You are here: BP HOME > TLB > Mātṛceṭa: Śatapañcāśatka > fulltext
Mātṛceṭa: Śatapañcāśatka

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
DiacriticaDiacritica-helpSearch-help
ā ī ū
ñ
ś ź
š č ǰ γ    
Note on the transliteration:
The transliteration system of the BP/TLB is based on the Unicode/UTF-8 system. However, there may be difficulties with some of the letters – particularly on PC/Windows-based systems, but not so much on the Mac. We have chosen the most accepted older and traditional systems of transliteration against, e.g, Wylie for Tibetan, since with Unicode it is possible, in Sanskrit and Tibetan, etc., to represent one sound with one letter in almost all the cases (excepting Sanskrit and Tibetan aspirated letters, and Tibetan tsa, tsha, dza). We thus do not use the Wylie system which widely employs two letters for one sound (ng, ny, sh, zh etc.).
 
Important:
We ask you in particular to note the use of the ’ apostrophe and not the ' representing the avagrāha in Sanskrit, and most important the ’a-chuṅ in Tibetan. On the Mac the ’ is Alt-M.
 
If you cannot find the letters on your key-board, you may click on the link "Diacritica" to access it for your search.
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionPreface
Click to Expand/Collapse OptionChapter 1: Upodghātaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 2: Hetustavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 3: Nirupamastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 4: Adbhutastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 5: Rūpastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 6: Karuṇāstavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 7: Vacanastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 8: Śāsanastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 9: Praṇidhistavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 10: Mārgaāvatārastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 11: Duṣkarastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 12: Kauśalastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionChapter 13: Ānṛṇyastavaḥ
Click to Expand/Collapse OptionColophon
Śatapañcāśatkanāma Buddhastotra 
一百五十讃佛頌 
(110a3)|| rgya gar skad du | śa ta pañtsa śa ti ka n’a ma sya sto tra | | bod skad du | | brgya lṅa bcu pa źes bya ba’i bstod pa | 
Hymn of 150 Verses 
(116a5)| | rgya gar skad du | śa ta pañtsa śa ti ka n’a ma sya sto tra ṭ’i ka | bod skad du | brgya lṅa bcu pa źes bya ba’i bstod pa’i ’grel pa | 
of Mātṛceṭa 
尊者摩咥里制吒造
大唐沙門義淨於那爛陀寺譯 
| dkon mchog gsum la phyag ’tshal lo | 
 
| dkon mchog gsum la phyag ’tshal lo | | (6)spel mar bstod pa phyogs glaṅ pos | | zab mo ñe bar bśad pa ni | | brgya ni lṅa bcu pa yi don | | rmad byuṅ de las rnam śes nas | | rgyal ba la ni gus pa yi | | dga’ byed sñan pa’i dge sloṅ gis | | de yi phyogs la dad pa yi | | rnam par dbye ba rab tu bya | | de la ’dir (7)brgya lṅa bcu pa’i bstod pa re źig daṅ por gleṅ ba daṅ | rgyu daṅ | ’bras bu daṅ | sman ’dogs pa’i sgo nas bstod pa daṅ bcu gsum du rab tu bstan pa ni ’di lta ste | gleṅ bslaṅ ba’i bstod pa daṅ | pha rol tu phyin pa drug gi rgyu thun moṅ ma yin pa’i phyir gcig du byas nas (116b1)rgyu la bstod pa’o | | ’bras bu la bstod pa ni dpe med pa la sogs pa’i dbye bas rnam pa gsum ste | dpe med pa la bstod pa daṅ | rmad du byuṅ ba la bstod pa daṅ | sku la bstod pa źes bya ba’o | | sman ’dogs pa’i bstod pa ni sñiṅ rje la sogs pa’i dbye bas rnam pa brgyad de | (2)thugs rje la bstod pa daṅ | gsuṅ la bstod pa daṅ | bstan pa la bstod pa daṅ | smon lam la bstod pa daṅ | lam la ’jug pa la bstod pa daṅ | dka’ ba mdzad pa la bstod pa daṅ | mkhas par bstod pa daṅ | bu lon med pa la bstod pa źes bya’o | | de rnams kyi bsdus (3)pa’i tshigs su bcad pa dag ni | gleṅ bslaṅ bstod daṅ rgyu la ni | | rnam drug ’bras bu dpe med daṅ | | rmad du byuṅ daṅ de bźin sku | | sman ’dogs rnam brgyad de yaṅ ni | | thugs rje gsuṅ daṅ bstan pa daṅ | | smon lam daṅ ni lam ’jug daṅ | | dka’ mdzad ñid daṅ mkhas pa daṅ | | (4)bu lon med daṅ bcu gsum mo | | bstod pa bcu gsum po de rnams kyi re re’i bśad pa yoṅs su rdzogs pa ni phyis bśad par bya’o | | de la gleṅ bslaṅ ba źes pa ni daṅ por brtsam pa’o | | gleṅ bslaṅ ba der don gaṅ daṅ gaṅ gis bśad pa źes bya ba bstan pa daṅ | rgyu la bstod (5)pa la sogs pa rnams la yaṅ tshigs su bcad pa gaṅ gis don gaṅ bśad pa de yaṅ rab tu bśad par bya’o | | re źig gleṅ bslaṅ ba’i bstod pa’i tshig gi don ni de bźin gśegs pa la skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os ñid daṅ | de bźin gśegs pa’i rgyu ñid daṅ | de (6)bźin gśegs pa’i ñes pa ma lus pa zad pa rjes su dpag pa daṅ | yon tan ma lus pa mi śes pas kyaṅ bcom ldan ’das la yon tan gyi phyogs gcig tsam gyis bstod pa daṅ phyag ’tshal ba’i yon tan gyi tshogs tsam bśad pa źes bya ba’o | | ’dir yaṅ bsdus pa’i tshigs (7)su bcad pa ni | ston la skyabs ’gro sogs mchod ’os | | ñes pa med pa rjes su dpag | | yon tan mtha’ yas kyaṅ ni chas | | bstod pa ’dir ni phyag ’tshal phyogs | 
1. Upodghātaḥ 
 
 
Introduction 
 
sarvadā sarvathā sarve yasya doṣā na santi ha |
sarve sarvābhisāreṇa yatra cāvasthitā guṇāḥ || 1 
世尊最殊勝 善斷諸惑種
無量勝功徳 總集如來身 
| gaṅ źig la ni ñes pa kun | | gtan nas yoṅ ye mi mṅa’ źiṅ |
| gaṅ la’aṅ rnam pa thams cad du | | (4)yon tan thams cad gnas gyur pa | 
In whom at all times and in all ways all faults are absent and in whom all virtues in every manner are established, in him it is proper for them that have understanding to take refuge, to praise him, to serve him, and to stand fast in his teaching. 
| de la gaṅ la’aṅ rnam par thams cad du źes bya ba rgyas par bśad pa’i phyir tshigs su bcad pa gñis brtsam (117a1)par bya ste | gaṅ źig la ni ñes pa kun | | gtan nas yod ye mi mṅa’ źiṅ | | gaṅ la’aṅ rnam pa thams cad du | | yon tan thams cad gnas gyur pa | | gal te sems śig yod na ni | | de ñid la ni skyabs ’gro źiṅ | | de bstod de ni bkur ba daṅ | | de (2)yi bstan la gnas pa’i rigs | | gaṅ źig la ni ñes pa kun | | źes smros pa la | de ñid la ni skyabs su ’gro ba’i rigs źes bya ba la sogs pa’i tshig daṅ sbyar ro | | gaṅ źig ces bya ba ni thun moṅ gi sgra yin yaṅ don gyis saṅs rgyas bcom ldan ’das kho na la ’jug go | | (3)gaṅ gi phyir ñes pa thams cad zad pa daṅ yon tan ma lus pa daṅ ldan pa ni gźan med pa de’i phyir ’di ltar bśad de | thams cad mkhyen la yon tan kun | | mṅa’ la de yaṅ ñams mi mṅa’ | | ñes pa bag chags bcas de yaṅ | | skyob pa gcig pu la mi mṅa’ | | (4)źes bya’o | | ñes pa źes bya ba ni ’dod chags la sogs pa ste | ñes pa byed pa źes bya ba’i phyir ro | | yaṅ na lus daṅ ṅag daṅ yid kyi rgyud la ñes pa byed pa ni snod ma yin par byed pa źes bya bas na ñes pa’o | | mi mṅa’ źes bya ba ni mi mṅa’ ba ste | skyon du gyur pa ma brñes (5)pa’i phyir ro | | yod ye źes bya ba ni bcom ldan ’das kyi spaṅs pa phun sum tshogs pas ṅo mtshar ba gsal bar byed pa’o | | yaṅ na tshig kha bskaṅ ba’i phyir tshig gi phrad do | | gaṅ źig la ñes pa mi mṅa’ ba de skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa źes bya’o | | phyi (6)rol gyi ’dod chags daṅ bral ba daṅ | slob pa rnams la ñes pa med pa’i phyir skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os su thal bar ’gyur źes pas na | de bsal bar bya ba’i phyir ’di bśad de | thams cad ces bya ba ni ma lus pa źes bya ba’i don to | | gal te phyi rol gyi ’dod (7)chags daṅ bral ba de rnams kyi ñes pa med na yaṅ de bźin du srid pa’i rtse mo’i ñes pa ṅes par ma spaṅs pa’i phyir daṅ | slob pa po rnams kyi yaṅ ji lta bar sbyor bas khams gsum daṅ | gñis daṅ gcig gi thob pa’i bsgom pas spaṅ bar bya ba rnams ma spaṅs pa’i phyir ro | | dgra (117b1)bcom pa rnams la yaṅ khams gsum gyi ñes pa med na de rnams kyaṅ skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os su thal bar ’gyur źes pas na bśad pa | gtan nas źes bya ba ni dus thams cad du’o źes bya ba’o | | don gaṅ yin źe na | gal te dgra bcom pa rnams la yaṅ (2)ñes pa thams cad med mod kyi gtan nas med pa ni ma yin te | yoṅs su spaṅs pa’i dus su yod pa daṅ | dgra bcom pa rnams kyis yoṅs su ma spaṅs pa’i chos can yin pa’i phyir ro | | ’o na raṅ saṅs rgyas rnams la yaṅ ñes pa thams cad gtan nas med pas de la (3)yaṅ skyabs su ’gro ba’i mchod ’os su thal bar ’gyur ro źes bya bas na de rnams las kyaṅ khyad par du bya ba’i phyir bśad pa | rnam pa thams cad ces bya ba ni rnam pa thams cad kyis źes bya ba’i don to | | gaṅ gi phyir de rnams kyis rnam pa thams cad du ’dod chags pa la sogs (4)pa spaṅs par ma gyur te | de rnams kyis bag chags ma spaṅs pa’i phyir ro | | de bas na de rnams kyaṅ skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os ma yin no | | bcom ldan ’das la yaṅ ñes pa thams cad ni gtan nas rnam pa thams cad du mi mṅa’o | | de’i phyir na ñes pa ma (5)lus pa śin tu mi mṅa’ ba’i slad du bcom ldan ’das kho na la skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa yin no źes bśad do | | gaṅ źig la ni ñes pa kun mi mṅa’ | | źes bya ba ni bśad pa’i go rims kyis tshigs su bcad pa ’di ltar gdon na rjes su mthun par (6)mi ’gyur ro źes pas na | tshigs su bcad pa daṅ rjes su mthun pa’i phyir na gtan nas daṅ | rnam pa thams cad ces bya ba ni go rims su gdon pa’o | | phyi rol gyi ri bo la sogs pa’i dṅos po rnams la yaṅ gtan nas rnam pa thams cad du ñes pa med na de rnams la yaṅ (7)skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os su thal bar ’gyur źes pas na | de dag dgag par bya ba’i phyir | bśad pa thams cad nas rnam pa thams cad du źes bya ba ni yon tan thams cad ces bya ba daṅ sbyar ro | | yaṅ yon tan thams cad gaṅ źe na | ñan thos daṅ thun (118a1)moṅ du ñon moṅs pa med pa daṅ smon lam gyi ye śes la sogs pa’o | | thun moṅ ma yin pa rnams kyaṅ ma ’dres pa daṅ | stobs daṅ | mi ’jigs pa la sogs pa’o | | de rnams kyaṅ chuṅ ṅu daṅ | ’briṅ la sogs pa’i dbye bas ni ma yin te | ’on kyaṅ (2)chen po ñid la gnas pa źes bya bas na bśad pa | rnam pa thams cad ces bya ba ni khyad par thams cad kyis źes bya ba’i don to | | khyad par ’phags par bgyi ba la | | khyod la thaṅ lhod ’ga’ ma byuṅ | | de slad khyod kyi khyad par rnams | | thog druṅ rim pa dbyer ma mchis | | źes pa gaṅ (3)’chad par ’gyur ba’o | | gaṅ la źes bya ba ni don gyis bcom ldan ’das kho na daṅ sbyar ro | | ’aṅ źes bya ba’i sgra ni khyad par gyi rgyu gsal bar byed pa’o | | ñes pa ma lus pa zad par gyur pa daṅ | yon tan gyi khyad par ma lus pa daṅ ldan pa’i phyir de ñid la ni skyabs su ’gro ba’i rigs (4)so źes bya ba ni rgyas pa’o | | gnas gyur źes bya ba ni yaṅ dag par gnas pa ste | bźed pa tsam gyi phyir daṅ | mṅon du gyur pa’i nus pa yin pa’i phyir ro | | yon tan ni sṅar bśad pa ste | ñes pa’i gñen por bgraṅ źiṅ goms par byas na źes bya ba’i phyir ro | | bśad pa ni ’di (5)yin te | ñes pa med pa tsam gyis yon tan med pa skyabs mi nus so | | skyabs kyi don ni skyabs kyi don źes bya ste grub pa’i mtha’o | | ri bo la sogs pa de rnams kyaṅ yon tan med pa’o | | bcom ldan ’das ni ñes pa mi mṅa’ ba daṅ | yon tan daṅ ldan pa’o | | de bas na de ñid (6)skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa yin gyi ri bo la sogs pa ni ma yin źes bya’o | | de ñid kyi phyir maṅ po skyabs su ’gro ba ni | ro bo dag daṅ nags tshal daṅ | | skyed mos tshal daṅ śiṅ druṅ daṅ | | mi rnams ’jigs pas bsdigs pa yi | | skyabs ’gro ’di ni mchog ma (7)yin | | skyabs ’gro ’di ni dam pa min | | de la skyabs su ’gro bas ni | | sdug bsṅal kun las grol mi ’gyur | | źes bcom ldan ’das kyis gsuṅs pa’o | | gal te rnam pa thams cad du yon tan gnas par gyur pas bcom ldan ’das ñan thos la sogs pa rnams las khyod (118b1)par du gyur pa’i phyir skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa yin na yaṅ de bźin du spaṅs pa phun sum tshogs pas kyaṅ bcom ldan ’das bstod par ’gyur ro źes bya bas na | gtan nas rnam pa thams cad du | | źes bya ba la sogs pa’i tshigs su bcad pas bśad do | 
tam eva śaraṇaṃ gantuṃ taṃ stotuṃ tam upāsitum |
tasyaiva śāsane sthātuṃ nyāyyaṃ yady asti cetanā || 2 
唯佛可歸依 可讃可承事
如理思惟者 宜應住此教 
| gal te sems śig yod na ni | | de ñid la ni skyabs ’gro źiṅ |
| de bstod de ni bkur ba daṅ | | de yi bstan la gnas pa’i rigs | 
(See previous verse) 
| (2)de źes bya ba ni sṅar bśad pa’i ñes pa thams cad mi mṅa’ ba daṅ | yon tan thams cad daṅ ldan pa yaṅ ṅo | | ñid ces bya ba ni ṅes par gzuṅ ba’o | | ṅes par gzuṅ ba gaṅ yin pa na | skyabs su ’gro ba la sogs pa’o | | de ltar gyur ba las gźan pa ni skyabs su ’gro ba (3)la sogs pa’i snod ma yin no źes bya ba’o | | skyabs ’gro źiṅ źes bya ba ni skyabs khas blaṅs pa’i phyir ro | | skyabs kyi don ni skyabs kyi don | | źes sṅar bśad de | des ni yid kyi las la spro bar byed do | | de bstod ces bya ba ni yaṅ dag par gyur pa’i yon tan la bstod pa’o | | (4)’gro ba’i rigs źes bya ba ni thams cad la sbyar ro | | des ni ṅag gi las la spro bar byed do | | de ni bkur ba daṅ źes bya ba ni thal mo sbyar ba la sogs pas bsñen bkur bya źes par dgoṅs pas so | | des ni lus kyi las la spro bar byed do | | de’i bstan la gnas źes bya ba ni (5)lus daṅ ṅag daṅ yid dag gis ṅes bkag pa mi spyad pa daṅ | rjes su gnaṅ ba sgrub par byed pa’o | | de ltar bus ni bcom ldan ’das kyi bstan pa la gnas par ’gyur te | des ni sgrub pa la spro bar byed do | | rigs pa źes bya ba ni rigs pa las ma ’das pa ste | rigs (6)pa daṅ mthun pa źes bya ba’i don to | | gal te sems śig yod na ni | | źes bya ba ni bdag ñid la phan pa’i sems gzuṅ bar bya ste | gtso bo yin pa’i phyir ro | | bdag la phan par sems pas na źes bya’o | | gźan du na phyugs rnams la yaṅ sems yod de | de rnams (7)kyis ni ñes pa daṅ yon tan brtag pa’i nus pa dman pas bdag la phan par mi sems pa’o | | de bas na bdag la phan par sems pa gaṅ yin pa des ni ñes pa thams cad mi mṅa’ ba daṅ | yon tan thams cad daṅ ldan pa la skyabs su ’gro ba bya ba daṅ | de’i bstan pa (119a1)la gnas par bya’o źes bstan to | | de lta bas na tshigs su bcad pa de gñis kyis ni ston pa la skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os bstan to | | dgoṅs pa gaṅ gis slob dpon ’di ñid kyis skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa ’di lta (2)bus gsal bar byas so źes bya ba bśad par bya ste | ’dir yaṅ slob dpon phyogs kyi glaṅ pos źar la bstan to | | kha cig na re skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa mi śes pas ’di skad zer te | de riṅ gaṅ la skyabs su mchi | | ji srid bdag la sems yod (3)na | | gaṅ gi bstan la gnas pa daṅ | | gaṅ bstod gaṅ la bsñen bkur bgyi | | źes bya ba de’i phyir | gtan nas rnam pa thams cad du | | źes bya ba rgyas par slob dpon gyis bśad do | | ’dir yaṅ ’di ltar ’chad par ’dod pas gaṅ gi phyir ’jigs pa daṅ bcas pa’i (4)’jig rten pas skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa tshol bar byed pa de rnams gaṅ la ’jigs pa gaṅ gis ’di ñid smras pa źes bya’o | | ’di ñid spel ma’i spel mar gnas brtan ś’akya blos bśad pa ni | ’bar źiṅ tsha ba’i ’dod chags sogs | | me yis lus ni (5)bsregs gyur ciṅ | | skye mched kun la gnod byed pa’i | | dmyal bar yid ni skrag gyur pas | | de riṅ gaṅ la skyabs su mchi | | źes pa ni rgyas pa’o | | bśad pa ni ’di yin te | ’dod chags la sogs pa’i mes yaṅ dag par gduṅs pa’i lus daṅ ldan pa dbaṅ po kun la (6)gnod pa’i dmyal ba las yid skrag nas skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa tshol bar byed pa dag gi dbaṅ du byas nas | | gtan nas rnam pa thams cad du | | źes bya ba ni rgyas par bśad do | 
savāsanāś ca te doṣā na santy ekasya tāyinaḥ |
sarve sarvavidaḥ santi guṇās te cānapāyinaḥ || 3 
諸惡煩惱習 護世者已除
福智二倶圓 唯尊不退沒 
| thams cad mkhyen pa yon tan kun | | mṅa’ la de yaṅ ñam mi mṅa’ |
| ñes pa bag chags (5)bcas de yaṅ | | skyob pa gcig pu la mi mṅa’ | 
In him, the only Protector, those faults along with their Impressions are wholly absent and in him, the All-Knower, all those virtues are present, invariable. 
| skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa de daṅ ’dra ba gaṅ yin źe na | (7)mṅon sum du ma bśad pa de’i phyir ’di bśad par bya ste | | thams cad mkhyen la yon tan kun | | mṅa’ la de yaṅ ñams mi mṅa’ | | ñes pa bag chags bcas de yaṅ | | skyob pa gcig pu la mi mṅa’ | | ñes pa bag chags bcas de źes bya ba la | bag chags daṅ bcas (119b1)bar ’jug pa źes bya ba ni bag chags bcas pa ste ñes pa’o | | de la bag chags źes bya ba gaṅ yin źe na | de la gsuṅ rab la mkhas pa kha cig ni ji ltar me tog daṅ bcas pa’i til rnams kyi dri daṅ ldan pa’i me tog bsal na yaṅ de daṅ ’dra ba’i dri gźan ’byuṅ ba źes zer ro | | yaṅ (2)na ji ltar lu gu rgyud du sprel ba las grol ba’i skyes bus yun riṅ por goms pa’i dbaṅ gis sṅar gyi ’gro ba daṅ ’dra bar ’gro ba de bźin du ñes pa spaṅs par gyur na yaṅ ’phags pa ñan thos rnams kyi ñes pa bud śiṅ bstan pa’i phyir daṅ | ’phags pa’i lam gyi me myur ba ma (3)yin pa’i phyir seṅ ldeṅ gi bud śiṅ gi dman pa’i mes bsregs pa’i sol ba daṅ ’dra ba ñes pa daṅ mtshuṅs pa sems daṅ sems las byuṅ ba’i khyad par luṅ du ma bstan pa rgyud la lhag mar gyur pa gaṅ yin pa de ni bag chags źes bya’o | | gaṅ gi phyir de bźin du ’phags pa ś’a (4)ri’i bu’i chags pa’i bag chags thos pa ni gaṅ gi tshe gnas brtan mood gal gyi bu chen po’i yan lag daṅ ñiṅ lag bram ze rab tu byuṅ ba dbyig pa’i gtsug phud can gyis dbyug pas brdegs śiṅ bu ram gyi śiṅ daṅ ’dra bar brduṅs pa de’i tshe rgyal po ma skyes dgras de sman pa dag la (5)gtad de źag bdun gyis ’di sos par gyis śig | gźan du na khyod kyi rñed pa kun du dbral bar bya’o źes pa na | slob dpon de yaṅ rgan pa’i phyir daṅ | śin tu brdegs pa’i phyir gso bar ma nus pa de’i phyir yoṅs su mya ṅan las ’da’ bar dogs par gyur to | | de’i yaṅ yoṅs (6)su mya ṅan las ’da’ bar ’dod pa’i dgoṅs pa śes nas thog ma med pa’i dus kyi rgyud la bag chags kyi lhag ma daṅ ldan pa ’phags pa ś’a ri’i bu dge sloṅ khri phrag bdun gyi ’khor daṅ bcas pa sṅa dro yoṅs su mya ṅan las ’das so | | de’i ’chi ba bzod ma nus pas gnas brtan (7)mod gal gyi bu chen po dge sloṅ stoṅ phrag bdun cu rtsa drug daṅ bcas pa yoṅs su mya ṅan las ’das źes bya’o | | chu bo gaṅ+g’as kyaṅ de’i ñin la gtsug lag khaṅ khyer bas na gnas brtan pi linda’i bus gzugs ’tshoṅ ma reṅs par gyur cig ces chu bo gaṅ+g’a la smras so | | de ni tshe (120a1)sṅa ma la bram ze yin pas na de ni de’i ṅa rgyal gyi bag chags so | | de bas na skye bo’i rtsod pas chu bo gaṅ+g’a la dmod pa dor ro źes bya ste | de’i phyir na de daṅ ’dra ba’i bag chags daṅ bcas pa źes bya’o | | de bas na ñon moṅs pa’i bud śiṅ dman pa’i phyir daṅ | (2)’phags pa’i lam gyi me śin tu rno ba’i phyir mar daṅ til mar gyi rno ba’i mes bsregs pa’i dṅos po daṅ ’dra ba’i skyon ni mi mṅa’ ste spaṅs pa’i phyir ro | | gaṅ gi yin źe na | skyob pa źes bya bar bśad do | | ji ltar bdag gi rgyud la de | | bag chags lhag ma’aṅ ma lus pa | | (3)de ltar rnam pa thams cad du | | ñes pa khyod kyis rab tu bcom | | źes de ltar ’chad par ’gyur te | gaṅ źig la ni de lta bu’i ñes pa med pa daṅ | ’di lta bu’i yon tan mṅa’ ba de ni skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa thar pa ’dod pa rnams kyis khas blaṅs so | | de (4)bźin du yaṅ bcom ldan ’das kyi ni ji ltar bśad pa’i ñes pa mi mṅa’ ba daṅ yon tan kho na mṅa’ ba źes bya’o | | de yaṅ źes bya ba ni ji ltar bśad pa’i rnam pa can gyi ñes pa gzuṅ ṅo | | ñes pa źes bya ba’i don ni bśad zin te | mi mṅa’ ba źes bya ba yaṅ ṅo | | gcig pu źes (5)bya ba ni ṅes par ’dzin pa’o | | gcig kho na yin gyi gñis pa ni ma yin no | | gcig gaṅ źe na | bśad pa | skyob pa’i dbaṅ thob pa źes bya ba’i don to | | bcom ldan ’das gcig pu chos rnams la skyob pa źes bya ste | skyob pa gźan med do źes bya bas na de ltar gsuṅs pa’o | | (6)yaṅ na ta spri khams ni skyoṅ ba’i don te ṅes par ccei ni’i rkyen can no | | des na gdul bya’i dus ’das nas ṅes par skyob par byed pas na | skyob pa źes bśad do | | chu srin gyi gźi rgya mtshos kyaṅ | | dus ni śin tu ’da’ byed la | | gdul bya’i sems can rnams kyi ni | | dus las (7)saṅs rgyas ’da’ mi mdzad | | ces de bźin du gsuṅs pa’o | | kun źes bya ba ni yon tan daṅ sbyar ro | | thams cad mkhyen pa źes bya ba ni thams cad mkhyen ciṅ thams cad mkhyen par gyur pas na thams cad mkhyen pa ni yon tan daṅ ye śes kyi khyad par ro | | yaṅ na thams (120b1)cad mkhyen pa źes bya ba ni drug pa’i mtha’ can te skyob pa daṅ sbyar ro | | de yaṅ źes bya ba ni yon tan no | | ñams mi mṅa’ źes bya ba ni mi ’gyur ba’i ṅaṅ tshul can no | | des ni ston pa’i chos ñid mi ñams pa bstan to | | yaṅ na ñams pa mi mṅa’ ba ni ñes pa mi mṅa’ ba skyob pa (2)thams cad mkhyen pa źes bya’o | | de’i yon tan la bstod pa brjod pas ni bcom ldan ’das kho na la bstod pa daṅ sbyar ro | | de’i phyir na ñes pa bag chags daṅ bcas pa ma lus pa spaṅs pa daṅ | yon tan thams cad phun sum tshogs pa mṅa’ ba yaṅ bcom ldan ’das la (3)skyabs su ’gro ba la sogs pa’i mchod ’os pa’i rgyu bśad do | 
na hi pratiniviṣṭo ’pi manovākkāyakarmasu |
saha dharmeṇa labhate kaś cid bhagavato ’ntaram || 4 
縱生惡見者 於尊起嫌恨
伺求身語業 無能得瑕隙 
| bcom ldan ’das kyi sku daṅ ni | | gsuṅ daṅ thugs kyi phrin las la |
| źe ’gras gyur pa gaṅ gis kyaṅ | | chos daṅ ldan par glags mi rñed | 
For even a spiteful man does not with justice find any failing in the Blessed One whether in thought, word, or deed. 
| bcom ldan ’das la ñes pa bag chags daṅ bcas pa yaṅ mi mṅa’ ba źes ji ltar rtogs par ’gyur źe na bśad pa | ’dir rjes su dpag pa bśad par bya ste | bcom ldan ’das kyi sku daṅ ni | | gsuṅ daṅ (4)thugs kyi phrin las la | | źe ’gras gyur pa gaṅ gis kyaṅ | | chos daṅ ldan par glags mi rñed | | źe ’gras gyur pas mi rñed ces bya ba ni rgyas pa’o | | mi źes bya ba ni dgag pa bśad pa’o | | bcom ldan ’das kyi la glags mi rñed ces bya ba daṅ ’dir sbyar ro | | kyaṅ źes bya ba (5)ni gaṅ gi źes bya ba’i don la’o | | gaṅ du mi rñed ce na bśad pa | | sku daṅ gsuṅ daṅ thugs kyi phrin las źes bya ba ni sku daṅ gsuṅ daṅ thugs źes bya ste | sku gsuṅ thugs so | | phrin las kyi sgra ni re re daṅ sbyar ro | | gaṅ gis mi rñed ce na bśad pa | źes ’gras pa źes bya ba ni rgyas pa’o | | (6)rtog pa chuṅ ba ’ba’ źig tu ma zad kyi ’on kyaṅ skyon tshol ba la gźol bas kyaṅ źes bya ba’i don to | | char dus kyi zla ba bźi’i bar du bcom ldan ’das kyi thad du ’dug pa phyi ma’i mis skyes bu chen po’i mtshaṅ btsal bar bya ba’i phyir daṅ | tshul bźin ma yin pa rnams dpyad par bya ba’i phyir (7)yaṅ bcom ldan ’das kyi ’dod chags la sogs pa’i ñes pa tsam yaṅ ma mthoṅ ṅo źes bya ba ni mdo’i don to | | ’o na mdzes ma rab tu byuṅ ba la brten pas mu stegs pa gźan gyis glags rñed do źes bya bas na | bśad pa | chos daṅ ldan pa źes bya ba ni chos kyi sgra ni bden pa la ’jug pa’o | | (121a1)ṅes na bśad pa ni ’di yin te | bden pa daṅ bcas par ’jug pa gaṅ yin pa des ni glags mi rñed do | | gaṅ gis bden pa spaṅs nas bcom ldan ’das la smod par byed pa de la dgag pa lta smos ci dgos | de bźin du de bźin gśegs pa bltams pas mu stegs pa (2)de rnams rñed pa daṅ bkur sti ma rñed pas mdzes ma rab tu byuṅ ba raṅ gis bsad nas bcom ldan ’das la mi bsṅags pa’i gtam bsgrags pa ni dge sbyoṅ goo ta mas ’di ni bsñen bkur byed du bcug nas bsad do źes bya ba’o | | de nas mu stegs pa kha cig rñed pa daṅ bkur sti rñed pas (3)’thab krol mkhan gyi mu stegs pa gźan la smras pa | mdzes ma khyed cag raṅ gis bsad na dge sbyoṅ goo ta ma la smod dam źes pa rgyal po gsal rgyal gyis thos nas yul nas bskrad do | | de bźin du tsi tsa dka’ thub ma’i mi bsṅags pa’i dpe brjod par bya’o | | rñed pa źes (4)bya ba ni ’thob pa’o | | gaṅ gis źes bya ba ni źe ’gras pa daṅ sbyar ro | | bcom ldan ’das źes bya ba ni de bźin gśegs pa la mchod pa’i tshig go | | glags źes bya ba ni skyon tshol ba daṅ | ñes pa ’dzin pa źes bya ba’i tha tshig go | | gal te ñes pa yod na de las byuṅ ba’i sku (5)daṅ gsuṅ daṅ thugs kyi phrin las kyi tshul daṅ mi mthun pa’i spyod pa tshol na su źig gis rñed par ’gyur ba ste | de bas na de bźin gśegs pa la ñes pa mi mṅa’o | 
so ’haṃ prāpya manuṣyatvaṃ sasaddharmamahotsavam |
mahārṇavayugacchidrakūrmagrīvārpaṇopamam || 5 
記我得人身 聞法生歡喜
譬如巨海内 盲龜遇楂穴 
| rgya mtshor gña’ śiṅ bu ga ru | | rus sbal mgrin pa chud pa ltar |
| dam (6)chos dga’ ston cher bcas pa’i | | mi ñid bdag gis thob nas ni | 
I, having gained human estate to which belongs the great joy of the Good Law, even as a turtle's neck might chance to thrust through a yoke hole in the mighty ocean, how shall I not extract worth from this voice of mine, pervaded as it is with impermanence and beset by dangers arising from the imperfections of karma
| de lta bus ni bcom ldan ’das kyi ñes pa zad pa’i rjes su dpag pa bstan nas | bstod pa bya ba’i dgos pa (6)bśad par bya ste | ’khor ba thog ma med par lce gcod pa daṅ | ṅan soṅ du skye ba la sogs pa daṅ | ñon moṅs pa daṅ bcas pa bdag gis bcom ldan ’das la bstod pa ma byas pa gaṅ yin pa de ni bdag bslus pa yin no | | rgya mtshor gña’ śiṅ bu ga ru | | źes bya ba’i rgya (7)che bas tshigs su bcad pa gñis bśad par bya ste | rgya mtshor gña’ śiṅ bu ga ru | | rus sbal mgrin pa tshud pa ltar | | dam chos dga’ ston cher bcas pa’i | | mi ñid bdag gis thob nas ni | | mi rtag ñid daṅ rjes ’brel źiṅ | | las kyi glags la dogs bcas pa | | bdag (121b1)gi lce ’di ñid kyis go | | sñiṅ po ci phyir blaṅ mi bya | | bdag gis źes bya bas ni bdag ñid bstan to | | thob nas źes bya ba ni thob pa’o | | mi ñid ni skye ba’o | | dam chos dga’ ston cher bcas pa | | źes bya ba ni mi ñid kyi khyad par ro | | dam pa’i chos ni dam pa’i chos so | | (2)yaṅ na mdzes pa’i chos ni dam pa’i chos so | | gal te chos kyi sgra ’di ni gsuṅ rab daṅ mya ṅan las ’das pa la sogs pa maṅ po la ’jug pa yaṅ de bźin du ’dir yaṅ saṅs rgyas kyi gsuṅ rab brjod pa’o | | de bźin du mdo las chos bstan pa yaṅ ñe bar źi ba daṅ | yoṅs (3)su mya ṅan las ’das pa źes bya ba la sogs pa gsuṅs pa’o | | chen po yaṅ yin la dga’ ston yaṅ yin pas na dga’ ston chen po ste | mṅon par mtho ba daṅ ṅes par legs pa dag gi rgyu yin pa’i phyir ro | | dam chos dga’ ston chen po daṅ ’dra ba ni dga’ ston chen po’o | | (4)dam chos dga’ ston chen po daṅ bcas pa gaṅ yin pa de ni dam chos dga’ ston chen po daṅ bcas pa ste mi ñid thob nas źes bya ba daṅ sbyar ro | | rgya mtsho ni rgya mtsho chen po’o | | de la gña’ śiṅ ni thod ’dzin pa’i yo byad do | | de’i bu ga ni bu ga’o | | de la rus sbal gyi mgrin pa ni (5)de ru tshud pa’o | | rgya mtshor gña’ śiṅ bu ga ru | | rus sbal mgrin pa tshud pa ltar ni mi ñid dpe gaṅ la yod pa de ni rgya mtshor gña’ śiṅ bu ga ru rus sbal mgrin pa tshud pa daṅ ’dra ba’o | | bcom ldan ’das kyis gsuṅs pa ’di lta ste | dge sloṅ dag ’dir sa chen po chu bo (6)gcig daṅ | rgya mtsho gcig tu gyur to źes bya ba rgya che bas gleṅ gźi daṅ yaṅ dag par ldan pa’i mdo sde’o | | de la yan lag gi don ni ’di yin te | ji ltar rgya mtsho chen por źugs pa rluṅ gis phan tshun śin tu g-yo ba bu ga gcig daṅ ldan pa’i gña’ śiṅ gi bu gar lo brgya ’das (7)nas lan cig ldaṅ ba’i rus sbal gyi mgrin pa bya rog daṅ śiṅ ta la’i ’bras bu’i rigs pas dka’ bas ’jug pa de bźin du ṅan soṅ gi rgya mtsho chen por lhuṅ ba’i srog chags mi dge ba’i las kyi lam chen po’i rluṅ gis bdas pas mi’i ’gro ba la ’jug pa rñed pa dka’ ba źes bya’o | 
anityatāvyanusṛtāṃ karmacchidrasasaṃśayām |
āttasārāṃ kariṣyāmi kathaṃ nemāṃ sarasvatīm || 6 
忘念恒隨逐 惑業墮深坑
故我以言詞 歎佛實功徳 
| mi rtag ñid daṅ rjes ’brel źiṅ | | las kyi klags la dogs bcas pa |
| bdag gi lce ’di ñid kyis go | | sñiṅ po ci phyir blaṅ mi bya | 
(See previous verse) 
| (122a1)de bas na mi ñid rñed par dka’ ba thob nas ci źig bya źe na | smras pa | mi rtag ñid daṅ rjes ’brel źiṅ | | źes smos pa la | mi rtag pa źes bya ba ni ’jig pa’i rgyu’o | | kha cig na re ’jig pa kho na źes zer ro | | de daṅ ’brel ba ni rtag tu mi rtag pa’i rjes su ’gro ba ste | (2)’dus byas pa rnams skad cig mas ’jig pa źes bya ba’i don to | | bdag gi lce źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | de’i phyir bde ba’i skal pa daṅ bcas pa’i mi rtag pa ñid bstan nas | ’tsho ba ñid kyi bdag gi lce’i ñe bar ’tsho ba bśad par bya ste | las kyi glags la dogs bcas pa | | (3)źes bya ba ni dge ba daṅ mi dge ba’i las byed pa’i mi rnams gaṅ yin pa de rnams las dge ba’i las las byuṅ ba ni mi ñid do | | dge ba’i las de rnams kyi mi dge ba’i las rnams ni glags so | | de daṅ dogs pa ni som ñi daṅ bcas pa ste | ’tsho ba ñid kyi lce gcod pa daṅ | nad (4)la sogs pa rnams zil gyis gnon pa yod pa’i phyir ro | | sñiṅ po blaṅ ba ni blaṅ ba’o | | lce’i sñiṅ po gaṅ yin źe na | de bźin gśegs pa’i yon tan la yaṅ dag par bstod pa’o | | de bźin du yaṅ bśad pa | dam chos tshig gi sñiṅ po ste | de las gźan pa bya rog sgra | | (5)źes bya’o | | ci’i phyir źes bya ba ni mi srid pa la’o | | yaṅ na ci’i phyir ni rnam pa gaṅ gis mi bya ba kho na źes bya ba’i don to | | ’di źes bya ba ni raṅ gi rgyud la yod pa’o | | lce źes bya ba ni tshig ste | rgyu la ’bras bu ñe bar btags pa’i phyir ro | | lce kho na la tshig ces bśad do | 
ity asaṃkhyeyaviṣayān avetyāpi guṇān muneḥ |
tadekadeśapraṇayaḥ kriyate svārthagauravāt || 7 
牟尼無量境 聖徳無邊際
爲求自利故 我今讃少分 
| de ltar thub pa’i yon tan kyi | | yul lta graṅs med śes mod kyi |
| (7)raṅ gi don la gus pa yis | | de yi phyogs gcig bsgribs te brjod | 
Thus minded, although knowing that the Sage's virtues range beyond calculation, yet I devote myself to a portion thereof from regard to my own welfare. 
| (6)bstod pa brjod pa’i sñiṅ po blaṅ ba’i dgos pa bśad nas | gźan gyi tshig gi glags slob dpon gyis rtogs pa ste | yon tan gyi mtha’ śes pas de bźin gśegs pa la bstod pa’i mchod ’os yin gyi | bcom ldan ’das kyi che ba’i yon tan gyi mtha’ mi śes pas ci’i phyir (7)bcom ldan ’das kyi bstod pa la rtsol źe na | bśad pa | de ltar thub pa’i yon tan gyi | | yul lta graṅs med śes mod kyi | | raṅ gi don la gus pa yis | | de yi phyogs gcig bsgrims te brjod | | de ltar yul graṅs med pa źes smos pa la | de ltar źes bya ba ni ’di skad (122b1)ces bya ba’i don to | | mi ñid rñed dka’ ba saṅs rgyas bskyed pas brgyan pa thob nas lce’i sñiṅ po ci’i phyir blaṅ bar mi bya źes rab tu dpyad nas źes dgoṅs pa’o | | yaṅ na de ltar źes bya ba’i sgra ’di ni rgyu la ’jug pa’o | | dper na ’di ltar char ’bab pa daṅ rgyug pa źes bya’o | | (2)de bas na ’dir yaṅ de bźin gśegs pa’i yon tan gyi mtha’ mi śes pas bstod pa mi byed na ’phags pa ś’a ri’i bu yaṅ śes rab can gyi gtso bor gyur pas kyaṅ bcom ldan ’das la bstod pa byed par mi ’gyur ro źes bya ba rgyu de las źes bya ba’i don to | | yul lta graṅs med (3)ces bya ba la | graṅs ni yoṅs su bcad par mi nus pa źes bya’o | | de bźin gśegs pa’i ye śes ni bgraṅ mi nus te | de’i yul ni raṅ saṅs rgyas daṅ ’phags pa ñan thos kyi ye śes kyi spyod yul ma yin pa’i phyir ro | | yon tan śes mod kyi źes bya ba ni śes nas kyaṅ ṅo | | (4)dus gaṅ gi tshe saṅs rgyas bcom ldan ’das kyis ’jig rten las ’das pa’i thugs bskyed par mdzad pa’i dus de’i tshe ñan thos daṅ raṅ saṅs rgyas rnams kyis kyaṅ bcom ldan ’das kyi thugs sems kyis mi śes so źes bya ba ni luṅ ṅo | | yul graṅs med pa gaṅ la yod pa de ni yul (5)graṅs med pa źes bya ste | kun du ’gro ba’i phyir ro | | des na bdag gis bstod par mi nus so | | yon tan graṅs med śes mod kyi | | źes bya ba de’i don ni bśad zin to | | de yi phyogs gcig bsgrims te brjod | | ces smos pa la | yon tan de rnams kyi phyogs gcig ni cha ste | de’i (6)bsgrims pa ni bstod pa bya ba’i phyir brtson par bya ba’o | | de lta bus bcom ldan ’das la cuṅ zad phan par ’gyur ram źes pa la bśad pa | raṅ gi don la gus pa ni raṅ don la brtson pas bcom ldan ’das la bstod pa’o | | gaṅ gi phyir bstod pa daṅ smad pa dag gis bcom ldan ’das (7)rjes su chags pa daṅ khoṅ khro bar mi ’gyur źes bya ba’o | | de lta bu’i tshigs su bcas pa gsum po ’dis yon tan gyi mtha’ mi śes pas kyaṅ cha tsam gyis raṅ gi don la rtsol bas bcom ldan ’das la bstod pa brtsams so źes bśad pa yin no | 
svayaṃbhuve namas te ’stu prabhūtādbhutakarmaṇe |
yasya saṃkhyāprabhāvābhyāṃ na guṇeṣv asti niścayaḥ || 8 
敬禮無師智 希有衆事性
福慧及威光 誰能知數量 
| gaṅ gi yon tan graṅs dag daṅ | | mthu la thug pa ma mchis la |
| rmad byuṅ phrin las dpag med can | | raṅ byuṅ khyod la phyag ’tshal lo | 
Hail to you, the Self-born, whose works are many and wonderful, whose virtues are too numerous and potent to be defined! 
| da ni ston pa la phyag ’tshal ba sṅon du (123a1)’gro ba’i bstod pa la ’jug pa bśad par bya ste | gaṅ gi yon tan graṅs dag daṅ | | mthu la thug pa ma mchis la | | rmad byuṅ phrin las dpag med can | | raṅ byuṅ khyod la phyag ’tshal lo | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | raṅ byuṅ ni gźan gyis ma bstan par śes bya (2)ma lus pa thugs su chud pa’i khyad par daṅ ldan pas thams cad mkhyen par gyur to źes bya ba ni raṅ byuṅ ṅo | | raṅ byuṅ de la phyag bya ba ni phyag ’tshal ba źes bya’o | | ’tshal ba ni ’tshal lo ba’o | | rmad byuṅ phrin las dpag med can | | źes smos pa la | dpag med ni tshad med pa (3)daṅ | śin tu dkon pa daṅ | ṅo mtshar ba ste | phrin las ni sku daṅ gsuṅ daṅ thugs kyi phrin las gaṅ la yod pa de ni rmad byuṅ phrin las dpag med can de la phyag ’tshal lo źes bya ba daṅ sbyar ro | | rgyu phun sum tshogs pa la bstod pa bstan pa ni phrin las rgyur gyur pa’i phyir ro | | (4)’bras bu phun sum tshogs pa la yaṅ bstod pa bśad par bya ste | gaṅ gi yon tan graṅs dag daṅ | | źes bya ba ni gaṅ gi źes bya ba daṅ sbyar ro | | don gyi dbaṅ gis byed pa’i tshig yoṅs su ’gyur ro źes bya bas na khyod la źes bya ba bźi pa’i mtha’ can ’dir drug pa’i mtha’ can (5)du ’gyur te | gaṅ gi khyod kyi źes bya ba’i don to | | graṅs ni gcig la sogs pa’o | | mthu ni gdul bya’i bya ba la nus pa’o | | graṅs daṅ mthu de dag gi yon tan ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa rnams la thug pa ni ṅes par gzuṅ ba ma mchis pa daṅ sbyar ro | 
iyanta iti nāsty anta īdṛśā iti kā kathā |
puṇyā ity eva tu guṇān prati te mukharā vayam || 9 
如來徳無限 無等無能説
我今求福利 假讃以名言 
| ’di sñed bgyi ba’i mtha’ med na | | ’di ltar lags źes (110b1)ci źig smos |
| khyod kyi yon tan slad du bdag | | bsod nams sñam nas spyi brtol skyes | 
Their number? It is infinite. Their nature? What words for it? But they bring merit, and therefore I have much to say concerning your virtues. 
| gaṅ (6)gi phyir thug pa ma mchis pa de’i phyir | ’di sñed bgyi ba’i mtha’ med na | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa bśad pa | ’di sñed bgyi ba’i mtha’ med na | | ’di lta lags źes ci źig smos | | khyod kyi yon tan slad du bdag | bsod nams sñam nas spyi brtol skyes | | ’di (7)sñed ces bya ba ni tshad ’di daṅ ldan pa ste | brgya’am stoṅ źes bya ba de lta bu’i mtha’ ni yoṅs su chad pa’i yon tan rnams te mi mṅa’ źes bya ba’i don to | | de lta bus ni ’bras bu phun sum tshogs pa bśad pa yin no | | mthu phun sum tshogs pa bstan pa bśad pa ni ’di lta lags (123b1)źes ci źig smos źes smos pa la | ’di lta bu ni ’di lta bu’i mthu daṅ ldan pa khyod kyi yon tan źes bya ba ste | ci źig ni tshig gi skabs kho na ci źig smos źes bya ba ste dgoṅs pa’o | | khyod ni ji ltar bstod pa la brtson źes pa la bśad pa | bsod nams sñam nas źes bya ba ni bsod (2)nams kyi rgyu kho na yin pas na bsod nams so | | yaṅ na yon tan dag mdzad pas na bsod nams te sdig pa ’joms pa źes bśad do | | sñam gyi sgra ni ṅes par gzuṅ ba la’o | | yaṅ gi sgra ni don gźan brjod par ’dod pa la’o | bśad pa ni ’di yin te | khyod kyi yon tan rnams (3)la graṅs daṅ mthu dag gis thug pa ma mchis mod kyi | ’on kyaṅ khyod kyi yon tan ni bsod nams yin źes bdag ṅes pa skyes pa’o | | de’i phyir yon tan gyi slad du ni khyod kyi yon tan la brten pas so | | bdag spyi brtol skyes pa źes bya ba ni yon tan gyi khyad par ma ’tshal na yaṅ bdag (4)cag rnams la spyi brtol yod de | raṅ gi don la gus pas yon tan gyi phyogs gcig la bstod par bya ba’i phyir źes bstan to | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis po ’dis bcom ldan ’das kyi rgyu daṅ ’bras bu phun sum tshogs pa la bstod pa rab tu brtsams so źes bśad do | 
 
