaṇasahacāriṇī saṃskṛtānāmanityatāsti | tasmātsthityutpādāv api staḥ iti | ucyate | syāta sthityutpādau, yadi anityataiva syāt | na tvasti | katham iti? yasmāt-
nirudhyate nāniruddhaṃ na niruddhaṃ nirudhyate |
tathāpi nirudhyamānaṃ kim ajātaṃ nirudhyate || 26 ||
 yadi anityateti kācitsyāt, sā niruddhasya bhāvasya aniruddhasya vā nirudhyamānasya vā syāt | tatra niruddhaṃ nirudhyate iti na yuktam, atītavartamānayorvirodhāt | aniruddham api na yuktam, nirodhavirahitatvāt, yadaniruddham eva tatkathaṃ nirudhyata iti parasparavirodhāc ca | tathāpi nirudhyamānaṃ na nirudhyate ityanena saṃbandhaḥ | nirudhyamānam api na nirudhyate nirudhyamānābhāvāt, (pp_70) nirodhadvayaprasaṅgāc ca | yataś caivaṃ triṣv api kāleṣu nirodhāsaṃbhavaḥ, tasmānnāstyeva nirodha iti kutastatsahacāristhityutpādasaṃbhavaḥ syāt? api ca | prāgutpādapratiṣedhādasaṃbhava eva nirodhasyety āha-
kim ajātaṃ nirudhyate |
iti || 26 || 
sthitasya tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
nāsthitasyāpi bhāvasya nirodha upapadyate || 27 || 
法若有住者 是則不應滅
法若不住者 是亦不應滅 
re zhig dngos po gnas pa la | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | |
dngos po mi gnas pa la yang | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | | 
27. Therefore cessation of an enduring entity is not possible.
Moreover, cessation of a non-enduring entity is not possible. 
It is not possible for a thing which has remained to cease. It is also not possible for a thing which has not remained to cease. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ། ། འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་གནས་པ་དང་། འགག་པ་གཉིས་་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
復次(4)法若有住者 是則不應滅(5)法若不住者 是亦不應滅(6)若法定住則無有滅。何以故。由有住相(7)故。若住法滅則有二相。住相滅相。是故不(8)得言住中有滅。如生死不得一時有。若(9)法不住亦無有滅。何以故。離住相故。若(10)離住相則無法。無法云何滅。 
ཡང་གཞན་ཡང་། འགག་པ་ནི་གནས་པ་འམ། མ་གནས་པ་ལ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་ལ་གནས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་འགག་་པ་མི་འཐད་དེ། གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་གནས་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཞེ་ན། དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང་། །འགག་པ་མི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འགགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་་དགོངས་སོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་འགག་པ་ནི་གནས་པ་འམ། མི་གནས་པ་ལ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་དེ་ལ། འགག་(110B)གནས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་ལ། གནས་པ་དང། མི་མཐུན་པའི་འགག་པ་མི་འཐད་དེ། གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་གནས་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འགགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །  
api ca | ayaṃ nirodhaḥ sthitasya vā bhāvasya syād asthitasya vā? ubhayathā ca na yujyate ity āha-
sthitasya tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
sthitasya nirodhaviruddhasya nāsti nirodhaḥ |
nāsthitasyāpi bhāvasya nirodha upapadyate || 27 || asthitasya abhāvasya avidyamānasya nirodho nāsti, iti sarvathā nāsti nirodhaḥ || 27 || 
tayaivāvasthayāvasthā na hi saiva nirudhyate |
anyayāvasthayāvasthā na cānyaiva nirudhyate || 28 || 
是法於是時 不於是時滅
是法於異時 不於異時滅 
(4)gnas skabs de yis gnas skabs ni | | de nyid ’gag pa nyid mi ’gyur | |
gnas skabs gzhan gyis gnas skabs ni | | gzhan yang ’gag pa nyid mi ’gyur | | 
28. Indeed, a state [of existence] does not cease because of this state;
And a different state [of existence] does not cease because of a different state. 
A particular state [of something] does not cause that particular state itself to cease. Moreover, another particular state does not cause that particular state to cease. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གནས་སྐབས་དེ་ཡིས་གནས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། ། གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་པ་ཡང་། །གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །འདི་ལ་དངོས་པོ་གང་ལ་འགག་པར་བརྟག་པ་དེ་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་གཞན་གཉིས་ཀྱང་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་མ་ནི་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་འོ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། འོ་མ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འོ་མ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་གང་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
復次(11)是法於是時 不於是時滅(12)是法於異時 不於異時滅(13)若法有滅相。是法爲自相滅。爲異相滅。二(14)倶不然。何以故。如乳不於乳時滅。隨有(15)乳時。乳相定住故。非乳時亦不滅。若非乳(16)不得言乳滅。 
སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚིག་དོན་མེད་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མ་འགགས་པར་གནས་པ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གཞོན་ནུ་ཡན་ཆད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་་ན་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། དེ་ལྟ་བས་ན། འདི་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་བློའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་རིགས་ཏེ། གནས་སྐབས་དེ་ཡི་གནས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་སྐབས་ནི། །གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །དངོས་པོ་གནས་(196A)སྐབས་གང་དུ་འཇུག་པར་རྟག་པར་དེའི་གནས་སྐབས་དེ་ནི་གནས་སྐབས་དེས་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་འོ་མ་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འོ་མའི་གནས་སྐབས་་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནས་སྐབས་གཞན་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞོའི་གནས་སྐབས་སུ་འོ་མའི་གནས་སྐབས་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཞོའི་གནས་སྐབས་ན་་འོ་མའི་གནས་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ན་ནི། འོ་མ་དང་ཞོ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ན་གནས་པ་དང་། ཞོ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་པ་མི་འཐད་པ་ཡང་བློའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་གནས་སྐབས་འདི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་འགག་གམ། གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་པ་འགག་དེས་ཅིར་འགྱུར། གནས་སྐབས་དེ་ཡིས་གནས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གནས་སྐབས་གང་གིས་སྔར་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་གནས་སྐབས་དེས་ནི་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འོ་མ་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་པ་ཡང། །གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་ཏེ། འདིར་གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟའི། གཞན་དུ་ན་གཞན་མ་ཡིན་པས་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་ནི་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་འོ་མ་ནི་ཞོའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ།  
kiṃ cānyat | yadi iha nirodhaḥ syāt, sa tayaivāvasthayā tasyā evāvasthāyāḥ syād anyayā vā anyasyā avasthāyāḥ syāt | sarvathā ca nopapadyate iti pratipādayann āha-
tayaivāvasthayāvasthā na hi saiva nirudhyate |
anyayāvasthayāvasthā na cānyaiva nirudhyate || 28 ||
 tayaiva tāvatkṣīrāvasthayā saiva kṣīrāvasthā na nirudhyate, svātmani kriyāvirodhāt | nāpyanyayā dadhyavasthayā kṣīrāvasthā nirudhyate | yadi hi kṣīradadhyavasthayoryaugapadyaṃ syāt, syāttayorvināśyavināśakabhāvaḥ | na tu dadhyavasthāyāṃ kṣīrāvasthā asti | yadā ca nāsti, tadā kāmasatī vināśayet? yadi vināśayet, kharaviṣāṇatīkṣṇatām api vināśayet | tasmād anyayāpyavasthayā naivānyāvasthā nirudhyate || 28 || 
yadaiva sarvadharmāṇām utpādo nopapadyate |
tadaivaṃ sarvadharmāṇāṃ nirodho nopapadyate || 29 || 
如一切諸法 生相不可得
以無生相故 即亦無滅相 
gang tshe chos rnams thams cad kyi | | skye ba ’thad par mi ’gyur pa | |
de tshe chos rnams thams cad kyi | | ’gag (5)pa ’thad par mi ’gyur ro | | 
29. So, if the production of all dharmas is not possible,
Then neither is the cessation of all (i.e. any?) dharmas possible. 
When the birth of all phenomena is not possible, then the cessation of all phenomena is not possible. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་(49B)ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགག་པ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་་རོ། །  
復次(17)如一切諸法 生相不可得(18)以無生相故 即亦無滅相(19)如先推求。一切法生相不可得。爾時即無滅(20)相。破生故無生。無生云何有滅。若汝意猶(21)未已。 
སྨྲས་པ། འགག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་དེ་ཡོད་དེ། གང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་་དགག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མེད་པ་ནི་རྒྱུར་མི་འཐད་དོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་རི་མོའི་མེ་གསོད་པར་བྱེད་དམ། ཁྱོད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་འགག་པ་འདོད་ཀོ། །གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི།། འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགག་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དངོས་པོར་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་་བས་ན་སྐྱེ་བ་བཀག་བ་ཁོ་ནས་འགག་པ་མི་འཐད་པར་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །  
ཕྱིར་རྒོལ་བ་པ་དག་ན་རེ། འགག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཚོས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་བཤད་པ། གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ་གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ། འགག་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཚོས་པར་བྱ་བ་དང། ཚོས་པ་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །  
atrāha- yady api tayaivāvasthayā saivāvasthyā, anyayā vā avasthayā anyāvasthā na nirudhyate, tathāpi kṣīrāvasthāyāstāvannirodho ’sti, tataś ca utpādo ’pi syād iti | ucyate | aho bata atijaḍatāmātmano bhavān prakaṭayati | nanu ca pūrvoktena nyāyena
yadaivaṃ sarvadharmāṇām utpādo nopapadyate |
 ity uktam,
tadaivaṃ sarvadharmāṇāṃ nirodho nopapadyate || 29 || iti sphuṭataram eva pratipāditaṃ bhavati || 29 || 
sataś ca tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
ekatve na hi bhāvaś ca nābhāvaś copapadyate || 30 || 
若法是有者 是即無有滅
不應於一法 而有有無相 
re zhig dngos po yod pa la | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | |
gcig nyid na ni dngos po dang | | dngos po med pa ’thad pa med | | 
30. Therefore cessation of a real existing entity is not possible;
And certainly both an existing entity and a non-existing entity cannot be possible in the same case. 
Cessation is not possible in an existent thing. Thingness and nothingness are not possible in one. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པར་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་།གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་འཐད་པ་མེད། །འདི་ལ་ཡང་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གཅིག་ཉིད་ན་ཡོད་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
今當更説破滅因縁(22)若法是有者 是即無有滅(23)不應於一法 而有有無相(24)諸法有時推求滅相不可得。何以故。云何一(25)法中。亦有亦無相。如光影不同處。 
ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་གལ་ཏ་རེ་ཞིག་འགག་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དངོས་པོ་ཡོད་པའམ། མེད་པ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་(196B)འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་གནས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག །གཅིག་ཉིད་ན་ནི་འཐད་པ་མེད། །དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པའོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་འགག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ལ་བརྟག་(111A)གྲང་ན། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་དང་གྲང་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གཅིག་ཉིད་ན་ནི་འཐད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང། དངོས་པོར་གྱུར་ནས་དེ་ཉིད་བྲལ་བ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོར་གྱུར་ནས་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཟུགས་ཀྱི་བློ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་མཐོང་ན་དེའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མཐོང་ན་གང་གི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྟ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གཞན་མེད་པའི་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ན་བ་ལང་གི་བློ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གཞན་མེད་པའི་གཟུགས་མཐོང་ན། གཟུགས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་བློ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང། དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
api ca | nirodho nāma yadi kaścit syāt, sa sato vā bhāvasya syād asato vā | tatra-
sataś ca tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
 svabhāvādapracyutasya bhāvasya nirodho na yuktaḥ | yasmāt-
ekatve na hi bhāvaś ca nābhāvaś copapadyate || 30 ||
 nirodho hi nāma abhāvaḥ | sa yasya bhavati, sa naiva bhavati | tataś ca sato bhāvasya nirodha iti bruvatā bhāvābhāvayorekādhikaraṇatā abhyupagatā bhavati | ekatve sati ubhayaṃ na yujyate | yadi tadānīṃ bhāvaḥ syāt, tadā nirodhenābhāvenāveśādbhāvavyapadeśo ’yuktaḥ | atha abhāvaḥ, so ’py asya na yujyate, abhāvavirodhinā bhāvarūpeṇāviyogāt | tasmādekatve sati bhāvābhāvayoḥ sa padārtho naiva bhāvo nāpyabhāva iti yujyate | athavā, parasparaviruddhatvādālokāndhakāravadekatve sati na hi bhāvaś ca nābhāvaś copapadyate | evaṃ tāvatsato bhāvasya nirodho na yuktaḥ || 30 || 
asato ’pi na bhāvasya nirodha upapadyate |
na dvitīyasya śirasaś chedanaṃ vidyate yathā || 31 || 
若法是無者 是即無有滅
譬如第二頭 無故不可斷 
dngos po med par gyur pa la’ang | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | |
mgo gnyis pa la ji ltar ni | | gcad du (6)med pa de bzhin no | | 
31. Even more, cessation of a non-real existing entity is not possible.
Just as there is no second decapitation! 
Cessation is not possible also in what is not a thing. This is similar to how there is no cutting off a second head. [i.e. a person cannot be beheaded twice] 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་འགག་པ་་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མགོ་གཉིས་པ་ལ་གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །  
復次(26)若法是無者 是即無有滅(12a1)譬如第二頭 無故不可斷(2)法若無者則無滅相。如第二頭第三手無故(3)不可斷。 
དངོས་པོ་འགགས་པའི་་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང་། །འགག་་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །བཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མགོ་གཉིས་པ་མེད་པར་བཅད་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །  
ཡང་བཤད་པ། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མེད་པའི་ཕྱིར། མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་གཞན་ཡང། ཁྱེད་ཅག་འགག་པའི་འགག་པ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་ན་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སམ། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། འགག་པ་འགག་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་མི་རིགས། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་(111B)གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་བར་མི་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་བས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་པ་ཇི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་བར་མི་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
idānīm-
asato ’pi na bhāvasya nirodha upapadyate |
 avidyamānasyābhāvasya na vināśo ’sti vandhyātanayasyeva, avidyamānatvāt | ata ev āha-
na dvitīyasya śirasacchedanaṃ vidyate yathā || 31 ||
 prasiddhāsattvasyaiva narāṇāṃ dvitīyasya śiraso dṛṣṭāntatvenopādānānnirdeśāpūrṇatvānnāstīti nopāttam | tad evam asato bhāvasya nirodho na saṃbhavati, sato ’pi na | yaś cobhayathāpi na saṃbhavati, sa kenātmanā sthitaḥ? nāstyeva nirodha iti pratīyatām || 31 || 
na svātmanā nirodho ’sti4 nirodho na parātmanā |
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 32 || 
法不自相滅 他相亦不滅
如自相不生 他相亦不生 
’gag pa rang gi bdag nyid kyis | | yod min ’gag pa gzhan gyis min | |
ji ltar skye ba rang dang ni | | gzhan gyis skyed pa ma yin bzhin | | 
32. There is no cessation by means of itself; nor cessation by something other than itself;
Just as there is no origination of origination by itself nor by another. 
Cessation does not exist by its own self, nor does cessation [exist] by something else. This is like how what has been born is not given birth to by itself or another 
ཡང་གཞན་ཡང་། འགག་པ་འགག་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྔར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སྐྱེ་བ་རང་དང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་འགག་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་གྱིས་འགག་པར་མི་རིགས་སོ། །  
復次(4)法不自相滅 他相亦不滅(5)如自相不生 他相亦不生(6)如先説生相。生不自生。亦不從他生。若(7)以自體生。是則不然。一切物皆從衆縁生。(8)如指端不能自觸。如是生不能自生。從他(9)生亦不然。何以故。生未有故。不應從他(10)生。是生無故無自體。自體無故他亦無。是(11)故從他生亦不然。滅法亦如是。不自相滅(12)不他相滅。 
འགག་པའི་འགག་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པར་་བྱ་སྟེ། འགག་པ་འགག་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་མི་རིགས། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་འགག་པ་ལ་འགག་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དམ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་གས་ཀྱང་འགག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེད་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བ་སྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་མ་འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་་འགག་པར་བྱེད་དམ། འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འགག་པ་མ་འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་པ་རྟོག་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མ་འགགས་པ་ནི་འགག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་མེད་པས་བདག་ཉིད་་མེད་པ་ཇི་ལྟར་འགག་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་འགག་པ་འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་པར་རྟོག་ན། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་གྱུར་ཏེ། འགགས་པ་ལ་གང་འགག་པ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡང་འགག་པར་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མེ་ཞིག་འགག་(197A)པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་བྱེད་པར་མི་འཐད་དེ། །གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་འགག་པ་གཞན་ཞིག་གིས་འགག་པར་བྱེད་དམ། འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འགག་པ་དེ་འགག་པ་གཞན་གྱིས་འགག་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་འགག་པར་བྱེད་་ཅིང་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་འགག་པར་བྱེད་དེ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་པའི་འགག་པ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་འགག་པ་དེ་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་གོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་འགག་པ་མེད་འགགས་ན། །ཐམས་་ཅད་དེ་བཞིན་འགག་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་འགག་པ་དེ་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། འགགས་པས་གཞན་འགག་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་མེད་པའི་རྟོག་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཡང་ན་་འདི་ལྟར་འགག་པ་ཉིད་ནི་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་པ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ནི་འགག་པ་མེད་པར་མི་འགག་གོ། །ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ན་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ནི་འགག་པ་གཞན་གྱིས་འགག་པར་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ། མི་འཐད་ན་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན། སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །  
དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང། འགག་པ་འདི་ནི་མ་འགགས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགག་ཅི་སྟེ་འགགས་པས་འགག་བྱེད་ན། །འགག་ན་ཅི་ཞིག་འགག་ཏུ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས། སྐྱེ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པ་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འགག་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འགག་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་འགག་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་འགག་པ་མེད་འགག་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས་འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འགག་པ་གཞན་གྱིས་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་དག་འཇིག་པ་ཅན་རྣམས་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུས་འཇིག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་གི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི། དེའི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་དག་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པ་རྒྱས་པར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དག་དོན་དམ་པར་ནི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཏན་ཚིགས་དང། དཔེ་དག་བརྗོད་ན་ནི་དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །  
kiṃ cānyat | yadi nirodho nāma bhāvānāṃ nirodhaka iti kalpyate, tasyedānīṃ kim anyo nirodha iṣyate, uta na? yadi iṣyate tan na yujyate |
na svātmanā nirodho ’sti nirodho na parātmanā |
 kathaṃ punarnāstīti pratipādayann āha-
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 32 ||
 tatra yathā-
anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayetkatham |
ity ādinā utpādaḥ svātmānaṃ notpādayati, evaṃ nirodho ’pi svātmānaṃ na nirodhayati | katham iti? ucyate-
aniruddho nirodho ’yaṃ svātmānaṃ nāśayetkatham |
atha naṣṭo nāśayati naṣṭe kiṃ nāśyate punaḥ ||
iti samam utpādena vaktavyam | evaṃ ca svātmanā na nirodho ’sti | nirodha idānīṃ parātmanāpi nāsti | katham? tatra yathā utpāde gaditam- ’anya utpādayatyenam’; ity ādi, evaṃ nirodhe ’pi vaktavyam-
anyo vināśayatyenaṃ nāśo yadyanavasthitiḥ |
athāvināśo naṣṭo ’yaṃ sarvaṃ naśyatu te tathā ||
iti | tad evaṃ parātmanāpi nirodho na saṃbhavatīti nāsti nirodhasya nirodhaḥ ||
atha manyase- nāstyeva nirodhasya nirodha iti, tadayuktam | yadi hi nirodhasya nirodho na syāta, tadā nirodharahitatvātsaṃskṛtalakṣaṇamavahīyate | tad evaṃ yadi vināśasya vināśaḥ parikalpyate tathāpi na yukto vināśaḥ | atha na parikalpyate, tathāpi na yukta iti | kathaṃ tvidānīṃ vināśo yokṣyate parasya? atha syāt- tathāpi evam eva vicāre sati vināśo bhavato ’pi na yujyate, tataḥ ya ubhayordoṣaḥ, na tenaikaścodyo bhavatīti | ucyate | naivedaṃ codyaṃ mamāpatati | kiṃ kāraṇam? ye svātmanā niḥsvabhāvā bhāvāḥ, te ca niḥsvabhāvā eva santo bālānāmidaṃsatyābhiniveśināṃ vyavahārapathamupayānti avicāraprasiddhenaiva nyāyeneti teṣu nāsti yathoditavicārāvatāro ’smākam māyāsvapnagandharvanagarādivattu laukikāḥ padārthā nirupapattikā eva santaḥ sarvalokasyāvidyātimiropahatamatinayanasya prasiddhimupagatā iti parasparāpekṣayaiva kevalaṃ prasiddhimupagatā bālairabhyupagamyante | yathoktaṃ śatake-
alātacakranirmāṇasvapnamāyāmbucandrakaiḥ |
dhūmikāntaḥpratiśrutkāmarīcyabhraiḥ samo bhavaḥ ||
tasmātsati utpāde utpādyam, sati utpādye utpādaḥ | sati nirodhe nirodhyam, sati nirodhye nirodhaḥ, ity evaṃ laukikasya vyavahārasyābhyupagamātkuto ’smatpakṣe samaprasaṅgitā bhavitumarhati |
yastu vināśasya ahetukatvamabhyupetya kṣaṇikatāṃ saṃskārāṇāmāha, tasya nirhetukatvāt | khapuṣpavadvināśābhāvāt kutaḥ kṣaṇikatvaṃ bhāvānāṃ setsyati, kuto vināśarahitānāṃ saṃskṛtatvamapīti sarvam eva asamañjasaṃ tasya jāyate | jātipratyayaṃ jarāmaraṇaṃ saṃskṛtalakṣaṇānāṃ ca saṃskāraskandhāntarbhāva varṇayatā bhagavatā nanu sahetukatvaṃ spaṣṭamādarśitaṃ vināśasya | jātimātrāpekṣatvāccāsya kṣaṇabhaṅgo ’pi sukhasādhya iti sarvaṃ susthaṃ jāyate ||
atha syāt- vināśo hi nāma abhāvaḥ, yaś ca abhāvaḥ, kiṃ tasya hetunā kartavyam | ato nirhetuko vināśa iti | nanu ca bhāve ’pi hetvabhāvaprasaṅgo bhavati | bhāvo hi nāma vidyamānaḥ, yaś ca vidyamānaḥ tasya ca kiṃ hetunā prayojanam? na hi jātaṃ punar api janyate | tasmātsarvatraiva hetvabhāvaprasaṅgādayuktam etat ||
api ca | yathā utpādaḥ sahetukaḥ pūrvamabhāvātpaścāc ca bhāvāt, evaṃ vināśo ’pīṣyatām | vināśo hi na sarvadā bhavati, utpādātpūrvamabhāvātpaścāc ca bhāvāt | yaccocyate- yaś cābhāvaḥ tasya (pp_73) kiṃ hetunā kartavyam iti, tadayuktam | yasmān na vayaṃ vināśasya hetunā kiṃcitkriyamāṇamicchāmaḥ, kiṃ tarhi vināśa eva kriyate iti varṇayāmaḥ | nanv evaṃ sati kriyamāṇatvādvināśo ’pi bhāvaḥ prāpnotīti cet, iṣyata evaitat | vināśo hi svarūpāpekṣayā bhāvaḥ, rūpādidharmanivṛttisvabhāvatvāttu na bhāvaḥ | api ca | maraṇam api dvividhakāryapratyupasthāpanaṃ saṃskāravidhvaṃsanaṃ ca karoti | aparijñānānupacchedaṃ (?) cetyāgamāt kathaṃ na sahetuko vināśaḥ? api ca | kalpitābhāvalakṣaṇāyāś ca śūnyatāyāḥ pareṇa bhāvarūpatāmabhyupagacchatā kathamabhāvasya bhāvatvaṃ nābhyupagataṃ bhavati? bhāvatvāc ca kathamasaṃskṛtatvaṃ śūnyatāyāḥ syāt? ataḥ sarvamabhyupetaṃ vihīyate bhavatā | ata eva vakṣyati-
bhavedabhāvo bhāvaś ca nirvāṇamubhayaṃ katham |
na saṃskṛtaṃ hi nirvāṇaṃ bhāvābhāvau ca saṃskṛtau ||
ityalaṃ prasaṅgena | prakṛtam eva vyākhyāsyāmaḥ || 32 || 
utpādasthitibhaṅgānām asiddher nāsti saṃskṛtam |
saṃskṛtasyāprasiddhau ca kathaṃ5 setsyaty asaṃskṛtam || 33 || 
生住滅不成 故無有有為
有為法無故 何得有無為 
skye dang gnas dang ’jig pa dag | ma grub phyir na ’dus byas med | |
’dus byas rab tu ma grub pas | | ’dus ma (7)byas ni ji ltar ’grub | | 
33. Because the existence of production, duration, and cessation is not proved, there is no composite product (saṃskṛta);
And if a composite product is not proved, how can a non-composite product (asaṃskṛta) be proved? 
Because birth and remaining and perishing are not established, there is no conditioned. Because the conditioned is utterly unestablished, how can the unconditioned be established? 
སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དག་།མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མེད་དོ། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འདོད།  
復次(13)生住滅不成 故無有有爲(14)有爲法無故 何得有無爲(15)汝先説有生住滅相故有有爲。以有有爲(16)故有無爲。今以理推求。三相不可得。云何(17)得有有爲。如先説。無有無相法。有爲法無(18)故。何得有無爲。無爲相名不生不住不滅。(19)止有爲相故名無爲相。無爲自無別相。因(20)是三相有無爲相。如火爲熱相地爲堅相(21)水爲冷相。無爲則不然。問曰。若是生住滅(22)畢竟無者。云何論中得説名字。 
སྨྲས་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་མི་རུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་འདུས་བྱས་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ལྐོག་ཤལ་དང་མཇུག་མ་དང་རྡོག་དང་རྨིག་པ་དང་རཝའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བ་ལང་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ལ་ལོག་རྟོག་མ་སྐྱེས་པར་ལེགས་(197B)སོ་ཞེས་སྒྲོགས་སམ། ཁྱོད་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་པ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་ཀོ། །སྐྱེས་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དག །མ་གྲུབ་པར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་དག་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་དག་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མེད་ན་གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་རབ་ཏུ་་འགྲུབ་པར་མ་ངེས་ཀྱི། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཉེན་པོ་ལས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་སྒྲོན་མས་ཉི་མ་ཚོལ་ལམ། ཁྱོད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་་འདུས་བྱས་འགྲུབ་པར་འདོད་ཀོ། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་གཉེན་པོ་ལས་འགྲུབ་པར་སེམས་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཉེན་པོ་འདུས་བྱས་ཏེ། མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཟིན་པས་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་འདུས་མ་་བྱས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། འདུས་མ་བྱས་ལས་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་སྨྲོས་ཤིག །  
ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུའི་དབང་གིས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་(112A)དག་མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་པོས་དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མ་གྲུབ་པོ། །གང་དག་དོན་དམ་པར་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་དག་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དེ་དག་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བ་ལང་གི་བ་ལང་ཉིད་དམ། འདུས་བྱས་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བ་ལང་གི་རྗེས་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་རང་ཉིད་མི་འགྲུབ་པས། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མཚོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ལ་མཚན་ཉིད་གཞན་དག་ཡོད་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ལ་ཡང་ཐལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཉེན་པོ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ལ་ནི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཐུས། དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ༑ དེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔར་སྨྲས་པ་དག་ལ་འགལ་བ་འཁྲུལ་བ་མེད་པའི་གནོད་པ་ཡོད་ཅིང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་འགྲུབ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ། འདིར་བཤད་པ། འདི་ལ་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་དེ་བསལ་བས་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་ཅུང་ཞིག་ཡོད་པར་བརྗོད་དུ་(112B) འདུས་བྱས་དེ་བཏགས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པས་རྫས་ཉིད་དུ་མ་གྲགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ན་དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསལ་བ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པས་ཕྱོགས་དང། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེའི་གཞི་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ༑ །  
atrāha- yadi utpādasthitibhaṅgāḥ saṃskṛtasya niṣiddhāḥ, tathāpi saṃskṛtamasti viśeṣalakṣaṇayuktam | tathā hi kāṭhinyādikaṃ sāsnādikaṃ ca tasya viśeṣalakṣaṇamupadiśyate | tasmātsaṃskṛtasya sadbhāvāttallakṣaṇamapyastīti | ucyate | syād evaṃ yadi saṃskṛtam eva vastu syāt | kutaḥ? yasmāt-
utpādasthitibhaṅgānāmasiddhernāsti saṃskṛtam |
 yadā yathoktena nyāyena utpādasthitibhaṅgā eva niṣiddhāḥ, tadā kutaḥ saṃskṛtaṃ vastu tadviśeṣalakṣaṇamapyastīti ||
atrāha- vidyata eva saṃskṛtam, tatpratipakṣāsaṃskṛtasadbhāvāt | ucyate | syād etad evam , yadi asaṃskṛtam eva syāt | yasmāt-
saṃskṛtasyāprasiddhau ca kathaṃ setsyatyasaṃskṛtam || 33 ||
 atraike ākāśāpratisaṃkhyānirodhanirvāṇānyasaṃskṛtānīti kalpayanti | apare śūnyatāṃ tathatālakṣaṇāmasaṃskṛtāṃ parikalpayanti | tadetatsarvaṃ saṃskṛtasyāprasiddhau satyāṃ nāstyeveti spaṣṭamādarśitam || 33 || 
yathā māyā yathā svapno gandharvanagaraṃ yathā |
tathotpādas tathā sthānaṃ tathā bhaṅga udāhṛtam || 34 || 
如幻亦如夢 如乾闥婆城
所說生住滅 其相亦如是 
rmi lam ji bzhin sgyu ma bzhin | | dri za’i grong khyer ji bzhin du | |
de bzhin skye dang de bzhin gnas | | de bzhin du ni ’jig pa gsungs | | 
34. As a magic trick, a dream or a fairy castle.
Just so should we consider origination, duration, and cessation. 
Like a dream, like a magician’s illusion, like a city of gandharvas, likewise birth and likewise remaining, likewise perishing are taught. 
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་འགའ་ཡང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་གསུངས། འདིར་བཤད་པ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྤྱོད་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པར་གསུངས། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་ནི་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་འདྲ་བར་གསུངས་པར་ཤེས་པར་(50A)བྱའོ། །  
答曰(23)如幻亦如夢 如乾闥婆城(24)所説生住滅 其相亦如是(25)生住滅相無有決定。凡人貪著謂有決定。(26)諸賢聖憐愍欲止其顛倒。還以其所著名(27)字爲説。語言雖同其心則異。如是説生住(28)滅相。不應有難。如幻化所作。不應責其(29)所由。不應於中有憂喜想。但應眼見而(12b1)已。如夢中所見不應求實。如乾闥婆城日(2)出時現而無有實。但假爲名字不久則滅。(3)生住滅亦如是。凡夫分別爲有。智者推求則(4)不可得 
སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་་མི་རྟག་སྟེ། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། །བཤད་པ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་གྱི་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པ་གསུངས། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་མཐོང་བ་དང་། སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དང་་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དག་སྐྱེས་པ་དང་གནས་པ་དང་ཞིག་པར་བརྗོད་ཀྱང་དེ་དག་ལ་སྐྱེས་པ་དང་། གནས་པ་དང་ཞིག་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་བཀའ་སྩལ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་དང་། གནས་པར་(198A)བྱེད་པ་དང་། འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་བདག་མེད་པའི་དཔེར་སྒྱུ་མ་དང་། བྲག་ཆ་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། དབུ་བ་རྡོས་པ་དང་། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང་། ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སྤྲོས་པ་ཡང་མ་ཡིན། འདི་དག་ནི་བརྫུན་པའང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ཏེ། བདག་་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་ཚིག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་གྲུབ་པོ། །  
འདིར་བཤད་པ། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པ་དང། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༑ ལྷས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡུལ་འདོད་པ་དང། མི་འདོད་པ་དག་དང་ཕྲད་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་བརྟགས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང། ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་སྒྱུ་མ་མཁན་དང་གསང་སྔགས་དང་སྨན་གྱི་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་གླང་པོ་ཆེ་དང། ཁྱུ་མཆོག་དང། བུད་མེད་དང། གནས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང། ཤེས་པ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང། ཇི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོད་ཁྱེར་འོབས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང། སྒོ་དང་སྒོ་ཁང་དང། ཡང་ཐོག་དཀར་པོ་དགའ་བ་འཚེར་བག་ཅན་དང། ཁྱམས་ཟླ་བ་ཅན་དང། སྐར་ཁུང་དང། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བློ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ། དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིགས་གསུངས། །དྲང་སྲོང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་མིག་ཡང་དག་པར་བྱེ་བ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་བའི་བློ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །མི་ཤེས་པ་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཟུམ་པ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེའོ། །གནས་སོ། །འགག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་(113A)ལྟར་མཁས་པ་དང་མཁས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེའི་གཞི་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པོ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་གསུམ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཕ་རོལ་པོས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་བློའི་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་དག་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་གསུམ་པོ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར། གཟུགས་ནི་དབུ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་བུར་དག་དང་མཚུངས། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་བཞིན། རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །དེ་ཉིད་གཟིགས་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་ཞིང་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར། །སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང། །སྒྱུ་མ་ཟིལ་པ་ཆུ་བུར་དང། །རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུར། །འདུས་བྱས་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྐྲག་པའི་གནས་མེད་དེ། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་བདག་མེད་པ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་དང། བྲག་ཅ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། སྨིག་རྒྱུ་དང། རྨི་ལམ་དང། དབུ་བ་རྡོས་པ་དང། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང། ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སྤྲོས་པ་ཡང་ཡིན། འདི་དག་ནི་བརྫུན་(113B)ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ཏེ། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ན་རེ་དེ་ལ་འདིར་བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ནོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་བདག་གི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བདག་གཞན་ཡང་མེད་ལ། རང་ཉིད་ཀྱང་བདག་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་མ་ཡིན་པ་བཞིན་པས་ཁུངས་དེས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་སྒྲའི་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །ནུས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཐེག་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་པོས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྒྲུབ་པ་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པས་འདུས་བྱས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་ཇི་ཙམ་དུ་འདུས་བྱས་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་གང་འདུས་བྱས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང། འདུས་མ་བྱས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མེད། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མེད་དོ། །གང་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱང་མེད། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །གང་ལ་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་སྙད་ཙམ་ཐ་དད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་(114A)པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མེད་དེ། བྱིས་པ་རྨོངས་པ་རྣམས་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་རྨི་ལམ་ན་བུ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །  
atrāha- yadi utpādasthitibhaṅgā na santītyavadhāritam, yattarhi idamanāvaraṇajñāninā muninā-
"saṃskṛtasya bhikṣavaḥ utpādo ’pi prajñāyate, vyayo ’pi, sthityanyathātvamapi"
ity udāhṛtam, tatkathaṃ veditavyamiti? ucyate-
yathā māyā yathā svapno gandharvanagaraṃ yathā |
tathotpādastathā sthānaṃ tathā bhaṅga udāhṛtam || 34 ||
 yathā māyādayaḥ svabhāvenānutpannā avidyamānā māyādiśabdavācyā māyādivijñānagamyāś ca lokasya, evam ete ’pi lokaprasiddhimātreṇa utpādādayaḥ svabhāvena avidyamānā api bhagavatā tathāvidhavineyajanānugrahacikīrṣuṇā nirdiṣṭā iti | ata evoktam-
tvaksnāyumāṃsāsthisamucchraye ca utpādya saṃjñāṃ mama patnireṣā |
mūḍhā hi balā janayanti rāgaṃ striyo na jānanti yathaiva māyām ||
yathā kumārī supināntarasmiṃ sā putra jātaṃ ca mṛtaṃ ca paśyati |
jāte ’tituṣṭā mṛti daurmanasthitā tathopamān jānatha sarvadharmān ||
yathaiva gandharvapuraṃ marīcikā yathaiva māyā supinaṃ yathaiva |
svabhāvaśūnyā tu nimittabhāvanā tathopamān jānatha sarvadharmān ||
saṃskṛtāsaṃskṛtadharmaviviktā nāsti vikalpana teṣamṛṣīṇām |
sarvagatīṣu asaṃskṛtaprāptā dṛṣṭigatehi sadaiva viviktā ||
nityamarakta aduṣṭa amūḍhāḥ tasya sabhāvasamāhitacittā | eṣa samādhibalī balavanto yo imu jānati śūnyakadharmān || iti || 34 || 
saṃskṛtaparīkṣā nāma saptamaṃ prakaraṇaṃ || 
 
skye ba dang gnas pa dang ’jig pa brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa bdun pa’o || || 
 
