You are here: BP HOME > TLB > Nāgārjuna: Mūlamadhyamakakārikā > fulltext
Nāgārjuna: Mūlamadhyamakakārikā

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
DiacriticaDiacritica-helpSearch-help
ā ī ū
ñ
ś ź
š č ǰ γ    
Note on the transliteration:
The transliteration system of the BP/TLB is based on the Unicode/UTF-8 system. However, there may be difficulties with some of the letters – particularly on PC/Windows-based systems, but not so much on the Mac. We have chosen the most accepted older and traditional systems of transliteration against, e.g, Wylie for Tibetan, since with Unicode it is possible, in Sanskrit and Tibetan, etc., to represent one sound with one letter in almost all the cases (excepting Sanskrit and Tibetan aspirated letters, and Tibetan tsa, tsha, dza). We thus do not use the Wylie system which widely employs two letters for one sound (ng, ny, sh, zh etc.).
 
Important:
We ask you in particular to note the use of the ’ apostrophe and not the ' representing the avagrāha in Sanskrit, and most important the ’a-chuṅ in Tibetan. On the Mac the ’ is Alt-M.
 
If you cannot find the letters on your key-board, you may click on the link "Diacritica" to access it for your search.
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionPreface
Click to Expand/Collapse OptionChapters I-V
Click to Expand/Collapse OptionChapters VI-X
Click to Expand/Collapse OptionChapters XI-XV
Click to Expand/Collapse OptionChapters XVI-XX
Click to Expand/Collapse OptionChapters XXI-XXV
Click to Expand/Collapse OptionChapters XXVI-XXVII
Click to Expand/Collapse OptionColophon
  yadi saṃskṛta utpādas tatra yuktā trilakṣaṇī |
athāsaṃskṛta utpādaḥ kathaṃ saṃskṛtalakṣaṇam || 1 || 
觀三相品第七(三十五偈)  若生是有為 則應有三相
若生是無為 何名有為相 
  (5)gal te skye ba ’dus byas na | | de la mtshan nyid gsum ldan ’gyur | |
ci ste skye ba ’dus ma byas | | ji ltar ’dus byas mtshan nyid yin | | 
[Chapter] 7: An Analysis of Composite Products (saṃskṛta) (origination, duration, and decay)  1. If origination (utpāda) is a composite product, then the three characteristics [of existence: “origination,” “duration,” and “dissolution”] are appropriate.
But if origination is a non-composite (asaṃskṛta), then how [could there be] characteristics of a composite product? 
Investigation of Birth, Abiding and Perishing  If birth were compounded, it would possess the three characteristics [of a compound]. If birth were uncompounded, how would it be a characteristic of a compound? 
  འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པས། གང་གི་་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་གཉི་ག་ལྟར་་ཡང་དེ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་མི་འགྲུབ་པོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་དག་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེས་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་ཏུ་ཐལ་བར་གྱུར། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། ། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ན། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་གཞན་དག་དང་ལྡན་པས་འགྱུར་བས་ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་དང་་འཇིག་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དར་འཇིག་བདག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་ནུས། གཞན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་ན་སྐྱེ་བ་འདུས་(43B)བྱས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཚུངས་པའམ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྟག་གོ། །  
(6) * 觀三相品第七 三十五偈  (7)問曰。經説有爲法有三相生住滅。萬物以(8)生法生。以住法住。以滅法滅。是故有諸(9)法。答曰不爾。何以故。三相無決定故。是三(10)相爲是有爲能作有爲相。爲是無爲能作(11)有爲相。二倶不然。何以故(12)若生是有爲 則應有三相(13)若生是無爲 何名有爲相(14)若生是有爲。應有三相生住滅。是事不然。(15)何以故。共相違故。相違者。生相應生法。住(16)相應住法。滅相應滅法。若法生時。不應有(17)住滅相違法。一時則不然。如明闇不倶。以(18)是故生不應是有爲法。住滅相亦應如是。(19)問曰。若生非有爲。若是無爲有何咎。答(20)曰。若生是無爲。云何能爲有爲法作相。何(21)以故。無爲法無性故。因滅有爲名無爲。是(22)故説不生不滅名無爲相。更無自相。是故(23)無法。不能爲法作相。如兎角龜毛等不能(24)爲法作相。是故生非無爲。住滅亦如是。 
  འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་བརྟག་པ་དེ་བྱས་པས་ཁོ་བོའི་ཡིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཉན་པ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱས་ཀྱི། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདུས་བྱས་་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །བཤད་པ། དེ་ལྟར་བྱའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འདི་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། མེད་པ་ལ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་མི་རིགས་པས་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་་འདུས་བྱས་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྔར། མཚན་ཉིད་མེད་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། །མི་འཇུག་མཚན་ཉིད་བཅས་ལ་མིན། །ཞེས་བསྟན་པས་བཀག་ཟིན་་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་ཕྱོགས་་གོང་མ་དང་ཡང་སྦྱར་རོ། །སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཤིན་ཏུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་སུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན། སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ནི། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །སྨྲས་པ། དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན། གནས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན། འཇིག་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་ན་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །(186B)ཁྱད་པར་མེད་ན་འདི་ནི་སྐྱེ་བའོ། །འདི་ནི་གནས་པའོ། །འདི་ནི་འཇིག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། སྨྲས་པ། དེ་ནི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་ནི་བུམ་པའོ། །འདི་ནི་སྣམ་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་དེ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། འཇིག་པར་བྱེད་པ་དག་གོ། །བཤད་པ། དེ་ནི་མི་འཐད་དོ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བུམ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་གཞན་ཅི་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། བུམ་པ་གནས་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞན་ཅི་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་། བུམ་པ་འཇིག་པར་་བྱེད་པས་ཀྱང་གཞན་ཅི་ཡང་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲས་པ། དེ་དག་གིས་བུམ་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པར་བྱེད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པ། འོ་ན་ནི་དེ་དག་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་བུ་་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕ་བུའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་གཞི་དང་ཐོ་བ་ཡང་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་སུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་དེ་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་གང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་དེས་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཡང་མཚན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་རང་ཉིད་ལ་མཚན་པར་མི་བྱེད་་པ་དེས་གཞན་ཇི་ལྟར་མཚོན་པར་བྱེད།  
  ད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དགག་པས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་གྱི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པ་བརྩམ་མོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པར་མི་བཟུང་སྟེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཐུ་ཇི་སྐད་སྨོས་པས། བློ་གྲོས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་བསྐྱེད་པ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་སྨྲའོ། །འདིར་བཤད་པ། འདི་ལ་ཁྱེད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ཅི་འདུས་བྱས་དག་ཡིན་ནམ༑ འོན་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་དག་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་དག་འདུས་བྱས་དག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ནི། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཚོགས་པར་འགྲུབ་(101A)པ་སྟེ། ཆད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུས་བྱས་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གཞན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གཞན་ལ། འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ན། ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང། གནས་པར་བྱེད་པ་དང། འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན། འཇིག་པ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་སྟེ། དེ་དག་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་སྙད་དུ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ཕ་བུའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། ཟས་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནམ། བྲན་མོ་བུམ་པ་ཐོགས་པ་བུམ་པ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པའི་མཚན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། ཐོ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མངོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་པས་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་(101B) ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །སྐྱེ་བ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ན་རང་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་པས་རང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གནོད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་ཚུལ་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་གཉིས་ཀྱང་ཉེ་བར་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དགག་པ་ཡིན་པས་ཡང་དེ་གཉིས་དགག་པ་བརྗོད་མི་དགོས་སོ། །  
(7)saṃskṛtaparīkṣā saptamaṃ prakaraṇam |  atrāha- vidyanta eva saṃskṛtasvabhāvāḥ, skandhāyatanadhātavaḥ utpādādisaṃskṛtalakṣaṇasadbhāvāt | uktaṃ hi bhagavatā- trīṇīmāni saṃskṛtasya saṃskṛtalakṣaṇāni | saṃskṛtasya bhikṣavaḥ utpādo ’pi prajñāyate, vyayo ’pi, sthityanyathātvam apīti | na ca avidyamānasya kharaviṣāṇasyeva jātyādilakṣaṇam asti | tasmāt saṃskṛtalakṣaṇopadeśād vidyanta eva skandhāyatanadhātavaḥ iti | ucyate | syuḥ skandhāyatanadhātavaḥ saṃskṛtasvabhāvās tāvakena matena, yadi jātyādilakṣaṇam eva bhavet | ihāyam utpādaḥ saṃskṛtalakṣaṇatveneṣyamāṇaḥ saṃskṛto vā tallakṣaṇatveneṣyate, asaṃskṛto vā? tatra-
yadi saṃskṛta utpādastatra yuktā trilakṣaṇī |
trayāṇāṃ lakṣaṇānāṃ samāhārastrilakṣaṇī | iyaṃ ca utpādasthitibhaṅgasamāhārasvabhāvasarvasaṃskṛtāvyabhicāriṇīti kṛtvā yadi utpādaḥ saṃskṛta iti parikalpyate, tadā utpāde ’pi trilakṣaṇī prasajyate | tataś ca rūpādivallakṣyatvam utpādasya syāt, na saṃskṛtalakṣaṇatvam | athotpāde ’pi trilakṣaṇī neṣyate, tadā trilakṣaṇīrahitatvād ākāśavat saṃskṛtalakṣaṇatvam asyāvahīyate ity āha-
athāsaṃskṛta utpādaḥ kathaṃ saṃskṛtalakṣaṇam || 1 ||
iti | naitatsaṃskṛtalakṣaṇamityabhiprāyaḥ || 1 || 
utpādādyās trayo vyastā nālaṃ lakṣaṇakarmaṇi |
saṃskṛtasya samastāḥ syur ekatra katham ekadā || 2 || 
三相若聚散 不能有所相
云何於一處 一時有三相 
skye la sogs gsum so so yis | | ’dus byas mtshan nyid bya bar ni | |
nus min gcig la dus gcig tu | | ’dus pa yang ni ji ltar (6)rung | | 
2. When the three are separate, origination of either of the other two characteristics does not suffice to function as a characteristic.
If united in a composite product, how could they all be at one place at one time? 
The three such as birth cannot individually be that which characterises compounds. How is it possible for one at one time to be compounded [of all three]? 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་ལ་སོགས་་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན་འདུས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། །གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང་། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་སོ་སོ་འམ་འདུས་པ་ཞིག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ་་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་སོ་སོ་ཡིན་པར་རྟོག་ན་སོ་སོས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་རིགས་བམ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདུས་པ་ཡིན་་པར་རྟོག་ན་ཡང་། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་དེ་དག་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པར་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། ད་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ། མེ་དང་ཆུ་བཞིན་ནོ། །  
(25)復次(26)三相若聚散 不能有所相(27)云何於一處 一時有三相(28)是生住滅相。若一一*能爲有爲法作相。若(29)和合能與有爲法作相。二倶不然。何以故。(9b1)若謂一一者。於一處中或有有相。或有無(2)相。生時無住滅。住時無生滅。滅時無生住。(3)若和合者。共相違法。云何一時倶。若謂三(4)相更有三相者。是亦不然。 
ཅི་སྟེ་བྱེད་ན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་(187A)དེ། །མཚན་ཉིད་དུ་བརྟགས་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་སོ་སོ་བའམ། འདུས་པ་ཞིག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། སྐྱེ་སོགས་གསུམ་པོ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་འདྲ་བར་ནི། །ནུས་མིན་འདུས་པ་་ཡིན་ན་ཡང་། །གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང་། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ནུས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཆོག་པ་དང་། མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་མངོན་པར་་མི་གྲུབ་ཅིང་། མེད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། བུམ་པའི་གནས་པ་དང་བུམ་པའི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་བུམ་པ་དེ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་ན། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ནི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིག་པ་དང་མེད་པ་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་་འཇིག་པ་དག་སོ་སོའམ། འདུས་པ་ཡང་དངོས་པོ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་དག་དངོས་པོ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དང་མ་ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་བས་ན་ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། །མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་གནས་པ་་ནི་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། གནས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ནི་མི་རྟོག་པ་དང་ཁོར་ཟུག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཁོར་ཟུག་ཏུ་མི་རྟག་ན་ཇི་ལྟར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་(187B)འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འོག་ནས་ཀྱང་། དངོས་པོ་འགག་པར་འགྱུར་ན་ནི། །གནས་པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་། གནས་མེད་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །མི་རྟག་པས་ན་གང་ལ་གནས། །གལ་ཏེ་དང་པོ་གནས་གྱུར་ན། །ཐ་མར་རྙིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁོར་ཟུག་མི་རྟག་ཡོད། །ཁོར་ཟུག་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་པར་གྱུར་པ་ལས། །ཕྱིས་ན་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མི་རྟག་དང་། །ལྷན་ཅིག་་གནས་པ་ཡོད་གྱུར་ན། །མི་རྟག་ལོག་པར་འགྱུར་བའམ། །ཡང་ན་གནས་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་ཡང་མེད་དེ། མེད་ན་གང་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྨྲས་པ། འོ་ན་འཇིག་པ་ཡོད་དོ། །བཤད་པ། གནས་པ་་མེད་པར་འཇིག་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་གནས་པ་ཡོད་ན་འཇིག་པར་འགྱུར་གྱི་གནས་པ་མེད་ན་འཇིག་པར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཡང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིག་པ་དང་མེད་པ་སྟེ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་གང་གི་་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་ཟིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་སོ་སོ་བ་ཡང་འདུས་བྱས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཤེས་པ་དག་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་སོ་སོ་བ་དག་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། འདུས་པ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། འདུས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། གཅིག་ལ་དུས་་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང་། སོ་སོ་བ་གང་དག་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་འདུས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རུང་། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ན་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ན་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་ལ། གང་གི་ཚེ་གནས་པ་དེའི་ཚེ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་(188A)པ་མེད་ཅིང་། གང་གི་ཚེ་འཇིག་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་སོ་སོ་བ་དང་འདུས་པ་དག་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །མཚན་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་་པ།་ལྟག་ཆོད་དེ་ལྟ་བུ་འབའ་ཞིག་གིས་ཅི་བྱ། ཡོད་ནི་གང་གི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། ཁོ་བོ་ལྟག་ཆོད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྩོམ་གྱིས་ཁོ་བོ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་མོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་སྨྲོས་ཤིག ། སྨྲས་པ། བུམ་པ་སྐྱེའོ། །བཤད་པ། རེ་ཞིག་གནས་སྐབས་གང་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ལེགས་པར་སོམས་ལ་སྨྲོས་ཤིག་།དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཞིང་བུམ་པ་ཡང་འདུས་བྱས་ཡིན་་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བ་བུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་བྱ། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་བྱ། ཅི་སྟེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེས་ཟིན་ནས་བུམ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རེ་ལྡེའམ། སྣམ་བུའམ། འོན་ཏེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཞིག་གམ་ཅི་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་རེ་ལྡེའམ། སྣམ་བུ་ཞིག་སྐྱེ་ན་ནི་དེ་སྐྱེས་ཟིན་ནས་ཇི་ལྟར་བུམ་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཅི་སྟེ་སྐྱེ་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདི་ལ་མེད་ན་གང་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་བྱས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། གང་སྐྱེ་བ་མེད་་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དག་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་ན་དེ་དག་སོ་སོ་འམ། འདུས་པ་ལ་བརྟག་གྲང་ན་དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྐྱེ་ལ་སོགས་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དག་སོ་སོ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་འདུས་པ་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མཚོན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བའི་མཐུ་མེད་དོ། །འགགས་པ་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འཇིག་པ་དག་མེད་པས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བའི་མཐུ་མེད་དོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང། གནས་མེད་དངོས་པོ་ག་ལ་ཡོད། །མི་རྟག་པས་ན་ག་ལ་གནས། །གལ་ཏེ་དང་པོར་གནས་གྱུར་ན། །ཐ་མར་རྙིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁོར་ཟུག་མི་རྟག་ཡོད། །ཁོར་ཟུག་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྟག་པར་གྱུར་པ་ལས། །ཕྱིས་ནི་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མི་རྟག་དང། །ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཡོད་གྱུར་ན། །མི་རྟག་ལོག་པར་འགྱུར་བ་(102A)འམ༑ །ཡང་ན་གནས་པ་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང། འདུས་པ་ཡིན་ན་ཡང། གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཇི་ལྟར་རུང། །དེ་དག་འདུས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། སྐྱེས་པ་དང་གནས་པ་དང། ཞིགས་པ་ཤིན་ཏུ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དག་དངོས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་སེམས་བདེ་བར་གནས་པ་དག་གིས་བརྟག་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུད་ལ་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ངེས་པར་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན། སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་རྒ་བ་ཡིན། བྱུང་ནས་བྲལ་བ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ལྟོས་པ་ངེས་པས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་པའི་མཚན་ཉིད། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ན་ཡོད་པས་སྒྲུབ་པ་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མི་གནོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་ཡང་རྒྱུད་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང། ལྟོས་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པའི་དུས་ན་ཡང་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་སྐྱོན་སྔར་བསྟན་པ་ལས། འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ་དངོས་པོ་སྔོན་མ་བྱུང་བ་ལས་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་པ་གནས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན། གནས་པ་རྙིངས་པ་ཉིད་ནི་རྒ་བ་ཡིན། རྒས་པ་འགགས་པ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པས། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཉིད་འདུས་བྱས་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་མཚན་ཉིད་ཉིད་འགྲུབ་པས། སྐྱེ་ལ་སོགས་གསུམ་སོ་སོ་ཡིས། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་ནི། །ནུས་མིན་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཅས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་གང་ཡིན་པ་ལ་ནམ་ཡང་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྲ་བ་ཉིད་ས་ལ་(102B) སྐྱེས་བུ་ཆན་པོའི་མཚན་དག་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ལ་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་རུང་སྟེ། རིམ་གྱིས་འབྱུང་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འཇིམ་པ་དང། གོང་བུ་དང༑ སྨད་[?]པ་དང། གླེགས་པ་དང། བཅུམ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དག་བུམ་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང། མ་སྐྱེས་པ་ལ་གནས་པ་དང། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་དང། འཇིག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པས། དེ་དག་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོག་ན་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སོ་སོ་དང་འདུས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་མ་ལོག་གོ། །  
api ca | ime utpādādayaḥ saṃskṛtasya lakṣaṇatvena parikalpyamānā vyastā vā pṛthagvā lakṣaṇatvena parikalpyeran, samastā vā sahabhūtā vā? ubhayathā ca na yujyata ity āha-
utpādādyāstrayo vyastā nālaṃ lakṣaṇakarmaṇi |
saṃskṛtasya samastāḥ syur ekatra katham ekadā || 2 ||
tatra vyastā lakṣaṇakarmaṇi na yujyante | yadi utpādakāle sthitibhaṅgau na syātāṃ tadā sthitibhaṅgarahitasya ākāśasyeva saṃskṛtalakṣaṇatvenānupapadya evotpādaḥ | atha sthitikāle utpādabhaṅgau na staḥ, tadā tadrahitasya sthitiḥ syāt | utpādabhaṅgarahitaś ca padārtho nāstyeveti na asyāvidyamānasya khapuṣpavat sthitir yujyate | kiṃ ca | sthitiyuktasya paścādanityatayāpi yogo na syāt, tadvirodhidharmākrāntatvāt | atha syāt- pūrvaṃ śāśvato bhūtvā paścādaśāśvata iti, na caikapadārthaḥ śāśvataścāśāśvataś ca yukta iti notpādabhaṅgarahitasya sthitiḥ | tathā yadi bhaṅgakāle sthityutpādau na syātām, evam apyanutpannasya sthitir ahitasya khapuṣpasya vināśo ’pi nāstīti | evaṃ tāvad utpādādayo vyastā nālaṃ lakṣaṇakarmaṇi nālaṃ na paryāptā ityarthaḥ ||
idānīṃ samastā api na yujyanta ity āha-
samastāḥ syur ekatra katham ekadā |
ekatra padārthe, ekasmin kāle, parasparaviruddhatvādrāgavairāgyavat, ālokāndhakāravadvā na yujyanta ityabhiprāyaḥ | yasminn eva kṣaṇe padārtho jāyate, tasminneva tiṣṭhati vinaśyati ceti kaḥ sacetāḥ pratipadyeta? tasmāt samastānām api utpādādīnāṃ saṃskṛtasya lakṣaṇakarmaṇi nāsti sāmarthyam || 2 || 
utpādasthitibhaṅgānām anyat saṃskṛtalakṣaṇam |
asti ced anavasthaivaṃ nāsti cet te na saṃskṛtāḥ || 3 || 
若謂生住滅 更有有為相
是即為無窮 無即非有為 
skye dang gnas dang ’jig rnams la | | ’dus byas mtshan nyid gzhan zhig ni | |
gal te yod na thug med ’gyur | | med na de dag ’dus byas min | | 
3. If origination, duration, and dissolution are other [secondary] characteristics of composite products,
It is an infinite regress. If this is not so, they are not composite products. 