 
| bstod pa gleṅ bslaṅ ba ste le’u daṅ po’o || 
 
| bstod pa (5)gleṅ bslaṅ ba’i bśad pa ste le’u daṅ po’o || 
2. Hetustavaḥ 
 
 
Praise of Causes 
 
viṣahyam aviṣahyaṃ vety avadhūya vicāraṇām |
svayam abhyupapannaṃ te nirākrandam idaṃ jagat || 10 
我智力微淺 佛徳無崖際
唯願大慈悲 拯我無歸處 
|| spyod dam mi spyod sñam pa yi | | rnam par rtog pa rnams spaṅs nas |
| ’gro ba ’di ni ñam thag ces | | khyod bdag ñid kyis źal (2)gyis bźes | 
Having shaken off the doubt 'can it be done or not?', of your own accord you took this helpless world under your protection. 
|| ji ltar bcom ldan ’das rmad du byuṅ ba’i phrin las kyis bcom ldan ’das byaṅ chub tu thugs bskyed par mdzad pa bśad par bya ste | spyod dam mi spyod sñam pa yi | | rnam par rtog pa rnam spaṅs nas | | ’gro ba ’di ni ñam thag ces | | (6)khyod bdag ñid kyis źal gyis bźes | | spyod pa ni spyod pa mdzad pa daṅ | mi spyod pa ni spyod pa mi mdzad pa’o | | dam gyi sgra ni rnam par rtog pa źes bya’o | | sñam źes bya ba ni yoṅs su spaṅ ba thugs kyis ma mdzad do źes bya ba’i tha tshig go | | rnam par rtog pa ni rnam par rtog pa’o | | bdag ñid ces (7)bya ba ni bdag ñid do | | ma źus pa ñid ni thugs rje’i gźan dbaṅ du gyur pa’i phyir źes bya ba ni dgoṅs pa’o | | źal gyis bźes pa ni ’gro ba źes ’chad par ’gyur ro | | yoṅs su bskyab pa’i phyir źes źal gyis bźes pa ste | byaṅ chub tu thugs bskyed pa’i phyir źes bya ba dgoṅs pa’o | | (124a1)de bźin du byaṅ chub sems dpar gyur pa bcom ldan ’das kyis de bźin gśegs pa’i lam mi mkhyen na ’gro ba ’khor ba las bskyab par mi spyod do źes bya bas na | sloṅ ba rnams la lus la sogs pa byin nas smon pa źes te | gtoṅ ba daṅ śin tu gtoṅ ba ’dis (2)ma ’oṅs pa’i ’jig rten ’dren pa med pa las saṅs rgyas su gyur nas sems can ma rgal ba rnams bsgral bar bya ba daṅ | ma grol ba rnams dgrol bar bya ba daṅ | dbugs ma phyuṅ ba rnams dbugs dbyuṅ bar bya ba daṅ | yoṅs su mya ṅan las ma ’das pa rnams yoṅs su mya (3)ṅan las bzla bar bya ba’o źes pa ni luṅ ṅo | | khyod ces pa ni khyod kyis so | | de lta bu’i rnam par rtog pa spaṅs nas ci’i phyir źal gyis bźes śe na | gaṅ gi phyir | ’gro ba ’di ni ñam thag ces smos pa la | gaṅ la ñam thag ces bya ba ni ñam thag pa skyob pas na mchod ’os pa ste | (4)gzir bar smra ba’i gnas so | | de bas na bśad pa ’di yin te | gaṅ gi phyir ’khor ba’i sdug bsṅal la skyabs med pa’i ’gro ba la byaṅ chub sems daṅ thugs rje mdzad pa de’i phyir spyod pa daṅ mi spyod sñam pa’i rnam par rtog pa spaṅs nas | ’gro ba bskyab pa’i phyir źal gyis bźes so | | (5)’di ni źes bya ba ni ñe bar bstan pa la’o | | ’gro ba źes bya ba ni sems can gyi ’jig rten no | 
avyāpāritasādhus tvaṃ tvam akāraṇavatsalaḥ |
asaṃstutasakhaś ca tvam anavaskṛtabāndhavaḥ || 11 
怨親悉平等 無縁起大悲
普於衆生界 恒作眞善友 
| khyod ni ma bcol lags mdzad pa | | khyod ni rgyu med bźin du byams |
| khyod ni ma ’dris mdza’ bśes te | | ’brel pa med pa’i gñen ’dun lags | 
Uncommissioned you were kind, you were fond without a reason, a friend to strangers, a kinsman where there was no family tie (?). 
| de bas na | khyod ni ma bcol legs mdzad pa | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa | khyod ni ma bcol legs mdzad pa | | khyod ni rgyu med bźin du byams | | khyod ni ma ’dris mdza’ bśes te | | (6)’brel ba med pa’i gñen ’dun lags | | ma bcol ba ni ma źus pa’o | | legs pa ni chos kyi ṅaṅ tshul lo | | sñiṅ rje daṅ bral ba’i ’jig rten pa sdug bsṅal las bskyab pas legs pa’i ṅo bo źus pas kyaṅ byed dam mi byed pa’o | | bcom ldan ’das ni ma źus phar yaṅ goṅ du bśad (7)pa’i tshigs su bcad pa phyed kyis legs so źes bya ba bśad do | | khyod ni źes bya bas ni bcom ldan ’das bśad do | | raṅ gi bde ba’i don du kha cig kha cig tu byams pa ni brtse ba daṅ ldan pa yin no | | khyod kyaṅ ñid kyi bde ba’i rgyu gźan la mi ltos par thugs rje daṅ ldan pa’i phyir na rgyu (124b1)med bźin du byams pa’o | | dri ni slar yaṅ ’brel pa’i dbaṅ gis byams pa’o | | ’dris pa med pa ni ma ’dris pa’o | | de rnams kyi mdza’ bśes ni bśes te ma ’dris mdza’ bśes so | | thugs rje daṅ ldan pa’i phyir na ma ’dris pa rnams la yaṅ ’dris pa bźin pas na bśes so | | (2)’brel pa ni gñen ’dun te pha daṅ ma’i rigs daṅ ’brel pa’o | | de ñid ’jig rten pa’i gñen ’dun źes bśad do | | bcom ldan ’das kyaṅ thugs rje daṅ ldan pa’i phyir ’brel pa med pa’i gñen ’dun lags te | rigs kyi ’brel pa med na yaṅ gñen ’dun źes bśad do | | de (3)lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis ni bcom ldan ’das kyis thugs rje sṅon du soṅ ba’i byaṅ chub tu thugs bskyed pas sems can rjes su bzuṅ ba bśad do | 
svamāṃsāny api dattāni vastuṣv anyeṣu kā kathā |
prāṇair api tvayā sādho mānitaḥ praṇayī janaḥ || 12 
内財尚能捨 何況於外財
尊無悋惜心 求者滿其願 
| ñid kyi śa yaṅ stsol mdzad na | | dṅos po gźan lta smos ci ’tshal |
| legs mdzad khyod kyis srog kyaṅ ni | | (3)sloṅ ba’i skye bo rnams la btaṅ | 
You gave even your own flesh. What need to speak of other things? Even with your life-breath, O Kindly One, you gratified the suppliant. 
| rgyu ni dbye ba drug ces bya ba pha rol tu phyin pa drug tu bstan te | de rnams kyis bcom ldan ’das la bstod pa’i phyir ma (4)bcol bar legs par mdzad pa daṅ rgyu med bźin du byams pa la sogs pa de ni bśad do | | ji ltar źe na | gaṅ gi phyir sbyin pa’i pha rol tu phyin pa yoṅs su rdzogs par bya ba’i phyir thugs raṅs pa daṅ spu ziṅ źes byed pa daṅ bcas pa de’i phyir | | ñid kyi śa yaṅ stsol mdzad na | | źes pa ni (5)rgyas pa’o | | ñid kyi śa yaṅ stsol mdzad na | | dṅos po gźan lta smos ci ’tshal | | legs mdzad khyod kyis srog kyaṅ ni | | sloṅ ba’i skye bo rnams la btaṅ | | de ltar byams pa’i stobs byaṅ chub sems dpar gyur pa’i bcom ldan ’das kyis autpala sṅon po daṅ ’dra ba śin tu rno ba’i (6)ral gris raṅ gi śa bcad ciṅ bcad ciṅ gnod sbyin rnams la bza’ ba’i phyir btaṅ ṅo | | nor bu gtsug can byaṅ chub sems dpar gyur pas kyaṅ srin po rnams la btaṅ ṅo źes bya ba ni rtogs pa brjod pa’o | | dṅos po gźan źes bya ba ni nor bu daṅ gser daṅ dṅul la sogs pa rnams (7)so | | smos ci ’tshal źes bya ba ni de smos ci ’tshal te | don gyis go bas dṅos po gźan gyi sbyin pa rtogs par ’gyur ro źes dgoṅs pa’o | | de ltar raṅ gi śa kho na btaṅ ba yin nam źe na | ma yin źes bśad pa | srog kyaṅ ni źes bya ba ni rgyas pa’o | | srog ni srog rnams kyis kyaṅ (125a1)ṅo | | btaṅ źes bya ba na mchod par gyur pa’o | | sloṅ ba’i skye bo rnams ni rñed pa ’dod pas ’oṅs pa’o | | dper na ri boṅ du gyur pa’i bcom ldan ’das kyis sloṅ mo pa’i gzugs can gco ba’i bsam pa daṅ ldan pa’i brgya byin ’oṅs pa des yoṅs su loṅs spyod par bya (2)ba’i phyir me’i phuṅ po la bźag nas źes pa ni skyes rabs so | | khyod ni ma bcol legs mdzad pa | | źes bśad pa de ñid la brten nas legs mdzad ces bya ba ni bcom ldan ’das la bod pa’o | 
svaiḥ śarīraiḥ śarīrāṇi prāṇaiḥ prāṇāḥ śarīriṇām |
jighāṃsubhir upāttānāṃ krītāni śataśas tvayā || 13 
以身護彼身 以命贖他命
全躯救一鴿 歡喜無慳悋 
| ñid kyi sku daṅ srog dag gis | | lus can gśed mas zin rnams kyi |
| lus daṅ srog kyaṅ khyod kyis ni | | lan brgya phrag du bslu ba mdzad | 
A hundred times you ransomed with your body and life the bodies and lives of living creatures in the grip of their would-be slayers. 
| de ltar srog chags rnams kyi loṅs spyod pa’i phyir sbyin pa bśad nas | yoṅs su (3)skyob pa’i sbyin pa bśad par bya ste | ñid kyi sku daṅ srog dag gis | | lus can gśed mas zin rnams kyi | | lus daṅ srog kyaṅ khyod kyis ni | | lan brgya phrag tu blu ba mdzad | | ñid kyi sku źes smos pa la | | ñid kyi ni ñid kyi’o | | sku źes bya ba ni cha la tshogs pa ñe bar ’dogs pas (4)sku’i cha ni sku źes bśad de | srog dag gis źes bya ba ni sku ma lus pa’i tshig blaṅs pa’i phyir ro | | sku des ci źig byas śe na | lan brgya phrag tu blu bar mdzad | | ces bśad par ’gyur ro | | blu ba ni ños pa’o | | lan brgya phrag tu źes bya ba ni lan maṅ du źes bya ba’i don to | | ci źig blus śe (5)na | bśad pa | blus pa ni bdag la bdag ñid chags pa spaṅs na thugs rje’i dbaṅ gis gźan rnams la bdag la chags pa la brten nas lus kyi cha rnams blu ba mdzad do | | lus de rnams gaṅ gis yin źe na | lus can rnams kyi źes bśad pa ste | srog chags rnams kyi źes bya (6)ba’i don to | | ji ltar gyur pa yin źe na | bśad pa | bśad mas zin rnams kyi źes bya ba ni gsod par rtsol ba ste gśed ma rnams so | | zin pa ni de rnams kyis zin pa rnams kyi’o | | dper na bcom ldan ’das rgyal po dpal gyi sder gyur pas thams cad gtoṅ ba’i bdag ñid du (7)bsgrags pas bram ze’i cha byad ’dzin pa’i brgya byin la lus kyi phyed bcad nas rab tu btaṅ ṅo źes bya ba ni rtogs pa brjod pa’o | | lus blu ba kho na yin nam źe na | ma yin źes bśad pa | | srog dag gis źes smos pa la | srog ces bya ba ni raṅ gi srog rnams kyis so | | srog gis lus can gśed (125b1)mas zin rnams kyi | | lus daṅ srog kyaṅ khyod kyis ni | | lan brgya phrag tu blu ba mdzad | | ces bya ba na thams cad la de ltar sbyar ro | | ltogs pa’i sdug bsṅal gyis non pas raṅ gi bu bza’ bar bya ba’i phyir rtsol ba la | stag mo byaṅ chub sems dpar gyur pas gzigs pas de la bdag ñid (2)byin nas stag phrug rnams raṅ gi srog gis blu ba mdzad do | | yaṅ rgyal po źi bar gyur pas khra’i cha lugs ’dzin pa’i brgya byin gyis ñe bar gces pa’i phug ron gzigs pas dgrol bar bya ba’i phyir ral gris ñid kyi śa bcad ciṅ bcad ciṅ rab tu btaṅ ste ji srid ñid kyi sku ma lus (3)bsraṅ la bsgar nas phug ron de blu ba mdzad do źes bśad do | | de bźin du gźan yaṅ sṅon dga’ ba mdzad pa’i byaṅ chub sems dpa’i skyes rabs dper bśad par bya’o | 
na durgatibhayān neṣṭām abhiprārthayatā gatim |
kevalāśayaśuddhyaiva śīlaṃ sātmīkṛtaṃ tvayā || 14 
尊不畏惡道 亦不貪善趣
但爲心澄潔 尸羅由此成 
| ṅan ’gros bsñeṅs slad ma lags la | | bźed pa’i ’gro ba’aṅ sgrub ma lags |
| dgoṅs pa (4)dag pa ’ba’ źig gis | | khyod kyis tshul khrims goms par mdzad | 
Not from fear of the Evil Way nor seeking after the Desirable Way but from mere purity of heart you made righteousness your habit. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis bcom ldan ’das kyi sbyin pa’i pha rol tu phyin pa la bstod nas slar yaṅ | ṅan (4)’gros bsñeṅs slad ma lags la | | źes bya ba’i rgyas pas ni tshul khrims kyi pha rol tu phyin pa la bstod pa bśad par bya ste | ṅan ’gros bsñeṅs slad ma lags la | | bźed pa’i ’gro ba’aṅ sgrub ma lags | | dgoṅs pa dag pa ’ba’ źig gis | | khyod kyis tshul khrims goms (5)par mdzad | | de la dmyal ba daṅ | dud ’gro daṅ | yi dags ni ṅan ’gro ste | rnam par smin pa mi bzad pa’i phyir ro | | de ñid ’jigs pa ste de las ’jigs pa źes bya ba’i phyir ṅan ’gros bsñeṅs pa de’i phyir ro | | bdag la chags par gyur pa’i ’jig rten pa yis tshul khrims (6)sruṅ bar byed do | | khyod kyis kyaṅ ṅan ’gro’i bsñeṅs pas tshul khrims goms par ma mdzad do źes bśad do źes bśad par ’gyur źes bya ba’o | | lha daṅ mi rnams kyi bde ba ’dod pa’i skye bos tshul khrims sruṅ ba yin no | | khyod kyis kyaṅ bźad pa’i ’gro ba’aṅ sgrub pas tshul khrims (7)goms par ma mdzad do | | ’o na ci’i phyir źe na | bśad pa | dgoṅs pa dag pa ’ba’ źig gis | | źes bya ba ni dge ba la goms pa daṅ | sdig pa las grol ba’i raṅ bźin gyis dag pa’i thugs kyis źes bya ba’i don to | | de bźin du bdag la chags pa daṅ bral ba’i phyir dgoṅs pa yaṅ de (126a1)yin la ’ba’ źig kyaṅ de yin pas na dgoṅs pa ’ba’ źig go | | dgoṅs pa ni sems daṅ sems las byuṅ ba’i tshogs so | | de’i dag pa ni sems can ma lus pa yoṅs su skyob pa’i phyir dri ma med pa’i ye śes las byuṅ ba bla na med pa’i byaṅ chub ste | ṅa yis (2)dag pa brñes pa ni | | gaṅ źig byaṅ chub bla na med | | ces bya ba’i tshigs su bcad pa’i phyed do | | de’i slad ni de’i rgyu źes bya ba’i don to | | dag pa źes bya ba ni rgyu’i don la gsum pa bsgrubs pa ste | dper na sloṅ bas na gnas pa źes bya ba ste | sloṅ ba’i rgyu źes pas rtogs (3)par ’gyur ba de bźin du ’dir yaṅ bsam pa dag pa’i rgyu yis źes bya’o | | tshul khrims źes bya ba ni bya ba ma yin pa las ldog pa yaṅ dag par len pa’o | | goms par mdzad ces bya ba ni raṅ bźin du mdzad pa’o | 
jihmānāṃ nityavikṣepād ṛjūnāṃ nityasevanāt |
karmaṇāṃ pariśuddhānāṃ tvam ekāyanatāṃ gataḥ || 15 
常離諸邪曲 恒親質直者
諸業本性空 唯居第一義 
| rtag tu gya gyu rnam spaṅs śiṅ | | draṅ brtan rnams ni rtag bsten pas |
| yoṅs su dag pa’i las rnams kyis | | khyod ni gźi rten gcig pur gyur | 
By ever spurning the crooked, by ever adhering to the straight, you became the single repository of pure actions. 
| de ltar na dgoṅs pa phun sum tshogs pas tshul khrims kyi pha (4)rol tu phyin pa yoṅs su rdzogs pa bśad nas | sbyor ba phun sum tshogs pa’i yoṅs su rdzogs pa bstan par bya ba’i phyir | rtag tu gya gyu rnam spaṅs śiṅ | | źes bya ba la sogs pa’i tshigs su bcad pa bśad par bya ste | rtag tu gya gyu rnam pa spaṅs śiṅ | | draṅ brtan rnams (5)ni rtag bsten pas | | yoṅs su dag pa’i las rnams kyis | | khyod ni gźi rten gcig pur gyur | | g-yo las byuṅ ba’i las rnams ni gya gyu’o | | de daṅ ’brel pas gaṅ zag kyaṅ gya gyu ba’o | | de rnams rtag tu spaṅs pa ni rtag tu yoṅs su spaṅs pa źes dgoṅs pa’o | | (6)draṅ brtan rnams ni dge ba’i las rnams so | | de la sbyor ba’i gaṅ zag kyaṅ draṅ brtan rnams so | | de rnams rtag tu bsten pa ni śin tu bsten pa yis źes bya ba’i don to | | rgyu de dag las cir ’gyur źe na | smras pa | yoṅs su dag pa’i las rnams kyis | | źes bya ba la sogs (7)la | las rnams kyis źes bya ba’i don ni bśad zin te | yoṅs su dag pa źes bya ba ni dge ba rnams so | | gźi rten gcig pur gyur źes smos pa la | gźi rten ni lam mo | | gcig pu źes bya ba ni khyod ces bya ba daṅ sbyar te | bcom ldan ’das gcig pu’o | | gźi’i rten yin (126b1)pas na de’i dṅos po ni gźi rten gcig pu’o | | gyur źes bya ba ni thob pa’i don te | de’i don ni ’di yin te | ’jig rten pa las ’dren ma can yin gyi | khyod kyaṅ rgyu gñis po ’di yis las dkar po rnams kyi lam gcig pu kho nar gyur to źes bya’o | 
pīḍyamānena bahuśas tvayā kalyāṇacetasā |
kleśeṣu vivṛtaṃ tejo janaḥ kliṣṭo ’nukampitaḥ || 16 
衆苦逼其身 尊能善安慮
正智斷諸惑 有過悉興悲 
| sdug bsṅal maṅ pos gzir ba na | | khyed (5)kyis dge ba’i thugs kyis ni |
| ñon moṅs rnams la sran btsugs nas | | skye bo ñon moṅs can la brtse | 
Tormented often, in the nobility of your heart you displayed your fiery power against impurities but took pity on the impure. 
| de lta bu’i tshigs su (2)bcad pa gñis po ’dis tshul khrims kyi pha rol tu phyin pa la yaṅ dag par bstod nas | bzod pa’i pha rol tu phyin pa la yaṅ dag par bstod pa’i phyir bśad pa | sdug bsṅal maṅ pos gzir ba na | | khyod kyis dge ba’i thugs kyis ni | | ñon moṅs rnams la sran btsugs nas | | (3)skye bo ñon moṅs can la brtse | | maṅ pos gzir ba źes bya ba ni rgyas pa’o | | gzir ba źes bya ba ni srog chags rnams la phan pa’i phyir | yan lag bcad pa’i sdug bsṅal daṅ ldan pas so | | maṅ po źes bya ba ni lan maṅ pos so | | khyod kyis źes bya ba ni bcom ldan ’das (4)kyis so | | dge ba’i thugs kyis źes bya ba ni thugs rje’i dbaṅ gis yoṅs su dag pa’i thugs kyis so | | ci źig mdzad ce na | ñon moṅs rnams la sran btsugs nas | | źes smos pa la | ñon moṅs pa rnams ni ’dod chags la sogs pa’o | | de rnams la sran btsugs pa źes (5)bya ba ni mthu gsal bar mdzad pa’o | | bdag la gnod pa byed pa rnams kyi ñon moṅs pa ṅa yis bcom par bya źes pa ni yid la byed pa mdzad do źes bya ba’i don to | | ’o na byaṅ chub sems dpas gśed ma’i rgyud kyi ñon moṅs pa bzod pa’i rgyu yin na de’i phyir ñon moṅs pa de dag (6)mchod pa’i rigs na ci’i phyir de gźom par bya ba’i phyir thugs ’khrugs pa yin źe na | de ni bden mod kyi ’on kyaṅ ñon moṅs pa’i dbaṅ gis dgra rnams bdag daṅ ’dra ba’i snod la gnod pa byas na ṅes par sdig pa can du ’gyur ro źes bya bas na | dgra bo rnams la thugs rje’i dbaṅ gis (7)ñon moṅs pa rnams spaṅ bar bya ba’i phyir thugs ’khrugs so | | dper na kha cig phan par ’dod pas gdon la sdigs par byed kyi gdon gyis zin pa la ni ma yin no źes bya’o | | de ñid kyi phyir bśad pa | skye bo ñon moṅs can la brtse | | źes bya ba la | skye bo ni spyan la sogs pa za bar (127a1)byed pa’i bya rgod la sogs pa’o | | ñon moṅs pa can źes bya ba ni ñon moṅs pa’i dbaṅ du gyur pa’o | | rgyu de ñid kyi phyir brtse ba ni dgra bo de rnams kyi ñon moṅs pa gźom pa’i slad du thugs bskyed pa’i phyir ro | | bzod pa’i pha rol tu phyin pa’i rgyu yin na yaṅ gźan gyi (2)sdug bsṅal bskyed pa’i phyir mchod pa daṅ | ñon moṅs pa gźir gyur pa’i skye bo gnod pa byed pa la yaṅ ’khrug pa mi skyed pa’i phyir bzod pa mdzad ces bya ba’i tshigs su bcad pa ’dis bśad do | 
parārthe tyajataḥ prāṇān yā prītir abhavat tava |
na sā naṣṭopalabdheṣu prāṇeṣu prāṇināṃ bhavet || 17 
殉命濟他難 生無量歡喜
如死忽重蘇 此喜過於彼 
| khyod kyis gźan gyi don slad du | | sku srog btaṅ nas dgyes gyur gaṅ |
| de ’dra srog chags ’gums pa las | | sos pa rnam la’aṅ byuṅ ma gyur | 
Not such could be the delight of living creatures in recovering life lost as was yours when you gave up life for others' sake. 
| bzod pa’i gnas skabs gñis pa bśad par bya ste | khyod kyis gźan gyi don slad (3)du | | sku srog btaṅ nas dgyes gyur gaṅ | | de ’dra srog chags ’gums pa las | | sos pa rnams la’aṅ byuṅ ma gyur | | gźan gyi don gyi slad du sku srog btaṅ nas źes smos pa la | gźan gyi don źes bya ba ni gźan la phan pa’i rgyu’i phyir ro | | btaṅ ba ni btaṅ ba’o | | sku (4)srog ni srog go | | dgyes pa ni khyod la thugs bde bar gaṅ gyur pa’o | | ji ltar klu gźon nu duṅ gi gtsug phud can rim gyis ’oṅs śiṅ ñe bar gnas pa la nam mkha’ ldiṅ gis za bar gyur pa gzigs nas de bskyab par bya ba’i phyir byaṅ chub sems dpar gyur pa gźon nu sprin la źon (5)gyis nam mkha’ ldiṅ la bdag ñid btaṅ ṅo | | de bźin du rgyal po zla ’od du gyur pas kyaṅ raṅ gi mgo byin nas bram ze drag po’i mig ces bya ba la mchod do | | de ’drar ma gyur źes bya ba ni dgyes pa’o | | ’gums pa la sogs pa rnams źes bya ba ni sṅar ’gum pa las phyi nas sos (6)pa ste | sṅa ma’i dus phyi ma’i dus kyis bsdus pa ni ’jig pa daṅ skye ba bźin no | | srog la re ba med pa rnams kyis ji ltar na srog rñed pa ni ’gums pa sos pa źes bya’o | | srog chags rnams kyi srog de ltar gyur pa de rnams kyi yaṅ de daṅ ’dra bar dgyes pa mi srid pa ji ltar (7)gźan gyi don gyi slad du khyod kyi srog gtoṅ ba źes bya ba ni bsdus pa’i don to | | de ltar na gnas skabs ’dir gśed ma rnams kyi sdig pa bskyed pa ma spaṅs pas | gśed ma pa rnams ni bzod pa bskyed pa’i rgyu yin no źes bya bas na | khyod ni bzod pa’i pha rol tu phyin pa ’dod (127b1)pas ñid kyi srog gis kyaṅ mchod do źes bya ba’i tshigs su bcad pa ’dis bśad do | 
yad rujānirapekṣasya cchidyamānasya te ’sakṛt |
vadhakeṣv api sattveṣv kāruṇyam abhavat prabho || 18 
怨對害其身 一切時恒惱
不觀其過惡 常起大悲心 
| khyod ni lan (6)’ga’ ma lags par | | gtubs kyaṅ sdug bsṅal mi dgoṅs par |
| gśed pa ma bgyid pa’i sems can la’aṅ | | gtso bo thugs rjer gyur pa gaṅ | 
That pity, Lord, which, regardless of pain though cut in pieces, you often showed even to murderous beings, that seed of full enlightenment, your jewel of mind, only you know its essence, O Brave One! The rest are far therefrom. 
| khyod ni lan ’ga’ ma lags par | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis kyis ni bzod pa gsum pa’i gnas skabs bśad par bya ste | khyod ni lan ’ga’ ma lags par | | gtubs kyaṅ (2)sdug bsṅal mi dgoṅs par | | gśed ma bgyid pa’i sems can la’aṅ | | gtso bo thugs rjer gyur pa gaṅ | | khyod kyi thugs ni rin po che | | rdzogs pa’i byaṅ chub sa bon de | | dpa’ khyod kho nas sñiṅ por mkhyen | | de gźan skye bos ’ol mi mchi | | gaṅ źes bya ba ni thugs rje źes (3)bśad pa’o | | sdug bsṅal mi dgoṅs par źes bya ba ni ñid kyis gzir pa thugs la ma mdzad pa źes bya ba’i don to | | gtubs pa źes bya ba ni ral gri la sogs pas źes draṅ bar bya’o | | ji ltar bzod pa smra bar gyur pa nags na gnas pa’i gnas pa lta bar bya ba’i phyir rgyal po’i (4)btsun mo ñe bar ’oṅs pa la chos bstan pa daṅ | de la phrag dog gis khros pa’i rgyal po rtsod pa ’byin gyis rna ba daṅ lag pa daṅ rkaṅ pa rnams ral gris bcad do | | yaṅ na sdug bsṅal gyis gtubs so źes bya ba daṅ sbyar ro | | mi dgoṅs par źes bya ba ni raṅ gi srog la źes draṅ (5)bar bya’o | | ji ltar rus sbal du gyur pas rgya mtsho chen por gru źig pa’i tshoṅ pa rnams ’gram du bsgral ba’i blos rgyab la bskyon nas ’gram du bsgral to | | de dub pas śin tu gñid log par gyur pa la grog mas kun du zos pas gñid stug po las sad nas grog ma de rnams ’chi (6)ba’i dogs pas cuṅ zad kyaṅ ma g-yos par ’gram de ñid du ’chi ba’i dus byas so źes bya’o | | de bźin du gźan yaṅ glaṅ po che mche ba drug pa’i skyes rabs dper brjod par bya’o | | gtubs kyaṅ źes bya ba ni dum bur byas pa’o | | lan ’ga’ ma lags pa ni lan maṅ por ro | | (7)gśed ma bgyid pa’i sems can la’aṅ | | źes bya ba ni gsod par byed pa rnams la’o | | thugs rje źes bya ba ni sman par dgoṅs pa’o | | thugs rje ñid ni thugs rje ste rigs bźi la sogs pa bźin no | | gyur pa źes bya ba ni gyur to źes bya ba’i don do | | gtso bo źes bya ba ni (128a1)yon tan thams cad kyi dbaṅ phyug yin pa’i phyir bcom ldan ’das la bod pa’o | 
samyaksaṃbodhibījasya cittaratnasya tasya te |
tvam eva vīra sārajño dūre tasyetaro janaḥ || 19 
正遍菩提種 心恒所珍玩
大雄難勝智 無有能及者 
| khyod kyi thugs ni rin po che | | rdzogs pa’i byaṅ chub sa bon te |
| dpa’ khyod kho nas sñiṅ por mkhyen | | de gźan skye bos (7)’ol mi mchi | 
(See previous verse) 
| gnas skabs gsum par gsuṅs pa de ni bstod pa mdzad pa ’dis śin tu ṅo mtshar bar sems sa | | de la ṅo mtshar ci źig yod ce na | | gaṅ gi phyir gnas skabs daṅ po la (2)ñon moṅs pa’i gźan dbaṅ du gyur pa de ñid bdag la gzir bar byed ces bya ba la bzod pa’o | | gñis pa la yaṅ gśed ma de dag bdag la phan pa byed ces bya’o | | gnas skabs gsum pa ’di la lan maṅ por gtubs pa ’ba’ źig tu ma zad pa la cuṅ zad kyaṅ ma ’khrugs (3)śiṅ bzod pa mdzad pa daṅ | gśed ma rnams la’aṅ ṅa la gnod pa byas pas ma ’oṅs pa na sdug bsṅal bsten par ma gyur cig ces bya bas de rnams kyi ñon moṅs pa bdag gis gźom par bya’o źes pas de rnams la thugs rje’i thugs bskyed par mdzad pas de ltar na ’dir ṅo (4)mtshar ba brjod do | | gaṅ raṅ gi sdug bsṅal mi dgoṅs par gźan gyi sdug bsṅal źi bar bya’o źes rab tu ’jug par mdzad do źes bśad do | | de’i phyir bśad pa | rdzogs pa’i byaṅ chub sa bon de | | źes pa ni rgyas pa’o | | rdzogs pa’i byaṅ chub ni de bźin gśegs pa’i rgyud de (5)zad pa daṅ mi skye ba’i ye śes kyi mtshan ñid do | | de’i sa bon ni rgyu ste yaṅ dag par rdzogs pa’i byaṅ chub kyi sa bon de’i źes pa’o | | raṅ bźin ji lta bu yin źe na | thugs ni rin po che źes smos pa la | thugs ñid rin po che ste | sems can ma lus pa skyob pa’i phyir daṅ | ṅes par nor (6)gyis śin tu dkon pa’i phyir ro | | de źes bya ba ni gśed ma pa rnams la thugs rje’i dgoṅs pa daṅ yaṅ dag par ldan pa’o | | khyod ni khyod kyi’o | | khyod kho na ni gźan ni ma yin no | | dpa’ bo źes bya ba ni de lta bu’i nus pa daṅ ldan pas bcom ldan ’das la bod pa’o | | yaṅ na ’gro ba (7)ma lus ba gdon pa la brtson ’grus kyi khyad par daṅ ldan pa’i phyir ro | | sñiṅ por mkhyen pa źes bya ba ni yaṅ dag par rdzogs pa’i byaṅ chub kyi sa bon thugs rje’i thugs de’i sñiṅ po ste | śes bya ma lus pa la thogs pa med pa’i de bźin gśegs pa’i ye śes de sñiṅ por mkhyen pa ste (128b1)khyod kho na daṅ sbyar ro | | ’ol mi mchi ba ni spyod yul du ma gyur pa’o | | de źes bya ba ni sñiṅ po’o | | gźan skye bo ni ñan thos daṅ raṅ saṅs rgyas daṅ byaṅ chub sems dpa’ la sogs pa ste ñan thos la sogs pa’i spyod yul ma yin źes bsdus pa’o | 
nākṛtvā duṣkaraṃ karma durlabham labhyate padam |
ity ātmanirapekṣeṇa vīryaṃ saṃvardhitaṃ tvayā || 20 
無等菩提果 苦行是其因
由此不顧身 勤修諸勝品 
| dka’ spyad las ni ma bgyis par | | go ’phaṅ rñed dka’ mi ’thob ces |
| de slad ñid la’aṅ ma gzigs par | | khyod kyi brtson ’grus legs par spel | 
The place hard of attainment is not won without deeds hard of performance; thus thinking, you fostered Energy without regard for self. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa gsum (2)po ’di yis bzod pa’i pha rol tu phyin pa la yaṅ dag par bstod nas | dka’ spyad las ni ma bgyis par | | źes bya ba’i tshigs su bcad pas bcom ldan ’das kyi brtson ’grus kyi pha rol tu phyin pa la bstod pa ni | dka’ spyad las ni ma bgyis par | | go ’phaṅ rñed dka’ mi ’thob ces | | (3)de slad ñid la’aṅ ma gzigs par | | khyod kyis brtson ’grus legs par spel | | ma bgyis pa ni ma byas pa kho na’o | | dka’ spyad las ni dka’ bas bsgrub par bya’o | | ji lta bu yin źe na | bśad pa | go ’phaṅ rñed ka’ mi ’thob ces pa ni dka’ bas ’thob par ’gyur źes bya ba’i don (4)to | | go ’phaṅ źes bya ba ni sems can thams cad la bskyab pa’i phyir na de bźin gśegs pa’i ye śes te | gźan gyi don ma lus pa’i rten yin pa’i phyir ro | | de ltar dgoṅs pa bskyed nas ci źig mdzad ce na | bśad pa | de slad ñid la’aṅ ma gzigs par | | źes bya ba ni ñid (5)kyi srog la’aṅ ma dgoṅs pa ste | brtson ’grus ni dge ba’i chos rnams la spro ba’i mtshan ñid can la | legs par spel ba ni khyad par du ’dren pa źes bya ba ste dgoṅs pa’o | | ji ltar ri dags kyi tshogs kyi gtso bor gyur pas rṅon pa la brtson pa dpuṅ daṅ bcas pa’i rgyal po mthoṅ (6)nas rgyab la khur nas chu bo drag po’i pha rol tu ri dags rgal bar mdzad do | | ri dags kyi tshogs kyi rmig pa rno bas khrag ’dzag pa daṅ lus ma lus par snad par gyur ciṅ tshigs chaṅ ba’i sdug bsṅal daṅ ldan pas kyaṅ ri dags kyi phru gu gcig ma brgal ba bsgral bar mdzad do źes (7)bya ba’o | | de lta bu la sogs pa’i dka’ ba spyad pa yaṅ dper bya’o | 
viśeṣotkarṣaniyamo na kadā cid abhūt tava |
atas tvayi viśeṣāṇāṃ chinnas taratamakramaḥ || 21 
豪貴與貧賤 等引以大悲
於諸差別中 而無高下想 
| khyad par ’phags par bgyi ba la | | khyod la thaṅ lhod ’ga’ ma byuṅ |
| de slad khyod kyi khyad par rnams | | (111a1)thog druṅ rim pa dbyer ma mchis | 
The loftiness of your excellences was never lowered; hence in you the rising scale of excellences was abolished. 
| gźan yaṅ | khyad par ’phags par bgyi ba la | | źes bya ba ni rgyas par bśad pa ste | khyad par ’phags par bgyi ba la | | khyod la thaṅ lhod ’ga’ ma byuṅ | | de slad khyod kyi khyad par rnams | | thog druṅ (129a1)rim par dbyer ma mchis | | skyon rnams bsal ba daṅ yon tan bsags pa daṅ sems can gyi don mdzad pa źes bya ba ni khyad par ro | | de rnams kyis ’phags pa ni ’phags par gyur ba’o | | de la thaṅ lhod ni brtson ’grus kyi ṅes pa ste | khyod la ’ga’ (2)yaṅ ma byuṅ ba ni ṅan ’gror soṅ bas kyaṅ gnas skabs ’ga’ yaṅ ma yin no | | ji ltar ’jig rten pas luṅ du bstan pa rig nas bsam gtan daṅ po bskyed pa de ñid kyis bdag ñid bya ba byed par bsam źiṅ khyad par du ’phags par ’gyur ro źes khyod de ltar ma mdzad do | | (3)rgyu de’i phyir na byaṅ chub brñes śiṅ khyad par du ’phags pa khyod la thugs rje chen po la sogs pa gaṅ yin pa de rnams kyi thog druṅ ma mchis pa ni chad pa mi mṅa’ ba źes bya ba’i don to | | rnam pa ’dis yon tan thams cad khyad par du ’phags pa’i mthar thug pa kho na źes (4)bśad do | | yaṅ na byaṅ chub sems dpa’i gnas skabs su’o | | rgyu de’i phyir na khyad par du ’phags pa ni sbyin pa daṅ tshul khrims la sogs pa khyad par du ’phags pa brñes pa ste | pha rol tu phyin pa yoṅs su rdzogs par mdzad do źes bya ba’i don to | 
susukheṣv api saṅgo ’bhūt saphaleṣu samādhiṣu |
na te nityānubaddhasya mahākaruṇayā hṛdi || 22 
勝樂等持果 心無有貪著
普濟諸群生 大悲無間斷 
| thugs ni thugs rje chen po daṅ | | rtag tu rjes su ’brel slad du |
| tiṅ ’dzin ’bras bur bcas pa yi | | śin tu bde la’aṅ khyod ma chags | 
There was no attachment even to very pleasant and fruitful meditations for you who were ever constrained by the great pity in your heart. 
| de lta bu’i (5)tshigs su bcad pa gñis kyis brtson ’grus kyi pha rol tu phyin pa la bstod nas | bsam gtan gyi pha rol tu phyin pa la bstod pa bśad par bya ste | thugs ni thugs rje chen po daṅ | | rtag tu rjes su ’brel slad du | | tiṅ ṅe ’dzin ’bras bur bcas pa yi | | śin tu bde la’aṅ khyod (6)ma chags | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | śin tu bde ba źes bya ba ni sdug bsṅal med pa’i phyir ro | | śin tu bde ba la yaṅ ma chags pa ni srid par khyod ma gyur źes bya ba daṅ sbyar ro | | gaṅ la źe na | bśad pa | tiṅ ’dzin ’bras bu daṅ bcas pa | | źes stos (7)pa la tiṅ ṅe ’dzin ni bsam gtan dag go | | ’bras bu daṅ bcas pa ni ’bras bur bcas pa ste | sñoms par ’jug pa’i bsam gtan daṅ | ’thad pa bsgrub pa’i bsam gtan de rnams la yaṅ źes bya ba’i don to | | rgyu ci’i phyir źe na | bśad pa | rtag tu rjes su ’dres (129b1)slad du | | źes bya ba la sogs pa ni gaṅ gi phyir thugs rje chen pos sems can la phan pa’i bya ba la byaṅ chub sems dpas rtag tu thugs dran nas bsam gtan gyi bde ba la chags pa’i glags skabs tshol bar mi mdzad do | | de’i phyir thugs rje chen po de daṅ rtag tu thugs rjes ’brel par (2)gyur to źes bya ba’o | | ji ltar byaṅ chub sems dpas byaṅ chub ma thob par thugs rje chen pos yun riṅ du goms par byas źes bya bas na sñiṅ rje med pa rnams las khyad par du gyur ba’i phyir ro | 
tvādṛśān pīḍayaty eva nānugṛhṇāti tat sukham |
praṇītam api sadvṛtta yad asādhāraṇaṃ paraiḥ || 231  
尊雖遭極苦 於樂不悕求
妙智諸功徳 殊勝無能共 
| gźan daṅ thun moṅ ma lags pa’i | | bde ba gaṅ de gya nom yaṅ |
| dam (2)pa’i spyod ldan khyod ’dra la | | gnod par bas kyi sman ma mchis | 
That pleasure which, though excellent, is not shared with others hurts rather than helps such as you, O Righteous One! 
| rgyu gaṅ gi phyir ’bras bu daṅ bcas pa la chags par ma gyur pa de’i phyir | gźan daṅ thun moṅ (3)ma lags pa’i | | źes bya ba ni rgyas par bśad par bya ste | gźan daṅ thun moṅ ma lags pa’i | | bde ba gaṅ de gya nom yaṅ | | dam pa’i spyod ldan khyod ’dra la | | gnod par bas kyi sman ma mchis | | khyod ’dra źes bya ba ni khyod daṅ ’dra ba’o | | rgyu’i gnas skabs kyi bar du byed pa yin pa’i (4)phyir na byaṅ chub sems dpa’ rnams la bśad pa yin no | | gnod par źes bya ba ni gnod par byed pa kho na’o | | sman ma mchis źes bya ba ni phan pa mi byed pa’o | | bde ba gaṅ de źes bya ba ni sñoms par ’jug pa’i bsam gtan daṅ | ’thad pa bsgrub pa’i bsam gtan daṅ | dben (5)pa las skyes pa’o | | de ni dam pa ma yin nam źe na | ma yin źes bśad pa | dam pa źes bya ba ni śin tu sman pa mdzad pa’i phyir daṅ | dus riṅ por rjes su ’jug pa’i phyir mchog kyaṅ źes bya ba’i don to | | dam pa’i spyod ldan źes smos pa la | spyod pa ni spyod pa’o | | de ni de’i (6)rnam pa ’dis dam pa yin no źes bod pa’o | | ci’i slad du bde ba de khyod daṅ ’dra ba la gnod par byed pa źes pa la | bśad pa | gźan daṅ thun moṅ ma lags pa’i | | źes bya ba ni gaṅ gi phyir de ni thun moṅ ma lags pa ste spyi ma yin pa’o | | gaṅ daṅ thun moṅ ma yin źe na | (7)gźan dag daṅ źes bya ba’i don to | | bśad pa ni ’di yin te | bcom ldan ’das kyi tiṅ ṅe ’dzin las byuṅ ba gaṅ yin pa de ni srog chags gźan rnams kyis bsten par mi nus pa’i rgyu des na de la chags pa mi skyed pa ñams su myoṅ ba daṅ ldan pa’i tiṅ ṅe ’dzin las rgyal ba’i (130a1)phyir bsam gtan gyi pha rol tu phyin pa yoṅs su rdzogs par gyur to źes bya’o | 
vimiśrāt sāram ādattaṃ sarvaṃ pītam akalmaṣam |
tvayā sūktaṃ duruktaṃ tu viṣavat parivarjitam || 24 
染淨諸雜法 簡僞取其眞
如清淨鵝王 飮乳棄其水 
| ’dres pa las ni legs bśad ñid | | sñiṅ po skyon med ñi tshe źig |
| khyod kyis kun bźes thugs la bźag | | ñes bśad dug bźin yoṅs su spaṅs | 
From the mingled you took the essence; good speech, free of impurity, you drank entire; evil speech you shunned like poison. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis pos bsam gtan gyi pha rol tu phyin pa la bstod nas | ’dres pa las ni legs bśad pa | | źes bya ba’i tshigs su bcad pas śes rab kyi (2)pha rol tu phyin pa la bstod pa bśad par bya ste | ’dres pa las ni legs bśad pa | | sñiṅ po skyon med ñi tshe źig | khyod kyis kun bźes thugs la bźag | ñes bśad dug bźin yoṅs su spaṅs | | ’jig rten na ’chad pa po ni rnam pa gsum ste | legs par bśad pa (3)daṅ | ñes par bśad pa daṅ | ’dres pa’i tshig gi dbye ba’i phyir ro | | de rnams las byaṅ chub sems dpas ’dres pa’i tshig las sñiṅ po legs par bśad pa thugs la bźag pa ni bzuṅ ba’o | | kha cig la ni dbyaṅs ñe bar bsgyur ba źes bya ba ni yi ge ta’i rnam par (4)rigs so źes bya bar śes nas | sgra ṅan pa yi ’jigs pa yis | | sñiṅ po kho na a’a taṃ źes bya bas ni luṅ ma yin pa’i gdon pa’o | | de la lan ni ’di yin te | ’di ni ñe bar bsgyur ba ma yin gyi de daṅ ’dra ba’i tshig phrad do | | dper na du rna ya źes bya ba ste | des na thugs (5)la bźag pa źes bya ba ni slob dpon gyis bśad pa mdzes pa yin no | | gaṅ źig legs par bśad pa ’ba’ źig tu smra ba de rnams la byaṅ chub sems dpas skyon med ñi tshe źig ces bya ba ni legs par bśad pa daṅ sbyar ro | | legs par bśad pa daṅ ma ’dres pa gaṅ yin (6)pa de ni bdud rtsi daṅ ’dra ba thugs raṅs bas bźes pa źes bya ba’i don to | | gźan kha cig ni kha na ma tho ba ’ba’ źig smra ba de rnams las ñes par bśad pa’i tshig dug bźin du yoṅs su spaṅs so
krīṇatā ratnasārajña prāṇair api subhāṣitam |
parākrāntaṃ tvayā bodhau tāsu tāsūpapattiṣu || 25 
於無量億劫 勇猛趣菩提
於彼生生中 喪身求妙法 
| rin chen sñiṅ po mkhyen khyod kyis | | legs (3)bśad srog gis ’jal ba na |
| skye ba de daṅ de dag tu | | byaṅ chub slad du dpa’ rtsal bstan | 
Purchasing good words even with your life, O Knower of the worth of jewels, you were zealous for enlightenment in birth after birth. 
| de ltar rnam pa gsum po ’dis śes rab kyi pha rol tu phyin pa’i dag pa (7)bstan nas | de ñid ’phel ba bśad par bya ste | rin chen sñiṅ po mkhyen khyod kyis | | legs bśad srog gis ’jal ba na | | skye ba de daṅ de dag tu | | byaṅ chub slad du dpa’ rtsal bstan | | rin chen sñiṅ po mkhyen khyod kyis | | źes bya ba la | khyod kyis ’jal bya ba daṅ sbyar ro | | (130b1)rin chen sñiṅ po mkhyen pa źes bya ba ni legs par bśad pa kho na rñed par dka’ bas na rin po che ste | de rnams kyi sñiṅ po ni bla na med pa’i byaṅ chub po | | de mkhyen pa źes bya ba ni rin chen sñiṅ po mkhyen pa źes bod pa’o | | gaṅ gis ’jal ba yin źes pa la | | bśad pa | dbyig (2)daṅ gser la sogs pa rnams ’ba’ źig gis ni ma yin gyi srog dag gis kyaṅ ṅo | | gaṅ ’jal źe na smras pa | legs par bśad pa’o | | dper na legs par bśad pa tshol bar gyur pa’i bcom ldan ’das kyis chos ma gsan pas thugs mug par gyur pas (3)gnod sbyin gyi cha lugs ’dzin pa’i brgya byin las | chos spyod pa ni legs par spyad | | spyod na de ni spyad mi bya | | ’jig rten ’di daṅ pha rol du | | chos spyod pa ni bde bar ñal | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa ’di la ñid kyi sku de la bza’ ba’i phyir stsal nas blus pa’o | | (4)ci źig mdzad ce na smras pa | dpa’ rtsal bstan źes bya ba ni brtson ’grus la dmigs pa mdzad do źes bya ba’i don to | | de ci’i slad du źe na | smras pa | byaṅ chub slad du ni byaṅ chub kyi rgyur ro | | skye ba daṅ de dag ni ’gro ba lṅa’i ’khor ba thams cad du skye bas so źes bśad pa’o | | (5)’dir de ma daṅ ri dags kyi skyes rabs la sogs pa dper bya’o | 
iti tribhir asaṃkhyeyair evam udyacchatā tvayā |
vyavasāyadvitīyena prāptaṃ padam anuttaram || 26 
三僧祇數量 精勤無懈惓
持此爲勝伴 以證妙菩提 
| de slad graṅs med gsum dag tu | | khyod ni de ltar brtson pa na |
| brtson ’grus ’ba’ źig grogs gyur pas | | go ’phaṅ bla na med pa brñes | 
Thus, striving so through three incalculable periods of time, partnered only by your resolution, you gained the supreme place. 
| de slad graṅs med gsum dag tu | | źes bya ba rgyas par rgyu la bstod pa ñe bar bsdus te bśad pa | de slad graṅs med gsum dag tu | | khyod ni de ltar brtson pa na | | brtson ’grus ’ba’ źig grogs gyur (6)bas | | go ’phaṅ bla na med pa brñes | | de ltar źes bya ba’i sgra ni de bźin ñid kyi don nam | yaṅ na rnam pa la’o | | des na pha rol tu phyin pa rnams las gźan dad pa la sogs pa’i dge ba yaṅ gzuṅ ṅo | | graṅs med gsum dag tu źes bya ba ni bskal pa chen po graṅs (7)med pa gsum gyis so | | de ltar brtson pa na źes bya ba ni ji ltar bśad pa’i bka’ ba’i spyod pa mdzad pas so | | brtson ’grus ’ba’ źig grogs gyur pas | | źes bya ba la | brtson ’grus ni brtson ’grus te | de ñid ’ba’ źig grogs su gyur pa gaṅ la yod pa de ni (131a1)brtson ’grus ’ba’ źig grogs su gyur pa ste | glaṅ po daṅ rta la sogs pa ni ma yin no | | des na brtson ’grus ’ba’ źig grogs su gyur pa khyod ces bya ba daṅ sbyar ro | | ci źig bya ba źe na | smras pa | go ’phaṅ bla na med pa brñes pa ste | mṅon du mdzad (2)pa’o | | go ’phaṅ ni gnas so | | ji lta bu yin źe na | bśad pa | bla na med pa ni bla na med par khyad par gaṅ la med pa de ni bla na med pa ste | de bźin gśegs pa’i ye śes źes bya ba’i don to | | de ltar de ni pha rol tu phyin pa drug gis bcom ldan ’das kyi rgyu la bstod (3)pa źes bśad do źes bya’o | 
 