 
སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། །།  
 
སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། །།  
སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ལས། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། །།  
ity ācāryacandrakīrtipādoparacittāyāṃ prasannapadāyāṃ madhyamakavṛttau saṃskṛtaparīkṣā nāma saptamaṃ prakaraṇam || 
  sadbhūtaḥ kārakaḥ karma sadbhūtaṃ na karoty ayam |
kārako nāpy asadbhūtaḥ karmāsadbhūtam īhate || 1 || 
中論觀作作者品第八(十二偈)  決定有作者 不作決定業
決定無作者 不作無定業 
  byed po yin par gyur pa de | | las (6a1)su gyur pa mi byed do | |
byed po ma yin gyur pa yang | | las su ma gyur mi byed do | | 
[Chapter] 8: An Analysis of the Product (Karma) and the Producer (Karaka) (action and agent)  1. A real producer does not produce a real product.
Even more so, a non-real producer does not seek a non-real product. 
Investigation of Act and Actor  One who exists as an actor does not do that which exists as an act. One who does not exist as an actor also does not do that which does not exist as an act. 
བམ་པོ་གསུམ་པ།   འདིར་སྨྲས་པ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །བསྟན་བཅོས་དང་འཇིག་རྟེན་དང་རིག་བྱེད་ལས་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འགྲུབ་སྟེ། དེ་དག་རབ་ཏུ་་གྲུབ་ན་ལས་དང་འབྲས་བུ་བརྒྱུད་པ་ཡང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། བྱེད་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པོ་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ཡང་། །ལས་སུ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དོ། །རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལས་ཡིན་པར་་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། ། 
(5) 中論觀作作者品第八 十二偈  (6)問曰。現有作有作者有所用作法。三事和(7)合故有果報。是故應有作者作業。答曰。上(8)來品品中。破一切法皆無有餘。如破三(9)相。三相無故無有有爲。有爲無故無無爲。(10)有爲無爲無故。一切法盡無作作者。若是有(11)爲。有爲中已破。若是無爲。無爲中已破。不(12)應復問汝著心深故。而復更問。今當復(13)答(14)決定有作者 不作決定業(15)決定無作者 不作無定業(16)若先定有作者定有作業。則不應作。若先(17)定無作者定無作業。亦不應作。 
  སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་་དང་། འཇིག་པ་བརྟག་པ་དེ་བྱས་པས་ཁོ་བོའི་ཡིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཉན་པ་ལ་འབབ་པར་བྱས་ཀྱིས། དེའི་ཕྱིར་ད་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །བཤད་པ། འདུན་པ་བཞིན་བྱའོ། །སྨྲས་པ། འདི་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡང་བསྟན། དེའི་འབྲས་བུ་་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། མི་འོང་བ་ཡང་བསྟན། དེ་བཞིན་དུ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་བསྟན། དེ་ཉིད་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་ཟབ་པོར་བསྟན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་མེད་ན་ཡང་ལས་མི་འཐད་ལ། ལས་མེད་ན་ཡང་འབྲས་བུ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཡོད་པས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པ་འཐད་དོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ཞིག་ལས་བྱེད་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའམ། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། ལས་ཀྱང་ཡིན་པར་འགྱུར་པའམ། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་བྱ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། བྱེད་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པོ་མ་ཡིན་གྱུར་བ་ཡང་། །ལས་སུ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི། །ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །  
  ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པ་བརྩམ་མོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་མ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་བོང་བུ་དང་རྔ་མོའི་རྭ་དག་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བསྟན་པ་འདི་ཡོད་དེ། ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ཆོས་སྤྱད་བྱ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དེ་མི་སྤྱད། །ཆོས་སྤྱོད་འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ནི། །ཕ་རོལ་དུ་ཡང་བདེ་བར་གནས། །ཞེས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཆོས་མངོན་པ་ལས། ལས་ནི་དགེ་བ་དང། མི་དགེ་བ་དང། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་(114B) དོན་དམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིའོ། །མི་དགེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང། སྤྱོད་ལམ་ལས་བྱུང་བ་དང། བཟོའི་གནས་ལས་བྱུང་བ་དང། སྤྲུལ་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཐུས་དོན་དམ་པར། ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདིར་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདོད་ན་ནི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་དབྱུག་པས་མ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་འདོད་ན་ནི་དོན་འགལ་བ་ཉིད་དང། གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱར་ཡང་དཔེ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་དག་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཡང་ཡིན་པར་གྱུར་པའམ། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའམ། ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ལས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང་ལས་ཀྱང་ཡིན་པར་གྱུར་པའམ། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའམ། ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞིག་བྱེད་པ་པོའི་བྱ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། བྱེད་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ། །ལས་སུ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་བ་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །ལས་ཡིན་པར་གྱུར་བ་ཡང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །བྱེད་པོ་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ཡང། །ལས་སུ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ཡང་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང། ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་གོ། །བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའོ། །  
(8)karmakārakaparīkṣā aṣṭamaṃ prakaraṇam |  atrāha- vidyanta eva saṃskṛtasvabhāvato vijñānādayaḥ saṃskṛtā dharmāḥ, taddhetukakarmakārakasadbhāvāt | uktaṃ hi bhagavatā-
avidyānugato ’yaṃ bhikṣavaḥ puruṣapudgalaḥ puṇyān api saṃskārānabhisaṃskaroti, apuṇyānapi, āniñjayān api saṃskārānabhisaṃskaroti |
ity ādinā karmaṇāṃ kārako vyapadiṣṭaḥ, tatkarmaphalaṃ ca vijñānādikamupadiṣṭam | yasya ca kārako ’sti, tadasti, tad yathā ghaṭaḥ | yan nāsti, na tasya kārakaḥ, tad yathā kūrmaromaprāvārasyeti | ucyate | syād vijñānādikaṃ saṃskṛtaṃ yadi tasya niṣpādakakarmakārakau syātām | na tu staḥ | yasmāt-
sadbhūtaḥ kārakaḥ karma sadbhūtaṃ na karotyayam |
kārako nāpyasadbhūtaḥ karmāsadbhūtamīhate || 1 ||
 tatra karotīti kārakaḥ kartā | kurvāṇasyaiva kiṃcit kārakavyapadeśo nākurvāṇasya | tac ca karaṇaṃ sadbhūtasya vā kartuḥ parikalpyeta, asadbhūtasya vā, sadasadbhūtasya vā? kriyate iti karma karturīpsitatamam | tad api trividham, sadbhūtamasadbhūtaṃ sadasadbhūtaṃ ca | tatra sadbhūtaḥ kārakaḥ kriyāyuktaḥ sadbhūtaṃ kriyāyuktaṃ karma na karotītyekā pratijñā | idānīmasadbhūto ’pi kriyākārakarahito ’sadbhutaṃ kriyārahitaṃ karma na karotītyaparā pratijñā || 1 || 
sadbhūtasya kriyā nāsti karma ca syād akartṛkam |
sadbhūtasya kriyā nāsti kartā ca syād akarmakaḥ || 2 || 
決定業無作 是業無作者
定作者無作 作者亦無業 
yin par gyur la bya ba med | | byed po med pa’i las su’ang ’gyur | |
yin pa’ang gyur la bya ba med | | las med byed pa por yang ’gyur | | 
2. There is no producing action of a real thing; [if so,] there would be a product without someone producing.
Also, there is no producing by a real thing; [if so,] there would be someone producing without something produced. 
One who exists has no activity; [something] would also exist as an act without an actor. One who exists has no activity; [something] would also exist as an actor without an act. 
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་མེད་པར་འགྱུར། །ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་ལས་མེད་འགྱུར། །ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་བྱ་བ་མེད་པ་དང་།  
何以故(18)決定業無作 是業無作者(19)定作者無作 作者亦無業(20)若先決定有作業。不應更有作者。又離作(21)者應有作業。但是事不然。若先決定有(22)作者。不應更有作業。又離作業應有作(23)者。但是事不然。是故決定作者決定作業。不(24)應有作。不決定作者不決定作業。亦不應(25)有作。何以故。本來無故。有作者有作業。(26)尚不能作。何況無作者無作業。 
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ལས་(198B)ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་ལས་མེད་འགྱུར། །འདི་ལ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཁོ་ན་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། མི་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་གང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་ཡང་གང་གིས་ལས་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ན་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་གཅིག་ལ་བྱ་བ་གཉིས་ནི་མེད་དོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་མེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་གཞན་ཅི་ཡང་མི་་བྱེད་པ་དེ་ལ་ལས་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་ལས་བྱེད་ན་ལས་དེའི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཞིང་། བྱེད་པ་པོ་བྱེད་པ་དེས་ཀྱང་ལས་དེ་བྱེད་པ་པོ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་བྱ་བ་དང་བྲལ་ན་བྱེད་པ་པོ་ལས་དེ་མི་བྱེད་པའི་་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ལས་དེ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་དེ། འདི་ལ་ཡང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི། མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་གང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལས་ཡིན་་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ནི། གང་གིས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ན་ནི། བྱ་བ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ལས་གཅིག་ལ་བྱ་བ་གཉིས་ནི་མེད་དོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་ཡང་ལས་མེད་གྱུར། །ལས་མི་བྱ་བ་དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པར་་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ལས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོའི་བྱ་བ་ཡིན་ན་བྱེད་པ་པོ་དེའི་ལས་སུ་འགྱུར་ཞིང་། ལས་བྱ་བ་དེས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དེ་ལས་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་བྱ་བ་དང་བྲལ་ན་ལས་དེ་བྱེད་པ་པོའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེད་པ་་པོ་དེ་ལས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། བྱེད་པ་པོ་ཡོད་ལས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་མི་བྱེད་དོ། །  
དེ་ལ་རེ་ཞིག་དམ་བཅས་པའི་དོན་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྔ་མ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པ་པོ་གང་བྱ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པ་ཞིག་བྱེད་པ་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་(115A)ན་དེ་ལ་བྱ་བ་དང་ལས་མེད་དེ། བྱ་བ་མེད་པར་ཡང་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཡང་མི་རིགས་པས་བྱེད་པ་པོ་ལས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན། ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྟེན་ཏེ་བརྟགས་པ་དང། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མི་བྱེད་དེ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་གཟིགས་ཟན་པ་དག་གིས་བདག་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་བདག་ལྷས་བྱིན་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ལས་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ལས་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལས་ནི་བྱེད་པ་པོ་བདག་ལྷས་བྱིན་གྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་པས་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དམ་བཅས་པ་དེའི་དོན་གང་ཡིན། ཅི་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལས་ལ་བྱེད་པ་པོ་གཞན་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་གཞན་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ནི་དམ་བཅས་པ་ཉམས་སོ། །ཅི་སྟེ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དཔེ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མཆོད་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དཔེ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ལ་བྱ་བ་དང་ལས་མི་འཐད་དོ། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་མེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་དེས་དེ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པར་རྟོག་པ་ལ། ལས་ཀྱང་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་པོས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདིར་ཡང་རྗེས་སུ་(115B)ཡིན་པར་གྱུར་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་ལས་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱེད་གོང་མ་ཤོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བཤད་མི་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་པའི་དམ་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པར་འགྱུར་བས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ལྟོས་པ་པོ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ནར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་པོ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ལས་བྱེད་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་མི་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱར་ནུས་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་པོ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལྷས་བྱིན་གྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ༑ བྱེད་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལས་བཞིན་ནོ། །  
tatrādyāṃ prasādhayitum āha-
sadbhūtasya kriyā nāsti karma ca syād akartṛkam |
 kriyānibandhanatvātkārakavyapadeśasya, karoti kriyāyukta eva kaścitsadbhūtaḥ kārakavyapadeśaṃ labhate, tataś ca tasyaivaṃvidhasya kriyāhetukalabdhakārakavyapadeśasya aparā kriyā nāsti yayā karma kuryāt | kriyābhāvāc ca yadā kārakaḥ karma na karoti, tadā kārakanirapekṣamakartṛkaṃ karma syāt | na cākartṛkaṃ karma saṃbhavati bandhyāsūnor iva ghaṭakaraṇam iti | evaṃ tāvat
sadbhūtasya kriyā nāsti karma ca syād akartṛkam |
iti doṣaprasaṅgāt sadbhūtaḥ kārakaḥ karma na karoti |
idānīṃ sadbhūtam api karma kārako na karotīti pratipādayann āha-
sadbhūtasya kriyā nāsti kartā ca syād akarmakaḥ || 2 ||
 sadbhūtaṃ nāma karma kriyāyuktam | tasyedānīṃ kriyānibandhanalabdhakarmavyapadeśasya aparā kriyā nāsti yayā karma kriyeteti | evaṃ tāvatsadbhūtasya karmaṇaḥ kriyā nāsti | yadā nāsti parā kriyā, tadā kārakastatsadbhūtaṃ karma naiva karoti | yadā ca na karoti karmaṇo dvitīyakriyābhāvāt, tadā (pp_76) akarmaka eva avidyamānakarmaka eva tasya karmaṇaḥ kārakaḥ syāt | na caitadyaktam | na hi akṛtānantaryakarmaṇaḥ ānantaryakarmakārakatvaṃ dṛṣṭam iti || 2 || 
karoti yady asadbhūto ’sadbhūtaṃ karma kārakaḥ |
ahetukaṃ bhavet karma kartā cāhetuko bhavet || 3 || 
若定有作者 亦定有作業
作者及作業 即墮於無因 
gal te byed por ma gyur pa | | las su (2)ma gyur byed na ni | |
las la rgyu ni med par ’gyur | | byed pa po yang rgyu med ’gyur | | 
3. If a non-existent producer would produce a non-real product,
The product would be without a causal source and the producer would be without a causal source. 
If one who does not exist as an actor did that which does not exist as an act, the act would have no cause; the actor too would have no cause. 
ཡང་གཞན་ཡང་། ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བྱེད་པོར་མ་གྱུར་པ། །ལས་སུ་མ་གྱུར་བྱེད་ན་ནི། །ལས་ལ་རྒྱུ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ལས་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་་འགྱུར་རོ། །  
復次(27)若定有作者 亦定有作業(28)作者及作業 即墮於無因(29)若先定有作者定有作業。汝謂作者有作。(12c1)即爲無因離作業有作者。離作者有作(2)業。則不從因縁有。問曰。若不從因縁有(3)作者有作業。有何咎。 
བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །(199A)ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བྱེད་པོར་མ་གྱུར་པ། །ལས་སུ་མ་གྱུར་བྱེད་ན་ནི། །ལས་ལ་རྒྱུ་མེད་ཐལ་བར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་མ་ཡིན་པར་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དག་གོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་་པ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་བྱེད་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ལ། ལས་ཀྱང་ལས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འགའ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ལ་གང་ཡང་ལས་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་འདི་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མི་སྲིད་་ན་འདི་ནི་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ཀྱང་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མི་འཐད་ན་འཚོལ་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བས་དེའི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །  
དེ་ནི་དམ་བཅས་པའི་དོན་ཉེ་བར་གཞག་པ་གཉིས་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་བྱེད་པོར་མ་གྱུར་པ། །ལས་སུ་མ་གྱུར་བྱེད་ན་ནི། །དེས་ཅིར་འགྱུར། ལས་ལ་རྒྱུ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་ཡང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡང་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་ལས་མི་བྱེད་པ་དང། ལས་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལེའུ་བྱས་པའི་ཕྱེད་པ་འདིས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་ཆོས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ཕྱོགས་སུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །  
sadbhūtaḥ kārakaḥ sadbhūtaṃ karma na karoti iti saṃsādhya idānīṃ yathā asadbhūtam api karma asadbhūtaḥ kārako na karoti tathā pratipādayann āha-
karoti yadyasadbhūto ’sadbhūtaṃ karma kārakaḥ |
ahetukaṃ bhavetkarma kartā cāhetuko bhavet || 3 ||
 asadbhūtaḥ kārako yaḥ kriyārahitaḥ | kriyā ca kārakavyapadeśe hetur iti kriyārahita kārako ’pi nirhetukaḥ syāt | karmāpy asadbhūtaṃ nirhetukaṃ syāt || 3 || 
hetāv asati kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca na vidyate |
tadabhāve kriyā kartā kāraṇaṃ ca na vidyate || 4 || 
若墮於無因 則無因無果
無作無作者 無所用作法 
rgyu med na ni ’bras bu dang | | rgyu yang ’thad par mi ’gyur ro | |
de med na ni bya ba dang | | byed pa po dang byed mi rigs | | 
4. If there is no causal source, there is nothing to be produced nor cause-in-general (karana).
Then neither do the producing action, the person producing, nor the instrument of production (karana) exist. 
If there were no cause, effect and cause would not be evident. If they were non-existent, activity and agent and doing would not be evident. 
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་དག་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་ན། དེས་ཅིར་འགྱུར། འདིར་བཤད་པ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ནི་བྱ་བ་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་མི་རིགས། །  
答曰(4)若墮於無因 則無因無果(5)無作無作者 無所用作法 
ཡང་ན། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་འཐད་ན་ནི་གློ་བུར་དུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མེད་ན་རྐྱེན་ཀྱང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཐད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་རྐྱེན་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་་བྱེད་པ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མེད་ཅིང་དེ་ཉིད་མི་འབྱུང་ན་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕན་འདོགས་པར་མི་བྱེད་ན་ནི་ཇི་ལྟར་རྐྱེན་རྣམས་སུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ནི་བྱ་བ་དང་། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་(199B)མི་རིགས། །དེ་མེད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མེད་ན་སྟེ། འབྲས་བུ་དེ་མེད་ན་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་། བྱེད་པ་དག་ཀྱང་མི་རིགས་སོ། །  
ཅི་སྟེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་རང་དབང་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །བྱེད་པ་པོའི་འདོད་པ་མཆོག་ནི་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བས། རང་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས། དེས་ན་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྐམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་(116A)འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་རང་དབང་ནི་བྱེད་པ་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལས་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་མཁས་པ་ལ་རང་དབང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལས་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་པོའི་འདོད་པ་མཆོག་ནི་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དག་གི་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཐུས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་ཞིང། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་ན། ལྟོས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཡང་རྒྱུར་མི་རུང་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡང་འབྲས་བུར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་གཞན་ཡང། དེ་མེད་ན་ནི་བྱ་བ་དང། །བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་མི་རིགས། །འབྲས་བུ་དེ་མེད་ན་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དག་མི་རིགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གྱི་བྱ་བ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོའི་འདོད་པ་མཆོག་ནི་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་བྱེད་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ན་བུམ་པ་སྒྲུབ་ནུས་པའི་རྩོལ་བ་ལ། ཐབས་ཤེས་པ་མ་བརྗེད་པའི་མཁས་པ་ལ་རང་དབང་ནི་བྱེད་པ་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་ཤིང་ལས་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན། བུམ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་དུ་མས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ལས་སྒྲུབ་པའི་མཆོག་ནི་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང། ལས་དག་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དེ་དག་མེད་དེ། གཅད་པར་བྱ་བའི་ཤིང་མེད་ན་བཅད་པ་དང་གཅོད་པ་པོ་དང་གཅོད་པ་དག་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །  
sati ca ahetukavādābhyupagame kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca sarvamapoditaṃ syād ity āha-
hetāvasati kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca na vidyate |
 satyeva hi hetor abhyupagame hetunā yanniṣpādyate tat kāryam, tasya ca yo niṣpādakaḥ tatkāraṇam iti yujyate | tad yathā ghaṭasya mṛd hetuḥ, ghaṭaḥ kāryam, tasya ca cakrādayaḥ sahakārikāraṇam | ahetukavādābhyupagame tu hetvanapekṣatvānmaṇḍūkajaṭāśiromaṇimayaghaṭavan na syād ayaṃ ghaṭaḥ | asati ghaṭe kutastatkāraṇam iti | evam -
hetāvasati kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca na vidyate |
tataś ca-
tadabhāve kriyā kartā karaṇaṃ ca na vidyate || 4 ||
tadabhāve kāryakāraṇabhāve, kiṃ kurvāṇasya kriyā saṃbhavet, kasyāṃ vā kriyāyāṃ kumbhakārasya svātantryātkartṛtvaṃ syāt? na cāpi mṛdāṃ tādātmyapravṛttyā sādhakatamatvena karaṇatvaṃ yujyata iti evaṃ tāvat-
tadabhāve kriyā kartā karaṇaṃ ca na vidyate || 
dharmādharmau na vidyete kriyādīnām asaṃbhave |
dharme cāsaty adharme ca phalaṃ tajjaṃ na vidyate || 5 || 
若無作等法 則無有罪福
罪福等無故 罪福報亦無 
bya ba la sogs mi rigs na | | chos dang chos min yod ma yin | |
chos (3)dang chos min med na ni | | de las byung ba’i ’bras bu med | | 
5. If the producing action, etc. do not exist, then neither can the true reality (dharma) nor false reality (adharma) exist.
If neither the true reality nor the false reality exists, then also the product (phala) born from that does not exist. 
If activity etc. did not appear, dharma and adharma would not be evident. If dharma and adharma did not exist, there would be no fruit that comes from them. 
བྱ་བ་ལ་སོགས་མི་རིགས་ན། །ཆོས་་དང་ཆོས་མིན་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་ན་ནི། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མེད། །  
(6)若無作等法 則無有罪福(7)罪福等無故 罪福報亦無 
ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ན་གཅད་པར་བྱ་བ་གཅོད་པ་ན་གཅོད་པ་པོས་གཅད་པས་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་གཅད་པར་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་གཅད་པའི་བྱ་བ་ཡོད་ཅིང་གཅད་་པའི་བྱ་བའི་བྱེད་པ་པོ་གཅོད་པ་པོ་ཡང་ཡོད་ལ། གཅོད་པ་པོ་དེ་ཡང་གཅད་པའི་བྱེད་པས་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། །གཅད་པར་བྱ་བ་འབྲས་བུ་མེད་ན་གཞི་མེད་པ་ལ་གཅད་པའི་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། གཅད་པའི་བྱ་བ་མེད་ན་དེའི་བྱེད་པ་པོ་གཅོད་པ་པོ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གཅོད་པ་པོ་མེད་ན་་གཅད་པའི་བྱེད་པ་ག་ལ་ཡོད། །བྱ་བ་ལ་སོགས་མི་རིགས་ན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཡོད་མ་ཡིན། །བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་པར་ཐལ་བར་གྱུར་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་་ཅན་དག་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན། བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དག་མི་རིགས་ན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་ན་ནི། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མེད། །དེ་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་་པ་དག་མེད་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་ལོ་ཏོག་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་་རོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། །བྱ་བ་ལ་སོགས་མི་རིགས་ན། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཡོད་མ་ཡིན། །བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱ་བ་དག་མི་རིགས་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་པོའི་ཚུལ་ལས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་བྱ་(116B)ཅི་སྟེ་ཡང་རང་གི་སྡེ་པ་དག་ལ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང། ཚོར་བ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གནོད་དེ༑ ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལུས་དང། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཕན་འདོགས་པ་ཚོགས་པ་ཙམ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས། དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་མེད་ན་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ལས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དང་ཆོས་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་ན་ནི། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་མེད། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་མེད་ན་དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ལྷ་དང་མི་དང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང། དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་དག་ཏུ་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་དང། མི་འདོད་པའི་བདག་ཉིད་འགྲུབ་པ་དག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །  
tataś ca-
dharmādharmau na vidyete kriyādīnāmasaṃbhave |
 iha yadā devadattaḥ prāṇātipātaviratikriyāsvātantryātkartā san svatantrakāryeṇa karaṇabhūtena prāṇātipātaviratikriyāṃ karoti, tadāsya dharma upajāyate | evaṃ daśasv api kuśaleṣu karmapatheṣu kuśalakriyāniṣpādyeṣu ratnatrayamātāpitṛtadanyapūjyapūjādilakṣaṇeṣu ca kuśaladharmaprārambheṣu yojyam | evam adharme ’pi prāṇātipātādilakṣaṇe kuśalaviparyayeṇa kriyākartṛkaraṇānāmabhāve sati karmaṇāmabhāvaprasaṅga udbhāvanīyaḥ ||
yadā caivaṃ dharmādharmau na saṃbhavataḥ, tadā tatphalam api nāstyeveti pratipādayann āha-
dharme cāsatyadharme ca phalaṃ tajjaṃ na vidyate || 5 || dharmādharmajanitamiṣṭāniṣṭaphalaṃ sugatidurgatyordharmādharmayorabhāve sati na syāt || 5 || 
phale ’sati na mokṣāya na svargāyopapadyate |
mārgaḥ sarvakriyāṇāṃ ca nairarthakyaṃ prasajyate || 6 || 
若無罪福報 亦無有涅槃
諸可有所作 皆空無有果 
’bras bu med na thar pa dang | | mtho ris ’gyur pa’i lam mi ’thad | |
bya ba dag ni thams cad kyang | | don med nyid du thal bar ’gyur | | 
6. If there is no real product, then there also exists no path to heaven nor to ultimate release.
Thus it logically follows that all producing actions are without purpose. 
If there were no fruit, the path of liberation and higher states would not be appropriate. Also it would follow that all activities are meaningless. 
འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐར་པ་དང་། མཐོ་རིས་འགྱུར་བའི་ལམ་མི་འཐད། །བྱ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །དོན་མེད་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་དག་མེད་(50B)པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མེད་ན་བྱ་བ་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དག་མེད་དོ། །བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དག་མེད་ན། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་མེད་དོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དག་མེད་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དོ། །འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐར་པ་་དང་མ་ཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། སྐྱོན་དེ་དག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
(8)若無罪福報 亦無有涅槃(9)諸可有所作 皆空無有果(10)若墮於無因。一切法則無因無果。能生法(11)名爲因。所生法名爲果。是二即無。是二無(12)故無作無作者。亦無所用作法。亦無罪福。(13)罪福無故亦無罪福果報及涅槃道。是故(14)不得從無因生。問曰。若作者不定。而作不(15)定業有何咎。答曰。一事無尚不能起作業。(16)何況二事都無。譬如化人以虚空爲舍。但(17)有言説而無作者作業。問曰。若無作者(18)無作業。不能有所作。今有作者有作業(19)應有作。 
ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་མེད་དོ། །དེ་དག་མེད་པས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐར་པ་དང་། །མཐོ་རིས་འགྱུར་བའི་ལམ་མི་འཐད། །འབྲས་བུ་མེད་པར་ཐལ་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་ཡང་་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ་དེ་དག་འཐོབ་པའི་ཐབས་ནི་ལམ་ཡིན་ན་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་དེ་དག་མེད་ན་ལམ་དེ་གང་གིས་འཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར། བྱ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །དོན་མེད་ཉིད་(200A)དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། འབྲས་བུ་མེད་པས་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་མི་འཐད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་ན་ཞིང་ལས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ནི་འབྲས་་བུའི་དོན་དུ་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་དག་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་དེ་དང་དེ་དག་མི་འཐད་ཅིང་འབྲས་བུ་མེད་ན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དག་དུམ་པའི་སྣོད་དུ་ཟད་པས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་ན་ཉེས་པ་མང་པོ་དང་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་་པར་འགྱུར་བས་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཚིག་ངན་པ་ཡིན་ནོ། །  
དེ་ལྟར། འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐར་པ་དང། །མཐོ་རིས་འགྱུར་བའི་ལམ་མི་འཐད། །བྱ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང། །དོན་མེད་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །འབྲས་བུ་མེད་ན་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ལམ་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྒོམ་པ་ཡང་མི་འཐད་པར་འགྱུར་ལ། མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་བའི་ལམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང། བསམ་གཏན་དང། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཡང་མི་འཐད་པར་འགྱུར་ཞིང། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཉིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པ་དང། ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་ལ་གནོད་པ་ཆེན་པོ་དེ་(117A)དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་དཀའ་བར་རིག་ནས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ། ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པ་དང༑ ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་དེ་མི་འཐད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཚུལ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ། རྣམ་གྲངས་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན།  
tataś ca-
phale ’sati na mokṣāya na svargāyopapadyate | mārgaḥ
 yadi hi phalamiṣṭāniṣṭaṃ syāta, syāllaukikasya mārgasya dhyānārūpyasamādhisamāpattilakṣaṇaṃ svargaḥ, tadānīṃ tadarthaṃ laukikamārgabhāvanā jyāyasī syāt, kugatigamanakarmapathaviratisāphalyaṃ ca syāt | yadi ca mokṣalakṣaṇaṃ nirvāṇaṃ phalaṃ syāt, tadartha lokottarāryāṣṭāṅgamārgabhāvanāsāphalyaṃ syāt | yadā tu phalaṃ nāsti, tadā-
phale ’sati na mokṣāya na svargāyopapadyate | mārgaḥ |
kiṃ ca | evaṃ phalābhāve sati-
sarvakriyāṇāṃ ca nairarthakyaṃ prasajyate || 6 ||
 yā api hyetāḥ kṛṣivāṇijyabala (bhṛti?) gatādikāḥ kriyāḥ phalārtha prārabhyante, tā api sarvāḥ phalābhāve sati nopapadyanta iti | evaṃ sarvakriyāṇāṃ nairarthakyaṃ prasajyate bhavatām | na cāsāṃ nairarthakyam | tasmānniravaśeṣadoṣaviṣavṛkṣākarabhūto ’yaṃ svargāpavargāpavādī narakādimahāpāyaprapātavartanahetuḥ dṛṣṭādṛṣṭahetupadārthavirodhīti kṛtvā, saddhiḥ asadbhūtaḥ kārako ’sadbhūtaṃ karma karotīti pakṣo nikṛṣṭa eveti tyājyaḥ || 6 || 
kārakaḥ sadasadbhūtaḥ sadasat kurute na tat |
parasparaviruddhaṃ hi sac cāsac caikataḥ kutaḥ || 7 || 
作者定不定 不能作二業
有無相違故 一處則無二 
byed pa por gyur ma gyur pa | | gyur ma gyur de mi byed de | |
yin dang ma yin (4)gyur cig la | | phan tshun ’gal bas ga la yod | | 
7. And a real-nonreal producer does not produce in a real-nonreal manner.
For, indeed, how can “real” and “non-real,” which are mutually contradictory, occur in one place? 
One who exists and does not exist as an actor does not do what exists and does not exist [as an act]. Since existence and non-existence are mutually contradictory in one [thing], where can they exist? 
འདིར་སྨྲས་པ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་པ། །གྱུར་མ་གྱུར་དེ་མི་བྱེད་དོ། །ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ནི། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་གཅིག །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་པས་གཅིག་ན་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེས་དེ་མི་བྱེད་དོ། །  
答曰(20)作者定不定 不能作二業(21)有無相違故 一處則無二(22)作者定不定。不能作定不定業。何以故。有(23)無相違故。一處不應有二。有是決定。無是(24)不決定。一人一事云何有有無。 
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་པ། །གྱུར་མ་གྱུར་དེ་མི་བྱེད་་དེ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡིན་དང་་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ནི། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་གཅིག་།གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དེ་ལྟ་བུ་དག་སྲིད་པར་གྱུར་ན་ནི་བྱེད་པ་པོ་དེ་ལས་དེ་བྱེད་པར་ཡང་འགྱུར་གྲང་ན། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་པས། གཅིག་ན་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཉི་གའི་སྐྱོན་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །  
འདིར་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་པ། །གྱུར་མ་གྱུར་དེ་མི་བྱེད་དོ། །ཡིན་དང་མ་ཡིན་གྱུར་པ་ནི། །ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་གཅིག་འདི་ལྟར་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་གཅིག་ལ་གཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་མེ་ལ་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང། གྲང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་སྔོན་རོལ་ན་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ལྟོས་པའི་དབང་གིས་གཅིག་ལ་ཡང་དུས་གཅིག་ན་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། །དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པའི་ངེས་པ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང། ཕྱོགས་གཉི་གར་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བཀག་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པས། དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ལྷས་བྱིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཆ་དང། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཆར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དཔེ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །རྒྱས་པར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །  
tad evaṃ pratijñādvayaṃ saṃsādhya idānīmubhayarūpaḥ kārakaḥ, ubhayarūpam api karma na karotīty āha-
kārakaḥ sadasadbhūtaḥ sadasatkurute na tat |
 tatra yad etad asadbhūtaṃ karma kriyāyuktamakriyāyuktaṃ ca, tat sadasadbhūtaḥ kārako na karotīti | yasmāt-
parasparaviruddhaṃ hi saccāsaccaikataḥ kutaḥ || 7 ||
 ekaḥ padārthaḥ ekasmin kāle kriyāyuktaścākriyāyuktaśceti na yujyata evaitat | tataś ca sadasadbhūto ’pi kārakaḥ sadasadbhūtaṃ karma na karoti, avidyamānatvādityabhiprāyaḥ || 7 || 
satā ca kriyate nāsan nāsatā kriyate ca sat |
kartrā sarve prasajyante doṣās tatra ta eva hi || 8 || 
 