If birth, abiding and perishing had an other characteristic of being compounded, this would be endless. If not, they would not be compounded. 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་པ་་མེད། །མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་པར་འདོད་ན་ནི། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ན་ནི་དེ་དག་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ཏེ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ན། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །  
何以故(5)若謂生住滅 更有有爲相(6)是即爲無窮 無即非有爲(7)若謂生住滅更有有爲相。生更有生有住(8)有滅。如是三相復應更有相。若爾則無窮。(9)若更無相。是三相則不名有爲法。亦不能(10)爲有爲法作相。問曰。汝説三相爲無窮。(11)是事不然。生住滅雖是有爲。而非無窮。 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་པ་མེད། །མེད་ན་དེ་(188B)དག་འདུས་བྱས་མིན། །སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་གང་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་མེད། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡོད་ལ་དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་ཅིང་དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡོད་དེ། མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་པ་མེད། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་ཅིང། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་དེ། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་གྱུས་ཅིག་ཅེས་ཟེར་ན་དེ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་བཟླས་པར་བྱ་སྟེ། མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་འདོད་ལ། ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་བཀྲ་ཤིས་པ་དང་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་པས་ཐུག་པ་དང། གནས་པ་དང་མུ་ཐུག་སྟེ། མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྔར་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་(103A)ཕྱིར་དཔེར་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བས་དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་བྱས་ཡིན་ན་ཡང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེའི་ལན་ཀྱང་འདིར་མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན་ཞེས་བྱ་བས་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་སྐྱོན་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །འདིར་གནས་མའི་བུའི་སྡེ་པ་དག་གིས་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཆོས་ནི་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་དེ་དང་དེའི་སྐྱེ་བ་དང། དེའི་གནས་པ་དང། དེའི་འཇིག་པ་དང། དེའི་ལྡན་པ་དང། དེའི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དང། འདིར་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དཀར་པོ་ཡིན་ན། དེའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ཅི་སྟེ་ནག་པོ་ཡིན་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང། གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ། ཅི་སྟེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པའི་གནས་པ་དང། འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དང། ལྡན་པའི་ལྡན་པ་དང། གནས་པ་ལས་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དང། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་གྱི་འཁོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་བཅུ་བཞི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །  
atha yad uktaṃ ’yadi saṃskṛta utpādaḥ’; ity ādi, tena yadi utpādādīnāṃ trilakṣaṇī prāptā prasaktā, tataḥ ko doṣaḥ? athāsaṃskṛtaḥ, evam apy adoṣa iti | ucyate-
utpādasthitibhaṅgānām anyatsaṃskṛtalakṣaṇam
asti ced anavasthaivaṃ nāsti cet te na saṃskṛtāḥ || 3 ||
nanu ca pakṣadvaye ’pi vihita eva doṣaḥ, tatra kiṃ punar uktābhidhāneneti | satyam ukto doṣaḥ sa khalu nācāryeṇa, kiṃ tarhi vṛttikāreṇa | atha pūrvapratijñātam eva dūṣaṇāntarābhidhānena spaṣṭīkaraṇārthaṃ punar ācāryo ’bhihitavān | yadi utpādasthitibhaṅgānāmanyadutpādādikaṃ saṃskṛtalakṣaṇamiṣyate, tadā teṣām apy anyat, teṣām apy anyat, ity aparyavasānadoṣaḥ syāt | sati ca aparyavasānadoṣe, kiṃ pūrvaṃ syād yata uttarakālam aparaṃ bhaved iti vyavasthābhāvād asaṃbhava evaṃ utpādādīnām ity abhiprāyaḥ | athavā, pūrvaṃ mukhyatvād utpādasyaiva dūṣaṇam uktam, adhunā tu sāmānyeneti | nāsti cet te na saṃskṛtā iti gatārtham etat || 3 || 
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya kevalam |
utpādotpādam utpādo maulo janayate punaḥ || 4 || 
生生之所生 生於彼本生
本生之所生 還生於生生 
skye ba’i skye bas rtsa ba yi | | skye ba ’ba’ zhig skyed par byed | |
rtsa ba’i skye bas skye ba yi | | skye ba’ang skyed par byed pa (7)yin | | 
4. The “originating origination” (utpādotpāda) (i.e. the beginning of the origination) is only the origination of the basic origination (mūlotpāda) (i.e. the beginning of the product);
Also the origination of the basic [origination] (i.e. the beginning of the beginning of the product) produces the “originating origination.” (i.e. the beginning of the origination) 
The birth of birth gives birth to the root birth alone. The root birth also is that which gives birth to the birth of birth. 
འདིར་སྨྲས་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་དགག་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཞིང་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའམ་ཚོར་(44A)བའམ་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དེ་དང་། ཆོས་དེའི་སྐྱེ་བ་དང་ཆོས་དེ་དག་གི་གནས་པ་དང་། ཆོས་དེའི་འཇིག་པ་དང་། ཆོས་དེའི་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་དེའི་རྒ་བ་དང་། ཆོས་དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཆོས་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་་བ་ཉིད་དམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། རྒ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་ནི་འཁོར་ཅེས་བྱའོ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུས་འདིར་ཆོས་གཉིས་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ངེས་པར་བྱུང་བ་་ཉིད་དག་ནི་ཡང་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གང་དག་དཀར་པོ་དེ་དག་གི་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ་ནག་པོ་དེ་དག་གི་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་་ལ།་ཆོས་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་འཁོར་གྱི་འཁོར་རྣམས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པའི་གནས་པ་དང་། འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དང་། ལྡན་པའི་ལྡན་པ་དང་། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དག་སྟེ། འཁོར་གྱི་འཁོར་རྣམས་ལས་ཀྱང་འདིར་ཆོས་གཉིས་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དག་ཀྱང་། ཡང་ན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལག་པའི་རྣམ་པར་་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གང་དག་དཀར་པོ་དེ་དག་གི་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ། ནག་པོ་དེ་དག་གི་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡེ་ཆན་བཅོ་ལྔའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པར་ཆོས་བཅུ་བཞི་པོ་ཐམས་(44B)ཅད་སྐྱེད་བར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་གནས་པའི་གནས་པ་གནས་པར་བྱེད་ལ། གནས་པའི་གནས་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་གནས་པ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་འཇིག་པས་ཀྱང་འཇིགས་་པའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་ལ། འཇིགས་པའི་འཇིག་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །ལྡན་པ་དང་རྒ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །  
何(12)以故(13)生生之所生 生於彼本生(14)本生之所生 還生於生生(15)法生時通自體七法共生。一法二生三住四(16)滅五生生六住住七滅滅。是七法中。本生除(17)自體。能生六法。生生能生本生。本生能生(18)生生。是故三相雖是有爲。而非無窮。 
ཅི་སྟེ་ཐུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པ་དེ་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་་དེ་དག་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ།། །།དབུ་མ་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་བུད་དྷ་པཱ་ལི་ཏ། བམ་པོ་གསུམ་པ། སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱང་་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བའང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །འདི་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ལས་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་་སྐྱེ་བ་ན་དེ་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྟེ། ཆོས་དེ་དང་། ཆོས་དེའི་སྐྱེ་བ་དང་། ཆོས་དེའི་གནས་པ་དང་། ཆོས་དེའི་འཇིག་པ་དང་། ཆོས་དེའི་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་དེའི་རྒ་བ་དང་། འདིར་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་དཀར་པོ་ཡིན་ན་ཆོས་དེ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ཅི་སྟེ་ཆོས་དེ་་ནག་པོ་ཡིན་ན་ཆོས་དེའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཆོས་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ཆོས་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ།  
ཕྱོགས་སྔ་མ་དེའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བ་ཡི། །སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། །རྩ་བའི་(103B)སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །  
atrāhuḥ sāṃmitīyāḥ- santi cotpādādīnām utpādādayaḥ, na ca anavasthāprasaṅgaḥ, lakṣaṇānulakṣaṇānāṃ parasparaniṣpādakatvāt | yasmād iha saṃskṛtadharmaḥ kuśalaḥ kliṣṭo vā utpadyamānaḥ ātmanā pañcadaśaḥ utpadyate | sa dharmastasya cotpādaḥ samanvāgamaḥ sthitir jarā anityatā | yadyasau dharmaḥ kliṣṭo bhavati, tasya mithyāvimuktiḥ | atha śubhaḥ, tasya samyagvimuktiḥ | yadi nairyāṇiko bhavati tasya nairyāṇikatā | atha anairyāṇikaḥ, tasya anairyāṇikatā | ity eṣa parivāraḥ | idānīm utpāda syāpara utpādaḥ yāvadanairyāṇikatānairyāṇikatetyeṣa parivārasya parivāraḥ | tatra yo ’yaṃ maula utpāda sa ātmānaṃ vihāya anyāṃścaturdaśa dharmān janayati | utpādotpādasaṃjñakastu anulakṣaṇabhūta utpādo maulamevotpādaṃ janayati | evaṃ yāvadanairyāṇikatā caturdaśa dharmān na niryāṇayati, na tan nirvāṇaṃ prāpayatītyarthaḥ | anairyāṇikatānairyāṇikatā tu na niryāṇayati | tad evam utpādādīnāmanavasthāṃ pariharann āha-
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya kevalam |
utpādotpādasutpādo maulo janayate punaḥ || 4 ||
dvividho hyutpādaḥ | eko maula utpādaḥ, aparaś ca utpādotpādasaṃjñakaḥ, utpādasyotpāda iti kṛtvā | tatra yo ’yam utpādotpādasaṃjñaka utpādaḥ, sa mūlotpādasya kevalam utpādakaḥ | taṃ cedānīm utpādopādākhyam utpādaṃ (pp_61) maula utpādo janayati | tad evaṃ parasparanirvartanādasti ca trilakṣaṇī utpādādīnām, na cānavasthāprasaṅga iti || 4 || 
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya te yadi |
maulenājanitas taṃ te sa kathaṃ janayiṣyati || 5 || 
若謂是生生 能生於本生
生生從本生 何能生本生 
gal te khyod kyi skye ba’i skyes | | rtsa ba’i skye ba skyed byed na | |
khyod kyi rtsa bas ma bskyed des | | de ni ji ltar skyed par byed | | 
5. But if, according to you, the originating origination (i.e. self-originating origination) produces basic origination, (i.e. also causes the beginning of the product)
How, according to you, will this [originating origination] (i.e. self-originating origination) produce that [basic origination] (i.e. the beginning of the product) if [it itself] is not produced by basic origination (i.e. the beginning of the product)? 
If your birth of birth gives birth to the root birth, how does that which is not yet born from your root give birth to that [root birth]? 
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བས་མ་བསྐྱེད་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བསམ་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
答曰(19)若謂是生生 能生於本生(20)生生從本生 何能生本生(21)若是生生能生本生者。是生生則不名從(22)本生生。何以故。是生生從本生生。云何能(23)生本生。 
ཅི་སྟེ་ཆོས་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་དེའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རེ་ཞིག་འཁོར་ཅེས་བྱའོ། །དེ་་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པའི་གནས་པ་དང་། འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དང་། ལྡན་པའི་ལྡན་པ་དང་། རྒ་བའི་རྒ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའམ། ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ངེས་པར་འབྱུང་(189A)པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དམ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འཁོར་གྱི་འཁོར་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་སྐྱེ་བ་བདག་ཉིད་དང་བཅོ་ལྔ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བདག་ཉིད་མ་་གཏོགས་པར་ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་དང་བཅུ་བཞི་པོ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་གཅིག་གིས་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་གནས་པས་ཀྱང་གནས་པའི་གནས། པ་གནས་པར་བྱེད་ལ། གནས་པའི་གནས་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་གནས་པ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རྩ་བའི་འཇིག་པས་ཀྱང་འཇིག་པའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་ལ། འཇིག་པའི་འཇིག་པས་ཀྱང་རྩ་བའི་འཇིག་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་ན་འདི་ལ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་བུ་བས་མ་སྐྱེད་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེད་པས་མ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
འདིར་བཤད་པ། དེ་ནི་མང་པོ་ཡང་ཡིན་དེ་ནི་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེས། །རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བས་མ་བསྐྱེད་དེ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་མ་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན།  
atrocyate-
utpādotpāda utpādo mūlotpādasya te yadi |
maulenājanitastaṃ te sa kathaṃ janayiṣyati || 5 ||
yadi tava utpādasyotpādo mūlotpādasya janaka iti matam, sa katham idānīṃ maulenotpādenānutpāditaḥ san utpādotpādo maulaṃ janayiṣyati? || 5 || 
sa te maulena janito maulaṃ janayate yadi |
maulaḥ sa tenājanitas tam utpādayate katham || 6 || 
若謂是本生 能生於生生
本生從彼生 何能生生生
若生生生時 能生於本生
生生尚未有 何能生本生 
gal te khyod kyi rtsa ba yis | | bskyed pa de yis rtsa skyed na | |
des ma bskyed pa’i rtsa ba des | | de ni ji ltar skyed par byed | | 
6. If, according to you, that which has originated through basic [origination] (i.e. referring to the dependent originating origination) produces basic [origination], (i.e. like affirming that the effect exist before the cause)
How does the basic [origination], which is yet unproduced by that [originating origination] (i.e. self-originating origination), cause that [originating origination] (i.e. self-originating origination) to be originated? 
If that which is born from your root birth gives birth to the root, how does that root which is born from that give birth to that [from which it is born]? 
ཅི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་དང་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་བསྐྱེད་པས་་མི་བྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་བསྐྱེད་ནས། །དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བདེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་མ་་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྟག་པ་དེས་ཀྱང་མི་ནུས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་ཉིད་སྐྱེ་བཞིན་པས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པས་མི་བྱེད་དོ། །  
復次(24)若謂是本生 能生於生生(25)本生從彼生 何能生生生(26)若謂本生能生生生者。是本生不名從生(27)生生。何以故。是本生從生生生。云何能生(28)生生。生生法應生本生。而今生生不能生(29)本生。生生未有自體。何能生本生。是故(9c1)本生不能生生生。問曰。是生生生時非先(2)非後。能生本生。但生生生時能生本生。答(3)曰不然。何以故(4)若生生生時 能生於本生(5)生生尚未有 何能生本生(6)若謂生生生時能生本生可爾。而實未有。(7)是故生生生時。不能生本生。 
སྨྲས་པ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེད་པས་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་སྐྱེད་ན། །དེས་མ་སྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་བར་བྱེད་ན་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་མ་སྐྱེད་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་དག་ནི་རབ་ཏུ་རྟག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་། །  
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིས་རྩ་སྐྱེད་ན། །དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བ་དེས། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་མ་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་བར་བྱེད། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །  
atha manyase- utpādita eva maulenotpādena utpādotpādo maulaṃ janayiṣyati, etadapyasadity āha-
sa te maulena janito maulaṃ janayate yadi |
maulaḥ sa tenājanitastam utpādayate katham || 6 ||
sa utpādotpādasaṃjñaka utpādo maulena janito yadi maulaṃ janayati, sa maula utpādotpādenājanito ’vidyamānaḥ katham utpādotpādaṃ janayiṣyati? tasmānmaulena janitaḥ san utpādotpādo maulaṃ janayatīte na yujyate | tataś ca parasparanirvartyanirvartakatvābhāvātsa eva anavasthāprasaṅga iti nāstyutpādaḥ || 6 || 
ayam utpādyamānas te kāmam utpādayed imam |
yadīmam utpādayitum ajātaḥ śaknuyād ayam || 7 || 
若本生生時 能生於生生
本生尚未有 何能生生生 
gal te ma skyes pa de yis | | de (5a1)skyed par ni byed nus na | |
khyod kyi skye bzhin pa de yis | | de skyed par ni ’dod la rag | | 
7. According to you, this, while originating, would certainly cause that to originate—
If this, not being produced, would be able to cause origination. 
If that which has not been born is able to give birth to that, that of yours which is being born should be able to give birth to that. 
འདིར་བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི་དེ་བཞིན་པ། མ་སྐྱེས་དེ་ཡིས་གལ་ཏེ་ནི། །དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བདེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱང་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་ལ་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་(45A)བའི་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་རྟག་པ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་་རག་ན་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་ཤེ་ན། སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེས་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ་་ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་བཞིན་ནོ། །  
復次(8)若本生生時 能生於生生(9)本生尚未有 何能生生生(10)若謂是本生生時能生生生可爾。而實未(11)有。是故本生生時。不能生生生。 
སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་ཉིད་སྐྱེ་བཞིན་པས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པས་ནི་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མ་སྐྱེས་དེ་ཡིས་གལ་ཏེ་ནི། །དེ་ནི་སྐྱེས་པར་བྱེད་ནུས་ན། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག །ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་(189B)བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་གོ། །ཡང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱད་ལ་རག་ན་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་་པས་གཞན་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །  
གལ་ཏེ་རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དག་སྐྱེད་བཞིན་པ་ན་རང་གི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མ་སྐྱེས་དེ་ཡིས་གལ་ཏེ་ནི། །དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན། །དེ་སྐྱེད་པར་ནི་འདོད་ལ་རག་ཁྱོད་ཀྱི་རྩ་བའི་སྐྱེ་བའམ། །སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའམ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ནུས་ན་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའམ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་འདོད་ལ་རག་ན། རྩ་བའི་སྐྱེ་བའམ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་རང་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དེས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བའམ། རྩ་བའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རམ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནམ༑ སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་སྐྱེས་པ་དག་གམ། སྐྱེ་བཞིན་པ་དག་གིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རམ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་(104A)དོན་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་ཆགས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དགག་པའི་སྐབས་སུ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང། བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡང་བཀག་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་དེ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པ་མེད་དོ། །  
atrāha- utpadyamāna eva mūlotpāda utpādotpādam utpādayati, sa evotpādotpādo mūlotpādaṃ janayiṣyatīti | ucyate-
ayam utpadyamānaste kāmam utpādayedimam |
yadīmam utpādayitumajātaḥ śaknuyādayam || 7 ||
kāmamayaṃ mūlotpāda utpadyamāna utpādayedutpādam, yadyayam eva ajātaḥ śaknuyādaparamajātam utpādayitum | utpadyamāno hi nāma anāgataḥ | sa ca ajātaḥ katham utpādayiṣyatīti na yuktam evaitad ity abhiprāyaḥ evam utpādotpāde ’pi vācyam || 7 || 
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayate yathā |
utpādaḥ svaparātmānāv ubhāv utpādayet tathā || 8 || 
如燈能自照 亦能照於彼
生法亦如是 自生亦生彼 
ji ltar mar me rang dang gzhan | | snang bar byed pa de bzhin du | |
skye ba’ang rang dang gzhan gyi dngos | | gnyis ka skyed par byed yin na | | 
8. [The opponent claim:]
As a light is the illuminator of both itself and that which is other than itself,
So origination would originate both itself and that which is other than itself. 
Just as lamplight illuminates itself and others, likewise birth too gives birth to both itself and the thing of others. 
འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གཉི་ག་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་་དངོས་པོ་གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །  
問曰(12)如燈能自照 亦能照於彼(13)生法亦如是 自生亦生彼(14)如燈入於闇室照了諸物。亦能自照。生亦(15)如是。能生於彼。亦能自生。答曰不然。 
སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དང་གཞན་དག་བསྐྱེད་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མར་མི་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བའང་རང་དང་གཞན་གྱི་་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་མར་མེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་ལ་བུམ་པ་དང་། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ཀྱང་་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་ན་ནི་སྐྱེ་བས་ཀྱང་མར་མེ་བཞིན་དུ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་རག་ན། མར་མེས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་མི་བྱེད་དོ། །  
གཞན་དག་གི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་མར་མེས་རང་དང་གཞན། །སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་བ་འང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དོན་གོ་སླ་བ་དང་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཚིག་མངས་སུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་དང། དོན་གྲགས་པ་དང། དོན་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པ་ལ་འབད་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དག་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མར་མེ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་རང་དང། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བཤད་པ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང། དམ་བཅས་པའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་པས་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
atrāha- naiva hi utpādasyāpara utpādo ’sti yato ’navasthāprasaṅgaḥ syāt | kiṃ tarhi-
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayitā yathā |
utpādaḥ svaparātmānāvubhāvutpādayettathā || 8 ||
yathā pradīpaḥ prakāśasvabhāvatvādātmānaṃ prakāśayati ghaṭādīṃśca, evam utpādo ’pyutpādasvabhāvatvādātmānam utpādayiṣyati paraṃ ceti || 8 || 
pradīpe nāndhakāro ’sti yatra cāsau pratiṣṭhitaḥ1 |
kiṃ prakāśayate dīpaḥ prakāśo hi tamovadhaḥ || 9 || 
燈中自無闇 住處亦無闇
破闇乃名照 無闇則無照 
mar me dang ni gang dag na | | de ’dug pa na (2)mun pa med | |
mar mes ci zhig snang bar byed | | mun pa sel bas snang byed yin | | 
9. [Nagarjuna answers:]
There is no darkness in the light and there where the light is placed.
What could the light illumine? Indeed illumination is the getting rid of darkness. 
Wherever lamplight is present there is no darkness. What does lamplight illuminate? It illuminates by dispelling darkness. 
འདིར་བཤད་པ། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། །མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། ། འདི་ན་མར་མེ་ལ་ཡང་མུན་པ་མེད་ལ། གང་དག་ན་མར་མེ་དེ་འདུག་པ་དེ་དག་ན་ཡང་མུན་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཚེ་མར་མེ་ལ་ཡང་མུན་པ་མེད་ལ། གང་དག་ན་མར་མེ་དེ་འདུག་པ་དེ་དག་ན་ཡང་མུན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། ད་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བྱ་ན། མུན་པ་སེལ་བས་དེ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་མི་་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མར་མེས་རང་གི་དངོས་པོ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱི་ལ་དང་བྱི་བ་བཞིན་ནོ། །  
何以(16)故(17)燈中自無闇 住處亦無闇(18)破闇乃名照 無闇則無照(19)燈體自無闇。明所及處亦無闇。明闇相違(20)故。破闇故名照。無闇則無照。何得言燈(21)自照亦照彼。問曰。是燈非未生有照亦非(22)生已有照。但燈生時。能自照亦照彼。 
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །འདི་ན་གང་མི་སྣང་བ་དེ་སྣང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། མུན་པས་བསྒྲིབས་པས་མི་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་མར་མེ་ལ་ནི་མུན་པས་དེའི་ཕྱིར་མར་མེ་ལ་མི་སྣང་བ་མེད་དོ། །གཞན་དག་སྣང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་གཞན་བདག་ཉིད་དག་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་མུན་པ་མེད་དེ། མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡང་མི་སྣང་བ་མེད་དོ། །འོ་ན་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་ལ་མི་སྣང་བ་མེད་ན། མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། དེ་སྨྲོས་ཤིག །སྨྲས་པ། མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། འདི་ན་མར་་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་ཅིང་སྣང་བར་བྱེད་པས་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་བ་གང་ཡིན་མ་དེ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཕྱིར། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །འདུ་བྱེ་པ་ན་མུན་པ་མེད། །ཅེས་ཀྱང་བཤད་པས་མར་(190A)མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་ལ་མུན་པ་མེད་དོ། །མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མར་མེས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །མར་མེ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་བཤད་པ། འདི་ལ་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་གཟུང་བ་ལ་བར་དུ་བཅོ་དཔའི་[?]མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་གྲང་ན། འདི་ལ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་སྒྲུབ་པ་དེ་མི་སྲིད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིར་བཤད་པ། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །མར་མེས་ཅི་ཞིག་སྣང་བར་བྱེད། །ཅི་ཡང་སྣང་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མར་མེ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་མུན་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་(104B) མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཉི་མ་འོད་ཟེར་གསལ་ཞིང་འཇིབས་བ་དང་ལྡན་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན། མར་མེ་དང་ནི་གང་དག་ན། །དེ་འདུག་པ་ན་མུན་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིས་ནི་མར་མེའི་ཆོས་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཉི་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མར་མེ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་འབྱུང་བ་ཉིད་དང། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང། བྱས་པ་ཉིད་དང། རྐྱེན་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་དག་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པས་སྒྲུབ་པ་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བྱེད་ཡིན། །མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེས་སྣང་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མུན་པ་མེད་པ་དང། སྣང་བར་བྱེད་པས་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མུན་པ་སེལ་བས་སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་མུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མ་གྲུབ་པས་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དཔེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེས་སྣང་བར་བྱ་བའི་དོན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
ucyate | syād etad evaṃ yadi pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayet | na caivam | yasmāt-
pradīpe nāndhakāro ’sti yatra cāsau pratiṣṭhitaḥ |
kiṃ prakāśayati dīpaḥ prakāśo hi tamovadhaḥ || 9 ||
iha prakāśo nāma tamasya (so?) vadhaḥ | tamaś ca pradīpasvātmani tāvan na saṃbhavati virodhāt, yattamo nighnataḥ svātmaprakāśatvaṃ syāt | na cāpi pradīpo yatra deśe tiṣṭhati tatra tamo ’sti, yattamo nighnataḥ pradīpasya paraprakāśakatvaṃ syāt | ato ’pi nāsti pradīpasya svaparātmaprakāśakatvam | yadā caivam, tadā pradīpavadutpādasya svaparātmotpādakatvaṃ na saṃbhaviṣyati, iti ayuktam etat || 9 || 
katham utpadyamānena pradīpena tamo hatam |
notpadyamāno hi2 tamaḥ pradīpaḥ prāpnute yadā || 10 || 
云何燈生時 而能破於闇
此燈初生時 不能及於闇 
gang tshe mar me skye bzhin pa | | mun pa dang ni phrad med na | |
ji ltar mar me skye bzhin pas | | mun pa sel bar byed pa yin | | 
10. How is darkness destroyed by the light being originated,
When the light, being originated, does not come in contact with darkness? 
If, when lamplight is being generated, it does not encounter darkness, how does the generation of lamplight dispel darkness? 
འདིར་སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མར་མེ་དང་གང་དག་ན་མར་མེ་དེ་འདུག་པ་དེ་་དག་ན་མུན་པ་མེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱོ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དེའི་ཚེ་ན། མུན་པ་དང་(45B)ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
答曰(23)云何燈生時 而能破於闇(24)此燈初生時 不能及於闇(25)燈生時名半生半未生。燈體未成就云何能(26)破闇。又燈不能及闇。如人得賊乃名爲(27)破。若謂燈雖不到闇而能破闇者。是亦(28)不然。 
བཤད་པ། མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་ཟེར་བ་དེ་སྨྲོས་ཤིག་།ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །གང་ཚེ་མར་མེ་དང་མུན་པ་དག་གཅིག་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མུན་པ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མུན་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་དེས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད། །  
འདིར་བཤད་པ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པ་ལ་སྙེགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སེལ་བར་བྱེད་དེ། སེལ་བར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པའི་ཆོས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲ་བྱས་པ་ཇི་ལྟར་རྟག་སྟེ། བུམ་པ་བྱས་པ་མི་རྟག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མུན་པས་(105A)མར་མེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་བཀག་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། མར་མེ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུ་མ་སྐྱེས་པས་བྱ་བ་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན། ཇི་ལྟར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས། །མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་དཔེ་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མར་མེའི་ཆོས་ཕྲད་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཚེ་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ། །མུན་པ་དང་ནི་ཕྲད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་གྱི་མུན་ནག་སྣང་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་བཞིན་དུ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་སྣང་བས་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་ལས་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང། དགྲ་བོའི་ཕྱིར་ལས་བྱས་པས་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་དག་གིས་ཕྲད་པ་ཁོ་ནས་མི་འདོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པས་མིག་ཁེབས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས། མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་གི་མུན་པས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ན། དཔེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མི་གནོད་དོ། །  
atrāha- yadetaduktaṃ pradīpe nāndhakāro ’stīti, etadasatyandhakāradhāte yuktam eva vaktum | yasmāttu utpadyamānenaiva pradīpena tamo nihatam, tatra pradīpe nāndhakāro ’sti, yatra ca pradīpo ’sti, tatrāpyandhakāro nāstīti yujyate | yadi pradīpena nāndhakāradhātaḥ kṛtaḥ, tadā anutpanne iva pradīpe utpanne ’pi ghaṭādayo nopalabhyeran, andhakāraghātābhāvātprāgavasthāmiva | tasmād asty eva andhakāraghātalakṣaṇaṃ prakāśanaṃ pradīpasya | taccānena utpadyamānena pradīpena kṛtam iti | ucyate-
katham utpadyamānena pradīpena tamo hatam |
notpadyamāno hi tamaḥ pradīpaḥ prāpnute yadā || 10 ||
iha ālokāndhakārayoryaugapadyābhāvāt prāpterabhāvaḥ | yadā caivaṃ prāpterabhāvaḥ, tadā kathaṃ kena prakāreṇedānīm utpadyamānena pradīpena tamo hatam iti yuktaṃ parikalpayitum? yasmāc ca evam utpadyamāna pradīpaḥ tamo na prāpnoti, tasmānnaiva aprāptatvātpradīpaḥ kiṃcid api prakāśayatītyavasīyatām || 10 || 
aprāpyaiva pradīpena yadi vā nihataṃ tamaḥ |
ihasthaḥ sarvalokasthaṃ sa tamo nihaniṣyati || 11 || 
燈若未及闇 而能破闇者
燈在於此間 則破一切闇 
mar me phrad pa med par yang | | gal te mun pa sel byed na | |
’jig (3)rten kun na gnas pa’i mun | | ’di na gnas pa nges sel ’gyur | | 
11. But then, if darkness is destroyed by a light having no contact with [darkness],
[A light] placed here will destroy the darkness of the entire world. 
If darkness is dispelled even though it does not encounter lamplight, this [lamplight] dwelling here would eliminate the darkness that dwells in all the worlds. 
ཡང་གཞན་ཡང་། མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་མུན་པ་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་འདུག་པ་དེས་སྤེལ་འགྱུར། །ཇི་སྟེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་མར་མེ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་མར་མེ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན་པ་དག་ཀྱང་མར་མེ་འདི་ན་འདུག་པ་དེས་བསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྲད་པ་མེད་པར་འདྲ་ན། མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པས་འདི་ན་འདུག་པའི་མུན་པ་འདི་སེལ་ལ། འཇིག་རྟེན་ཀུན་་ན་གནས་པའི་མུན་པ་ནི་མི་སེལ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། དེ་ལྟ་བས་ན་མར་མེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མུན་པ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པས་མུན་པ་སེལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །  
何以故(29)燈若未及闇 而能破闇者(10a1)燈在於此間 則破一切闇(2)若燈有力。不到闇而能破者。此處燃燈。(3)應破一切處闇。倶不及故。復次燈不應自(4)照照彼。 
མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་། །གལ་ཏེ་མུན་པ་་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་འདུག་པ་ངེས་སེལ་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་མར་མེ་ཕྲད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་ན་ནི་དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན་པ་དག་ཀྱང་མར་མེ་འདི་ན་འདུག་པ་དེས་བསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་ཕྲད་པ་འདྲ་བ་ལས་ལ་ལ་ནི་སེལ་བར་་བྱེད་ལ། ལ་ལ་ནི་སེལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། །  
དེ་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་མཐོང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ཡིན། མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་སྣང་བར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་ཡང་མུན་པ་སེལ་བར་འདོད་ན་ནི་འདི་ཡང་འདོད་པར་གྱིས་ཤིག མར་མེ་ཕྲད་པ་མེད་པ་ཡང། །གལ་ཏེ་མུན་པ་སེལ་བྱེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་གནས་པའི་མུན། །འདི་ན་འདུག་པ་ངེས་བསལ་འགྱུར། །དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་མར་མེས་ཕྲད་པ་མེད་པར་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་འདོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་  
atha manyase- yathā aprāptām eva avidyāṃ jñānaṃ nihanti, aprāptam eva rūpaṃ cakṣuḥ paśyati aprāptam eva ayaḥ ayaskānto maṇirākarṣati, evam eva aprāptamevāndhakāraṃ pradīpo nihaniṣyatīti etadapyasāramity āha-
aprāpyaiva pradīpena yadi vā nihataṃ tamaḥ |
ihasthaḥ sarvalokasthaṃ sa tamo nihaniṣyati || 11 ||
yadi aprāpyaiva pradīpena tamo nihatam, evaṃ sati, ihastha eva pradīpaḥ sarvalokasthaṃ tamo nihaniṣyati, aprāptatvātsamīpasthamivetyabhiprāyaḥ | etena nyāyena jñānena avidyāghātaḥ, cakṣuṣā rūpadarśanam, ayaskāntamaṇinā ayaākarṣaṇamiva ity evamādikaṃ sādhyasamaṃ jñeyam ||
atha aprāptāv api satyāmayaskāntamaṇiprabhṛtīnāṃ yogyadeśāvasthānām eva svakāryakṛtvaṃ debhaviṣyatīti cet, tad api na yuktam | aprāptau hi satyāṃ viprakṛṣṭadeśāntarāvasthitavadavyavahitaśāntarāvasthita vacca aprāptatvād yogyadeśāvasthitānām api yogyadeśāvasthitatvaṃ na yuktam iti kuto yogyadeśāvasthitānāṃ svakāryakṛttvaṃ prasetsyati?
dṛṣṭam etal lokata iti cen naitad evam | yathā hi bhavān parikalpayati na tathā loke dṛṣṭam | yasmāt na lokaḥ prāptyaprāpticintāmevamādau viṣaye ’vatārya pradīpādīnāṃ prakāśakatvādikaṃ kalpayati | yathoditaṃ tu vicāramanavatārya pradīpena tamo hatam, cakṣuṣā rūpadarśanam, ayaskāntamaṇinā ayaākarṣaṇam ity ādi icchati | paśyatu vā loka evam | tattvavicārakāle tu lokasyāprāmāṇyān na tena bādhā śakyate kartum | evaṃ tāvad aprāpya prakāśanamayuktam | prāptāv api viṣayādigrahaṇamayuktam eva | prāptirhi ekatve sati bhavati | yadā caikatvaṃ tadā svarūpavaddarśanākarṣaṇādikaṃ nāsti ||
yady api ceyaṃ prāptyaprāptyādicintā laukikavyavahāre nāvataratīti nirupapattikatvena mṛṣārthatvādasya, tathāpi tattvavicāre ’vatāryā, mā bhūtparamārthato ’pi nirupapattikapakṣābhyupagama ityalaṃ prasaṅgena || 11 || 
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayate yadi |
tamo ’pi svaparātmānau chādayiṣyaty asaṃśayam || 12 || 
若燈能自照 亦能照於彼
闇亦應自闇 亦能闇於彼 
mar me rang dang gzhan gyi dngos | | gal te snang bar byed ’gyur na | |
mun pa’ang rang dang gzhan gyi dngos | | sgrib par ’gyur bar the tshom med | | 
12. If the light illuminated both itself and that which is other than itself,
Then, without a doubt, darkness will cover both itself and that which is other than itself. 
If lamplight illuminated itself and the thing of others, darkness too would without doubt obscure itself and the thing of others. 
ཡང་གཞན་ཡང་། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་འགྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །གལ་ཏེ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་།སྣང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་སེམས་ན། དེ་ལྟར་ན་མར་མེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མུན་པ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །མུན་པས་རང་གི་དངོས་པོ་བསྒྲིབས་་ན་ནི།་མུན་པ་མི་དམིགས་ཤིང་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །  
何以故(5)若燈能自照 亦能照於彼(6)闇亦應自闇 亦能闇於彼(7)若燈與闇相違故。能自照亦照於彼。闇與燈(8)相違故。亦應自蔽蔽彼。若闇與燈相違。(9)不能自蔽蔽彼。燈與闇相違。亦不應自照(10)亦照彼。是故燈喩非也。破生因縁未盡故。 
ཡང་གཞན་ཡང་། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་གྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །འདི་ན་མར་མེ་ནི་མུན་པའི་གཉེན་པོར་གནས་པ་ཡིན་པས་དེས་ན་གལ་ཏེ་་མར་མེས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྣང་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། མུན་པས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཞིག་ན་མུན་པས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ན་ནི་གཞན་བཞིན་དུ་མུན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །མུན་པ་མི་དམིགས་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། དངོས་པོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་མི་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་མུན་པས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མུན་པའི་གཉེན་པོར་མར་མེས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྣང་(190B)བར་མི་བྱེད་པས་དེ་ལ་མར་མེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་ཀྱང་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་རིགས་པས་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་གཞན་(105B) ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་སྣང་བར་བྱེད་གྱུར་ན། །མུན་པའང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས། །སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་མར་མེ་ནི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གྲིབ་མ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དག་སྣང་བར་བྱེད་པ་གསལ་བས་དཔེ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཕ་རོལ་པོས་མར་མེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་དོ། །  
yadi ca svaparātmānau pradīpaḥ prakāśayatīti parikalpyate tvayā, tamaso ’pi tarhi pratipakṣa bhūtasya svaparātmanoḥ pracchādanaṃ prakalpyatamity āha-
pradīpaḥ svaparātmānau saṃprakāśayate yadi |
tamo ’pi svaparātmānau chādayiṣyatyasaṃśayam || 12 ||
pratidvandvitvātpradīpavat tamo ’pi svaparātmagataṃ vyāpāraṃ kariṣyati, tataś ca paravadātmānam api chādayiṣyati | yadi ca ātmānaṃ chādayettamaḥ, tasyaivānupalabdhiḥ syāt, ghaṭādivattamasā pracchāditatvāt | ata evoktamāryopālipṛcchāyām-
iha sāsani sūramaṇīye pravrajathā gṛhiliṅga jahitvā |
phalavantu bhaviṣyatha śreṣṭho eṣu nideśitu kāruṇikena ||
pravrajitvā gṛhiliṅga jahitvā sarvaphalasya bhaviṣyati prāptiḥ |
puna dharmasabhāva tulitvā sarvaphalāna phalāna ca prāptiḥ ||
alabhanta phalaṃ tatha prāptiṃ āścariyaṃ puna jāyati teṣām |
aho ’tikāruṇiko narasiṃho suṣṭhupadeśita yukti jinena || iti ||
tathāryaratnakūṭasūtre-
yathā hi dīpo layane cirasya kṛto hi gehe puruṣeṇa kenacit |
tatrāndhakārasya na bhoti evaṃ cirasthito nāhamito gamiṣye ||
tamondhakārasya na śaktirasti kṛte pradīpe na vigacchanāya |
pratītya dīpaṃ ca vinaśyate tama ubhayaṃ pi śūnyaṃ na ca kiṃ ca manyati ||
jñānaṃ tathā ārya pratītya nāsravaṃ ajñāna kleśopacitaṃ vigacchati |
saṃparka teṣāṃ na kadāci vidyate jñānasya kleśasya ca nityakālam ||
jñānaṃ na kalpeti añānu no bhavet jñānaṃ pratītyaiva vinaśyate tamo | bhayaṃ pi agrāhya khapuṣpasaṃnibhaṃ jñānaṃ tathājñānu bhayaṃ pi śūnyam || iti || 12 || 
anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayet katham |
athotpanno janayate jāte kiṃ janyate punaḥ || 13 || 
此生若未生 云何能自生
若生已自生 生已何用生 
skye ba ’di ni ma skyes pas | | rang gi bdag nyid ji ltar skyed | |
ci ste (4)skyes pas skyed byed na | | skyes na ci zhig bskyed du yod | | 
13. If it has not yet originated, how does origination produce itself?
And if it has already originated, when it is being produced, what is produced after that which is already produced? 