 
| rgyu la bstod pa ste le’u gñis (4)pa’o || 
 
| rgyu la bstod pa’i bśad pa ste le’u gñis pa’o || 
3. Nirupamastavaḥ 
 
 
Praise of Incomparability 
 
akṛtvā_īrṣyāṃ viśiṣṭeṣu hīnān anavamatya ca |
agatvā sadṛśaiḥ spardhāṃ tvaṃ loke śreṣṭhatāṃ gataḥ || 27 
尊無嫉姤心 於劣除輕想
平等無乖諍 勝行悉圓成 
|| mtho la phrag dog mi mdzad ciṅ | | dma’ la rṅan can mi mdzad la |
| mñam la ’gran pa mi mṅa’ bas | | khyod ni ’jig rten gtso bor gyur | 
Envying not the distinguished, despising not the lowly, competing not with equals you attained pre-eminence in the world. 
|| da ni rnam pa gsum gyis ’bras bu la bstod pa las | re źig dpe med pa las bstod pa de las rgyu gaṅ gis dpe med pa ñid daṅ | rnam pa gaṅ gis daṅ | gaṅ daṅ bcas pas dpe (4)med ces bya ba ste | dbye ba gsum mo | | de la rgyu gaṅ gis dpe med pa ñid brñes pa ni | | mtho la phrag dog mi mdzad ciṅ | | źes bya ba’i tshigs su bcad pas de bśad par bya ste | mtho la phrag dog mi mdzad ciṅ | | dma’ la rṅan can mi mdzad la | | mñam la ’gran pa mi mṅa’ (5)bas | | khyod ni ’jig rten gtso bor gyur | | ’jig rten pa phal che ba thos pa daṅ tshul khrims la sogs pa’i khyad par daṅ ldan pa’i gaṅ zag rnams la phrag dog skye ste | gźan gyi yon tan bzod mi nus pa źes bya ba’i don to | | dma’ ba rnams la rṅan can ni rṅan can gyi blo daṅ | (6)mñam pa daṅ bcas pa la ’gran pa ni phan tshun zil gyis gnon pa yin no | | bcom ldan ’das kyaṅ byaṅ chub sems dpa’i gnas skabs su mtho ba rnams la phrag dog mi mdzad de | yon tan kun du ’dzin pa’i phyir ro | | dma’ ba la rṅan can mi mdzad pa ni de rnams la yaṅ yon tan (7)yaṅ dag par stsal ba’i phyir ro | | mñam la ’gran pa mi mṅa’ ba ni ñe bar blaṅs pa’i yon tan rnams brtan par mdzad pa’i phyir ro | | ’gran pas ni bar chad du ’gyur źes bya ba’o | | rgyu gsum po de rnams kyis khyod ces pa ni bcom ldan ’das ’jig rten gyi gtso bor gyur pa ni | dpe (131b1)med pa ñid thob par gyur źes bya ba’i don to | 
hetuṣv abhiniveśo ’bhūd guṇānāṃ na phaleṣu te |
tena samyakpratipadā tvayi niṣṭhāṃ guṇā gatāḥ || 28 
尊唯重因行 非求果位圓
遍修諸勝業 衆徳自成滿 
| khyod ni yon tan rgyu rnams la | | mṅon bgyis ’bras bu rnams la min |
| yaṅ dag sgrub pa de ñid kyis | | (5)khyod kyi yon tan pha mthar phyin | 
Your devotion was to the causes of virtue, not to their results. Therefore, by means of your perfect way of conduct the virtues attained in you their culmination. 
| de ltar re źig phrag dog la sogs pa mi mṅa’ ba’i phyir dpe med pa ñid bśad nas | khyod ni yon tan rgyu rnams la | | źes bya ba’i rgyas pas rgyu gźan bśad par bya ste | khyod ni yon tan rgyu rnams la | | mṅon dgyes ’bras bu rnams la min | | (2)yaṅ dag sgrub pa de ñid kyis | | khyod kyi yon tan pha mthar phyin | | ’jig rten pa rnams ni yon tan rnams kyi ’bras bu rnams la mṅon par źen pa yin gyi de’i rgyu rnams la ni ma yin no | bcom ldan ’das ni byaṅ chub sems dpar gyur ciṅ sred pa daṅ bcas par gyur pas kyaṅ ’bras (3)bu las ñuṅ yaṅ rgyu rnams la mṅon par źen pa ni de rnams tshol ba daṅ dgoṅs pas bgyis so | | gaṅ dag gi rgyu yin źe na | bśad pa | yon tan ni bsam gtan daṅ sñoms par ’jug pa rnams kyi źes bya ba’i don to | | min źes pa ni mṅon par źen pa daṅ sbyar ro | | gaṅ (4)la źe na | bśad pa | ’bras bu rnams la źes bya ba ni bsam gtan daṅ sñoms par ’jug pa’i bde ba rnams la’o | | yaṅ na rdzu ’phrul la sogs pa rnams la’o | | de ñid kyis źes bya ba ni rgyud de daṅ yon tan rnams kyi rgyu rnams la mṅon par źen pa rnams kyis so | | khyod ni (5)yon tan pha mthar phyin pa ni de ñid kyis daṅ sbyar ro | | rnam pa gaṅ gis śe na | bśad pa | yaṅ dag par bsgrub pa źes bya ba ni yaṅ dag pa’i lam gyis daṅ | gźan la phan pa’i sgo nas źes bya ba’i don to | | khyod ces bya ba ni bcom ldan ’das la’o | | mthar phyin źes bya ba ni (6)khyad par ro | | yon tan ni bsam gtan la sogs pa ste | phyin pa ni thob pa’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis po ’dis byaṅ chub sems dpa’i gnas skabs daṅ po phrag dog la sogs pa ma mdzad pa daṅ | yon tan rnams kyi rgyu rnams la mṅon par źen pa daṅ (7)’bras bu la mṅon par źen pa’i rgyus byaṅ chub brñes pa’i bcom ldan ’das kyi dpe med pa ’dir bśad do | 
tathātmā pracayaṃ nītas tvayā sucaritair yathā |
puṇyāyatanatāṃ prāptāny api pādarajāṃsi te || 29 
勤修出離法 超昇衆行頂
坐臥經行處 無非勝福田 
| ji ltar khyod kyi źabs rdul yaṅ | | bsod nams skye ba mched ’gyur ba |
| de ltar khyod kyis legs spyad pas | | bdag ñid rab tu bskrun pa mdzad | 
You raised yourself to such a height by good actions that even the dust of your feet became a receptable of merit. 
| gnas skabs bar mar dman pa la mos pa bsal ba bśad pa ste | gaṅ gi phyir dman pa la mos pa’i byaṅ chub sems dpa’ rnams ’di skad smra ste | ñon (132a1)moṅs pa rnams gnod par byed pa daṅ | thub pa’i dbaṅ po’i go ’phaṅ dka’ bas sgrub pa daṅ | saṅs rgyas ñid thob pa’i phyir chog śes pa gaṅ yin pa de bsal nas sems can la thugs rje’i dbaṅ gis | ji ltar khyod kyi źabs rdul yaṅ | | bsod nams (2)skye ba mched ’gyur pa | de ltar khyod kyis legs spyad pas | | bdag ñid rab tu bskrun pa mdzad | | de ltar | bdag ñid rab tu bskrun pa mdzad | | ces smos pa la | de ltar źes bya ba ni brtson ’grus la sogs pa’i rnam pa des so | | rab tu bskrun pa mdzad pa źes bya ba ni yon tan gyi (3)mtha’ brñes pa ste de bźin gśegs pa’i ye śes thugs su chud pa’i phyir ro | | khyod kyis ni bcom ldan ’das kyis so | | legs par spyad pas źes bya ba ni sku daṅ | gsuṅ daṅ thugs kyi dge ba’i phrin las gsum gyis so | | ji ltar źes bya ba ni rnam pa gaṅ gis so | | bsod (4)nams skye ba mched ’gyur ba | | źes bya ba ni bsod nams ni dge ba’i phrin las rnams te | skye ba ni skye ba’o | | de mched pa ni rgyas par mdzad pa źes bya bas na bsod nams skye ba mched pa’o | | de rnams kyi dṅos po ni bsod nams skye ba na ched pa ste | der ’gyur ba’o | | yaṅ źes bya (5)ba ni srid pa la’o | | źabs rdul źes bya ba ni źabs dag gi rdul lo | | khyod kyi źabs kyi rdul rnams la yaṅ bkur sti byas na skye bo rnams bsod nams rñed par ’gyur ro źes bya ba’i don te | gnas skabs bar ma’o | 
karśayitvoddhṛtā doṣā vardhayitvā viśodhitāḥ |
guṇās tena sunītena parāṃ siddhiṃ tvam adhyagāḥ || 30 
拔除衆過染 増長清淨徳
斯由積行成 唯尊最無上 
| ñes pa ñams smad rtsa nas bton | | yon tan spel nas rnam par sbyaṅs |
| gźuṅ (6)lugs bzaṅ po des na khyod | | grub mchog lhag par brñes pa lags | 
Your faults were diminished and extirpated, your virtues enlarged and purified; by this wise conduct you reached supreme attainment. 
| gnas skabs phyi ma’i dpe med pa’i rgyu bśad par bya ste | ñes (6)pa ñams smad rtsa nas bton | | yon tan spel nas rnam par sbyaṅ | | gźuṅ lugs bzaṅ po des na khyod | | grub mchog lhag par brñes pa lags | | ñams smad rtsa nas bton źes bya ba ni rgyas pa’o | | ñams smad ces bya ba ni skye ba sṅa mar srab par mdzad pa ste | ’jig rten pa’i (7)lam gyi sel ba daṅ spaṅs pa’i phyir ro | | rtsa nas bton źes bya ba ni skye ba phyi mar ’phags pa’i lam gyis sa bon med par mdzad pa’o | | de dag gaṅ yin źe na | bśad pa | ñes pa ni ’dod chags la sogs pa’o | | spel nas źes bya ba ni skye ba sṅa mar brtson ’grus la brtson (132b1)pas khyad par du ’dren pa’o | | rnam par sbyaṅs źes bya bas ni skye ba phyi mar zag pa med pa’i śes rab kyis sñoms par ’jug pa thams cad kyi sgrib pa spaṅ bar bya ba’i phyir ro | | de dag gaṅ yin źe na | bśad pa | yon tan ni bsam gtan daṅ sñoms par ’jug pa la sogs (2)pa’o | | gźuṅ lugs bzaṅ po des na źes bya ba’i gźuṅ lugs bzaṅ po des so | | de ltar gyur pa gaṅ yin źe na | smras pa grub mchog lhag par brñes pa źes smos pa la | grub mchog ni bla na med pa’i byaṅ chub ste | gźan gyi don thams cad gaṅ gis ’grub ces bya ba’i phyir (3)na | de ni khyod kyis brñes pa lags | | źes bya ba’i don to | 
tathā sarvābhisāreṇa doṣeṣu prahṛtaṃ tvayā |
yathaiṣām ātmasaṃtāne vāsanāpi na śeṣitā || 31 
衆福皆圓滿 諸過悉蠲除
如來淨法身 塵習皆已斷 
| ji ltar bdag gi rgyud la de | | bag chags lhag ma’aṅ ma lus pa |
| de ltar rnam par thams cad du | | ñes pa khyod kyis rab tu bcom | 
You struck at faults with all your might so that not even their Impressions remained in your soul-series. 
| da ni skabs phyi ma’i dpe med pa’i rgyu bśad par bya ste | ji ltar bdag gi rgyud la de | | bag chags lhag ma’aṅ ma lus pa | | de ltar rnam pa thams cad du | | ñes pa khyod kyis rab tu bcom | | de ltar źes bya ba ni rnam pa des (4)so | | rnam pa thams cad du źes bya ba ni ’bad rtsol thams cad kyis so | | ñes pa ni ’dod chags la sogs pa rnams so | | bcom źes bya ba ni gñen po’i phyogs bsgoms pas slar yaṅ skye ba dgag pa mdzad ces bya ba’i don to | | ji ltar źes bya ba ni skyon rnams kyi’o | | bdag gi (5)rgyud la źes bya ba ni bdag gi rgyud la’o | | bag chags źes bya ba’i mtshan ñid ni bśad zin to | | ’aṅ gi sgra ni khyad par la’o | | ñes pa ma lus pa bcom pa ’ba’ źig tu ma zad kyi de rnams kyi bag chags kyaṅ ma lus pa ste | ma bźag ces bya ba’i don to | 
tathā saṃbhṛtya saṃbhṛtya tvayātmany āhitā guṇāḥ |
pratirūpakam apy eṣāṃ yathā nānyatra dṛśyate || 32 
資糧集更集 功歸調御身
欲求於譬類 無能與佛等 
| ji ltar gźan la de dag daṅ | | ’dra ba tsam yaṅ mi (7)gda’ ba |
| de ltar khyod kyis bsags bsags nas | | bdag ñid la ni yon tan bsgrubs | 
Virtues you continually accumulated in yourself so that not even a likeness thereof is found in any other. 
| de lta bu’i tshigs su bcad (6)pa ’dis ñes pa ma lus pa’i bag chags daṅ bcas pa ñan thos la sogs pas sems can gyi don ma lus pa byed par mi nus so źes bya bas na ñes pa daṅ bcas pa’i bag chags spaṅs pa’i phyir dpe med pa ñid bśad nas | yon tan gyis phoṅs pas kyaṅ sems can gyi don byed mi (7)nus źes bya bas na slar yaṅ yon tan phun sum tshogs pa’i dpe med pa ñid | ji ltar gźan la de dag daṅ | | źes bya bas rgyas par bśad par bya ste | ji ltar gźan la de dag daṅ | | ’dra ba tsam yaṅ mi gda’ ba | | de ltar khyod kyis bsags bsags nas | | bdag ñid la ni yon (133a1)tan bsgrubs | | de ltar źes bya ba ni brtson ’grus la sogs pa des so | | bsags bsags nas źes bya ba ni śin tu’i don la kv’a’i rkyen can te | ji ltar zos śiṅ ’gro ba bźin źes bya ba’o | | bya dh’i ña ni ’dzin pa daṅ rgyas pa’i khams kyi don (2)yoṅs su bzuṅ nas brtson ’grus kyis śin tu bsags źes bya ba ste bsdus pa’i don to | | bdag ñid la źes bya ba ni ñid kyi rgyud la’o | | bsgrubs źes bya ba ni bźed pa tsam gyis mṅon du bźag par gyur pa’o | | yon tan ni mi ’jigs pa la sogs pa rnams so | | ’dra ba tsam (3)yaṅ źes bya ba ni ’dra ba tsam yaṅ ṅo | | de dag daṅ źes bya ba ni yon tan rnams kyi’o | | ji ltar źes bya ba ni rnam pa gaṅ gis źes bya ba ste mi gda’ ba źes bya ba daṅ sbyar ro | | gźan la źes bya ba ni bse ru’i rva daṅ ’dra ba’i raṅ saṅs rgyas kyi rgyud la yaṅ mi mṅa’ ba źes bya ba’i don to | | (4)de lta bu’i tshigs su bcad pa de rnams kyis rgyu gaṅ gis dpe med pa kho na bśad do | 
upaghātāvaraṇavan mitakālaṃ pradeśi ca |
sulabhātiśayaṃ sarvam upamāvastu laukikam || 33 
遍觀諸世間 災横多障惱
縱有少分善 易得爲比對 
| ’jig rten pa yi dpe dṅos kun | | gegs bgyid pa daṅ sgrib pa can |
| re źig pa daṅ ñi tshe ba | | śin tu rñed par sra ba lags | 
Every wordly material for comparison is subject to injury and obscuration, limited in time and place, attained very easily. 
| rnam pa gaṅ gis dpe med pa ñid ni | ’jig rten pa yi dpe dṅos kun | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis kyis bśad par bya ste | ’jig rten pa yi dpe dṅos kun | | gegs bgyid pa daṅ sgrib pa can | | (5)re źig pa daṅ ñi tshe ba | | śin tu rñed par sla ba lags | | khyod kyi yon tan bla med la | | gegs bgyid ma mchis rtogs ma mchis | | brtan pa daṅ ni rgyun chags pas | | dpe lta mchis par ga la ’gyur | | de la gegs bgyid pa ni zil gyis gnon pa’o | | sgrib pa ni sgrib pa ste de dag gaṅ (6)la yod pa de ni gegs bgyid pa daṅ sgrib pa can no | | dpe’i dṅos po źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | ’di lta ste dper na re źig ñi ma daṅ zla ba la gegs bgyid pa ni sgra gcan la sogs pa dag gis so | | sgrib pa ni khug rna la sogs pa dag gis so | | re źig pa źes bya ba ni ñin bar ñi ma daṅ (7)mtshan mo zla ba’o | | des na re źig pa dpe’i dṅos po yin no źes rtogs par ’gyur ro źes bya ba’o | ñi tshe ba źes bya ba ni gaṅ gi tshe ’dzam bu’i gliṅ du ñi ma daṅ zla ba dag yin pa de’i tshe byaṅ gi sgra mi sñan du ni ma yin no | | rgyu de’i phyir ni śin tu rñed par sla ba źes bya ba la sogs pa ni śin tu rñed par (133b1)sla ba’i khyad par gaṅ la yod pa de ni śin tu rñed par sla ba’o | | de gaṅ yin źe na | bśad pa | ’jig rten pa’i dpe’i dṅos źes bya ba ni gaṅ gis dper byas pa de ni dpe ste de ñid dṅos po ni rdzas te | dpe’i dṅos po ni ñi ma la sogs pa’o | | ’jig rten pa’i źes bya ba ni ’jig rten (2)pa la grags pa’o | | de bźin du pad+ma daṅ | autpala la sogs pa la yaṅ ci rigs par sbyar bar bya’o | 
advaṃdvinām agamyānāṃ dhruvāṇām anivartinām |
anuttarāṇāṃ kā tarhi guṇānām upamāstu te || 34 
遠離諸過患 湛然安不動
最勝諸善根 無能爲譬喩 
| khyod kyis yon tan bla med la | | gegs bgyid (111b1)ma mchis rtogs ma mchis |
| brtan pa daṅ ni rgyun chags pas | | dpe lta mchis par ga la ’gyur | 
What likeness indeed could there be to your virtues, unrivalled, unapproachable, lasting, turning not aside, unsurpassed? 
| khyod kyi yon tan ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa rnams so | | gegs bgyid ma mchis pa ni gegs bgyid pa daṅ bral ba ste | ñon moṅs pa daṅ ñon moṅs pa ma yin pa’i (3)rmugs pa śin tu mi mṅa’ ba’i phyir mi mthun pa daṅ bral ba źes bya ba’i don to | | rtogs ma mchis źes bya ba ni gźan gyi rgol ba’i man pas zil gyis gnon par ma gyur pa’o | | de bźin du bcom ldan ’das kyis gsuṅs pa ni yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas su gyur pa ṅas chos (4)’di rnams khoṅ du chud pa ma yin źes bya bas ’dir ṅa la su źig rtsod par byed dam | dran pa la ’jug gam źes bya ba’i rgyu mtshan yaṅ ma mthoṅ ṅo | | de lta bu’i rgyu mtshan ma mthoṅ ba ṅas bde ba thob pa daṅ | bsñeṅs pa mi mṅa’ ba thob pa daṅ mi ’jigs pa thob pa yaṅ gnas nas khyu mchog (5)rlabs po che’i gnas su dam bca’ ba daṅ | tshaṅs pa’i ’khor lo bskor ba daṅ | ’khor gyi naṅ du seṅ ge’i sgra yaṅ dag par bsgrags pa źes bya’o | | brtan pa źes bya ba ni re źig pa ma yin pa ste | rtag tu yaṅ dag par rjes su ’gro ba’i phyir ro | | rgyun chags pas źes bya ba ni (6)śes bya thams cad la gegs bgyid pa ma mchis pa’o | | de lta bu’i rnam pa ’dis bla na med pa’i mchog gźan med pa źes bya ba’i don to | | khyod kyi dpe lta mchis par ga la ’gyur źes smos pa la | ga la ni dpe daṅ sbyar ro | | lta źes bya ba ni don gźan ’chad par ’dod pa la’o | | ’gyur (7)ba ni ’gyur źes bya ba’i don to | | khyod kyi ni khyod kyi’o | | ’jig rten pa’i dpe gźan dṅos su na don gźan du ’gyur pa ni med do źes dgoṅs pa de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis po ’dis ñi ma la gegs bgyid pa daṅ ldan źiṅ gegs ma mchis pa la sogs pa’i rnam pas graṅs ji lta ba (134a1)bźin du de bźin gśegs pa’i yon tan rnams kyi dpe med par bśad do | 
goṣpadottānatāṃ yāti gāmbhīryaṃ lavaṇāmbhasaḥ |
yadā te buddhigāmbhīryam agādhāpāram īkṣate || 35 
如來智深遠 無底無邊際
世事喩佛身 牛跡方大海 
| gaṅ tshe khyod kyi dgoṅs pa’i dkyil | | gtiṅ daṅ pha rol med brtags na |
| rgya mtsho zab pa ñid kyaṅ ni | | gnag rjes lta bur sa ler gda’ | 
The depth of the salt ocean becomes shallow as a puddle when the unfathomable, boundless depth of your wisdom is beheld. 
| da ni gaṅ daṅ lhan cig dpe med de kho na bśad par bya ste | de la re źig de bźin gśegs pa’i dgoṅs pa gaṅ yin pa de’i chos gsum ste | zab pa daṅ | brtan pa daṅ | brtan pa daṅ | gsal ba (2)ñid ces bya ba’o | | de la zab pa la brten nas bśad par bya ste | gaṅ tshe khyod kyi dgoṅs pa’i dkyil | | gtiṅ daṅ pha rol med brtags na | | rgya mtsho’i zab pa ñid kyaṅ ni | | ba laṅ rjes ltar sa ler gda’ | | ba laṅ rjes ltar źes bya bas ni ñuṅ ba ñid bśad do | | rgya mtsho’i zab pa (3)ñid la ltos na ba laṅ gi rjes daṅ ’dra bar ’gyur ro | | ci źig tu ’gyur źe na | rgya mtsho’i zab pa ñid ni ba laṅ rjes ltar sa ler gda’ bar ’gyur ro | | rgya mtsho chen po’i zab pa ñid ces bya ba’i don to | | gaṅ gi tshe yin źe na | bśad pa | gaṅ tshe khyod kyi dgoṅs pa’i dkyil | | źes bya ba (4)la sogs pa ni gaṅ gi tshe brtags pa źes bya ba daṅ sbyar ro | gaṅ gi tshe khyod kyi dgoṅs pa’i dkyil ni dgoṅs pa’i gtiṅ med pa brtags na de’i tshe rgya mtsho’i zab pa ñid na ba laṅ gi rjes ltar sa ler gda’ bar ’gyur ro | | rgyu gaṅ gis śe na | | gaṅ tshe khyod kyi dgoṅs pa’i dkyil | | gtiṅ (5)daṅ pha rol med pa ste | | gtiṅ med pa ni ñan thos chen po la sogs pa rnams kyis kyaṅ yoṅs su mi śes pa’i phyir ro | | rgya mtsho’i gtiṅ ni lha ma yin gyis kyaṅ ma rñed pa’i phyir ro | | bcom ldan ’das kyi dgoṅs pa’i dkyil yaṅ pha rol med pa ste | śes bya ma lus pa spyod yul du gyur pa’i (6)phyir daṅ rgya mtsho ni tshad yoṅs su chad pa’i phyir źes bya ba’o | | de lta bu’i rnam pa ’dis rgya mtsho chen po’i zab pa pas bcom ldan ’das kyi dgoṅs pa zab pa tshigs su bcad pa ’dis bśad do | 
śirīṣapakṣmāgralaghu sthairyaṃ bhavati pārthivam |
akampye sarvadharmāṇāṃ tvatsthairye ’bhimukhīkṛte || 36 
深仁荷一切 世間無有比
大地持重擔 喩此實爲輕 
| chos rnams kun gyis mi bskyod (2)pa | | khyod kyi brtan pa mṅon bsams na |
| sa yi brtan pa ñid kyaṅ ni | | śir śa’i ge sar rtse ltar chuṅ | 
The firm weight of the earth becomes light as the tip of a śirīṣa filament when compared with your firmness which nothing in nature can shake. 
| da ni brtan pa’i dpe med pa bśad par bya ste | chos rnams kun gyis mi bskyod pa | | khyod kyis brtan (7)pa mṅon bsams na | | sa yi brtan pa ñid kyaṅ ni | | śir śa’i ge sar rtse ltar chuṅ | | źes bya ba ni śir śa’i śiṅ las byuṅ ba’i me tog gi ’dab ma’o | | ’dab ma de’i rtse mo ni śir śa’i ge sar gyi rtse mo ltar chuṅ bar ’gyur ro | | brtan pa ni mi g-yo ba ñid do | | sa’i źes bya ba ni (134b1)sa’i źes bya ba’i don to | | rgyu gaṅ gis śe na | bśad pa | chos rnams kun gyis mi bskyod pa | | źes bya ba ni gaṅ gi phyir khyod kyi thugs brtan pa gaṅ yin pa de ni chos rnams kun gyis mi bskyod pa źes bya ba’i rigs na byas pa’i byed pa la drug pa’i rkyen can no | | ji ltar bcom ldan (2)’das gyi brtan pa mi bskyod pa yin źe na | de’i thugs don gyi raṅ bźin gyi yul can phyin ci log par smra bas bskyod par mi nus pa’i phyir ro | | de ltar gsuṅs pa ni dge sloṅ gaṅ źig ’di ltar smra ste | ṅa la dge sbyoṅ goo ta mas gsuṅs pa gaṅ yin pa de ni bdag gis smad ciṅ bdag (3)gis gźan la smra’o źes bya ba de ni gnas med do źes bya ba’o | de lta bas na mi bskyod pa kho na’o | | brtan pa mṅon par bsams na ni bsam par bya ba bsams na sa’i brtan pa śir śa’i ge sar rtse ltar chuṅ ba ste | lha mo kha cig gis kyaṅ bskyod par nus pa’i phyir ro | | ’di ltar gsuṅs (4)te | lha mo dge sloṅ ma rdzu ’phrul chen po daṅ ldan pa mthu chen po daṅ ldan pa gaṅ yin pa des kyaṅ sa’i ’du śes rgya chuṅ bas sar byin gyis rlob ciṅ | tshad med pa’i chu’i ’du śes bsams nas g-yo bar byed do źes bya ba’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa des sa’i brtan pa las bcom (5)ldan ’das kyis dgoṅs pa brtan pa’i dpe med pa rab tu bstan to | 
ajñānatimiraghnasya jñānālokasya te mune |
na ravir viṣaye bhūmiṃ khādyotīm api vindati || 37 
愚癡闇已除 牟尼光普照
世智非能譬 如螢對日光 
| thub pa khyod kyi ye śes kyi | | snaṅ bas mi śes rab rib dag |
| ’joms pa’i thad na ñi ma yaṅ | | me khyer tsam du’aṅ mi spyod do | 
Before the light of your knowledge, O Sage, which destroys the darkness of ignorance, the sun does not even attain the level of a firefly. 
| gsal ba ñid kyi dpe med pa bśad par bya ste | thub pa khyod kyi ye śes kyi | | snaṅ bas mi śes rab rib dag | ’joms pa’i thad na ñi ma yaṅ | | me khyer tsam du’aṅ mi spyod do | | mi śes rab rib dag ’joms pa’i | | (6)źes bya ba la | mi śes pa ni ma rig pa’o | | de ñid rab rib ste | yaṅ dag pa’i don gyi lta ba bsgribs pa’i phyir ro | | mi śes pa’i rab rib ’joms pa gaṅ yin źe na | ye śes kyi snaṅ ba ste | ye śes ni thugs so | | de ñid snaṅ ba ste | ’phags pa’i bden pa bźi yaṅ dag par gsal bar (7)mdzad pa’i phyir ro | | de’i ye śes kyi snaṅ ba’i yul la źes ’chad par ’gyur ro | | khyod kyi ni khyod kyi’o | | thub pa gsum daṅ ldan pa’i phyir na thub pa’o | | mi’i sgra ni spyod pa dag gaṅ med pa ste | mi spyod ces bya ba’i don to | | gaṅ gis mi spyod ce na | ñi ma ni ñi ma yis so | | gaṅ du mi spyod (135a1)ce na | bśad pa | ye śes mi snaṅ ba’i yul daṅ sbyar ro | | ci źig mi spyod ce na | bśad pa | thad na me khyer tsam du yaṅ | | źes pa ni me khyer gaṅ yin pa de ni me khyer ro | | me khyer ni gsal ba daṅ ldan pa’i srin bu de’i thad na gsal ba ste | de’i de ’thad pa’i yul (2)yin no źes bya’o | | snaṅ ba de tsam yaṅ ñi mas mi nus te | bden pa’i yul mṅon du ma gyur pa’i phyir ro źes bya ba’o | 
malinatvam ivāyānti śaraccandrāmbarāmbhasām |
tava vāgbuddhiceṣṭānāṃ śuddhiṃ prati viśuddhayaḥ || 38 
如來三業淨 秋月皎空池
世潔喩佛身 倶成塵濁性 
| khyod kyi gsuṅ thugs mdzad spyod rnams | | (3)dag pa’i gan na ston zla daṅ |
| chu daṅ nam mkha’i dag pa rnams | | dri ma can ni lta bur gda’ | 
The purity of moon, sky, and water in autumn become as if sullied when set against the purity of your words, mind, and actions. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa des bcom ldan ’das kyi thugs dpe med pa ñi ma’i snaṅ ba bas gsal ba ñid bśad nas | yon tan gźan rnams kyi yaṅ dpe med par (3)bśad par bya ste | khyod kyi gsuṅ thugs mdzad spyod rnams | | dag pa’i gan na ston zla daṅ | | chu daṅ nam mkha’i dag pa rnams | | dri ma can ni lta bur gda’ | | dri ma med pa yaṅ dri ma can ñid lta bur snaṅ ste | dag pa rnams źes bya ni bśad par ’gyur ro | | gaṅ gis śe na | bśad pa | (4)ston zla daṅ chu daṅ nam mkha’i źes bya ba ni sprin la sogs pa rnams kyis dri ma can du ’gyur srid pa’i phyir ston ka’i sgra ni re re daṅ sbyar ro | | ston ka’i zla ba daṅ chu daṅ nam mkha’i źes bya ba ni zlas dbye ba’i sñiṅ po can bdun pa de ni skyes bu’i bsdu ba’o | | gaṅ la ltos nas śe na | bśad pa | (5)dag pa’i gan na źes bya ba ni dag pa la ltos na źes bya ba’i don to | | de la bcom ldan ’das kyi gsuṅ gi dag pa’i gan na ston ka’i zla ba’i dag pa daṅ | thugs kyi dag pa’i gan na ston ka’i nam mkha’i dag pa daṅ | spyod pa ni sku’i phrin las te | de’i dag pa’i gan na ston ka’i chu’i dag pa (6)dri ma can ñid ltar gda’ ba ste | yoṅs su ma dag pa’i lus daṅ ṅag daṅ yid kyi las las byuṅ ba bag chags daṅ bcas ñon moṅs pa ma lus pa’i dri ma daṅ bral ba’i phyir ro | 
anena sarvaṃ vyākhyātaṃ yat kiṃ cit sādhu laukikam |
dūre hi buddhadharmāṇāṃ lokadharmās tapasvinaḥ || 39 
如上諸所引 世中殊勝事
佛法逈超過 俗事可哀愍 
| ’jig rten legs pa gaṅ ci’aṅ ruṅ | | thams cad bsṅos na’aṅ der bas te |
| ñon moṅs ’jig rten chos rnams kyis | | saṅs rgyas chos la khyad mi khor | 
In naming these I have named every worldly good; for the paltry elements of the world are far removed from the elements of the Buddha. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa des ston ka’i zla ba la sogs pa rnams las bcom ldan ’das kyi gsuṅ la (7)sogs pa rnams kyi dpe med pa ñid bśad nas | dpe med par bstod pa ñe bar bsdu bar bya ba’i phyir bśad pa ni | ’jig rten legs pa gaṅ ci’aṅ ruṅ | | thams cad bsṅos na’aṅ der bas te | | ñon moṅs ’jig rten chos rnams kyis | | saṅs rgyas chos la khyad mi khor | | thams cad (135b1)bsṅos na’aṅ der bas te | | źes bya ba la | der bas te źes bya ba ni ba laṅ rjes ltar sa ler gaṅ gda’ źes bya ba la sogs pa thams cad bśad zin pa źes bya ba’o | | rgya mtsho’i zab pa la sogs pa ñe bar bśad pa gaṅ yin pa de ni tshig tsam ste | gźuṅ ’di ñid kyi don gyis go bas (2)gźan thams cad kyaṅ dpe ma yin no źes bsdus nas bśad pa’o | | thams cad gaṅ yin źe na | bśad pa | ’jig rten legs pa gaṅ ci’aṅ ruṅ | | źes smos pa la gaṅ ci’aṅ ruṅ ba ni pad+ma daṅ | autpala la sogs pa ste | legs pa ni mdzes śiṅ ’jig rten pa la grags pa gaṅ yin pa (3)de yaṅ khyod kyi dpe ma yin no źes dgoṅs pa’o | | rgyu gaṅ gis śe na | bśad pa | saṅs rgyas chos la khyad mi khor | | źes smos pa la | khyad mi khor źes bya ba ni khyad par maṅ po gegs ma mchis pa źes sṅar bśad pa’i phyir ro | | ci ni gaṅ gi phyir źes bya ba’i don la’o | | saṅs (4)rgyas chos la źes bya ba ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa rnams so | | ’jig rten chos rnams źes bya ba ni ’jig rten pa la grags pa’i ñi ma la sogs pa’o | | ’dir chos kyi sgra ni dṅos po tsam gyi tshig tu khoṅ du chud par bya’o | | ñon moṅs pa źes bya ba ni gegs bgyid pa daṅ (5)sgrib pa la sogs pa ji ltar bśad pas ’jig pa daṅ ldan pa’o | | bśad pa ni ’di yin te | gaṅ gi phyir | ñon moṅ ’jig rten chos rnams kyis | | saṅs rgyas chos la khyad mi khor | | de’i phyir na | ’jig rten legs pa gaṅ ci’aṅ ruṅ | | thams cad bsṅos na’aṅ der bas te | | źes (6)bya ba gaṅ yin pa de yaṅ khyod kyi dpe yaṅ ma yin no źes bya ba’o | 
yasyaiva dharmaratnasya prāptyā prāptas tvam agratām |
tenaiva kevalaṃ sādho sāmyaṃ te tasya ca tvayā || 40 
聖法珍寶聚 佛最居其頂
無上無比中 唯佛與佛等 
| rin chen chos gaṅ brñes (4)nas khyod | | mchog tu gyur pa de ñid daṅ |
| khyad du bsgrun źiṅ de daṅ ni | | khyod daṅ bsgrun ldom kho nar bas | 
Only to that jewel of the Law, by the gain of which you gained preeminence, do you bear resemblance, O Kindly One, and only it resembles you. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa ’di rnams kyis ’jig rten pa’i dpe las dpe med pa bśad nas | bcom ldan ’das kyis ’jig rten las ’das pa’i dpes dpe med pa bśad par bya ste | rin chen chos gaṅ brñes nas khyod | | mchog (7)tu gyur pa de ñid daṅ | | khyod du bsgrun źiṅ de daṅ ni | | khyod daṅ bsgrun ldom kho nar bas | | rin chen chos gaṅ źes smos pa la | bla na med pa yaṅ dag par rdzogs pa’i byaṅ chub ni ’dir rin chen chos su ’thad kyi mya ṅan las ’das pa ni ma yin te | ñan thos la sogs pa rnams kyis kyaṅ de thob (136a1)pa’i phyir ro | | brñes nas źes bya ba ni yaṅ dag par rjes su ’gro ba’am mṅon du gyur pas so | | khyod mchog tu gyur pa źes bya ba ni sems can ma lus pa’i mchog tu gyur źes bya ba’i don to | | gaṅ źig sems can rkaṅ med dam | rkaṅ gñis pa ’am | rkaṅ maṅs źes bya ba gaṅ (2)yin pa’i sems can de rnams las de bźin gśegs pa dgra bcom pa yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas mchog yin no źes bya ba ni mdo’i tshig yin no | | de źes bya ba ni rin chen chos so | | ñid kyi sgra ni ṅes par gzuṅ ba ste | de ñid kyis ni gźan gyi ni ma yin no | | kho nar bas pas sgra ni yoṅs (3)su dag par brjod pa’o | | yoṅs su dag pa’i phyir legs te | | źes bya ba ni bcom ldan ’das la bod pa’o | | saṅs rgyas rin po che dag yoṅs su dag pa’i phyir bsgrun pa la ni skyon med do źes dgoṅs pa’o | | de ñid kyi phyir na bśad pa | de daṅ khyod ni źes smos pa de źes bya ba ni chos rin chen gyi’o | | (4)daṅ gi sgra ni bsgrun ldom źes bya bar rjes su draṅ ba’i phyir ro | | khyod ces bya ba ni bcom ldan ’das daṅ bsgrun pa’i phyir rin chen chos kyi dpe daṅ de’i khyod ces bya ba daṅ mdor bsdus pa’o | | spel ma las kyaṅ slob dpon phyogs kyi glaṅ pos khyad par du bstod de | yaṅ na de yaṅ khyod mtshuṅs (5)min | | gaṅ phyir gñi ga mñam pa ñid | | tshad ma mkhan gyis brjod par nus | | de ni sus kyaṅ rtogs mi ’gyur | | źes bśad do | | de’i dgoṅs pa ni ’di yin te | glaṅ daṅ glaṅ rgod dag la khyad par yod na yaṅ tshad ma la sogs pa spyi’i śes pas dper brjod par bya ste | glaṅ ji lta ba (6)de bźin du glaṅ rgod do | | yaṅ na glaṅ rgod ji lta ba de bźin du glaṅ źes bya ba’o | | de bźin du de bźin gśegs pa daṅ | rin chen chos dag gi tshad ma ni gaṅ gis kyaṅ mi śes so | | de’i phyir khyod kyi rin chen chos ni dpe ma yin gyi | | de’i yaṅ khyod kyi ma yin źes bya ba’o | 
ātmecchācchalamātraṃ tu sāmānyopāṃśu kiṃ cana |
yatropakṣipya kathyeta sā vaktur atilolatā || 41 
如來聖智海 隨樂歎少分
鄙詞讃勝徳 對此實多慚 
| gaṅ la spyi tsam bstun nas ni | | cuṅ zad brjod par bgyid pa de |
| smra ba po yi raṅ dga’ daṅ | | thabs daṅ gcam bu tsam du bas | 
But where something with a hint of similarity is adduced by way of comparison with you, being merely the delusion of a man's own wish, that is great wantonness on the part of the speaker. 
| gal te bcom ldan (7)’das kyi dpe med na gsuṅ ’di dag ni zla ba las bdud rtsi ’dzag pa bźin du ’byuṅ źes bya bas dper ji ltar byas śe na | bśad pa | gaṅ la spyi tsam bstun nas ni | | cuṅ zad brjod pa bgyid pa de | | smra ba po yi raṅ dga’ daṅ | | thabs daṅ gcam bu tsam du bas | | raṅ dga’ źes bya (136b1)ba ni raṅ gi ’dod pa ste de ni ’gal ba tsam mo | | tsam gyi sgras ni dpe med pa źes bśad do | | gaṅ yin źe na | bśad pa | gaṅ la spyi tsam bstun nas ni | | źes smos pa la | spyi ni gaṅ gźan la yaṅ yod pa’o | | bstun pa ni chos rnams yoṅs su brtag pa’o | | cuṅ zad ces bya ba ni cuṅ (2)zad ces bya ba’i don to | | bśad pa ni ’di yin te | chos gźan daṅ spyi yis khyod kyi dpe yid kyis byas pa gaṅ yin pa de ni raṅ dga’ bas na ’gal ba tsam yin te dpe ni ma yin no | | gaṅ la bstan nas ni źes bya ba la sogs pa smos pa la | gaṅ la źes bya ba ni dṅos po gaṅ la spyi daṅ (3)bstun nas dpe ñid kyi tshig gis brjod par bgyid pa gaṅ yin pa de ni gaṅ zag smra ba po gcam bu tsam du bas pa ste śin tu gcam bu źes bya ba’i don to | | de’i phyir na bcom ldan ’das dpe med do źes bya ba ste | dpe med pa la bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| dpe med pa la bstod pa ste le’u gsum (5)pa’o || 
 