byed pa por ni gyur pa yis | | ma gyur las ni mi byed de | |
ma gyur pas kyang gyur mi byed | | ’dir yang skyon der thal bar ’gyur | | 
8. A real producer (kartra) does not produce what is non-real, and a non-real producer does not produce what is real.
[From that] indeed, all the mistakes must logically follow. 
One who exists as an actor does not do an act which is not existent. One who does not exist [as an actor] also does not do what exists [as an act]. Here too faults will follow for one. 
ཡང་གཞན་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་་དག་ནི། །གྱུར་པ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དོ། །མ་གྱུར་པ་ཡང་གྱུར་མི་བྱེད། །འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་སྐྱོན་་སྔར་བསྟན་པ་དེར་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
 
དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་མཐུན་པ་གསུམ་གྱིས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་མི་འཐད་དེ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །མི་མཐུན་པས་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། །འདི་ལྟར། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །གྱུར་པ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དོ། །མ་གྱུར་པ་(200B)ཡང་གྱུར་མི་བྱེད། །རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས། མ་ཡིན་པར་གྱུར་བ་མི་བྱེད་དོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་བ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་འདིར་ཡང་གང་གི་་ཕྱིར་སྔར་བསྟན་པའི་སྐྱོན་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ལས་ལ་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དང་། ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་ལས་མེད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་་གྱུར་པ་མི་བྱེད་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་ལ། །  
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་མཐུན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམ་པར་བཞག་པ་དག་དོན་དམ་པ་ལ་མ་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་(117B)གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་ཅིང། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པར་བྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་བཤད་པ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །གྱུར་པ་མ་གྱུར་མི་བྱེད་དེ། །མ་གྱུར་པ་ཡང་གྱུར་མི་བྱེད། །གང་གིས་ཅི་ཞིག་མི་བྱེད་ཅེ་ན། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་པའི་སྐྱོན་དེ་དག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་བ་མི་བྱེད་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཟད་ཀྱི། སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དག་ནི་རྒྱས་པར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །  
evaṃ same pakṣe dūṣaṇamudbhāvya viṣamapakṣasyāpi nirācikīrṣayā āha-
satā ca kriyate nāsannāsatā kriyate ca sat | kartrā
 satā sadbhūtena tāvatkartrā kriyāyuktena asadbhūtamasadakriyāyuktaṃ karma na kriyate | yasmāt-
sarve prasajyante doṣāstatra ta eva hi || 8 ||
 sadbhūtasya kriyā nāsti karma ca syād akartṛkam |
ity evaṃ tāvat sadbhūtaḥ kārakaḥ karma na karoti, nāpyasadbhūtaṃ karma kriyate | asadbhūtaṃ hi karma ahetukaṃ bhavet | tataś ca-
hetāvasati kāryaṃ ca kāraṇaṃ ca na vidyate ||
ity ādinā sarvaṃ dūṣaṇamāpadyate | tasmātpūrvoktair eva hetubhirdūṣitatvādasya viṣamapakṣasya na punarhetorupādānamanuṣṭhīyate | yathā caitat satā kartrā asatkarma na kriyate iti pratipāditam, evam asatā kartrā akriyāyuktena satkarma na kriyate iti vyākhyeyamuktapathānusāreṇa || 8 || 
nāsadbhūtaṃ na sadbhūtaḥ sadasadbhūtam eva vā |
karoti kārakaḥ karma pūrvoktair eva hetubhiḥ || 9 || 
有不能作無 無不能作有
若有作作者 其過如先說 
byed pa por ni gyur pa dang | | bcas pa las ni ma gyur dang | |
gyur ma gyur pa mi byed de | | gtan (5)tshigs gong du bstan phyir ro | | 
9. The producer, who is neither real nor non-real, does not produce a product which is either real or non-real,
Because of the reasons which have been advanced earlier. 
One who exists as an actor does not do what does not exist as an act and what neither exists or not [as an act], because of what was demonstrated by the proof above. 
ཡང་གཞན་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །གྱུར་དང་བཅས་པ་མ་གྱུར་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་པ་དག་གིས་འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
復次(25)有不能作無 無不能作有(26)若有作作者 其過如先説(27)若有作者而無業。何能有所作。若無作者(28)而有業。亦不能有所作。何以故。如先説。(29)有中若先有業。作者復何所作。若先無業(13a1)云何可得作。如是則破罪福等因縁果報。(2)是故偈中説。有不能作無無不能作有。若(3)有作作者。其過如先説。 
བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །གྱུར་དང་བཅས་པ་མ་གྱུར་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་གཅིག་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
དེ་བཞིན་དུ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །གྱུར་དང་བཅས་པ་མ་གྱུར་དང། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ།  
evaṃ tāvad viṣamapakṣe ekaikapadaparāmarśena dūṣaṇamabhidhāya idānīmekaikasya padasya padadvaya parāmarśena dūṣaṇābhidhānam āha-
nāsadbhūtaṃ na sadbhūtaḥ sadasadbhūtam eva vā |
karoti kārakaḥ karma pūrvoktair eva hetubhiḥ || 9 ||
 sa kārakaḥ sadbhūtaḥ asadbhūtaṃ karma sadasadbhūtam eva vā na karotīti | katham ity āha- pūrvoktair eva hetubhir iti | tatra ’sadbhūtasya kriyā nāsti’; ity ādinā sadbhūtaḥ kārako na karoti | asadbhūtam api karma na kriyate ’ahetukaṃ bhavetkarma’; ’hetāvasati kāryaṃ ca’; ity ādinā vihitadoṣāt | sadasadbhūtam api karma na kriyate-
parasparaviruddhaṃ hi saccāsaccaikataḥ kutaḥ
iti vacanāt | evaṃ tāvatsadbhūtaḥ kārako ’sadbhūtaṃ sadasadbhutaṃ ca karma na karoti || 9 || 
nāsadbhūto ’pi sadbhūtaṃ sadasadbhūtam eva vā |
karoti kārakaḥ karma pūrvoktair eva hetubhiḥ || 10 || 
作者不作定 亦不作不定
及定不定業 其過如先說 
byed pa por ni ma gyur pas | | las ni gyur dang bcas pa dang | |
gyur ma gyur pa mi byed de | | gtan tshigs gong du bstan phyir ro | | 
10. The non-real producer does not produce a product which is not real, nor both real-and-non-real,
Because of the reasons which have been advanced earlier. 
One who does not exist as an actor does not do what exists as an act and what neither exists or not [as an act], because of what was demonstrated by the proof above. 
ཡང་གཞན་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །མ་གྱུར་པ་ནི་གྱུར་བཅས་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །(51A)བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་པ་དག་གིས་འདིར་ཡང་སྐྱོན་དེར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
復次(4)作者不作定 亦不作不定(5)及定不定業 其過如先説(6)定業已破。不定業亦破。定不定業亦破。今欲(7)一時總破。故説是偈。是故作者不能作三(8)種業。今三種作者。亦不能作業。 
བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །མ་གྱུར་པ་ནི་གྱུར་བཅས་དང་། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་རྒྱུ་མེད་པ་བྱེད། ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ལས་་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ག་ལ་གཅིག་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ནི། །མ་གྱུར་བ་ནི་གྱུར་བཅས་དང། །གྱུར་མ་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །  
idānīmasadbhūto ’pi kārakaḥ sadbhūtaṃ karma sadasadbhūtaṃ ca karma na karotīty āha-
nāsadbhūto ’pi sadbhūtaṃ sadasadbhūtam eva vā |
karoti kārakaḥ karma pūrvoktair eva hetubhiḥ || 10 ||
 asadbhūtaḥ kārako nirhetuko bhavet | ’hetāvasati kāryaṃ ca’; ity ādinā uktadoṣādasadbhūtaḥ kārako na karoti |
sadbhūtasya kriyā nāsti kartā ca syād akarmakaḥ |
iti prasaṅgāt sadbhūtaṃ karma na kriyate | sadasadbhūtam api karma na kriyate,
parasparaviruddhaṃ hi saccāsaccaikataḥ kutaḥ |
iti vacanāt || 10 || 
karoti sadasadbhūto na san nāsac ca kārakaḥ |
karma tat tu vijānīyāt pūrvoktair eva hetubhiḥ || 11 || 
作者定不定 亦定亦不定
不能作於業 其過如先說 
byed pa por gyur ma gyur ni | | las su gyur dang ma gyur pa | |
mi byed ’di yang gtan tshigs ni | | gong du bstan pas (6)shes par bya | | 
11. And a real-non-real producer does not produce a product which is neither real nor non-real.
This is evident from the reasons which have been advanced earlier. 
One who neither exists nor does not exist as an actor does not do that which exists and does not exist as an act. Here too this is to be known through the proof demonstrated above. 
ཡང་གཞན་ཡང་། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་ནི། ། ལས་སུ་གྱུར་དང་མ་གྱུར་པ། །མི་བྱེད་འདིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ནི། །གོང་དུ་བསྟན་པས་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་གོང་དུ་བསྟན་པ་དག་གིས་སྐྱོན་དེར་ཐལ་་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །  
何以故(9)作者定不定 亦定亦不定(10)不能作於業 其過＊如先説(11)作者定不定。亦定亦不定。不能作於業。何(12)以故。如先三種過因縁。此中應廣説。如(13)是一切處求作者作業。皆不可得。問曰。若(14)言無作無作者。則復墮無因。答曰。是業從(15)衆縁生假名爲有。無有決定。不如汝所(16)説。 
བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་ནི། །ལས་སུ་གྱུར་དང་མ་གྱུར་པ། །མི་བྱེད། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ནི། །གོང་དུ་བསྟན་པས་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས། ཕན་ཚུན་འགལ་བས་གལ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་(201A)པ་དག་གིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་དྲུག་གིས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་མི་འཐད་དེ། ཡིན་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡིན་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེད་པ་པོ་འདི་ལས་འདི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་་ཡང་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། བྱེད་པ་པོ་འདི་ལས་འདི་བྱེད་དོ་ཞེའམ། མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཁོ་བོ་ལ་ཅི་བྱ། ཡོད་ན་ནི་རེ་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཡོད་དོ། །  
དེ་བཞིན་དུ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་མ་གྱུར་ནི། །ལས་སུ་གྱུར་དང་མ་གྱུར་པ། །མི་བྱེད་འདིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ནི། །གོང་དུ་བསྟན་པས་ཤེས་པར་བྱ། །འདིར་ཡང་དམ་བཅས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དག་ནི་རྒྱས་པར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །  
idānīṃ sadasadbhūto ’pi kārakaḥ ekaika evobhayarūpaḥ san yathā sadbhūtamasadbhūtaṃ ca bhinnasaṃketaṃ karma na karoti tathā pratipādayann āha-
karoti sadasadbhūto na san nāsac ca kārakaḥ |
karma tattu vijānīyātpūrvoktair eva hetubhiḥ || 11 ||
 parasparaviruddhaṃ hi saccāsaccaikataḥ kutaḥ |
iti vacanātsadasadbhūtaḥ kārako na karoti |
sadbhūtasya kriyā nāsti kartā ca syād akarmakaḥ |
iti prasaṅgātsadbhūtaṃ karma na kriyate | asadbhūtam api karma ahetukaṃ ’hetāvasati kārya ca’; ity ādinoktadoṣān na kriyate | yataś caivaṃ samapakṣeṣu viṣamapakṣeṣu ca kartuḥ karmaṇaś ca sarvathā siddhirayuktā, tasmādyaduktaṃ vidyanta eva vijñānādayaḥ saṃskṛtā dharmāḥ saṃskṛtasvabhāvāḥ taddhetukakarmakārakasadbhāvāditi, tadayuktam ||
atrāha- kim avadhāritametadbhavatā na santi bhāvā iti? na hi | bhavatastu sasvabhāvavādinaḥ svabhāvasya bhāvānāṃ vaidhuryātsarvabhāvāpavādaḥ saṃbhāvyate | vayaṃ tu pratītyotpannatvātsarvabhāvānāṃ svabhāvamevanopalabhāmahe, tatkasyāpavādaṃ kariṣyāmaḥ? yathoktamāryaratnāvalyām-
marīci toyamityetad iti matvāgato ’tra san |
yadi nāstīti tattoyaṃ gṛhṇīyānmūḍha eva saḥ ||
marīcipratimaṃ lokamevamastīti gṛhṇataḥ |
nāstīti cāpi moho ’yaṃ sati mohe na mucyate ||
ajñānakalpitaṃ pūrvaṃ paścāttatvārthanirṇaye | yadā na labhate bhāvamevābhāvastadā kuha || iti || 11 || 
pratītya kārakaḥ karma taṃ pratītya ca kārakam |
karma pravartate nānyat paśyāmaḥ siddhikāraṇam || 12 || 
因業有作者 因作者有業
成業義如是 更無有餘事 
byed pa po las brten byas shing | | las kyang byed po de nyid la | |
brten nas ’byung ba ma gtogs pa | | ’grub pa’i rgyu ni ma mthong ngo | | 
12. The producer proceeds being dependent on the product, and the product proceeds being dependent on the producer.
The cause for realization (i.e. Nirvana) is seen in nothing else. 
An actor depends on acts and acts too occur in dependence on an actor. Apart from this, one does not see a cause which is established. 
དེ་ལྟར་ན། བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང་། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པར། །འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །བྱེད་པ་པོ་ནི་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ཞིང་ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་སྟེ། བརྟེན་པ་དེ་མ་གཏོགས་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུའི་གཞན་ནི་མ་མཐོང་ངོ ། །  
何以故(17)因業有作者 因作者有業(18)成業義如是 更無有餘事(19)業先無決定。因人起業。因業有作者。作(20)者亦無決定。因有作業名爲作者。二事和(21)合故得成作作者。若從和合生則無自性。(22)無自性故空。空則無所生。但隨凡夫憶想(23)分別故。説有作業有作者。第一義中無作(24)業無作者。 
བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ཏིལ་མར་འདོད་ལ་དགོན་པའི་ཏིལ་ཀ་ཚོལ་ལམ། ཁྱོད་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཙམ་་གྱིས་དགའ་ཞིང་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་བྱེད་པོར་འདོད་ལ་མི་བྱ་བ་ལས་སུ་འདོད་ཀོ། །བྱ་བ་གཞན་མི་འཐད་པས་དེ་དག་ཡོད་པར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་དུ་ངེས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་འདིར་གང་བདེན་པར་་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་གཟུང་བར་བྱ་བའི་རིགས་པ་སྙམ། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད་ལ། ལས་ཀྱང་མེད་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་མི་འགྱུར་རམ། བཤད་པ། མི་འགྱུར་་ཏེ། ཁོ་བོ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་སྨྲའི། ཁོ་བོས་དེ་དག་གི་བྱ་བ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་སྤངས་པ་དེ་བྱས་ཏེ། ཁོ་བོ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་བརྟེན་ནས་གདགས་པར་འདོད་དེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་་ཤིང་། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པར། །འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་། །བྱེད་པ་པོ་ནི་ལས་ལ་བརྟེན་ཅིང་ལས་ལ་གནས། ལས་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་གདགས་ཤིང་བརྗོད་དོ། །དེའི་ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ཞིང་དེའི་ལས་(201B)ཞེས་གདགས་ཤིང་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ནི་ལྟོས་པ་ཅན་དུ་གདགས་པ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་པས་དབུ་མའི་ལམ་དུ་གདགས་པ་ཡིན་ནོ། །གདགས་པ་དེ་མ་གཏོགས་པར་དེ་་གཉིས་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་མ་མཐོང་ངོ་། །  
གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན། །བྱེད་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་བྱས་ཤིང། །ལས་ཀྱང་བྱེད་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི་ཐ་སྙད་པར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་གཞན་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་མཐོང་ངོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་གདབ་དཀའ་བ་དང། དཔེའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་དང། གཏན་ཚིགས་གཞན་དུ་རྟོག་ན་ཡང་དོན་འགལ་བ་ཉིད་(118A)དུ་འགྱུར་རོ། །  
tad evaṃ niḥsvabhāvānāṃ sarvabhāvānāṃ kuto yathoktaprakārasiddhiḥ? tasmāllaukikaṃ viparyāsamabhyupetya sāṃvṛtānāṃ padārthānāṃ marīcikājalakalpānāmidaṃpratyayatāmātrābhyupagamenaiva prasiddhirnānyenety āha-
pratītya kārakaḥ karma taṃ pratītya ca kārakam |
karma pravartate, nānyatpaśyāmaḥ siddhikāraṇam || 12 ||
 iha akurvāṇasya karmanirapekṣasya kārakatvābhāvāt karmāpekṣya kārakasya kārakatvaṃ bhavati | kārakeṇa cākriyamāṇasya kasyacitkarmatvābhāvāt kriyamāṇasyaiva karmavyapadeśāt, taṃ kārakaṃ pratītya karma pravartate ity evaṃ karmakārakayoḥ parasparāpekṣikīṃ siddhiṃ muktvā nānyatsiddhikāraṇaṃ paśyāmaḥ || 12 || 
evaṃ vidyād upādānaṃ vyutsargād iti karmaṇaḥ |
kartuś ca karmakartṛbhyāṃ śeṣān bhāvān vibhāvayet || 13 || 
如破作作者 受受者亦爾
及一切諸法 亦應如是破 
de bzhin nyer len shes par bya | | las dang byed po bsal phyir ro | |
byed pa po dang las dag gis | | dngos po lhag ma shes (7) par bya | | 
13. In the same way one should understand the “acquiring” (i.e. of karma – upadana) on the basis of the “giving up,” etc. of the producer and the product.
By means of [this analysis of] the product and the producer all other things should be dissolved. 
Likewise, one should understand clinging, because act and actor are dispelled. Remaining things too should be understood by means of actor and act. 
དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་སྔར་བསྟན་པ་དེས་བྱེད་པ་པོ་དང་། ལས་དག་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པར་འགྲུབ་པ་མི་འཐད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླངས་པ་དག་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱེད་པ་པོ་་དང་ལས་དག་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླངས་པ་དག་བསྩལ་བར་ཤེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་དེ། དངོས་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་བསྩལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །  
復次(25)如破作作者 受受者亦爾(26)及一切諸法 亦應如是破(27)如作作者不得相離。不相離故不決定。(28)無決定故無自性。受受者亦如是。受名五(29)陰身。受者是人。如是離人無五陰。離五陰(13b1)無人。但從衆縁生如受受者。餘一切法。亦(2)應如是破◎ 
དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ཉེར་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོར་ལྟ་སྟེ། གང་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་དུ་མ་ཡོད་པས་འདིར་ཉེ་བར་བླངས་པ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གཟུང་བར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ལ་བརྟེན་་ནས་གདགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡང་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ལས་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་ཡང་དེ་མ་གཏོགས་པར་འགྲུབ་པའི་་མཚན་ཉིད་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཡང་། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །བསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀག་པའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དེ་དག་སྔར་རྣམ་པ་དུ་མར་གསལ་བར་བྱས་པས་དེ་དག་གསལ་བ་ཁོ་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་་བར་བླང་བ་དག་གིས་འགྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཡང་བསལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལས་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། སྐྱོན་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱོན་དུ་མར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །བྱེད་པ་པོ་ལས་དག་དང་དངོས་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་མཚུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་(202A)ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་པ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་འོག་མ་དག་གི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དང་། མེ་དང་བུད་ཤིང་དང་། ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་། མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་་ཀྱི་གཞི་དང་། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གོ། །དེ་རྒྱུ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་སྐྱེད། རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་སྐྱེད། རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་སྐྱེད་དེ། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་ཞིང་། སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཇི་སྐད་སྨོས་པ་དག་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱ་བ་ན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དག་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཡན་ལག་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་མི་འཇུག་།མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་མི་འཇུག་།ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ལ་མི་འཇུག་གོ། །མེ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་སྲེག་།མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་སྲེག་།ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་སྲེག་གོ། །ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡོན་ཏན་་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་།མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་།ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ། མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མཚོན་པར་མི་བྱེད། མ་ཡིན་་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མཚོན་པར་མི་བྱེད། ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མཚོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ལ། ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་(202B)ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ལ། རྒྱུ་ཡང་འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་སོ། །ཡན་ལག་ཅན་ཡང་ཡན་ལག་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ལ། ཡན་ལག་ཀྱང་ཡན་ལག་ཅན་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་སོ། །མེ་ཡང་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ལ། །བུད་ཤིང་ཡང་མེ་དེ་ཉིད་ལ་་བརྟེན་ནས་གདགས་སོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་ཡང་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ལ། ཡོན་ཏན་ཡང་ཡོན་ཏན་ཅན་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་སོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་ལ། མཚན་ཉིད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གདགས་་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ལ་ལྟོས་ཏེ་གདགས་པ་མ་གཏོགས་པར་རྣམ་པ་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་དེ་དག་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །  
གང་དག་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་དགག་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ༑ །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདྲ་བར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་འབད་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བཞིན་དུའོ། །ཉེར་ལེན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། དངོས་པོའི་རྐྱེན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་འབད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ལས་ལ་བརྟེན་ཅིང་ལས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡང་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལས་དང་བྱེད་པོ་བསལ་ཕྱིར་རོ། །བསལ་ཞེས་བྱས་པ་ནི་བཀག་པའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་བསལ་བ་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཀྱང་བསལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དེའི་སྒྲར་བརྗོད་པ་དག་ལེན་པར་མི་བྱེད་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྷ་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་དང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ལ་ཡང་དམ་བཅས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཟད་ཀྱི། སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དག་ནི་རྒྱས་པར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཉེ་བར་(118B) ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེ་བར་བླང་བར་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་པ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ལ་ཡང་དམ་བཅས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཟད་ཀྱི། སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དག་ནི་རྒྱས་པར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་དག་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང། དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་པས་མེད་པ་དང། གཏན་ཚིགས་གཞན་དུ་རྟོག་ན་ཡང་དོན་འགལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་བསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གིས། །དངོས་པོ་ལྷག་མ་ཤེས་པར་བྱ། །རང་དང་གཞན་ལ་གྲགས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང། ཡོན་ཏན་དང། ཡོན་ཏན་ཅན་དང། མཚན་ཉིད་དང། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དང། ཡན་ལག་དང། ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པ། དངོས་པོ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་འབྲས་བུ་ལ་བརྟེན་ཅིང་འབྲས་བུ་ཡང་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་དོན་དམ་པ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་གི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཟུག་རྔུ་དག་བསལ་བར་འདོད་པས། སློབ་དཔོན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་བའི་ལུང་ཁས་བླངས་ནས། ཅུང་ཟད་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་འོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཞོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱུ་སྤུན་དག་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བ་དང་གྲགས་པའི་གནོད་(119A)པས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དམ་བཅས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་འོ་མ་ནི། བསམས་པའི་ཞོའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་འོ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ཞོ་ནི་འོ་མའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་མ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཞོ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་ཞོ་ནི་འོ་མའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་བཞིན་ན། །འདིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དོན་དམ་པར་འོ་མ་ནི་ཞོ་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་དེའི་དོན། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དཔེ་མེད་པ་དང། ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་དོ། །ཅི་སྟེ་རང་གི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དཔེ་མེད་པ་དང། མ་ངེས་པ་ཉིད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱ་བ་སོ་སོར་ངེས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟག་པ་སྔ་མ་ནི་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་རྒྱུ་སྤུན་ལ་སོགས་པ་ཞོའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་འོ་མའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གྲུབ་པ་དག་དཔེ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། དམ་བཅས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གྲངས་ཅན་དག་གིས་སྨྲས་པ། འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་དེ། མེད་པ་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་བྱེད་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་ལས་གོས་བྱེད་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཞོ་ལ་ནི་བྱེད་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་གྱུར་ན་དཔེར་ན་འོ་མ་ལ་ཞོ་སྔ་ན་མེད་པ་བཞིན་དུ་རྩི་རྐྱང་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་མེད་པར་འདྲ་བས་ཞོའི་དོན་དུ་དེའི་རྒྱུ་འོ་མ་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་ཞིག་ན་ལན་པར་ཡང་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་གྱུར་ན། དཔེར་ན་འོ་མ་ལ་ཞོ་སྔ་ན་མེད་པ་བཞིན་དུ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་དག་ཀྱང་མེད་པར་འདྲ་བས་ཞོ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་(119B) དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་གྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་གྱི་ནུས་པས་འཇིམ་པ་ནུས་པ་ཅན་དག་ཁོ་ན་ལས་བུམ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཐམས་ཅད་ལས་མི་བྱེད་པ་ངེས་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ནུས་པས་ནུས་པ་ཅན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །འདིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་མངོན་ཏེ། གང་མེད་པ་ལ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། །འོ་མ་ལ་ནི་ཞོ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་གང་སྔ་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ཡོད་ཀྱང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་མེད་པ་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེར་རྟག་ཏུ་ཡང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས། གཏན་ཚིགས་མངོན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ནི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང། དོན་འགལ་བ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་ལ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང། མེད་པ་ལ་དེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ནི་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མེད་དོ། །གང་ལ་གང་སྔ་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་མི་འབྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་པས་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ༑ །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྐྱོན་གདགས་པར་འདོད་པས་མེད་པ་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ། གང་ལ་གང་སྔ་ན་མེད་པ་དེ་ལ་ཅི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ་དཔེར་ན་རི་བོང་གི་ར་བཞིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅས་པ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ནི་མི་གནོད་དེ། ལེགས་པར་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་བསལ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་(120A)མའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཐ་སྙད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང། དོན་དམ་པར་རྒྱུས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བྱེད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་འདིར་གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་གཏན་ཚིགས་མངོན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་དཔེ་མེད་དོ། །དམ་བཅས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གི་ལན་ཀྱང་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །མར་མེ་བུམ་པ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལེན་པ་དེ་ལ་ཡང་དེའི་འགལ་བ་དམིགས་སུ་མེད་པས་རང་གི་གཏན་ཚིགས་རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །གྲངས་ཅན་དག་ལས་གང་དག་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཆ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་རགས་པ་ཉིད་དང། ཟིལ་གྱིས་མ་ནོན་པ་ཉིད་སྔ་ན་མེད་པ་ལས་ཕྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་དོ། །ཆ་ཕྲ་བ་ཡོད་པས་བསམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རགས་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་དག་གི་དམ་བཅས་པ་ལ་ཡང་རགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་ཆ་ཕྲ་བ་ཉིད་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ལོག་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་གི་དམ་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་ཡིན་པས། ད་ལྟར་ཉིད་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་འབྲས་བུ་འདས་པ་དང། མ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །གང་དག་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ལྟར་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་གང་གིས་ཇི་ཞིག་བཞིན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མར་མེས་བུམ་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུའོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་དེའི་(120B) མིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང།གཟུགས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། རེག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གྲངས་ཅན་དག་ལས་གང་དག་མཁས་པར་རློམ་པ་དག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པ་དང། ཞིག་པ་དག་ཀྱང་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་སྔ་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའི། གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུས་འབྲས་བུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དེའི་དོན་ནི་རྒྱུ་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་ཞིག་པ་དག་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པ་དང། ཞིག་ནས་མེད་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང། འི་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ད་ལྟར་གྱི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་མ་ཞིག་ཅེ་ན། རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་ནམ་ཞིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལོག་པ་དང། མ་ལོག་པ་དང། ཐེ་ཚོམ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་འོ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ལས་འབྲས་བུ་ཞོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཞོའི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་འདས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལས། ད་ལྟར་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་(121A)གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདིར་ཡང་འདས་པའི་རྒྱུ་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ན་ནི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ན་ནི་དཔེ་མེད་དེ། དེའི་འབྲས་བུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་གཞན་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་པས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་དམ་བཅས་པ་ལ་རྒྱུ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས། དེའི་རྒྱུ་ཉིད་བཙལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །མ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཀྱང་གང་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་བག་ལ་ཞ་བའོ་ཞེ་ན་ནི་དཔེ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་གསལ་བའོ་ཞེ་ན་ཡང་སྐྱོན་དེ་ཉིད་དོ། །ཞིག་པ་དག་དང་སྔ་ན་མེད་པ་དག་ཡོད་པར་རྟོག་པ་ལ་ནི་དཔེ་མེད་པ་དང་ཁས་བླངས་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ད་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་དམ་བཅས་པ་ལ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་ཉིད་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་དོ། །འདིས་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ལ་ཡང་སྐྱོན་གྱིས་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དེ། མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་དག་དེའི་གོས་མི་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཟད་ཀྱི། སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བ་དག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གཉི་གའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རང་གི་སྡེ་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ། རྒྱུ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་བྱེད་དོ། །འབྲས་བུ་མ་(121B) གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཉིད་མེད་ཀྱི། མ་སྐྱེས་པ་ལ་དེ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་མེད་པར་འདྲ་བ་ལས་རི་བོང་གི་རྭ་ནི་མི་སྐྱེ་ལ། འབྲས་བུ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རི་བོང་གི་རྭ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་ལ། འབྲས་བུ་ནི་ད་ལྟ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྐྱེའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེའི། འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བས་གང་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དག་ན་རེ་མེད་པ་ནི། མི་སྐྱེ་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ཡང་མེད་དེ་འབྲས་བུ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ན་ནི་དཔེ་མེད་དེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་པ་མེད་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །སྣམ་བུ་སྔ་ན་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེ་བར་མཐོང་སྟེ། མཐོང་བ་ལས་ལྷག་པའི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པས་དེས་ན་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ།། །།དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་བམ་པོ་བརྒྱད་པ། འདིར་བཤད་པ། ཁྱེད་ཅག་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འདོད་པ་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་གང་ཡིན་མངོན་སུམ་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེས་འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་སྟེ་ཞེས་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེའི། འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བས། གང་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ། དེ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པ་མི་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང། མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་(122A)བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སྤྱིར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་དང། དེའི་དཔེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དཔེ་མེད་པ་དང་གཏན་ཚིགས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་པར་འབྲས་བུ་ཞོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོ་མ་ལས་མི་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུམ་པ་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་སྐྱེ་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ཞོ་ནི་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་འོ་མའི་རྒྱུན་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཞོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དང། ཆུད་ཟ་བ་ཉིད་དང། རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ཀྱང་རྒྱས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མེད་པར་འདྲ་བ་ལས་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་ལ། རི་བོང་གི་རྭ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་གང་གི་རྒྱུར་གང་འདོད་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱར་ནུས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རའམ། དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བྱས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ནི། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གྱི་ན་ཟེར་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ཞོ་ནི་འོ་མ་ལས་མི་འབྱུང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བདག་ཉིད་དབུགས་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འདི་སྐད་ཅེས་སྔ་ན་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེ་བར་མཐོང་སྟེ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའམ། མེད་པའམ། ཡོད་མེད་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བརྟགས་ན་དེ་དག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་པ་(122B) དོན་དམ་པ་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་ཤེས་ཏེ། མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞར་ལ་བཤད་པས་ཆོག་གི་སྐབས་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ།།དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ཀྱང་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང། ཐ་སྙད་གདགས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་གཞན་ཡང། ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་རྒྱུ་སྤུན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང། ཐ་སྙད་གདགས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ༑ །དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་བུམ་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་འདུ་བའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཏེ། རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི། བསམས་པའི་བུམ་པར་འདུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫས་ཉིད་དང། རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དང། འབྲས་བུ་ཉིད་དང། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང། ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་དང། ཡོན་ཏན་ཅན་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཡང། དམ་བཅས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་ཟད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་ཡན་ལག་ལྷག་མ་དག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང་བ་ལང་ཞེས་མཚོན་པར་མི་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། རྟའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་བ་ལང་གི་རྫས་ཀྱང་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་(123A)ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དག་བ་ལང་གི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང། བ་ལང་གི་རྫས་ཀྱང་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་ཀྱང་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྩ་བ་དང་སྡོང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཡང། ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དག་གིས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་སོ་མ་ཤར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དག་གིས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ་ཡན་ལག་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང། ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བྷ་བ་ཤར་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དག་ནི་སོ་མ་ཤར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ལག་ཅན་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཡན་ལག་ཅན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་དམ་བཅས་པའི་དོན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་རྒྱས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་ཡན་ལག་དག་ལ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་འཇུག་པར་འདོད་དམ། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པར་འདོད། དེ་ལ་གལ་ཏེ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལྟར་འདོད་པ་ནི་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་དག་དེའི་ཆ་ཤས་ལག་པའི་ཕྱོགས་ན་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཏུ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱུ་སྤུན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལྟར་འདོད་ན་ནི་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་ལག་པའི་ཕྱོགས་ན་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། དེའི་རྐང་པ་ལ་སོགས་པས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཏུ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་(123B)དེ་ལ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་པོས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པའི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པས། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་དང། ངག་དང། ཡིད་དག་གིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་གཟུགས་ལ་བྱེད་པ་པོའམ། བྱང་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་པ་པོའམ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་དོ། །གཟུགས་ལ་བྱེད་པ་པོའམ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་པ་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་པ་པོའམ། བྱེད་དུ་འཇུག་པ་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་བགྱིས་པའོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏའི་བུ་བྱེད་པ་པོ་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ། གཟུགས་ནི་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །  
yathā ca karmakārakayoḥ parasparāpekṣikī siddhiḥ, evam anyeṣām api bhāvānāmityatidiśann āha-
evaṃ vidyādupādānaṃ vyutsargād iti karmaṇaḥ | kartuśca
 evam ityanena anantarāṃ karmakārakaprajñaptiṃ darśayati | upāttirupādānam | anena copāttikriyāmāha | sā ca svasādhanaṃ kartāramupādātāraṃ karma copādānaṃ saṃnidhāpayati | tayoś ca upādeyopādātroḥ parasparāpekṣayoḥ karmakārakavadeva siddhirna svābhāvikī | kasmātpunaḥ svābhāvikī na bhavati ity āha- vyutsargād iti karmaṇaḥ, kartuśceti | itiśabdo hetuparāmarśī | vyutsargo vyudāsaḥ | tataś ca ayamartha upapadyate- yair eva hetubhiḥ karmaṇaś ca vyutsargo ’smābhiruktaḥ, tair eva hetubhiḥ upādātā upādeyaṃ ca pratiṣiddhaṃ veditavyam | na ca kevalamanayoranyonyāpekṣikī siddhiḥ katurś ca karmaṇaś ca pratiṣedhenāvaseyā, api ca
karmakartṛbhyāṃ śeṣān bhāvān vibhāvayet || 13 ||
 prājña iti vākyaśeṣaḥ | karmakārakopādeyopādātṛvyatiriktā ye ’nye bhāvā janyajanakagantṛgamanadraṣṭavyadarśanalakṣyalakṣaṇotpādyotpādakāḥ, tathā avayavāvayaviguṇaguṇipramāṇaprameyādayo niravaśeṣā bhāvāḥ, teṣāṃ kartṛkarmavicāreṇa svabhāvato ’stitvaṃ pratiṣidhya parasparāpekṣikīm eva siddhi prājño nirmumukṣurjātijarāmaraṇādibandhanebhyo mokṣāya vibhāvayet ||
eṣāṃ ca vistareṇa vicāro madhyamakāvatārādibhyo ’vaseyaḥ ||
nanu ca śeṣān bhāvān vibhāvayedityanenaiva upādānopādānnoradhigatatvādupādānopādānaṃ punarayuktam | satyam etat | tathāpi tattvavicāre prādhānyajñāpanārthamupādānopādātrobhedenopādānam, tathā hi uttareṣu prakaraṇeṣu bhūyasā anayor eva vicāro bhaviṣyatīti | ata evoktaṃ bhagavatā āryopāliparipṛcchāyām-
bhaya darśita nairayikaṃ me sattvasahasra savejita naike |
na ca vidyati kaściha sattva yo cyutu gacchati ghoramapāyam ||
na ca kāraku kāraṇaṃ santi yehi kṛtā asitomaraśastrāḥ |
kalpavaśena tu paśyati tatra kāyi patanti apāyita śastrāḥ ||
citramanorama sajjitapuṣpāḥ svarṇavimāna jalanti manojñāḥ |
teṣv api kāraku nāstiha kaści te ’pi ca sthāpita kalpavaśena ||
kalpavaśena vikalpitu lokaḥ saṃjñagaheṇa vikalpitu bālaḥ | so ca gaho agaho asabhūto māyamarīcisamā hi vikalpāḥ || iti || 13 || 
karmakārakaparīkṣā nāma prakaraṇam aṣṭamaṃ || 
 