How can unborn birth give birth to itself? If the born gives birth, when it has been born, what would be born? 
ཅི་སྟེ་མར་མེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་མུན་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་ན་ནི། འོ་ན་གྲོགས་པོ་མར་མེ་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་གཉི་ག་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་་སྨྲས་པ་དེ་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དཔེ་བསལ་ཏོ། །དེ་ནི་དོན་འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་མར་མེའི་དཔེ་མཚོན་པའི་སྐྱེ་བས་རང་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་འདིས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པ་དེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་(46A)སྐྱེད་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་སེམས་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དེ་སྐྱེས་ན་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡིན་པས། སྐྱེས་ཟིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མེད་ཅིང་བྱས་ཟིན་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་་འདི་སྐྱེས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་དམ། མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས་དེ་ལ་སྐྱེས་པས་རང་གི་དངོས་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མི་རིགས་སོ། །གནས་པ་ ་འཇིག་པ་དག་ལ་་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྟག་གོ། །  
(11)今當更説(12)此生若未生 云何能自生(13)若生已自生 生已何用生(14)是生自生時。爲生已生。爲未生生。若未生(15)生則是無法。無法何能自生。若謂生已生。(16)則爲已成。不須復生。如已作不應更作。(17)若已生若未生。是二倶不生故無生。汝先説(18)生如燈能自生亦生彼。是事不然。住滅亦(19)如是。 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་སྐྱེས་པས་སམ། མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་སྐྱེད་གྲང་ན། གཉི་གས་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །སྐྱེ་བ་འདི་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་བྱེད། ཡང་ན་འདི་མ་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་སུ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་མེད་པས་ཀྱང་བདག་ཉིད་མེད་པ་་སྐྱེས་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝས་ཀྱང་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་མ་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་་དུ་ཡོད། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འཐད་པའི་དོན་མེད་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་བྱ། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྐྱེས་པས་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། སྐྱེ་བས་ཇི་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་འདོད། ཇི་སྐྱེས་པས་སམ། འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད། དེས་ཅིར་འགྱུར། གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །སྐྱེ་བ་མ་སྐྱེས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཇི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སོ་ཞེ་ན། ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་དུ་ཡོད། །སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་སྐྱེ་བས་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་པས། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །  
kiṃ cānyat- ihāyam utpādo yadyātmānam utpādayet, sa utpanno vā svātmānam utpādayet, anutpanno vā? ubhayathā ca nopapadyate ity āha-
anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayetkatham |
athotpanno janayate jāte kiṃ janyate punaḥ || 13 ||
yadi anutpan na utpādaḥ svātmānam utpādayet, maṇḍūkajaṭāśiromaṇirapyātmānam utpādayet | atha utpan na utpādayet, kim utpannasyāpareṇotpādena prayojanam iti | evaṃ tāvad utpāda ātmānaṃ notpādayati || 13 || 
notpadyamānaṃ notpannaṃ nānutpannaṃ kathaṃ cana |
utpadyate tathākhyātaṃ3 gamyamānagatāgataiḥ || 14 || 
生非生已生 亦非未生生
生時亦不生 去來中已答 
skyes dang ma skyes skye bzhin pa | | ji lta bur yang mi skyed pa | |
de ni song dang ma song dang | | bgom pas rnam par bshad pa yin | | 
14. In no way does anything originate by what is being originated (ii), by what is already originated (iii), or by what is not yet originated (i)—
Just as it has been said in [the analysis of] “presently going to (ii),” “that which is already gone to (i)” and “that which is not yet gone to (iii).” 
The born and the unborn, the being born do not in any way give birth. That has been explained by the gone, not gone and going. 
ཡང་གཞན་ཡང་། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེ་མི་བྱེད། །སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་བཞིན་པ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། བརྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ནི་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་གིས་དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། བྱས་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་གང་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། ལན་གཉིས་སྐྱེས་པ་ཡང་ལན་གསུམ་བསྐྱེད་དགོས་ལ་ལན་གསུམ་སྐྱེད་པ་ཡང་ལན་བཞིར་བསྐྱེད་དགོས་པ་དང་། །དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་སྐྱེས་པ་དང་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་སྐྱེ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་པས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། སྐྱེ་བ་གང་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་བརྗོད་པའི་སྐྱེ་བ་གཞན་དེ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པས། དེ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། ། ཞེས་དམ་བཅས་པ་ཉམས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དང་པོ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་ན། དེའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། འགའ་ཞིག་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་འདོད་ན་མ་ངེས་པ་(46B)ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། བྱས་པ་ལ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། བསྲེགས་པ་ལ་བསྲེག་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། སོང་བ་ལ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་མེད་པ་དང་། སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཆོས་སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་་དོ། །ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ན་མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་ལྡན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་མི་་ལྡན་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལྟ་ན་བྱ་བ་མེད་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པར་ཡང་འགྲོ་བ་དང་། ཟ་བ་མེད་པར་ཡང་ཟ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་མེད་པར་ཡང་ཆགས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པར་ཡང་སྡང་བ་དང་། གཏི་མུག་མེད་པར་ཡང་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་སྙད་རྣམས་དང་་འགལ་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དོན་གང་དག་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་་བར་ཐལ་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་དང་། རི་བོང་དང་རྟའི་རཝ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་་བསྲེགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དེ་ཡང་གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་། ཡུལ་དང་དུས་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ཐབས་དང་ལྡན་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་ཡུལ་དང་་དུས་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ཐབས་དང་བྲལ་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་། ཡུལ་དང་དུས་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་ཐབས་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་(47A)མི་བྱེད། མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། ཡོད་མེད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ཆར་གྱིས་སྐྱེད་པ་མི་འཐད་པར་སྔར་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་པས། དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྔར་སྨོས་པ་དག་གིས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་་གང་ཡིན་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྔར་སྨོས་པ་དག་གིས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་། འོན་ཀྱང་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་ཡང་བྱེད་ན་ནི། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་མཐོང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་་དོ། །སྐྱེ་བ་རྩོམ་པའི་སྔ་རོལ་ན་ཡང་གང་དུ་སྐྱེ་བ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་རྩོམ་པ་མེད་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བཞིན་བསྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་བོ། །སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་ན། འདུས་བྱས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་བགོམ་པ་དག་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །  
復次(20)生非生已生 亦非未生生(21)生時亦不生 去來中已答(22)生名衆縁和合有生。已生中無作故無生。(23)未生中無作故無生。生時亦不然。離生法(24)生時不可得。離生時生法亦不可得。云何(25)生時生。是事去來中已答。已生法不可生。(26)何以故。生已復生。如是展轉則爲無窮。如(27)作已復作。復次若生已更生者。以何生法(28)生。是生相未生。而言生已生者。則自違(29)所説。何以故。生相未生而汝謂生。若未(10b1)生謂生者。法或可生已而生。或可未生而(2)生。汝先説生已生。是則不定。復次如燒已(3)不應復燒。去已不應復去。如是等因縁故。(4)生已不應生。未生法亦不生。何以故。法(5)若未生。則不應與生縁和合。若不與生(6)縁和合。則無法生。若法未與生縁和合而(7)生者。應無作法而作。無去法而去。無染(8)法而染。無恚法而恚。無癡法而癡。如是(9)則皆破世間法。是故未生法不生。復次若(10)*未生法生者。世間*未生法皆應生一切凡(11)夫。未生菩提今應生菩提不壞法。阿羅漢(12)無有煩惱。今應生煩惱。兎等無角今皆應(13)生。但是事不然。是故*未生法亦不生。問(14)曰。*未生法不生者。以未有縁無作無作(15)者無時無方等故不生。若有縁有作有(16)作者有時有方等和合故*未生法生。是故(17)若説一切*未生法皆不生。是事不爾。答曰。(18)若法有縁有時有方等和合則生者。先有(19)亦不生。先無亦不生。有無亦不生。三種先(20)已破。是故生已不生。*未生亦不生。生時(21)亦不生。何以故。已生分不生。未生分亦不(22)生。如先答。復次若離生有生時者。應生(23)時生。但離生無生時。是故生時亦不生。復(24)次若言生時生者。則有二生過。一以生故(25)名生時。二以生時中生。二皆不然。無有二(26)法。云何有二生。是故生時亦不生。復次生(27)法未發則無生時。生時無故生何所依。是故(28)不得言生時生。如是推求。生已無生。未生(29)無生。生時無生。無生故生不成。生不成(10c1)故住滅亦不成。生住滅不成故有爲法不(2)成。是故偈中説去未去去時中已答。問曰。(3)我不定言生已生未生生生時生。但衆縁和(4)合故有生。答曰。汝雖有是説。此則不然。 
སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་གཞན་དེ་སྐྱེས་པའམ་མ་སྐྱེས་པའམ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །སྐྱེ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་འཐད་་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ལ། སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། འགྲོ་བའི་བྱ་བ་འདས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་འདས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་མེད་དེ། ཅི་སྟེ་ཡང་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ན་ནི་ནམ་ཡང་མི་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །མེད་(191A)པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་གང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་སྟེ་མེད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝ་ཡང་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དང་ལྡན་པས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། གང་དང་ལྡན་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བརྗོད་པར། ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་་ནི་གང་གི་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེས་ཅུང་ཟད་ནི་མ་སྐྱེས་པའམ། ཡང་ན་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེས་པའམ། མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་གང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་རེ་ཞིག་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དེས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་སྐྱེས་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་ན་ནི། དེའི་ལྷག་མ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ངེས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེ་བ་་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་ལ་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནས་བསྐྱེད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེའི་ལྷག་མ་མ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་་ན་ནི་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་ཟིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་བློས་སྙིང་པོར་(191B)བཟུང་པར་ཟད་དེ་གྱི་ནའོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་དག་ལ་ཇི་སྐྱེ་བས་སྐྱེས་པའམ། མ་སྐྱེས་པའམ། སྐྱེ་བཞིན་པའམ། ཅི་(106A)ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་ནས་བཤད་པ། སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སོང་དང་མ་སོང་བགོམ་པ་ཡིས། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་དེར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འགག་བཞིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དུས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འགག་བཞིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅུང་ཟད་ནི་སྐྱེས་ཅུང་ཟད་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མ་འོངས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའོ་ཞེ་ན། བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ནི་དེ་གང་ཞིག་ཡིན། སྐྱེས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལན་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། དེའི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མ་འོངས་པའི་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་དོན་གང་ཡིན་ཅི་མངོན་སུམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རམ། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡིན། དེ་ལ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལྟར་ན་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པ་ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
idānīṃ param api yathā notpādayati tathā pratipādayann āha-
notpadyamānaṃ notpannaṃ nānutpannaṃ kathaṃcana |
utpadyate tathākhyātaṃ gamyamānagatāgataiḥ || 14 ||
yadi hi kiṃcid utpadyeta tadutpāda utpādayet | na tu kiṃcid utpadyate ’dhvatraye ’pyutpādāsaṃbhavāt | etac ca gamyamānagatāgataiḥ prāgevoktam | tatra yathā gataṃ na gamyate, atītavartamānayorvirodhāt | nāpyagataṃ gamyate, anāgatavartamānayorvirodhāt | nāpi gamyamānaṃ gamyate, gatāgatavyatiriktagamyamānānupalambhādityuktam | evam utpadyamāno bhāvo notpadyate, utpannānutpannavyatirekeṇotpadyamānābhāvāt | utpanno ’pi notpadyate, atītavartamānayorvirodhāt | utpan na ity uparatotpattikriya ucyate, utpadyata iti vartamānakriyāviṣṭaḥ | tataś ca utpan na utpadyate ity ucyamāne atītavartamānayorekakālatā syāt | anutpanno ’pi notpadyate, anāgatavartamānayorvirodhāt | tasmād utpādaḥ param utpādayatīti na yuktam || 14 || 
utpadyamānam utpattāv idaṃ na kramate yadā |
katham utpadyamānaṃ tu pratītyotpattim ucyate || 15 || 
若謂生時生 是事已不成
云何眾緣合 爾時而得生 
gang tshe skye ba yod pa na | | skye bzhin ’di ’byung med pa’i tshe | |
ji ltar skye la brten nas ni | | (5)skye bzhin zhes ni brjod par bya | | 
15. When, in that-which-is-originated (iii), there is nothing which activates that which is being originated (ii),
How can one say: That which is being originated (ii) [exists] presupposing that which is produced? 
When being born does not arise in what is born, then how can one say “[it is] being born in dependence on the born”? 
འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེད་པ་ལ་བརྟེན་་ནས་སྐྱེ་བཞིན་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བསམ་པ་འདི་ན་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས། སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་(47B)བྱ་བ་མེད་པའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ།  
何(5)以故(6)若謂生時生 是事已不成(7)云何衆縁合 爾時而得生(8)生時生已種種因縁破。汝今何以更説衆縁(9)和合故有生。若衆縁具足不具足。皆與生同(10)破。 
སྨྲས་པ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་དམིགས་ཤིང་། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་པ་ཡང་སྣང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྐྱེ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བཤད་པ། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེ་བ་འདི་ཡོད་པས་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མེད་ཅིང་མི་སྲིད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་་བརྗོད་པར་བྱ། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་མི་སྲིད་པ། བཤད་པ། རེ་ཞིག་སྣམ་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན། སྨྲས་པ། སྣམ་བུ་ཉིད་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་སྣམ་བུ་ཡིན་ན། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པའི་སྐྱེ་བས་ཡང་ཅི་བྱ། དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། རེ་ཞིག་སྐྱེས་པ་ནི་སྣམ་བུ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་བརྟག་པའི་་བྱ་བ་མ་ཟིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། དྲང་པོ། །གང་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེས་ན་ཇི་ལྟར་སྣམ་བུར་འགྱུར། འདི་ལྟར་གཞན་བྱེད་བཞིན་པ་ན་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འགྱུར་ན་ནི་རེ་ལྡེ་བྱེད་བཞིན་པ་ན་སྣམ་བུར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་་་སྐྱེས་པ་ཡང་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣམ་བུ་དེ་མེད་ན་གང་གི་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བཞིན་པར་འགྱུར།  
འདིར་བཤད་པ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་དང། རྗེས་སུ་དཔག་པས་དམིགས་པའི་དངོས་པོའི་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པས་མི་མཐུན་པའི་(106B)དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གང་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་འདི་འབྱུང་མེད་པའི་ཚེ། །ཁྱེད་ན་རེ། སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཉིད་འདིར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་ཡོད་པའམ། མེད་པའམ། ཡོད་མེད་ཅིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་དག་དགག་པ་ཡང་རྒྱས་པར་བསྟན་ཟིན་པས། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ། །དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དཔེར་ན་མི་མཁས་པ་ལ་ལ་ཞིག་མཚོན་ཐབས་མཁས་པས་མི་གསོད་ཅིང། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱད་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་རྟོག་གེ་ལ་མཁས་པས་དྲང་སྲོང་མཆོག་གིས་གསུངས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐྱེད་མ་སུན་འབྱིན་ཅིང། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱད་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་སྔར་ཁས་བླངས་པའི་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གདུལ་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྩ་ནས་འབྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲི་མ་བཀྲུ་བའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་ཅེས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ལ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གསུངས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་མ་གསུངས་པར་ཁས་ལེན་པས་ཁས་བླངས་པའི་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་བསྟན་ཟིན་ཏེ། གང་དུ་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་རྣམས་ཀྱི། །ཡོད་པ་གང་ཕྱིར་ཡོད་མིན་ན། །འདི་ཡོད་པས་ནི་འདི་འབྱུང་ཞེས། །བྱ་བ་དེ་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་དེ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །  
atrāha- utpadyamānamevotpadyate notpannaṃ nāpyanutpannam iti | atha manyase- utpannānutpannavyatirekeṇa utpadyamānāsaṃbhavānnotpadyamānam utpadyata iti, etac ca nāsti, yasmād iha utpattikriyāyuktam utpadyamānam iti vyapadiśyate | tasmād utpattau satyāmutpattiṃ pratītya utpadyamānasiddheḥ utpadyamānamevotpadyate, taccotpadyamānam utpāda utpādayatīti | ucyate-
utpadyamānamutpattāvidaṃ na kramate yadā |
katham utpadyamānaṃ tu pratītyotpattimucyate || 15 ||
yaduktam- utpattiṃ pratītya utpadyamānaṃ bhavati, taccotpadyata iti | nanu | viśeṣata etadvaktavyaṃ syāt- asyotpattiṃ pratītya idaṃ nāmotpadyamānaṃ bhavatīti | na caivam ucyate | na hi tadutpadyamānaṃ viśeṣato nirdhārayituṃ śakyate idaṃ tadutpadyamānam iti, anutpannatvāttannimittagrahaṇataḥ | tataś ca utpadyamānāsaṃbhavādutpattikriyāpi nāstīti | kathamasatyāmutpattau tāṃ pratītya utpadyamānaṃ syāt? tasmād utpadyamānam utpadyate, tacca utpāda utpādayatītyayuktam || 15 || 
pratītya yad yad bhavati tat tac chāntaṃ svabhāvataḥ |
tasmād utpadyamānaṃ ca śāntam utpattir eva ca || 16 || 
若法眾緣生 即是寂滅性
是故生生時 是二俱寂滅 
rten cing ’byung ba gang yin pa | | de ni ngo bo nyid kyis zhi | |
de phyir skye bzhin nyid dang ni | | skye ba yang ni zhi ba nyid | | 
16. Whatever comes into existence presupposing something else is without self-existence (svabhāva).
[As there is] an allayment of “being originated,” so [also] of that which is originated (iii). 