| dpe med pa la bstod pa’i bśad pa ste (4)le’u gsum pa’o || 
4. Adbhutastavaḥ 
 
 
Praise of Wonders 
 
pratanv iva hi paśyāmi dharmatām anucintayan |
sarvaṃ cāvarjitaṃ māravijayaṃ prati te jagat || 42 
時俗覩降魔 一切咸歸伏
觀彼同眞性 我謂等輕毛 
|| khyod ni bdud las rnam rgyal te | | ’gro kun dad par mdzad pa yaṅ |
| bdag gis chos ñid rjes bsams na | | chen po ltar gaṅ ma mthoṅ ṅo | 
Considering the true nature of things I look upon your victory over Māra as but a trivial matter, though all the world is amazed thereby. 
|| da ni rmad du byuṅ ba la bstod pa | khyod ni bdud las rnam rgyal te | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis kyis bśad par bya ste | khyod ni bdud las rnam rgyal te | | ’gro kun dad par mdzad pa yaṅ | | bdag gis chos ñid rjes bsams na | | chen po ltar (5)gaṅ ma mthoṅ ṅo | | sdaṅ bas rgol bar rtsol byed pa | | maṅ po’aṅ gźom par bya ba ni | | khyad par gnas la brten pa yi | | bzod pa’i tshigs su mtshar mi che | | chen po ltar gaṅ ma mthoṅ ṅo | | źes bya ba ni rmad du byuṅ ba lags źes bya ba’i tshigs su bcad pa gsum pa’i mthar bśad (6)par ’gyur ro | | chen po ma mthoṅ ba ni chuṅ ba’o | | ltar gyi sgra ni dper ro | | gaṅ gi sgra ni tshig kha skoṅ ba’o | | khyod kyi ñan thos gnas brtan ñer sbas kyaṅ bdud las rgyal lo źes thos nas khyod ni bdud las rgyal ba ni chen po ltar ṅo mtshar rmad du byuṅ ba ma mthoṅ ṅo źes bya bar dgoṅs pa’o | | (7)chos ñid rjes bsams na źes bya ba ni chos rnams kyi raṅ bźin ni chos ñid de | saṅs rgyas kyi chos rnams ñuṅ ṅu rjes su bsams na źes bya ba’i don to | | spyaṅ ki las seṅ ge rgyal ba źes mkhas pa rnams ṅo mtshar bar mi ’gyur ro | | bdag ñid kyi nus pa’i rjes su dpag pas kyaṅ ’gro kun dad (137a1)par źes bya ba la sogs pa smos pa la | ’gro kun źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | dad par źes bya ba ni ṅo mtshar du gyur pa’o | | bdud las rgyal źes bya ba bdud las rgyal ba la brten nas so | | bdud ni ’dod pa’i lha źes bya ba lha’i bu ’byuṅ po bye ba sum cu rtsa drug (2)gis yoṅs su bskor ba mda’ bo che daṅ | mduṅ thuṅ brgya bcom ldan ’das la bsnun par byed ciṅ | tiṅ ṅe ’dzin gyi gegs byed pa’i phyir ñe bar gnas pas bgegs phra mo yaṅ byed ma nus źes bya ba’o | | khyod de las rgyal ba gaṅ yin pa de ni ’gro bas ṅo mtshar du brtsi ste | bdag (3)gis ni ma yin no źes bya bar dgoṅs pa’o | 
mahato ’pi hi saṃrambhāt pratihantuṃ samudyataḥ |
kṣamāyā nātibhāro ’sti pātrasthāyā viśeṣataḥ || 43 
假令大戰陣 智勇能摧伏
聖徳超世間 降彼非爲喩 
| sdaṅ bas rgol bar rtsol byed pa | | maṅ po’aṅ gźom par bya ba ni |
| khyad par gnas la brten pa yi | | bzod pa’i tshigs (6)su mtshar mi che | 
For they who rise up to assault, though their fury be great, are not too heavy a load for Patience to bear, especially when in a worthy vessel. 
| rgyu ci’i phyir źe na | bśad pa | rgol ba maṅ po’aṅ źes bya ba ni rgyas pa’o | | maṅ po źes bya ba ni ma lus pa ste | mthu daṅ ldan pa źes bya ba’i don to | | ’aṅ źes bya ba’i sgra ni gaṅ gi phyir źes bya ba’i don to | | sdaṅ bas rgol bar źes bya ba ni (4)mi ’gal ba’i bsams pas so | | gźom par bya ba źes bya ba ni rgyal ba’i phyir ro | | rtsol byed pa źes bya ba ni ñe bar gnas pa’o | | bzod pa’i tshigs su mtshar mi che | | źes bya ba ni ñan thos kyi gnas skabs la yaṅ bzod pas gźom par bya ba’i phyir dka’ ba byed pa ni ma yin no | | (5)khyad par gnas la brten pa ni bskal pa graṅs med pa gsum gyis dri ma med pa’i bsod nams daṅ ye śes thob par bya ba’i phyir skye ba phyi ma daṅ ldan pa’i byaṅ chub sems dpa’ ni khyad par gyi gnas so | | de la brten pa’i bzod pas bdud kyi ’khor daṅ mṅag gźug pa mi sdug pa (6)rnams las rgyal bar bya ba śin tu sla ba’i phyir na de ni ṅo mtshar mi che’o | 
yat tu mārajayānvakṣaṃ sumahat kleśavaiśasam |
tasyām eva kṛtaṃ rātrau tad eva paramādbhutam || 44 
隣次降魔後 於夜後分中
斷諸煩惱習 勝徳皆圓滿 
| gaṅ tshe bdud rnams mṅon btul ba | | de yi nub mo kho na la |
| ñon moṅs śin tu che spaṅs pa | | de ñid rmad du byuṅ ba lags | 
But your vast slaughter of impurities, accomplished that same night after the conquest of Māra, that is indeed most wonderful. 
| da ni bcom ldan ’das kyi rmad du byuṅ ba gaṅ yin źe na | bśad pa | gaṅ tshe bdud rnams mṅon btul ba | | de yi nub mo kho na la | | ñon moṅs śin tu che spaṅs pa | | de ñid rmad du byuṅ ba lags | | gaṅ tshe (7)bdud rnams mṅon btul ba | | źes bya ba la sogs pa bśad par ’gyur ro | | kho na’i sgra ni don gźan ’chad par ’dod pa’o | | bdud rnams mṅon btul ba źes bya ba ni gsod pa’i chos la ñe bar sbyor bas na bdud ni lha’i bu’i bdud do | | de mṅon btul ba ni de’i ’og tu źes bya ba’i (137b1)don to | | ñon moṅs śin tu che spaṅs pa | | źes bya ba la | ñon moṅs pa źes bya ba ni ’dod chags la sogs pa rnams te | spaṅs pa ni ñon moṅs pa spaṅs pa’o | | de ni ñan thos pas kyaṅ byed | | ces bya ba’o | | śin tu che ba źes bya ba ni khyad par te | bag chags kyaṅ spaṅs pa’i (2)phyir ro | | de’i nub mo kho na la źes bya ba ni gaṅ gi nub mo la tiṅ ṅe ’dzin ñams par bya ba’i phyir bdud ñe bar gnas pa de ñid rmad du byuṅ ba ste | rnam par g-yeṅ ba’i rkyen daṅ phrad na yaṅ ñon moṅs pa śin tu che ba spaṅs pa gaṅ yin pa de ñid rmad du byuṅ ba yin gyi bdud las rgyal ba ni ma yin (3)no | 
tamovidhamane bhānor yaḥ sahasrāṃśumālinaḥ |
vīra vismayam āgacchet sa tīrthyavijaye tava || 45 
聖智除衆闇 超過千日光
摧伏諸邪宗 希有無能比 
| ’od zer phreṅ ba stoṅ ldan pa’i | | ñi mas mun bsal gaṅ lags daṅ |
| dpa’ bo khyod kyis mu stegs las | | rgyal bar mdzad pa (7)ci źig mtshar | 
He who is amazed at the dissipation of darkness by him whose garland is a thousand rays might wonder, O Hero, at your victory over the tīrthikas
| ’o na bcom ldan ’das kyis cho ’phrul chen po bstan pas ’od sruṅs rdzogs byed pa la sogs pa’i mu stegs pa btul ba de yaṅ rmad du byuṅ ba yin na de ñid ṅes par ’dzin pa ci’i phyir źe na | bśad pa | ’od zer phreṅ bstod ldan pa’i | | ñi mas mun pa bsal gaṅ lags | | dpa’ bo (4)khyod kyis mu stegs las | | rgyal bar mdzad pa ci źig mtshar | | mun bsal źes bya ba la sogs pa smos pa la mun pa bsal ba ni mun nag bsal ba’o | | ñi ma ni ñi ma źes bya’o | | ji lta bu yin źe na | bśad pa | ’od zer phreṅ ba stoṅ ldan pa’i | | źes smos pa la | ’od zer ni ’od zer (5)rnams so | | stoṅ yaṅ yin la ’od zer phreṅ ba yaṅ yin pas na ’od zer phreṅ ba stoṅ ste | de gaṅ la yod pa de ni ’od zer phreṅ ba stoṅ ldan pa’o | | ’od zer gyi phreṅ ba stoṅ daṅ ldan pa des mun pa bsal ba ni ṅo mtshar ba ma yin no | | de la yoṅs su mi rtog pa’i gaṅ zag ṅo mtshar bar gyur pa gaṅ (6)yin pa de ni des ṅo mtshar źes sems so | | khyod kyis mu stegs las rgyal bar mdzad pa ni ṅo mtshar ba źes pa daṅ sbyar ro | | dpa’ bo źes bya ba ni bod pa’i tshig daṅ rgyu yaṅ bstan to | | gaṅ gi phyir brtson ’grus kyi che ba daṅ ldan pa’i phyir de bas na khyod ni dpa’ bo’o | | mu stegs pa de rnams (7)brtson ’grus dman pa’i śa ra dva ti’i bu la sogs pa ñan thos rnams kyis kyaṅ btul bde bas na khyod kyis de las rgyal bar mdzad pa ni ṅo mtshar ba ma yin no | 
sarāgo vītarāgeṇa jitaroṣeṇa roṣaṇaḥ |
mūḍho vigatamohena tribhir nityaṃ jitās trayaḥ || 46 
三善根圓滿 永滅貪恚癡
種習悉已除 清淨無能喩 
| ’dod chags bral bas chags bcas daṅ | | źe sdaṅ bral bas źe sdaṅ can |
| gti mug bral bas rmoṅs pa ste | | gsum pos rtag tu gsum dag btul | 
Three have ever been conquered by three: the passionate by the passionless, the wrathful by the victor over wrath, the foolish by the free from folly. 
| ’di’i phyir na yaṅ ṅo mtshar ba ma yin te de’i phyir | ’dod chags bral bas chags bcas daṅ | | źes bya ba’i rgyas par (138a1)bśad par bya ste | ’dod chags bral bas chags bcas daṅ | | źe sdaṅ bral bas źe sdaṅ can | | gti mug bral bas rmoṅs pa ste | | gsum pos rtag tu gsum dag btul | | ’dod chags daṅ źe sdaṅ daṅ gti mug daṅ bcas pa’i gaṅ zag gsum ’dod chags (2)daṅ bral ba daṅ | źe sdaṅ daṅ bral ba daṅ | gti mug daṅ bral ba daṅ | gaṅ zag gsum gyi rim pa ji lta ba bźin du rtag tu btul lo | | de rnams kyaṅ mu stegs pa ni ’dod chags daṅ ldan pa yin gyi | | khyod ni rnam par grol ba ste | | de bas na ji ltar khyod kyis mu stegs las rgyal (3)ba ṅo mtshar ba ma yin no źes bya ba ni mdor bsdus pa’i don to | 
praśaṃsasi ca saddharmān asaddharmān vigarhasi |
anurodhavirodhau ca na staḥ sadasatos tava || 47 
妙法尊恒讃 不正法恒非
於斯邪正處 心無有憎愛 
| dam chos rab tu bstod pa daṅ | | dam chos ma lags smod mdzad kyaṅ |
| dam pa dag daṅ tha ma la | | (112a1)khyod ni chags daṅ khro mi mṅa’ | 
You praise good elements, you blame bad elements; but towards good beings and bad you have neither liking nor disliking. 
| ’o na bcom ldan ’das kyi ṅo mtshar ba ji lta bu yin źe na | bśad pa | dam chos rab tu bstod pa daṅ | | dam chos ma lags smod mdzad kyaṅ | | dam pa dag daṅ tha mal | | khyod ni chags daṅ khro mi mṅa’ | | dam chos (4)rab tu bstod pa daṅ | | źes smos pa la | bstod pa ni bstod pa’o | | dam chos ni rnam par byaṅ ba’i phyogs kyi dge ba źes bya ba’i don to | | dam chos ma lags pa źes bya ba ni kun nas ñon moṅs pa’i phyogs kyi ñon moṅs pa źes bya ba’i don to | | smod mdzad ces bya ba ni smod par (5)mdzad pa’o | | chags daṅ źes bya ba ni rjes su chags pa’o | | khro ba ni khoṅ khro ba’o | | de dag khyod la mi mṅa’ ba | | źes bya ba’i don to | | gaṅ la źe na | smras pa | dam pa dag daṅ tha mal | | źes bya ba ni dge ba can daṅ | mi dge ba can dag la rim pa ji lta ba bźin du (6)chags pa daṅ khro ba mi mṅa’ ba’o | | ’on kyaṅ gźan la smad par mdzad pa’i phyir bstod pa mdzad pa’am | smod pa mdzad pa de gñi ga yaṅ źes dgoṅs pa’o | 
naivārhatsu na tīrthyeṣu pratighānunayaṃ prati |
yasya te cetaso ’nyatvaṃ tasya te kā stutir bhavet || 482  
於聖弟子衆 及外道師徒
於彼違順中 佛心初無二 
| dgra bcom pa daṅ mu stegs la | | rjes su chags daṅ khoṅ khro bar |
| khyod kyi thugs ni mi ’gyur na | | khyod la bstod du ci źig mchis | 
What praise could be found for you in whose mind was no movement of revulsion or inclination towards Arhat or tīrthika
| ’di yaṅ ṅo mtshar ba ste | gaṅ gi phyir | dgra bcom pa daṅ mu stegs la | | rjes su chags daṅ khoṅ khro bar | | khyod (7)kyi thugs ni mi ’gyur na | | khyod la bstod du ci źig mchis | | dgra bcom pa daṅ mu stegs la | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | khyod kyi thugs ni mi ’gyur na | | źes bya bas ’chad par ’gyur ro | | dgra bcom pa źes bya ba ni ñes pa ma lus par spaṅs par gyur pa dag (138b1)la’o | | mu stegs la źes bya ba ni rdzogs byed la sogs pa rnams la’o | | rjes su chags daṅ khoṅ khro bar | | źes bya ba ni chos ñid la gnod par byed pa’i mu stegs pa rnams la khoṅ khro bas gaṅ gi thugs ni mi ’gyur ba ste | de rnams la khoṅ khro bar mi ’gyur ro źes dgoṅs (2)pa’o | | ’phags pa kun dga’ bo la sogs pa’i dgra bcom pa rnams la gaṅ gi che kun dga’ bo dgon pa pa | phyag dar khrod pa | phug la chags pas ’dod pa la mi ltos par ba lta źes bya ba de ltar khyod kyis yun riṅ por bźed pa’i thugs la dgoṅs pa dgra bcom pa thob pas yoṅs (3)su rdzogs par byed pa la chags pas thugs ni mi ’gyur ba ste | | de rnams la chags par mi ’gyur ba’o | de daṅ ’dra ba’i rmad du byuṅ ba’i yon tan daṅ ldan pa khyod la bstod du ci źig mchis pa ni gźan dam par bstod pa gaṅ gis te | bstod pa de ni ma mchis źes bya ba’i don to | 
guṇeṣv api na saṅgo ’bhūt tṛṣṇā na guṇavatsv api |
aho te suprasannasya sattvasya pariśuddhatā || 493  
於徳情無著 徳者亦非貪
善哉極無垢 聖智恒圓潔 
| yon tan rnams la’aṅ ma chags la | | yon tan can la’aṅ bźed mi mṅa’ |
| kye ma’o (2)khyod kyi thugs stobs ni | | rab daṅ yoṅs su dag pa lags | 
In you was no attachment even to virtues, no desire even towards the virtuous; ah! the supreme purity of your most tranquil being! 
| (4)rmad du byuṅ ba gźan yaṅ bśad par bya ste | yon tan rnams la’aṅ ma chags la | | yon tan can la’aṅ bźed mi mṅa’ | | kye ma’o khyod kyi thugs stobs na | | rab daṅ yoṅs su dag pa lags | | yon tan rnams la’aṅ ma chags la | | źes smos pa la | yon tan rnams ni (5)stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa rnams la’o | | byaṅ chub sems dpa’i gnas skabs su yon tan rtsva daṅ ’dra bar mi brtsi ba daṅ | de rnams la yaṅ ma chags pa ni chags par ma gyur pa ste | de rnams ’phil bar bya ba’i phyir ro | | rgyur gyur pa’i yon tan de rnams kyis sems (6)can rnams yon tan daṅ ldan par mdzad ces pas na rtsol ba la gnas par ro | | de rnams la bźed pa mi mṅa’ ba ni bsam gtan la sogs pa’i yon tan daṅ ldan par gyur pa la yaṅ ñon moṅs pa can gyi bźed pa mi mṅa’ ba’o | | de’i phyir na kye ma’o rab daṅ źes bya ba la | kye ma’o źes bya (7)ba ni ṅo mtshar ba’o | | khyod ni khyod kyi’o | | rab daṅ źes bya ba ni sṅar bśad pa’i cho gas ’dod chags la sogs pa’i rñog pa daṅ bral ba’o | | thugs stobs źes bya ba ni thugs so | | yoṅs su dag pa ni dri ma daṅ bral ba źes bya ba’i don to | 
indriyāṇāṃ prasādena nityakālānapāyinā |
mano nityaprasannaṃ te pratyakṣam iva dṛśyate || 50 
諸根常湛寂 永離迷妄心
於諸境界中 現量由親覩 
| dbaṅ po rnams ni rab daṅ ba | | dus rnams rtag tu mi ñams pas |
| khyod thugs rtag tu daṅ ba dag | | mṅon sum gyur pa bźin du gda’ | 
Because of the ever-unaltering calm of your senses your ever-tranquil mind is seen as though plain to the eye. 
| dbaṅ po rnams ni rab daṅ ba | | źes bya (139a1)ba’i tshigs su bcad pas rmad du byuṅ ba ’di yaṅ bśad par bya ste | dbaṅ po rnams ni rab daṅ ba | | dus rnams rtag tu mi ñams pas | | khyod thugs rtag tu daṅ ba dag | mṅon sum gyur ba bźin du gda’ | | rten la brten pa ñe bar ’dogs pa mig la sogs pa la (2)brten pa’i dbaṅ po de rnams rab daṅ ba ni dri ma med pa ste | khro ba la sogs pas byas pa’i bźin ’gyur ba daṅ bral ba’i phyir źes bya ba’o | | ji ltar skye ba gtsaṅ ba’i bram zes bśad pa ni bcom ldan ’das go ta ma’i spyan ni rab tu daṅ ba daṅ | źal gyi mdog dag pa daṅ | sku mdog dkar ba (3)gaṅ yin pa de ni dbaṅ po daṅ ba’i phyir ro | | dper na kye go ta ma ji ltar chu bo ’dzam bu’i gser gyi raṅ bźin gyi goṅ bu gser mgar mkhas pas bdar nas ras dkar po la bźag na śin tu snaṅ ba daṅ | ’dis pa daṅ | rnam par gsal bar gyur pa de bźin du bcom ldan ’das goo ta ma’i dbaṅ po dag (4)rab tu daṅ ba źes bya ba ni sṅa ma bźin no | | dus rnams rtag tu mi ñams pas | | źes bya ba ni rtag tu mi ñams pa’i ṅaṅ tshul can te dus thams cad du źes bya ba’i tha tshig go | | thugs źes bya ba ni thugs so | | rtag tu daṅ ba źes bya ba ni rtag tu dag pa’o | | mṅon sum gyur pa bźin du źes bya ba (5)ni thugs daṅ ba med na dbaṅ po rnams daṅ bar mi ’gyur ro | | khoṅ stoṅ gi naṅ me gnas pa’i | | śiṅ las lo ma ’byuṅ mi ’gyur | | źes de ltar bśad pa’o | | de bas na dbaṅ po’i daṅ ba las thugs kyi daṅ ba mtshon par ’gyur ro | | de’i thugs kyi daṅ ba gźan gyi sems mi śes pas (6)mṅon sum du ma gyur pa’i phyir bźin źes bya ba ni dper ro | 
ā bālebhyaḥ prasiddhās te matismṛtiviśuddhayaḥ |
gamitā bhāvapiśunaiḥ suvyāhṛtasuceṣṭitaiḥ || 51 
念慧窮眞際 非凡愚所測
善安立語言 證彼亡言處 
| raṅ bźin dam pa legs gsuṅs daṅ | | mdzad spyod bzaṅ pos (3)bsgrags pas na |
| khyod kyi blo gros dgoṅs pa dag | | rnam dag byis pa’i bar la grags | 
Even to the foolish are the purities of your thought and memory well known, being made plain by the good words and good actions which revealed your nature. 
| gźan rmad du byuṅ ba bśad par bya ste | raṅ bźin dam pa legs gsuṅs daṅ | | mdzad spyod bzaṅ pos bsgrags pas na | | khyod kyi blo gros dgoṅs pa dag | rnam dag byis pa’i bar la grags | | źes bya ba ni rgyas (7)pa’o | | byis pa’i bar źes bya ba ni byis pa rnams las kyaṅ brtsams źes bya ba’i don to | | grags źes bya ba ni rab tu grags pa’o | | khyod kyi ni khyod kyi’o | | de gaṅ yin źe na | blo gros dgoṅs pa dag ni mi ’jigs pa la sogs pa’i blo gros te | śes rab kyi raṅ bźin yin pa’i phyir (139b1)ro | | dran pa ñe bar gźag pa gsum ni dgoṅs pa’o | | de dag gi rnam par dag pa ni ñon moṅs pa’i dri ma daṅ bral ba’i phyir ro | | de dag ji ltar byis pa rnams kyi bar la yaṅ grags śe na | smras pa | gaṅ gi phyir bsgrags pa źes bya ba ni rtogs śiṅ gsal bar gyur pa’o | | raṅ (2)bźin ni dgoṅs pa ste | de ñid mi ’jigs pa la sogs pa’i sems daṅ sems las byuṅ ba’i tshogs so | | de’i bsgrags pa ni rtags su gyur pa źes bya ba’i don to | | legs gsuṅs mdzad spyod bzaṅ po źes bya ba la | legs gsuṅs ni yoṅs su dag pa’i gsuṅ gi phrin (3)las so | | mdzad spyod bzaṅ po ni yoṅs su dag pa’i sku’i phrin las so | | bźad pa chuṅ ba’i bcom ldan ’das kyis sṅas pa’i yon tan rnams kyaṅ de dag gis gsal bar byas źes bya ba ste | gsaṅ ba gsal bar byas pa bźin no | | de bas na de rnams bsgrags pa yin no | | (4)de dag kyaṅ thugs dag pa mod na rnam par dag par mi ’gyur ro źes bya bas ni thugs kyi rnam par dag pa gsal bar mdzad do | | de bas na byis pa’i bar la yaṅ saṅs rgyas kyi chos zab mo rab tu grags so | | de ltar ’jig rten pa yaṅ zer te | rnam pa rtags daṅ ’gro ba daṅ | | spyod (5)pa daṅ ni smra ba daṅ | | mig daṅ gdoṅ gi rnam pa yis | | naṅ gi yid ni śes par bya | | źes bya bas rmad du byuṅ bar bstod pa bśad do | 
 