byed pa po dang las brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa brgyad pa’o || || 
 
 
བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ།། །།  
 
བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ།། །།  
སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བའི་དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ལས། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བརྒྱད་པའོ།། །།  
ity ācāryacandrakīrtipādoparacitāyāṃ prasannapadāyāṃ madhyamakavṛttau karmakārakaparīkṣā nāma aṣṭamaṃ prakaraṇam || 
  darśanaśravaṇādīni vedanādīni cāpy atha |
bhavanti yasya prāg ebhyaḥ so ’stīty eke vadanty uta || 1 || 
中論觀本住品第九(十二偈)  眼耳等諸根 苦樂等諸法
誰有如是事 是則名本住 
  lta dang nyan la sogs pa dang | | tshor sogs dang yang dbang byas pa | |
gang gi yin pa de dag gi | snga rol de yod kha cig smra | | 
[Chapter] 9: An Analysis of “the Pre-existent Reality” (purva) (grasper and grasping)  1. Certain people say: Prior to seeing hearing, and other [sensory faculties] together with sensation and other [mental phenomena]
Is that to which they belong. 
Investigation of the Presence of Something Prior  Some say that whatever is involved in seeing, hearing etc. and feeling etc. exists prior to them. 
  འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་དང་་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་སོགས་དང་ཡང་དབང་བྱས་པ། །གང་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་།སྔ་རོལ་དེ་ཡོད་ཁ་ཅིག་སྨྲ། །ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཡང་ཆོས་གང་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དག་དངོས་པོ་གང་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་(51B)གི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་དེ་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་སྨྲའོ། །  
(3) ◎ 中論觀本住品第九 十二偈  (4)問曰。有人言(5)眼耳等諸根 苦樂等諸法(6)誰有如是事 是則名本住 
  དབུ་མ་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་བུད་དྷ་པཱ་ལི་ཏ། བམ་པོ་བཞི་པ། སྨྲས་པ། དེ་་བཞིན་ཉེར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་སོགས་དང་ཡང་དབང་བྱས་པ། །གང་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་གི། །སྔ་རོལ་དེ་ཡོད་ཁ་ཅིག་སྨྲ། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའོ།། ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གང་གི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ། །  
  དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་(124A)ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པས། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པ་བརྩམ་མོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་འདས་མ་ཐག་པར། དེ་བཞིན་ཉེ་བར་ལེན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སྨོས་པ་དེར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང། ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་དང། ཡིན་པ་དང། མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང། །ཚོར་སོགས་དང་ཡང་དབང་བྱས་པ། །གང་གི་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས། །སྔ་རོལ་དེ་ཡོད་ཁ་ཅིག་སྨྲ། །དེ་ལ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིས་ལྟ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་གི་དང་པོར་ལྟ་བ་དང། ཉན་པ་བསྟན་པ་དག་གོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཚོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བའོ། །སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། རེག་པ་དང། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང། སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གི་དང་པོར་ཚོར་བ་བསྟན་པ་དག་གོ་ །དང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་བསྡུ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡིད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །དབང་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གང་གི་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་སྨྲ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་དེ་སྐད་ཅེས་ཟེར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཕ་རོལ་པོས་དམ་བཅས་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་ཟེར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གནས་ན་ཉེ་བར་བླང་བ་དེ་དག་ཤེས་པར་བྱར་རུང་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
(9)pūrvaparīkṣā navamaṃ prakaraṇam |  atrāha- yad uktam- 'evaṃ vidyādupādānaṃ vyutsargāditi karmaṇaḥ | kartuśca'; iti, tadayuktam | yasmāt-
darśanaśravaṇādīni vedanādīni cāpyatha |
bhavanti yasya prāgebhyaḥ so 'stītyeke vadantyuta || 1 ||
 yasya upādātuḥ darśanaśravaṇaghrāṇarasanādīni vedanāsparśamanaskārādīni ca bhavanti, sa upādātā pūrvamebhya upādānebhyo 'stīti sāṃmitīyā vadanti || 1 || 
kathaṃ hy avidyamānasya darśanādi bhaviṣyati |
bhāvasya tasmāt prāg ebhyaḥ so ’sti bhāvo vyavasthitaḥ || 2 || 
若無有本住 誰有眼等法
以是故當知 先已有本住 
dngos po yod pa ma yin na | | lta ba la sogs ji ltar ’gyur | |
(6b1)de phyir de dag snga rol na | | dngos po gnas pa de yod do | | 
2. [They reason:] How will there be seeing, etc. of someone (i.e. as the subject seeing) who does not exist?
Therefore, there exists a definite (vyavasthita) entity before that [seeing, etc.]. 
If [that] thing is not evident, how can there be seeing etc? Therefore, the presence [of that] thing [must] exist before them. 
དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལྟ་ལ་སོགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་སྔ་རོལ་ན། །དངོས་པོ་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར་་ཏེ།་དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཡང་ཆོས་དག་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་དེ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན། དངོས་པོ་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །  
(7)若無有本住 誰有眼等法(8)以是故當知 先已有本住(9)眼耳鼻舌身命等諸根。名爲眼耳等根。苦受(10)樂受不苦不樂受。想思憶念等心心數法。名(11)爲苦樂等法。有論師言。先未有眼等法。應(12)有本住。因是本住。眼等諸根得増長。若無(13)本住。身及眼等諸根。爲因何生而得増長。 
དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལྟ་ལ་་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་སྔ་རོལ་ན། །དངོས་པོ་གནས་པ་དེ་ཡོད་དེ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་མི་འཐད་པས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གང་གི་ཉེ་བར་བླང་་བ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །  
གཞན་དུ་དམ་བཅས་ན། དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེས་ན། དེ་ཕྱིར་དེ་དག་སྔ་རོལ་ན། །དངོས་པོ་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་(124B)དེ་ལྟ་བས་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་མངོན་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ལྟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་ཡོད་དེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་བླང་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སབ་མ་མཁན་རྩི་རྐྱང་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་སྔ་ན་གནས་པ་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྩི་རྐྱང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཞེས་གྲགས་པར་འགྱུར་ཞིང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོས་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཞེས་གྲགས་པར་འགྱུར་བས་གཉི་ག་གྲུབ་བོ། །དེས་ན། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །  
kiṃ kāraṇam? yasmāt-
kathaṃ hyavidyamānasya darśanādi bhaviṣyati |
bhāvasya tasmātprāgebhyaḥ so 'sti bhāvo vyavasthitaḥ || 2 ||
 iha vidyamāna eva devadatto dhanopādānaṃ kurute nāvidyamāno vandhyātanayaḥ | evaṃ yadi tāvatpudgalo darśanādibhyaḥ pūrvaṃ vyavasthito na syāt, nāsau darśanādikasyopādānamakariṣyat | tasmādasti asau dhanātprāgeva sthitadevadattavat darśanādibhyaḥ pūrvaṃ pudgalo yo 'sya upādānaṃ kariṣyatīti || 2 || 
darśanaśravaṇādibhyo vedanādibhya eva ca |
yaḥ prāg vyavasthito bhāvaḥ kena prajñapyate ’tha saḥ || 3 || 
若離眼等根 及苦樂等法
先有本住者 以何而可知 
lta dang nyan la sogs pa dang | | tshor ba la sogs nyid kyi ni | |
snga rol dngos po gang gnas pa | | de ni gang gis gdags par bya | | 
3. But that definite entity is previous to sight, hearing, etc., and sensation, etc —
How can that [entity] be known? 
What configures/makes known that thing which is present before seeing and hearing etc. and feeling etc.? 
འདིར་བཤད་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཉིད་ཀྱི་ནི། །སྔ་རོལ་དངོས་་པོ་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ། །ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན། དངོས་པོ་གང་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ།  
(14)答曰(15)若離眼等根 及苦樂等法(16)先有本住者 以何而可知(17)若離眼耳等根苦樂等法。先有本住者。以(18)何可説以何可知。如外法瓶衣等。以眼等(19)根得知。内法以苦樂等根得知。如經中(20)説。可壞是色相。能受是受相。能識是識相。(21)汝説離眼耳苦樂等先有本住者。以何可(22)知説有是法。問曰。有論師言。出入息視眴(23)壽命思惟苦樂憎愛動發等是神相。若無有(24)神。云何有出入息等相。是故當知。離眼耳(25)等根苦樂等法。先有本住。答曰。是神若有。(26)應在身内如壁中有柱。若在身外。如人(27)被鎧。若在身内。身則不可壞。神常在内(28)故是故言神在身内。但有言説虚妄無實。(29)若在身外覆身如鎧者。身應不可見。神(13c1)細密覆故。亦應不可壞而今實見身壞。是(2)故當知。離苦樂等先無餘法。若謂斷臂時(3)神縮在内不可斷者。斷頭時亦應縮在内(4)不應死。而實有死。是故知離苦樂等先有(5)神者。但有言説虚妄無實。復次若言身大(6)則神大。身小則神小。如燈大則明大燈小則(7)明小者。如是神則隨身不應常。若隨身(8)者。身無則神無。如燈滅則明滅。若神無常。(9)則與眼耳苦樂等同。是故當知。離眼耳等(10)先無別神。復次如風狂病人。不得自在。不(11)應作而作。若有神是諸作主者。云何言不(12)得自在。若風狂病不惱神者應離神別有(13)所作。如是種種推求離眼耳等根苦樂等法。(14)先無本住。若必謂離眼耳等根苦樂等法(15)有本住者。無有是事。 
ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ཡོད་ན་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡང་ལྟོས་པས་གདགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཁྱོད་ཅི་ཟེར། བཤད་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཉིད་ཀྱི་ནི། །སྔ་རོལ་དངོས་པོ་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་(203A)པར་བྱ། །འདི་ལ་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ལྟ་བ་པོ་དང་། ཉན་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་ཞེས་དངོས་པོ་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གང་གི་་ཉེ་བར་བླང་བ་ཞེས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བརྟག་པའི་དངོས་པོ་དེ་འདི་ལྟར་གནས་ཏེ། ཡོད་དོ་ཞེས་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ།  
འདིར་བཤད་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཉིད་ཀྱི་ནི། །སྔ་རོལ་དངོས་པོ་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་བར་བྱ། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་ན། གང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཉེ་བར་བླང་བ་གཞན་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མེད་དེ། དེ་དག་མེད་ན་དེ་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་མེད་ན་དེ་ཡང་མེད་དེ། ཤིང་དུ་[?]བ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་ན་ནགས་ཚལ་ཡང་མེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །སྔ་རོལ་དངོས་པོ་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་གང་གིས་གདགས་པར་བྱ། །ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གདགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིས་ནི་ཉེ་བར་(125A)ལེན་པ་པོའི་ཆོས་བརྟེན་ནས་གདགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་ལྷག་མ་མངོན་པས་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ད་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་དེ། གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་རྒྱུ་སྤུན་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ནམ། དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །དོན་དམ་པར་སབ་མ་མཁན་དང་རྩི་རྐྱང་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེ་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ན་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་ལས་ཁ་ཅིག་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་དེ། ལུང་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལྟར་གྱུར་པ་སྔ་ན་གནས་པ་ཡོད་པ་ལྟར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་ཟད་པས། མི་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཉེ་བར་བླང་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་གྲགས་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཁོ་བོ་ཅག་མི་འདོད་དེ། ལོང་བ་རྐང་པ་ཚོད་དཔགས་ཀྱིས། །ཉམ་ངའི་ལམ་དུ་རྒྱུག་པ་ལྟར། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཙོར་འཛིན་པ། །རྣམ་པར་ལྟུང་བ་མི་དཀའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་ཡང་ལྷའི་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷ་ཉིད་དུ་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། རྐང་པའི་ཚོད་དཔགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྣང་བ་གཙོར་འཛིན་པ་ནི་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་སྤྱི་ཡིན་པས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ངེས་པར་གཟུང་བས་མི་རིགས་ཏེ། ལུང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། ལུང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་དོན་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དབང་པོས་གཟུང་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ལ། སྒྲའི་(125B) དེའི་ཕྱིར་ལུང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་དོན་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལུང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མཐོ་རིས་སུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང། རྒྱུ་བཅད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བྱང་གྲོལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། །དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་བཞིན་པས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ནས་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སྡང་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །  
ucyate-
darśanaśravaṇādibhyo vedanādibhya eva ca |
yaḥ prāgvyavasthito bhāvaḥ kena prajñapyate 'tha saḥ || 3 ||
 yau 'sau pudgalo darśanādibhyaḥ pūrvamastīti vyavasthāpyate, sa kena prajñapyatām? pudgalaprajñapterhi darśanādikaṃ kāraṇam | sa yadi tebhyaḥ prāgvyavasthito 'stīti kalpyate, tadā darśananirapekṣaḥ syād ghaṭādiva paṭaḥ | yaś ca svakāraṇanirapekṣaḥ sa nirhetuko dhanādinirapekṣaḥ dhanikavannāstītyabhiprāyaḥ || 3 || 
vināpi darśanādīni yadi cāsau vyavasthitaḥ |
amūny api bhaviṣyanti vinā tena na saṃśayaḥ || 4 || 
若離眼耳等 而有本住者
亦應離本住 而有眼耳等 
lta ba la sogs med par yang | | gal te de ni gnas gyur na | |
de med par yang de (2)dag ni | | yod par ’gyur bar the tshom med | | 
4. And if that [entity] is determined without sight [and other sensory faculties],
Then, undoubtedly, those [sensory faculties] will exist without that [entity]. 
If it were present even without seeing etc., there would be no doubt that they would exist even without it. 
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་ཡང་ངེས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་ནི། །ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་མེད་པར་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་ངེས་པར་གནས་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དངོས་པོ་དེ་མེད་པར་ཡང་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དེ་དག་ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །  
何以故(16)若離眼耳等 而有本住者(17)亦應離本住 而有眼耳等(18)若本住離眼耳等根苦樂等法先有者。今眼(19)耳等根苦樂等法。亦應離本住而有。問曰。(20)二事相離可爾但使有本住。 
སྨྲས་པ། དེ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་པར་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་་ཏེ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་ནི། །ཡོད་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་པར་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་ཅིང་གནས་པ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བརྗོད་ན། དངོས་པོ་དེ་མེད་པར་ཡང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རང་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་་ཅིང་གནས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །སྨྲས་པ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དེ་མེད་པར་གནས་པར་གྱུར་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད། །བཤད་པ། ཐམས་ཅད་སྐྱོན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མེད་པའི་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པར་གནས་པ་་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་མེད་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། ཁྱོད་འདོད་པར་ལྟར། ལྟ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང། །གལ་ཏེ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་ན། །དེ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་ནི། །ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་དག་གཅིག་མེད་པར་གཅིག་བྱུང་ན་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླང་བའི་ཆོས་འདི་དག་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའིོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཉེ་བར་བླང་བ་འདི་དག་གིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་དེ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། རིམ་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བ་ཁོ་ནར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །  
kiṃ cānyat-
vināpi darśanādīni yadi cāsau vyavasthitaḥ |
amūnyapi bhaviṣyanti vinā tena na saṃśayaḥ || 4 ||
 yadi manyase- darśanādibhyaḥ pūrvaṃ pudgalo nāmāsti, sa darśanādikamupādānamupādatte iti | nanvevaṃ sati nirastasaṃśayamamūnyapi darśanādīni vinā pudgalena bhaviṣyanti | tathā hi devadatto dhanasaṃbandhātpūrvaṃ dhanavyatirikto vyavasthitaḥ san arthāntarabhūtameva pṛthaksiddhaṃ dhanamupādatte | evamupādāturapi svātmavyatirekeṇārthāntarabhūtaṃ darśanādikamupādānaṃ syāt || 4 || 
ajyate kenacit kaścit kiṃcit kena cid ajyate |
kutaḥ kiṃcid vinā kaścit kiṃcit kiṃcid vinā kutaḥ || 5 || 
以法知有人 以人知有法
離法何有人 離人何有法 
ci yis gang zhig gsal bar byed | | gang gis ci zhig gsal bar byed | |
ci med gang zhig ga la yod | | gang med ci zhig ga la yod | | 
5. Someone becomes manifest by something (i.e. like vision); something is manifest by someone.
How would someone exist without something? How would something exist without someone? 
It is illuminated by them; they are illuminated by it. How could it exist without them? How could they exist without it? 
འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན། གང་ངེས་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཕན་ཚུན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། ཅི་ཡིས་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །གང་གིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། ། གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཡིས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད་ལ། དངོས་པོ་གང་གིས་ཀྱང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མཚོན་པར་བྱེད་པ་དང་། གཟུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འོ་ན་(52A)དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་མེད་ན། དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་ག་ལ་ཡོད་ལ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་མེད་ན་ཡང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་ག་ལ་ཡོད།  
答曰(21)以法知有人 以人知有法(22)離法何有人 離人何有法(23)法者眼耳苦樂等。人者是本住。汝謂以有(24)法故知有人。以有人故知有法。今離眼(25)耳等法何有人。離人何有眼耳等法。 
གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི། ཅི་ཡིས་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །གང་གིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གིས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་་ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་དང་ཞེས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་བྱེད་པ་དང་། གཟུང་བར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོས་ཀྱང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་འདི་ནི་ལྟ་བའོ། །འདི་ནི་ཉན་པའོ།། འདི་ནི་ཚོར་བའོ། །ཞེས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ། དངོས་པོས་ཀྱང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་(203B)ཅི་ཞིག་པོ་དག་མེད་ན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་གནས་པས་གནས་པར་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཡོད། དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་མེད་ན་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གནས་པར་འགྱུར་བ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་གནས་པ་མེད་དོ། །  
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། ཅི་ཡིས་གང་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། གང་གིས་ཅི་ཞིག་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་པོ་དང། ཉན་པ་པོ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བའོ། །གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་འདིའི་ལྟ་(126A)བ་དང། ཉན་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིའོ་ཞེས་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་པས་ཉེ་བར་བླང་བ་དང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དག་ཐ་སྙད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱིས། དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ལྟོས་པ་ངེས་པས་དོན་དམ་པ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་བླང་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྔ་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྔ་ནས་ཉེ་བར་བླང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། དེ་མེད་ན་གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་བླང་བར་འགྱུར་བའི་ཉེ་བར་བླང་བ་ནི་ནམ་ཡང་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་བླང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་ལ། གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོར་འགྱུར་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་ནམ་ཡང། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོར་མི་འགྱུར་ཞིང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པས་ལྟོས་པ་ངེས་པ་ཡང་སྲིད་པར་དཀའོ། །ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ཉེ་བར་བླང་བ་ཅི་ཞིག་པོ་མེད་ན། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གང་ཞིག་པོ་ག་ལ་ཡོད། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གང་ཞིག་པོ་མེད་ན། ཉེ་བར་བླང་བ་ཞིག་པོ་ཡང་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་མ་ཉམས་སོ། །ཡང་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་ཕྱིར་ལོག་པར་བྱེད་དེ། ཁྱོད་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་གང་ཞིག་གནས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས། རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཟོས་ཉེ་བར་སྦྱར་བའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་སྐྱོན་འདོགས་པ་དེས་ཅི་བྱ།  
na tu saṃbhavatīty āha-
ajyate kenacitkaścit kiṃcitkenacidajyate |
kutaḥ kiṃcidvinā kaścit kiṃcitkaṃcidvinā kutaḥ || 5 ||
 iha bījākhyena kāraṇena kiṃcitkāryamabhivyajyate 'ṅkurākhyam, tena ca kāryeṇa kiṃcit kāraṇamabhivyajyate bījākhyam- asyedaṃ kāraṇamidamasya kāryam iti | evaṃ yadi kenaciddarśanādikenopādānena kaścidātmasvabhāvo 'bhivyajyate asyāyamupādāteti, kenaciccātmanā kiṃcidupādānaṃ darśanādikamabhivyajyate idamasyopādānamiti, tadānīṃ syātparasparāpekṣayorupādānopādātroḥ siddhiḥ yadā tu upādātāraṃ vinā pṛthak siddhaṃ darśanādikamabhyupagamyate, tadā tannirāśrayamasadeva tasmānnāstyubhayorapi siddhiḥ, iti na yuktametat- darśanādibhyaḥ pṛthagavasthita upādāteti || 5 || 
sarvebhyo darśanādibhyaḥ kaścit pūrvo na vidyate |
ajyate darśanādinām anyena punar anyadā || 6 || 
一切眼等根 實無有本住
眼耳等諸根 異相而分別 
lta la sogs pa thams cad kyi | | snga rol gang zhig yod pa min | |
lta sogs nang (3)nas gzhan zhig gis | | gzhan gyi tshe na gsal bar byed | | 
6. [The opponent admits:]
Someone does not exist previous to (purva) sight and all the other [faculties] together.
[Rather,] he is manifested by any one of [them:] sight, etc., at any one time. 
It is not evident prior to the totality of seeing etc. From among seeing etc. a different one illuminates [it] at different times. 
འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། །ལྟ་ལ་་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས། །གཞན་གྱི་ཚེ་ན་གསལ་བར་བྱེད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན། དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་ནི་མི་སྨྲའོ། །འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ཞིག་པོ། དེ་དག་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པས་དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་་དང་གཞན་དག་གིས་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་ན། ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་གསལ་བར་བྱེད་པས། དེ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །  
復次(26)一切眼等根 實無有本住(27)眼耳等諸根 異相而分別(28)眼耳等諸根苦樂等諸法。實無有本住。因(29)眼縁色生眼識。以和合因縁。知有眼耳等(14a1)諸根。不以本住故知。是故偈中説一切眼(2)等根實無有本住。眼耳等諸根各自能分別。 
སྨྲས་པ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་ཡོད་དོ། །ཞེས་ནི་མི་སྨྲའི། འདི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་་ཅི་ཞིག་པོ་དག་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི། ལྟ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས། །གཞན་གྱི་ཚེ་ན་གསལ་བར་བྱེད། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་ན་ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་ཞེས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཁོ་བོ་ཅག་ནི། ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གང་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། །ཞེས་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་དེ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས། །གཞན་གྱི་ཚེ་ན་གསལ་བར་བྱེད། །ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་དང། སྨོན་པ་དང། མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང། ལུས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ལྟ་བའམ། ཉན་པའམ། སྣོམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་གཞན་གྱི་ཚེ་ན་འདི་ནི་ལྟ་བ་པོའོ། འདི་ནི་ཉན་པ་པོའོ། །(126B)དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལྟ་བའམ། ཡན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་གནས་པ་དེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་ལྟོས་པས། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མེད་དོ།།  
atrāha- yaduktaṃ darśanaśravaṇādibhya ityādi, atrocyate | yadi sarvebhyo darśanādibhya prāgavasthita ityabhyupagataṃ syāt, syādeṣa doṣaḥ | yadā tu-
sarvebhyo darśanādibhyaḥ kaścitpūrvo na vidyate |
 kiṃ tarhi ekaikasmātpūrvo vidyate | yadā caivam, tadā-
ajyate darśanādīnāmanyena punaranyadā || 6 ||yadā darśanena draṣṭetyabhivyajyate, na tadā śravaṇādīnyupādāya prajñapyate, tataś ca pūrvoktadoṣānavasara iti || 6 || 
sarvebhyo darśanādibhyo yadi pūrvo na vidyate |
ekaikasmāt kathaṃ pūrvo darśanādeḥ sa vidyate || 7 || 
若眼等諸根 無有本住者
眼等一一根 云何能知塵 
lta la sogs pa thams cad kyi | | snga rol gal te yod min na | |
lta la sogs pa re re yi | | snga rol de ni ji ltar yod | | 
7. [Nagarjuna answers:]
But if nothing exists previous to sight and all the other [faculties] together,
How could that [being] exist individually before sight, etc.? 
If it is not evident prior to the totality of seeing etc., how can it be evident prior to [each of them] seeing etc. individually? 
འདིར་བཤད་པ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་་གལ་ཏེ་ཡོད་མིན་ན། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡི། །སྔ་རོལ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད།  
(3)問曰(4)若眼等諸根 無有本住者(5)眼等一一根 云何能知塵(6)若一切眼耳等諸根。苦樂等諸法。無本住(7)者。今一一根。云何能知塵。眼耳等諸根無(8)思惟。不應有知。而實知塵。當知離眼耳(9)等諸根。更有能知塵者。答曰。若爾者。爲一(10)一根中各有知者。爲一知者在諸根中。二(11)倶有過。 
བཤད་པ། རང་་གི་བློ་གྲོས་ཡང་བར་སྟོན་པར་ཟད་དེ་གྱི་ན་ཞིག་སྨྲས་སོ། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གལ་ཏེ་ཡོད་མིན་ན། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡི། །སྔ་རོལ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་གལ་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་་ཡང་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ངེས་སོ། །ཅི་སྟེ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པར་གསལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་དེ་གང་གི་ཚེ་ལྟ་བའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་ཡིན་ན་དེ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཉན་པའི་་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་སྤངས་ཏེ། ཉན་པའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གྱི་ནའོ། །  
འདིར་བཤད་པ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྔ་རོལ་གལ་ཏེ་ཡོད་མིན་ན། །ལྟ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡི། །སྔ་རོལ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བའམ། ཉན་པ་ལ་སྒོས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པར་འདོད་ན། དེ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཉེ་བར་བླང་བ་དེ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་ལ། དེ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཉེ་བར་བླང་བ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་པར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་བོ། །  
ucyate | etadapi na yuktaṃ darśanādirahitasya nirupādānasya nirhetukasya nirañjanasyāstitvāsaṃbhavāt |
sarvebhyo darśanādibhyo yadi pūrvo na vidyate |
 iti parikalpyate, evamapi-
ekaikasmātkathaṃ pūrvo darśanādeḥ sa vidyate || 7 ||
 yo hi sarvebhyaḥ pūrvo na bhavati, sa ekaikasmādapi na bhavati | tadyathā sarvebhyo vṛkṣebhya prāg vanaṃ nāsti, tadā ekaikasmādapi nāsti | sarvāsāṃ ca sikatānāṃ tailajananābhāve sati ekaikasyā api sikatāyāstailaṃ nāsti | api ca | yo hyekaikasmātpūrvo bhavati, nanu sa sarvebhyo 'pi pūrvaṃ evetyabhyupagataṃ bhavati | ekaikavyatirekeṇa sarvasyābhāvāt | tasmānna yuktamekaikasmātpūrvo vidyata iti || 7 || 
draṣṭā sa eva sa śrotā sa eva yadi vedakaḥ |
ekaikasmād bhavet pūrvam evaṃ caitan na yujyate || 8 || 
見者即聞者 聞者即受者
如是等諸根 則應有本住 
lta po de nyid nyan po de | | gal te tshor po’ang de nyid na | |
re re’i snga rol yod gyur na | | de ni (4)de ltar mi rigs so | | 
8. [Further,] if that [being] were the “seer,” that [being] were the “hearer,” that [being] were the one who senses,
Then one [being] would exist previous to each. Therefore, this [hypothesis] is not logically justified. 
If the seer itself [were] the hearer and the feeler [were] it too, if it existed prior to each, in that way it would not make sense. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན། །ལྟ་པོ་དེ་ཉིད་་ཉན་པོ་དེ། །ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་འགྱུར། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ལྟ་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཉན་པ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ནི་མི་རིགས་སོ། །  
何以故(12)見者即聞者 聞者即受者(13)如是等諸根 則應有本住(14)若見者即是聞者。聞者即是受者。則是一(15)神。如是眼等諸根。應先有本住。色聲香等(16)無有定知者。或可以眼聞聲。如人有六(17)向隨意見聞。若聞者見者是一。於眼等根(18)隨意見聞。 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན། །ལྟ་པོ་དེ་ཉིད་ཉན་པོ་དེ། །ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་འགྱུར།། (204A)དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན། ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་ན་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་སྐར་ཁུང་ཐ་དད་པར་་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་བདག་དབང་པོ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ནི་དབང་པོ་གཞན་གང་དུ་འགྲོ་བར་མི་འདོད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལྟ་བ་པོ་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉན་པ་པོ་དང། ཚོར་བ་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེའམ། གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། གལ་ཏེ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན། །ལྟ་པོ་དེ་ཉིད་ཉན་པོ་དེ། །ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་ན་རེ། དེའི་ལྟ་བ་པོ་དེའི་ལུས་དང་དབང་པོའི་གནས་རྩ་བ་དང། འཇིམ་པ་ལྟ་བུ་དག་ནི་འཕེལ་བ་དང། འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟར་འདོད་ན་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་མ་གྲགས་པས། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ། །ཡང་ན། གལ་ཏེ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན། །ལྟ་པོ་དེ་ཉིད་ཉན་པོ་དེ། །ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་འགྱུར། །གཅིག་པུ་རྫས་སུ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་དུ་ཡང་ལྟ་བ་པོ་དང། ཉན་པ་པོ་དང། ཚོར་བ་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་སྲིད་དེ། གཅིག་པུ་འཐད་པ་མེད་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པར་ག་ལ་རིགས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན་དེ་གཅིག་ཉིད་དུ་སྟེ། དམ་བཅས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་སྐྱོན་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དོན་དམ་པར་ཉན་པ་པོ་ནི་ལྟ་བ་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་ཉན་པ་པོ་བཞིན་ནོ། །ཉན་པ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཉིད་(127A)དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །ལྟ་བ་པོ་ཡང་གཟུགས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མིག་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཉན་པ་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཉན་པ་པོ་བཞིན་ནོ། །ལྟ་བ་པོ་ཉན་པ་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་གཟུགས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མིག་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཞན་དག་ནི་འདི་སྐད་ཅེས། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ལྟ་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཚོར་བ་པོ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་སྐར་ཁུང་ཐ་དད་པར་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་བདག་དབང་པོ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་ནི་དབང་པོ་གཞན་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བར་མི་འདོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་ནི་ཐལ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བར་མི་རིགས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དེ་དང་དེ་ནས་སྐྱེས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་བློ་དག་བདག་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཕྱོགས་སུ་འདུ་བས། ལྟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཡང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་དག་ཡོད་ན། རྣ་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ནང་གི་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་ཅིང་ཤེས་པ་ཡོད་པར་སྣང་བའི་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང། འགྱུར་བས་ལྟ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་གྲུབ་པས། བདག་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ལ་དབང་པོ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་མི་འཐད་པས། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་མ་ཉམས་སོ། །སྐྱེས་བུ་སྨྲ་བ་གང་དག་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཉིད་ལྟ་བ་པོ་དང། ཉན་པ་པོ་དང། སེམས་པ་པོ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དགག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ལྟ་བ་པོ་ཉིད་(127B)གལ་ཏེ་བདག་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། སྤྱི་དང་དམིགས་ཀྱིས་མ་བསྩལ་བ་མཛད་པའི་མཐའ་གཞན་ལས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ཏེ། དེའི་ཁྱད་པར་མ་གྲགས་པ་སེལ་བས་སྐྱོན་མེད་དོ། །  
itaś ca na yuktam- yasmāt-
draṣṭā sa eva sa śrotā sa eva yadi vedakaḥ |
 tadā-
ekaikasmādbhavetpūrvaṃ
 na ca yuktaṃ vaktuṃ sa eva draṣṭā sa eva śroteti | yadi syāt, tadā darśanakriyārahitasyāpi śroturdraṣṭṭatvaṃ syāt, śravaṇakriyārahitasyāpi draṣṭuḥ śrotṛtvaṃ syāt | na caivaṃ dṛṣṭaṃ yaddarśanakriyārahito 'pi draṣṭā syāt, śravaṇakriyārahitaś ca śroteti | ata ev āha-
evaṃ caitanna yujyate || 8 ||
 iti | pratikriyaṃ ca kārakabhedātkuta etadevaṃ bhaviṣyatīti pratipādayann āha- evaṃ caitanna yujyata iti ||
ācāryabuddhapālitastu vyācaṣṭe- ekatve hi ātmanaḥ indriyāntaragamanaprasaṅgaḥ puruṣasya syāt, vātāyanāntaropagamanavaditi | asya ācāryabhāvaviveko dūṣaṇam āha- sarvagatasyātmano nendriyāntaragamanamastītyayuktaḥ prasaṅgadoṣa iti | tadetadayuktaṃ svayūthyaparikalpitapudgalavādanirāsasya prastutatvāt, tasya ca sarvagatatvāpratijñānāt | tasmād yukta eva prasaṅgadoṣa || 8 || 
draṣṭānya eva śrotānyo vedako ’nyaḥ punar yadi |
sati syād draṣṭari śrotā bahutvaṃ cātmanāṃ bhavet || 9 || 
若見聞各異 受者亦各異
見時亦應聞 如是則神多 
gal te lta po gzhan nyid la | | nyan pa po gzhan tshor gzhan na | |
lta po yod tshe nyan por ’gyur | | bdag kyang mang po nyid du ’gyur | | 
9. On the other hand, if the “seer” were someone else, or the “hearer” were someone else, or the one who senses were someone else,
Then there would be a “hearers when there was already a “seer,” and that would mean a multiplicity of “selves” (ātma). 
If the seer were different, the hearer different, the feeler different, at the time the seer exists, there would be a hearer. Many selves would come about. 
འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཚོར་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ལྟ་པོ་གཞན་ཉིད་ལ། །ཉན་པ་པོ་གཞན་ཚོར་གཞན་ན། །ལྟ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པོ་ཡོད། །བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་པོ་ཡང་་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ་ཉན་པ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཚོར་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ལྟ་བ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པ་པོ་དང་སྣོམ་པ་པོ་དང་མྱོང་བ་པོ་དང་རེག་པ་པོ་དང་། སེམས་པ་པོ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། (52B)དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་གཟུགས་གང་ལས་བྱུང་བའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ལ་དངོས་པོ་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་པས་དེས་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་གནས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་་བྱ་བ་དེ་འཐད་དོ། །  
但是事不然(19)若見聞各異 受者亦各異(20)見時亦應聞 如是則神多(21)若見者聞者受者各異。則見時亦應聞。何(22)以故。離見者有聞者故。如是鼻舌身中。神(23)應一時行。若爾者。人一而神多。以一切根(24)一時知諸塵。而實不爾。是故見者聞者受(25)者。不應倶用。 
ཅི་སྟེ་བདག་དབང་པོ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་ཐལ་བ་དེར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པས་ལྟ་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན། །ཚོར་བ་པོ་་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོག་ན། དེ་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལྟ་པོ་གཞན་ཉིད་ལ། །ཉན་པ་པོ་གཞན་ཚོར་གཞན་ན། །ལྟ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པོ་ཡོད། །བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན། ཚོར་བ་པོ་ཡང་གཞན་་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ལྟ་བ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་དེ་དག་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོའི་ལྟ་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན། །ཚོར་བ་པོ་ཡང་གཞན་་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བས། དེ་ལྟ་ན་བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། ལྟ་བ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོ་མེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བདག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་། བདག་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་དང་། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཅི་སྟེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་པས། ལྟ་བ་པོ་ཡང་གཞན། ཉན་པ་པོ་ཡང་གཞན། ཚོར་བ་པོ་ཡང་གཞན་ཡིན་པར་རྟོག་ན་དེ་ལྟ་ཡང། གལ་ཏེ་ལྟ་པོ་གཞན་ཉིད་ལ། །ཉན་པ་པོ་གཞན་ཚོར་གཞན་ན། །ཞེས་བྱ་བས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལྟ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པོ་ཡོད། །ལན་འགའ་སྟེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །འདི་ན་གང་ཞིག་གང་ལས་གཞན་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལན་འགའ་དེ་ནི་ལན་འགའ་དེ་ཡོད་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ཡོད་ན་ཁམ་ཕོར་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་པོ་ཡང་ལྟ་བ་པོ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ། ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པའི་ཚེ་ན་ཉན་པ་པོ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་ཉན་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣོམ་པ་པོ་དང། མྱང་བ་པོ་དང། རེག་པ་པོ་དང། སེམས་པ་པོ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན། བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །རྒྱུད་སོ་སོ་ལའོ། །དེ་ལྟར་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་དག་གི་ལྟ་བ་པོ་དང། ཉན་པ་པོ་དང། སྣོམ་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འཐད་དོ། །འདིར་ཡང་སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མཚོན་པར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཉན་པ་པོ་ནི། ལྟ་བ་པོ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འབྲེལ་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ལྟ་བ་པོའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་པས་གཞན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་དོ། །ཡང་ན། ལྟ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པོ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་པོ་ལ་བརྟེན་ནས། ཉན་པ་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན། བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །(128A)དེ་ལྟར་གྱུར་ན་འདིར་ཡང་ཕྱིར་སྨྲ་བར་ནུས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། ཉེ་བར་བླང་བའི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དང་མ་བྲལ་ལོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དང། གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། བདག་གི་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གང་དག་བདག་ལྟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་དག་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་དེ་དག་གི་ཕྱོགས་ལ། ལྟ་བོའི་ཚེ་ན་ཉན་པོ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མ་སྟེ། འདི་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་པས་ལྟ་བ་པོ་སྟེ། གཟུགས་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་སྒྲ་དམིགས་པ་དང་མི་ལྡན་ཏེ། གཅིག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་པོའི་ཚེ་ན་ཉན་པོ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྣོམ་པ་པོ་དང། མྱོང་བ་པོ་དང། རེག་པ་པོ་དང། སེམས་པ་པོ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ལུས་དང་དབང་པོའི་ཚོགས་གཅིག་ལའམ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཚོགས་གཅིག་ལ་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་བདག་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་བདག་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དམིགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་དུ་མའི་ལྟ་བ་པོ་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོ་དཔར་སྨྲ་བ་གཞན་དག་འདི་སྐད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིང་དང། གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འབྱུང་ལ། འབྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོའི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་ལྡན་པ་སྔ་ན་གནས་པའི་རིམ་(128B) དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཡིན་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་དེ། གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། སྣམ་བུ་རྒྱུ་སྤུན་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་མེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཚུལ་དེ་དང་འགལ་བར་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པས་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
athāpi yathoktadoṣaparijihīrṣayā-
draṣṭānya eva śrotānyo vedako 'nyaḥ punaryadi |
 parikalpyate, tadapi na yuktam | evaṃ hīṣyamāṇe-
sati syād draṣṭari śrotā bahutvaṃ cātmanāṃ bhavet || 9 ||
 tadyathā goranyo 'śvaḥ na hi gavi sati na bhavati yaugapadyena, evaṃ yadi draṣṭuranyaḥ śrotā syāt, sadraṣṭaryapi sati syādyaugapadyena | na caivamiṣyate iti nāstyanyatvam | api ca | evaṃ sati bahava evātmānaḥ prāpnuvanti draṣṭṭaśrotṛvedakādīnāṃ pṛthak pṛthak siddhayupagamāt | tasmādekaikasmādapi darśanādeḥ pūrvaṃ nāsti pudgalo nāma kaścit || 9 || 
darśanaśravaṇādīni vedanādīni cāpy atha |
bhavanti yebhyas teṣv eṣa bhūteṣv api na vidyate || 10 || 
眼耳等諸根 苦樂等諸法
所從生諸大 彼大亦無神 
lta dang nyan la sogs pa dang | | tshor ba dag la sogs pa dang | |
gang las ’gyur ba’i ’byung de la’ang | | de ni yod pa ma yin (5)no | | 
10. In those elements (bhūta) from which seeing, hearing, etc., and sensation, etc., arise–
Even in those elements that [being] does not exist. 
Also it is not evident in the elements from which seeing and hearing etc. and feeling etc. occur. 
འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་དེ་ལའང་། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་པར་མངོན་་པར་ཞེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་གང་དག་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་འདི་འབའ་ཞིག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་མ་ཟད་དོ། །  
復次(26)眼耳等諸根 苦樂等諸法(27)所從生諸大 彼大亦無神(28)若人言離眼耳等諸根苦樂等諸法別有本(29)住。是事已破。今於眼耳等所因四大。是(14b1)四大中亦無本住。問曰。若眼耳等諸根。苦(2)樂等諸法。無有本住可爾。眼耳等諸根。苦(3)樂等諸法應有。 
སྨྲས་པ། ལྟ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་བདག་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་་དྲུག་ཅེས་གསུངས་ལ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འབྱུང་ལ། འབྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་གི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། འབྱུང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་འབྱུང་བས་གསལ་བར་བྱས་པའི་བདག་གནས་པ་ཡོད་ན་སྐྱེ་(204B)མཆེད་དྲུག་འབྱུང་ཞིང་རིམ་གྱིས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བས་དེས་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་གནས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་དོ། །བཤད་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་དེ་་ལའང་། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་གང་དག་ལས་འགྱུར་པའི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྱུང་བ་ཉེ་བར་་ལེན་པ་པོ་དེ་ཡང་འབྱུང་བ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པས་མི་འཐད་དོ། །གང་འབྱུང་བ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་འབྱུང་བ་དག་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་ཡོད་་པར་ག་ལ་འགྱུར།  
འདིར་བཤད་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང། །གང་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་དེ་ལའང། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་དུ་མིང་དང། གཟུགས་དང། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་གདགས་པར་ཟད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང། །གང་ལས་འགྱུར་བའི་འབྱུང་དེ་ལའང། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བླང་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བ་ལེན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ནི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེ་དཔར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་ལས་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུད་ཐ་དད་པའི་འབྱུང་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཕྱིར་དང། འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བླང་བའི་དུས་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་བླང་བའི་དུས་ན་ཡང་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །  
atrāha- vidyata eva pūrvaṃ sa sarvebhyo darśanādibhya ātmā | atha matam- yadyasti, kena prajñapyate sa iti yaducyate, iha darśanādibhyaḥ pūrvaṃ nāmarūpāvasthāyāṃ catvāri mahābhūtāni santi yataḥ kramānnāmarūpapratyayaṃ ṣaḍāyatanam iti darśanaśravaṇādīnyutpadyante | tasmāddarśanādibhyaḥ pūrvaṃ caturmahābhūtopādānamevāstīti | evamapi-
darśanaśravaṇādīni vedanādīni cāpyatha |
bhavanti yebhyasteṣveṣa bhūteṣvapi na vidyate || 10 ||
 yebhyo mahābhūtebhyo darśanādikamutpadyate, teṣvapi mahābhūtopādānanimittako 'pyeṣa na yujyate pūrveṇaiva hetunetyabhiprāyaḥ | tatra yathā pūrvamuktam-
kutaḥ kiṃcidvinā kaścitkiṃcitkaṃcidvinā kutaḥ |
iti, ihāpi tathaiva vaktavyam | mahābhūtopādānādyaścātmā pūrvaṃ siddhaḥ syāt, sa mahābhūtānyupādāya syāt | na caivam, nirhetukatvāt | yaś ca nāsti, sa kathaṃ mahābhūtānyupādāsyati? iti darśanopādānavadbhūtopādāne 'pi dūṣaṇamuktameveti na punarucyate || 10 || 
darśanaśravaṇādīni vedanādīni cāpy atha |
na vidyate ced yasya sa na vidyanta imāny api || 11 || 
若眼耳等根 苦樂等諸法
無有本住者 眼等亦應無 
lta dang nyan la sogs pa dang | | tshor ba dag la sogs pa yang | |
gang gi yin pa gal te med | | de dag kyang ni yod ma yin | | 
11. When he to whom seeing, hearing, etc., and feeling, etc. belong does not exist,
Then certainly they do not exist. 
If that to which seeing and hearing etc. and feeling etc. belong is not evident, they too could not be evident. 
འདིར་སྨྲས་པ། ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་་པོ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གང་གི་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་དེ་ཡང་ཡོད་ལ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་དེ་ཡོད་ན། ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་གི་ཡིན་པ་་གལ་ཏེ་མེད། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གང་གི་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་དེ་གལ་ཏེ་མེད་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
答曰(4)若眼耳等根 苦樂等諸法(5)無有本住者 眼等亦應無(6)若眼耳苦樂等諸法。無有本住者。誰有此(7)眼耳等。何縁而有。是故眼耳等亦無。 
སྨྲས་པ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་དེ་ཡོད་ཀྱང་རུང་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཡོད་ནི་རེ་ཞིག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར། ཅི་མེད་གང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པས། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་་ཅི་ཞིག་པོ་དག་ཡོད་དོ། །གང་ཞིག་མེད་ན་ཅི་ཞིག་ཀྱང་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གང་གི་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་དེ་ཡང་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་དེས་དེའི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། །ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་་དང་། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང་། །གང་གི་ཡིན་པ་གལ་ཏེ་མེད། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་མེད་ཅི་ཞིག་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་བསྟན་ཟིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གང་གི་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞིག་པོ་དེ་ཉིད་མེད་ན། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། (205A)ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་ཀྱང་མེད་ལ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་མེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར།  
གལ་ཏེ་གང་གི་ཚེ། ལྟ་དང་ཉན་ལ་སོགས་པ་དང། །ཚོར་བ་དག་ལ་སོགས་པ་ཡང། །ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ད་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་(129A)ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་གི་ཡིན་པ་གལ་ཏེ་མེད། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་ཡོད་པ་མིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་དང༑ རྫས་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལན་གདབ་པར་དཀའོ། །  
atrāha- yadyapyevamātmā pratiṣiddhaḥ, tathāpi darśanādikamasti, apratiṣedhāt | na ca anātmasvabhāvānāṃ ghaṭādīnāṃ darśanādisaṃbandho 'sti | tasmātsaṃbandhī vidyata evātmeti | ucyate | syādātmā yadi darśanādīnyeva syuḥ | na tu santi | yasya darśanādīnyupādānaṃ sa yadā nāstīti (pp_84) pratipāditam, tadā tasminnātmani upādātari asati, kuto darśanādīnāmupādānabhūtānāmastitvamity āha-
darśanaśravaṇādīni vedanādīni cāpyatha |
na vidyate cedyasya sa na vidyanta imānyapi || 11 ||
 yasya darśanādīni parikalpyante sa yadā nāstītyuktam, nanu tadaiva darśanādikamapi nāstīti spaṣṭamādarśitaṃ bhavati | tataś ca darśanādyabhāvānnāstyevātmeti || 11 ||
atrāha- kiṃ khalu bhavato niścitametannāstyevātmeti? kena etad uktam? nanu ca anantaramevoktaṃ darśanādyabhāvādātmāpi nāstīti | uktametadesmābhiḥ | na tu asyārtho bhavatā samyagniścitaḥ | yato bhāvarūpa ātmeti parikalpitaḥ, sa svabhāvato na vidyate, tasya ca mayā svabhāvābhiniveśanivartakameva vacanamuktamasadviparyāsapratipakṣeṇa, na tu asya abhāvaḥ parikalpitaḥ | dvayaṃ hyetat parityājyaṃ yaś ca bhāveṣvabhiniveśaḥ, yaś ca abhāveṣu abhiniveśa iti | yathoktamāryadevena-
yastavātmā mamānātmā tenātmāniyamānna saḥ |
nanvanityeṣu bhāveṣu kalpanā nāma jāyate ||
iti || 11 || 
prāk ca yo darśanādibhyaḥ sāṃprataṃ cordhvam eva ca |
na vidyate ’sti nāstīti nivṛttās tatra kalpanāḥ || 12 || 
眼等無本住 今後亦復無
以三世無故 無有無分別 
gang zhig lta la sogs pa yi | | snga rol da lta phyi na med | |
de la yod do med do zhes | | rtog pa dag ni ldog par ’gyur | | 
12. For him who does not exist previous to, at the same time, or after seeing, etc.
The conception “He exists,” “He does not exist,” is dissipated. 
Reject the concepts “it exists,” “it doesn’t exist” about that which is not evident prior to, now or after seeing etc. 
འདིར་སྨྲས་པ། ཅི་་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་པོ་མེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནམ། འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྔ་རོལ་ད་ལྟ་ཕྱི་ན་མེད། །དེ་ལ་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས། རྟོག་པ་དག་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་ལྟ་བ་་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཞིག་པོ་དག་གི་སྔོན་དང་དེ་ལྟར་དང་ཕྱི་མའི་དུས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཙལ་ན། དེ་འདིའོ་ཞེས་རང་ལས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས་གདགས་པའི་རྟོག་པ་དག་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །  
復次(8)眼等無本住 今後亦復無(9)以三世無故 無有無分別(10)思惟推求本住。於眼等先無。今後亦無。若(11)三世無。即是無生寂滅不應有難。若無本(12)住。云何有眼等。如是問答。戲論則滅。戲論(13)滅故。諸法則空 
སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་པོ་མེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནམ། བཤད་པ། གང་ཞིག་ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྔ་་རོལ་ད་ལྟར་ཕྱི་ན་མེད། །དེ་ལ་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས། །རྟོག་པ་དག་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་པོ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་དང་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་། ད་ལྟར་ལྷན་ཅིག་དང་། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཕྱི་དུས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བཙལ་ན། དེ་འདིའོ་ཞེས་རང་གིས་་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས་གདགས་པའི་རྟོག་པ་དག་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་རང་ཉིད་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་བརྗོད་པར་ནུས། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་ཇི་སྐད་བརྗོད་་པར་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས་རྟོག་པ་དག་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དེ་ཡང་གདགས་པར་ཟད་ཀྱི། དེ་མ་གཏོགས་པར་འགྲུབ་པ་གཞན་མི་འཐད་དོ། །  
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་པས་བརྟགས་ན། གང་ཞིག་ལྟ་ལ་སོགས་པ་ཡི། །སྔ་རོལ་ད་ལྟར་ཕྱིན་མེད། །དེ་ལ་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས༑ །རྟོག་པ་དག་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་གང་ཞིག་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་དང། ད་ལྟར་དང། ཕྱི་ན་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་ཅིང་འབྱུང་བའི་རྫས་བཞིན་དུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་གཅིག་པ་ཉིད་དང། གཞན་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་དག་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ནི་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་དེ་མེད་པས་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ན་བརྟེན་ནས་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ནི་དོན་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་པ་ལྡོག་པ་ནི་ཡོད་པ་བསལ་བས་མེད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། བློ་ཡིས་རྣམ་པར་གཞིགས་ནས་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཟུང་དུ་མེད། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་བརྗོད་མེད་དང། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པར་བསྟན། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་ཞིང། དེས་ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་བླང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་གཉི་ག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་སྡང་སྨྲ་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པ་དང། རང་དབང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པས། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་(129B)དེའི་ཕྱིར་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་གཟུགས་ལ་ཤེས་པ་པོ་འམ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པ་པོ་འམ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་དོ། །གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང༑ འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པ་པོ་འམ། ཤེས་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། གཟུགས་ལ་ཤེས་པ་པོའམ་མཐོང་བ་པོ་མེད་དོ། །ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པ་པོ་འམ། མཐོང་བ་པོ་མེད་དོ། །གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པ་པོ་འམ། མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ༑ །  
etadeva pratipādayann āha-
prāk ca yo darśanādibhyaḥ sāṃprataṃ cordhvameva ca |
na vidyate 'sti nāstīti nivṛttāstatra kalpanāḥ || 12 ||
 prāk tāvaddarśanādibhya ātmā nāsti, tatra hi tasyāstitvābhāvāt | darśanādisahabhūto 'pi nāsti, pṛthakpṛthagasiddhayoḥ sahabhāvādarśanāt śaśaśṛṅgayoriva | ātmopādānayoś ca parasparanirapekṣayo pṛthakpṛthagasiddhatvāt sāṃpratamapi nāsti | urdhvamapi | yadi hi pūrvaṃ darśanādīni syuḥ, uttarakālamātmā syāt, tadānīmūrdhvaṃ saṃbhavet | na caivam, akartṛkasya karmaṇo 'siddhatvāt | yaścaivamātmā darśanādibhyaḥ prāk paścād yugapacca parīkṣyamāṇo nāsti, tasya idānīmanupalabdhasvabhāvasya astitvaṃ nāstitvaṃ vā kaḥ parikalpayetprājñaḥ? tasmātkarmakārakavadeva upādānopādātroḥ parasparāpekṣā siddhirna svābhāvikīti sthitam ||
ata evoktaṃ bhagavatā āryasamādhirājabhaṭṭārake-
tahi kāli so daśabalo anagho jinu bhāṣate imu samādhivaram |
supinopamā bhagavatī sakalā na hi kaści jāyati na co mriyate ||
na ca sattvu labhyati na jīvu naro imi dharma phenakadalīsadṛśāḥ |
māyopamā gaganavidyusamā dakacandrasaṃnibha marīcisamāḥ ||
na ca asmi loki mṛtu kaści naro paraloka saṃkramati gacchati vā |
na ca karma naśyati kadāci kṛtaṃ phalu deti kṛṣṇaśubha saṃsarato ||
na ca śāśvataṃ na ca uccheda puno na ca karmasaṃcayu na cāpi sthitiḥ |
na ca so 'pi kṛtva punarāspṛśati na ca anyu kṛtva puna vedayate ||
na ca saṃkramo na ca punāgamanaṃ na ca sarvamasti na ca nāsti punaḥ |
na ca dṛṣṭisthānagatiśuddhiriha na ca sattvacārasupaśāntagati ||
anutpāda śānta animittapadaṃ sugatāna gocara jināna guṇā |
bala dhāraṇī daśabalāna balaṃ buddhāniyaṃ vṛṣamitā paramā || 
pūrvaparīkṣā6 nāma navamaṃ prakaraṇaṃ || 
 
snga rol na gnas pa (6)brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa dgu pa’o || || 
 
 
ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་བརྟག་(53A)པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པའོ།། །།  
 
ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་་པ་དགུ་པའོ།། །།  
སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་བ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ལས། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དགུ་པའོ།། །།  
ity ācāryacandrakīrtipādoparacitāyāṃ prasannapadāyāṃ madhyamakavṛttau pūrvaparīkṣā nāma navamaṃ prakaraṇam ||
 
  yad indhanaṃ7 sa ced agnir ekatvaṃ kartṛkarmaṇoḥ |
anyaś ced indhanād agnir indhanād apy ṛte bhavet || 1 || 
中論觀燃可燃品第十(十六偈)  若燃是可燃 作作者則一
若燃異可燃 離可燃有燃 
  bud shing gang de me yin na | | byed pa po dang las gcig ’gyur | |
gal te shing las me gzhan na | | shing med par yang ’byung bar ’gyur | | 
[Chapter] 10: An Analysis of Fire and Kindling (fire and fuel)  1. If fire is identical to its kindling, then it is both producer and product.
And if fire is different from kindling, then surely [fire] exists without kindling (i.e. separate). 
Investigation of Fire and Firewood  If firewood were fire, actor and act would be one. If fire were other than wood, it would occur even without wood. 
  འདིར་སྨྲས་པ། མེ་དང་བུད་ཤིང་གི་དཔེ་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་མེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་བདག་ལ་ཡོད། བུད་ཤིང་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བླང་བ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། དེ་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལ་མེད་དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤིང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་་གཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བུད་ཤིང་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེ་ནི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ་བུད་ཤིང་ནི་ལས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་་ན།་དེ་ལྟ་ན་བུད་ཤིང་མེད་པར་ཡང་མེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས། དེ་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
(14) ＊中論 觀燃可燃品第十 十六偈  (15)問曰應有受受者。如燃可燃。燃是受者。可(16)燃是受。所謂五陰。答曰。是事不然。何以故。(17)燃可燃倶不成故。燃可燃。若以一法成。若(18)以二法成。二倶不成。問曰。且置一異法。若(19)言無燃可燃。今云何以一異相破。如兔角(20)龜毛無故不可破。世間眼見實有事而後(21)可思惟。如有金然後可燒可鍛。若無燃可(22)燃。不應以一異法思惟。若汝許有一異(23)法。當知有燃可燃。若許有者則爲已有。答(24)曰。隨世俗法言説。不應有過。燃可燃若(25)説一若説異。不名爲受。若離世俗言説。則(26)無所論。若不説燃可燃。云何能有所破。若(27)無所説則義不可明。如有論者。破破有(28)無。必應言有無。不以稱有無故而受有(29)無。是以隨世間言説故無咎。若口有言(14c1)便是受者。汝言破即爲自破。燃可燃亦如(2)是。雖有言説亦復不受。是故以一異法。(3)思惟燃可燃。二倶不成。何以故(4)若燃是可燃 作作者則一(5)若燃異可燃 離可燃有燃(6)燃是火。可燃是薪。作者是人。作是業。若燃可(7)燃一。則作作者亦應一。若作作者一。則陶師(8)與瓶一。作者是陶師。作是瓶。陶師非瓶。(9)瓶非陶師。云何爲一。是以作作者不一故。(10)燃可燃亦不一。若謂一不可則應異。是亦(11)不然。何以故。若燃與可燃異。應離可燃(12)別有燃。分別是可燃是燃。處處離可燃(13)應有燃。而實不爾是故異亦不可。 
  སྨྲས་པ། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་བཞིན་དུ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་ཀྱི། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་མེ་བུད་ཤིང་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་དེ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གང་གི་ཚེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་མེད་དང་བུད་ཤིང་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། གཅིག་པ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་འགྲུབ་་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བུད་ཤིང་གང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བུད་ཤིང་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མེ་ནི་(205B)སྲེག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དེ་དག་སྲིད་ན་ནི་མེ་ནི་སྲེག་པར་བྱེད་པའོ། །བུད་ཤིང་ནི་བསྲེག་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ཀྱང་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་སྲིད་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་མི་འཐད་དོ། །དེ་ལ་བུད་ཤིང་་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན། བུད་ཤིང་མེད་ཅིང་བུད་ཤིང་མ་གཏོགས་པར་ཁོ་ནར་ཡང་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། བུད་ཤིང་མེད་པར་མེ་འབྱུང་བས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཉིད་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །  
  ད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ། བསྟན་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་པ་བརྩམ་མོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་སྨྲས་པས། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དབང་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་ཉིད་དག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་དང་བུད་ཤིང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་གྲུབ་པས་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པས་འདོད་པ་གྲུབ་པོ། །(130A)འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་སྤྱིར་བཀག་པ་ཉིད་དང། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་བཀག་པས། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་དགག་པ་ཡང་གྲུབ་མོད་ཀྱི། ཡང་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་གཞན་སེམས་གཏོད་ལ་ཉོན་ཅིག་འདི་ལ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་གཅིག་པ་ཉིད་དམ། གཞན་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་གྲང་ན་དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤིང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །དེ་ལ་བུད་ཤིང་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་གསུམ་པོ་དག་ཡིན་ལ། མེ་ནི་མེའི་ཁམས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། མེ་ནི་འབྱུང་བ་བཞི་པོ་དག་ལས་མེ་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་པའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་འདིར་གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པའི་སྒྲུབ་པ་ལས་བཟློག་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མངོན་ཏེ། དཔེར་ན་གལ་ཏེ་སྒྲ་རྟག་ན་བུམ་པ་ཡང་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། བྱས་པ་ཉིད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། དེ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་དེ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་སྦྱོར་བའི་ཚིག་ནི་དོན་དམ་པར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་གཅོད་པ་པོ་དང། བཅད་པ་དག་བཞིན་ནོ། །མེ་ཡང་བུད་ཤིང་སྲེག་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ། བུད་ཤིང་ཡང་སྲེག་པ་ན་ལས་ཡིན་པས། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཉིད་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན། གལ་ཏེ་ཤིང་དེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་མ་ཡིན་པར་དམ་འཆའ་བའི་དམ་བཅས་པ་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་མི་ཚབ་དང༑ མེ་སྲེག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེའི་ལྕེ་དག་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྩལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བས་གནོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ཡང་མཐོང་བས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟར་(130B)དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བུད་ཤིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་ཅན་དག་ཀྱང་མི་འདོད་དེ། འདིས་ནི་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གི་ཆོས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འདོད་པ་ནི། དོན་དམ་པར་མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུད་ཤིང་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་བུད་ཤིང་ཡང་མེ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །  
10 agnīndhanaparīkṣā daśamaṃ prakaraṇam |   atrāha- yadidamuktaṃ tasmātkarmakārakavadeva upādānopādātrorapi na svābhāvikī siddhiriti, tadayuktam, sāpekṣāṇāmapi padārthānāṃ sasvābhāvyadarśanāt | tathā hi agnirindhanamapekṣya bhavati | na ca niḥsvabhāvo 'gniḥ, tasya auṣṇyadāhakatvādisvabhāvakāryopalambhāt | evamagnimapekṣya indhanaṃ bhavati | na ca tanniḥsvabhāvam, bāhyamahābhūtacatuṣṭayasvabhāvatvāt | evamupādānasāpekṣo 'pyupādātā svabhāvato bhaviṣyati, upādātṛsāpekṣaṃ copādānamityagnīndhanavadetau bhaviṣyata upādānopādātārāviti | ucyate | syādetad evam, yadi agnīndhane eva syātām, na tu staḥ | katham? iha yadi agnīndhane syātām, niyataṃ te ekatvena vā syātāmanyatvena vā? ubhayathā tu na yujyata ity āha-
yadindhanaṃ sa cedagnirekatvaṃ kartṛkarmaṇoḥ |
anyaścedindhanādagnirindhanādapyṛte bhavet || 1 ||
 tatra idhyate yat tadindhanam, dāhyaṃ kāṣṭhādikasaṃbhūtam | tasya dagdhā kartā agniḥ | tatra yadi tāvad yadindhanaṃ sa evāgnir iti parikalpyate, tadā kartṛkarmaṇorekatvaṃ syāt | na caivaṃ dṛṣṭam, ghaṭakumbhakārayośchettṛcchettavyayoścaikatvaprasaṅgāt, tasya cānabhyupagamāt | atha anyatvam, evam api yadi indhanādanyo 'gniḥ syāt, tadā indhananirapekṣasyāgnerupalabdhiḥ syāt | na hi ghaṭādanyaḥ paṭastannirapekṣo na dṛṣṭaḥ | na caivamindhananirapekṣo 'gnir iti na yuktam etat || 1 || 
nityapradīpta eva syād apradīpanahetukaḥ |
punarārambhavaiyarthyam evaṃ cākarmakaḥ sati || 2 || 
如是常應燃 不因可燃生
則無燃火功 亦名無作火 
rtag tu ’bar ba nyid du ’gyur | | ’bar byed rgyu las mi ’byung zhing | |
rtsom pa don med nyid (7)du ’gyur | | de lta yin na las kyang med | | 
2. A [fire] which is perpetually burning would exist without a cause, which is kindling,
Since another beginning would be pointless; in this case [fire] is without its object [i.e., burning of kindling]. 
[Fire] would burn permanently and would not arise from causes for burning. Starting [a fire] would be meaningless. If it were like that, there would also be no act. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་་ལས་ཀྱང་མེད། །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། །དེའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། དབྱུང་བ་དང་སྤར་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོམ་པ་དག་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །  
復次(14)如是常應燃 不因可燃生(15)則無燃火功 亦名無作火(16)若燃可燃異。則燃不待可燃而常燃。若常(17)燃者則自住其體。不待因縁人功則空。人(18)功者。將護火令燃。是功現有。是故知火(19)不異可燃(20)復次若燃異可燃燃即無作。離可燃火何(21)所然。若爾者火則無作。無作火無有是事。(22)問曰。云何火不從因縁生。 
ཡང་གཞན་ཡང་། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ལས་ཀྱང་མེད། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་་གྱུར་ན་རྟག་ཏུ་འབར་ན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབར་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའོ། །འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འབར་བར་བྱེད་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་མེད་པའི་མེར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། མེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྲེག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་བསྟན་དུ་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །  
གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་སྐྱོན་གཞན་འདི་ཡང་ཡོད་དེ༑ འདི་ལྟ་སྟེ། རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་བུད་ཤིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྟག་ཏུ་འབར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བུད་ཤིང་དེ་མེད་བྱང་འཆི་བར་མི་འཐད་ཅིང་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འབར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བུད་ཤིང་ངོ། །གང་ལ་རྒྱུད་ཡོད་པ་དེ་ནི་འབར་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཞན་ཡང་འཆི་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་གཞུག་པ་དང། སྦར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྩོམ་པ་དག་ཀྱང་མི་འཐད་པས། རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དོན་མེད་པ་ནི་དོན་དང་བྲལ་བའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དེ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལས་ཀྱང་མེད། །ལས་མེད་པ་ནི་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་(131A)སྟེ༑ བུད་ཤིང་ལ་མི་ལྟོས་པར་འབྱུང་ཞིང་གནས་པས་བསྲེག་པར་བྱ་བ་སྲེག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །གྲོང་མིའི་བུད་མེད་ཡན་ཆད་ལ་ཡང་མེ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང། རྩོམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང། ལས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པར་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྨྲ་བར་ནུས་ཏེ། དོན་དམ་པར་མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང། རྩོམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། ལས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུད་ཤིང་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བུད་ཤིང་ལ་ཡང་གཟུགས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པས་བུད་ཤིང་གི་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །  
api ca | yadi indhanādanyo 'gniḥ syāt, tadānīm-
nityapradīpta eva syādapradīpanahetukaḥ |
punarārambhavaiyarthyamevaṃ cākarmakaḥ sati || 2 ||
 indhanātpṛthagbhūto 'gniriṣyamāṇo nityapradīpta eva syāt, apradīpanahetukaś ca syāt punarārambhavaiyarthyaṃ ca syāt, evaṃ ca sati akarmaka eva syāt || 2 || 
paratra nirapekṣatvād apradīpanahetukaḥ |
punarārambhavaiyarthyaṃ nityadīptaḥ prasajyate || 3 || 
燃不待可燃 則不從緣生
火若常燃者 人功則應空 
gzhan la ltos pa med pa’i phyir | | ’bar bar byed rgyu las mi ’byung | |
rtag tu ’bar ba yin na ni | | rtsom pa don med nyid du ’gyur | | 
3. [Fire] is without a cause, namely kindling, if it were independent of anything else;
In which case another beginning would be pointless, and there is perpetual burning. 
Because [fire] does not depend on anything else, it would not arise from causes for burning. If it burned permanently, starting it would be meaningless. 
ཡང་གཞན་ཡང་། དེ་ལྟ་་ཡིན་ན་ལས་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། །དེའི་ལས་སྲེག་པ་དང་འཆད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་(53B)སྟེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་ཡིན་ན། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་ལ། རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་ཡིན་ན་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་་བར་འགྱུར་རོ། །  
人功亦空答曰(23)燃不待可燃 則不從縁生(24)火若常燃者 人功則應空(25)燃可燃若異。則不待可燃有燃。若不待可(26)燃有然。則無相因法。是故不從因縁生。(27)復次若燃異可燃。則應常燃。若常燃者。應(28)離可燃別見有燃。更不須人功。 
སྨྲས་པ། མེ་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། བཤད་པ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་། །གང་གི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་བུད་ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ན་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན་དེ་ཡང་དེ་ལ་བུད་ཤིང་མེད་པས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་ན་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་(206A)ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མེ་འབར་བྱེད་ལ་ལྟོས་ན་ནི་འབར་བྱེད་མེད་ན་དེ་འཆི་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དེ་ལ་འབར་བྱེད་དེ་ཡང་མེད་པས་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་ཡིན་ན། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །མེ་རྟག་ཏུ་འབར་བ་་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་བྱུང་བ་དང་སྤར་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོམ་པ་དག་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུའང་འགྱུར་རོ། །  
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༑ རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང། །རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་ཡིན་ན། །རྩོམ་པ་དོན་མེད་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་འགྱུར་ལ། རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་ཡིན་ན་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །  
amumevārthaṃ pratipādayitukāma āha-
paratra nirapekṣatvādapradīpanahetukaḥ |
punarārambhavaiyarthyaṃ nityadīptaḥ prasajyate || 3 ||
 iti | tatra pradīpyate taditi pradīpanamindhanam | pradīpanaṃ heturasyeti pradīpanahetuka, na pradīpanahetukaḥ apradīpanahetukaḥ | yadi pradīpanādanyo 'gniḥ syāt, tadā indhananirapekṣaḥ syāt | yo hi yasmādanyaḥ, sa tannirapekṣo dṛṣṭaḥ, ghaṭādiva paṭaḥ | tataś ca paratra nirapekṣatvādapradīpanahetukaḥ syāt, pradīpanasāpekṣasya hi agneḥ tadabhāve syānnirvāṇam | yadā tu pradīpananirapekṣa, tadā nirvāṇapratyayavaikalyānnityapradīpta eva bhavet | nityapradīpte cāgnau sati agneraparinirvāṇārthaṃ (pp_87) cāsya upādānasaṃdhukṣaṇādikaṃ vyarthameva syāt | evaṃ ca sati akarmako 'gniḥ kartā syāt | na ca avidyamānakarmakasya kartṛtvaṃ vandhyāsutasyeva | tasmādindhanādagneranyatvam iti na yujyate || 3 || 
tatraitat syād idhyamānam indhanaṃ bhavatīti cet |
kenedhyatām indhanaṃ tat tāvanmātram idaṃ yadā || 4 || 
若汝謂燃時 名為可燃者
爾時但有薪 何物燃可燃 
de la gal te ’di snyam du | | sreg bzhin bud shing yin sems na | |
gang tshe de tsam de yin na | | gang gis (7a1)bud shing de sreg byed | | 
4. If it is maintained: Kindling is that which is being kindled,
By what is kindling kindled, since kindling is only that [kindling]?
It is inherent existence that would make extinguishing / liberation impossible 
Concerning this, if one thinks that while burning it is firewood, if it is such only at that time, by what could that firewood be ignited? 
དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། བསྲེག་བཞིན་བུད་ཤིང་ཡིན་སེམས་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་བསྲེག་བཞིན་པ་ཉིད་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་བྱེད། གང་གི་ཚེ་བསྲེག་བཞིན་པ་་དེ་ཙམ་བུད་ཤིང་ཡིན་ཞིང་གཞན་གང་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་བསྲེག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ན། མེ་གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་པར་བྱེད་དེ། མེ་མེད་པར་ཡང་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། །  
何以故(29)若汝謂燃時 名爲可燃者(15a1)爾時但有薪 何物燃可燃(2)若謂先有薪燒時名可燃者。是事不爾。若(3)離燃別有可燃者。云何言燃時名可燃。 
དེ་ལྟ་ན་ལས་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མི་འཐད་པས་མེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། །སྲེག་ཤིང་བུད་ཤིང་ཡིན་སེམས་ན། །དེ་ལ་་གལ་ཏེ་ལ་ལས་འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཕྱིར་མེས་ཁྱབ་ཅིང་མེས་བསྲེག་བཞིན་པ་བུད་ཤིང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་མེ་ལ་བུད་ཤིང་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། བུད་ཤིང་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ལ་བུད་ཤིང་མེད་པར་ཐལ་བར་གྱུར་ན་སྐྱོན་གང་དག་བསྟན་པ་དེ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་བསྲེག་བཞིན་པ་དེ་ཙམ་ན་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་གཞན་གང་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་བསྲེག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྔ་རོལ་ན་མེ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གིས་ཁྱབ་ཅིང་གང་་གིས་བསྲེག་བཞིན་པ་ན་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་གཞན་དེ་གང་ཡིན། བསྲེག་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ལ་ཡང་ཅི་བུད་ཤིང་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མེ་ཡང་གཞན་ལ་བུད་ཤིང་ཀྱང་གཞན་ཞེས་བསམ་པ་འདི་འབྱུང་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྲེག་བཞིན་པའི་གནས་་སྐབས་ཉིད་ལ་མེས་ཁྱབ་ཅིང་མེས་བསྲེག་བཞིན་པ་བུད་ཤིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་གང་གི་ཕྱིར་མེས་ཁྱབ་ཅིང་མེས་བསྲེག་བཞིན་པ་བུད་ཤིང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མེ་ལ་བུད་ཤིང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་་དེ་དག་སོན་གནས་བཞིན་ནོ། །  
ཇི་སྟེ་ཕ་རོལ་པོ་དག་སློབ་དཔོན་གྱིས་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པས། རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གསུངས་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་པས། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ། །སྲེག་བཞིན་བུད་ཤིང་ཡིན་སེམས་ན། །མེས་ཁྱབ་ཅིང་སྲེག་བཞིན་པ་ཉིད་ན་དེ་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་ཞིང། མེ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་བུད་ཤིང་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཉེ་བར་བཞག་པ་བརྗོད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པས་གླགས་ཡོད་པའི་སྐྱོན་གྱི་གཞིའོ། །གཞན་ཉིད་མི་འདོད་ན། དམ་བཅས་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཉོན་ཅིག་གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །(131B)གང་གི་ཚེ་མེའི་རྐྱེན་གྱིས་འབར་བ་དང་བཅས་པ་དེ་ཙམ་དུ་བུད་ཤིང་དེ་ཡིན་པར་བརྗོད་ན། གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་པར་བྱེད། ཐ་སྙད་དུ་ཡང་འབའ་ཞིག་བྱུང་བ་ལ་ནི་བུད་ཤིང་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་འབར་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ནི་མེ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་དེ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་གང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་འཐད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་དེ་ནི་རང་གི་བློ་གྲོས་ཡང་བར་སྟོན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་བརྣག་པ་གཞན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་མེའི་མཚན་ཉིད་འགའ་ཞིག་གིས་སྲེག་བཞིན་པ་ན་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་གྲང་ན་དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་སྔར་བསྟན་བས་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་བརྩལ་བའི་ཕྱིར་མེད་པས། གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་ཙམ་དྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རེག་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དེ་ཙམ་སྲེག་པ་དང། ཚོས་པ་དང། སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཚེ་ནའོ། །ཡང་ན་བུད་ཤིང་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ལས་མེ་ཤས་ཆེ་བར་མ་གྱུར་པ་འམ། གསུམ་པོ་དག་ཡིན་པར་བརྗོད་ལ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་འམ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། སྲེག་པར་བྱེད་པ་དག་མ་ཡིན་ལ། མེ་ཡང་འབྱུང་བ་འམ། འབྱུང་བ་འདུས་པ་ཡིན་པར་ཕ་རོལ་པོ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ངེས་པར་བྱ་ནུས་ཏེ། དོན་དམ་པར་མེ་ནི་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང་རགས་པ་ཉིད་དང། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པ་ཉིད་དང། ཕྱི་རོལ་པ་ཉིད་དང། སྐྱེ་བ་ཅན་ཉིད་དང། རྒྱུ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་མེ་ནི་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འཐད་པས། གང་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ཡིན་ན། །གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ནས། ཐ་སྙད་དུ་མེ་འམ་བུད་ཤིང་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་འབྱུང་བ་འདུས་པ་དེ་ཙམ་མེ་འམ་བུད་ཤིང་དེ་ཡིན་ན་གང་གིས་བུད་ཤིང་དེ་སྲེག་པར་བྱེད་(132A)དེ་ལྟ་བས་ན་སྲེག་བཞིན་པ་ན་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ས་ལ་སོགས་པ་དག་དབྱེར་མེད་པར་གནས་པ་ལ། སྲེག་པར་བྱེད་པ་མེའི་ཁམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་རིགས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རམ། ས་ལ་སོགས་པ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དཔེ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །གྲགས་པའི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ། སྔར་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་པ་དག་ན་རེ། རྡུལ་ཕྲན་དེ་བདག་གི་ཕྱོགས་དང་ཕྲད་པ་ལ་བདག་དང་ལྡན་པ་མ་མཐོང་བས་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་དེ་བདག་གི་ཕྱོགས་དང་ཕྲལ་ནས་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་ཕྲད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྲད་པ་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་ཀྱིས་གནས་སུ་བྱེད་དོ། །རྡུལ་ཕྲན་ཕྲད་པ་དང་བཅས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་པས་ཀྱང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པས་རྡུལ་ཕྲན་དང་ཕྲད་པས་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སྣང་བྱེད་ཀྱི་རྫས་བརྩམས་པ་མེ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་མེ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བསྲེག་བྱ་ཡང་བུད་ཤིང་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དག་གིས་དགག་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་སྣང་བྱེད་ནི་མེ་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། དེ་ལས་གཞན་པའི་འབྱུང་བ་དག་བཞིན་ནོ། །རྩོམ་པ་དགག་པ་ཡང་དོན་དམ་པར་མེའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ནི་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དམ་བཅས་པ་དེའི་དོན་གང་ཡིན། ཅི་གཞན་དག་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལྟར་ན་ནི་(132B)ཅི་སྟེ་བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ནི་དཔེ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟག་པ་སྔ་མ་ལྟར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང། བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་ས་ལ་སོགས་པ་མེ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་དཔེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།།ཡང་ན་དོན་དམ་པར་མེ་ནི་མེའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་གིས་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆུ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དང། ཆུད་ཟ་བ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ༑ །གྲངས་ཅན་དག་ནི་སྙིང་སྟོབས་དང་རྡུལ་ཤས་ཆེ་བའི་སྒྲ་དང། རིག་པ་དང། གཟུགས་དག་ནི་མེ་ཡིན་ལ། མུན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ནི་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་སྨྲ་ཞིང་དེས་དེ་ལ་ཁྱབ་པར་འདོད་པས། བུད་ཤིང་གི་རྒྱུས་མེ་འབྱུང་བས་བུད་ཤིང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་པས། ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤངས་སོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མེ་ནི་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དགག་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་དམ་བཅས་པའི་དོན་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོག་ན། ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པ་འམ་དཔེ་མེད་དོ་ཞེས་རྒོལ་བར་བྱེད་ན། དེ་ལ་འདིར་དགག་པ་དེ་ནི་སྲེག་པ་ཉིད་དགག་པ་ཁོ་ནས་མཐུ་ཟད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། སྲེག་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་ནི་སྒྲ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད་ལ། ས་ལ་སོགས་པ་སྲེག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་དག་ཉིད་དཔེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དཔྱད་པ་རྒྱས་པས་ཆོག་གོ་ །  
atrāha- yad etad uktam-
anyaścedindhanādagnirindhanādapyṛte bhavet |
iti, tadayuktam | ihānyatve 'pi sati agnīndhanayorna vinaiva indhanena agnerastitvam | yasmājjvālāparigato 'rtho dāhyatvalakṣaṇaḥ indhanam | tadāśrayeṇa ca agnirupalabhyate na pṛthak | yadā caitad evam, agnisaṃbandhādevendhanavyapadeśo bhavati, indhanāśrayeṇa cāgnirupalabhyate na pṛthak, tadā anyaścedindhanādagnirityādidoṣaprasaṅgasya nāstyevāvasara iti | asya pakṣasyāṣyayuktatāmudbhāvayann āha-
tatraitasmādidhyamānamindhanaṃ bhavatīti cet |
kenedhyatāmindhanaṃ tattāvanmātramidaṃ yadā || 4 ||
 yadi manyase jvālāparigato 'rtho dāhyalakṣaṇaḥ indhanam, tadāśrayaścāgniriti, evam api parikalpyamāne indhanamagnirdahatīti nopapadyate | yasmāt
kenedhyatāmindhanaṃ tattāvanmātramidaṃ yadā |
ihendhanamagnirdahatīti parikalpyamāne jvālāparigataṃ dāhyamindhanamiti, na caitadvayatirekeṇāparamagniṃ paśyāmo yenendhanaṃ dahyeta | yasmādetāvanmātramidamupalabhyate yaduta jvālāparigataṃ dāhyamātram | yadā caitadvayatirikto nāstyagniḥ, tadā kena tadindhanaṃ dāhyatām? tāvanmātramidaṃ yadā, idhyamānamātramidaṃ yadetyarthaḥ | tasmānnāgnirindhanaṃ dahati tadvayatiriktāgnyabhāvāt | yadā caivam, tadā kutaḥ kasyacijjvālāparigatir iti sa eva doṣo na vepate || 4 || 
anyo na prāpsyate ’prapto na dhakṣyaty adahan punaḥ |
na nirvāsyaty anirvāṇaḥ sthāsyate vā svaliṅgavān || 5 || 
若異則不至 不至則不燒
不燒則不滅 不滅則常住 
gzhan phyir mi phrad phrad med na | | sreg par mi ’gyur mi sreg na | |
’chi bar mi ’gyur mi ’chi na | | rang rtags dang yang ldan par gnas | | 
5. [Fire], when different and not obtained [through kindling], will not obtain; not burning, it will not burn later;
Without extinction, it will not be extinguished; if there is no extinction, then it will remain with its own characteristics. 
Because [fire] is other, it would not connect; if it did not connect, it would not ignite; if it did not ignite, it would not die; if it did not die, it would also remain in possession of its own characteristic. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གཞན་ན་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །སྲེག་པར་མི་འགྱུར་མི་་སྲེག་ན། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་མི་འཆི་ན། །རང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པར་གནས། །མེ་གཞན་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་དང་མི་ཕྲད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་ལྟོས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲད་པ་མེད་ན་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་སྲེག་ན་འཆི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་འཆི་་ན་རང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །  
復(4)次(5)若異則不至 不至則不燒(6)不燒則不滅 不滅則常住(7)若燃異可燃。則燃不應至可燃。何以故。不(8)相待成故。若燃不相待成。則自住其體。何(9)用可燃。是故不至。若不至則不燃可燃(10)何以故。無有不至而能燒故。若不燒則(11)無滅。應常住自相。是事不爾。 
ཡང་གཞན་ཡང་། གཞན་ན་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །སྲེག་པར་མི་འགྱུར་མི་སྲེག་ན། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་མི་འཆི་ན། །རང་གི་བརྟགས་དང་ལྡན་པར་གནས། །མེ་གཞན་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་དང་མི་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྲད་པ་མེད་ན་དེ་སྲེག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཕྲད་པ་(206B)མེད་ཀྱང་སྲེག་པར་འགྱུར་ན་ནི། ཕྱོགས་གཅིག་ན་འདུག་པས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་སྲེག་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཕྲད་པ་དེ་མི་འཐད་པས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་བསྲེག་བཞིན་པ་ན་བུད་ཤིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་འཐད་དོ། །མི་སྲེག་ན་འཆི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མེས་བུད་ཤིང་་བསྲེགས་ན་ནི་བུད་ཤིང་ཟད་པས་འཆི་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མི་སྲེག་པ་ལ་འཆི་བ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར། མི་འཆི་ན་ནི་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་རྟག་ཏུ་འབར་བ་དང་། གང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་ཉིད་དུ་གནས་པར་་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་དེ་བུད་ཤིང་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། གཞན་ན་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །སྲེག་པར་མི་འགྱུར་མི་སྲེག་ན། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་མི་འཆི་ན། །རང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པར་གནས། །མེ་གཞན་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་དང་མི་ཕྲད་དེ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ཉིད་བུད་ཤིང་དང་མ་ཕྲད་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྲད་པ་མེད་ན་སྲེག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདིར་མེ་དང་བུད་ཤིན་(133A)དག་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་ཞིང་ཕྲད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྲེག་ན་འཆི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུད་ཤིང་མེད་པར་ཡང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཆི་ན་རང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་རང་གི་རྒྱུ་མེད་པར་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མེ་དེ་བུད་ཤིང་ལས་གཞན་ནམ་འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན། དེ་དེ་ལས་གཞན་ཡིན་པར་དམ་འཆའ་བ་ལ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལ་འདིར་གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པས་དེའི་དབང་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གཞན་ཉིད་རང་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ཕྲད་པར་བསྟན་པར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་གཞན་ཉིད་དང་དགག་པ་བསྟན་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་དགག་པ་དེ་ཡང་བསྡིགས་པས་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གི་གཞན་ཉིད་དགག་པ་བཞིན་དུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན། གང་དང་གང་དུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །གཞན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་འོག་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་བས་འདིར་བསྟན་པར་མི་བྱའོ།། །།དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་བམ་པོ་དགུ་པ།  