Whatever is dependently arising, that is by nature pacified. Therefore, being born and what is born too are pacified. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །འདི་ལྟར་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་ཡང་ཞི་བ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། དུས་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ལས་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པས་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །  
復次(11)若法衆縁生 即是寂滅性(12)是故生生時 是二倶寂滅(13)衆縁所生法。無自性故寂滅。寂滅名爲無。(14)此無彼無相。斷言語道滅諸戲論。衆縁名。(15)如因縷有布因蒲有席。若縷自有定相。(16)不應從麻出。若布自有定相。不應從縷(17)出。而實從縷有布。從麻有縷。是故縷亦無(18)定性。布亦無定性。如燃可燃因縁和合成。(19)無有自性。可燃無故燃亦無。燃無故可燃亦(20)無。一切法亦如是。是故從衆縁生法無自(21)性。無自性故空如野馬無實。是故偈中説(22)生與生時二倶寂滅。不應説生時生。汝雖(23)種種因縁欲成生相。皆是戲論非寂滅相。(24)問曰。定有三世別異。未來世法得生。因縁(25)即生。何故言無生。 
སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱོད་མཚོན་ཐབས་ལ་མཁས་ཞེས་ཏེ་མ་ཉིད་ལ་འདེབས་པར་བྱེད་དམ། ཁྱོད་འགྱེད་པ་ལ་ཆགས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིགས་པ་ཉིད་སུར་འབྱིན་ཀོ། །བཤད་་པ།་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་སྐྱེ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་(192A)གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་རྟེན་་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉི་ག་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྲལ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བཞིན་པ་འདི་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུར་སྲིད་པར་འགྱུར། སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྲིད་ན་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་རྩོམ་སྟེ། དེས་ན་དངོས་པོ་གང་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། གཞི་མེད་པར་ཡང་བྱ་བ་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་སྐྱེ་ཞིང་དེའི་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཤད་པ། གང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད།  
འདིར་ཡང་བཤད་པ། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི། །དངོས་པོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞི་བ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་(107A)ཀྱིས། གང་ཟིག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བདེ་མ་སྐྱེས། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད། །གང་ཞིག་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དེ་སྟོང་གསུངས། །གང་གིས་སྟོང་ཉིད་ཤེས་དེ་བག་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ། གང་དག་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ནི། །དེ་དག་དངོས་ཉིད་གང་ཡང་མེད། །གང་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། །དེ་དག་གར་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལས་དགོངས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་པོ་དག་ཞེ་འགྲས་པའི་བློ་ཉིད་ཀྱིས་སུན་འབྱིན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི་དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་སྤར་གང་འཐོར་བ་དང་འདྲའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་ཉིད་དང་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །དེ་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་བརྟགས་ན། རྟེན་ཅིང་འབྱུང་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དང། སྐྱེ་བ་ཡང་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་པོས་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བཞིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གིས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ན་བུམ་པ་སྐྱེ་བ་དང། སྣམ་བུ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་མཐོང་སྟེ། མཐོང་བ་ལས་ལྷག་པའི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པས། །སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེད་མི་བྱེད། །ཅེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཤད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དག་མཐོང་བ་ལ་སུ་ཞིག་འགལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་པ་ཞེན་པ་སྤང་བར་འདོད་པས་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། སྣམ་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཉོན་ཅིག་འདི་ལ་སྐྱེས་ན་བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ཡིན་གྱི་མ་སྐྱེས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་མ་སྐྱེས་ཀྱང་བུམ་པ་བློ་ལ་(107B) བློ་ལ་བཞག་པའི་བུམ་པ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
atrāha- aho bata ahamatīva bhavato dṛṣṭādṛṣṭapadārthanirapekṣādatyantanāstikādvibhemi, yo hi nāma bhavāṃstathāgatapravacanavyākhyānavyājena dūṣaṇamātrakauśalamevātmanaḥ prakaṭayan paramarṣigaditamidaṃ pratyayatāpratītyasam utpādalakṣaṇaṃ paramārthasatyaṃ tathāgatānāṃ nihanti | iha bhagavatā tathāgatena prakṛtīśvarasvabhāvakālāṇunārāyaṇajaiminikaṇādakapilāditīrthakarakartṛvādanirāsena sarvabhāvānāṃ tattvamādarśitam, yaduta asmin sati idaṃ bhavati, asyotpādādidam utpadyate, yaduta avidyāpratyayāḥ saṃskārāḥ ityādyaviparītaṃ pratītyasam utpādaṃ prakaṭayatā | tasya ca tvayā notpadyamānaṃ notpannaṃ nānutpannamityādinā dūṣaṇaṃ vidadhatā tathāgatajananyāḥ pratītyasamutpattimāturvadha evācarita ityalaṃ bhavatā sarvanāstikena tvayeti | ucyate | nāhaṃ sakaladaśabalajananīṃ pratītyasamutpattimātaraṃ nihanmi | bhavāneva tu paramagambhīrapratītyasam utpādādhimuktivirahādviparītaṃ tadarthamavadhārya asmākam eva adhilayaṃ karoti | nanu ca idaṃ pratītyedaṃ bhavatītyevamabhidhānena bhagavatā tathāgatena niḥsvabhāvatvam eva sarvadharmāṇāṃ spaṣṭamāveditam | yasmāt-
pratītya yadyadbhavati tattacchāntaṃ svabhāvataḥ |
yo hi padārtho vidyamānaḥ sa sasvabhāvaḥ svenātmanā svaṃ svabhāvamanapāyinaṃ bimarti | sa saṃvidyamānatvānnaivānyatkiṃcidapekṣate, nāpyutpadyate, iti kṛtvā sasvabhāvabhāvābhyupagame sati kutaḥ pratītyasam utpāda iti bhavateva sasvabhāvatāṃ bhāvānāmabhyupagacchatā sarvathā pratītyasam utpāda eva bādhito bhavati | tataś ca paramadharmabuddhadarśanam api bādhitaṃ bhavati- yaḥ pratītyasam utpādaṃ paśyati sa dharmaṃ paśyati, yo dharmaṃ paśyati sa buddhaṃ paśyatītyāgamāt | mayā tu yatpratītya bījākhyaṃ kāraṇaṃ yadbhavatyaṅkurākhyaṃ kāryam, tacca ubhayam api śāntaṃ svabhāvavirahitaṃ pratītyasamutpannaṃ pratipādayatā sarvathā bhagavatāṃ tathāgatānāṃ pratītyasamutpattimātā dyotitā bhavati | yata evam -
tasmādutpadyamānaṃ ca śāntamutpattireva ca || 16 || iti sphuṭamavasīyatām || 16 || 
yadi kaścid anutpanno bhāvaḥ saṃvidyate kvacit |
utpadyeta sa kiṃ tasmin bhāva utpadyate ’sati || 17 || 
若有未生法 說言有生者
此法先已有 更復何用生 
gal te dngos po ma skyes pa | | ’ga’ zhig gang na yod gyur na | |
de ni skye ’gyur dngos po de | | med na ci zhig skye bar ’gyur | | 
17. If some particular thing which is not yet originated (i) is indeed known to exist,
That thing will be originated. What originates if it does not exist? 
If any unborn thing existed anywhere, on being born that [unborn] thing would not exist. If so, what would be born? 
འདིར་བཤད་པ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་་ཅི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེ་འགྱུར། །ཡོད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་མ་འོངས་པའི་དུས་གང་ན་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་དུས་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དེ་ན་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ད་འདིར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་་བྱ་སྟེ།་དངོས་པོ་དེ་འདིར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་དེ་མ་འོངས་པའི་དུས་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །  
答曰(26)若有未生法 説言有生者(27)此法先已有 更復何用生(28)若未來世中。有未生法而生。是法先已有。(29)何用更生。有法不應更生。問曰。未來雖(11a1)有。非如現在相。以現在相故説生。答曰。(2)現在相未來中無。若無云何言未來生法生。(3)若有不名未來。應名現在。現在不應更(4)生。二倶無生故不生。復次汝謂生時生亦(5)能生彼。 
སྨྲས་་པ།་སྣམ་བུའོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་སོགས་པར་བྱེད་དམ། ཁྱོད་སྣམ་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་ཀོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །དེ་ནི་ཅི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེ་འགྱུར། །ཡོད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་གཤེད་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་སྲིད་ན་ནི་དེས་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱ་བ་དག་ཀྱང་ཐ་སྙད་གདགས་སུ་རུང་གྲང་ན། གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་་བ་དེ་ཡོད་པ་དེ་མ་ཡིན་ན་གང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་ཅིང་གང་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད། གང་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་སྐྱེ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ག་ལ་ཡོད། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་(192B)འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྨྲ་\?\་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །  
བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་གང་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་དག་དུས་འཕོ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་རྟོག་ན་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ། །འགའ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་གྱུར་ན། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་དང། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་རྐྱེན་རྣམས་སམ། དེ་དག་འདུས་པའི་གཞན་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་ཅི་ཕྱིར་དེར་སྐྱེ་འགྱུར། །ཡོད་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དུས་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོད་ན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ས་ནི་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རོལ་ན། དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གནོད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །དུས་འཕོ་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཕོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཕོ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ཡོད་དོ། །འདིས་ནི་དངོས་པོ་དང་མཚན་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་དང་གཞན་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གྲངས་ཅན་དག་དངོས་པོ་དག་ཡོད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱར་ནུས། གྲངས་ཅན་དང། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱར་ནུས་ཏེ། དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་དེ་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་བོ། །འདིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང། སྐྱོན་གྱི་ལན་བཏབ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ཡང་གནོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དག་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་(108A)དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང། ཐ་སྙད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞར་ལ་བཤད་པས་ཆོག་གི་སྐབས་འདིར་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དེ་ཞིག་སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་སྐྱེ་བཞིན་པ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་སྐྱེ་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞད་ཟིན་ཏོ། །  
atrāha- yad uktam-
utpadyamānam utpattāvidaṃ na kramate yadā |
katham utpadyamānaṃ tu pratītyotpattim ucyate ||
iti, tad ayuktam | yasmād idam utpadyamānam ity eva saṃbhavati | tathā hi ghaṭotpattiṃ pratītya ghaṭa utpadyamāno bhavati, taṃ ca utpadyamānam utpāda utpādayatīty ucyate | etad apy ayuktam | yasmāt-
yadi kaścid anutpanno bhāvaḥ saṃvidyate kvacit |
utpadyeta sa kiṃ tasmin bhāva utpadyate ’sati || 17 ||
yadi kaścid anutpannaḥ utpādāt pūrvaṃ ghaṭo nāma kvacit saṃvidyeta, sa utpattikriyāṃ pratītyotpadyeta na caivaṃ kaścid utpādāt pūrvaṃ kvacid asti | tasminn asati ghaṭe kim utpadyate?
atha syāt- yady utpādāt pūrvaṃ ghaṭo nāsti, tathāpi utpannaḥ san ghaṭasaṃjñāṃ pratilapsyate, tadbhāvinyā saṃjñayā na doṣa iti | etad apy ayuktam | yadi hi utpattikriyā pravarteta, tadā vartamānībhūto bhāvo ghaṭākhyāṃ pratilabheta | yadā tu anāgatabhāvāsaṃbandhena kriyāyā apravṛttiḥ, tadā kuto vartamānatā? atha aghaṭāśrayeṇa kriyā prārabhyeta, tadvaktavyam- yo ’sau aghaṭaḥ, sa kiṃ bhavitur mahati paṭaḥ, uta naiva kiṃcit? yadi paṭa utpadyamānaḥ sa katham utpannaḥ san ghaṭo bhaviṣyatīti atha naivaṃ kiṃcit, kathaṃ tadāśrayā kriyā kriyā pravartate? kathaṃ vā sa utpannaḥ san ghaṭo bhavet? iti sarvathā bhāvitatvakalpanāpy ayuktā | tasmād utpadyamānam apy utpādo notpādayat iti siddham || 17 || 
utpadyamānam utpādo yadi cotpādayaty ayam |
utpādayet tam utpādam utpādaḥ katamaḥ punaḥ || 18 || 
若言生時生 是能有所生
何得更有生 而能生是生 
(6)gal te skye ba de yis ni | | skye bzhin pa ni skyed byed na | |
skye ba de ni skye ba lta | | gang zhig gis ni skyed par byed | | 
18. And if the origination originates that which is being originated (ii),
What origination, in turn, would originate that origination? (i.e. infinite regress) 
If that which has been born gives birth to what is being born, what [other thing] that has been born would be giving birth to that which has been born? 
ཡང་གཞན་ཡང་། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་ད་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན།  
今當更説(6)若言生時生 是能有所生(7)何得更有生 而能生是生(8)若生生時能生彼。 
ཡང་གཞན་ཡང་། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་་དེ་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན།  
ཡང་བཤད་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡིས་ནི། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་ན། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་འདོད་པ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། །འོ་ན་དེས་ན། སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །ཡིན་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཕ་བུའི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན། སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་གང་ཞིག་ཡིན། །སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒོལ་བ་སྐྱེ་བས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའི་དམ་བཅའ་བ་ལས་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བཟློག་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །  
api ca | evaṃ na yujyamānāyāmapyutpadyamānasyotpattau bhavato matamabhyupetyocyate-
utpadyamānam utpādo yadi cotpādayatyayam |
utpādayettam utpādam utpādaḥ katamaḥ punaḥ || 18 ||
yady api utpadyamānaṃ padārtham utpāda utpādayedbhavanmatena, idaṃ tu vaktavyam- tamidānīm utpādaḥ katamo ’paraḥ utpādam utpādayiṣyatīti || 18 || 
anya utpādayaty enaṃ yady utpādo ’navasthitiḥ |
athānutpāda utpannaḥ sarvam utpadyatāṃ tathā || 19 || 
若謂更有生 生生則無窮
離生生有生 法皆能自生 
gal te skye ba gzhan zhig gis | | de skyed thug pa med par ’gyur | |
ci ste skye ba med skye na | | thams cad de bzhin skye bar ’gyur | | 
19. If another origination originates that [origination], there will be an infinite regress of originations.
But if non-origination is that which is origination, then everything [without qualification] would originate. 
If another [thing] that has been born gives birth [to it], this would be endless. If it is born without [another] which has been born [OR if it is born without being born], everything would be born like that [i.e. causelessly]. 
དེ་ལ་འདི་་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བ་དེས་སྐྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེས་པར་རྟོག་ན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་(48A)བཞིན་དུ་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་བརྟག་པར་བྱའོ། །  
是生誰復能生(9)若謂更有生 生生則無窮(10)離生生有生 法皆能自生(11)若生更有生。生則無窮。若是生更無生而自(12)生者。一切法亦皆能自生。而實不爾。 
དེ་ལ། འདི་སྙམ་དུ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་སེམས་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་སྐྱེད་པར་་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་ཅིང་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་དེ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་སྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དོན་མེད་པའི་རྟོག་པ་མེད་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཡང་ན་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ནི་་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་སྐྱེ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ནི་སྐྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་མི་སྐྱེའོ། །ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་བྱེད་པས་དེའི་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བཞིན་པ་གཞན་སྐྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་གྱི་ནའོ། །  
དེ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པས་དེ་སྐད་བརྗོད་ན་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཡང་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་རྟོག་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཡང་གཞན་ཡང་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའམ། མེད་པའམ། ཡོད་མེད་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་ན།  
atha syāt- utpādasyāpara utpādaḥ utpādakaḥ parikalpyeta, tadā anavasthādoṣaprasaṅga ity āha- anya utpādatyenaṃ yadyutpādo ’navasthitiḥ |
etac coktam | atha nāsyāpara utpāda iṣyate, nanv evaṃ sati vinā utpādena utpāda utpadyate ity evaṃ prāpnoti | tataś ca utpādotpādyānām api padārthānāṃ vinaivotpādena utpattirastu bhāvatvādutpādavad iti pratipādayann āha-
athānutpāda utpannaḥ sarvam utpadyate tathā || 19 || iti || 19 || 
sataś ca tāvad utpattir asataś ca na yujyate |
na sataś cāsataś ceti pūrvam evopapāditam || 20 || 
有法不應生 無亦不應生
有無亦不生 此義先已說 
re shig yod dang med pa yang | | skye (7) bar rigs pa ma yin zhing | |
yod med nyid kyang ma yin zhes | | gong du bstan pa nyid yin no | | 
20. It is not possible that what has originated either exists or does not exist,
Nor that what has not originated either exists or does not exist; this has been demonstrated earlier. 
Thus it is not reasonable for what exists or does not exist to be born. It has been shown above that there is no existent or non-existent. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་་བར་གྱུར་ན། དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་་ཡོད་མེད་ཅིག་སྐྱེ་བར་སེམས་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོས་གོང་དུ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཡོད་མེད་དག་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཁོ་བོས་གོང་དུ། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་སྒྲུབ་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །  
復次(13)有法不應生 無亦不應生(14)有無亦不生 此義先已説(15)凡所有生。爲有法有生。爲無法有生。爲有(16)無法有生。是皆不然。是事先已説。離此三(17)事更無有生。是故無生。 
ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་་བར་འགྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བར་བརྟག་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། མེད་་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་མེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། ཉེས་པ་ཟད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་(193A)རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་མེད་གཅིག་སྐྱེ་བར་སེམས་ན། བཤད་པ། ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བཤད་པ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གོང་དུ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་་མེད་པ་ཡང་། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་མེད་ནི་གཉིས་ལ་སྙེགས་པས་དེ་གཉིས་ནི་དགག་པ་སྔ་མས་བཀག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཡོད་མེད་དག་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི། །དང་པོ་ཁོ་ན་བསྟན་བྲིན་ཏོ། །གང་དུ་་ཞེ་ན།་གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་བསྒྲུབ་པ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་རོ། །  
དེ་ལ། རེ་ཞིག་ཡོད་དང་མེད་པ་ཡང། །སྐྱེ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་མེད་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རབ་བྱེད་པར། །མེད་དམ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཡང། །རྐྱེན་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་དང། གང་ཚེ་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་དང། །མེད་དང་ཡོད་མེད་མི་སྒྲུབ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དག་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འབད་པར་བྱ་མི་དགོས་སོ། །  
api ca | utpāda ātmānaṃ parāṃścotpādayatītyatra pakṣe dūṣaṇam eva na vaktavyamadhunāsmābhiḥ | yasmādatra pakṣe dūṣaṇam-
sataś ca tāvad utpattirasataś ca na yujyate |
na sataścāsataśceti pūrvamevopapāditam || 20 ||
naivāsato naiva sataḥ pratyayo ’rthasya yujyate |
iti
na san nāsan na sadasan dharmo nirvartate yadā |
ity ādinā utpādo niṣiddha eva pūrvam | tataś caivam utpāde niṣiddhe utpadyamānam utpāda utpādayati, svaparātmānau vā utpādayatītyasyāḥ kalpanāyā nāstyevāvatāra iti kuta etatprasetsyati- utpāda utpadyate, utpadyamānam utpadyate, svaparātmānau cotpādayatīti || 20 || 
nirudhyamānasyotpattir na bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 21 || 
若諸法滅時 是時不應生
法若不滅者 終無有是事 
dngos po ’gag bzhin nyid la ni | | skye ba ’thad par mi ’gyur ro | |
gang zhig ’gag bzhin ma yin pa | | de ni dngos por mi ’thad do | | 
21. The origination of something being destroyed is not possible;
And whatever is not being destroyed, that entity is not possible. 
It is not tenable for a thing that is perishing to be born. It is not tenable for that which is not perishing to be a thing. 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་འགའ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་དེ་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པའི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འགག་པའི་བྱ་བ་གང་གིས་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་བརྟག་པ་དང་དེ་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འགག་པ་དང་། སྐྱེ་བ་སྟོན་པའི་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ནི་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བ་དང་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་དེ་གང་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །གང་ཞིག་འགག་(48B)བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །  
復次(18)若諸法滅時 是時不應生(19)法若不滅者 終無有是事(20)若法滅相是法不應生。何以故。二相相違(21)故。一是滅相。知法是滅。一是生相。知法是(22)生。二相相違法。一時則不然。是故滅相法(23)不應生。問曰。若滅相法不應生。不滅相法(24)應生。答曰。一切有爲法念念滅故。無不滅(25)法離有爲。無有決定無爲法。無爲法但有(26)名字。是故説不滅法終無有是事。問曰。若(27)法無生應有住。 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དངོས་་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པས་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་འགག་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ནི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བཞིན་པ་མངོན་པར་་འཕེལ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་འཇིག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བས་ཟད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དེ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་་དངོས་པོ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བས་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །གང་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་བར་མི་བྱེད་ལ། །(193B)གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་སྐྱེ་པ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འཆི་བཞིན་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་(108B) གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་སྐྱོན་མེད་དེ། རྒྱས་པར་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་མེད་དེ་དཔེར་ན་རུས་སྦལ་གྱི་སྦུ་མེད་པ་ལ་དེའི་གོས་འབྱུང་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ལ་ནི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོད་པའི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །  
kiṃ cānyat- ihāyam utpādaḥ parikalpyamānaḥ nirudhyamānasya anityatānugatasya vartamānasya vā bhāvasya parikalpyate, anirudhyamānasya vā atītānāgatasyānityatāvirahitasya? ubhayathā ca nopapadyate ity āha-
nirudhyamānasyotpattirna bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 21 ||
tatra nirudhyamānasya vartamānasya vidyamānatvādutpādo nopapadyate | anirudhyamānasyāpi vināśarahitasya atītānāgatasya bhāvalakṣaṇavilakṣaṇasya khapuṣpasyeva nāstyutpāda iti || 21 || 
na sthitabhāvas tiṣṭhaty asthitabhāvo na tiṣṭhati |
na tiṣṭhate tiṣṭhamānaḥ ko ’nutpannaś ca tiṣṭhati || 22 || 
不住法不住 住法亦不住
住時亦不住 無生云何住 
dngos po gnas pa mi gnas te | | dngos po (5b1)mi gnas gnas pa min | |
gnas bzhin pa yang mi gnas te | | ma skyes gang zhig gnas par ’gyur | | 
22. Neither an “entity that has endured (iii)” (sthitabhāva) nor an “entity that has not endured (i)” endures;
Not even something enduring (ii) endures. And what endures if it is not originated? 
A thing that has remained does not remain. A thing that has not [yet] remained does not remain. That which is remaining also does not remain. What unborn [thing] can remain? 