 
| rmad du byuṅ ba’i bstod pa ste le’u bźi pa’o || 
 
| rmad du byuṅ ba la bstod pa’i bśad pa ste le’u bźi pa’o || 
5. Rūpastavaḥ 
 
 
Praise of Form 
 
upaśāntaṃ ca kāntaṃ ca dīptam apratighāti ca |
nibhṛtaṃ corjitaṃ cedaṃ rūpaṃ kam iva nākṣipet ||4 52 
寂靜無礙光 皎潔逾輝映
妙色世希有 熟不懷敬心 
|| ñe bar źi la yid du ’oṅ | | ’bar la gnod pa mdzad mi mṅa’ |
| dul la rṅom brjid che ba yis | | sku ’dis su źig dad mi (4)mdzad | 
This form of yours, calm yet lovely, brilliant yet not dazzling, modest yet mighty, whom would it not entrance? 
|| gzugs med pa’i dṅos po’i don gyi ’bras bu ñid kyis re źig bcom (6)ldan ’das la bstod pa bśad do | | sku la bstod pa la | sku ni dad pa skyed par mdzad pa daṅ | tshim par mdzad pa ñid daṅ | rten daṅ brten pa’i yon tan gyi rjes su mthun pa daṅ | sku daṅ yon tan dag gi phan tshun rten daṅ brten pas mdzes pa źes bya ba rnam pa bźi’o | | de la re źig (7)dad pa skyed par mdzad pa ñid bśad par bya ste | ñe bar źi la yid du ’oṅ | | ’bar la gnod pa mdzad mi mṅa’ | | dul la rṅom brjid che ba yi | | sku ’dis su źig dad mi mdzad | | ñe bar źi la yid du ’oṅ | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | rgod pa spaṅs pa’i phyir na ñe bar źi ba ste sku de (140a1)źes bya bas ’chad par ’gyur ro | | draṅ sroṅ phyi rol pas sdug bsṅal daṅ dka’ thub bzod par nus pa daṅ ’dra ba’i ñe bar źi ba yaṅ yid du ’oṅ ba ma yin nam źe na | smras pa | yid du ’oṅ ba źes bya ba ni mtshan daṅ dpe byad kyis spras pa yin pa’i phyir yid du ’oṅ bar mdzad (2)pa źes bya ba’i don to | | ’od ’dom gaṅ ba’i ’od kyis gsal ba’i phyir na ’bar ba’o | | ’bar ba’i phyir ñi ma’i ’od zer daṅ ’dra bar gnod pa mdzad pa yin nam źe na | ma yin źes bśad pa | gnod pa mdzad mi mṅa’ ni gnod pa mdzad mi mṅa’ ba’i ṅaṅ tshul gaṅ la mṅa’ ba de ni gnod (3)pa mdzad mi mṅa’ ba ste | mthoṅ ba daṅ rjes su mthun pa źes bya ba’i don to | | rab tu byuṅ ba daṅ mthun pa’i spyod lam mṅa’ ba’i phyir na dul ba ste | rgod pa mi mṅa’ ba źes bya ba’i don to | | dul ba yin na yaṅ rṅom brjid che ba ma yin pa ni ’gal ba yin źes bśad pa ste | rṅom brjid (4)che ba źes bya ba ni rṅom brjid che ba źes bya ba’i don to | | sku źes bya ba ni sku mdog daṅ dbyibs kyi bdag ñid do | | su źig daṅ mi mdzad ces bya ba ni su źig ’dra ba ji lta bu źe sdaṅ can yaṅ dad pa gźol bar mi mdzad dam ste | skye bo thams cad la dad pa skyed par mdzad pa źes dgoṅs (5)pa’o | 
yenāpi śataśo dṛṣṭaṃ yo ’pi tatpūrvam īkṣate |
rūpaṃ prīṇāti te cakṣuḥ samaṃ tad ubhayor api || 53 
若有暫初觀 或復恒瞻覩
妙相曾無二 前後悉同歡 
| khyod kyi sku de gaṅ gis na | | lan brgyar mthoṅ daṅ gaṅ źig gis |
| daṅ por mthoṅ ba de gñis ka | | ’dra bar mig ni mgu bar mdzad | 
That form of yours pleases the eye of him who has seen it a hundred times and of him who views it for the first time, both alike. 
| ji lta bu źe na | gaṅ gi phyir yul thams cad bsñen na daṅ bar mi ’gyur te | khyod kyi sku ni | khyod kyi sku de gaṅ gis ni | | źes bya ba la sogs pas bśad par bya ste | khyod kyi sku de gaṅ gis ni | | lan brgyar mthoṅ daṅ gaṅ źig gis | | daṅ por mthoṅ ba de gñi ga | ’dra ṅar mig (6)ni mgu bar mdzad | | gaṅ gi phyir mthoṅ źiṅ lan brgyar mthoṅ ba ni lan maṅ du źes bya ba’i don to | | brgya’i sgras ni maṅ po kho na ston pa’i phyir ro | | gaṅ źig gis daṅ por mthoṅ ba źes bya ba ni gaṅ zag gaṅ źig gis de’i sku daṅ por mthoṅ ba ste sku’i mtshan ñid ni bśad zin to | | mgu (7)bar mdzad pa ni raṅs par mdzad pa’o | | khyod kyi ni khyod kyi’o | | mig ni bde ba daṅ ldan pa’i mig gi rnam par śes pa skye ba’i phyir ro | | ’dra bar źes bya ba ni mtshuṅs par ro | | de gñi ga źes bya ba ni daṅ por mthoṅ ba ’ba’ źig tu ma zad kyi ’on kyaṅ gñi ga yaṅ ste lan brgyar mthoṅ (140b1)ba daṅ | daṅ por mthoṅ ba dag gi’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis po ’dis skus dad pa skyed par mdzad pa ñid bśad do | 
asecanakabhāvād dhi saumyabhāvāc ca te vapuḥ |
darśane darśane prītiṃ vidadhāti navāṃ navām || 545  
最勝威徳身 觀者心無厭
縱經無量劫 欣仰似初觀 
| khyod kyi sku ni mdzes pa’i phyir | | blta bas mi ṅoms raṅ bźin pas |
| mthoṅ ṅo cog ni phyi phyir źiṅ | | dga’ ba bskyed (5)par mdzad pa lags | 
Because it never satiates the beholder and because of its mild aspect your body gives fresh delight as often as it is seen. 
| rgyu gaṅ gis sku des dad pa skyed par mdzad pa ñid yin źe na | bśad pa | khyod kyi sku ni mdzes pa’i phyir | | blta bas mi ṅoms raṅ bźin pas | | (2)mthoṅ ṅo cog ni phyi phyir źiṅ | | dga’ ba bskyed par mdzad pa lags | | khyod kyi sku ni mdzes pa’i phyir | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | ṣi tsa ni tshim pa’i khams so | | tshim par byed pa źes bya bas na mdzes pa’o | | ñe bar len pa lud kyi rkyen daṅ sbyar bar bya’o | | mdzes pa kho na yin (3)pas na mdzes pa’o | | bśad pa ni ’di yin te | mtshan daṅ dpe byad la sogs pas brgyan pa’i bcom ldan ’das kyi sku la srog chags rnams kyis blta bas ṅoms par mi ’gyur ba des na sku de ni mdzes pa źes bśad do | | ’di ltar thos pa yin te | rgyal po gzugs can (4)sñiṅ pos ri brags kyi groṅ khyer gyi rgyal po drag po’i sras kyi dad pa bskyed par bya ba’i phyir de ras ris la saṅs rgyas kyi sku bris nas bskur bar brtsams so | | de la ri mo mkhan thams cad bcom ldan ’das kyi yan lag daṅ ñid lag mthoṅ bas tshim par ma gyur pas sku bri bar ma nus (5)so źes pas bcom ldan ’das kyis rgyal po chen po des ’tshal gyis ri mo mkhan ṅal bar gyur pas gaṅ gi phyir de bźin gśegs pa ni blta bas chog mi śes pa ñid kho nas bris sku la ’od spro bar bya’o źes bya’o | | de nas bcom ldan ’das kyis bris sku la ’od spro bar mdzad do | | (6)rgyal po gzugs can sñiṅ pos de ri brags kyi bdag po la bskur to | | de mthoṅ nas rgyal po śin tu dad pa skyes par gyur nas bris sku de ñid la rten ciṅ ’brel bar ’byuṅ ba bris pa bsgoms pas ’phags pa’i bden pa mthoṅ bar gyur nas bcom ldan ’das kyi thad du phyin te rab tu byuṅ nas (7)dgra bcom pa thob par gyur to źes bya ba’o | | phyir gyi sgra ni gaṅ gi phyir źes bya ba’i don to | | mdzes pa’i raṅ bźin pas źes bya ba ni blta ba daṅ rjes su mthun pa kho na źes bya ba’i don to | | sku ni sku’o | | mthoṅ ṅo cog ni phyi phyir źiṅ | | źes bya ba ni yaṅ daṅ yaṅ du mthoṅ bar gyur pas (141a1)dga’ ba’i yid la bde ba skyed par mdzad pa ste | skyed par mdzad pa lags źes bya ba’o | | phyi phyir źiṅ źes bya ba ni sṅa na med pa’i khyad par daṅ ldan pa’i dga’ ba kho na mdzad pa’o | | gaṅ gi phyir lan brgyar mthoṅ ba daṅ | gaṅ źig gis sṅar bśad pa rigs (2)pa yin źes bya ba’o | | tshigs su bcad pa ’dis sku blta bas mi ṅoms pa bśad do | 
adhiṣṭhānaguṇair gātram adhiṣṭhātṛguṇair guṇāḥ |
parayā saṃpadopetās tavānyonyānurūpayā || 55 
所依之徳體 能依之徳心
性相二倶融 能所初無異 
| rten gyi yon tan dag daṅ ni | | brten pa’i yon tan phan tshun du |
| ’tsham pas khyod kyi sku daṅ ni | | yon tan phun tshogs mchog daṅ ldan | 
Your figure has the qualities proper to a receptable, your virtues those proper to an occupant; by reason whereof both are endowed with the highest excellence and the excellence of each is adapted to that of the other. 
| rten gyi rjes su mthun pa ñid bśad par bya ste | rten gyi yon tan dag daṅ ni | | brten pa’i yon tan phan tshun du | | ’tsham pas khyod kyi sku daṅ ni | | yon tan phun tshogs mchog daṅ ldan | | rten gyi (3)yon tan dag daṅ ni | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | rten ni gzugs kyi sku ste | de’i yon tan ni brtan pa ñid de | rdo rje’i sku gduṅ mthoṅ bar ma gyur pa’i phyir ro | | dbyibs ni śin tu mdzes pa ste | śiṅ n+ya gro dha ltar chu źeṅ gab pa daṅ | seṅ ge’i ro stod daṅ ’dra ba’i phyir (4)ro | | ’bar ba ñid ni ’od ’dom gaṅ ba daṅ | mtshan daṅ dpe byad kyis ’bar bar gyur pa’i phyir ro | | mdog gser ’dra ba daṅ khyab ’jug gi stobs phun sum tshogs pa daṅ ’dra ba rten gyi yon tan daṅ ldan pa’i sku ni gzugs kyi sku ñid de ldan pa źes ’chad par ’gyur ro | | rten pa’i (5)yon tan źes smos pa la | brten pa ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa daṅ ma ’dres pa’i yon tan rnams so | | brten pa’i yon tan ni de rnams khyad par du gyur pa źes bya ba’i don to | | ’dir yon tan gyi sgra ni khyad par gyi tshig go | | yon tan gyi khyad par ni rnam par dag pa ñid (6)daṅ | thogs pa med pa ñid daṅ | zil gyis gnon pa ñid daṅ | zab pa la sogs pa źes bya ba’o | | brten pa’i yon tan de rnams kyi mi ’jigs pa la sogs pa’i yon tan de ñid phun sum tshogs pa mchog daṅ ldan pa ni bdag ñid kyi che ba daṅ ldan pa’i rgyur gyur pa’i phun sum (7)tshogs pa daṅ ldan pa ste | khyod kyi sku daṅ yon tan źes bya ba daṅ sbyar ro | | phan tshun du ’tsham pas źes bya ba ni rten gyi yon tan phun sum tshogs pa brten pa’i yon tan daṅ rjes su mthun pa ni rten no | | brten pa’i yon tan phun sum tshogs pa rten gyi yon tan daṅ rjes su mthun (141b1)pa daṅ ldan pa ni brten pa źes bya’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis sku’i brten pa’i yon tan rjes su mthun pa kho na bśad do | 
kvānyatra suniviṣṭāḥ syur ime tāthāgatā guṇāḥ |
ṛte rūpāt tavaivāsmāl lakṣaṇavyañjanojjvalāt || 56 
如斯善逝徳 總集如來躬
離佛相好身 餘非所安處 
| mtshan daṅ dpe byad bzaṅ ’bar ba | | khyod kyi sku las ma gtogs pa |
| de bźin gśegs pa’i yon tan (6)’di | | gźan gaṅ źig la legs gnas ’gyur | 
Where else would these virtues of a Tathāgata be well housed but in this form of yours, blazing with signs and marks? 
| mtshan daṅ dpe byad bzaṅ ’bar ba | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis kyis don de ñid gsal bar bya ba’i phyir bśad par bya ste | mtshan (2)daṅ dpe byad bzaṅ ’bar ba | | khyod kyi sku las ma gtogs pa | | de bźin gśegs pa’i yon tan ’di | | gźan gaṅ źig la legs gnas ’gyur | | khyod sku brten pa yon tan la | | ṅa dpal che źes gsuṅs gsuṅs ltar | | de yi yon tan rnams kyaṅ slar | | ṅed legs (3)bkod ces gsuṅs pa ’dra | | gźan gaṅ źig ni gźan gaṅ źig la’o | | legs gnas ni mdzes par gnas par ’gyur ro źes bya ba’i don to | | de rnams kyaṅ mi ’jigs pa la sogs pa rnams so | | ji lta ba bźin du gnas pa’i dṅos po de bźin du gśegs pas na de bźin (4)gśegs pa’o | | ji ltar sṅon yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas gśegs pa ni ’jug pa ste | de bźin du ’di yaṅ gźan la sman pa’i slad du ’jug pa la sogs pas gśegs pa źes pas na de bźin gśegs pa’o | | yaṅ na sṅon yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas su (5)gśegs pa ni gźan dag gi tshogs daṅ chos kyi sku la sogs pa yoṅs su rdzogs par bya ba’i phyir khyad par gyi ye śes daṅ ldan par gyur pa de bźin du ’dir yaṅ gśegs pa źes bya bas na de bźin gśegs pa’o | | de’i yon tan ni de bźin gśegs pa’i yon tan no | | khyod kyi sku (6)las ma gtogs pa | | źes smos pa la khyod kyi sku ni bśad pa gaṅ yin pa de las ma gtogs pa źes bya ba’i don to | | khyad par du gyur pa gaṅ yin źe na | mtshan daṅ dpe byad bzaṅ ’bar ba | | źes bya ba ni mtshan daṅ dpe byad bzaṅ ’bar ba las ma gtogs pa źes bya bar dgoṅs (7)pa’o | | de la skyes bu chen po’i mtshan rnams ni phyag daṅ źabs kyi mthil ’khor lo’i mtshan daṅ ldan pa daṅ | ’od gsal ba daṅ | smin mtshams su mdzod spus rnam par brgyan pa daṅ | dbu gtsug gtor daṅ ldan pa źes bya ba la sogs pa’i mtshan ni mdo las gtogs par bya’o | | dpe (142a1)byad bśad par bya ste | sen mo ha caṅ mi riṅ ba daṅ | mtho ba daṅ | zaṅs kyi mdog ’dra ba daṅ | snum pa ñid daṅ | sor mo zlum pa daṅ | rgyas pa daṅ | byin gyis phra ba daṅ | rtsa mi mṅon pa daṅ | rtsa mdud pa med pa daṅ | chuṅ ba daṅ | phra ba daṅ | brla chu śiṅ gi (2)sdoṅ po daṅ ’dra bar rgyas pa daṅ | gśibs pa daṅ | mi mñam pa med pa daṅ | byin gyis phra źiṅ mdzes pa daṅ | ’ol ma se’i me tog daṅ ’dra bar dmar ba daṅ | daṅ ba daṅ | snum pa daṅ | tsandan lta bu’i dri daṅ ldan pa’i khrag ces bya ba la sogs pa ste brgyad cu’o | 
dhanyam asmīti te rūpaṃ vadatīvāśritān guṇān |
sunikṣiptā vayam iti pratyāhur iva tad guṇāḥ || 57 
我因先世福 幸遇調御師
仰讃功徳山 遠酬尊所記 
| khyod sku rten pa’i yon tan la | | ṅa dpal che źes gsuṅ gsuṅ ltar |
| de yi yon tan rnams kyaṅ slar | | des legs bkod ces gsuṅs pa ’dra | 
Your form seems to say to the indwelling virtues 'I am fortunate'; and the virtues seem to answer it 'we are well placed'. 
| gźan yaṅ | (3)khyod kyi sku ni ṅa dpal che | | źes pa ni rgyas pa’o | | dpal che ba ni skal ba daṅ ldan pa’o | | ṅa źes bya ba ni ṅa’o źes bya ba de lta bu’o | | khyod ces bya ba ni khyod kyi’o | | sku’i mtshan ñid ni bśad zin to | | gsuṅs źes pa ni gsuṅs pa’o | | gsuṅs pa ni srog chags kyi yul yin pa’i phyir te | (4)lta źes pa ni dpe’o | | brten pa ni sṅar bśad pa’i brten pa la’o | | ṅed legs bkod ces bya ba ni de rnams ṅed legs bkod ces bya ba’o | | slar gsuṅ pa ni slar yaṅ gsuṅ pa’o | | ’dra ba’i sgra ni sṅa ma bźin du bśad par bya’o | | de źes bya ba ni sku’o | | yon tan ni sṅar bśad zin to | | (5)bśad pa’i don ni ’di yin te | khyod kyi sku ni brten pa’i yon tan la gsuṅs pa lta bu ste | gaṅ ṅa dpal che ba daṅ ldan pa yin no źes bya bas ṅa la bla na med pa’i yon tan brten pa źes bya ba’o | | yon tan de rnams ni slar gsuṅs pa daṅ ’dra ba’i sku mtshan daṅ dpe byad kyis spras pa khyod la (6)yoṅs su dag pa’i phrin las dag gis ṅed rnams legs par bkod pa źes bya ba’o | | de ltar sku daṅ yon tan dag phan tshun rten daṅ brten pa ñid kyis gsuṅs pa bśad de sku la bstod pa bśad do | 
 
 
| sku la bstod pa ste le’u lṅa pa’o || 
 
| sku la bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u lṅa pa’o || 
6. Karuṇāstavaḥ 
 
 
Praise of Pity 
 
sarvam evāviśeṣeṇa kleśair baddham idaṃ jagat |
tvaṃ jagatkleśamokṣārthaṃ baddhaḥ karuṇayā ciram || 58 
一切有情類 皆因煩惱持
唯佛能善除 由悲久住世 
|| ’gro ba ’di dag (7)thams cad ni | | khyad med ñon moṅs rnams kyis bciṅs |
| khyod ni ’gro ba’i ñon moṅs dag | | dgrol slad yun riṅ thugs rjes bsdams | 
All this world without distinction was bound by the Impurities; you, that you might free the world from the Impurities, were long in bondage to Pity. 
|| sman pa mdzad pa ni (7)dbye ba rnam pa brgyad de | de la re źig thugs rje la bstod pas ni ’khor ba’i ñes pa mkhyen pa’i bcom ldan ’das kyaṅ thugs rjes yun riṅ por bźugs pa daṅ | | sems can rnams kyi de’i tshe śin tu sdug bsṅal źi bar bya ba’i phyir skye bo maṅ po’i gnas su bźugs pa daṅ dgon par (142b1)mi bźugs pa daṅ | da ltar byuṅ ba’i sdug bsṅal bzod spyod pa daṅ | bud med kyi spyod pa legs pa daṅ | mi legs pa daṅ ’dra ba’i thugs rje mṅa’ ba ste tshig gi don bźi’o | | de la bcom ldan ’das kyis smon lam la brten pas yoṅs su mya ṅan las ’das kyi bar du bkres pa (2)daṅ skom pa la sogs pa’i sdug bsṅal bzod spyod pa daṅ | ’khor ba’i skye bo gźan daṅ ’dra ba daṅ | rgyu la khyad par mi mṅa’ ba bśad par bya ste | ’gro ba ’di dag thams cad ni | | khyad med ñon moṅs rnams kyis bciṅ | | khyod ni ’gro ba’i ñon moṅs dag | dgrol slad yun riṅ (3)thugs rjes bsdams | | thams cad khyad med ces bya ba la thams cad ces bya ba ni khams gsum mo | | khyad med ces bya ba ni lha rnams nas dmyal ba’i bar du’o | | khyad par med pas na ñon moṅs pa rnams kyis bciṅs pa ni srid pa’i rtse mo’i ṅes par ma spaṅs pa’i phyir ro źes bya bar dgoṅs (4)pa’o | | ’khor bar ’gro ba ñon moṅs par byed ces pas na ñon moṅs pa rnams so | | de rnams kyis bciṅs źes bya ba ni ’khor ba las ma ’das pa’i phyir ro | | ’gro ba ’di źes bya ba ni sems can gyi ’jig rten ’di’o | | de ltar na ’jig rten pa ñon moṅs pa rnams kyis bciṅs (5)pas ’khor bar ñon moṅs par gyur to | | khyod ni ’gro ba’i ñon moṅs dag dgrol slad | | ces bya ba ni śes rab kyi mtshon chas ’gro ba’i ñon moṅs pa’i źags pas gcod pa’i phyir ro | | yun riṅ thugs rjes bsdam pa źes bya ba ni smon lam nas brtsams te yoṅs su mya ṅan las (6)’das kyi bar du’o | 
kaṃ nu prathamato vande tvāṃ mahākaruṇām uta |
yayaivam api doṣajñas tvaṃ saṃsāre dhṛtaś ciram || 59 
誰當先敬禮 唯佛大悲尊
聖徳超世間 悲願處生死 
| daṅ por khyod la phyag bgyi’am | | ’on te gaṅ gis ’khor bar khyod |
| skyon mkhyen yun riṅ de lta bur | | bźugs mdzad thugs rje (112b1)che la bgyi | 
Which shall I first extol, you or the Great Pity by which you were held so long in the saṃsāra, though knowing its evils so well? 
| gaṅ gi phyir de ltar gyur pa de’i phyir na | | daṅ por khyod la phyag bgyi ’am | | ’on te gaṅ gis ’khor bar khyod | | skyon mkhyen yun riṅ de lta bur | | bźugs mdzad thugs rje che la bgyi | | daṅ por khyod la phyag bgyi’am | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | ’am źes (7)bya ba’i sgra ni dri ba daṅ the tshom mo | | daṅ po ni daṅ po’o | | phyag ces bya ba ni phyag bgyi ba’o | | khyod la ni bcom ldan ’das la’o | | thugs rje che ba’i mtshan ñid ni bśad zin to | | ’on te ni yaṅ na źes bya ba’i don to | | gaṅ las the tshom ’di yin źe na | gaṅ gi phyir ’jig rten pa’i śes (143a1)pas loṅ ba ñon moṅs pa’i źags pas bciṅs pas ’khor ba’i sdug bsṅal ñams su myoṅ ba źes bya ba de ni ṅo mtshar ba ma yin no | | ’on kyaṅ gaṅ gis źes bya ba la sogs pa smos pa la | gaṅ gis ni thugs rje chen pos so | | de lta bu ni yaṅ dag par gyur (2)pa gsal bar byad pa’i śes rab kyis ’khor ba’i skyon mkhyen pa ste | ’khor ba ni ’gro ba rigs drug go | | bźugs pa ni bźugs par mdzad pa ste | | ’gro ba rnams kyi ñon moṅs pa yun riṅ por źi bar byed pa’i phyir ro | | de’i phyir | | daṅ por khyod la phyag bgyi’am | | źes pa la rnam par (3)rtog pa ni ’di yin no | | yon tan gyi the tshom bsal bar ma gyur na ma niṅ gi rtags kyi sbyor ba byas źes rtogs nas | | daṅ por khyod la phyag bgyi’am | | źes yoṅs su gdon to | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis śes rab kyis ’khor ba’i skyon mkhyen kyaṅ thugs rjes yun riṅ por (4)bźugs pa źes bśad do | 
vivekasukhasātmyasya yad ākīrṇasya te gatāḥ |
kālā labdhaprasarayā tat te karuṇayā kṛtam || 60 
尊居寂靜樂 處濁爲群生
永劫久精勤 慈心爲一切 
| dben pa’i bde ba spaṅ gyur khyod | | maṅ po’i naṅ du bźugs pa gaṅ |
| de khyod thugs rjes dus ’das pa | | glags śig thod nas bgyis par bas | 
Used though you were to the delight of loneliness, your time was passed among the crowd; this was brought about by your Pity, given free course. 
| gźan yaṅ | dben pa’i bde ba spaṅs gyur khyod | | maṅ po’i naṅ na bźugs pa gaṅ | | de khyod thugs rjes dus ’das pa | | glags śig thod nas bgyid par bas | | dben pa’i bde ba spaṅs gyur khyod | | ces smos pa la | dben pa ni ’du ’dzi spaṅs (5)pa’o | | de las byuṅ ba’i bde ba dben pa’i bde ba’o | | de gyur pa ni rjes su mthun pa gaṅ la yod pa de ni dben pa’i bde ba spaṅs par gyur pa ste | de ni gdul bya’i skye bo maṅ pos yoṅs su bskor ba’o | | khyod ni khyod kyi’o | | ’das pa ni ’das pa’o | | de gaṅ yin źe na | dus ni mtshan (6)mo daṅ ñin mo la sogs pa’o | | glags śig thod pa ni spro ba thob pa’i thugs rjes de mdzad do | | ñid bźed pa’i dben pa’i bde ba spaṅs nas rgyu med pa’i thugs rje’i gźan dbaṅ gis gźan la sman pa la rtse gcig pas khyod kyi dus ’das so źes bya ba ni bsdus pa’i don to | 
śāntād araṇyād grāmāntaṃ tvaṃ hi nāga iva hradāt |
vineyārthaṃ karuṇayā vidyayevāvakṛṣyase || 61 
從眞還利俗 由悲所引生
如呪出潜龍 興雲注甘雨 
| rig pa yis ni mtsho naṅ nas | | klu bźin khyod kyi thugs rje yis |
| dgon pa źi gnas groṅ gi mthar | | gdul ba’i don (2)gyi slad du draṅs | 
As a nāga is drawn from his lake by a spell, so are you drawn by Pity from the peaceful wilderness to the village boundary for the sake of those to be trained. 
| gaṅ (7)gi phyir thugs rjes glags skabs rñed nas ’di mdzad dam źe na | bśad pa | rig pa yis ni mtsho naṅ nas | | klu bźin khyod kyaṅ thugs rje yis | | dgon pa źi gnas groṅ gi mthar | | gdul ba’i don gyi slad du draṅs | | dgon pa źi gnas groṅ gi mthar | | źes bya ba la sogs (143b1)pa smos pa la | źi ba daṅ rjes su mthun pa’i dgon pa ni źi ba’o | | de las groṅ gi mthar ni groṅ daṅ ñe bar draṅs pa’o | | khyod ni bcom ldan ’das so | | kyaṅ ni gaṅ gi phyir źes bya ba’o | | klu bźin źes bya ba la sogs pa ni ji ltar sprul gyi mche bas btab pa’i dug gso bar bya ba’i phyir (2)mtsho’i naṅ du gnas pas klu rig pas mtsho’i naṅ nas draṅs pa de bźin du ñon moṅs pa’i sprul gyis zos pa’i ’gro ba gso bar bya ba’i phyir thugs rje’i rig pas dgon pa źi ba la dgyes par gyur pa khyod dgon pas nas groṅ gi mthar draṅs so | | de bas na dben pa’i bde ba spaṅs gyur khyod (3)ces bya ba rgyas pa’i tshigs su bcad pa’i don ni rigs pa’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis thugs rje’i dbaṅ gis maṅ po’i naṅ na bźugs pa daṅ | dben par mi bźugs pa źes bśad do | 
paramopaśamastho ’pi karuṇāparavattayā |
kāritas tvaṃ padanyāsaṃ kuśīlavakalāsv api || 62 
恒居勝定位 等觀以怨親
兇嶮倡聒人 投身歸聖徳 
| ñer źi mchog la gnas bźin du | | thugs rje gtso daṅ ldan pas na |
| rol mo mkhan gyi sgyu rtsal yaṅ | | khyod kyi źabs kyi ’dor bar mdzad | 
Though dwelling in deepest tranquillity you were caused by your devotion to Pity to set foot in the arts of a singer. 
| gźan yaṅ | ñer źi mchog la gnas bźin du | | thugs rje gtso daṅ ldan (4)pas na | | rol mo mkhan gyi sgyu rtsal yaṅ | | khyod kyi źabs kyis ’dor bar mdzad | | ñer źi mchog la gnas bźin du | | źes smos pa la | ñer źi mchog la gnas źes bya ba ni ñer źi mchog la gnas pa’o | | bźin gyi sgra ni ṅo mtshar ba’i don la’o | | thugs rje gtso daṅ ldan (5)pas na | | źes smos pa la | gtso bo ni gtso bo ste | draṅ bar byed pa źes bśad de | de gaṅ la yod pa de ni gtso bo daṅ ldan pa’o | | de’i ṅo bo ñid ni thugs rje’i gtso bo daṅ ldan pa ste | thugs rjes yin gyi gźan gyis ni ma yin no | | de ni thugs rje gtso bo daṅ ldan pa ni thugs rje (6)gtso bo daṅ ldan par gyur pa źes bya ba’i don to | | khyod kyi źabs kyis ’dor bar mdzad | | ces bya ba ni źabs bskyod par mdzad pa’o | | ci’i slad du źe na | rol mo mkhan gyis sgyur rtsal yaṅ | | źes smos pa la | rol mo mkhan gyis sgyu rtsal dag go | | de rnams kyi sgyu rtsal ni bzo’i (7)gnas dag ste | de dag kyaṅ khyod kyi mdzad pa la ’jug par mdzad pa’o | | ’di lta ste | rol mo mkhan gyi cha lugs bźeṅs nas lha’i yul du gśegs te | bcom ldan ’das ñid kyis rgyud maṅs brduṅs pas rgyud stoṅ phrag chad par gyur kyaṅ nam mkha’ las yoṅs su gaṅ ba’i sgra bsgrags (144a1)pas śin tu dga’ ba źes bya ba’i dri za’i rgyal po rgyud maṅs brduṅ ba’i bzo bo ṅa rgyal daṅ ldan pa rol mo mkhan gyi ṅa rgyal de las phral nas gdul bar mdzad do źes bya bar thos so | | de yaṅ rjes su mthun pa ma yin źiṅ skye bo gdul bya’i sdug bsṅal gzod ma spyod pa’i (2)thugs rjes mdzad do źes bstan to | 
ṛddhir yā siṃhanādā ye svaguṇodbhāvanāś ca yāḥ |
vāntecchopavicārasya kāruṇyanikaṣaḥ sa te || 63 
神通師子吼 宣言三界尊
久已厭名聞 由悲自稱讃 
| rdzu ’phrul seṅ ge’i sgra daṅ ni | | ñid kyis yon tan brjod pa gaṅ |
| de ni bźed spyod mi mṅa’ ba | | khyod kyi thugs rjes (3)bstan pa lags | 
The magic, the Lion's Roars, the displays of your own qualities, these were the whetstone-rubbings from Pity's gold in you who had spewed out the activity of desire. 
| gźan yaṅ | rdzu ’phrul seṅ ge’i sgra daṅ ni | | ñid kyi yon tan brjod pa gaṅ | | de ni bźed spyod mi mṅa’ ba | | khyod kyi thugs rjes bstar ba lags | | rdzu ’phrul seṅ ge’i sgra daṅ ni | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | rdzu ’phrul ni nam mkha’ la ’gro ba (3)daṅ | ’bar ba daṅ | ’bebs pa daṅ | char ’bab pa la sogs pa’i’o | | seṅ ge’i sgra daṅ ’brug gi sgra daṅ ’dra ba’o | | ji ltar gsuṅs pa ni ṅa las phyi rol du gyur pa la ni dge sbyoṅ ṅam bram ze med de | gaṅ gis ’khor gyi tshogs ’di rnams kyi naṅ du seṅ ge’i sgra yaṅ dag par sgrogs par (4)byed pa kho na źes bya ba la sogs pa’o | | de ñid ’jigs pa med pa’i seṅ ge daṅ ’dra bas sgra sgrogs pas na seṅ ge’i sgra’o | | ñid kyi yon tan brjod pa ni ñid la bstod pa’o | | ji ltar stobs bcu daṅ ldan pa daṅ | de bźin gśegs pa dgra bcom pa źes bya ba la sogs pa’o | | (5)rdzu ’phrul daṅ | seṅ ge’i sgra daṅ | ñid kyi yon tan brjod pa gaṅ yin pa de ni byis pa’i ’jig rten pa ’dod pas gźan la rab tu ston par byed do | | de ni bźed spyod mi mṅa’ ba | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | de la bźed pa ni ’dod pa daṅ sred pa ste | de ñid yul rnams kyi rgyud spyod (6)par byed pas ni spyod pa’o | | de mi mṅa’ ba ni gaṅ gis spaṅs pa de ni bźed spyod mi mṅa’ ba’o | | de ni khyod kyi thugs rjes bstar ba’o | | de źes bya ba ni rdzu ’phrul la sogs pa’o | | thugs rjes bstar ba ni thugs rje’i rtags so | | ji ltar ka śi’i rdo la gser bzaṅ ba’am ṅan par yoṅs (7)su brtag pa de bźin du sems can rnams kyi da ltar byuṅ ba’i sdug bsṅal bzod par spyod pa’i bcom ldan ’das kyi thugs rje yaṅ rdzu ’phrul la sogs pa’i ka śis rjes su dpag par bya ste | bźed pa daṅ spyod pa mi mṅa’ ba’i phyir źes bya ba ni bsdus pa’i don to | | de lta bu’i tshigs su (144b1)bcad pa gñis kyis thugs rje’i dbaṅ gis da ltar byuṅ ba’i sdug bsṅal bzod mi spyod pa źes bśad do | 
parārthaikāntakalyāṇī kāmaṃ svāśrayaniṣṭhurā |
tvayy eva kevalaṃ nātha karuṇākaruṇābhavat || 64 
常修利他行 曾無自利心
慈念遍衆生 於己偏無愛 
| gźan gyi don du rab bzaṅ gi | | ñid kyi don la brtse med pas |
| mgon po khyod ñid ’ba’ źig la | | thugs rjes thugs rje mdzad ma gyur | 
Ever beneficent on behalf of others while cruel to her own master, to you alone, O Lord, was Pity pitiless. 
| legs pa daṅ mi legs pa’i bud med kyi tshul daṅ mthun par bśad par bya ste | gźan gyi don du rab bzaṅ gi | ñid kyi rten la brtse med pas | | mgon po khyod ñid ’ba’ źig (2)la | | thugs rjes thugs rje mdzad ma gyur | | gźan gyi don du rab bzaṅ gi | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | gźan gyi don ni gźan la sman pa mdzad pa’i phyir ro | | rab tu bzaṅ ba ni mkhas pa’o | | gi źes bya ba ni źal gyis bźes pa la’o | | ñid kyi rten la brtse med pa | | źes bya ba (3)ni de bźin gśegs pa de ñid kyi rten te | de la brtse ba med pa ni rtsub pa daṅ gzir bar mdzad pa ste | thugs rje źes ’chad par ’gyur ro | | khyod ñid ni bcom ldan ’das la yin gyi gźan la ni ma yin no | | ’ba’ źig ni bdag ñid che ba źes bya ba’i don to | | mgon po źes bya (4)ba ni bod pa’o | | thugs rjes thugs rje mdzad ma gyur | | źes bya bas ni de ltar bstan pa yin te | thugs rjes mdzad pa daṅ | rjes su bzuṅ ba mdzad ces pa ni thugs rje’i don daṅ mthun pa’i mtshan no | | khyod kyi yul la thugs rje’i don daṅ mthun pa’i mtshan du ma gyur to | | de (5)lta bas na ñid kyi rten la brtse ba mi mṅa’ ba daṅ | gźan la chags pa’i raṅ bźin gaṅ yin pa des ni bud med kyi spyod pa mi legs pa bśad do | 
tathā hi kṛtvā śatadhā dhīrā balim iva kva cit |
pareṣām arthasiddhyarthaṃ tvāṃ vikṣiptavatī diśaḥ || 65 
悲願無邊際 逐器化群生
隨處皆饒益 猶如散祭食 
| ’di ltar res ’ga’ brtan pas gaṅ | | gźan don bsgrubs mdzad slad du |
| khyod ni lan brgyar phyogs dag tu | | (4)gtor ma bźin du btaṅ ba lags | 
For so it was that resolute Pity did sometimes cut you into a hundred pieces and cast you like an offering to the quarters in order to accomplish others' welfare. 
| gźan la chags pa daṅ | ñid kyi rten la brtse ba med pa źes bya bar śes par ji ltar ’gyur źe na | smras pa | ’di ltar res ’ga’ (6)brtan pas gaṅ | gźan don bsgrub par mdzad slad du | | khyod ni lan brgyar phyogs dag tu | | gtor ma bźin du btaṅ ba lags | | ’di ltar lan brgyar phyogs dag tu | | źes bya ba smos pa la | ’di ltar źes bya ba ni ji ltar ’di ni gźan la chags pa daṅ | ñid kyi rten la brtse (7)ba med pa de ltar bśad par bya źes bya ba’i don to | | gaṅ ni gaṅ gi phyir źes bya ba’i don to | | yaṅ na ’di ltar gaṅ źes bya ba ni chad par ’dod pa’i don rab tu ston par byed pa’i tshig phrad ces bya ba’o | | khyad ni ’chad par ’gyur ba’o | | lan brgya ni lan maṅ por ro | | brtan pa’i phyir (145a1)brtan pa ni thugs rje ñid du brjod do | | res ’ga’ gtor ma bźin du źes bya ba ni ji ltar sñiṅ rje med pa dag gis phyogs dum bur byas nas gtor mar btaṅ ba ste | gnod sbyin la sogs rnams dga’ bar bya ba’i phyir ro | | de bźin du thugs rjes kyaṅ thugs rje (2)mi mṅa’ ba daṅ ’dra bar khyod lan brgyar byas nas btaṅ ba lags so źes ’chad par ’gyur ro | | ci’i phyir slad du źe na | bśad pa | gźan don sgrub par mdzad slad du | | źes bya bas ni stag phrug la sogs pa rnams kyi bza’ ba sgrub pa’i phyir ro | | khyod ces bya ba ni khyod do | | byaṅ chub (3)sems dpa’ la sbyor ba’i gnas skabs su btaṅ ba lags so | | gaṅ la źe na | phyogs dag tu ni las kyi byed tshig gi mtha’ can yin te | phyogs bźir gtoṅ ba źes bya ba’i don to | | gaṅ gi phyir de ltar gyur pa de’i phyir gźan gyi don rab tu bzaṅ ba ni legs par bśad pa’o | 
tvadicchayaiva tu vyaktam anukūlā pravartate |
tathā hi bādhamānāpi tvāṃ satī nāparādhyate || 66 
深心念一切 恒不捨須臾
利彼反遭辱 由咎非佛作 
| de ltar khyod la gnod mdzad kyaṅ | | noṅs pa can du mi rtsi bas |
| khyod kyi bźed pa kho na daṅ | | mthun ’jug pa ni lags par gda’ | 
But clearly Pity is virtuous and acts in accordance with your will; for although thus injuring you she does not offend you. 
| (4)de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis bud med kyi spyod pa mi legs pa daṅ ’dra ba’i spyod pa bśad na | bud med kyi spyod pa legs pa de bśad par bya ste | tha mal pa’i skye bos kyaṅ bud med g-yon can dbaṅ du mi ’gyur te | ’on kyaṅ brtan pa’i khyad par can gyi byaṅ chub sems (5)dpa’ lta smos kyaṅ ci dgos te | de ltar khyod la gnod mdzad kyaṅ | | noṅs pa can du mi brtsi bas | | khyod kyi bźed pa kho na daṅ | | mthun ’jug pa ni legs par gda’ | | de ltar khyod la gnod mdzad kyaṅ | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | khyod kyis srog pas kyaṅ gźan gyi srog la (6)gces par dgoṅs pa’o | | des na thugs rje ’di ni khyod kyi bźed pa daṅ rjes su mthun źiṅ khyod kyi thugs daṅ mi ’gal bar ’jug pa ni sems can la sman pa’i slad du ’jug pa’o | | legs pa ni yin pa’o | | ji ltar ’di śes par bya źe na | bśad pa | de ltar khyod la gnod (7)mdzad kyaṅ | | źes bya ba la sogs pa la | de ltar źes bya ba ni sṅa ma bźin du bśad par bya’o | | yaṅ na de ltar źes bya ba ni lan brgyar bcad nas gtor mar btaṅ ba la sogs pa’i rnam par des so | | kyaṅ ni gaṅ gi phyir gyi don to | | gnod mdzad kyaṅ źes bya ba ni gzir bar (145b1)yaṅ mdzad pa’o | | khyod ni bcom ldan ’das so | | mi brtsi bas ni legs pa yin gyi gdug pa can ni ma yin no źes bya ba’i don to | | gaṅ gi phyir noṅs pa can du mi brtsi źes | bud med gdug pa can ni dor ba’i rigs na khyod kyis thugs rje ’di dor bar ma mdzad pas (2)ṅes par ’di ni noṅs pa can du mi brtsi bas noṅs par mi mdzad pas źes bya ba’i don to | | de ltar ’dir dgoṅs pa daṅ rjes su mthun pa’i phyir thugs rjes bud med kyi spyod pa legs pa daṅ ’dra ba tshigs su bcad pa ’dis gsal bar rtogs par bya’o źes bya ba ste | (3)thugs rje la bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| thugs la bstod pa ste le’u drug pa’o || 
 
| thugs rje la bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u drug pa’o || 
7. Vacanastavaḥ 
 