api ca | anyatvābhyupagame 'gnīndhanayoridhyamānavyapadeśābhāvātkuta idhyamānamindhanam, kuto vā indhanamagnirdhakṣyatīti pratipādayann āha-
anyo na prāpsyate 'prāpto na dhakṣyatyadahan punaḥ |
na nirvāsyatyanirvāṇaḥ sthāsyate vā svaliṅgavān || 5 ||
 yadi indhanādanyo 'gniḥ syāt, so 'nyatvādandhakāramivendhanaṃ na prāpnuyāt | na ca dhakṣyati aprāptatvādviprakṛṣṭadeśāvasthitamivetyabhiprāyaḥ | evaṃ ca idhyamānamindhanaṃ bhavatīti nopapannameva | tataś ca agnernirvāṇaṃ na syāt | anirvāṇaś ca svaliṅgavāneva sthāsyati, pradīpta ityarthaḥ | vāśabdo 'vadhāraṇe draṣṭavyo vikalpārtho vā | svaliṅgavāneva agniḥ sthāsyati, yadi vā nāstyanyatvamagnerindhanāditi | samuccaye vā | anyo na prāpsyati na dhakṣyati na ca nirvāsyati svaliṅgavāṃś ca sthāsyati | tasmādayuktamindhanādanyatvamagneḥ || 5 || 
anya evendhanād agnir indhanaṃ prāpnuyād yadi |
strī saṃprāpnoti puruṣaṃ puruṣaś ca striyaṃ yathā || 6 || 
燃與可燃異 而能至可燃
如此至彼人 彼人至此人 
ji ltar bud med skyes pa dang | | skyes pa’ang bud med phrad pa bzhin | |
gal te shing las me (2)gzhan na | | shing dang phrad du rung bar ’gyur | | 
6. [The opponent claims:]
If fire is different from kindling it could obtain the kindling
As a woman obtains a husband, and a man [obtains] a wife. 
Just as a woman connects with a man and a man too with a woman, although fire is other than wood, it is fit to connect with wood. 
འདིར་སྨྲས་པ། མེ་གཞན་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་དང་མི་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཡང་། །ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དང་། །སྐྱེས་པའང་་བུད་མེད་ཕྲད་པ་བཞིན། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཡིན་ན་ཡང་བུད་ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཕན་ཚུན་ནས་ཕྲད་དུ་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །  
問曰(12)燃與可燃異 而能至可燃(13)如此至彼人 彼人至此人(14)燃與可燃異。而能至可燃。如男至於女。(15)如女至於男。 
སྨྲས་པ། མེ་གཞན་ཡིན་ན་བུད་ཤིང་དང་མི་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཡང་། །ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཡིན་་ན་ཡང་བུད་ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དང་། །སྐྱེས་པའང་བུད་མེད་ཕྲད་པ་བཞིན། །  
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་སྐྱེས་པ་དང། བུད་མེད་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཕྲད་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི། དེས་ནི་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཀྱང་ཕྲད་པ་མེད་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་ན་མི་ཕྲད་ཕྲད་མེད་ན། །སྲེག་པར་མི་འགྱུར་མི་སྲེག་ན། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་མི་འཆི་ན། །རང་གི་རྟགས་དང་ལྡན་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དེ་དག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་གྲང་ན། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱེས་པ་དང། བུད་མེད་དག་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཕྲད་པར་གྲགས་པ་སྙོན་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དང། །སྐྱེས་པ་འང་བུད་མེད་ཕྲད་པ་བཞིན། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཡང། །ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲ་བར་ནུས་སོ། །བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མ་གསུངས་ཀྱང། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་(133B)ཕྱེད་གོང་མ་ཤོས་བསྣོར་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྨྲ་བར་འདོད་པའི་དོན་བསྟན་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་ཚིག་གི་དོན་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་གི་སྒྲ་རྟག་སྟེ། གཟུགས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། ལ་ལ་ན་རེ། ཇི་ལྟར་ལས་གཟུགས་ཅན་མི་རྟག་པ་ལྟར་སྒྲ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བས། དེས་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །  
atrāha- ayuktamagnīndhanayoranyatvam, yasmān na prāpsyate 'prāpto na dhakṣyatyadahan punarityādi, tadayuktam | dṛṣṭā hi anyatve strīpuruṣayoḥ prāptiḥ, evamagnīndhanayorapi bhaviṣyatīti | ucyate-
anya evendhanādagnirindhanaṃ prāpnuyādyadi |
strī saṃprāpnoti puruṣaṃ puruṣaś ca striyaṃ yathā || 6 ||
 syādetad evam, yadi strīpuruṣavatparasparānapekṣā agnīndhanayoḥ siddhiḥ syāt || 6 || 
anya evendhanād agnir indhanaṃ kāmam āpnuyāt8 |
agnīndhane yadi syātām anyo’nyena tiraskṛte || 7 || 
若謂燃可燃 二俱相離者
如是燃則能 至於彼可燃 
gal te me dang shing dag ni | | gcig gis gcig ni bsal gyur na | |
shing las me gzhan nyid yin yang | | shing dang phrad par ’dod la rag | | 
7. [Nagarjuna answers:]
Though fire is different from kindling, it could indeed obtain the kindling,
On the condition that both fire and kindling can be reciprocally differentiated [—but, this is impossible]. 
If fire and wood eliminated each other, even though fire is something other than wood, it would have to connect with wood. 
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་མེ་དང་ཤིང་དག་ནི། །གཅིག་གིས་གཅིག་ནི་བསལ་་གྱུར་ན། །ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག །གལ་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དག་བཞིན་དུ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཞིང་གཅིག་གིས་གཅིག་བསལ་བར་གྱུར་ན་ནི། བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་བུད་ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་(54A)རག་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཡིན་ཡང་བུད་ཤིང་དང་ཕྲད་དུ་རུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
答曰(16)若謂燃可燃 二倶相離者(17)如是燃則能 至於彼可燃(18)若離燃有可燃。若離可燃有燃。各自成(19)者。如是則應燃至可燃。而實不爾。何以(20)故。離燃無可燃。離可燃無燃故。今離男(21)有女。離女有男。是故汝喩非也。喩不成故。(22)燃不至可燃。問曰。燃可燃相待而有。因可(23)燃有燃。因燃有可燃。二法相待成。 
བཤད་པ། གལ་ཏེ་མེད་དང་ཤིང་དག་ནི། །གཅིག་གིས་གཅིག་ནི་བསལ་གྱུར་ན། །ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་། །ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག །གལ་་ཏེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དག་བཞིན་དུ་གཅིག་གིས་གཅིག་བསལ་བར་གྱུར་ན་ནི་བུད་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་ལ་བསམས་བ་བཞིན་དུ། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དང་ཕྲད་པ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་དང་ཕྲད་པར་ཡང་འདོད་ལ་རག་ན་་གང་གི་ཚེ་བསྲེག་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ལ་བསམ་པ་འདི་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཐད་པར་ག་ལ་འགྱུར། སྨྲས་པ། འདིར་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། གཞན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རིགས་པས་དེ་གཉིས་གཅིག་པ་ཉིད་དམ། གཞན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང་གོ་སླ་སྟེ། རེ་ཞིག་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ནི་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། དེ་ནི་བཞད་གང་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། །གང་དག་དངོས་པོ་གཅིག་པ་དང་། །དངོས་པོ་གཞན་པ་ཉིད་དུ་ནི། །གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ཡོད་མིད་པ། །དེ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཧི་ལྟར་ཡོད། །  
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་མེ་དང་ཤིང་དག་ནི། །གཅིག་གིས་གཅིག་ནི་བསལ་གྱུར་ན། །ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང། ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག་གལ་ཏེ་མེ་དང་ཤིང་དག་གཅིག་གིས་གཅིག་བསལ་བར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་སུ་འབྲེལ་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང། །ཤིང་དང་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར། བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་དག་བཞིན་དུ་ཕྲད་པར་འདོད་ལ་རག་ན་ཞེས་གླགས་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་ཁས་བླངས་ནས་ལན་འདེབས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཁོ་བོས་གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པ་དག་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་མི་དད་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྲད་པ་བསལ་བར་གྱུར་ན་ནི། གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང། དམ་བཅས་པའི་དོན་དེ་ཡང་འཐད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་མི་འདོད་དེ༑ དེ་དག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་སུ་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྲད་པ་གཞན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་པས་གཞན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ལ་གླགས་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། རང་དབང་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བུད་མེད་དང། སྐྱེས་པ་དག་ཕྲད་ནས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དག་མི་སྲིད་པས། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པས། ཕ་རོལ་པོའི་ཚིག་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཙམ་སྟེ། རང་གི་བློ་གྲོས་ཡང་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མེ་(134A)དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྨྲས་པའི་སྒྲུབ་པའི་དཔེ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་དག་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་མེད་དེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་དག་བཞིན་ནོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ལ་ནི་མེ་འདིའི་བུད་ཤིང་ནི་འདིའོ། །བུད་ཤིང་འདིའི་སྲེག་པ་ནི་འདིའོ་ཞེས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་བོ། །  
na tvastīty āha-
anya evendhanādagnirindhanaṃ kāmamāpnuyāt |
agnīndhane yadi syātāmanyonyena tiraskṛte || 7 ||
 na tv evaṃ saṃbhavati yadindhananirapekṣo 'gniḥ syāt, agninirapekṣaṃ cendhanam iti | tasmād dṛṣṭāntavaiyarthyam | anyonyāpekṣādhīnajanmanāṃ satyanyatve yeṣāṃ prāptiḥ siddhā, teṣāmeva dṛṣṭāntatvenopādānaṃ nyāyyaṃ syāt | te ca na saṃbhavantīti na yuktametadanyatve sati prāptirastīti || 7 || 
yadīndhanam apekṣyāgnir apekṣyāgniṃ yadīndhanam |
katarat pūrvaniṣpannaṃ yad apekṣyāgnir indhanam || 8 || 
若因可燃燃 因燃有可燃
先定有何法 而有燃可燃 
gal te shing ltos me yin la | | gal te me ltos shing yin na | |
gang ltos me (3)dang shing ’gyur ba | | dang por grub pa gang zhig yin | | 
8. If the fire is dependent on the kindling, and if the kindling is dependent on the fire
Which is attained first, dependent on which they are fire and kindling? 
If fire were dependent on wood and wood were dependent on fire, of what becomes fire and wood dependently, which would be established first? 
འདིར་སྨྲས་པ། བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ན་མེ་ཡིན་ལ་མེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་བུད་ཤིང་ཡིན་པས་་བུད་ཤིང་དང་མེ་དག་ནི་ལྟོས་པ་ཅན་དུ་འགྲུབ་བོ། །འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ལ། །གལ་ཏེ་མེ་ལྟོས་ཤིང་ཡིན་ན། །གང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་དང་ཤིང་། །དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་ལ། མེ་ལ་ལྟོས་ནས་བུད་ཤིང་ཡིན་་ན་གང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའམ། བུད་ཤིང་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་གཉིས་ལས་དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་བུད་ཤིང་དང་པོར་གྲུབ་ལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་པར་སེམས་ན།  
答曰(24)若因可燃燃 因燃有可燃(25)先定有何法 而有燃可燃(26)若因可燃而燃成。亦應因燃可燃成。是中(27)若先定有可燃。則因可燃。而燃成。若先定(28)有燃。則因燃可燃成。今若因可燃而燃成(29)者。則先有可燃而後有燃。不應待燃而(15b1)有可燃。何以故可燃在先燃在後故。若燃(2)不燃可燃。是則可燃不成。又可燃不在餘(3)處離於燃故。若可燃不成。燃亦不成。若先(4)燃後有可燃。燃亦有如是過。是故燃可燃。(5)二倶不成。 
སྨྲས་པ། །ཕན་(207A)ཚུན་ལྟོས་པ་ལས་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་ལ། མེ་ལ་ལྟོས་ནས་བུད་ཤིང་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ལ། །གལ་ཏེ་མེ་ལྟོས་ཤིང་ཡིན་ན། །གང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་དང་ཤིང་། །དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་་མེ་ཡིན་ལ། མེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་ཤིང་ཡིན་ན། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའམ། བུད་ཤིང་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་གཉིས་ལས་དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན།  
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ལ། །གལ་ཏེ་མེ་ལྟོས་ཤིང་ཡིན་ན། །གང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་དང་ཤིང། །དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཅི་བུད་ཤིང་གང་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་འགྲུབ་པ་འམ། འོན་ཏེ་མེ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་བུད་ཤིང་འགྲུབ་པའི་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ལས་དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཡང་རུང་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་དང་པོར་གྲུབ་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་ལྟོས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང། དཔེའི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཡོད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་རྟོག་ན་ནི་དོན་འགལ་བ་ཉིད་དང། སྒྲུབ་པའི་དཔེ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཡོད་དོ། །  
atrāha- yady api agnīndhanayoḥ strīpuruṣavatparasparanirapekṣā siddhirnāsti, tathāpi parasparāpekṣā tāvadasti | tataś ca astyevāgnīndhanayoḥ svarūpasiddhiḥ parasparasāpekṣatvāt | na hi avidyamānayorvandhyāputraduhitroḥ parasparāpekṣatā dṛṣṭeti | ucyate | evamapi-
yadīndhanamapekṣyāgnirapekṣyāgniṃ yadīndhanam |
kataratpūrvaniṣpannaṃ yadapekṣyāgnirindhanam || 8 ||
 asyendhanasya ayamagnirdāhakaḥ kartā, ityevaṃ yadi indhanamapekṣyāgnirvyavasthāpyate, asyāgneridamindhanaṃ karmetyevamagnimapekṣya yadīndhanam, tat kataradanayoḥ pūrvaniṣpannam? kimindhanaṃ yadapekṣyāgni syāt, uta agniryamapekṣyendhanaṃ syāt? tatra yadi indhanaṃ pūrvaniṣpannam iti kalpyate, tadayuktam, agninirapekṣasya anidhyamānasyendhanatvābhāvāt, tṛṇādeḥ sarvasya caiva indhanatvaprasaṅgāt | atha pūrvamagniḥ paścādindhanamiti, tadapyayuktam, indhanātpūrvasiddhasyāgnerasaṃbhavāt, nirhetukatvaprasaṅgāt | paścāccāpekṣayā niṣprayojanatvāt | tasmānnāsti atra kiṃcitpūrvasiddhaṃ yadapekṣya itarasya siddhi syāt || 8 || 
yadīndhanam apekṣyāgnir agneḥ siddhasya sādhanam |
evaṃ satīndhanaṃ9 cāpi bhaviṣyati niragnikam || 9 || 
若因可燃燃 則燃成復成
是為可燃中 則為無有燃 
gal te shing ltos me yin na | | me grub pa la sgrub par ’gyur | |
bud par bya ba’i shing la yang | | me med par ni ’gyur pa yin | | 
9. If fire is dependent on kindling, so is the proof of the proved fire.
Thus, being kindling it will exist without fire. 
If fire were dependent on wood, [already] established fire would be established [again]. Firewood also would be [such] even without fire. 
དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མེ་ཡིན་ན། །མེ་གྲུབ་པ་ལ་་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་དང་པོར་གྲུབ་ལ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་མེ་གྲུབ་ཟིན་པ་ཡང་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། བུད་པར་བྱ་བའི་ཤིང་ལ་ཡང་། །མེ་མེད་པར་ནི་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ན་བུད་ཤིང་ལ་ཡང་མེ་མེད་པར་་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ལྟོས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
復次(6)若因可燃燃 則燃成復成(7)是爲可燃中 則爲無有燃(8)若欲因可燃而成燃。則燃成已復成。何以(9)故。燃自住於燃中。若燃不自住其體。從可(10)燃成者。無有是事。是故有是燃從可燃(11)成。今則燃成復成。有如是過。復有可燃(12)無燃過。何以故。可燃離燃自住其體故。是(13)故燃可燃相因待。無有是事。 
དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་བུད་ཤིང་དང་པོར་གྲུབ་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤིང་་ལྟོས་མེ་ཡིན་ན། །མེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་བུད་ཤིང་དང་པོར་གྲུབ་པ་ལ་དེ་ལྟོས་ནས་མེ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་མེ་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མེ་གྲུབ་ན་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པར་འཐད་ཀྱི། མེ་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་་ལྟོས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་མེད་པར་ཡང་མེ་རང་གིས་གྲུབ་པ་ལྟོས་པར་ནུས་པ་ལ་ཁྱོད་ཡང་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དོན་མེད་པ་ཡོད་དམ། ཡང་གཞན་ཡང་། བུད་པར་བྱ་བའི་ཤིང་ལ་ཡང་། །མེ་མེད་པར་ནི་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ན་བུད་ཤིང་ལ་ཡང་མེ་་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བུད་ཤིང་ཡང་གྲུབ་པ་ན་མེ་ལ་ལྟོས་པར་འཐད་ཀྱི། བུད་ཤིང་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་མེ་ལ་ལྟོས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་དེ་ཉིད་ཀྱང་མེ་མེད་པར་རང་གིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཁྱོད་ཡང་མེ་ལ་ལྟོས་ནས་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པ་དོན་་མེད་པ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་དམ། དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེ་སྔར་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བུད་ཤིང་འགྲུབ་པར་རྟོག་ན་ཡང་སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །  
ཅི་སྟེ་ཡང་བུད་ཤིང་དང་པོར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་སྙམ་ན་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཤིང་ལྟོས་མ་ཡིན་ན། །མེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། །མི་གྲུབ་པ་ལ་བརྗོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྙད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ལ། བུད་པར་བྱ་བའི་ཤིང་ལ་ཡང། །མེ་མེད་པར་ནི་འགྱུར་བ་ཡིན། །བུད་ཤིང་དེ་སྔར་མེ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་བུད་ཤིང་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ནི་མི་འདོད་པས་འདིར་གླགས་ཡོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མངོན་ཏེ། དོན་དམ་པར་བུད་ཤིང་ནི་མེའི་སྔ་རོལ་ན་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །(134B) དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་དང་པོར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ནི་དུས་མཉམ་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བ་ལང་གི་རྭ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་གཡས་པ་དང། གཡོན་པ་ཉིད་འགྲུབ་པ་བཞིན་ནོ༑ །  
athāpi manyase- pūrvamindhanaṃ paścādagniriti, evamapi
yadīndhanamapekṣyāgniragneḥ siddhasya sādhanam |
 bhaviṣyati | yadi indhanamapekṣyāgnirbhaviṣyatīti parikalpyate, evaṃ tarhi siddhasya sato 'gneḥ punarapi sādhanaṃ syāt | vidyamānasyaiva padārthasya siddharūpasyāpekṣā yujyate | na hi avidyamāno devadatto gṛhe kaṃcidapekṣate | evaṃ yadi agnirvidyamāno na syāt, nāsāvindhanamapekṣate | tasmādastitvamagne rambhupeyam | tadā ca kimasya indhanasyāpekṣayā punaḥ kartavyam? na hi siddho 'gniḥ punarindhanena (pp_89) kartavyo yadarthamindhanāpekṣāsāphalyaṃ syāt | tasmādindhanamapekṣyāgnirbhavatīti na yuktam |
api ca | yadi indhanamapekṣyāgnirbhavatīti parikalpyate-
evaṃ satīndhanaṃ cāpi bhaviṣyati niragnikam || 9 ||
 yadi indhanamasiddhaṃ syāt, naiva tadagninā apekṣyeta, asiddhasyāpekṣāyogāt | tasmānniragnikasyendhanasya siddhirabhyupeyā, na caivametaditi na yuktametaditi || 9 || 
yo ’pekṣya sidhyate bhāvas tam evāpekṣya sidhyati |
yadi yo ’pekṣitavyaḥ sa sidhyatāṃ kam apekṣya kaḥ || 10 || 
若法因待成 是法還成待
今則無因待 亦無所成法 
gal te dngos po gang ltos ’grub | | de nyid la yang ltos nas ni | |
ltos bya gang (4)yin de ’grub na | | gang la ltos nas gang zhig ’grub | | 
10. When a thing (bhava) is proved by being dependent on something else, then it proves the other by being dependent [on it].
If that which is required for dependence must be proved, then what is dependent on what? 
If a thing (A) is established dependently (on B), [but] if what it depends upon (B) is established also in dependence on that very thing (A), what would be established in dependence on what? 
འདིར་སྨྲས་པ། དེ་དག་གང་ཡང་རུང་བ་དང་པོར་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་འགྲུབ་བོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་འགྲུབ་ན། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་ཅིང་། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་་ལྟོས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགྲུབ་ན། བོད་པའི་ཚིག་འོ་ན་གྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར།  
復次(14)若法因待成 是法還成待(15)今則無因待 亦無所成法(16)若法因待成。是法還成本因待。如是決定則(17)無二事。如因可燃而成燃。還因於燃而(18)成可燃。是則二倶無定。無定故不可得。 
སྨྲས་པ། ཅི་མ་སྨྲས་པ་ལ་སྐྱོན་དེ་ལྟ་བུ་འདོགས་པར་བྱེད་དམ། གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོས་དེ་དག་་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་བོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་དང་པོར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་དང་པོར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཉིད་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གང་གི་ལན་ཡིན། བཤད་པ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་པར་རྟོག་ན་གང་ཡང་རུང་བ་དང་པོར་འགྲུབ་(207B)པར་མི་འདོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་འགྲུབ་པར་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་འགྲུབ་ན། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྟོས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་འགྲུབ་ན། འོ་ན་གྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ་པ་དེ་སྨྲོས་ཤིག །ཅི་ཁྱོད་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་སྐྱེ་བོ་མཁས་པའི་ཁ་ནས་་བརྗོད་པའི་ཚིག་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དག་ཡིན་ལ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་དག་ནི་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྔོན་ཆད་མ་གྲགས་སམ། དཔེར་ན་གྲུ་ལ་བསྟོད་པ་གཅིག་གི་སྐྱབས་སུ་གཅིག་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །  
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་གྲུབ་ན། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར་མེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་ནས་འགྲུབ་ཅིང་མེ་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་མེ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྟོས་པར་བྱ་བ་བུད་ཤིང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགྲུབ་ན་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཡང་རུང་བ་མེ་ཉིད་དམ་བུད་ཤིང་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །  
atha matam- yaugapadyenaiva indhanasiddhayā agnisiddhiḥ, agnisiddhayā ca indhanasiddiḥ | tataś ca ekasyāpi pūrvasiddhayanabhyupagamāt, tatra yad uktam-
kataratpūrvaniṣpannaṃ yadapekṣyāgnirindhanam |
iti, tadayuktam iti | ucyate | evamapīṣyamāṇe ubhayasyāpi nāsti siddhiḥ | yasmāt-
yo 'pekṣya sidhyate bhāvastamevāpekṣya sidhyati |
yadi yo 'pekṣitavyaḥ sa sidhyatāṃ kamapekṣya kaḥ || 10 ||
 tatra yadi yaḥ agnyākhyo bhāvaḥ yamindhanākhyaṃ bhāvamapekṣya sidhyati, indhanākhyaś ca bhāvaḥ yo 'gninā ātmasiddhayarthamapekṣitavyaḥ, sa yadi tameva agnyākhyaṃ padārthamapekṣya sidhyati, kathyatāmidānīṃ sidhyatāṃ kamapekṣya kaḥ iti | yadā ca agnyabhāve sati indhanasya siddhireva nāsti, tadā akāraṇasyendhanasyābhāvāt kutastaddhetuko 'gniḥ prasetsyati? evaṃ ya indhanākhyo bhāvaḥ yamagnyākhyaṃ bhāvamapekṣya sidhyati, agnyākhyaś ca bhāvo yaḥ indhanākhyena ātmasiddhayarthamapekṣitavyaḥ, sa yadi tamevendhanākhyaṃ bhāvamapekṣya sidhyati, kathyatāṃ kimidānīṃ sidhyatāṃ kamapekṣya kaḥ iti | yadā hi indhanābhāve sati agneḥ siddhirnāsti, tadā niṣkāraṇasyāgnerabhāvāt kutastaddhetukamindhanam? || 10 || 
yo ’pekṣya sidhyate bhāvaḥ so ’siddho ’pekṣate katham |
athāpy apekṣate siddhas tv apekṣāsya na yujyate || 11 || 
若法有待成 未成云何待
若成已有待 成已何用待 
dngos po ltos grub gang yin pa | | de ma grub na ji ltar ltos | |
ci ste grub pa ltos she na | | de ni ltos par mi rigs so | | 
11. If that thing is proved by being dependent, how can that which has not been proved be dependent?
So, that which is proved is dependent; but the dependence is not possible. 
How can a thing (A) which is established dependently (on B) be dependent (on B) when it (A) is not established? If one asks, “how can establishment be dependent?” It is not reasonable for it (A) to be dependent. 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་ལྟོས་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས། །ཇི་སྟེ་གྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། །དེ་ནི་ལྟོས་པར་(54B)མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་གང་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས་པར་བྱེད། དེ་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ལྟོས་པར་བྱ། ཇི་སྟེ་ཡང་གྲུབ་པ་ཉིད་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་སེམས་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་གྲུབ་་ཅིང་ཡོད་པ་ཡང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །དེ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པ་ལ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་ཡང་མི་རིགས་སོ། །  
何(19)以故(20)若法有待成 未成云何待(21)若成已有待 成已何用待(22)若法因待成。是法先未成。未成則無。無則(23)云何有因待。若是法先已成已成。何用因(24)待。是二倶不相因待。是故汝先説燃可燃(25)相因待成。無有是事。 
གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཁྱོད་ངོ་ཚ་བོར་ཏེ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་བོ་ཞེས་གསང་་བསྟོད་དེ་སྨྲ་འམ། རེ་ཞིག་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སོམས་ལ་དེ་སྨྲོས་ཤིག །དངོས་པོ་ལྟོས་འགྲུབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས། །དངོས་པོ་གང་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་མ་གྲུབ་ཅིང་། མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས་པར་བྱེད། །དེ་མ་གྲུབ་ཅིང་མེད་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ལྟོས་པར་བྱ། ཅི་སྟེ་གྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཁྱོད་གྲུབ་པ་ཉིད་གཞན་ལ་ལྟོས་ཀྱི། མ་གྲུབ་པ་ལ་ནི་མི་ལྟོས་ལ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་ཅི་ཞིག་ལྟོས་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པ་ཡང་གྲུབ་་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པ་ལ་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་བྱ། གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པ་ལ་གཞན་ལྟོས་པས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་མེད་བུད་ཤིང་དག་ལ་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་པར་་མི་འཐད་དོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་གི་སྐབས་སུ་དངོས་པོའི་ཚིག་སྨྲོས་པ་ནི་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འོག་ནས་ཀྱང་། བུམ་སྣམ་ལ་སོགས་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །  
དེས་ན་བ་ལང་གི་རྭའི་དཔེ་ཉིད་ལ་ཡང་གཏམ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་ཡང་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་གང་ཡང་རུང་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་གཡས་པའམ། གཡོན་པར་གྲགས་པ་གང་ཡིན་ཡང་གཞན་ཡང། དངོས་པོ་ལྟོས་གྲུབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས། །མ་གྲུབ་པ་ནི་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏེ། དེ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མེ་མ་གྲུབ་པ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་དེ༑ མེ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་བཞིན་ནོ། །ཕ་རོལ་པོ་དག་རང་གི་ཚུལ་ལ་གནོད་པ་བཅབ་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྟེ་གྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། དེ་སྐད་ཟེར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཉིད་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྩལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན། དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རིགས་སོ། །བུད་ཤིང་(135A)དེ་ནི་མེ་ལ་ལྟོས་པར་མི་རིགས་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །  
itaś ca agnīndhanayoḥ parasparāpekṣayāpi siddhirasatī, siddhāsiddhayorapekṣābhāvāditi pratipādayann āha-
yo 'pekṣya sidhyate bhāvaḥ so 'siddho 'pekṣate katham |
athāpyapekṣate siddhastvapekṣāsya na yujyate || 11 ||
 yo hi agnyākhyo bhāvaḥ indhanākhyaṃ bhāvamapekṣya sidhyati, saḥ asiddho vā indhanamapekṣate siddho vā? yadi asiddhaḥ, tadā asiddhatvāt kharaviṣāṇavannendhanamapekṣeta | atha siddhaḥ, siddhatvāt kimasyendhanāpekṣayā? na hi siddhaṃ punarapi sādhyate vaiyarthyāt | evamindhane 'pi vācyam | tasmānnāgnīndhanayoḥ parasparāpekṣayā yaugapadyena vā siddhir iti || 11 || 
apekṣyendhanam agnir na nānapekṣyāgnir indhanam |
apekṣyendhanam agniṃ na nānapekṣyāgnim indhanam || 12 || 
因可燃無燃 不因亦無燃
因燃無可燃 不因無可燃 
shing la ltos pa’i me med de | | shing la ma ltos me yang med | |
me la ltos pa’i shing med de | | (5)me la ma ltos shing yang med | | 
12. Fire does not exist in relation to kindling; and fire does not exist unrelated to kindling.
Kindling does not exist in relation to fire; and kindling does not exist unrelated to fire. 
There is no fire that is dependent on wood; there is also no fire that is not dependent on wood. There is no wood that is dependent on fire; there is also no wood that is not dependent on fire. 
ཡང་གཞན་ཡང་། ཤིང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་དེ། །ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཤིང་མེད་དེ།། མེ་ལ་མ་ལྟོས་ཤིང་ཡང་མེད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་པ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྟགས་ན། བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་དེ། མེད་དང་བུད་ཤིང་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་མེ་ཡང་མེད་དེ་་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང་འབར་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་རྟག་ཏུ་འབར་བ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་མེ་ལ་ལྟོས་པའི་བུད་ཤིང་ཡང་མེད་དེ་མེ་དང་བུད་ཤིང་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུད་ཤིང་ཡང་མེད་དེ་མེ་མེད་་ཅིང་བསྲེག་བཞིན་མ་ཡིན་པ་བུད་ཤིང་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
是故(26)因可燃無燃 不因亦無燃(27)因燃無可燃 不因無可燃(28)今因待可燃燃不成。不因待可燃燃亦不(29)成。可燃亦如是。因燃不因燃。二倶不成。(15c1)是過先已説。 
དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བརྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཞེས་སྨྲོས་སོ། །ཤིང་མ་ལྟོས་པའི་(208A)མེ་མེད་དེ། །ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཤིང་མེད་དེ། །མེ་ལ་མ་ལྟོས་ཤིང་ཡང་མེད། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་པ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྟགས་ན་བུད་ཤིང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་དེ། མེ་དང་བུད་ཤིང་གྲུབ་པ་དང་། །མ་གྲུབ་པ་དག་་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་མེ་ཡང་མེད་དེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང་། འབར་བྱེད་མེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྟག་ཏུ་འབར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མེ་ལ་ལྟོས་པའི་བུད་ཤིང་ཡང་མེད་དེ། མེ་དང་བུད་ཤིང་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུད་ཤིང་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་མེ་མེད་ཅིང་བསྲེག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་བུད་ཤིང་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར།  
དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན། ཤིང་ལ་ལྟོས་པའི་མེ་མེད་དེ། །སྔར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བུད་ཤིང་མེ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བུད་ཤིང་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ལ་མ་ལྟོས་མེ་ཡང་མེད། །རྒྱུ་ཐ་དད་པ་དག་གཞན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང། གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། མེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཤིང་མེད་དེ། །མེ་ལ་མ་ལྟོས་ཤིང་ཡང་མེད། །ལྟོས་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
yataś caivam, tasmāt-
apekṣyendhanamagnirna
 atha syāt- anapekṣyāgnistarhi bhaviṣyatīti | etadapi na yuktamity āha-
nānapekṣyāgnirindhanam |
 anyatvapratiṣedhādahetukatvaprasaṅgācca | yathā ca agnirapekṣya vā anapekṣya vā indhanaṃ saṃbhavati, evamindhanamapīty āha-
apekṣyendhanamagniṃ na nānapekṣyāgnimindhanam || 12 || etacca anantarameva gatārthatvānna punarucyate || 12 ||
 