ཡང་གཞན་ཡང་། ད་ནི་དངོས་པོ་ཁས་བླངས་ཀྱང་གནས་པ་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བཤད་པ། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །དངོས་པོ་མི་གནས་གནས་པ་མིན། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །མ་སྐྱེས་གང་་ཞིག་གནས་པར་བྱེད། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ནི་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་པ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་གནས་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་པ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། མ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་ད་གནས་པར་བྱེད།  
答曰(28)不住法不住 住法亦不住(29)住時亦不住 無生云何住(11b1)不住法不住。無住相故。住法亦不住。何以(2)故。已有住故。因去故有住。若住法先有。不(3)應更住。住時亦不住。離住不住更無住(4)時。是故亦不住。如是一切處求住不可得(5)故。即是無生。若無生云何有住。 
འདིར་སྨྲས་པ། གནས་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་མི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། འདི་ལ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་་གནས་པར་འགྱུར་ན་དེ་གནས་པ་གནས་སམ། མ་གནས་པ་གནས་སམ། གནས་བཞིན་པ་གནས་གྲང་ན། དེ་ལ། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །དངོས་པོ་མ་གནས་གནས་པ་མིན། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ནི་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པས་ཅི་བྱ། །གནས་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་དང་ལྡན་པས་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་གནས་པ་པོ་ཡང་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དངོས་པོ་མ་གནས་པ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཞིན་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་མ་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར་གནས་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། གནས་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། གནས་པ་པོ་་ཡང་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་རིགས་པ་སྔོན་དུ་བཏོད་བས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཚེ་མ་སྐྱེས་བ་གཞན་གང་ཞིག་གནས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ།  
འདིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནས་དེ་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་གྲགས་པའི་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་ནས་དོན་དམ་པར་གནས་པ་ཁོ་ནས་བརྟག་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་དེ་གནས་པའམ་མི་གནས་པའམ་གནས་བཞིན་པ་ཞིག་གནས་གྲང་ན། དེ་ལ། དངོས་པོ་གནས་པ་མི་གནས་ཏེ། །ད་ལྟར་དང་འདས་པའི་དུས་གནས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཤི་བ་དང། མ་སྐྱེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་གནས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་གནས་པ་མིན། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། འགག་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་བཞིན་པ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། གནས་པ་དང་མི་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བརྩལ་བ་དེའི་ཚེ། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་གནས་པར་བྱེད། །སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་སམ། ཁས་མ་བླངས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་འགའ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེས་ན་དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དམ། དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །  
evaṃ bhāvānām utpādābhāvaṃ pratipādya ataḥ paraṃ sthitir vicāryate ||
atrāha- vidyata eva bhāvānām utpādaḥ, tadbhāvabhāvidharmasadbhāvāt | nānutpannasya sthiti saṃbhavatītyutpādabhāvena sthiterbhāvāt | sthitir utpādabhāvabhāvinī bhavati | tasmād utpādo ’py asti, tadbhāvabhāvidharmasadbhāvāt | iha yannāsti, na tadbhāvabhāvidharmasadbhāvaḥ, tadyathā gaganakusumasaurabhyasyeti ucyate | syād utpādaḥ, yadi tadbhāvabhāvinī sthitir eva syāt | na tvasti | tad evam -
na sthitabhāvastiṣṭhatyasthitabhāvo na tiṣṭhati |
na tiṣṭhati tiṣṭhamānaḥ ko ’nutpannaś ca tiṣṭhati || 22 ||
tatra sthitaṃ na tiṣṭhati tatra sthitikriyānirodhāt | asthitabhāvo ’pi na tiṣṭhati sthitir ahitatvāt | tiṣṭhamānam api na tiṣṭhati sthitidvayaprasaṅgāt, sthitāsthitavyatiriktasaṃtiṣṭhamānābhāvāc ca api ca |
ko ’nutpannaś ca tiṣṭhati |
ihotpādapratiṣedhātko ’sāvanutpannaḥ padārtho yastiṣṭhed iti sarvathā nāsti sthitiḥ || 22 || 
sthitir nirudhyamānasya na bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 23 || 
若諸法滅時 是則不應住
法若不滅者 終無有是事 
dngos po ’gag bzhin nyid la ni | | gnas pa ’thad par mi ’gyur ro | |
gang zhig ’gag bzhin ma yin pa | | de ni dngos por mi ’thad do | | 
23. Duration is not possible of a thing that is being destroyed.
But whatever is not being destroyed, that thing (bhāva) is [also] not possible. 
It is not possible for a thing that is perishing to remain. It is not possible for that which is not perishing to be a thing. 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་འཐད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་སྐབས་གང་གི་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་ལ་ཡང་གནས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བརྟག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འགག་བཞིན་པ་དང་། གནས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཡོད་་པ་དེ་ནི་མི་འདོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། འོ་ན་དངོས་པོ་གང་འགག་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་བཤད་པ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་་པོར་མི་འཐད་དོ། །གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །  
復次(6)若諸法滅時 是則不應住(7)法若不滅者 終無有是事(8)若法滅相。是法無有住相。何以故。一法中(9)有二相相違故。一是滅相。二是住相。一時(10)一處有住滅相。是事不然。是故不得言滅(11)相法有住。問曰。若法不滅應有住。答曰。無(12)有不滅法。 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་གནས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་འགག་པ་གཉིས་སུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ་་ཉིད་དུ་སེམས་ན་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །གང་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ན་འགག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་པའི་གནས་སྐབས་ན་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་མཚན་(194A)ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་པ་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་དེ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར། དངོས་པོ་མེད་ན་གང་གིས་གནས་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དངོས་པོའི་གནས་པ་མི་འཐད་དོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། དངོས་པོ་འགག་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི། །གནས་པ་(109A)འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གང་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་ནི་ཡོད་ན་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་སྣང་བ་གསལ་བ་དང། མུན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གནས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འགག་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་དངོས་པོར་མི་འཐད་དོ། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བའི་འོག་ཏུ་གནས་པའི་བྱ་བ་མཐུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པའི་འོག་ཏུ་རྒ་བ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་གི་གནས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་ན་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་ནི་ཆུ་མེད་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་ཆུའི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དགག་ཏུ་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་འཇིག་པ་མཐོང་བ་དེ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལ་འམ་འོན་ཏེ་དེ་མེད་པ་ལ་མཐོང། དེ་ལ་བརྟག་པ་སྔ་མ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་འགྲུབ་བོ། །བརྟག་པ་གཉིས་པ་ལ་ནི་དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མི་འགྲུབ་པས་དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་འདོད་པའི་དོན་ཉམས་སོ། །གང་དག་མཁས་སུ་རེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེར་ན་སྔ་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པ་ཡང་ཕྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྔ་ན་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡང་ཕྱིས་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མིག་ནོད་དེ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གང་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞིང་དེ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་མེད་པས་དེ་ནི་གྱི་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒ་བ་ཉིད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །  
api ca | iyaṃ sthitir nirudhyamānasya bhāvasya syād anirudhyamānasya vā? ubhayathā ca na yujyate iti pratipādayann āha-
sthitir nirudhyamānasya na bhāvasyopapadyate |
yaś cānirudhyamānas tu sa bhāvo nopapadyate || 23 ||
nirudhyamānasya nirodhābhimukhasya tāvad bhāvasya virodhinī sthitir na saṃbhavati | yaś cāpyanirudhyamānaḥ sa bhāva eva na bhavati, kutastasya sthitir bhaviṣyati || 23 || 
jarāmaraṇadharmeṣu sarvabhāveṣu sarvadā |
tiṣṭhanti katame bhāvā ye jarāmaraṇaṃ vinā || 24 || 
所有一切法 皆是老死相
終不見有法 離老死有住 
dngos po thams cad dus kun (2)du | | rga dang ’chi ba’i chos yin na | |
gang dag rga dang ’chi med par | | gnas pa’i dngos po gang zhig yod | | 
24. Because every entity always [remains in] the law of old age and death,
What entities are there which endure without old age and death? 
If all things at all times are aging and dying phenomena, what things are there which could remain without aging and dying? 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་ཏུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་་དུས་ཀུན་ཏུ་རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན་གང་དག་རྒ་བ་དང་། འཆི་བ་མེད་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར།  
何以故(13)所有一切法 皆是老死相(14)終不見有法 離老死有住(15)一切法生時無常。常隨逐無常有二。名老(16)及死。如是一切法。常有老死故無住時。 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་དུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒ་བ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་་དེའི་ཚེ་གང་དག་ལ་ལྟོས་ནས་གནས་པ་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་གང་དག་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་པར་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་གང་ཞིག་ཡིན་དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །  
གང་གི་(109B) དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དུས་ཀུན་དུ། །རྒ་དང་འཆི་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། །གང་དག་རྒ་དང་འཆི་མེད་པར། །གནས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཡིན། །གང་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་གནས་པ་འབྱུང་བར་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བ་མ་གྲུབ་པས་དེའི་ཕྱིར། དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་པ་འམ་དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་དོ། །  
api ca | jarasā maraṇena ca sarva eva bhāvāḥ kṣaṇam api na tyajyante | yadā caitad evam tadā jarāmaraṇavirodhinyāḥ sthiterbhāveṣu pravṛttyavakāśa eva nāstīti pratipādayann āha-
jarāmaraṇadharmeṣu sarvabhāveṣu sarvadā |
tiṣṭhanti katame bhāvā ye jarāmaraṇaṃ vinā || 24 ||
ke hi nāma jarāmaraṇarahitā bhāvā yeṣāṃ sthitiḥ syāt? tasmānnāstyeva sthitir ityabhiprāyaḥ || 24 || 
sthityānyayā sthiteḥ sthānaṃ tayaiva ca na yujyate |
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 25 || 
住不自相住 亦不異相住
如生不自生 亦不異相生 
gnas pa gnas pa gzhan dang ni | | de nyid kyis kyang gnas mi rigs | |
ji ltar skye ba rang dang ni | | gzhan gyis bskyed pa ma yin bzhin | | 
25. The enduring quality of a different duration is as impossible as of that same duration,
So the origination of origination is neither itself nor that which is other than itself. 
It is not reasonable for what remains to remain due to something else that remains or due to itself. This is like how what has been born is not given birth to by itself or another. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །(49A)ཇི་ལྟར་སྔར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་སྐྱེ་བ་རང་དང་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པར་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་གནས་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་རིགས་སོ། །  
復(17)次(18)住不自相住 亦不異相住(19)如生不自生 亦不異相生(20)若有住法。爲自相住爲他相住。二倶不然。(21)若自相住則爲是常。一切有爲法從衆縁(22)生。若住法自住。則不名有爲。住若自相住。(23)法亦應自相住。如眼不能自見。住亦如是。(24)若異相住則。住更有住。是則無窮。復次見(25)異法生異相。不得不因異法而有異相。(26)異相不定故。因異相而住者。是事不然。問(27)曰。若無住應有滅。答曰無。 
གནས་པའི་གནས་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །གནས་པ་ནི་གནས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནས་པར་བྱེད་པ་མི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། གནས་པ་དེ་ཉིད་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེ་ན་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡང་མི་གནས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་དམ། གནས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་་རེ་ཞིག་མ་གནས་པས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་གནས་པ་ལ་ནི་གནས་པ་མི་འཐད་རོ། །གང་མེད་པ་དེས་རང་གི་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་གནས་པར་བྱེད་ན་ནི་རི་བོང་གི་རཝས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་་གནས་བར་བྱེད་པ་ཞིག་ན་དེ་ནི་མི་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་མ་གནས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གནས་པ་གནས་པས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་ལྟ་(194B)བས་ན་གནས་པ་གནས་པས་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་གནས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གནས་པ་དེ་ཉིད་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གནས་པ་ད་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་པར་མི་་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ། གནས་པ་ཡང་གནས་པ་གཞན་ཞིག་གིས་གནས་པར་བྱེད་དམ། གནས་པ་གཞན་མེད་པར་་གནས་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གནས་པ་ནི་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་ཅིང་། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་གནས་པར་བྱེད་་པ་དེ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་པ་ནི་གཞན་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་དེ་གནས་པ་གཞན་མེད་པར་གནས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན་དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞན་གནས་པར་བྱེད་པ་དེ་གནས་པ་གཞན་མེད་་པར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་པ་གཞན་མེད་པར་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། གནས་པས་གཞན་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་མེད་པའི་རྟོག་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཡང་ན་འདི་ལྟར་གནས་པ་ཉིད་ནི་གནས་པ་གཞན་མེད་པར་གནས་པ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ནི་གནས་པ་གཞན་་མེད་པར་མི་གནས་སོ་ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ནི་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གནས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་ཁྱེད་གནས་པ་ལ་ཡང་གནས་པ་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་གནས་པ་དེ་གནས་པ་གཞན་གྱིས་སམ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པར་འདོད་གྲང་ན། དེ་གཉིས་གང་ཡང་མི་རིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། གནས་པ་གནས་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས། །སྐྱེད་པར་མི་རིགས་ཤེན་ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་མི་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེད་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང། གནས་པ་འདི་ནི་མ་གནས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་གནས། །ཅི་སྟེ་གནས་པས་གནས་བྱེད་ན། །གནས་ན་ཅི་ཞིག་གནས་སུ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེ་འུར་བྱས་པས་སྐྱེ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གནས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། གནས་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་གནས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་གནས་པ་མེད་གནས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས། འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པ་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གནས་པ་གཞན་གྱིས་གནས་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གནས་པ་མེད་(110A)པས། སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་གདབ་དཀའོ།། །།དབུ་མའི་ཙ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་བམ་པོ་བདུན་པ། འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མེད་དེ། དཔེར་ན་རྟའི་རྭ་ལ་འགག་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དག་ལ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཆོས་འགག་པ་ཡོད་པས། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཐུས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །  
yadi ca, asyāḥ sthiter anyā vā sthitiḥ sthityarthaṃ parikalpyeta, svayaṃ vā svātmānaṃ sthāpayet | ubhayathā ca na yujyate ity āha-
sthityānyayā sthiteḥ sthānaṃ tayaiva ca na yujyate |
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 25 ||
’anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayetkatham |’ ity ādinā yathā utpāda ātmānaṃ na janayati ity uktam, evaṃ sthitir api nātmānaṃ sthāpayatīti vaktavyam |
asthitā sthitir eṣā cetsvātmānaṃ sthāpayet katham |
sthitā cet sthāpayaty eṣā sthitāyāṃ sthāpyate ’tha kim ||
iti yojyam | yathā ca-
anya utpādayaty enaṃ yady utpādo ’navasthitiḥ |
ity utpāde vyākhyātam, evaṃ sthitāv api vyākhyeyam-
athānyā sthāpayatyenāṃ sthitir yady anavasthitiḥ |
iti | evaṃ sthitir api na yuktā | ata evoktaṃ bhagavatā-
asthitā hi ime dharmāḥ sthitiś caiṣāṃ na vidyate |
asthitiḥ sthitiśabdena svabhāvena na vidyate ||
na sthitir nāpi co jātir lokanāthena deśitā lokanāthaṃ viditvaivaṃ samādhiṃ tena jānathā || iti ||
uktaṃ ca āryasacaryagāthāsu-
ākāśaniśrita samāruta āpakhandho tan niśritā iya mahī pṛthivī jagac ca |
sattvāna karmaupabhoganidānamevaṃ ākāśathānu kṛta cittama etam artham ||
yāvat-
sthānammayānu ayu thānu jinena ukto ||
iti vistaraḥ || 25 || 
nirudhyate nāniruddhaṃ na niruddhaṃ nirudhyate |
tathā nirudhyamānaṃ ca kim ajātaṃ nirudhyate || 26 || 
法已滅不滅 未滅亦不滅
滅時亦不滅 無生何有滅 
’gags pa ’gag par (3)mi ’gyur te | | ma ’gags pa yang ’gag mi ’gyur | |
’gag bzhin pa yang de bzhin min | | ma skyes gang zhig ’gag par ’gyur | | 
26. “That which has ceased (iii)” (niruddha) does not cease; and “that which has not ceased (i)” does not cease;
Nor even “that which is ceasing (ii).” For, what can cease [if it is] produced? (i.e. or if it is not really produced?) 
What has ceased does not cease. What has not ceased also does not cease. Likewise what is ceasing also does not. What unborn [thing] can cease? 
ད་ནི་འགག་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བཤད་པ། འགགས་པ་འགག་པར་མི་བྱེད་་དེ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་བྱེད། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་བྱེད། །རེ་ཞིག་འགག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གསུམ་པ་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས། མ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་དེ་འགག་པར་བྱེད།  
何以故(28)法已滅不滅 未滅亦不滅(29)滅時亦不滅 無生何有滅(11c1)若法已滅則不滅。以先滅故。未滅亦不滅。(2)離滅相故。滅時亦不滅。離二更無滅時。如(3)是推求。滅法即是無生。無生何有滅。 
འདིར་སྨྲས་་པ།་འགག་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་གནས་པ་དག་ལ་མི་འཐད་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། །གལ་ཏེ་འགག་བཞིན་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དངོས་པོ་འགག་པའམ། མ་འགག་པའམ། འགག་བཞིན་པའི་ཡིན་(195A)གྲང་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འཐད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། འགགས་པ་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་བྱེད། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འགགས་པ་ནི་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་གཉིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བཞིན་པ་་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེས་ན་འགགས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་མ་གཏོགས་པར་འགག་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། འགག་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། འགག་བཞིན་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འགག་བཞིན་པ་་འགག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་འགག་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཅུང་ཟད་ནི་འགགས་ཅུང་ཟད་ནི་མ་འགགས་པ་འམ། ཡང་ན་དེ་ལ་གཞན་འགགས་པ་འམ། མ་འགགས་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འགགས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དེ་འགག་་པས་དེ་འགོག་པར་བྱེད་ན་ནི་རེ་ཞིག་དེའི་ཅུང་ཟད་འགག་པ་དེས་ནི་བཀག་པ་མ་ཡིན་ལ། འགག་པ་དེ་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་འགགས་ན་འགག་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འགག་བཞིན་པ་འགོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་་འགགས་པ་དེ་འགག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགགས་ན་ནི་དེའི་ལྷག་མ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགག་པར་འགྱུར་པར་ངེས་སོ། །ཡང་ན་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་ནི་འགག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགགས་ལ། ཅུང་ཟད་ནི་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་པ་བརྗོད་དགོས་་སོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་གང་དུ་ཅུང་ཟད་འགགས་པ་དེ་ཡང་འགག་པ་ཁོ་ནར་བཀག་པ་ནི་དེ་ལྟ་ན་མ་འགགས་པ་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་ཀྱི་འགག་བཞིན་པ་འགག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་། དེའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་འགགས་པ་དེ་ནི་འགགས་པས་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་(195B)ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན། དེའི་ལྷག་མ་མ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་འགག་བཞིན་པ་འགག་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཉམས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་གང་ཅུང་ཟད་འགགས་པས་འགག་པར་བྱེད་ན་ནི་དེ་་ལ་འགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། འགག་པ་ཟིན་པ་དེ་ལ་ནི་ཡང་འགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་རྩོམ་པར་མི་བྱེད་པར་དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡང་འགག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་བཞིན་པ་འགག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལ་བློས་སྙིང་པོར་བཟུང་བར་ཟད་དེ་གྱི་ནའོ། །ཡང་གཞན་ཡང་། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་བྱེད། །གང་གི་ཚེ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྔར་བསྟན་ཟིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་གཞན་གང་ཞིག་འགག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །  
འདིར་བཤད་པ། དངོས་པོའི་འགག་པ་ཡང་འགགས་པ་འམ། འགག་བཞིན་པ་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཐད་པས་དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འགགས་པ་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། །ཤི་བ་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་ན་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འགགས་པ་ཡང་འགག་མི་བྱེད། །འགགས་པས་སྟོང་པ་ནི་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །འགག་བཞིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་མིན། །འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། འགགས་པ་དང། མ་འགགས་པ་མ་གཏོགས་པར་འགག་བཞིན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང། སྐྱོན་གཉི་གར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དོན་དམ་པར་འགག་བཞིན་པ་ནི་འགག་པར་མི་བྱེད་དེ། དུས་སུ་འཕོ་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་བཞིན་ནམ། ད་ལྟར་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར། མ་སྐྱེས་གང་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་མི་སྲིད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་སམ། ཁས་མ་བླངས་ཀྱང་རུང་སྟེ། འགག་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འགྲུབ་པོ། །  
atrāha- vidyete eva sthityutpādau tatsahacāridharmasadbhāvāt | iha utpādasthitilakṣaṇasahacāriṇī saṃskṛtānāmanityatāsti | tasmātsthityutpādāv api staḥ iti | ucyate | syāta sthityutpādau, yadi anityataiva syāt | na tvasti | katham iti? yasmāt-
nirudhyate nāniruddhaṃ na niruddhaṃ nirudhyate |
tathāpi nirudhyamānaṃ kim ajātaṃ nirudhyate || 26 ||
yadi anityateti kācitsyāt, sā niruddhasya bhāvasya aniruddhasya vā nirudhyamānasya vā syāt | tatra niruddhaṃ nirudhyate iti na yuktam, atītavartamānayorvirodhāt | aniruddham api na yuktam, nirodhavirahitatvāt, yadaniruddham eva tatkathaṃ nirudhyata iti parasparavirodhāc ca | tathāpi nirudhyamānaṃ na nirudhyate ityanena saṃbandhaḥ | nirudhyamānam api na nirudhyate nirudhyamānābhāvāt, (pp_70) nirodhadvayaprasaṅgāc ca | yataś caivaṃ triṣv api kāleṣu nirodhāsaṃbhavaḥ, tasmānnāstyeva nirodha iti kutastatsahacāristhityutpādasaṃbhavaḥ syāt? api ca | prāgutpādapratiṣedhādasaṃbhava eva nirodhasyety āha-
kim ajātaṃ nirudhyate |
iti || 26 || 
sthitasya tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
nāsthitasyāpi bhāvasya nirodha upapadyate || 27 || 
法若有住者 是則不應滅
法若不住者 是亦不應滅 
re zhig dngos po gnas pa la | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | |
dngos po mi gnas pa la yang | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | | 
27. Therefore cessation of an enduring entity is not possible.
Moreover, cessation of a non-enduring entity is not possible. 