 
Praise of Speech 
 
supadāni mahārthāni tathyāni madhurāṇi ca |
gūḍhottānobhayārthāni samāsavyāsavanti ca || 67 
慈音演妙義 誠諦非虚説
廣略任機縁 半滿隨時轉 
|| tshig bzaṅ ba daṅ don che daṅ | | bden pa daṅ ni sñam pa daṅ |
| (5)zab gsal gñis ka’i don ldan daṅ | | bsdus daṅ spros pa daṅ ldan pa | 
Well worded yet of great significance, true yet sweet, their meaning profound or plain or both together, condensed or copious as they are, who after hearing such utterances of yours would not be convinced, though he were your adversary, that you knew all things? 
|| gsuṅ la bstod pa’i dbye ba bcu gcig ste | de la tshigs su bcad pa gaṅ gis tshig gi don gyi dbye ba gaṅ yin pa bśad pa de ni phyis bśad par bya’o | | de (4)la | tshig bzaṅ ba daṅ don che daṅ | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis te | tshig bzaṅ ba daṅ don che daṅ | | bden pa daṅ ni sñan pa daṅ | | zab gsal gñi ga’i don ldan daṅ | | bsdus daṅ spros pa daṅ ldan pa | | khyod kyi gsuṅ ni de lta bu | | khyod kyi dgra bos thos na yaṅ | | (5)thams cad mkhyen pa legs so źes | | su źig ṅes pa skye mi ’gyur | | tshig bzaṅ ba daṅ źes bya ba bśad par bya ste | tshig bzaṅ ba’i gsuṅ gaṅ la yod pa de ni tshig bzaṅ ba ste | tshig gsal ba źes bya ba’i don to | | tshig gsal ba yin na yaṅ sgeg pa’i sde ba sbyor la sogs (6)pa daṅ ’dra bar don mi tshe ba ma yin nam źe na | smras pa | don che ba ni mtho ris daṅ thar pa gsal ba’i phyir ro | | draṅ sroṅ ser skya la sogs pa’i tshig kyaṅ de ltar gsal ba yin te | ’on kyaṅ phyin ci log gi don gsal ba źes bya bas na de dag las kyaṅ khyad du bśad par bya ste | bden (7)pa źes bya ba ni phyin ci log ma yin źes bya ba’i don to | | bden ba ma yin pa phal che ba na sñan pa yin te | ’di dag ni bde ba daṅ sñan pa daṅ yaṅ yin te | mñan pa’i rigs so źes bya ba’i don to | | ji lta ba bźin du sbyor ba ni chuṅ du daṅ | ’briṅ daṅ | dbaṅ po rnon po’i gdul bya’i ṅo (146a1)bo’i phyir zab pa daṅ | gsal ba daṅ | gñi ga’i don gaṅ la yod pa de ni zab pa daṅ | gsal ba daṅ | gñi ga’i don daṅ ldan pa’o | | de la rten ciṅ ’brel par ’byuṅ ba’i tshig gi don daṅ ldan pa ni zab pa ste | za ba pa’o | | sbyin pa la sogs pa yaṅ pa’i don daṅ (2)ldan pa ni gsal ba’i don to | | rten ciṅ ’brel par ’byuṅ ba’i tshig gi don la sogs pa ni gñi ga’i don daṅ ldan pa’o | | bsdus pa ni mdor bsdus pa ste | ji ltar dge sloṅ dag gzugs źes bya ba’i chos spaṅ bar bya’o źes bya ba’o | | spros pa ni rgyas pa’o | | ’di lta ste | dge sloṅ dag (3)gzugs ni bdag ma yin te | dge sloṅ dag gzugs bdag yin na gzugs ni gnod pa daṅ sdug bsṅal bar mi ’gyur ro | | de gñi ga gaṅ la yod pa de ni bsdus pa daṅ spros pa daṅ ldan pa ste | gdul bya bsdus pa daṅ spros pa la dga’ ba’i dbaṅ du byas pa’i phyir ro | 
kasya na syād upaśrutya vākyāny evaṃvidhāni te |
tvayi pratihatasyāpi sarvajña iti niścayaḥ || 68 
若聞尊演説 孰不歎希奇
縱令懷惡心 有智咸歸信 
| khyod kyi gsuṅ ni de lta bu | | khyod kyi dgra bos thos na yaṅ |
| thams cad mkhyen pa lags so źes | | su źig jes pa skye mi ’gyur | 
(See previous verse) 
| su źig ces bya ba ni mi srid pa’i (4)phyir ro | | mi ’gyur ba ni mi ’gyur ba’o | | thos pa ni thos nas so | | gsuṅ ni mdo’i sde daṅ dbyaṅs kyis bsñad pa’i sde la sogs pa’o | | de lta bu ni ji ltar bśad pa’i rnam pa daṅ ldan pa’o | | khyod kyi ni khyod kyi’o | | khyod kyi ni bcom ldan ’das la’o | | rjes su chags pa daṅ ’briṅ (5)’ba’ źig tu ma zad gyi dgra bos kyaṅ źes bya ba ni yaṅ go sgra’i don to | | thams cad mkhyen pas na thams cad mkhyen pa źes bya’o | | ṅes pa ni ṅes pa’i rkyen źes bya’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis bcom ldan ’das kyi gsuṅ la thams cad mkhyen pa kho nar gsal ba ni (6)dbye ba daṅ po’i bśad pa’o | 
prāyeṇa madhuraṃ sarvam agatyā kiṃ cid anyathā |
vākyaṃ tavārthasiddhyā tu sarvam eva subhāṣitam || 69 
義詞恒善巧 或復出麁言
利益悉不虚 故並成眞妙 
| maṅ po ril gyis sñan pa lags | | bcos ma ’ga’ tsam sñan pa (6)lags |
| khyod kyi gsuṅ don grub pas kyaṅ | | thams cad legs gsuṅs kho na lags | 
Generally your speech was wholly sweet; when necessary it was somewhat otherwise; but every word of yours was well said because it achieved its purpose. 
| gźan yaṅ | maṅ po’i ril gyis sñan ma lags | | bcos pa ’ga’ tsam sñan par bas | | khyod kyi gsuṅ don grub pas kyaṅ | | thams cad legs gsuṅs kho na lags | | maṅ po ril gyis sñan ma lags | | źes pa ni rgyas pa’o | | (7)maṅ po ni phal che ba sñan pa ste | thos pa daṅ rjes su mthun pa’o | | gsuṅ thams cad ces bya ba ni bśad par ’gyur ro | | bcos pa ’ga’ tsam źes bya ba ni gaṅ źig ’dod pa’i bde ba’i loṅs spyod la źen pa de ni de daṅ rjes su mthun pa’i gsuṅ gis ’du ’khar mi nus so | | bcos (146b1)pa ’ga’ tsam gyi gsuṅ ni sñan pa ma yin źes bya ba’i don to | | dper na ’dod pa’i bde ba la chags pa’i srid pa las ’jigs pa bstan par bya ba’i phyir gsuṅs pa ni | de ltar ’bar bar gyur pa la | | raṅs daṅ dga’ ba ci źig yod | | mun pa’i naṅ du gnas pa yis | | (2)sgron ma ji ltar tshol mi byed | | ces bya ba’o | | gźan kha cig ’di ltar smra bar byad de bcos pa’i gsuṅ ni sñan pa ma yin te | dper na lha sbyin la bcom ldan ’das kyis bka’ stsal pa | rmoṅs pa’i skyes bu ś’a ri’i bu daṅ | mood gal gyi bu la yaṅ dge sloṅ gi dge ’dun gtod (3)par mi byed na khyod la gtod pa lta smos kyaṅ ci dgos | gaṅ gi phyir ś’akya rnams kyi bran mo’i bu aam baṣṭa źes bya ba’i skye bo ra’i mchil ma za bar khyod ’gyur ro źes bya ba’o | | de bas na mi bzod pa’i bsam pa daṅ ldan pas gnas par ’os pa’i gdul bya la thugs rjer dgoṅs (4)pa’i bcom ldan ’das kyis bka’ stsal to | | de’i yaṅ mi sñan pa ma yin pa daṅ | rtsub mo ma yin pa ste | thugs ñon moṅs pa daṅ mi ldan pa’i phyir ro | | gsuṅ źes bya ba’i don ni bśad zin to | | don grub pa ni mtho ris daṅ thar pa’i don bsgrub par bya ba’i phyir ro | | kyaṅ gi (5)sgras ni don gźan ston pa’o | | thams cad ces bya ba ni sñan pa daṅ me sñan pa’o | | legs par gsuṅs pa ni legs par gsuṅs pa’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis ś’akya rnams kyi tshig sñan pa ste | dbye ba rnam pa gñis pa bśad do | 
yac chlakṣṇaṃ yac ca paruṣaṃ yad vā tadubhayānvitam |
sarvam evaikarasatāṃ vimarde yāti te vacaḥ || 70 
柔軟及麁獷 隨事化衆生
聖智無礙心 一味皆平等 
| khyod kyi gsuṅ ni rnam brtags na | | gaṅ źig ’jam daṅ rtsub pa daṅ |
| gaṅ yaṅ de gñis ldan pa dag | | thams cad ro gcig ñid du ’gyur | 
Every saying of yours, whether smooth or harsh or possessed of both those qualities, takes on, when pounded down (in the mind), a single flavour. 
| de ñid bśad par bya ste | khyod kyi (6)gsuṅ ni rnam brtags na | | gaṅ źig ’jam daṅ rtsub pa daṅ | | gaṅ yaṅ de gñis ldan pa daṅ | | thams cad ro gcig ñid du ’gyur | gaṅ źig ’jam pa ni sñan pa’i gsuṅ źes ’chad par ’gyur ro | | ci ’dra ba yin źe na | gźi bstan pa’i mdo las ji skad gsuṅs pa ni ’di ni (7)lus kyi legs par spyad pa daṅ | ’di ni lus kyi legs par spyad pa’i rnam par smin pa’i ’bras bu daṅ | ’di ni ṅag daṅ yid kyi legs par spyad pa daṅ | ’di ni ṅag daṅ yid kyi legs par spyod pa’i rnam par smin pa’i ’bras bu daṅ | ’di ni lha daṅ mi rnams źes bya ba’o | | gaṅ źig (147a1)rtsub pa źes bya ba ni rtsub pa daṅ rjes su mthun pa’o | | ji lta ba bźin du mdo de ñid las | ’di ni lus kyi ñes par spyad pa daṅ | ’di ni lus kyi ñes par spyad pa’i rnam par smin pa’i ’bras bu daṅ | ’di ni ṅag daṅ yid kyi ñes par spyad pa daṅ | ’di ni ṅag daṅ yid (2)kyi ñes par spyad pa’i rnam par smin pa’i ’bras bu daṅ | ’di ni dmyal ba daṅ | dud ’gro daṅ | yi dags źes bya ba’o | | gaṅ yaṅ de gñis daṅ ldan pa | | źes bya ba ni gaṅ źig gsuṅ de gñis ni ’jam pa daṅ rtsub pa dag ste | ldan pa ni ldan pa źes bya ba’i don to | | de bźin (3)du mdo de ñid las ’di ni lus kyi legs par spyad pa źes bya ba sṅa ma bźin daṅ | de bźin du ’di ni lus kyi ñes par spyad pa źes bya ba sṅa ma bźin no | | thams cad ces bya ba ni ’jam pa daṅ | rtsub pa daṅ | gñis ka daṅ ldan pa’i gsuṅ ro gcig pa ñid ni thar pa gcig gi mtha’ (4)brtags pa ni rnam par spyod pa ste | ’gyur ba ni ’gyur ba’o | | khyod kyi ni gsuṅ ṅo | khyod kyi gsuṅ ni rjes su chags pa daṅ | khoṅ khro ba med pa’i phyir daṅ | thugs rje daṅ ’brel pa’i phyir rnam par spyad na thams cad ro gcig par ’gyur te | legs par spyod pa la gnas pa’i (5)sbyor bas thar pa thob par mdzad pa ste | bsdus pa’i don to | | de lta bu’i tshigs su bcad pas gsuṅ thar pa daṅ ro gcig pa ste | dbye ba gsum pa bśad do | 
aho supariśuddhānāṃ karmaṇāṃ naipuṇaṃ param |
yair idaṃ vākyaratnānām īdṛśaṃ bhājanaṃ kṛtam || 71 
勝哉無垢業 善巧喩良工
成此微妙身 演斯珍寶句 
| e ma’o śin tu yoṅs dag pa’i | | phrin (7)las rnams kyaṅ rab tu bzo |
| de yis rin chen gsuṅ rnams kyi | | snod ’di ’dra ba ’di bgyis so | 
Ah! the surpassing skill of your most pure actions by which this vessel of word-jewels was made after such a fashion! 
| de’i phyir na ṅo mtshar bar yid kyis bstod par bya ste | e ma’o śin tu yoṅs dag pa’i | | phrin las rnams ni rab (6)tu bzo | | ṅa yis rin chen gsuṅ rnams kyi | | snod ’di ’dra ba ’di bgyis so | | e ma’o śin tu yoṅs dag pa’i | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | kye ma’o źes bya ba ni ṅo mtshar ba’o | | śin tu yoṅs dag pa’i phrin las ni dkar po ’ba’ źig ste | gya gyu rtag tu spaṅs pa’i (7)phyir | | źes bya ba la sogs pa’o | | bzo źes bya ba ni mkhas pa’o | | rab tu ni khyad par daṅ ldan pa źes bya ba’i don to | | phrin las des źes bya ba ni byed pa’i tshig yoṅs su gyur pa daṅ sbyar ro | | ’di źes bya ba ni dad pa skyes pas mṅon sum daṅ ’dra bar srid par byed de | rin (147b1)chen gsuṅ rnams kyi źes bya ba ni tshig bzaṅ ba daṅ don che ba la sogs pa’i rnam pas śin tu dkon pa’i phyir gsuṅ rnams ni rin chen no | | ’di ’dra ba ni rnam pa ’di daṅ ’dra ba ste | mtshan daṅ dpe byad kyis brgyan pa’o | | snod ni rten no | | bgyis so źes bya ba ni bskyed pa daṅ ṅes par (2)bsgrubs pa ste | rin chen gsuṅ daṅ rjes su mthun pa źes dgoṅs so | 
asmād dhi netrasubhagād idaṃ śrutimanoharam |
mukhāt kṣarati te vākyaṃ candrād dravam ivāmṛtam || 72 
覩者皆歡喜 聞説並心開
美顏宣妙詞 如月流甘露 
| khyod źal blta na rab sdug pa | | de las mñan na sñan pa yi |
| gsuṅ ’di dag ni zla ba las | | bdud rtsi ’dzag pa bźin du gda’ | 
For from this mouth of yours, pleasing to the eye, this your most ear-entrancing speech drops like nectar flowing from the moon. 
| gsuṅ gi rin chen rnams kyi snod ji lta bu yin źe na | bśad pa | khyod źal blta na rab sdug pa | | de las mñan na sñan pa yi | | gsuṅ ’di dag ni zla ba las | | bdud rtsi ’dzag pa bźin du ’byuṅ | | (3)khyod źal blta na rab sdug pa | | źes smos pa la | źal de las źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | na ni gaṅ gi phyir źes bya ba’i don to | | blta na sdug pa źes bya ba ni blta na sdug pa ste blta bar ’os pa źes bya ba’i don to | | ’di ni gsuṅ źes ’chad par ’gyur ro | | ci (4)’dra ba yin źe na | mñan na sñan pa’o | | źal ni źal las ’dzag pa ste | ’dzag pa bźin du ’byuṅ ba’o | | khyod kyi gsuṅ gi mtshan ñid ni bśad zin to | | zla ba las bdud rtsi ’dzag pa bźin du ’byuṅ źes bya ba la | | zla ba ni bdud rtsi’i raṅ bźin no źes ’jig rten la grags (5)pa’o | | ji ltar de las źu ba’i raṅ bźin gyi bdud rtsi ’dzag pa de bźin du | bcom ldan ’das kyi źal gyi zla ba las don dam pa daṅ mya ṅan las ’das pa thob pa’i phyir na gsuṅ kho na bdud rtsi ’dzag pa bźin ’byuṅ ṅo źes bstan to | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis (6)gsuṅ daṅ rjes su mthun pa’i rten pa ste | dbye ba bźi pa bśad do | 
rāgareṇuṃ praśamayad vākyaṃ te jaladāyate |
vainateyāyate dveṣabhujaṅgoddharaṇaṃ prati || 73 
慈雲灑法雨 能清染欲塵
如彼金翅王 呑滅諸龍毒 
| khyod kyi gsuṅ ni ’dod chags kyi | | rdul (113a1)rab źi mdzad char sprin ’dra |
| źe sdaṅ sprul ni gdon pa’i phyir | | nam mkha’ ldiṅ daṅ ’dra ba lags | 
Your speech is as a rain cloud laying the dust of passion, as a garuḍa exterminating the snake of hatred. 
| gźan yaṅ | khyod kyi gsuṅ ni ’dod chags kyi | | rdul rab źi mdzad char sprin ’dra | | źe sdaṅ sprul ni ’don pa’i phyir | | nam mkha’ ldiṅ daṅ ’dra ba lags | | ’dod chags kyi rdul rab źi bar mdzad ces smos (7)pa la | ’dod chags kho na rdul te | | sṅo ba thi ba la sogs pa mi sdug pa bstan pas de rab tu źi bar mdzad pa ni sel bar mdzad pa źes bya ba’i don to | | gsuṅ gi don ni bśad zin to | | khyod ni khyod kyi’o | | char sprin ’dra źes bya ba ni char sprin ma yin pas char sprin daṅ ’dra bar spyod pas na (148a1)char sprin daṅ ’dra ba’o | | brikṣa la sogs pa’i sgra la ka’i rkyen can te | de ltar ’chad par ’gyur ba’i sbyor ba la yaṅ śes par bya’o | | nam mkha’ ldiṅ daṅ ’dra ba źes smos pa la | nam mkha’ ldiṅ ni nam mkha’ ldiṅ ṅo | | de daṅ ’dra bar skyod pa ste | byams pa la sogs (2)bstan pas | źe sdaṅ sprul ni gdon pa’i phyir | | źes smos pa la | źe sdaṅ ñid sprul te | khro ba’i dug ’byin pa’i byir ro | | gdon pa’i phyir źes bya ba ni de la brten nas źes bya ba’i don to | 
divākarāyate bhūyo ’py ajñānatimiraṃ nudat |
śakrāyudhāyate mānagirīn abhividārayat || 74 
能殄無明闇 喩如千日光
摧碎我慢山 譬猶天帝杵 
| yaṅ daṅ yaṅ du mi śes pa’i | | rab rib ’joms pas gdugs daṅ ’dra |
| ṅa rgyal ri bo mṅon ’joms pas | | brgya byin mtshon cha ’dra ba lags | 
It is like the sun again and again thrusting aside the darkness of ignorance, like Śakra's weapon splitting the mountains of pride. 
| gźan yaṅ | yaṅ daṅ yaṅ du mi śes pa’i | | rab rib ’joms pas gdugs daṅ ’dra | | ṅa (3)rgyal ri bo mṅon ’joms pas | | brgya byin mtshon cha ’dra ba lags | | gdugs daṅ ’dra ba źes bya ba ni rgyas pa’o | | gdugs bźin du spyod pas na gdugs daṅ ’dra ba’o | | yaṅ daṅ yaṅ du źes bya ba ni slar yaṅ rten ciṅ ’brel par ’byuṅ ba bstan pas sṅon gyi mtha’ daṅ | phyi ma’i (4)mtha’ daṅ dbus kyi mtha’ gsal ba’i phyir na gdugs daṅ ’dra ba’i gsuṅ źes thams cad la draṅ bar bya’o | | ci źig mdzad ce na | bśad pa | mi śes pa’i rab rib ’joms pas źes bya ba la | | mi śes pa ni ma rig par grags pa ste | yaṅ dag pa’i lta ba la sgrib par byed pa’i (5)rab rib de rnam par sel bar mdzad ces bya ba’i don to | | brgya byin gyi mtshon cha ni rdo rje ste | de daṅ ’dra bar spyod pa’o | | ṅa rgyal ni mtho ba’i mtshan ñid daṅ chos mthun pa’i phyir na ri bo ste ri bo’o | | de ’joms pas na brgya byin gyi mtshon cha daṅ ’dra ba ste | las bdag gir bya ba kho (6)na daṅ | bdag med pa las ’byuṅ ba’i phyir ro | | las bdag gir bya ba bsams pa na ’di ltar ’gyur te | las las rigs daṅ | gzugs daṅ | laṅ tsho la sogs pa gźan rnams kyaṅ yin no | | ’di ni bdag med pa daṅ | ’dus byas pa tsam ñon moṅs pa’i gźan (7)dbaṅ du gyur pa’i las las ’byuṅ bas na rnam pa gaṅ gis su źig ṅa rgyal byed ces bya ba’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis ’dod chags daṅ | źe sdaṅ daṅ | gti mug daṅ | ṅa rgyal ’joms pa ni gsuṅ yin pas na dbye ba lṅa pa bśad do | 
dṛṣṭārthatvād avitathaṃ niṣkleśatvād anākulam |
gamakaṃ suprayuktatvāt trikalyāṇaṃ hi te vacaḥ || 75 
現證非虚謬 靜慮除亂心
如實善修行 三事皆圓滿 
| (2)don gzigs pas ni mi slu ba | | noṅs mi mṅa’ phyir rjes su mthun |
| legs par sbyar bas ge sla ste | | khyod kyi gsuṅ ni legs gsum ldan | 
Free of falsehood because based on knowledge, free of confusion because of the absence of impurity, easily understood because rightly applied, your speech is trebly excellent. 
| gźan yaṅ | don (148b1)gzigs pas na mi slu ba | | noṅs mi mṅa’ phyir rjes su mthun | | legs par sbyar bas go sla ste | | khyod kyi gsuṅ ni legs gsum ldan | | don gzigs pas na mi slu ba | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | don gzigs pa gaṅ la yod pa de ni don gzigs pa’o | | gsum źes (2)bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | de’i raṅ bźin ni don gzigs pa’i phyir na mi slu ba ste | bden pa źes bya ba’i don to | | bcom ldan ’das kyi gsuṅ gi don ni mi slu bar mthoṅ ste | de’i gsuṅ la rjes su ’jug pa rnams kyis mtho ris daṅ thar ba thob pa’i phyir ro | | dper na ṅa yoṅs (3)su mya ṅan las ’das pa’i lo brgya’i ’og tu rgyal po gtum po mya ṅan med ces bya ba ’byuṅ bar ’gyur ro | | des ni nub gcig la chos kyi rgyal po’i mchod rten brgyad khri byed par ’gyur ro źes bcom ldan ’das kyis gsuṅs so | | de bźin du ma ’oṅs pa’i dus su khu ta ka (4)źes bya ba’i mi rnams kyi mgo bo la gñer ma lhags par ’gyur ba daṅ | bu mo gźon nu las kyaṅ bu skye bar ’gyur ro źes bya ba la sogs pa thams cad ñe bar dmigs par ’gyur ro źes bya ba’o | | yaṅ na don gzigs pa’i gsuṅ gsuṅ ba ni mi slu ba yin no | | ma rig pa (5)la sogs pa ’joms pa’i ye śes kyis gaṅ gis don gzigs pa de ni don gzigs pa ste | de ni bcom ldan ’das kho na’o | | de’i gsuṅ ni mi slu ba ste | don gzigs pa’i phyir ro | | ’dod chags la sogs pas dkrugs pa’i sems daṅ ldan pa rnams kyi tshig ni rjes su (6)mi mthun pa ste | bcom ldan ’das kyi ni noṅs pa mi mṅa’ ba’i phyir na rjes su mthun pa ste | draṅ sroṅ rgyas pa la sogs pa daṅ ’dra bar sṅa phyir mi mthun pa ni ma yin no źes dgoṅs pa’o | | go sla źes bya ba ni gdul bya’i skye bos rtogs par mdzad pa’o | | legs par sbyar ba źes bya (7)ba ni ji ltar gdul byas phal pa’i tshig daṅ | chos skad daṅ | kla klo’i tshig gi dbye bas don śes pa de bźin du legs par sbyar ba źes bśad de | de’i phyir don gzigs pa daṅ | rjes su mthun pa daṅ | go sla ba ste legs pa gsum gaṅ la yod pa de ni legs pa gsum daṅ ldan pa ste | (149a1)khyod kyi gsuṅ ṅo | | ni’i sgra ni tshig gi kha bskaṅ ba’o | | rnam pa gsum po de dag gis yoṅs su dag pa’i gsuṅ dag gis ston pa ñid du grags pa’i tshigs su bcad pa ’dis dbye ba drug pa bśad do | 
manāṃsi tāvac chrotṝṇāṃ haranty ādau vacāṃsi te |
tato vimṛśyamānāni rajāṃsi ca tamāṃsi ca || 76 
創聞佛所説 心喜已開明
從此善思惟 消除諸垢染 
| re źig daṅ por khyod kyi gsuṅ | | ñan pa rnams kyi yid ’phrog mdzad |
| de nas yid la bsam bgyis na | | rdul daṅ mun pa (3)dag kyaṅ sel | 
Just at first your words ravish the hearers' minds; then, being pondered, remove their passions and ignorance. 
| gźan yaṅ | re źig daṅ por khyod kyi gsuṅ | | ñan pa rnams (2)kyi yid ’phrog mdzad | | de nas yid la bsam bgyis na | | rdul daṅ mun pa dag kyaṅ sel | | ñan pa rnams kyi yid ’phrog mdzad | | ces bya ba la | yid ni sems dag go | | re źig ces bya ba ni rim pa’i don to | | ñan pa rnams kyi ste | yan lag lṅa daṅ ldan pa’i dbyaṅs kyis (3)gźan du rjes su mi ’braṅ ba’i phyir yid ’phrog ga par mdzad pa’o | | daṅ por ni daṅ por ro | | gsuṅ ni gsuṅ ṅo | | khyod kyi ni khyod kyi źes bya’o | | ñan pa las phyi ma’i dus su yid la bsam bgyis na źes bya ba ni bsam pa daṅ bsgom pa’i rim pas so | | rgyud la dri mas gnod pa’i (4)phyir rdul ni ñon moṅs pa thams cad do | | mun pa źes bya ba ni gti mug go | | ñon moṅs pa’i rigs ma lus pa ni gti mug sṅon du soṅ ba’i phyir gti mug log par bśad do | | ’dod chags ni rdul gyi tshig gis spoṅ ba tsam źig bstan te | ’dir ni gsuṅ gcig nas gcig (5)gis ñon moṅs pa rtsa ba daṅ bcas par ’joms par bśad de | des ni yid ’phrog par byed pa’i dbye ba bdun pa bśad do | 
āśvāsanaṃ vyasanināṃ trāsanaṃ ca pramādinām |
saṃvejanaṃ ca sukhināṃ yogavāhi vacas tava || 77 
遭苦能安慰 放逸令生怖
著樂勸厭心 隨事皆開誘 
| phoṅs pa rnams kyi dbugs ’byin ciṅ | | bag med rnams ni skrag par mdzad |
| bde ba can dag skyo bgyid pas | | khyod gsuṅ kun daṅ ’tsham par ’jug | 
Your words are adapted to all, cheering the afflicted, striking terror into the heedless, alarming the lovers of pleasure. 
| gźan yaṅ | phoṅs pa rnams kyi dbugs ’byin ciṅ | | bag med rnams ni skrag par mdzad | | bde ba can dag skyob mdzad pas | | khyod gsuṅ (6)kun daṅ ’tsham par ’jug | phoṅs pa rnams kyi dbugs ’byin ciṅ | | źes smos pa la | phoṅs pa rnams ni ñon moṅs pa thob pa ste | ñon moṅs pa de las ṅes par ’byuṅ ba bśad pas dbugs ’byin pa źes bya bas na phoṅs pa rnams kyi dbugs ’byin pa’o | | gsuṅ (7)źes bya ba ni ’chad par ’gyur ba’o | | dper na ña pa dag gis ña rgyas ña daṅ ris mthun pa’i chu srin ’gram du draṅs pa śin tu sdug bsṅal ba daṅ ldan pas bcom ldan ’das kyi mthus smras pa ni ’di nas bdag śi ’phos nas sems can dmyal bar skye bar ’gyur ro źes smras pa (149b1)de la bcom ldan ’das kyis gsuṅs pa | ṅa ni thugs rje ldan rgyal la | | sems ni legs par dad par gyis | | dud ’gro’i skye gnas spaṅs nas ni | | de nas mtho ris ’gro bar ’gyur | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa ’dis dbugs dbyuṅ bar mdzad do | | bcom ldan ’das la sems (2)rab tu dad pas lha rnams kyi naṅ du skyes pa daṅ | bcom ldan ’das kyi thad du phyin pas bden pa mthoṅ bar gyur to źes bya’o | | de bźin du sdug bsṅal daṅ ldan pa’i sbrul gdug pa la sogs pa gźan rnams kyaṅ dper bśad par bya’o | | bag med pa rnams ni skrag par mdzad ces bya ba ni dge (3)ba’i bya ba la rtse gcig pa med pa’i bag med pa dag la sdug bsṅal bstan pas ’jigs pa bsal bar mdzad pa ste | ji ltar ’bras bu smin pa na | | rtag tu ltuṅ ba’i ’jigs daṅ ldan | | de bźin skyes pa’i mi rnams ni | | rtag tu ’chi ba’i ’jigs pa ldan | | źes bya ba’o | | ñuṅ ṅu la loṅs spyod pa daṅ | (4)yaṅ na skye ba daṅ ’jig par bstan pas phal cher ’dod pa’i bde bas bde ba daṅ ldan pa rnams kyi skyo bar bgyid pa ni ’dod chags daṅ bral ba bskyed par mdzad pa’o | | dper na | ñuṅ daṅ sdug bsṅal maṅ por ldan | | ’dod pa mkhas pas rnam śes pas | | lha yi ’dod pa rnams la yaṅ | | (5)lhag par dga’ bar mi ’gyur ro | | ’dus byas rnams ni mi rtas ste | | skye daṅ bcas pa’i chos can pas | | skyes nas ’jig par ’gyur bas na | | de rnams myur du źi na bde | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis so | | de’i phyir kun daṅ ’tsham pa ni ’tsham pa daṅ mthun par ’jug pa’i daṅ (6)tshul gaṅ la yod pa de ni kun daṅ ’tsham par ’jug pa ste khyod kyi gsuṅ ṅo | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis khyod gsuṅ kun daṅ ’tsham par ’jug pa’i dbye ba brgyad pa bśad do | 
viduṣāṃ prītijananaṃ madhyānāṃ buddhivardhanam |
timiraghnaṃ ca mandānāṃ sārvajanyam idaṃ vacaḥ || 78 
上智證法喜 中根勝解生
淺劣發信心 尊言遍饒益 
| mkhas pa rnams kyi dga’ ba skyed | | bar ma rnams kyi blo yaṅ spel |
| tha ma’i rab rib rnam ’joms (4)pas | | gsuṅ ’di skye bo kun la sman | 
These words of yours are for all; they please the wise, strenghten the intelligence of the middle sort, and dispel the darkness of the slow-witted. 
| gźan yaṅ | mkhas pa rnams kyi dga’ ba bskyed | | bar ma rnams kyi blo yaṅ spel | | tha ma’i rab rib (7)rnam ’joms pas | | gsuṅ ’di skye bo kun la sman | | mkhas pa rnams kyi dga’ ba bskyed | | ces bya ba ni rgyas pa’o | | mkhas pa ni dbaṅ po rnon po rnams kyi ste | dga’ ba ni yid bde ba bskyed pas na dga’ ba bskyed pa ste | bton pa tsam gyis rtogs pa’i phyir ro | | gsuṅ źes bya ba ni ’chad (150a1)par ’gyur ba’o | | dper na sṅon chu srin las lha’i bur gyur pa de ñid kyi bden pa’i raṅ bźin mthoṅ nas tshoṅ pas khe rñed pa daṅ ’dra bar yid bde ba thob pas ’gro bar gyur to źes rgyas par gsuṅs pa’o | | bar ma rnams ni dbaṅ po par ma rnams kyi thos pa daṅ bsam pa la (2)sogs pa’i sbyor bas bsgom pa’i raṅ bźin gyis śes rab ñe bar bsdus pa’i phyir blo spel bar mdzad pa’o | | tha ma ni dbaṅ po dman pa rnams kyis mi śes pa’i rab rib ’joms pas na rab rib ’joms pa ste | las daṅ ’bras bu’i ’brel pa ṅes par bskyed par mdzad pa’i phyir ro | | de bas (3)na dbaṅ po rnon po daṅ | bar ma daṅ | tha ma’i skye bo la sman pas na skye bo kun la sman pa ste gsuṅ de ñid bśad pa’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis gsuṅ ni skye bo kun la sman pa ste dbye ba dgu pa bśad do | 
apakarṣati dṛṣṭibhyo nirvāṇam upakarṣati |
doṣān niṣkarṣati guṇān vākyaṃ te ’bhipravarṣati || 79 
善拔諸邪見 引之趣涅槃
罪垢能洗除 由尊降法雨 
| lta ba dag las dgar mdzad ciṅ | | mya ṅan ’das par ñe bar ’dren |
| ñes pa sel mdzad khyod kyi gsuṅ | | yon tan rnams kyi char yaṅ ’bebs | 
Your sayings draw men away from false opinions, draw them to nirvāṇa, draw out their faults, rain down virtues. 
| slar yaṅ | lta ba dag las dgar mdzad ciṅ | | mya ṅan ’das pa ñe bar (4)’dren | | ñes pa sel mdzad khyod kyi gsuṅ | | yon tan rnams kyi char yaṅ ’bebs | | lta ba dag las dgar mdzad ciṅ | | źes smos pa la | dga’ bar mdzad pa ni riṅ du mdzad pa’o | | gsuṅ źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | lta ba dag ni ’jig tshogs daṅ mthar ’dzin pa la sogs (5)pa dag las te | ñon moṅs pa zad par mdzad pa bstan pas mthoṅ ba’i lam ’byuṅ ba’i phyir ro | | mya ṅan las ’das par ñe bar ’dren źes bya ba ni ñon moṅs pa zad par mdzad pa bstan pa ñid kyis bsgom pa’i lam bskyed pa’i phyir phuṅ po’i lhag ma daṅ bcas pa’i mya ṅan las ’das (6)par ñe bar ’dren par mdzad ces bya ba’i don to | | ñes pa sel mdzad ces bya ba ni ñon moṅs pa spaṅ ba bstan pa ñid kyis mi slob pa’i lam bskyed pa’i phyir ro | | ñes pa ni khams gsum pa’i ma lus par sel bar mdzad pa ste | rab tu sel bar mdzad pa ni rab tu sel bar mdzad pa’o | | (7)dgra bcom pa ñid thob par mdzad pa’i phyir ñon moṅs pa med pa daṅ | smon lam gyi ye śes la sogs pa’i yon tan rnams kyi char yaṅ ’babs te | de bskyed pa’i phyir bstan par mdzad pa’i phyir ro | | de la bu’i tshigs su bcad pa ’dis gsuṅ mthoṅ ba daṅ | bsgom pa daṅ | mi slob (150b1)pa’i lam daṅ mthun pa ste dbye ba bcu pa bśad do | 
sarvatrāvyāhatā buddhiḥ sarvatropasthitā smṛtiḥ |
avandhyaṃ tena sarvatra sarvaṃ vyākaraṇaṃ tava || 80 
一切智無礙 恒住正念中
如來所記 一向非虚謬 
| kun la ma thogs thugs mṅa’ źiṅ | | dgoṅs pa’aṅ kun du ñer gnas pas |
| (5)de slad khyod kyis luṅ bstan kun | | thams cad la yaṅ slu mi mṅa’ | 
Your intelligence is in all things unhampered, your mindfulness is in all things present; therefore no prophecy of yours in any matter fails of result. 
| dran pa daṅ blo dag thogs pa daṅ ldan pa’i phyir draṅ sroṅ rgyas pa la sogs pa’i tshig ni brdzun pa yin te | bcom ldan ’das ni | kun la ma thogs thugs mṅa’ źiṅ | | źes bya ba rgyas par bśad par bya ste | kun la ma thogs thugs mṅa’ (2)źiṅ | | dgoṅs pa’aṅ kun nas ñer gnas pas | | de slad khyod kyis luṅ bstan kun | | thams cad la yaṅ slu mi mṅa’ | | kun ni śes bya rnams la ste thogs pa mi mṅa’ ba ni thogs pa mi mṅa’ ba’o | | thugs ni śes rab ste | ñon moṅs pa’i sgrib pa daṅ | ñon moṅs pa daṅ ñon (3)moṅs pa ma yin pa’i mi śes pa spaṅs pa’i phyir ro | | khyod kyis źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | kun du źes bya ba ni śes bya ñid la ste | ñe bar gnas pa ni mñam par gźag pa’o | | dgoṅs pa ni yul la ’dod pa’o | | slu ba ni ’bras bu med pa bśad pa’o | | slu ba mi mṅa’ ba ni mi slu ba (4)ste ’bras bu daṅ bcas pa źes bya bar dgoṅs pa’o | | de slad ces bya ba ni rgyu yin pa’i phyir ro | | kun la thugs daṅ dgoṅs pa dag mñam par gźag pa’i phyir khyod kyis luṅ bstan pa kun ni gdams ṅag ste | slu ba mi mṅa’ ba źes bya ba’i don to | 
yan nādeśe na cākāle naivāpātre pravartase |
vīryaṃ samyag ivārabdhaṃ tenāmoghaṃ vacas tava || 816  
無非處非時 亦無非器轉
尊言不虚發 聞者悉勤修 
| gaṅ slad yul min dus min daṅ | | snod min rnams su mi ’jug pa |
| de slad khyod gsuṅ don mchis te | | brtson ’grus legs par brtsams pa bźin | 
Because you make no move at the wrong time or in the wrong place or towards the wrong person, therefore your words, like energy rightly applied, are not in vain. 
| ’di’i phyir yaṅ mi slu ba ste | gaṅ slad (5)yul min dus min daṅ | | snod min rnams su mi ’jug pa | | de slad khyod gsuṅ don mchis te | | brtson ’grus legs par brtsams pa bźin | | gaṅ slad yul min dus min daṅ | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | gaṅ slad ces bya ba ni gaṅ gi phyir ro | | yul min ni yul kho na la (6)rab tu ’jug pa ste | gdul bya’i dgos pa’i phyir ro | | ’di ltar cho ’phrul chen po ston par bźed pas rgyal po’i khab nas mñan yod du gśegs so | | gaṅ gi phyir dus min pa ni dus kho na la rab tu ’jug pa’o | | ji ltar yun riṅ por bcom ldan ’das kyis cho ’phrul chen po ston par mdzad (7)pa źes bya ba rgyal po gsal rgyal gyis dris pas źag bdun ’das pa na źes gsuṅs pa ste | dus de tsam gyis gdul ba’i rgyud des yoṅs su smin par gzigs pa’i phyir ro | | gaṅ gi phyir snod min ni rdzogs byed la sogs pa snod ma yin pa’o | | snod ni thar pa’i sa bon daṅ ldan pa’i (151a1)snod kho na ’jug pa’o | | de slad ni rgyu des don mchis pa ste khyod kyi gsuṅ ni don daṅ ldan pa’o | | saṅs rgyas bcom ldan ’das rnams ni ’bras bu don daṅ bcas pa’i chos ston pa źes bya ba’o | | ji lta bu źe na | | smras pa | brtson ’grus legs par brtsams pa bźin | | (2)źes bya ba ni bcom ldan ’das kyis gsuṅs te | byis pa’i brtson ’grus kyis ni le lo skye bar ’gyur ro | | śin tu brtsams ches pas ni rgod par ’gyur ro | | de ltar mtha’ gñis spaṅs nas bar ma’i lam gyis brtson ’grus brtsam par bya źes bya ba’o | | de ltar yaṅ dag par (3)brtsams pa’i brtson ’grus don daṅ ldan par ’gyur źiṅ ṅes par thar pa ñid du ’gyur ba de bźin du rgyu de las gsuṅ de ni don mchis pa źes bya ba’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis kyis gsuṅ don daṅ ldan pa’i ’bras bu’i raṅ bźin te | dbye ba bcu gcig pa bśad pa ni gsuṅ la (4)bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| gsuṅ la bstod pa ste le’u bdun pa’o || 
 