āgacchaty anyato nāgnir indhane ’gnir na vidyate |
atrendhane10 śeṣam uktaṃ gamyamānagatāgataiḥ || 13 || 
燃不餘處來 燃處亦無燃
可燃亦如是 餘如去來說 
me ni gzhan las mi ’ong ste | | shing la’ang me ni yod ma yin | |
de bzhin shing gi lhag ma ni | | song dang ma song bgom pas bstan | | 
13. Fire does not come from something else; and fire does not exist in kindling.
The remaining [analysis] in regard to kindling is described by [the analysis of] “that which is being gone to,” “that which is gone to” and ”that which is not yet gone to.” 
Fire does not come from something else; fire also does not exist in wood. Likewise, the remainder of wood has been shown by gone, not-gone and going. 
ཡང་གཞན་ཡང་། མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ། །ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ་གཞན་ལས་འོང་བར་བརྟག་པ་དེ་ཡང་བུད་ཤིང་དང་བཅས་པར་རམ་བུད་ཤིང་མེད་པར་འོང་བར་མི་་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ལ་ཡང་མེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་ཞིང་ལ་ལྷག་མ་བསྟན། །རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་ལ་ཡང་བརྗོད་པ་ལྷག་་མ་དག་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གང་དག་གིས་ཤེ་ན། །སོང་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བུད་ཤིང་བསྲེགས་པ་དང་མ་བསྲེགས་པ་དང་བསྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་(55A)སྲེག་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་བསྲེགས་པ་དང་མ་བསྲེགས་པ་དང་བསྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པའི་རྩོམ་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་པོ་དང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་་པ་དང་། མ་ཡིན་པ་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྲེག་པ་པོ་དང་སྲེག་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྲེག་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པར་ཡང་སྲེག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱའོ། །  
復次(2)燃不餘處來 燃處亦無燃(3)可燃亦如是 餘如去來説(4)燃不於餘方來入可燃可燃中亦無燃。析(5)薪求燃不可得故。可燃亦如是。不從餘處(6)來入燃中。燃中亦無可燃。如燃已不燃未(7)燃不燃燃時不燃。是義如去來中説。 
ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་བུད་ཤིང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་མེ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་བུད་ཤིང་ཡང་མེད་དོ། །མེ་ནི་གཞན་ལས་་མི་འོང་སྟེ། །ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །མེ་ནི་གཞན་གང་ལས་ཀྱང་མི་འོང་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་གཞན་ལས་འོང་བར་རྣམ་པར་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བུད་ཤིང་དང་བཅས་པར་རམ། བུད་ཤིང་མེད་པར་རོ་གྲང་ན། །དེ་ལྟ་ན་དེ་ལ་ཡང་བསམ་པ་དང་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བ་དེ་དག་་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་གཞན་ལས་འོང་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བུད་ཤིང་ལ་ཡང་མེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱང་སྔ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྔ་ན་མེད་པར་ཐལ་བར་་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཏིལ་དག་ལ་ཏིལ་བར་བཞིན་ན་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཏིལ་ནི་བརྡུང་བ་དང་སྣུམ་པ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཏིལ་བར་ནི་གཞན་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོང་དང་མ་སོང་བགོས་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་ཤིང་ལ་ལྷག་མ་བསྟན། །རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་ལ་་ཡང་བརྗོད་པ་ལྟག་མ་དག་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། མ་སོང་བ་ལ་མེད་པ་དང་། བགོས་པ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུད་ཤིང་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པ་མེད། (208B)མ་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་མེད་བསྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་དང་། མ་སོང་བ་ལ་མེད་པ་དང་། བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བའི་རྩོམ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པའི་རྩོམ་པ་མེད། མ་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་མེད། བསྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་་པའི་རྩོམ་པ་མེད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། མེ་ནི་གཞན་ལས་མི་འོང་སྟེ། །་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང། འགྲོ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང། རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་དང་བཅས་པར་རམ་བུད་ཤིང་མེད་པར་འོང་བར་བརྟག་ན། གཉི་ག་ལ་ཡང་འོང་བ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང། ལྟོས་པ་མེད་ན་བུད་ཤིང་མེད་པས་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བུད་ཤིང་མེ་མེད་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། ཤིང་ལ་འང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གང་དག་མེ་ནི་སྙིང་སྟོབས་དང་རྡུལ་དང་མུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང། དེ་ལ་གསལ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། ལན་དེ་ནི་རྟོག་གེ་པ་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ལ་དེ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ན། རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་སོ་ཞེས་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི། ཤིང་ལའང་མེ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང། རྩོམ་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ན་རེ། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དམིགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་མི་(135B) རྩོམ་པ་དོན་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་མཛད་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དགག་པ་དག་འབའ་ཞིག་གིས་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་མ་བསམས་ཀྱི། འདི་ལྟར་དགག་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དགག་པ་ལྷག་མ་དག་ཀྱང་འདྲ་བར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་བཞིན་ཤིང་ལ་ལྷག་མ་བསྟན། །ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང། བགོམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྲེགས་པ་དང༑ མ་བསྲེགས་པ་དང། སྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པ་མེད་དེ། བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྲེགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས། འགྲོ་བ་པོ་དང། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་གཞན་པ་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་པར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སྲེག་པ་པོ་དང། སྲེག་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང། དེ་དག་ལས་གཞན་པ་ཡང་སྲེག་པར་མི་བྱེད་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བྱ་བ་གཉིས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང། །སྲེག་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཉི་གའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །  
atrāha- kimanayā asmākamatisūkṣmekṣikayā prayojanam, ye vayaṃ brūmaḥ- yasmādagninā idhyamānamindhanaṃ pratyakṣata upalabhyate, tasmātte eva agnīndhane iti | ucyate | syādetad evam, yadi agnirindhanaṃ dahet | yadi indhane 'gniḥ saṃbhavet, sa indhanaṃ dahet | na tu saṃbhavatīty āha-
āgacchatyanyato nāgnirindhane 'gnirna vidyate |
 indhanavyatiriktāttāvatkutaścidanyato 'gnerāgamanaṃ nāsti, tasya adṛṣṭatvāt | nirindhanasya cāhetukasyāgnerāgamanābhāvāt, sendhanasya cāgamane prayojanābhāvāt, tatrāpi cendhane tulyaparyanuyogāt, anavasthāprasaṅgācca āgacchatyanyato nāgniḥ | tathā indhane 'pyagnirna saṃbhavati tatrānupalabhyamānatvāt |
atha syāt- vidyamānasyāpi mūlodakādivadabhivyañjakapratyayavaikalyātpūrvamanupalabhyamānatvam, araṇinigharṣaṇādabhivyañjakapratyayasaṃbhavāttu paścādupalabdhir iti | idameva tāvatsaṃpradhāryate- kiṃ punarmūlodakādīnāmabhivyañjakaiḥ pratyayaiḥ kriyata iti | tatra svarūpaṃ tāvanna kriyate vidyamānatvāt abhivyaktiḥ kriyata iti cet, keyamabhivyaktirnāma? prakāśateti cet, evaṃ tarhi saiva kriyate pūrvamavidyamānatvādasyāḥ | satkāryavādatyāgaścaivaṃ jāyate abhivyakteḥ pūrvamavidyamānatvātpaścācca bhāvāt | svarūpasya cotpattipratyayanirapekṣatvātkhapuṣpavadabhivyaktipratyayasāpekṣatāpi na syāt | api ca iyamabhivyaktirabhivyaktasya vā bhāvasya parikalpyeta anabhivyaktasya vā? tatra tāvad yadabhivyaktaṃ tannābhivyajyate, tasyābhivyaktivaiyarthyāt aniṣṭadoṣaprasaṅgācca | anabhivyaktamapi nābhivyajyate khapuṣpavadanabhivyaktatvāt | ityevamabhivyaktirna saṃbhavati ||
athāpi syāt- vidyamānasyaiva pratyayaiḥ sthaulyaṃ kriyate iti, evam api yad eva sthaulyaṃ pūrvaṃ nāstīti tadeva kriyata iti kutaḥ sthaulyāpādanamabhivyaktiḥ? saukṣmyasya ca nirhetukasyāsaṃbhavāt kasya sthūlatāpādanādabhivyaktiḥ syāditi | tadevaṃ sarvathā indhane agnerna saṃbhava iti indhane 'gnirna vidyate | na cāvidyamānāgninā indhanasya dahanamupajāyate ityasatyamevaitadupalabhate bhavān |
api ca | yathā pūrvaṃ gatāgatagamyamānānāṃ dūṣaṇamuktam-
atrendhane śeṣamuktaṃ gamyamānagatāgataiḥ || 13 ||
 agninā indhanaṃ dahyamānamupalabhyate ityatra indhanaprastāve śeṣaṃ dūṣaṇaṃ gamyamānagatāgatadūṣaṇena veditavyam, uktapāṭhaviparyayeṇa-
dagdhaṃ na dahyate tāvadadagdhaṃ naiva dahyate |
dagdhādagdhavinirmuktaṃ dahyamānaṃ na dahyate ||
ityādinā | yata evam, ato nāstyagninā indhanasya dahanam iti veditavyam || 13 || 
indhanaṃ punar agnir na nāgnir anyatra cendhanāt |
nāgnir indhanavān nāgnāv indhanāni na teṣu saḥ || 14 || 
可燃即非然 離可燃無燃
燃無有可燃 燃中無可燃 
shing nyid me ni ma yin te | | shing las gzhan la me yang med | |
me ni shing dang ldan ma yin | | me (6)la shing med der de med | | 
14. Fire is not identical to kindling, but fire is not in anything other than kindling.
Fire does not have kindling as its property; also, the kindling is not in fire and vice versa. 
Wood itself is not fire; fire is also not something other than wood. Fire does not possess wood; wood does not exist in fire; that (fire) does not exist in it. 
ཡང་གཞན་ཡང་། ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤིང་ལས་གཞན་་ལ་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །རེ་ཞིག་བུད་ཤིང་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ལས་གཞན་ལ་ཡང་མེ་མེད་དེ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ལ་་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་བུད་ཤིང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེ་ལ་ཡང་བུད་ཤིང་མེད་བུད་ཤིང་ལ་ཡང་མེ་མེད་དེ། གཞན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
是故(8)可燃即非然 離可燃無燃(9)燃無有可燃 燃中無可燃(10)可燃中無燃(11)可燃即非燃。何以故。先已説作作者一過(12)故。離可燃無燃。有常燃等過故。燃無有(13)可燃。燃中無可燃。可燃中無燃。以有異過(14)故。三皆不成。問曰。何故説燃可燃答曰。如(15)因可燃有燃。如是因受有受者。受名五陰。(16)受者名人。燃可燃不成故受受者亦不成。 
ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་པོ་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་པ་དང་། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བར་མི་བྱེད་དེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་མེ་ཡང་སྲེག་པ་པོ་ཡང་སྲེག་པར་མི་བྱེད། སྲེག་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་བྱེད། སྲེག་་པ་པོ་ཡིན་པ་ཡང་སྲེག་པར་མི་བྱེད་དེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དྲང་བར་བྱའོ། །ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤིང་ལས་གཞན་ལ་མེ་ཡང་མེད། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །མེ་ལ་ཤིང་མེད་དེར་དེ་མེད། །རེ་ཞིག་བུད་ཤིང་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མེ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་་པོ་དང་ལས་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བུད་ཤིང་ལས་གཞན་ལ་ཡང་མེད་དེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་བུད་ཤིང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྡན་པའི་རྐྱེན་འདི་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གཅིག་པ་ཉིད་་དམ། །གཞན་ཉིད་ལ་ཡོད་གྲང་ན། དེ་དག་གིས་དེ་གཉི་ག་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
ཤིང་ཉིད་མེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །གཅིག་པ་ཉིད་དགག་པ་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ལས་གཞན་ལ་མེ་ཡང་མེད། །གཞན་ཉིད་དགག་པ་སྔར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ནི་ཤིང་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་རྩྭའི་དྲ་བ་བ་ལང་དང་ལྡན་པ་ལྟར་རོ། །མེ་ལ་ཤིང་མེད། ཇི་ལྟར་རྫ་བོ་ན་རྒྱ་ཤུག་དག་ལྟར་རོ། །དེར་དེ་མེད། ཇི་ལྟར་ཆུ་ནང་པདྨ་དག་ལྟར་ཏེ། གཞན་ཉིད་དགག་པ་སྔར་བསྟན་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་དང་བུད་ཤིང་བཞིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེའི་དཔེ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱི་ལན་གདབ་པར་དཀའོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་ལེན་(136A)པ་པོ་དང། ཉེ་བར་བླང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་རྩ་བ་མ་གྲུབ་བོ། །  
idānīṃ yathopapāditamarthaṃ nigamayann āha-
indhanaṃ punaragnirna nāgniranyatra cendhanāt |
nāgnirindhanavānnāgnāvindhanāni na teṣu saḥ || 14 ||
 tatra
yadindhanaṃ sa cedagnirekatvaṃ kartṛkarmaṇoḥ |
bhavet, ityanena agnīndhanayorakatvapratiṣedhāt
indhanaṃ punaragnirna, anyaścedindhanādagnirindhanādapyṛte bhavet |
ityādinā anyatvasya pratiṣedhāt
nāgniranyatra cendhanāt |
tattvānyatvobhayapakṣapratiṣedhādeva tadvatpakṣādhārādheyapakṣāṇāmapyarthataḥ pratiṣiddhatvāttānapi nigamayann āha-
nāgnirindhanavānnāgnāvindhanāni na teṣu saḥ |
iti | tatrāgnirindhanavānna bhavati | indhanamasyāsmin vā vidyata iti vyatirekeṇa vā vyutpādena avyatirekeṇa vā | tatra vyatirekeṇa- tadyathā gomān devadattaḥ | avyatirekeṇa- buddhimān devadatto rūpavānityādi | agnīndhanayoś ca pakṣadvayasyāpi pratiṣiddhatvādindhanavānagnir iti pratiṣedho vihitaḥ | anyacca | kuṇḍaṃ dadhna ādhāratāṃ pratipadyate | na cendhanādanyatvamagnerastīti nāgnāvindhanānīti yujyate | nāpi indhane 'styagniḥ, anyatvapratiṣedhāditi | evamādhārādheyatāpratiṣedho 'pyarthata upapādita eva || 14 ||
 