It is not possible for a thing which has remained to cease. It is also not possible for a thing which has not remained to cease. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ། ། འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་གནས་པ་དང་། འགག་པ་གཉིས་་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
復次(4)法若有住者 是則不應滅(5)法若不住者 是亦不應滅(6)若法定住則無有滅。何以故。由有住相(7)故。若住法滅則有二相。住相滅相。是故不(8)得言住中有滅。如生死不得一時有。若(9)法不住亦無有滅。何以故。離住相故。若(10)離住相則無法。無法云何滅。 
ཡང་གཞན་ཡང་། འགག་པ་ནི་གནས་པ་འམ། མ་གནས་པ་ལ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་གནས་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གནས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་ལ་གནས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་འགག་་པ་མི་འཐད་དེ། གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་གནས་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཞེ་ན། དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང་། །འགག་པ་མི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འགགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་་དགོངས་སོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་འགག་པ་ནི་གནས་པ་འམ། མི་གནས་པ་ལ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་དེ་ལ། འགག་(110B)གནས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་ལ། གནས་པ་དང། མི་མཐུན་པའི་འགག་པ་མི་འཐད་དེ། གནས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་གནས་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འགགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །  
api ca | ayaṃ nirodhaḥ sthitasya vā bhāvasya syād asthitasya vā? ubhayathā ca na yujyate ity āha-
sthitasya tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
sthitasya nirodhaviruddhasya nāsti nirodhaḥ |
nāsthitasyāpi bhāvasya nirodha upapadyate || 27 ||
asthitasya abhāvasya avidyamānasya nirodho nāsti, iti sarvathā nāsti nirodhaḥ || 27 || 
tayaivāvasthayāvasthā na hi saiva nirudhyate |
anyayāvasthayāvasthā na cānyaiva nirudhyate || 28 || 
是法於是時 不於是時滅
是法於異時 不於異時滅 
(4)gnas skabs de yis gnas skabs ni | | de nyid ’gag pa nyid mi ’gyur | |
gnas skabs gzhan gyis gnas skabs ni | | gzhan yang ’gag pa nyid mi ’gyur | | 
28. Indeed, a state [of existence] does not cease because of this state;
And a different state [of existence] does not cease because of a different state. 
A particular state [of something] does not cause that particular state itself to cease. Moreover, another particular state does not cause that particular state to cease. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གནས་སྐབས་དེ་ཡིས་གནས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། ། གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་པ་ཡང་། །གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །འདི་ལ་དངོས་པོ་གང་ལ་འགག་པར་བརྟག་པ་དེ་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་དང་གནས་སྐབས་གཞན་གཉིས་ཀྱང་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་མ་ནི་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་འོ་མ་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། འོ་མ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འོ་མ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་གང་ཡང་འགག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །  
復次(11)是法於是時 不於是時滅(12)是法於異時 不於異時滅(13)若法有滅相。是法爲自相滅。爲異相滅。二(14)倶不然。何以故。如乳不於乳時滅。隨有(15)乳時。乳相定住故。非乳時亦不滅。若非乳(16)不得言乳滅。 
སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚིག་དོན་མེད་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་མ་འགགས་པར་གནས་པ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གཞོན་ནུ་ཡན་ཆད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་་ན་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ། དེ་ལྟ་བས་ན། འདི་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་བློའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་རིགས་ཏེ། གནས་སྐབས་དེ་ཡི་གནས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་སྐབས་ནི། །གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །དངོས་པོ་གནས་(196A)སྐབས་གང་དུ་འཇུག་པར་རྟག་པར་དེའི་གནས་སྐབས་དེ་ནི་གནས་སྐབས་དེས་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་འོ་མ་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འོ་མའི་གནས་སྐབས་་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནས་སྐབས་གཞན་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཞན་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞོའི་གནས་སྐབས་སུ་འོ་མའི་གནས་སྐབས་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཞོའི་གནས་སྐབས་ན་་འོ་མའི་གནས་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་ན་ནི། འོ་མ་དང་ཞོ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ན་གནས་པ་དང་། ཞོ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཡང་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་པ་མི་འཐད་པ་ཡང་བློའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་གནས་སྐབས་འདི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་འགག་གམ། གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་པ་འགག་དེས་ཅིར་འགྱུར། གནས་སྐབས་དེ་ཡིས་གནས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །གནས་སྐབས་གང་གིས་སྔར་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་གནས་སྐབས་དེས་ནི་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་འོ་མ་འོ་མའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གནས་སྐབས་གཞན་གྱིས་གནས་པ་ཡང། །གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་ཏེ། འདིར་གཞན་གྱིས་འགག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟའི། གཞན་དུ་ན་གཞན་མ་ཡིན་པས་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གཏན་ཚིགས་ནི་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་དམ་པར་འོ་མ་ནི་ཞོའི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་འགག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ།  
kiṃ cānyat | yadi iha nirodhaḥ syāt, sa tayaivāvasthayā tasyā evāvasthāyāḥ syād anyayā vā anyasyā avasthāyāḥ syāt | sarvathā ca nopapadyate iti pratipādayann āha-
tayaivāvasthayāvasthā na hi saiva nirudhyate |
anyayāvasthayāvasthā na cānyaiva nirudhyate || 28 ||
tayaiva tāvatkṣīrāvasthayā saiva kṣīrāvasthā na nirudhyate, svātmani kriyāvirodhāt | nāpyanyayā dadhyavasthayā kṣīrāvasthā nirudhyate | yadi hi kṣīradadhyavasthayoryaugapadyaṃ syāt, syāttayorvināśyavināśakabhāvaḥ | na tu dadhyavasthāyāṃ kṣīrāvasthā asti | yadā ca nāsti, tadā kāmasatī vināśayet? yadi vināśayet, kharaviṣāṇatīkṣṇatām api vināśayet | tasmād anyayāpyavasthayā naivānyāvasthā nirudhyate || 28 || 
yadaiva sarvadharmāṇām utpādo nopapadyate |
tadaivaṃ sarvadharmāṇāṃ nirodho nopapadyate || 29 || 
如一切諸法 生相不可得
以無生相故 即亦無滅相 
gang tshe chos rnams thams cad kyi | | skye ba ’thad par mi ’gyur pa | |
de tshe chos rnams thams cad kyi | | ’gag (5)pa ’thad par mi ’gyur ro | | 
29. So, if the production of all dharmas is not possible,
Then neither is the cessation of all (i.e. any?) dharmas possible. 
When the birth of all phenomena is not possible, then the cessation of all phenomena is not possible. 
ཡང་གཞན་ཡང་། གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་(49B)ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགག་པ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་་རོ། །  
復次(17)如一切諸法 生相不可得(18)以無生相故 即亦無滅相(19)如先推求。一切法生相不可得。爾時即無滅(20)相。破生故無生。無生云何有滅。若汝意猶(21)未已。 
སྨྲས་པ། འགག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་དངོས་པོ་འགག་བཞིན་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་དེ་ཡོད་དེ། གང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་་དགག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མེད་པ་ནི་རྒྱུར་མི་འཐད་དོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་རི་མོའི་མེ་གསོད་པར་བྱེད་དམ། ཁྱོད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་འགག་པ་འདོད་ཀོ། །གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། །དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི།། འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཁོ་བོས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགག་པ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དངོས་པོར་སྐྱེས་ཤིང་མེད་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་་བས་ན་སྐྱེ་བ་བཀག་བ་ཁོ་ནས་འགག་པ་མི་འཐད་པར་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །  
ཕྱིར་རྒོལ་བ་པ་དག་ན་རེ། འགག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཚོས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་བཤད་པ། གང་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། སྐྱེ་བ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་བ། དེ་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ་གང་གི་ཚེ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཚེ། འགག་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཚོས་པར་བྱ་བ་དང། ཚོས་པ་མ་གྲུབ་པས་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །  
atrāha- yady api tayaivāvasthayā saivāvasthyā, anyayā vā avasthayā anyāvasthā na nirudhyate, tathāpi kṣīrāvasthāyāstāvannirodho ’sti, tataś ca utpādo ’pi syād iti | ucyate | aho bata atijaḍatāmātmano bhavān prakaṭayati | nanu ca pūrvoktena nyāyena
yadaivaṃ sarvadharmāṇām utpādo nopapadyate |
ity uktam,
tadaivaṃ sarvadharmāṇāṃ nirodho nopapadyate || 29 || iti sphuṭataram eva pratipāditaṃ bhavati || 29 || 
sataś ca tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
ekatve na hi bhāvaś ca nābhāvaś copapadyate || 30 || 
若法是有者 是即無有滅
不應於一法 而有有無相 
re zhig dngos po yod pa la | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | |
gcig nyid na ni dngos po dang | | dngos po med pa ’thad pa med | | 
30. Therefore cessation of a real existing entity is not possible;
And certainly both an existing entity and a non-existing entity cannot be possible in the same case. 
Cessation is not possible in an existent thing. Thingness and nothingness are not possible in one. 
ཡང་གཞན་ཡང་། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པར་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་།གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་འཐད་པ་མེད། །འདི་ལ་ཡང་རིགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གཅིག་ཉིད་ན་ཡོད་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
今當更説破滅因縁(22)若法是有者 是即無有滅(23)不應於一法 而有有無相(24)諸法有時推求滅相不可得。何以故。云何一(25)法中。亦有亦無相。如光影不同處。 
ཡང་གཞན་ཡང་། འདི་ལ་གལ་ཏ་རེ་ཞིག་འགག་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་དངོས་པོ་ཡོད་པའམ། མེད་པ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་(196B)འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་གནས་པ་ལ་ནི་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག །གཅིག་ཉིད་ན་ནི་འཐད་པ་མེད། །དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པའོ། །  
ཡང་གཞན་ཡང། འདི་ལ་འགག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ལ་བརྟག་(111A)གྲང་ན། དེ་ལ། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་མེ་དང་གྲང་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར། དངོས་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་གཅིག་ཉིད་ན་ནི་འཐད་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང། དངོས་པོར་གྱུར་ནས་དེ་ཉིད་བྲལ་བ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོར་གྱུར་ནས་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཟུགས་ཀྱི་བློ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་མཐོང་ན་དེའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མཐོང་ན་གང་གི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྟ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གཞན་མེད་པའི་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ན་བ་ལང་གི་བློ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གཞན་མེད་པའི་གཟུགས་མཐོང་ན། གཟུགས་ཀྱི་བློ་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་བློ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང། དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
api ca | nirodho nāma yadi kaścit syāt, sa sato vā bhāvasya syād asato vā | tatra-
sataś ca tāvad bhāvasya nirodho nopapadyate |
svabhāvādapracyutasya bhāvasya nirodho na yuktaḥ | yasmāt-
ekatve na hi bhāvaś ca nābhāvaś copapadyate || 30 ||
nirodho hi nāma abhāvaḥ | sa yasya bhavati, sa naiva bhavati | tataś ca sato bhāvasya nirodha iti bruvatā bhāvābhāvayorekādhikaraṇatā abhyupagatā bhavati | ekatve sati ubhayaṃ na yujyate | yadi tadānīṃ bhāvaḥ syāt, tadā nirodhenābhāvenāveśādbhāvavyapadeśo ’yuktaḥ | atha abhāvaḥ, so ’py asya na yujyate, abhāvavirodhinā bhāvarūpeṇāviyogāt | tasmādekatve sati bhāvābhāvayoḥ sa padārtho naiva bhāvo nāpyabhāva iti yujyate | athavā, parasparaviruddhatvādālokāndhakāravadekatve sati na hi bhāvaś ca nābhāvaś copapadyate | evaṃ tāvatsato bhāvasya nirodho na yuktaḥ || 30 || 
asato ’pi na bhāvasya nirodha upapadyate |
na dvitīyasya śirasaś chedanaṃ vidyate yathā || 31 || 
若法是無者 是即無有滅
譬如第二頭 無故不可斷 
dngos po med par gyur pa la’ang | | ’gag pa ’thad par mi ’gyur ro | |
mgo gnyis pa la ji ltar ni | | gcad du (6)med pa de bzhin no | | 
31. Even more, cessation of a non-real existing entity is not possible.
Just as there is no second decapitation! 
Cessation is not possible also in what is not a thing. This is similar to how there is no cutting off a second head. [i.e. a person cannot be beheaded twice] 
ཡང་གཞན་ཡང་། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་འགག་པ་་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་མགོ་གཉིས་པ་ལ་གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །  
復次(26)若法是無者 是即無有滅(12a1)譬如第二頭 無故不可斷(2)法若無者則無滅相。如第二頭第三手無故(3)不可斷。 
དངོས་པོ་འགགས་པའི་་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པ་དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང་། །འགག་་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །བཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །མེད་པ་ལ་ཅི་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མགོ་གཉིས་པ་མེད་པར་བཅད་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །  
ཡང་བཤད་པ། དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལའང། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མེད་པའི་ཕྱིར། མགོ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ནི། །གཅད་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བཅས་པ་ལ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་གཞན་ཡང། ཁྱེད་ཅག་འགག་པའི་འགག་པ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་ན་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སམ། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ། འགག་པ་འགག་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་མི་རིགས། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་(111B)གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་བར་མི་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་བས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེས་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་པ་ཇི་ཞིག་བསྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་བར་མི་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེས་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །  
idānīm-
asato ’pi na bhāvasya nirodha upapadyate |
avidyamānasyābhāvasya na vināśo ’sti vandhyātanayasyeva, avidyamānatvāt | ata ev āha-
na dvitīyasya śirasacchedanaṃ vidyate yathā || 31 ||
prasiddhāsattvasyaiva narāṇāṃ dvitīyasya śiraso dṛṣṭāntatvenopādānānnirdeśāpūrṇatvānnāstīti nopāttam | tad evam asato bhāvasya nirodho na saṃbhavati, sato ’pi na | yaś cobhayathāpi na saṃbhavati, sa kenātmanā sthitaḥ? nāstyeva nirodha iti pratīyatām || 31 || 
na svātmanā nirodho ’sti4 nirodho na parātmanā |
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 32 || 
法不自相滅 他相亦不滅
如自相不生 他相亦不生 
’gag pa rang gi bdag nyid kyis | | yod min ’gag pa gzhan gyis min | |
ji ltar skye ba rang dang ni | | gzhan gyis skyed pa ma yin bzhin | | 
32. There is no cessation by means of itself; nor cessation by something other than itself;
Just as there is no origination of origination by itself nor by another. 