| gsuṅ la bstod pa’i bśad pa źes bya ba ste le’u bdun pa’o || 
8. Śāsanastavaḥ 
 
 
Praise of Teaching 
 
ekāyanaṃ sukhopāyaṃ svanubandhi niratyayam |
ādimadhyāntakalyāṇaṃ tava nānyasya śāsanam || 82 
一路勝方便 無雜可修學
初中後盡善 餘教所皆無 
|| (6)bgrod pa gcig daṅ thabs bde daṅ | | legs par ’brel daṅ ñes pa med |
| thog ma bar daṅ mthar dge bas | | khyod kyi bstan ’dra gźan la med | 
Your teaching, and yours alone, is the only path, pleasant in method, goodly in result, free from moral fault, fair in beginning, middle, and end. 
|| gsuṅ gi don gaṅ yin pa de ni bstan pa yin pas na gsuṅ la bstod pa’i ’og tu bstan pa la bstod pa bśad par bya ste | bgrod pa gcig daṅ thabs bde daṅ | | legs par (5)’brel daṅ ñes pa med | | thog ma bar daṅ mthar dge ba | | khyod kyi bstan ’dra gźan la med | | bgrod pa gcig daṅ thabs bde daṅ | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | | gaṅ gis bgrod pas na bgrod pa ste bgrod pa ni lam mo | | gcig kyaṅ yin la bgrod pa yaṅ yin pas na bgrod pa gcig (6)ste | bstan pa źes ’chad par ’gyur ro | | lta ba rnam par dag bya’i phyir | | lam ’di las ni gźan pa med | | ces mdo las bśad pa’o | | lam gcig kho na yin te | | dper na de bźin gśegs pa’i bstan pa źes bśad do | | yaṅ na thar pa gcig pu kho na thob par bya ba’i phyir (7)bgrod pa ni bgrod pa gcig pa’o | | gcig gis bgrod pa źes pa ni drug pa’i bsdu ba’o | | śiṅ śa ba’i lo ma daṅ ’dra ba’i mdo las ji ltar gsuṅs pa ni chos gaṅ źig mṅon par śes pa daṅ | yaṅ dag par byaṅ chub pa daṅ | mya ṅan las ’das pa’i phyir yaṅ dag par ’jug (151b1)pa de rnams ñid kyis mkhyen ciṅ mṅon par rdzogs par saṅs rgyas nas bśad do źes bya ba’o | | thabs bde źes bya ba la thabs ni sbyar ba’o | | gduṅs pa la sogs pa’i dka’ ba’i dka’ thub dgag pa’i phyir thabs bde ba gaṅ la yod pa de ni thabs bde ba ste | bde ba daṅ ldan pas (2)sems mñam par gźag par ’gyur ro źes mdo’i tshig yin pa’i phyir ro | | ji srid thar pa ma thob pa de srid du lha daṅ mi rnams kyi ’bras bu legs par ’brel ba’i ṅaṅ tshul gaṅ la yod pa de ni legs par ’brel ba dan ldan pa’o | | ñes pa ni skyon te | ’dod chags la sogs (3)pa’i ñes pa daṅ mi ldan pa’i phyir na ñes pa med pa’o | | thog ma ni thos pa’i dus daṅ | bar ma ni bsam pa’i dus daṅ | tha ma ni bsgom pa’i dus su dge ba ste | mṅon par mtho ba daṅ | ṅes par legs pa’i mtshan ñid daṅ ldan pa’o | | de’i rgyur gyur pa’i phyir thog ma bar daṅ mthar dge (4)ba ni bstan pa’o | | khyod kyi ’dra ba gźan la med pa ni draṅ sroṅ ser skya daṅ | pe lu ka daṅ | gcer bu pa la sogs pa rnams kyis bstan pa’o | | ’di la ni rnam pa thams cad du bsten pa’i rigs so | 
evam ekāntakāntaṃ te dṛṣṭirāgeṇa bāliśāḥ |
mataṃ yadi vigarhanti nāsti dṛṣṭisamo ripuḥ || 83 
如斯一向善 狂愚起謗心
此教若生嫌 無怨與斯等 
| khyod kyi gźuṅ lugs de lta bu | | gcig pu phaṅs la lta chags pas |
| byis pa gal te smod bgyid nas | | lta daṅ ’dra ba’i (7)dgra ma mchis | 
If fools, through attachment to false opinions, contemn your teaching which is so wholly beautiful, then there is no enemy like false opinion. 
| de bźin du yaṅ | khyod kyi gźuṅ lugs de lta bu | | gcig tu phaṅs la chags (5)lta bas | | byis pa gal te smod bgyid na | | lta daṅ ’dra ba’i dgra ma mchis | | gcig tu phaṅs la źes bya ba ni rgyas pa’o | | de lta bu’i bgrod pa gcig pa la sogs pa’i tshogs so | | gcig tu phaṅs pa ni ’dod par bya ba’o | | gcig tu phaṅs pa khyod kyi gźuṅ lugs źes ’chad par ’gyur (6)ro | | mu stegs pa ṅan pa’i lta ba la chags pa ni lta ba la chags pa ste | lta ba la chags pa’i rgyur gyur pa des so | | byis pa ni byis pa kho na’o | | gźuṅ lugs ni bstan pa’o | | gal te źes bya ba ni srid pa’i tshig go | | smod pa ni smod par bgyid pa’o | | ma mchis pa ni ma mchis pa’o | | (7)lta ba daṅ ’dra ba ni lta ba daṅ ’dra ba’i dgra ste | lta ba kho na’o | | de rnams ñid kyi dgra’i mchog ste | gaṅ gis khyod kyi dge ba daṅ ldan pa’i bstan pa la byis pa de rnams sun ’byin par byed do źes bya ba ni mdor bsdus pa’o | 
anvabhuṅkthā yad asyārthe jagato vyasanaṃ bahu |
tat saṃsmṛtya virūpe ’pi stheyaṃ te śāsane bhavet || 84 
歴劫爲群迷 備經衆苦毒
此教縱非善 念佛尚應修 
| gźan ni ’gro ba’i don slad du | | sdug bsṅal maṅ bstar gaṅ lags pa |
| de bsams khyod bstan ṅan na yaṅ | | gnas par bgyi ba la thug na | 
Remembering the affliction which you bore for the sake of this world it would be right to follow your teaching even if it were ugly. 
| gźan ni ’gro ba’i don slad du | | sdug bsṅal maṅ bstar gaṅ lags (152a1)pa | | de bsams khyod bstan ṅan na yaṅ | | gnas par bgyi ba la thug na | | bstar ba ni khyod kyis ñams su myoṅ źes bya ba’i don to | | gźan ni khyod kyis bstar ba lags | | źes brjod pa ni khyod kyis bstar ba lags źes bya ba’i don to | | sdug bsṅal gaṅ źes (2)bya ba daṅ sbyar ro | | don slad du źes bya ba ni de’i rgyu mtshan gyi phyir ro | | gaṅ gi yin źe na | ’gro ba yi’o | | sdug bsṅal źes bya ba ni byaṅ chub tu thugs bskyed pa nas mya ṅan las ’das pa’i bar daṅ | dmyal ba daṅ dud ’gro rnams kyi yaṅ rnam pa du ma’i sdug bsṅal maṅ po de ni sdug bsṅal (3)ba’o | | bsam pa ni dran pa yis so | | ṅan na yaṅ źes bya ba ni mi mdzes pa la yaṅ ṅo | | yaṅ gi sgra ni mi srid pa yaṅ ste | śin tu ñe bar źi ba bstan to | | gnas par bgyi ba la thug na | | źes bya ba ni gnas par bya ba’i rigs so | | khyod kyi bstan pa ni khyod kyis gsuṅs pa’i (4)cho ga la’o | | bśad pa ni ’di yin te | sman par mdzad pa’i phyir khyod kyi bstan pa ṅan na yaṅ byas pa gzo bas gnas pa’i rigs so | 
prāg eva hitakartuś ca hitavaktuś ca śāsanam |
kathaṃ na nāma kāryaṃ syād ādīptaśirasāpi te || 857  
況能大饒益 復宣深妙義
縱使頭被焚 先應救此教 
| phan pa gsuṅ źiṅ phan mdzad pa | | khyod kyi bstan pa ci smos te |
| mgo la źugs ni ’bar bas kyaṅ | | ci yi (113b1)slad du sgrub mi bgyid | 
All the more since you are beneficent in deed and word should your teaching in all ways be fulfilled, even by one whose head is aflame. 
| phan pa gsuṅ źiṅ phan mdzad pa | | khyod kyi bstan pa ci smos te | | mgo la źugs ni ’bar bas kyaṅ | | ci yi slad du sgrub mi bgyid | | phan (5)pa mdzad pa ci smos te | | źes bya ba smos pa la | ci smos te źes bya bas ni the tshom med pa bstan te | phan pa mdzad pa źes bya ba ni rdzu ’phrul gsal ba daṅ | gźan gyi cha lugs ’dzin pa’i thabs kyis phan pa mdzad pa’o | | phan pa gsuṅ ba źes bya ba ni phan pa bstan pa’i ṅaṅ (6)tshul daṅ ldan pa’o | | bstan pa’i mtshan ñid ni bśad zin to | | ci’i slad du źes bya ba ni mi srid pa’i phyir te | rnam pa gźan mi srid ciṅ rnam pa gaṅ źig gis sgrub par mi bgyid pa yin pa’o | | mgo la źugs ni ’bar bas kyaṅ | | źes bya ba ni mgo bo źugs kyis ’bar (7)bar gyur na yaṅ mgo po tshig pa la btaṅ sñoms byas pas ’phags pa’i bden pa mthoṅ bas khyod kyi bstan pa ’bras bu daṅ bcas par bya’o źes bya ba ni dgoṅs pa’o | | ’di ltar bcom ldan ’das kyis bka’ stsal te | dge sloṅ dag mgo bo ’bar bar gyur pa la btaṅ sñoms (152b1)su byas nas ’phags pa’i bden pa bźi mṅon du ma gyur pa mṅon du bya ba’i phyir ’dun pa daṅ brtson ’grus chen po’i chen pos ji srid sbyor ba’i bar du bya ba’i rigs so źes bya ba’o | 
bhujiṣyatā bodhisukhaṃ tvadguṇāpacitiḥ śamaḥ |
prāpyate tvanmatāt sarvam idaṃ bhadracatuṣṭayam || 86 
自在菩提樂 聖徳恒淡然
皆由此教生 證彼亡言處 
| khyod kyi bstan pas raṅ dbaṅ daṅ | | byaṅ chub bde daṅ źi ba daṅ |
| khyod kyi yon tan bsṅags pa daṅ | | legs pa bźi po ’di kun thob | 
Independence, the joy of enlightenment, praise of virtue from you, peace - all these four good things are gained from your teaching. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa de rnams kyis rgyu gaṅ gis bstan pa la ’jug pa de’i rgyu bśad nas | bstan pa la (2)’jug pa’i phan yon bśad par bya ste | khyod kyi bstan pas raṅ dbaṅ daṅ | byaṅ chub bde daṅ źi ba daṅ | | khyod kyi yon tan bsṅags pa daṅ | | legs pa bźi po ’di kun thob | | raṅ dbaṅ daṅ byaṅ chub bde daṅ źes bya ba ni rgyas pa’o | | raṅ dbaṅ ni chos ñid de | de thob pa źes (3)bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | raṅ dbaṅ ni raṅ dbaṅ kho na ste | gźan gyi dbaṅ du ma gyur pa źes bya ba’i don to | | bstan pa la brten nas sred pa spaṅs pa’i phyir bran du mi ’gyur te | | sred pa ni bran gyi rgyu yin no | | sred pa rtsa nas bcad pa na | | dṅos grub lag mthil thob par ’gyur | | (4)de la glags skabs med pa na | | bran ñid mgo la gnas par ’gyur | | źes de bźin du gsuṅs so | | byaṅ chub ces bya ba la sdug bsṅal ma lus pa bcom pa’i phyir byaṅ chub kho na bde ba’o | | bsṅags pa źes bya ba ni mchod pa’o | | khyod kyi yon tan la bsṅags pa byas pas ni khyod (5)kyi yon tan la bsṅags pa’o | | ṅa’i ñan thos śes rab daṅ ldan pa’i naṅ na ś’a ri’i bu ni lha’i mig tu gyur pas na mchog daṅ | rdzu ’phrul daṅ ldan pa rnams kyi mchog ni dge sloṅ mood gal gyi bu źes bya ba’o | | de lta bu la sogs pa’i yon tan rnams kyis bstod par bya ba’i phyir (6)źi ba źes bya ba ni mya ṅan las ’das pa’o | | thob pa ni thob pa’o | | ci źig ce na | legs pa bźi po ’di kun te | raṅ dbaṅ la sogs pa legs pa bźi po ’di kun thob par ’gyur ba’o | | gaṅ las śe na | khyod kyi bstan pa las źes bya ba’i don to | 
trāsanaṃ sarvatīrthyānāṃ namucer upatāpanam |
āśvāsanaṃ nṛdevānāṃ tavedaṃ vīra śāsanam || 878  
世雄眞實教 邪宗聞悉驚
魔王懷惱心 人天生勝喜 
| dpa’ bo khyod kyi bstan pa ’di | | mu stegs thams cad skrag mdzad la |
| bdud ni sems khoṅ chud mdzad ciṅ | | (2)lha daṅ mi rnams dbugs kyaṅ ’byin | 
This teaching of yours, O Hero, brought terror to all tīrthikas, agony to Namuci, cheer to gods and men. 
| de lta bu’i tshigs su bcad (7)pa ’dis bstan pa la ’jug pa’i phan yon bśad nas | bstan pas bdud bźi las rgyal ba bśad par bya ste | dpa’ bo khyod kyi bstan pa ’di | | mu stegs thams cad skrag mdzad la | | bdud ni sems khoṅ chud mdzad ciṅ | | lha daṅ mi rnams dbugs kyaṅ ’byin | | mu (153a1)stegs thams cad skrag mdzad la | | źes bya ba la sogs pa la | skrag par mdzad ces pa ni skrag pa’o | | bstan pa źes bya ba ni bśad par ’gyur ro | | ṅes par legs pa lhag par rtogs par bya ba’i phyir ’jug pa ni mu daṅ ’dra bas na mu’o | | de legs par (2)brjod pas na mu stegs ni rdzogs byed la sogs pa’o | | de dag thams cad skrag par mdzad pa ni bdag med pa ñid ston par mdzad pa’i phyir ro | | gaṅ gi phyir mu stegs pa de rnams kyi bdag tu lta ba stod par mi ’dod pa de’i phyir | chos kun bdag ñid med pa ste | | źes bya ba’i de (3)bźin gśegs pa’i bstan pas skrag par ’gyur ro | | bdag tu ’dzin pa las byuṅ ba’i ñon moṅs pa thams cad ces bya ba de’i phyir bdag med pa bstan pas ñon moṅs pa’i bdud ma lus pa las bstan pa rnam par rgyal bar gyur to źes bśad pa yin no | | bdud ni lha’i bu’i (4)bdud do | | de’i sems khoṅ du chud par mdzad pa ni de’i yul las ’das par bstan pa’i phyir lha’i bu’i bdud las rgyal ba ñid bśad do | | bden pa bstan pas ṅan ’gro’i ’jigs pa ni ma yin pas so | | lha daṅ mi rnams dbugs kyaṅ ’byin | | źes pa ni mi rnams kyi yaṅ (5)tshe sbyin pa’i thabs yin pa’i phyir phuṅ po’i bdud las bstan pa rgyal ba ñid bśad do | | khyod kyi ’di źes bya ba ni ji ltar bśad pa’o | | dpa’ bo ni bod pa’o | 
traidhātukamahābhaumam asaṅgam anavagraham |
śāsanena tavākrāntam antakasyāpi śāsanam || 88 
大地無分別 平等普能持
聖教利群生 邪正倶蒙益 
| ’chi bdag bstan pa khams gsum gyi | | sa chen dag na spyod bgyid pa |
| mi thogs bzlog pa ma mchis pa’aṅ | | khyod kyi bstan pas zil gyis mnan | 
Even the ordinance of the Lord of Death, which rules widely over the three worlds without let or control, has been overcome by your teaching. 
| ’chi bdag gi bdud las rgyal bar bśad par bya ste | ’chi bdag bstan pa khams gsum gyi | | sa chen dag la (6)spyod bgyid pa | | mi thogs bzlog pa ma mchis pa’aṅ | | khyod kyi bstan pas zil gyis mnan | | khams gsum gyi sa chen źes bya ba la sogs pa ni ’dod pa daṅ | gzugs daṅ | gzugs med pa ni khams gsum mo | | de ñid kyi sa chen po ni yul chen po’o | | de la spyod (7)bgyid pa ni khams gsum gyis chen po gaṅ la spyod bgyid pa’o | | ’chi bdag gi bstan pa źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | yon tan daṅ ldan pa rnams la yaṅ mi thogs pa źes bya ba ni thogs pa med pa’i phyir khyad par ma yin pa daṅ gsod par byed pa źes bya ba’i don to | | bzlog (153b1)pa ma mchis pa ni lcags kyu med pa ste | bzlog ma nus źes bya ba’i tha tshig go | | khyod kyi bstan pas źes bya ba ni khyod kyi bstan pa’i lam gyis so | | zil gyis mnan pa ni mthu daṅ bral bar mdzad pa’o | | ’chi bdag ces bya ba ni ’chi bdag gi’o | | bstan pa ni rab tu ’jug pa źes bya ba’i (2)don to | 
tvacchāsananayajño hi tiṣṭhet kalpam apīcchayā |
prayāti tatra tu svairī yatra mṛtyor agocaraḥ || 89 
暫聞佛所説 金剛種已成
縱未出樊籠 終超死行處 
| khyod kyi bstan pa’i lugs ’tshal ba | | dga’ na bskal par yaṅ gnas la |
| gaṅ du (3)bdud kyis mi rdzi ba | | der yaṅ dga’ mgur rab tu mchi | 
For he who knows the rule of your teaching might if he desired live even for an age; but of his own free will he goes forth to the place where Death cannot tread. 
| de ltar gaṅ las rtogs par ’gyur źe na | bśad pa | khyod kyi bstan pa’i thugs ’tshal ba | | dga’ na bskal par yaṅ gnas la | | gaṅ du bdud kyis mi brdzi ba | | der yaṅ dga’ mgur rab tu mchi | | khyod kyi bstan pa’i lugs ’tshal ba | | źes bya ba ni khyod kyi bstan (3)pa’i tshul śes pas na khyod kyi bstan pa’i lugs ’tshal ba ste | rdzu ’phrul gyi rkaṅ pa bsgoms pa’i mthu daṅ ldan pa źes bya ba’i don to | | na ni gaṅ gi phyir źes bya ba’i don to | | bskal par yaṅ gnas la źes bya ba ni lo maṅ po ’ba’ źig tu ma yin gyi | bskal par yaṅ gnas te de ni yaṅ (4)dag par srid ces dgoṅs pa’o | | gaṅ źig kha cig gis rdzu ’phrul gyi rkaṅ pa bźi kun du bsñen pa daṅ | bsgom pa daṅ | phu dud byed ’dod pa de ni bskal par gnas pa’am bskal pa las lhag par gnas pa źes bya ba ni mdo’i tshig go | | rab tu mchi źes bya ba ni ’gro ba’o | | der źes (5)bya ba ni phuṅ po lhag ma med par mya ṅan las ’das par ro | | yaṅ gi sgra ni yaṅ gi don te | | der yaṅ rab tu mchi źes bya ba’i don to | | ci’i phyir der rab tu mchi źe na | | gaṅ gi phyir de ñon moṅs pas bciṅs pa las grol ba’i dga’ mgu ni raṅ dbaṅ ṅo | | gaṅ du źe na | | phuṅ po lhag ma med (6)pa’i mya ṅan las ’das pa kho nar ro | | bdud kyis mi brdzi ba źes bya ba ni yul ma yin pa’o | | gaṅ gi phyir de lta bu yin pa de’i phyir na khams gsum gyi sa chen po źes bya ba sṅar sa chen po źes bya ba’i sṅa ma’i tshigs su bcad pa’i don rigs so | | de lta bu’i tshigs su bcad pa de rnams (7)kyis bdud bźi las bstan pa rgyal bar mdzad pa kho na bśad do | 
āgamasyārthacintāyā bhāvanopāsanasya ca |
kālatrayavibhāgo ’sti nānyatra tava śāsanāt || 90 
聞法方思義 如實善修行
次第三慧圓 餘教皆無此 
| luṅ gi don ni bsam pa daṅ | | bsgom daṅ gus par mñan pa yi |
| dus gsum cha dbye khyod kyi ni | | bstan las gźan la mchis ma lags | 
Nowhere except in your teaching is there the threefold division of time into hearing the Scriptures, thought upon their meaning, and the practice of meditation. 
| gźan yaṅ | luṅ gi don ni bsam pa daṅ | | bsgom daṅ gus par mñan pa yi | | dus gsum cha dbye khyod kyi ni | | bstan las gźan la mchis ma lags | | luṅ gi don ni bsam pa daṅ | | źes bya ba ni (154a1)rgyas pa’o | | luṅ źes bya ba ni gźan las thos pa’o | | don bsam pa źes bya ba ni rigs pa la dmigs pa’o | | bsgom pa ni tiṅ ṅe ’dzin du bśad do | | gus par mñan pa ni rab tu sbyor ba ste | bsgom pa daṅ gus par mñan pa de yi’o | | daṅ gi sgra ni luṅ daṅ (2)don bsam pa yaṅ ṅo | | dus gsum cha dbye źes bya ba ni re źig daṅ por luṅ gi dus daṅ | de nas de’i don bsam pa’i dus daṅ | de nas bsgom pa la sbyor ba’i dus źes bya ba ni dus gsum gyi cha dbye ba’o | | gźan la ma mchis pa ni gaṅ du gźan las śe na | khyod kyi bstan pa (3)las so | | saṅs rgyas kyi bstan pa kho na la thos pa daṅ bsam pa daṅ bsgom pa’i raṅ bźin gyi śes rab rnams kyi bstan pa yod de | gźan la ni ma yin no źes bya ba ste | de lta bu ni tshigs su bcad pa ’dis bśad do | 
evaṃ kalyāṇakalilaṃ tavedam ṛṣipuṅgava |
śāsanaṃ nādriyante yat kiṃ vaiśasataraṃ tataḥ || 91 
唯獨牛王仙 妙契眞圓理
斯教不勤修 寧有怨過此 
| draṅ sroṅ skyes mchog khyod kyi bstan | | de ltar legs pas khyab ’di la |
| ma (4)gus gaṅ lags de las ni | | sdug bsṅal chen po’aṅ ci źig mchis | 
That men do not reverence this teaching of yours so full of good, O Bull among Sages, what is more calamitous than this? 
| bstan pa rjes su mi bsgrub pa’i sdug bsṅal gaṅ yin (4)pa de bśad par bya ste | draṅ sroṅ skyes mchog khyod kyi bstan | | de ltar legs par khyab ’di la | | mi gus gaṅ lags de las ni | | sdug bsṅal chen po ’aṅ ci źig mchis | | de ltar legs par khyab ’di la | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | de ltar źes bya ba ni raṅ (5)dbaṅ la sogs pa’i tshigs su bcad pas bsdus pa’o | | legs par khyab pa ni phan yon gyi tshogs kyi rgyu yin pa’i phyir ro | | bstan pa legs par khyab pa ni ṅes par legs par yaṅ dag par khyab pa źes bya ba’i don te khyod kyi bstan pa de daṅ sbyar ro | | draṅ sroṅ ni dgra bcom (6)pa’o | | de rnams kyi skyes mchog ni ’dren pa daṅ gtso bo źes bod pa’o | | bstan pa ni sṅar bśad zin to | | mi gus pa ni dad par mi byed pa’o | | gaṅ źes bya ba ni gaṅ gi don la yoṅs su spyod pa’o | | ci źig ces bya ba ni srid par brjod pa’o | | sdug bsṅal chen po’aṅ źes bya ba ni (7)śin tu raṅ don ñams pa źes bya ba’i don to | | de las źes bya ba ni mi gus pa las so | | bśad pa’i don ni ’di yin te legs par khyab pa’i rgyud khyod kyi bstan pa la mi gus pa’i phyir phyi rol du lta ba rnams kyi raṅ gi don chen po ñams pa ’di ñid yin te | gźan ni ma yin no źes (154b1)bstan pa la bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| bstan pa la bstod pa ste le’u brgyad pa’o || 
 
| bstan pa la bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u brgyad pa’o || 
9. Praṇidhistavaḥ 
 
 
Praise of the Vow 
 
śravaṇaṃ tarpayati te prasādayati darśanam |
vacanaṃ hlādayati te vimocayati śāsanam || 92 
暫聞除渇愛 邪見信心生
聽者發喜心 依斯具淨戒 
|| khyod thos pas ni spro ba skye | | mthoṅ bas dad pa skye bar ’gyur |
| khyod gsuṅ thos pas dga’ ’gyur te | | bstan pas rnam par grol bar mdzad | 
To hear you brings satisfaction, to see you brings tranquillity, your speech refreshes, your teaching liberates. 
|| smon lam la bstod pa ni bcom ldan ’das kyis sṅon smon lam bźes pa ste | mthoṅ ṅam thos sam dran par gyur pa’am | | reg gam brjod pa’i tshig gi ñer ’gro yaṅ | | (2)rnam pa thams cad ’gro la phan pa ni | | bde daṅ ldan pa śin tu byed par śog | ces bya ba’o | | de’i ’bras bu daṅ bcas pa bstan par bya ste | khyod thos pas ni spro ba skye | | mthoṅ bas dad pa skye bar ’gyur | | khyod gsuṅ thos pas dga’ ’gyur te | | bstan pas rnam par grol bar (3)bgyid | | khyod thos pas ni spro ba skye | | źes bya ba la sogs pa smos pa thos pa la źes bya ba ni thos pa ste | saṅs rgyas źes bya ba’i dbyaṅs ’di’o | | spro ba skye ba ni mthoṅ ba las mos pa bskyed par mdzad de | dper na khyim bdag mgon med zas sbyin gyis saṅs rgyas źes bya (4)ba’i sgra sṅon ma thos pa thos pas dga’ źiṅ ba spu ldaṅ bas bstan pa la mos par gyur to | | de’i phyir bcom ldan ’das thos pa tsam gyis der ’gyur ro źes bya ba’i smon lam ’bras bu daṅ bcas pa bstan to | | ñe bar phoṅs pa’i srog chags rnams tshim par mdzad pa la sogs (5)pa’i raṅ bźin yin pa’i phyir dad pa skye par ’gyur ba ni dad pa skye bar mdzad pa ste | mthoṅ ba ni mṅon sum du byed pa’o | | de ltar mthoṅ bas phan par mdzad par ’gyur ro źes bya ba’o | | chos bstan pa’i gsuṅ gis dga’ bar ’gyur ba ni ñan pa po dga’ ba bskyed par mdzad pa źes bya ba’i (6)don to | | de ltar ’phags pa ñan thos kyis yaṅ dag par chos mñan pas dga’ ba skye bar ’gyur ba daṅ | sems khrugs par ’gyur ba daṅ | mya ṅan las ’das pa la mṅon du phyogs par ’gyur źes pa ni mdo’i tshig go | | rnam par grol bar bgyid pa ni ñon moṅs pa’i źags pa (7)dag las so | | bstan pas źes bya ba ni ’phags pa’i lam mo | 
prasūtir harṣayati te vṛddhir nandayati prajāḥ |
pravṛttir anugṛhṇāti nivṛttir upahanti ca || 93 
誕應時咸喜 成長世皆歡
大化利群生 示滅興悲感 
| khyod kyi (5)sras kyis mgu bar ’gyur | | ’phel bas skye dgu rnams kyaṅ dga’ |
| gśegs pa na ni phan ’dogs mdzad | | ldog pa na ni rgud par ’gyur | 
Your birth rejoices the people, your growth delights them, your activity benefits, your ceasing destroys. 
| gźan yaṅ | chos bstan pa ni med na yaṅ | | khyod kyi sras kyis mgu bar ’gyur | | ’phel bas skye dgu rnams kyaṅ dga’ | | gśegs pa ni phan ’dogs mdzad | | ldog pa na ni rgud par ’gyur | | khyod kyi (155a1)sras kyis mgu bar ’gyur | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | sras ni lhums nas bltams pa ste | des mgu bar ’gyur ba ni byaṅ chub sems dpa’ skyes źes bya bas brgya byin la sogs pa rnams mgu ba bskyed pa’i phyir ro | | yaṅ na byaṅ chub thob pa ni sras te | | (2)des kyaṅ de bźin du mthar bde ba grub par mdzad pas na mgu bar ’gyur ba ni byaṅ chub sems dpas ’chi ba med pa lhag par rtogs par gyur to źes bya bas ni brgya byin la sogs pa rnams mgu bar gyur to źes bya ba’i don to | | ’phel ba ni ñan thos pa maṅ po ste | | des skye dgu rnams (3)kyaṅ dga’ ba ni ’jig rten pa rnams phun sum tshogs par mdzad pa źes bya ba’i don to | | dge sloṅ dag ñan thos gsar du dag spyod yul la spyod pa na skye bo maṅ po la phan pa daṅ | skye ba maṅ po la bde ba źes bya ba la sogs pa ji ltar gsuṅs pa’o | | gśegs pa ni bcom (4)ldan ’das gśegs pa ste | des phan ’dogs mdzad pa ni phan pa thams cad mdzad pa’o | | bcom ldan ’das spyod yul gyi groṅ du gśegs pa na sgaṅ mtho ba dma’ bar ’gyur ba daṅ | dma’ mo mthon por ’gyur ba daṅ | loṅ ba rnams kyis mig rñed par ’gyur ba daṅ | (5)’on ba rnams kyis rna ba daṅ | lkugs pa rnams kyis tshig rñed par gyur to źes bya ba ni luṅ ṅo | | ldog pa na ni bcom ldan ’das yoṅs su mya ṅan las ’das pa na ste | de rgud par gyur pa ni skye dgu rnams kyi raṅ gi don ñams pa’i phyir ro | 
kīrtanaṃ kilbiṣaharaṃ smaraṇaṃ te pramodanam |
anveṣaṇaṃ matikaraṃ parijñānaṃ viśodhanam || 94 
讃詠除衆毒 憶念招欣慶
尋求發慧明 解悟心圓潔 
| bsgrags pas sdig pa ’phrog par mdzad | | khyod dran pas ni raṅs par ’gyur |
| btsal bas blo gros skye ’gyur te | | yoṅs su śes pas (6)rnam par ’dag | 
The celebration of you takes sin away, the remembrance brings happiness, the seeking gives understanding, the full knowledge purifies. 
| gźan yaṅ | bsgrags pas sdig pa ’phrog (6)par mdzad | | khyod dran pas ni raṅs par ’gyur | | btsal bas blo gros skye ’gyur te | | yoṅs su śes pas rnam par dag | bsgrags pas sdig pa ’phrog par mdzad | | ces bya ba la sogs pa smos pa la | bsgrags pa ni yon tan la bstod pa ste | des sdig pa ’phrog pas na (7)sdig pa ’phrog par mdzad pa źes bya ste | yon tan da lta bu daṅ ldan pa’i bcom ldan ’das yin pas na brjod pa ni źar la brjod pa’i phyir ro | | de lta bu’i gtam la sbyor ba ñe bar ’gro ba phan par mdzad pa źes bya ba ni mthoṅ ba’o | | dran pa źes bya ba ni de lta bu’i bcom ldan ’das de bźin (155b1)gśegs pa dgra bcom pa yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas źes bya ba’o | | khyod ni khyod do | | raṅs pa ni raṅs par mdzad pa’o | | de ltar de bźin gśegs pa’i rnam pa dran pa’i ’phags pa ñan thos pas don myur bar thob pa daṅ | chos myur du thob pa daṅ | de bźin gśegs (2)pa daṅ ldan pa’i raṅs pa thob par ’gyur ro źes bya ba ni mdo’i tshig go | | de ltar rjes su dran pa rtogs pas phan pa mdzad pa źes bśad do | | gźan gnas skabs thams cad la yaṅ ji lta ba bźin du sbyar bas ’gro ba la phan pa mdzad pa daṅ | bcom ldan ’das daṅ sbyar ro | | btsal (3)bas źes bya ba na ston pa kho na la btsal ba’o | | ji ltar rab tu byuṅ ba ’phar ba yis bram ze rigs gtsaṅ ma la smras pa ni ’di lta ste | glaṅ po’i nags su ’gro ba’i skyes bus glaṅ po’i nags su źugs pa na nags tshal chen po de ru glaṅ po’i rkaṅ rjes mthoṅ nas kye ma’o glaṅ po che gaṅ gi ’di lta (4)bu’i rkaṅ rjes źes ṅes par rtogs par ’gyur ba de bźin du | kye mi’i cha lugs daṅ ldan pa la rkaṅ pa bźi med de | gaṅ gi de ltar gyur pa ni bcom ldan ’das de bźin gśegs pa goo ta ma dgra bcom pa yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas źes bya ba la sogs pa bram ze’i (5)tshig phrad kyi mdo las gsuṅs so | | de bźin du btsal nas rjes su ’gro ba daṅ ldog pa dag gis ston pa kho nar ṅes pa ste | yoṅs su śes par bśad do | | śes nas dad pa rñed pa’i phyir ro | | rnam par dag pa ni ñon moṅs pa’i dri ma ’phrog pa’i phyir ro | 
śrīkaraṃ te ’bhigamanaṃ sevanaṃ dhīkaraṃ param |
bhajanaṃ nirbhayakaraṃ śaṃkaraṃ paryupāsanam || 95 
遇者令尊貴 恭侍勝心生
承事感福因 親奉除憂苦 
| khyod la bsu bas dpal du byed | | bsten pas blo gros mchog tu ’gyur |
| bsten na ’jigs pa med par mdzad | | bsñen bkur bgyis pas bde bar ’gyur | 
In approaching you is fortune, in honouring you exceeding wisdom, in worshipping you freedom from fear, in serving you prosperity. 
| gźan yaṅ | (6)khyod la bsu bas dpal du byed | | bsten pas blo gros mchog tu ’gyur | | bsten na ’jigs pa med par mdzad | | bsñen bkur bgyis pas bde bar ’gyur | | khyod la bsu bas dpal du byed | | ces pa ni rgyas pa’o | | lha daṅ mi rnams kyi phun sum tshogs pa mdzad pa’i (7)phyir na dpal du byed pa’o | | khyod ni khyod la’o | | bsu ba ni khyod kyi druṅ du ’gro ba’o | | ñe bar phyin nas chos thos pa’i sbyor bas bsten pa ni kha na ma tho ba daṅ bcas pa daṅ | kha na ma tho ba med pa yoṅs su śes pa’i phyir blo gros su gyur pas na śes rab bskyed par mdzad pa źes (156a1)bya ba’i don to | | mchog ni khyad par daṅ ldan pa’o | | chos thos nas bcom ldan ’das daṅ chos la skyabs su ’gro ba’i sbyor bas brten pa ni gus pa’o | | ’jigs pa med par mdzad pa ni ṅan soṅ gi ’jigs pa las ’das pa’i phyir ro | | gaṅ źig saṅs (2)rgyas skyabs ’gro ba | | de ni ṅan ’gror mi ’gro ste | | źes tshigs su bcad pa’i tshig go | | skyabs su soṅ bas ’phags pa’i lam khoṅ du chud pa ni bsñen bkur bgyis pa ste | de lta bus ni de bźin gśegs pa la kun du bsñen bkur byas par ’gyur te | de’i bstan pa (3)bsgrubs pa’i phyir ro | | bsñen bkur byas pas des bde bar ’gyur ba ni bde bar ’gyur ba ste | bde ba ni bde bar bśad do | | de yaṅ ’dir sdug bsṅal ma lus pa ñe bar źi ba’i mtshan ñid mya ṅan las ’das pa ’dod pa ste | bde ba dam pa mya ṅan ’das | | źes gsuṅs (4)pa’i phyir ro | | de mdzad pa’i ṅaṅ tshul gaṅ la yod pa de ni bde bar ’gyur ba ste | mya ṅan las ’das pa thob par mdzad ces pa ni dgoṅs pa’o | 
śīlopasaṃpadā śuddhaḥ prasanno dhyānasaṃpadā |
tvaṃ prajñāsaṃpadākṣobhyo hradaḥ puṇyamayo mahān || 96 
尸羅具清潔 靜慮心澄寂
般若圓智融 恒沙福所集 
| tshul khrims phun sum tshogs pas dag | | bsam gtan phun sum tshogs pas daṅ |
| śes rab phun (7)tshogs mi ’khrugs pas | | khyod ni bsod nams mtsho chen lags | 
You are a great lake of merit, pure through perfect conduct, calm through perfect meditation, unshakable through perfect wisdom. 
| gźan yaṅ ji ltar mes gduṅs pa rnams kyi gduṅ ba źi bar byed pa’i phyir mtshon nus pa can du gyur pa de bźin du | | sdig pas ñe (5)bar gduṅs pa rnams kyi khyod bsod nams chen po’i raṅ bźin gyi mtsho chen po ji lta bu yin źe na | bśad pa | tshul khrims phun sum tshogs pas dag | bsam gtan phun sum tshogs pas daṅ | | śes rab phun tshogs mi ’khrugs pas | | khyod ni bsod nams mtsho chen (6)lags | | tshul khrims phun sum tshogs pas dag | ces smos pa la | tshul khrims ni sṅar bśad zin to | | de’i phun sum tshogs pa ni khyad par ro | | tshul khrims phun sum tshogs pa des dag pa ni ñes par spyod pa’i dri ma daṅ bral ba’i phyir dri ma med pa’i mtsho chen po bźin no | | bsam (7)gtan ni dge ba ste | thugs rtse gcig pa’o | | de’i phun sum tshogs pa ni daṅ ba’i khyad par gyi sbyor bas daṅ ba ste | ’dod chags la sogs pa’i ’dam gyis ma gos pas na rñog pa daṅ bral ba’i mtsho chen po bźin no | | śes rab ni chos rnam par ’byed pa’o | | de’i phun sum tshogs (156b1)pa ni khyad par ro | | des mi bskyod pas na mi ’khrugs pa źes bya ba’i don to | | de bźin gśegs pa’i śes rab kyis so sor snaṅ ba mtha’ yas pa źes bya ba’i mdo’i tshig ste | mi ’khrugs pa’i mtsho chen po bźin no | | de ltar mtsho chen po daṅ chos mthun pa’i phyir bsod nams mtsho (2)chen ni bsod nams kyi raṅ bźin te | bsod nams maṅ ba’i phyir dper na śiṅ gi raṅ bźin gyi śiṅ rta bźin no | 
rūpaṃ draṣṭavyaratnaṃ te śravyaratnaṃ subhāṣitam |
dharmo vicāraṇāratnaṃ guṇaratnākaro hy asi || 97 
尊容及尊教 及尊所證法
見聞思覺中 此寶最殊勝 
| khyod sku bltar ’os rin chen te | | legs gsuṅs mñan ’os rin chen lags |
| chos ni spyad ’os rin chen pas | | khyod ni rin chen ’byuṅ gnas lags | 
Your form is a jewel to see, your fair speech a jewel to hear, your Law a jewel to ponder; for you are a mine bearing jewels of merit. 
| gźan yaṅ | khyod sku bltar ’os rin chen te | | legs gsuṅs mñan ’os rin chen lags | | chos ni spyad ’os rin chen pas | | khyod ni rin chen ’byuṅ gnas lags | (3)khyod sku bltar ’os rin chen te | | źes bya ba la sogs pa la | sku ni kha dog la sogs pa’o | | bltar ’os pa ni bltar ’os pa’i naṅ na rin chen te | mtshan la sogs pa phun sum tshogs pas na dad par ’os pa ñid kyis phan par mdzad pa’o | | mñan ’os ni mñan par ’os pa’o | | (4)mñan ’os rnams kyi naṅ na rin che bas na mñan ’os rin chen te | legs par gsuṅs pa ni phan par mdzad pa’i phyir ro | | chos ni legs par gsuṅs pa ste | de’i don ni bśad zin to | | de yaṅ dbaṅ po daṅ stobs daṅ byaṅ chub kyi yan lag la sogs pa’o | | de ni spyad ’os rin (5)chen te | | spyad pa ni chos kyi raṅ bźin rnam par spyad na rin po che ste | śin tu phan pa mdzad pa’i phyir ro | | rgyu de’i phyir khyod yon tan rin chen ’byuṅ gnas legs te | yon tan ni sku la sogs pa ste | de ñid ni rin chen de rnams kyi ’byuṅ gnas te | bskyed pa’i gnas yin pa’o | | (6)khyod ni khyod do | 
tvam oghair uhyamānānāṃ dvīpas trāṇaṃ kṣatātmanām |
śaraṇaṃ bhavabhīrūṇāṃ mumukṣūṇāṃ parāyaṇam || 98 
漂流作洲渚 害己恒爲護
怖者作歸依 引之令解脱 
| khyod ni chu bos bdas pa’i gliṅ | | smas pa’i (114a1)bdag ñid skyob pa ste |
| srid pa’i ’jigs pas ñen pa’i skyabs | | thar ’tshal rnams kyi ’dren pa lags | 
You are the island of those swept along by the waves, the defence of the stricken in spirit, the refuge of them who fear existence, the resource of them who desire release. 
| gźan yaṅ | | khyod ni chu bos ’das pa’i gliṅ | | smas pa’i bdag ñid skyob pa ste | srid pa’i ’jigs pas ñen pa’i skyabs | | thar ’chal rnams kyi ’dren pa lags | | khyod ni chu bos bdas pa’i gliṅ | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | khyod ni bcom ldan ’das so | | (7)chu bo ni ñon moṅs pa daṅ ñe ba’i ñon moṅs pa rnams so | | bdas pa ni thar pa’i lam las riṅ du bdas pa ste | lteṅ rgyas ’od sruṅs la sogs pa rnams me la yoṅs su spyod ciṅ tshul khrims daṅ brtul źugs mchog tu ’dzin pa’i lta ba’i chu bos bdas pa ni chu bos bdas pa’i (157a1)gliṅ daṅ ’dra bas na gliṅ ste | mya ṅan las ’das pa la bkod pa’i phyir ro | | skyob pa źes bya ba ni skyob par mdzad pa źes bya ba’i don to | | smas pa’i bdag ñid ni sems kyi raṅ bźin smas pa gaṅ la yod pa de ni smas pa’i bdag ñid de | sdig pa byas pa’o | | de (2)rnams kyi smas pa’i bdag ñid ni sor mo’i phreṅ ba la sogs pas srog chags brgya stoṅ du ma gsod par byed pa rnams la chos bstan pas dgra bcom pa la bkod pa’i phyir ṅan ’gror ’gro ba rnams kyi skyob pa’o | | skyabs źes bya ba ni chos ston pa med na yaṅ khas blaṅs pa tsam (3)gyis dmyal ba la sogs pa’i srid pa’i ’jigs pas ’jigs pa gaṅ yin pa de rnams srid pa’i ’jigs pa rnams las bskyab pa’o | | de ltar yaṅ lha’i bu gźan kha cig gis phag mo’i mṅal du źag bdun na bdag skye bar śes nas śin tu dus pas brgya byin gyis bskul bas (4)saṅs rgyas la skyabs su soṅ bas dud ’gro’i skye gnas las log ciṅ lha rnams kyi naṅ du skyes so źes bya ba ni rtogs pa brjod pa’o | | thar ’tshal rnams kyi źes bya ba ni ’khor ba’i btson ra las bdag ñid grol bar ’dod pa rnams kyi’o | | ’dren pa ni de rnams kyi ’dren pa ste khyod ñid ni (5)lam mo | 
satpātraṃ śuddhavṛttatvāt satkṣetraṃ phalasaṃpadā |
sanmitraṃ hitakāritvāt sarvaprāṇabhṛtām asi || 99 
淨戒成妙器 良田生勝果
善友能饒益 慧命由此成 
| tshul khrims dag phyir snod kyi mchog | | źiṅ gśin ’bras bu phun sum tshogs |
| srog chags kun la phan mdzad phyir | | grogs kyi phul yaṅ (2)khyod lags so | 
To all living things you are a good vessel because of your pure conduct, a good field by reason of the excellence of your fruit, a good friend because of the benefits you confer. 
| gźan yaṅ | | tshul khrims dag phyir snod kyi mchog | źiṅ gśin ’bras bu phun sum tshogs | | srog chags kun la phan mdzad phyir | | grogs kyi phul yaṅ khyod lags so | | źiṅ gśin ’bras bu phun sum tshogs | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | snod kyi mchog ni (6)srog chags kun | | źes ’chad par ’gyur ro | | tshul khrims dag pa gaṅ la yod pa de ni tshul khrims dag pa ste de’i dṅos po’o | | tshul khrims dag pa de’i rgyus śin tu phyag ’tshal ba’i snod kyi mchog go | | źiṅ gśin źes bya ba ni źiṅ bzaṅ po’o | | ’bras bu phun sum tshogs pa ni (7)’bras bu phun sum tshogs pa źes bya ba’i don to | | gaṅ gi phyir khyod la bye ma phul ba yaṅ rgyal po gtum po mya ṅan med pa’i ’bras bu’i sa bon du gyur to | | grogs kyi phul źes bya ba ni grogs bzaṅ po’o | | phan mdzad phyir ni phan par mdzad pa ste | thar pa’i lam ston par mdzad pa’o | | (157b1)srog chags kun la źes bya ba ni lus can thams cad la’o | | khyod ni khyod do | | gaṅ źig de bźin gśegs pa’i lam la ma źugs pa de rnams la yaṅ de bźin gśegs pa phan par mdzad pa ste | thams cad la phan par mdzad pa ni ston par mdzad pa’i phyir ro | 
priyas tvam upakāritvāt suratatvān manoharaḥ |
ekāntakāntaḥ saumyatvāt sarvair bahumato guṇaiḥ || 100 
行恩及和忍 見者咸欣悦
廣集仁慈心 功徳無邊際 
| phan ’dogs mdzad pas mdza’ bśes te | | ’grogs na bde phyir sñiṅ du sdug |
| źi phyir gcig tu yid du ’oṅ | | yon tan kun mṅa’ mchod ’os khyod | 
You are dear for your beneficence, charming for your tenderness, altogether beloved for your gentleness, honoured for all virtues. 
| gźan yaṅ | (2)phan ’dogs mdzad pas mdza’ bśes te | | ’grogs na bde phyir sñiṅ du sdug | źi phyir gcig tu yid du ’oṅ | | yon tan kun mṅa’ mchod ’os khyod | | mdza’ bśes khyod ni srog chags kun la źes bya ba’i rjes su ’jug go | | phan ’dogs mdzad ces bya ba ni ’khor ba’i sdug (3)bsṅal thugs la dgoṅs nas saṅs rgyas kyi go ’phaṅ brñes śiṅ thar pa’i lam ston par mdzad pa’i phyir ro | | ’grogs na bde phyir źes bya ba ni ’khrugs na yaṅ gźan gyi gnod pa bzod pa tsam ste | ’jig rten pa la bzod par grags so | | ’grogs na bde ba daṅ ldan pa’i phyir (4)na ’grogs na bde ba ’ba’ źig tu ma zad de | | ’on kyaṅ gnod pa byed pa thams cad la bzod pa bstar ba daṅ | srog chags rnams la yaṅ phan pa stsol ba ste | bde bar gnas pa gaṅ yin pa de ni ’grogs na bde ba’o | | rgyu de’i phyir sñiṅ du sdug pa’o | | saṅs rgyas kyi yul (5)sñiṅ du sdug pa ni skyes bu rnams kyi yid rtag tu ’phrog pa źes bya bas na sñiṅ du sdug pa’o | | mtshan la sogs pas brgyan pa’i phyir gcig tu yid du ’oṅ ba ni blta bar ’os pa ste | źi ba’i phyir lta ba daṅ rjes su mthun pas na zla ba’i dkyil ’khor bźin no | | gcig tu źi ba’i (6)dṅos po ni źi ba ste rgyu de’i phyir ro | | yon tan kun ni ji skad bśad pa’i rgyur gyur pas so | | mṅa’ bas mchod ’os źes bya ba la | | mṅa’ ba’i sgra ni bya ba’i khyad par ro | | mchod ’os źes bya ba ni mchod par ’os pa ste | srog chags kun gyis mchod par ’os pa’o | 
hṛdyo ’si niravadyatvād ramyo vāgrūpasauṣṭhavāt |
dhanyaḥ sarvārthasiddhatvān maṅgalyo guṇasaṃśrayāt || 101 
身口無過惡 愛敬由之生
吉祥衆義利 咸依善逝徳 
| sdig pa med pas yid daṅ ’thad | | sku gsuṅ bzaṅ bas dga’ bar mdzad |
| don kun ’grub phyir (3)dpal yaṅs te | | yon tan legs rten bkra śis lags | 
You are charming because blameless, lovely for excellence of speech and form, wealth-bringing from the accomplishment of every aim, propitious because the receptable of virtues. 
| gźan (7)yaṅ | sdig pa med pas yid daṅ ’thad | | sku gsuṅ bzaṅ bas dga’ bar mdzad | | don kun ’grub phyir dpal yaṅs te | | yon tan legs rten bkra śis lags | | sdig pa med pas yid daṅ ’thad | | ces smos pa la | yid daṅ ’thad pa ni yid daṅ ’thad pa’o | | (158a1)legs pa ni legs pa’o | | srog chags kun la źes bya ba’i rjes su ’jug pa’o | | sdig pa med pas źes bya ba ni dam pas smad pa’i lus la sogs pa’i las mi mdzad pa’i phyir ro | | dga’ ba ni dga’ ba’o | | sku daṅ gsuṅ bzaṅ ba ni dag pa’o | | ṅes pa’i (2)tshig so so yaṅ dag par rig pa’i mthar phyin pa’i phyir gsuṅ bzaṅ ba daṅ mtshan la sogs pas brgyan pa’i phyir sku bzaṅ ba ste | thos pa daṅ lta ba daṅ rjes su mthun pa źes bya ba’i don to | | dpal yaṅs źes bya ba ni phun sum tshogs pa’i rgyur bśad do | | de bas na bcom ldan ’das (3)kho na la dpal yaṅs so | | don kun ’grub phyir źes bya ba | don kun ni mtho ris daṅ thar pa la sogs pa gaṅ las ’grub pa de ni don kun ’grub pa’o | | de’i dṅos po ni don kun ’grub pa ste | rgyu de’i phyir na dpal yaṅs so | | yaṅ na bltas pa tsam gyis gter lṅa brgya gzigs par gyur (4)pa daṅ | rgyal po gźan kun gyis kyaṅ de’i yab zas gtsaṅ ma’i sku skyes kyi rgyu maṅ du bskur bar gyur to | | des na de’i yab kyis don thams cad grub pa źes mtshan btags pa de bas na dpal yaṅs so | | bkra śis la legs pa ni bkra śis pa ste | sdig pa ’joms pa źes bya ba’i don to | (5)gaṅ las śe na | bśad pa | | yon tan legs rten thams cad kyi gnas su gyur pa’i phyir ro | | de lta bus rnam pa thams cad daṅ | gnas skabs thams cad daṅ | mthoṅ ba daṅ thos pa la sogs pa’i smon lam ’bras bu daṅ bcas pas bcom ldan ’das kyi smon lam la bstod pa bśad (6)do | 
 