agnīndhanābhyāṃ vyākhyāta ātma-upādānayoḥ kramaḥ |
sarvo niravaśeṣeṇa sārdhaṃ ghaṭapaṭādibhiḥ || 15 || 
以燃可燃法 說受受者法
及以說瓶衣 一切等諸法 
ma dang shing gis bdag dang ni | | nye bar len pa’i rim pa kun | |
bum rnam sogs dang lhan cig tu | | ma lus par ni rnam par bshad | | 
15. By [the analysis of] fire and kindling the syllogism of the individual self (ātma) and “the acquiring” (upadana)
Is fully and completely explained, as well as “the jar” and “the cloth” and other [analogies]. 
Through fire and wood is explained without exception all the stages of self and the grasped and at the same time jugs, cloth and so on. 
མེ་དང་ཤིང་གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་བླང་བའི་རིམ་པ་ཀུན། །བུམ་སྣམ་ལ་སོགས་ལྷན་་ཅིག་ཏུ། །མ་ལུས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད། །མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གིས་བདག་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དང་། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མི་འཐད་པའི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མ་ལུས་པར་རྣམ་པར་བཤད་པར་་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །  
(17)何以故(18)以燃可燃法 説受受者法(19)及以説瓶衣 一切等諸法(20)如可燃非燃。如是受非受者。作作者一過(21)故。又離受無受者。異不可得故。以異過故。(22)三皆不成。如受受者。外瓶衣等一切法皆(23)同上説。無生畢竟空。 
སྨྲས་པ། མི་རུང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་མེ་འདི་ནི་བུད་ཤིང་དང་ལྡན་ནོ། །མེ་འདི་ནི་བུད་ཤིང་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་། བཤད་པ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་བསམ་པ་་ཡིན་པས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་བརྗོད་པ་གང་ལ་འདི་ནི་བདག་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་བ་དག་གིས་ཅི་བྱ། མེ་ལ་བུད་ཤིང་དག་རྫ་བོ་ན་རྒྱ་ཤུག་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བུད་ཤིང་དག་ལ་མེ་ཆུ་ན་པད་མ་དག་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེ་ན། གཞན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་དང་ཤིང་གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་བླང་བའི་རིམ་པ་ཀུན། །བུམ་སྣམ་སོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །མ་ལུས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད། །མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གིས་བདག་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། གཞན་ཉིད་དང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་བུམ་པ་དང་སྣམ་(209A)བུ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མ་ལུས་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མེ་བུད་ཤིང་དང་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཏེ་གྲུབ་པ་ཡང་མི་འཐད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་་ཀྱང་མ་ཡིན། གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འཐད། ཕན་ཚུན་ལྟོས་ཏེ་འགྲུབ་པར་ཡང་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་མེ་གཞན་ལས་ཀྱང་མི་འོང་བུད་ཤིང་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་གཞན་ལས་ཀྱང་མི་འོང་། ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ཉིད་ཀྱང་མེ་མ་ཡིན། །བུད་་ཤིང་ལས་གཞན་ལ་ཡང་མེ་མེད། མེ་བུད་ཤིང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེ་ལ་བུད་ཤིང་དག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། བུད་ཤིང་དག་ལ་མེ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བླང་བདག་ཀྱང་བདག་མ་ཡིན། ཉེ་བར་བླང་བ་ལས་གཞན་པ་ཡང་བདག་མེད། བདག་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བདག་ལ་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཉེ་བར་བླང་བདག་ལ་བདག་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མེས་བུད་ཤིང་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པ་མེད་མ་བསྲེགས་པ་ལ་ཡང་མེད། བསྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པ་མེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་མེས་བསྲེག་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པའི་རྩོམ་པ་མེད་མ་བསྲེགས་་པ་ལ་ཡང་མེད། བསྲེག་བཞིན་པ་ལ་ཡང་སྲེག་པའི་རྩོམ་པ་མེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་མེས་སྲེག་པ་པོ་ཡང་སྲེག་པར་མི་བྱེད། སྲེག་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་བྱེད། སྲེག་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་། སྲེག་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སྲེག་པར་མི་བྱེད་དེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཉེ་བར་་བླང་བ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད། ཉེ་བར་མ་བླངས་པ་ལ་ཡང་མེད། ཉེ་བར་ལེན་བཞིན་པ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཉེ་བར་བླངས་པ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྩོམ་པ་མེད། ཉེ་བར་མ་བླངས་པ་ལ་ཡང་མེད། ཉེ་བར་ལེན་བཞིན་པ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་་རྩོམ་པ་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་བྱེད། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་སྣམ་ལ་སོགས་པ་ལྷན་ཅིག་(209B)ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གིས་བདག་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་རིམ་པ་གང་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་དེ་དག་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་བཤད་དེ། བདག་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་དང་བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་་པར་རྣམ་པར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །དེ་ལ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང་། ཡན་ལག་དང་། ཡན་ལག་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང་། མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་ཤེས་་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིམ་པ་ཉིད་བུམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིམ་པས་འབྲས་བུ་བུམ་པ་བྱེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིམ་པ་ལས་བུམ་པ་གཞན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། གྲུབ་པ་དང་མ་་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོ་མ་ཉིད་ཤིང་ལྗོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོ་མ་ལྷགས་ན་ཤིང་ལྗོན་པ་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོ་མ་ལས་ཤིང་ལྗོན་པ་གཞན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་ཚུན་་ལྟོས་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། །གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་ཉིད་ལོ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ཡ་ལན་ལོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་ལས་ལོ་མ་གཞན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ལོ་མ་ལྷགས་ཀྱང་སྔོན་པོ་གནས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་་རོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། གྲངས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ལས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གཞན་ཉིད་ཀྱང་་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མཚོན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པར་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་དག་ལྟོས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མེ་གཞན་ལས་མི་འོང་བ་དང་། བུད་ཤིང་ཡང་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། བུད་ཤིང་ཉིད་མེ་མ་ཡིན་པ་(210A)དང་། བུད་ཤིང་ལས་གཞན་ལ་ཡང་མེ་མེད་པ་དང་། མེ་བུད་ཤིང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་། མེ་ལ་བུད་ཤིང་དག་མེད་པ་དང་། བུད་ཤིང་དག་ལ་མེ་མེད་པར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་  
ཇི་ལྟར་མེ་དང་བུད་ཤིང་དག་གི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་བཀག་པ་དེ་བཞིན་དུ། མེ་དང་ཤིང་གིས་བདག་དང་ནི། །ཉེ་བར་བླང་བའི་རིམ་པ་ཀུན། །བུམ་སྣམ་ལ་སོགས་ལྷན་ཅིག་ཏུ། མ་ལུས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད། །རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་རྣམ་པར་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པར་བདག་ནི་ཉེ་བར་བླང་བ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གཅོད་པ་པོ་དང། བཅད་པ་དག་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་བདག་ནི་ཉེ་བར་བླང་བ་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཉེ་བར་བླང་བའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་བླང་བ་ནི་བདག་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དཔེར་ན་བཅད་པ་དང་གཅོད་པ་པོ་དག་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ཉེ་བར་བླང་བ་ནི་བདག་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བདག་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་བདག་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་བདག་གི་ཉེ་བར་བླང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་བདག་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་དེ། བདག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་ནི་ལྷས་བྱིན་གྱི་བདག་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པའི་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་བླང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ལྷས་བྱིན་གྱི་བདག་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་(136B) ཅི་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཅི་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཅི་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དཔེ་མེད་དེ། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་བླང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་དང་བུད་ཤིང་དེ་དག་གིས་བདག་དང་ཉེ་བར་བླང་བ་དག་གི་རིམ་པ་གང་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་དེ་དག་བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་བཤད་དེ། དེ་ལ་བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང། ཡོན་ཏན་དང། ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དང། མཚན་ཉིད་དང། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞིར་གྱུར་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དོན་དམ་པར་བུམ་པ་ནི་འཇིམ་པ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བཅད་པ་དང། གཅོད་པ་པོ་དག་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་བུམ་པ་ནི་འཇིམ་པ་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འཇིམ་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིམ་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གྲངས་ཅན་དག་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བུམ་པ་ནི་འཇིམ་པ་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིམ་པའི་བདག་ཉིད་དང། ཡོད་པ་ཉིད་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འཇིམ་པའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་གི་འཇིམ་པའི་བདག་ཉིད་དང། བུམ་པའི་བདག་ཉིད་དག་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་དབུ་མ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་དོ། །དམ་བཅས་པའི་དོན་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དུས་གཅིག་ནའོ་ཞེ་ན་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་(137A)གནོད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུའི་གསལ་བ་འབྲས་བུ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ནི་གྲགས་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞོ་ལ་འོ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དྲུག་ལྡན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲགས་པའི་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཁས་བླངས་པ་ལ་གནོད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་འོ་མ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ལམ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པས་དེ་དག་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང། ཁྱད་པར་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །ད་ལྟར་དང་འདས་པའི་རྒྱུ་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ན་ཡང་སྐྱོན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རིགས་མཐུན་པ་དང། རིགས་མི་མཐུན་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང། ཞིག་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང། གྲགས་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ན་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། རང་བཞིན་ནི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ནང་གི་བྱེད་པར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དག་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེས་བུ་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་ཡིན་ལ། ལྷས་བྱིན་གྱི་བདག་དང་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དག་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་འཇིམ་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་པར་རྟོག་ན་ནི་དཔེ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་མི་ལྡན་ནོ། །འཇིམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་རྟོག་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་གང་ཡིན། ཅི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལས། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ན་ནི་དཔེ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལས་ན་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པ་དང། གྲགས་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ནུས་པས་མི་སྟོང་པའོ་ཞེ་ན་ཡང་དཔེ་མེད་དོ། །རྒྱུ་ཕྱོགས་སུ་བྱ་བའི་དུས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པ་(137B) ཕྱོགས་འདིས་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གྲངས་ཅན་དག་གིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སྨྲས་པ་རྣམས་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཡན་ལག་ཅན་སེང་ལྡེང་ནི་ཡན་ལག་སེང་ལྡེང་གི་རྩ་བ་དང། སྡོང་པོ་དང། ཡལ་ག་དང། ལོ་མ་དང། དེ་ལ་སོགས་པ་དག་དང། གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཆད་ཀྱང་དེ་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱ་ཤུག་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ཡན་ལག་ཅན་སེང་ལྡེང་ནི་ཡན་ལག་སེང་ལྡེང་གི་རྩ་བ་དང། སྡོང་པོ་དང། ཡལ་ག་དང། ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སེང་ལྡེང་གི་ཡན་ལག་དག་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སེང་ལྡེང་གི་ཡན་ལག་དག་ནི་ཡན་ལག་ཅན་དང། གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཆད་ཀྱང་དེ་དག་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱ་ཤུག་གི་ཡན་ལག་དག་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་སེང་ལྡེང་གི་ཡན་ལག་དག་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཡན་ལག་ཅན་སེང་ལྡེང་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་སྣམ་བུ་ནི་རྒྱུ་སྤུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དག་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སབ་མ་བཞིན་ནོ༑ །དོན་དམ་པར་སྣམ་བུ་ནི་རྒྱུ་སྤུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དག་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། དེ་ཞིག་ན་དེ་དག་ཀྱང་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྒྱུ་སྤུན་དག་གི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་རྒྱུ་སྤུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དག་ནི་སྣམ་བུ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྩི་རྐྱང་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་རྒྱུ་སྤུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དག་ནི་སྣམ་བུ་ལས་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང། དེ་ཞིག་(138A)ན་དེ་དག་ཀྱང་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་སྣམ་བུའི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །  
yathā cāgniḥ pañcadhā vicāryamāṇo na saṃbhavati, evamātmāpi, ityatidiśann āha-
agnīndhanābhyāṃ vyākhyāta ātmopādānayoḥ kramaḥ | sarvo niravaśeṣeṇa
 tatra upādīyate ityupādānaṃ pañcopādānaskandhāḥ | yastānupādāya prajñapyate, sa upādātā grahītā niṣpādaka ātmetyucyate | ahaṃkāraviṣayatvādāhita utpādito 'haṃmāno 'sminniti | tadasyātmana upādānasya ca yaḥ kramaḥ siddhiḥ, sa sarvo 'gnīndhanābhyāṃ vyākhyāto 'vagantavyo niravaśeṣeṇa ||
kaḥ punaḥ sarvasya niravaśeṣasya ca bhedaḥ? sarvagrahaṇenaiva pañca pakṣāḥ samanantaraprakrānta abhisaṃbadhyante | sarve ete pañcāpi pakṣāḥ agnīndhanavadātmopādānayorapyavikalā ḍhaukanīyāḥ | yaścaiyā pratipādane upapattikramaḥ prāgupavarṇitaḥ, tena niravaśeṣeṇa ātmopādānayoḥ pratiṣedho veditavyaḥ ityanena sarvātmanā pratiṣedhasāmyamagnīndhanābhyāmātmopādānayorveditavyamityupadarśanārthaṃ sarvo nirava śeṣeṇetyāha | tatra yadevopādānaṃ sa eva ātmā, ityevaṃ kartṛkarmaṇorekatvaprasaṅgānna yujyate nāpyanyadupādānamanya upādātā, skandhavyatirekeṇāpyātmopalabdhiprasaṅgāt, paratra nirapekṣatvādityādiprasaṅgācca | ekatvānyatvapratiṣedhācca skandhavānaṣyātmā na bhavati | anyatvābhāvācca nātmani skandhā na skandheṣvātmā | yata evaṃ pañcasu prakāreṣu ātmano na sattvam, tasmātkarmakārakavadeva ātmopādānayoḥ parasparāpekṣikī siddhir iti sthitam ||
yaścāyamātmopādānayoḥ kramaḥ, sa nānayoreva, kiṃ tarhi-
sārdhaṃ ghaṭapaṭādibhiḥ || 15 ||
 niravaśeṣaiḥ padārthaiḥ sarvathā vyākhyāto veditavyaḥ | ghaṭādayo hi kāryakāraṇabhūta avayavāvayavibhūtā lakṣaṇalakṣyabhūtā guṇnaguṇibhūtā vā syuḥ | tatra mṛddaṇḍacakrasūtrasalilakulālakaravyāyāmādayo ghaṭasya kāraṇabhūtāḥ, ghaṭaḥ kāryabhūtaḥ | kapālādayo nīlādayo vā avayavabhūtāḥ ghaṭo 'vayavī | pṛthubudhnalambauṣṭhadīrghagrīvatvādīni lakṣaṇāni ghaṭo lakṣyaḥ| śyāmatvādayo guṇāḥ, ghaṭo guṇī | ityevaṃ vyavasthāpya agnīndhanavat kramo yojyaḥ | eṣāṃ ca ghaṭādīnāmātmopādānayoś ca madhyamakāvatāraprakaraṇād vyākhyānamavaseyam || 15 ||
 
ātmanaś ca satattvaṃ ye bhāvānāṃ ca pṛthak pṛthak |
nirdiśanti na tān manye śāsanasyārthakovidān || 16 || 
若人說有我 諸法各異相
當知如是人 不得佛法味 
gang dag bdag dang dngos po rnams | | de bcas nyid dang tha dad par | |
ston pa de dag bstan don la | | mkhas (7)so snyam du mi sems so | | 
16. Those who specify the nature of the individual self and of existing things (bhava) as radically different—
Those people I do not regard as ones who know the sense of the teaching. 
I do not think those who teach the identity or difference of self and things are wise in the meaning of the teaching. 
གང་དག་བདག་དང་དངོས་པོ་རྣམས། །དེ་བཅས་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར། །སྟོན་པ་དེ་དག་བསྟན་དོན་ལ། །མཁས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །གང་དག་བདག་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་དང་། དངོས་པོ་རྣམས་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར་སྟོན་པ་དེ་དག་་བསྟན་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་ཁོ་བོས་མི་སེམས་སོ། །  
是故(24)若人説有我 諸法各異相(25)當知如是人 不得佛法味(26)諸法從本已來無生。畢竟寂滅相。是故品末(27)説是偈。若人説我相。如犢子部衆説。不得(28)言色即是我。不得言離色是我。我在第(29)五不可説藏中。如薩婆多部衆説。諸法各各(16a1)相。是善是不善是無記。是有漏無漏有爲無(2)爲等別。異如是等人。不得諸法寂滅相。以(3)佛語作種種戲論 
ཡང་གཞན་ལས་མི་འོང་བ་དང་། རྒྱུ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་ཉིད་འབྲས་་བུ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་ལས་གཞན་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང་། འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་དག་མེད་པ་དང་། རྒྱུ་དག་ལ་འབྲས་བུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཇི་སྲིད་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་དང་དངོས་པོ་་རྣམས་རྣམ་པ་དུ་མར་མི་འཐད་པ་ན་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པ་མཁས་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། གང་དག་བདག་དང་དངོས་པོ་རྣམས། །དེ་བཅས་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར། །སྟོན་པ་དེ་དག་བསྟན་དོན་ལ། །མཁས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །གང་དག་པ་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་དང་། དངོས་པོ་རྣམས་་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་། ཐ་དད་པར་སྟོན་པ་དེ་དག་བསྟན་པའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པར་ཁོ་བོ་མི་སེམས་སོ། །དེ་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །བདག་དེ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ནི་བདག་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་་རྣམས་དེ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །གང་གིས་བདག་གམ་དངོས་པོ་རྣམས་སུ་གདགས་པ་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ་ནི་བདག་ཉིད་དམ་དངོས་པོ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཉེ་བར་བླང་བ་གང་གིས་བདག་ཏུ་་གདགས་པའི་ཉེ་བར་བླང་བ་དེ་ཉིད་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་བདག་ཉི་བར་བླང་བ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་དག་བདག་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གནས་་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་བུད་ཤིང་གང་གིས་མེར་གདགས་པའི་བུད་ཤིང་དེ་ཉིད་དང་བཅས་པ་དེ་ནི་མེ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་མེ་བུད་ཤིང་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་(210B)དུ་གང་དག་ཡོན་ཏན་ཅན་ལོ་མ་ཡང་ཡོན་ཏན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་བཅས་པ་ཉིད་ན་ལོ་མ་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་འབྲས་བུ་སྣམ་བུ་ཡང་རྒྱུ་སྤུན་དེ་དག་དང་བཅས་པ་ཉིད་ན་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་ཡན་ལག་ཅན་ལུས་ཀྱང་ཡན་ལག་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་བཅས་པ་ཉིད་ན་ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་གྱི་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཞི་བ་ལང་ཡང་མཚན་ཉིད་རཝ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་བཅས་པ་ཉིད་ན་མཚན་་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། གང་དག་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། མེ་ཡང་གཞན་ཉིད་ལ་བུད་ཤིང་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན། ཡོན་ཏན་ཅན་ལོ་མ་ཡང་གཞན་ཉིད་ལ་ཡོན་ཏན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་གཞན་ཉིད་ཡིན། འབྲས་བུ་སྣམ་བུ་་ཡང་གཞན་ཉིད་ལ་རྒྱུ་སྤུན་དག་ཀྱང་གཞན་ཉིད་ཡིན། ཡན་ལག་ཅན་ལུས་ཀྱང་གཞན་ཉིད་ལ་ཡན་ལག་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་གཞན་ཉིད་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་བ་ལང་ཡང་གཞན་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་རཝ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་བསྟན་པའི་་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་མི་སེམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་གཞན་ཉིད་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གོང་མར་བསྟན་་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པར་ཡང་གཅིག་ནཱ་ལྷན་ཅིག་ཡོད་མིན་ཏེ་ཞེས་རྒྱས་པར་བསྟན་པས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དགག་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཉིད་དགག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་གཞན་ཉིད་དགག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གནོད་ལ། གཞན་ཉིད་དགག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་དགག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གང་ཡང་རུང་བ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། གཉི་ག་བཀག་པས་འདོད་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དཔྱད་ན་དོན་དམ་པར་གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་མི་འཐད་དེ། མི་འཐད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་གྲགས་པ་དག་གིས་བཀའ་སྩལ་པ་ལ། ཁ་ཅིག་གིས་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པའོ་སྙམ་དུ་རིག་ནས་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་སྤྲོས་པ་མེད་ཀྱང། སྤྲོས་པར་བྱེད་པ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དགོངས་པ་ན། གང་དག་བདག་དང་དངོས་པོ་རྣམས། །དེ་བཅས་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར། །སྟོན་པ་དེ་དག་བསྟན་དོན་ལ། །མཁས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཚད་མ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་གཞན་དག་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་པོས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྨྲས་པའི་སྒྲུབ་པ་དང། དཔེ་མེད་པར་བསྟན་པས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང། དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མི་མཐོང་ལ། ཆོས་ལས་གཞན་པའི་ལུས་མི་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཉིས་མ་ཡིན་པ་དང། གཉིས་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་ངོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བས་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །  
tadevaṃ karmakārakavadātmopādānayorghaṭādīnāṃ ca parasparāpekṣikyāṃ siddhau vyavasthitāyāṃ tathāgatavacanāviparītārthāvabodhābhimānitayā tīrthyamatopakalpitapadārthavyavasthāṃ saugatapravacanārthatvenopanīya atimūḍhatayā-
ātmanaś ca satattvaṃ ye bhāvānāṃ ca pṛthakpṛthak |
nirdiśanti na tānmanye śāsanasyārthakovidān || 16 ||
 tatra saha tena vartata iti satat, satato bhāvaḥ satattvam, apṛthaktvam, ananyatvam ekatvamityarthaḥ | tadetat satattvaṃ ye varṇayanti, na tānācāryaḥ śāsanārthapaṇḍitān manyate | tadyathā- ātmā upādānena prajñapyate yena, sahaiva tenopādānena saṃbhavati | sa na pṛthak | avyatirekeṇaiva bhavatītyarthaḥ | evaṃ yena kāraṇena mṛdādinā ghaṭaḥ prajñapyate, tadavyatirekeṇaiva sa bhavati, na pṛthak | evamātmano bhāvānāṃ ca satattvaṃ ye varṇayanti, na te paramagambhīrasya pratītyasamutpādastha śāśvatocchedarahitasya upādāyaprajñaptyabhidhānasya tattvaṃ paśyanti | pṛthak pṛthak ca ye nirdiśanti, pṛthagityātmānam, pṛthagupādānam, pṛthak kāryam, pṛthak kāraṇam, ityādinā anyatvaṃ paśyanti, amūnapi na śāsanasyārthakovidānācāryo manyate | yathoktam-
ekatvānyatvarahitaṃ pratiśrutkopamaṃ jagat |
saṃkrāntimāsādya gataṃ buddhavāṃstvamaninditaḥ ||
evaṃ ca agnīndhanaparīkṣayā adhigatadharmatattvaparamasya yoginaḥ kalpenākālālipsitairapi naiva vapurdahyate rāgadveṣamohahutāśanairapi vā iti | yathoktaṃ bhagavatā-
yatha gagaṇu na jātu dagdhapūrvaṃ subahubhi kalpaśatairhi dahyamānam |
gaganasama vijānamāna dharmān so 'pi na dahyati jātu sāgnimadhye ||
sarvi hi jvalamāṇi buddhakṣetre praṇidhi karoti samādhiye sthihitvā |
jvalata ayu praśāmyatāmaśeṣa pṛthivi vinaśyipi naivasyānyathātvam ||
tathā
araṇiṃ yatha cottarāraṇiṃ hastavyāyāmu trayebhi saṃgatiḥ |
iti pratyayato 'gni jāyate jātu kṛtu kārya laghū nirudhyate ||
atha paṇḍitu kaści mārgate kuta ayamāgatu kutra yāti vā |
vidiśo diśa sarvi mārgato nāgatirnāsya gatiś ca labhyati ||
skandhāyatanāni dhātavaḥ śūnya ādhyātmika śūnya bāhirāḥ |
sarvātmaviviktanālayā dharma ākāśasabhāvalakṣaṇāḥ ||
imu īdṛśa dharmalakṣaṇā buddha dīpaṃkaradarśane tvayā ||
anubuddha yatha tvayātmanā tatha bodhehi sadevamānuṣān ||
viparītaabhūtakalpitai rāgadoṣaiḥ paridahyate jagat |
kṛpameghaśamāmbuśītalāṃ muñca dhārāmamṛtasya nāyaka ||
iti vistaraḥ || 
agnīndhanaparīkṣā nāma daśamaṃ prakaraṇaṃ || 
 
me dang bud shing brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa bcu pa’o || || 
 
 
མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་པའོ།། །།  
 
མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་པའོ།། །།  
སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ལས། མེ་དང་བུད་ཤིང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །།  
ity ācāryacandrakīrtipādoparacitāyāṃ prasannapadāyāṃ madhyamakavṛttau agnīndhanaparīkṣā nāma daśamaṃ prakaraṇam || 
Permanent link
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login