Cessation does not exist by its own self, nor does cessation [exist] by something else. This is like how what has been born is not given birth to by itself or another 
ཡང་གཞན་ཡང་། འགག་པ་འགག་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་མི་རིགས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་ལྟར་སྔར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སྐྱེ་བ་རང་དང་གཞན་གྱིས་སྐྱེད་པར་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་འགག་པ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་གྱིས་འགག་པར་མི་རིགས་སོ། །  
復次(4)法不自相滅 他相亦不滅(5)如自相不生 他相亦不生(6)如先説生相。生不自生。亦不從他生。若(7)以自體生。是則不然。一切物皆從衆縁生。(8)如指端不能自觸。如是生不能自生。從他(9)生亦不然。何以故。生未有故。不應從他(10)生。是生無故無自體。自體無故他亦無。是(11)故從他生亦不然。滅法亦如是。不自相滅(12)不他相滅。 
འགག་པའི་འགག་པ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པར་་བྱ་སྟེ། འགག་པ་འགག་པ་གཞན་དང་ནི། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འགག་མི་རིགས། །འདི་ལ་གལ་ཏེ་འགག་པ་ལ་འགག་པ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དམ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་འགྱུར་གྲང་ན། གཉི་གས་ཀྱང་འགག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་རང་དང་ནི། །གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་བཞིན། །ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེད། །ཅི་སྟེ་སྐྱེད་པས་སྐྱེད་བྱེད་ན། །སྐྱེས་ན་ཅི་ཞིག་བ་སྐྱེད་དུ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་མ་འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་་འགག་པར་བྱེད་དམ། འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འགག་པ་མ་འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་པ་རྟོག་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མ་འགགས་པ་ནི་འགག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་མེད་པས་བདག་ཉིད་་མེད་པ་ཇི་ལྟར་འགག་པར་བྱེད། ཅི་སྟེ་འགག་པ་འགགས་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་འགག་པར་བྱེད་པར་རྟོག་ན། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་གྱུར་ཏེ། འགགས་པ་ལ་གང་འགག་པ་འགག་པར་འགྱུར་བའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡང་འགག་པར་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མེ་ཞིག་འགག་(197A)པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་བྱེད་པར་མི་འཐད་དེ། །གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་སྐྱེད་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་སྐྱེ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་་པ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་འགག་པ་གཞན་ཞིག་གིས་འགག་པར་བྱེད་དམ། འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་པར་བྱེད་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འགག་པ་དེ་འགག་པ་གཞན་གྱིས་འགག་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་འགག་པར་བྱེད་་ཅིང་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་འགག་པར་བྱེད་དེ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འགག་པའི་འགག་པ་མི་འཐད་དོ། །ཅི་སྟེ་འགག་པ་དེ་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་གོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་འགག་པ་མེད་འགགས་ན། །ཐམས་་ཅད་དེ་བཞིན་འགག་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་འགག་པ་དེ་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། འགགས་པས་གཞན་འགག་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་མེད་པའི་རྟོག་པ་འདིས་ཅི་བྱ། ཡང་ན་་འདི་ལྟར་འགག་པ་ཉིད་ནི་འགག་པ་གཞན་མེད་པར་འགག་པ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ནི་འགག་པ་མེད་པར་མི་འགག་གོ། །ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་ན་མི་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འགག་པ་ནི་འགག་པ་གཞན་གྱིས་འགག་པར་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་་དེ་ལྟར་བརྟགས་ན་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ། མི་འཐད་ན་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན། སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །  
དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང། འགག་པ་འདི་ནི་མ་འགགས་པས། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགག་ཅི་སྟེ་འགགས་པས་འགག་བྱེད་ན། །འགག་ན་ཅི་ཞིག་འགག་ཏུ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས། སྐྱེ་བ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པ་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འགག་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འགག་པ་གཞན་ཞིག་གིས། །དེ་འགག་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་འགག་པ་མེད་འགག་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པས་འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་འགག་པ་གཞན་གྱིས་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་དག་འཇིག་པ་ཅན་རྣམས་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུས་འཇིག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་གི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི། དེའི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དེ་ལས་གཞན་དག་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པ་རྒྱས་པར་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང། འགག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་ཕ་རོལ་པོས་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེ་དག་དོན་དམ་པར་ནི་དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཏན་ཚིགས་དང། དཔེ་དག་བརྗོད་ན་ནི་དོན་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །  
kiṃ cānyat | yadi nirodho nāma bhāvānāṃ nirodhaka iti kalpyate, tasyedānīṃ kim anyo nirodha iṣyate, uta na? yadi iṣyate tan na yujyate |
na svātmanā nirodho ’sti nirodho na parātmanā |
kathaṃ punarnāstīti pratipādayann āha-
utpādasya yathotpādo nātmanā na parātmanā || 32 ||
tatra yathā-
anutpanno ’yam utpādaḥ svātmānaṃ janayetkatham |
ity ādinā utpādaḥ svātmānaṃ notpādayati, evaṃ nirodho ’pi svātmānaṃ na nirodhayati | katham iti? ucyate-
aniruddho nirodho ’yaṃ svātmānaṃ nāśayetkatham |
atha naṣṭo nāśayati naṣṭe kiṃ nāśyate punaḥ ||
iti samam utpādena vaktavyam | evaṃ ca svātmanā na nirodho ’sti | nirodha idānīṃ parātmanāpi nāsti | katham? tatra yathā utpāde gaditam- ’anya utpādayatyenam’; ity ādi, evaṃ nirodhe ’pi vaktavyam-
anyo vināśayatyenaṃ nāśo yadyanavasthitiḥ |
athāvināśo naṣṭo ’yaṃ sarvaṃ naśyatu te tathā ||
iti | tad evaṃ parātmanāpi nirodho na saṃbhavatīti nāsti nirodhasya nirodhaḥ ||
atha manyase- nāstyeva nirodhasya nirodha iti, tadayuktam | yadi hi nirodhasya nirodho na syāta, tadā nirodharahitatvātsaṃskṛtalakṣaṇamavahīyate | tad evaṃ yadi vināśasya vināśaḥ parikalpyate tathāpi na yukto vināśaḥ | atha na parikalpyate, tathāpi na yukta iti | kathaṃ tvidānīṃ vināśo yokṣyate parasya? atha syāt- tathāpi evam eva vicāre sati vināśo bhavato ’pi na yujyate, tataḥ ya ubhayordoṣaḥ, na tenaikaścodyo bhavatīti | ucyate | naivedaṃ codyaṃ mamāpatati | kiṃ kāraṇam? ye svātmanā niḥsvabhāvā bhāvāḥ, te ca niḥsvabhāvā eva santo bālānāmidaṃsatyābhiniveśināṃ vyavahārapathamupayānti avicāraprasiddhenaiva nyāyeneti teṣu nāsti yathoditavicārāvatāro ’smākam māyāsvapnagandharvanagarādivattu laukikāḥ padārthā nirupapattikā eva santaḥ sarvalokasyāvidyātimiropahatamatinayanasya prasiddhimupagatā iti parasparāpekṣayaiva kevalaṃ prasiddhimupagatā bālairabhyupagamyante | yathoktaṃ śatake-
alātacakranirmāṇasvapnamāyāmbucandrakaiḥ |
dhūmikāntaḥpratiśrutkāmarīcyabhraiḥ samo bhavaḥ ||
tasmātsati utpāde utpādyam, sati utpādye utpādaḥ | sati nirodhe nirodhyam, sati nirodhye nirodhaḥ, ity evaṃ laukikasya vyavahārasyābhyupagamātkuto ’smatpakṣe samaprasaṅgitā bhavitumarhati |
yastu vināśasya ahetukatvamabhyupetya kṣaṇikatāṃ saṃskārāṇāmāha, tasya nirhetukatvāt | khapuṣpavadvināśābhāvāt kutaḥ kṣaṇikatvaṃ bhāvānāṃ setsyati, kuto vināśarahitānāṃ saṃskṛtatvamapīti sarvam eva asamañjasaṃ tasya jāyate | jātipratyayaṃ jarāmaraṇaṃ saṃskṛtalakṣaṇānāṃ ca saṃskāraskandhāntarbhāva varṇayatā bhagavatā nanu sahetukatvaṃ spaṣṭamādarśitaṃ vināśasya | jātimātrāpekṣatvāccāsya kṣaṇabhaṅgo ’pi sukhasādhya iti sarvaṃ susthaṃ jāyate ||
atha syāt- vināśo hi nāma abhāvaḥ, yaś ca abhāvaḥ, kiṃ tasya hetunā kartavyam | ato nirhetuko vināśa iti | nanu ca bhāve ’pi hetvabhāvaprasaṅgo bhavati | bhāvo hi nāma vidyamānaḥ, yaś ca vidyamānaḥ tasya ca kiṃ hetunā prayojanam? na hi jātaṃ punar api janyate | tasmātsarvatraiva hetvabhāvaprasaṅgādayuktam etat ||
api ca | yathā utpādaḥ sahetukaḥ pūrvamabhāvātpaścāc ca bhāvāt, evaṃ vināśo ’pīṣyatām | vināśo hi na sarvadā bhavati, utpādātpūrvamabhāvātpaścāc ca bhāvāt | yaccocyate- yaś cābhāvaḥ tasya (pp_73) kiṃ hetunā kartavyam iti, tadayuktam | yasmān na vayaṃ vināśasya hetunā kiṃcitkriyamāṇamicchāmaḥ, kiṃ tarhi vināśa eva kriyate iti varṇayāmaḥ | nanv evaṃ sati kriyamāṇatvādvināśo ’pi bhāvaḥ prāpnotīti cet, iṣyata evaitat | vināśo hi svarūpāpekṣayā bhāvaḥ, rūpādidharmanivṛttisvabhāvatvāttu na bhāvaḥ | api ca | maraṇam api dvividhakāryapratyupasthāpanaṃ saṃskāravidhvaṃsanaṃ ca karoti | aparijñānānupacchedaṃ (?) cetyāgamāt kathaṃ na sahetuko vināśaḥ? api ca | kalpitābhāvalakṣaṇāyāś ca śūnyatāyāḥ pareṇa bhāvarūpatāmabhyupagacchatā kathamabhāvasya bhāvatvaṃ nābhyupagataṃ bhavati? bhāvatvāc ca kathamasaṃskṛtatvaṃ śūnyatāyāḥ syāt? ataḥ sarvamabhyupetaṃ vihīyate bhavatā | ata eva vakṣyati-
bhavedabhāvo bhāvaś ca nirvāṇamubhayaṃ katham |
na saṃskṛtaṃ hi nirvāṇaṃ bhāvābhāvau ca saṃskṛtau ||
ityalaṃ prasaṅgena | prakṛtam eva vyākhyāsyāmaḥ || 32 || 
utpādasthitibhaṅgānām asiddher nāsti saṃskṛtam |
saṃskṛtasyāprasiddhau ca kathaṃ5 setsyaty asaṃskṛtam || 33 || 
生住滅不成 故無有有為
有為法無故 何得有無為 
skye dang gnas dang ’jig pa dag | ma grub phyir na ’dus byas med | |
’dus byas rab tu ma grub pas | | ’dus ma (7)byas ni ji ltar ’grub | | 
33. Because the existence of production, duration, and cessation is not proved, there is no composite product (saṃskṛta);
And if a composite product is not proved, how can a non-composite product (asaṃskṛta) be proved? 
Because birth and remaining and perishing are not established, there is no conditioned. Because the conditioned is utterly unestablished, how can the unconditioned be established? 
སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དག་།མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མེད་དོ། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འདོད།  
復次(13)生住滅不成 故無有有爲(14)有爲法無故 何得有無爲(15)汝先説有生住滅相故有有爲。以有有爲(16)故有無爲。今以理推求。三相不可得。云何(17)得有有爲。如先説。無有無相法。有爲法無(18)故。何得有無爲。無爲相名不生不住不滅。(19)止有爲相故名無爲相。無爲自無別相。因(20)是三相有無爲相。如火爲熱相地爲堅相(21)水爲冷相。無爲則不然。問曰。若是生住滅(22)畢竟無者。云何論中得説名字。 
སྨྲས་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་མི་རུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་འདུས་བྱས་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ལྐོག་ཤལ་དང་མཇུག་མ་དང་རྡོག་དང་རྨིག་པ་དང་རཝའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བ་ལང་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་ལ་ལོག་རྟོག་མ་སྐྱེས་པར་ལེགས་(197B)སོ་ཞེས་སྒྲོགས་སམ། ཁྱོད་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་པ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་ཀོ། །སྐྱེས་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དག །མ་གྲུབ་པར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་དག་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་དག་རབ་ཏུ་མི་འགྲུབ་པས་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མེད་ན་གང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མི་འཐད་དོ། །སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་རབ་ཏུ་་འགྲུབ་པར་མ་ངེས་ཀྱི། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཉེན་པོ་ལས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བཤད་པ། ཅི་ཁྱོད་སྒྲོན་མས་ཉི་མ་ཚོལ་ལམ། ཁྱོད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་་འདུས་བྱས་འགྲུབ་པར་འདོད་ཀོ། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་གཉེན་པོ་ལས་འགྲུབ་པར་སེམས་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཉེན་པོ་འདུས་བྱས་ཏེ། མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཟིན་པས་ཇི་ལྟར་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་འདུས་མ་་བྱས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། འདུས་མ་བྱས་ལས་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་སྨྲོས་ཤིག །  
ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུའི་དབང་གིས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་(112A)དག་མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་པོས་དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཕུང་པོ་དང། ཁམས་དང། སྐྱེ་མཆེད་དག་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མ་གྲུབ་པོ། །གང་དག་དོན་དམ་པར་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་དེ་དག་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དེ་དག་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བ་ལང་གི་བ་ལང་ཉིད་དམ། འདུས་བྱས་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བ་ལང་གི་རྗེས་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་རང་ཉིད་མི་འགྲུབ་པས། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མཚོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ལ་མཚན་ཉིད་གཞན་དག་ཡོད་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་ན་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ལ་ཡང་ཐལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ། དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གཉེན་པོ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ལ་ནི་གཉེན་པོ་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་མཐུས། དོན་དམ་པར་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ༑ དེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔར་སྨྲས་པ་དག་ལ་འགལ་བ་འཁྲུལ་བ་མེད་པའི་གནོད་པ་ཡོད་ཅིང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་འགྲུབ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ། འདིར་བཤད་པ། འདི་ལ་འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་ནི་དེ་བསལ་བས་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་ཅུང་ཞིག་ཡོད་པར་བརྗོད་དུ་(112B) འདུས་བྱས་དེ་བཏགས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པས་རྫས་ཉིད་དུ་མ་གྲགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ན་དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསལ་བ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པས་ཕྱོགས་དང། གཏན་ཚིགས་དང་དཔེའི་གཞི་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ༑ །  
atrāha- yadi utpādasthitibhaṅgāḥ saṃskṛtasya niṣiddhāḥ, tathāpi saṃskṛtamasti viśeṣalakṣaṇayuktam | tathā hi kāṭhinyādikaṃ sāsnādikaṃ ca tasya viśeṣalakṣaṇamupadiśyate | tasmātsaṃskṛtasya sadbhāvāttallakṣaṇamapyastīti | ucyate | syād evaṃ yadi saṃskṛtam eva vastu syāt | kutaḥ? yasmāt-
utpādasthitibhaṅgānāmasiddhernāsti saṃskṛtam |
yadā yathoktena nyāyena utpādasthitibhaṅgā eva niṣiddhāḥ, tadā kutaḥ saṃskṛtaṃ vastu tadviśeṣalakṣaṇamapyastīti ||
atrāha- vidyata eva saṃskṛtam, tatpratipakṣāsaṃskṛtasadbhāvāt | ucyate | syād etad evam , yadi asaṃskṛtam eva syāt | yasmāt-
saṃskṛtasyāprasiddhau ca kathaṃ setsyatyasaṃskṛtam || 33 ||
atraike ākāśāpratisaṃkhyānirodhanirvāṇānyasaṃskṛtānīti kalpayanti | apare śūnyatāṃ tathatālakṣaṇāmasaṃskṛtāṃ parikalpayanti | tadetatsarvaṃ saṃskṛtasyāprasiddhau satyāṃ nāstyeveti spaṣṭamādarśitam || 33 || 
yathā māyā yathā svapno gandharvanagaraṃ yathā |
tathotpādas tathā sthānaṃ tathā bhaṅga udāhṛtam || 34 || 
如幻亦如夢 如乾闥婆城
所說生住滅 其相亦如是 
rmi lam ji bzhin sgyu ma bzhin | | dri za’i grong khyer ji bzhin du | |
de bzhin skye dang de bzhin gnas | | de bzhin du ni ’jig pa gsungs | | 
34. As a magic trick, a dream or a fairy castle.
Just so should we consider origination, duration, and cessation. 
Like a dream, like a magician’s illusion, like a city of gandharvas, likewise birth and likewise remaining, likewise perishing are taught. 
འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་འགའ་ཡང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་གསུངས། འདིར་བཤད་པ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྤྱོད་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པར་གསུངས། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དེ་དག་ནི་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་འདྲ་བར་གསུངས་པར་ཤེས་པར་(50A)བྱའོ། །  
答曰(23)如幻亦如夢 如乾闥婆城(24)所説生住滅 其相亦如是(25)生住滅相無有決定。凡人貪著謂有決定。(26)諸賢聖憐愍欲止其顛倒。還以其所著名(27)字爲説。語言雖同其心則異。如是説生住(28)滅相。不應有難。如幻化所作。不應責其(29)所由。不應於中有憂喜想。但應眼見而(12b1)已。如夢中所見不應求實。如乾闥婆城日(2)出時現而無有實。但假爲名字不久則滅。(3)生住滅亦如是。凡夫分別爲有。智者推求則(4)不可得 
སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་་མི་རྟག་སྟེ། །སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། །བཤད་པ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་གྱི་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིག་པ་གསུངས། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་མཐོང་བ་དང་། སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དང་་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དག་སྐྱེས་པ་དང་གནས་པ་དང་ཞིག་པར་བརྗོད་ཀྱང་དེ་དག་ལ་སྐྱེས་པ་དང་། གནས་པ་དང་ཞིག་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་དག་བཀའ་སྩལ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་དང་། གནས་པར་(198A)བྱེད་པ་དང་། འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་བདག་མེད་པའི་དཔེར་སྒྱུ་མ་དང་། བྲག་ཆ་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། དབུ་བ་རྡོས་པ་དང་། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང་། ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ་མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སྤྲོས་པ་ཡང་མ་ཡིན། འདི་དག་ནི་བརྫུན་པའང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ཏེ། བདག་་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་ཚིག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་གྲུབ་པོ། །  
འདིར་བཤད་པ། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པ་དང། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༑ ལྷས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡུལ་འདོད་པ་དང། མི་འདོད་པ་དག་དང་ཕྲད་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་བརྟགས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང། ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་སྒྱུ་མ་མཁན་དང་གསང་སྔགས་དང་སྨན་གྱི་མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་གླང་པོ་ཆེ་དང། ཁྱུ་མཆོག་དང། བུད་མེད་དང། གནས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང། ཤེས་པ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང། ཇི་ལྟར་དྲི་ཟའི་གྲོད་ཁྱེར་འོབས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང། སྒོ་དང་སྒོ་ཁང་དང། ཡང་ཐོག་དཀར་པོ་དགའ་བ་འཚེར་བག་ཅན་དང། ཁྱམས་ཟླ་བ་ཅན་དང། སྐར་ཁུང་དང། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བློ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ། དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། དེ་བཞིན་དུ་ནི་འཇིགས་གསུངས། །དྲང་སྲོང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་མིག་ཡང་དག་པར་བྱེ་བ་རྣམས་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་བའི་བློ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །མི་ཤེས་པ་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ཟུམ་པ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེའོ། །གནས་སོ། །འགག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་(113A)ལྟར་མཁས་པ་དང་མཁས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་དང་དཔེའི་གཞི་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པོ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་གསུམ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཕ་རོལ་པོས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་བློའི་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང། བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན། གཟུགས་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་དག་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་གསུམ་པོ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར། གཟུགས་ནི་དབུ་རྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་བུར་དག་དང་མཚུངས། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་བཞིན། རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །དེ་ཉིད་གཟིགས་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་ཞིང་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར། །སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང། །སྒྱུ་མ་ཟིལ་པ་ཆུ་བུར་དང། །རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུར། །འདུས་བྱས་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྐྲག་པའི་གནས་མེད་དེ། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་བདག་མེད་པ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་དང། བྲག་ཅ་དང། གཟུགས་བརྙན་དང། སྨིག་རྒྱུ་དང། རྨི་ལམ་དང། དབུ་བ་རྡོས་པ་དང། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང། ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་དག་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དམ། མ་ནོར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། འདི་དག་ནི་སྤྲོས་པ་ཡང་ཡིན། འདི་དག་ནི་བརྫུན་(113B)ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ཏེ། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ན་རེ་དེ་ལ་འདིར་བདག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ནོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཡང་བདག་གི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བདག་གཞན་ཡང་མེད་ལ། རང་ཉིད་ཀྱང་བདག་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་མ་ཡིན་པ་བཞིན་པས་ཁུངས་དེས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་སྒྲའི་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །ནུས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཐེག་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དོན་ནི་ཕ་རོལ་པོས་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྒྲུབ་པ་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པས་འདུས་བྱས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་ཇི་ཙམ་དུ་འདུས་བྱས་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་དུ་བརྫུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་གང་འདུས་བྱས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དང། འདུས་མ་བྱས་ལ་མི་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མེད། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མེད་དོ། །གང་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱང་མེད། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །གང་ལ་གཉིས་སུ་འཇུག་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་སྙད་ཙམ་ཐ་དད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་འདི་འཛིན་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད། དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང། དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པ་གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་(114A)པ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང། ཚོར་བ་དང། འདུ་ཤེས་དང། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན། འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མེད་དེ། བྱིས་པ་རྨོངས་པ་རྣམས་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་རྨི་ལམ་ན་བུ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། འདུས་བྱས་དང། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །  
atrāha- yadi utpādasthitibhaṅgā na santītyavadhāritam, yattarhi idamanāvaraṇajñāninā muninā-
"saṃskṛtasya bhikṣavaḥ utpādo ’pi prajñāyate, vyayo ’pi, sthityanyathātvamapi"
ity udāhṛtam, tatkathaṃ veditavyamiti? ucyate-
yathā māyā yathā svapno gandharvanagaraṃ yathā |
tathotpādastathā sthānaṃ tathā bhaṅga udāhṛtam || 34 ||
yathā māyādayaḥ svabhāvenānutpannā avidyamānā māyādiśabdavācyā māyādivijñānagamyāś ca lokasya, evam ete ’pi lokaprasiddhimātreṇa utpādādayaḥ svabhāvena avidyamānā api bhagavatā tathāvidhavineyajanānugrahacikīrṣuṇā nirdiṣṭā iti | ata evoktam-
tvaksnāyumāṃsāsthisamucchraye ca utpādya saṃjñāṃ mama patnireṣā |
mūḍhā hi balā janayanti rāgaṃ striyo na jānanti yathaiva māyām ||
yathā kumārī supināntarasmiṃ sā putra jātaṃ ca mṛtaṃ ca paśyati |
jāte ’tituṣṭā mṛti daurmanasthitā tathopamān jānatha sarvadharmān ||
yathaiva gandharvapuraṃ marīcikā yathaiva māyā supinaṃ yathaiva |
svabhāvaśūnyā tu nimittabhāvanā tathopamān jānatha sarvadharmān ||
saṃskṛtāsaṃskṛtadharmaviviktā nāsti vikalpana teṣamṛṣīṇām |
sarvagatīṣu asaṃskṛtaprāptā dṛṣṭigatehi sadaiva viviktā ||
nityamarakta aduṣṭa amūḍhāḥ tasya sabhāvasamāhitacittā | eṣa samādhibalī balavanto yo imu jānati śūnyakadharmān || iti || 34 || 
saṃskṛtaparīkṣā nāma saptamaṃ prakaraṇaṃ || 
 
skye ba dang gnas pa dang ’jig pa brtag pa zhes bya ba ste rab tu byed pa bdun pa’o || || 
 
 
སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། །།  
 
སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། །།  
སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བ། དབུ་མའི་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ལས། སྐྱེ་བ་དང། གནས་པ་དང། འཇིག་པ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའོ།། །།  
ity ācāryacandrakīrtipādoparacittāyāṃ prasannapadāyāṃ madhyamakavṛttau saṃskṛtaparīkṣā nāma saptamaṃ prakaraṇam || 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login