 
| smon lam la bstod pa ste le’u dgu pa’o || 
 
smon lam la bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u dgu pa’o || 
10. Mārgāvatārastavaḥ 
 
 
Praise of Guidance 
 
sthāyināṃ tvaṃ parikṣeptā viniyantāpahāriṇām |
samādhātā vijihmānāṃ prerako mandagāminām || 102 
導師能善誘 墮慢使翹勤
等持調曲心 迷途歸正道 
|| khyod ni rṅan then bgyid la skul | | chom rkun bgyid pa tshar yaṅ gcod |
| gya gyu can rnams rnal du ’god | | dal bus bgyid la gźen skul ’debs | 
You admonish the stubborn, you bridle the headstrong, you set straight the crooked, you urge on the slow-placed, the tamed you put under the yoke, to the vicious you are forbearing; therefore you are a driver unsurpassed of men as of unbroken horses. 
|| lam la ’jug pa la bstod pa ni dbye ba bdun te | de yaṅ bśad pa’i skabs su bstan par bya’o | | de la | khyod ni rṅan thon bgyid la sku la | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis bśad par bya ste | khyod (7)ni ṅan then bgyid la skul | | chom rkun bgyid pa tshar yaṅ gcod | | gya gyu can rnams rnal du ’gad | | dal bus bgyid la bźen bskul ’dabs | | dul ba rnams ni lam la sbyor | | dmu rgod rnams la btaṅ sñoms mdzad | | de slad skyes bu ’dul ba yi | | kha lo sgyur ba bla med (158b1)mchog | khyod ni rṅan then bgyid la skul ba ni | | kha lo sgyur ba bla med mchog | ces bya bas ’chad par ’gyur ro | | dper na kha lo sgyur ba’i mchog gis śiṅ rta’i rta dag rṅan then ni gom pa gcig kyaṅ mi ’gro ba’i ṅaṅ tshul can la lcag dbyug gis rdeg pas skul bar byed pa de bźin du | (2)khyod kyaṅ skyes bu ’dul ba le lo’i dbaṅ gis ’khor bar gnas pa la ’khor ba’i sdug bsṅal daṅ | mya ṅan las ’das pa’i yon tan ston pa daṅ źi gnas skyed pa’i sbyor bas yoṅs su bskul ba ste | mya ṅan las ’das pa’i lam la ’dzud par mdzad pa źes bya ba’i don to | | ji (3)ltar lam las lam gźan du śiṅ rta ’dren pa’i rta rnams srab kyis blan nas kha lo sgyur bas tshar gcod pa de bźin du | khyod kyaṅ lam ṅan par gnas pa’i skyes bu gdul bya rnams chos bstan pa’i srab kyis tshar gcod pa ni lam bzaṅ po la ’dzud par mdzad ces bya bar dgoṅs (4)pa’o | | ji ltar gya gyu can rnams ni rta ’khyog par ’gro ba rnams śiṅ rta’i kha lo sgyur bas rnal du ’god ciṅ lam draṅ po la ’god par byed pa de bźin du | | khyod kyaṅ g-yo sgyu daṅ ldan pa’i skye bo gdul bya gaṅ yin pa de rnams rnal du ’god pa ni lam draṅ po la ’god par mdzad pa’o | | ji ltar (5)dal bus bgyid pa’i rta rnams la kha lo sgyur bas bźen bskul ’debs pa de bźin du ’bad rtsol dman pa gaṅ yin pa de rnams la | brtson ’grus bstan pas khyod bźen bskul ’debs so
niyoktā dhuri dāntānāṃ khaṭuṅkānām upekṣakaḥ |
ato ’si naradamyānāṃ satsārathir anuttaraḥ || 103 
善根成熟者 駕馭以三乘
悷不調人 由悲故暫捨 
| dul (4)ba rnams ni lam la sbyor | | dmu rgod rnams la btaṅ sñoms mdzad |
| de slad skyes bu ’dul ba yi | | kha lo sgyur ba bla med mchog | 
(See previous verse) 
| kun dga’ bo brtson ’grus la brten nas rta bzaṅ po gaṅ yin pa de rnams kyi kha lo sgyur bas (6)lam du khyad par gyi khur khyer bar bya ba’i phyir lam la sbyor ba daṅ | de bźin du gaṅ gdul bya śa ra dva ti’i bu la sogs pa de rnams kyaṅ gdul bya’i dgos pa’i khyad par gyi mtshan ñid daṅ ldan pa’i lam la sbyor ba daṅ | de bźin du ś’a ri’i bu mñan yod kyi gnas na gnas pa’i skye (7)bo’i tshogs la dgoṅs su gsol źes bya ba de’i bkas ’phags pa ś’a ri’i bus rgyal byed kyi tshal gyi gnas su mu stegs pa mdun du ’gro ba daṅ mñan yod kyi skye bo’i tshogs bden pa mthoṅ ba la sogs par rab tu bkod do źes ji skad gsuṅs pa’o | | de lta bu’i tshig rkaṅ pa gcig (159a1)daṅ bcas pa’i tshigs su bcad pas źi gnas bskyed pa sṅon du ’gro bas ’phags pa’i lam la ’dzud pa ste | daṅ po’i dbye ba bśad do | | ji ltar dmu rgod ni rta mi srun pa rnams te | de rnams kha lo sgyur ba btaṅ sñoms su byed pa de bźin du khyod kyaṅ byaṅ chub kyi sa bon (2)ma blaṅs pa’i dmu rgod rnams la btaṅ sñoms mdzad pa ni lam la ’dzud par mi mdzad pa’o | | gaṅ gi phyir de gdul ba’i skabs la ma bab pa ste | thugs rje mi mṅa’ ba ni ma yin pa’i phyir ro | | thar pa’i sa bon daṅ ldan pa’i | | sems can la ston phyag byin pas | | ṅan soṅ dag daṅ srid (3)pa las | | rjes su brtse bas sgrol bar mdzad | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis sa bon daṅ bral ba rnams la dus de srid du btaṅ sñoms mdzad pa ste | dbye ba gñis pa’i bśad pa’o | 
āpanneṣv anukampā te prasvastheṣv arthakāmatā |
vyasanastheṣu kāruṇyaṃ sarveṣu hitakāmatā || 104 
於遭厄能設 安樂勸善修
悲愍苦衆生 利樂諸群品 
| khyod ni ñam thag rnams la brtse | | bde bar gnas la phan par dgyes |
| phoṅs par gnas la thugs rje bas | | kun la phan par (5)bźed pa lags | 
In you there is pity for the afflicted, good will toward the happy, compassion for those in calamity, benevolence to all. 
| gźan yaṅ | | khyod ni ñam thag rnams la brtse | | bde bar gnas la phan par dgyes | | (4)phoṅs par gnas la thugs rje bas | | kun la phan par bźed pa lags | | khyod ni ñam thag rnams la brtse | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | ñam thag pa źes bya ba ni dge ba’i rtsa ba chad par gyur ciṅ ñes pa’i spyod pa byed pa rnams la brtse ba ste | ñes pa’i spyod pa de las gdon par dgoṅs (5)pa’o | | bde bar gnas pa ni dge ba’i rtsa ba ’phel ba rnams la skal ba daṅ ldan pa yin pa’i phyir phan par dgyes pa ste | sñiṅ po kho na yin pa’i phyir phan pa’i sgras thar pa bśad do | | de la dgyes źes bya ba ni bźed pa ste | de’i raṅ bźin ni phan par dgyes pa ste | thar pa la dgod par (6)rtsol ba źes bya ba’i don to | | dge sloṅ dag soms śig | bag med par ma byed cig ces bya’o | | phoṅs par gnas la źes bya ba ni lta bas phoṅs pa ste | | dge ba’i rtsa ba yaṅ dag par chad par gyur pa’o | | thugs rje ni phan pa la dmigs pa tsam ste | | skal ba daṅ mi ldan pa’i phyir ’don (7)pa la brtson pa ni ma yin no | | kun la phan par bźed pa ni lha sbyin la sogs pa ’gal ba daṅ | mgon med zas sbyin la sogs pa rjes su chags pa gaṅ yin pa de dag thams cad la phan par bźed pa ste | mtho ris daṅ thar pa thob pa’i phyir dgoṅs pa źes bya ba’o | | de lta bu’i (159b1)rigs su bcad pa ’dis phan pa daṅ | phan pa ma yin pa dag daṅ | kun la phan par bźed pa ste | dbye ba gsum pa’i bśad pa’o | 
viruddheṣv api vātsalyaṃ pravṛttiḥ patiteṣv api |
raudreṣv api kṛpālutvaṃ kā nāmeyaṃ tavāryatā || 105 
違害興慈念 失行者生憂
暴虐起悲心 聖徳無能讃 
| khyod ni dgra bo rnams la’aṅ byams | | ñams par gyur la phan ’dogs mdzad |
| gtum po rnams la thugs brtse bas | | khyod ni ya rabs rmad cig lags | 
Affection even to the hostile, well-doing even to the fallen, tenderness even to the fierce - wonderful is this nobility of yours. 
| gźan yaṅ | khyod ni dgra bo rnams la’aṅ byams | | ñams par gyur la phan ’dogs mdzad | | gtum po rnams la thugs brtse bas | | khyod (2)ni ya rabs rmad cig lags | | khyod ni dgra bo rnams la’aṅ byams | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | dgra bo rnams ni gnod pa byed pa ste | lha sbyin la sogs pa’o | | dgra bo de rnams la yaṅ bcom ldan ’das byams pa ni thugs brtse ba’i phyir sdug bsṅal las (3)yoṅs su skyob pa’o | | de bas na gduṅ ba’i rims kyis non par gyur pa’i lhas byin gyi gduṅ ba’i rims bcom ldan ’das kyi bden pa’i byin gyi rlabs kyis bsal to źes bya ba ni luṅ ṅo | | phan ’dogs źes bya ba ni bcom ldan ’das gśegs pa’o | | ’di ni bstan pa la ’dzud (4)pa’o | | ñams par gyur la źes bya ba ni ñams pa’i rgyu mtshan la’o | | ñams par gyur pa ni smad par bya ba ste | ’jig rten pa daṅ ’gal ba’i las spyod pa’i phyir ro | | ’di lta ste | gźon nu ṅes par gnas pa źes bya ba mñan yod kyi groṅ khyer gyi phyag dar khrod sbyaṅs pas ’tsho bar gyur (5)ba bcom ldan ’das gśegs nas rab tu dbyuṅ bar mdzad do źes thos nas mñan yod kyi skye bo’i tshogs saṅs rgyas kyi bstan pa la śin tu ma dad par gyur te | ’di lta bu’i skye bo ṅan pa yaṅ rab tu ’byin par mdzad ces bya ba’o | | de nas rgyal po gsal rgyal gyis bcom ldan ’das la ’gyod (6)pa skyed pa’i phyir rgyal byed kyi tshal du phyin par gyur to | | ’phags pa ṅes par gnas pa de yaṅ rdo leb gaṅ yaṅ ruṅ ba’i steṅ du phyag dar khrod kyi gos ’drub ciṅ gnas so | | bcom ldan ’das kyaṅ khaṅ pa’i yaṅ thog gi sgo bcad nas tiṅ ṅe ’dzin la sñoms par źugs par gyur to | | rgyal (7)pos kyaṅ ’phags pa ṅes par gnas pa ṅo ma śes pas smras pa | ’phags pa bcom ldan ’das la bdag mchis so źes źu ba mdzod cig ces smras so | | ’phags pa de yaṅ dgra bcom pa rdzu ’phrul daṅ ldan pa gźan gyi sems śes pas rgyal po’i sems śes nas rdo lab de la chu (160a1)la bye’u bźin ’dzul bar byas śiṅ gśegs nas bcom ldan ’das tiṅ ṅe ’dzin las ldaṅ bar mdzad do | | de nas rgyal po naṅ du źugs nas bcom ldan ’das kyi źabs la spyi bos gtugs śiṅ phyag byas nas daṅ por de lta bu’i rdzu ’phrul chen po daṅ ldan pa’i dge sloṅ (2)gaṅ yin źes źus so źes bya ba’o | | bcom ldan ’das kyis bka’ stsal ba | don gaṅ gi phyir ’gyod pa bskyed pa’i slad du ’oṅs źes bya ba’o | | rgyal pos thos nas śin tu dad ciṅ yi raṅs par gyur to | | slar yaṅ de la dad pa bskyed pa’i slad du bcom ldan ’das kyis bka’ stsal ba | (3)bśad pa mkhregs daṅ ’jam pa ni | | sman pa yis ni yoṅs rtogs nas | | khrus kyi sman ni ster ba ste | | rigs ni yoṅs su rtog mi byed | | de bźin rgyud ni ’jam pa daṅ | | rtsub pa yaṅ ni yoṅs rtogs nas | | ñon moṅs bkru phyir sman sbyin pa | | saṅs rgyas kyi ni rigs mi ltos | | (4)gtum po źes bya ba ni srog chags du ma gsod par byed pa sor mo’i phreṅ ba daṅ dpal sbas la sogs pa rnams la’o | | thugs brtse ba ni thugs brtse bas gźan dbaṅ du ’gyur ba’o | | rmad cig lags źes bya ba ni ’jig rten pa’i chos rnams las ’das pa’i phyir mi śes pa ñid ston pa’o | | (5)gaṅ gi phyir ’jig rten pa ni ’gal ba la sogs pa rnams la thugs brtse ba la sogs pas ’jug par mi ’gyur ro | | ya rabs źes bya ba ni ’phags pa ñid do | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis dgra bo rnams la yaṅ phan par bźed pa ste | dbye ba bźi pa bśad do | 
gurutvam upakāritvān mātāpitror yadīṣyate |
kedānīm astu gurutā tvayy atyantopakāriṇi || 106 
恩深於罔極 擧世所咸知
於此返生怨 尊恒起慈愍 
| phan ’dogs bgyid slad pha ma dag | | gal te bla mar ’tshal na go |
| khyod ni lhag par phan (6)’dogs pas | | bla ma ñid gyur smos ci ’tshal | 
If father and mother are acknowledged to be venerable because they are benefactors, what dignity should then be yours whose beneficence has no limit? 
| gźan yaṅ (6)phan ’dogs bgyid slad pha ma dag | gal te bla mar ’tshal na go | | khyod ni lhag par phan ’dogs pas | | bla ma ñid ’gyur smos ci ’tshal | | phan ’dogs bgyid slad pha ma dag | ces bya ba ni rgyas pa’o | | pha ma dag ces bya ba ni bla ma ñid daṅ sbyar ro | | phan ’dogs bgyid slad (7)ces bya ba ni skyed pa daṅ gso ba la sogs pas so | | gal te ’tshal źes bya ba ni bla ma źes pa daṅ sbyar ro | | smos ci dgos źes bya ba ni de ni ’gyur ba la smos ci ’tshal ba’o | | bla ma ni bla ma’o | | khyod ni khyod la’o | | lhag par phan ’dogs pa ni ñon moṅs pa med pa thar pa’i groṅ (160b1)khyer thob par mdzad pa’i phyir yoṅs su rdzogs pa’i phan ’dogs pa mdzad ces bya ba’i don to | | bśad pa ni ’di yin te | skye ba gcig la phan pa byed pa’i phyir pha daṅ ma dag ñe bas na bla ma ñid de | khyod kyaṅ de ltar lhag par phan ’dogs par mdzad ces bya bas na bla ma ñid du brjod par mi (2)nus so źes bya ba’o | 
svakāryanirapekṣāṇāṃ viruddhānām ivātmanām |
tvaṃ prapātataṭasthānāṃ prākāratvam upāgataḥ || 107 
亡身救一切 自事不生憂
於諸崩墮人 親能爲援護 
| raṅ gi don la mi lta bas | | ñid kyi dgra bo ltar gyur ciṅ |
| g-yaṅ sa’i mun na gnas rnams la | | ra ba lta bur gyur pa’aṅ khyod | 
You became as a wall to those standing at the edge of the precipice who, careless of their own good, are, as it were, their own enemies. 
| gźan yaṅ | | raṅ gi don la mi lta bas | | ñid kyi dgra bo ltar gyur ciṅ | | g-yaṅ sa’i mun gnas rnams la | | ra ba lta bur gyur pa’aṅ khyod | | raṅ gi don la mi lta bas | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | raṅ gi don ni dge ba’i rtsa ba la sogs pa ste | (3)de la mi lta ba ni sdig pa la chags pa’o | | ñid kyi dgra bo ltar gyur ciṅ | | źes bya ba ni dgra bo daṅ ’dra ba źes bya ba’i don to | | raṅ gi don la mi lta bas ñid kyi dgra bo ltar gyur pa de rnams la khyod ni bcom ldan ’das so | | g-yaṅ sa’i mun gnas rnams la | | źes pa la | g-yaṅ sa ni ṅan (4)’gror ’gro ba’o | | g-yaṅ sa de’i mu ni mdun na gnas pa’i sdig pa’i las so | | de la gnas pa ni sor mo’i phreṅ ba daṅ dpal sṅas la sogs pa gaṅ yin pa de ni g-yaṅ sa’i mun gnas pa ste | ṅan ’gro ’gro ba’i las byed pa’o | | de rnams la ra ba lta bur gyur pa ni ji ltar kha cig la (5)g-yaṅ sa’i mu la mṅon du gyur pa’i rabs ’dzin par bya ba’i phyir nus pa daṅ ldan par gyur pa de bźin du | | khyod kyaṅ de rnams la bya ba ma yin pa bsal ba’i phyir rab lta bur gyur pa źes bya ba’o | 
lokadvayopakārāya lokātikramaṇāya ca |
tamobhūteṣu lokeṣu prajñālokaḥ kṛtas tvayā || 108 
二世行恩造 超過諸世間
於闇常照明 尊爲慧燈炷 
| ’jig rten gñis kar sman gdags daṅ | | ’jig rten las ni ’da’ slad du |
| mun par (7)gyur pa’i ’jig rten la | | khyod kyis śes rab snaṅ bar mdzad | 
To aid the two worlds and to help pass beyond the world you set the light of wisdom among a people in darkness. 
| gźan yaṅ | ’jig rten gñis kar sman gdags daṅ | | ’jig rten las ni ’da’ (6)slad du | | mun par gyur pa’i ’jig rten la | | khyod kyis śes rab snaṅ bar mdzad | | ’jig rten gñis kar sman gdags daṅ | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | ’jig rten pa’i sgra ni zag pa daṅ bcas pa’i dṅos po brjod do | | ’jig rten gñis ka ni ’jig rten gñis ka ste | gzugs (7)daṅ gzugs med pa daṅ sñoms par ’jug pa dag daṅ | ’jig rten pa’i lam mo | | des sman gdags pa ni ’jig rten gñis kar sman gdags daṅ po | | gaṅ la sman gdags par mdzad ce na | dge ba’i rtsa ba yoṅs su smin pa la źes rtogs par bya’o | | yaṅ na ’phags pa’i (161a1)lam gyis bden pa mthoṅ bas ṅan soṅ gi ’jigs pa las ’das pa’i phyir lha daṅ mi rnams la sman gdags par mdzad pa’o | | śes rab snaṅ bar mdzad ces bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | ’jig rten las ni ’da’ slad du | | źes bya ba ni ’jig rten las ’da’ ba gaṅ (2)yin pa de ni ’jig rten las ’da’ ba ste | ’jig rten las ’das pa’i lam des ni srid pa’i rtse mo las kyaṅ ’da’ ba’i phyir ro | | de’i slad du ni ’jig rten las ’das pa’i phyir ’jig rten las ’das pa’i lam ste | skal ba daṅ ldan pa rnams ’jug pa źes bya ba’i dgoṅs pa’o | | daṅ gi sgra (3)ni | khyod kyis śes rab snaṅ bar mdzad | | ces pa ste bsdus pa’i don to | | śes rab kyi snaṅ ba de gźan gyis kyaṅ byas sam źe na | smras pa | mun par gyur pa’i ’jig rten la | | źes smos pa la | mun pa ni mi śes pa ste | de ñid mṅa’ ba’i phyir mun par gyur pa’i ’jig rten pa rnams so | | (4)dper na loṅ ba’i ’jig rten pa las saṅs rgyas su gyur cig ces bya ba byaṅ chub sems dpar gyur pa khyod kyis smon lam btab pa de yaṅ de bźin du bsgrubs so | | mun par gyur pa de rnams la ji ltar yaṅ dag par gyur pa bsal ba’i phyir śes rab kyis snaṅ bar mdzad pa ni skyed pa ste | (5)bla na med pa’i ye śes khoṅ du chud par mdzad pa źes bya ba’i tha tshig go | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis dge ba’i rtsa ba yoṅs su smin pa rnams ’jig rten las ’das pa’i lam dag la bkod pa ste | dbye ba lṅa pa’i don bśad do | 
bhinnā devamanuṣyāṇām upabhogeṣu vṛttayaḥ |
dharmasaṃbhogasāmānyāt tvayy asaṃbhedam āgatāḥ || 109 
人天所受用 隨類有差殊
唯尊正法味 平等無差別 
| yul la ñe bar spyod pa na | | lha mi’i spyod pa tha dad kyaṅ |
| chos kyi loṅs spyod thun moṅ bas | | khyod la dbye ba mi mṅa’o | 
The activities of gods and men, divided when directed towards sensual pleasures, attained unity in you, being at one in enjoyment of the Law. 
| de ltar ’jig rten daṅ ’jig rten las ’das pa’i (6)lam dag la bkod nas | yul la ñe bar spyod pa na | | lha mi’i spyod pa tha dad kyi | | chos kyi loṅs spyod thun moṅ bas | | khyod la dbye ba mi mṅa’o | | lha ma’i spyod pa tha dad kyi | | źes bye ba la sogs pa smos pa la | tha dad pa ni dṅos po gcig ma yin pa’o | | ñe bar spyod pa na źes bya ba ni (7)yul la ñe bar spyod pa źes bya ba’o | | spyod pa ni spyod pa’o | | ji ltar tha dad ce na | lha rnams ni lha’i bdud rtsi la za ba’i loṅs spyod pa daṅ ldan pa daṅ | gñis gñis daṅ | ’khyud pa daṅ | lag pa bcaṅs pa daṅ | dgod pa daṅ | blta bas ’khrig pa spyod pa’i spyod pa daṅ ldan pa’o | | (161b1)mi rnams ni dman pa’i loṅs spyod kyi spyod pa daṅ ldan pa źes bya ba’o | | de ltar lha daṅ mi rnams kyi loṅs spyod kyi spyod pa ni tha dad pa’o | | chos kyi loṅs spyod ces bya ba smos pa la | | chos kyi loṅs spyod ni bden pa mthoṅ ba daṅ źi ba’i gnas dben pa la sogs pa’o | | de’i thun moṅ (2)ni ’dra ba kho na ste | chos kyi loṅs spyod thun moṅ ba’i rgyu de las so | | khyod ni bcom ldan ’das la’o | | dbye ba mi mṅa’o ni ’dra ba ñid thob pa źes bya ste | yul la ñe bar loṅs spyod pa daṅ sbyar ro | | khyod la brten pas chos kyi loṅs spyod pa daṅ ’dra ba’i phyir lha daṅ mi rnams ’dra (3)ba’i yul la loṅs spyod pa’i spyod pa daṅ ldan par gyur to źes bya ba ni mdor bsdus pa’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis lha daṅ mi rnams lam la ’jug par ’dra ba kho na ste | dbye ba drug pa’i bśad pa’o | 
upapattivayovarṇadeśakālaniratyayam |
tvayā hi bhagavan dharmasarvātithyam idam kṛtam || 110 
不觀於氏族 色力及年華
隨有善根人 求者皆蒙遂 
| bcom ldan khyod kyis skye ba daṅ | | na tshod rigs daṅ yul daṅ ni |
| dus kyi skyon (114b1)med chos rnams kyis | | ’di dag kun la sman yon btags | 
For you have granted this hospitality of the Law unstintingly to all, O Blessed One, without distinction of birth, age, caste, place, or time. 
| chos kyi loṅs spyod thun moṅ yin pa’i phyir lha daṅ mi rnams (4)’dra ba yin par ji ltar śes śe na | smras pa | bcom ldan ’das kyis skye ba daṅ | na tshod rigs daṅ yul daṅ ni | | dus kyi skyon med chos rnams kyis | | ’di dag kun la sman yon btags | | skye ba daṅ | na tshod daṅ rigs daṅ źes bya ba la sogs pa smos pa la | skye ba daṅ (5)na tshod daṅ | rigs daṅ | yul daṅ | dus te zlas dbye ba’i bsdu ba’o | | de rnams kyi skyon med pa daṅ re rer sbyar ro | | phal che ba’i gtoṅ ba ni skyon te yoṅs su gtoṅ ba’o | | yoṅs su gtoṅ ba gaṅ la maṅ ba źes bya ba de ni skyon med pa ste | chos rnams rtsis sman yon btags (6)źes bya ba daṅ sbyar ro | | skyon med pa ni khyad par la mi ltos pa źes bya ba’i tha tshig go | | skye ba la skyon med pa ni ji ltar lha rnams kyi naṅ du skyes pa rnams chos la gzud par bya ba’i phyir chos kyi sman yon btags pa de bźin du mi rnams kyi naṅ du skyes pa rnams kyaṅ ṅo | | na tshod la (7)skyon med pa ni rgan po rnams ji lta ba de bźin du byis pa daṅ | gźon nu daṅ | laṅ tsho daṅ ldan pa rnams so | | rigs la skyon med pa ni bram ze rnams ji lta ba de bźin du rgyal rigs daṅ | rje’u rigs daṅ | dmaṅs rigs rnams so | | yul la skyon med pa ni yul dbus kyi skye bo ji (162a1)lta ba bźin du mtha’ ’khob kyi skye bo rnams kyaṅ ṅo | | rus la skyon med pa ni ji ltar ña’am gnam stoṅ ji lta ba de bźin bu tshes gcig go | | daṅ ni gaṅ gi phyir gyi don te | kun la sman yon btags pa’o | | sman yon btags pa ni yaṅ dag pa’i dbye bas gtoṅ ba’o | | (2)chos rnams kyis sman yon btags pa ni chos rnams kyis phan yon btags pa’o | | ’di dag ni ji ltar bśad pa mdzad pa’o | | khyad par la mi ltos pas chos kyis kun la phan yon btags pa ste | gaṅ yaṅ yoṅs su spoṅ bar ni mi mdzad de | ji ltar ’jig rten pas | dmaṅs (3)rigs la ni dgoṅs mi bśad | | lhag ma min źiṅ spaṅs pa yaṅ | | min la chos min bstan pa daṅ | | de la brtul źugs kyaṅ mi sbyin | | źes bya ba’o | | de’i phyir lha daṅ mi rnams kyi tha dad pa źes bya ba’i tshigs su bcad pa’i don ni rigs so | 
avismitān vismitavat spṛhayanto gataspṛhān |
upāsate prāñjalayaḥ śrāvakān api te surāḥ || 111 
廣現諸希有 無縁起大慈
聖衆及人天 合掌咸親近 
| khyod kyi ñan thos srid bral źiṅ | | ya mtshan ’dzin pa med rnams la’aṅ |
| lha rnams thal sbyar smon bgyid ciṅ | | ya mtshan che ba lta bur mchod | 
As if amazed and envious the gods honour with the añjali salute even your disciples in whom is neither amazement nor envy. 
| de ltar chos kyi loṅs (4)spyod pa daṅ ldan pa’i mir gyur pa rnams la yaṅ | khyod kyi ñan thos srid bral źiṅ | | ya mtshan ’dzin pa med rnams la’aṅ | | lha rnams thal sbyar sman bgyid ciṅ | | ya mtshan che ba lta bur mchod | | ya mtshan ’dzin pa med rnams la’aṅ | | ya mtshan che ba lta bur źes bya ba ni rgyas (5)pa’o | | ya mtshan ni ṅo mtshar ba ste | de gaṅ la yod pa de ni ya mtshan ’dzin pa’o | | ya mtshan ’dzin pa med pa rnams ni ñan thos daṅ sbyar ro | | ya mtshan che ba lta bur źes bya ba la | ya mtshan che ba lta bu ni ya mtshan che ba lta bu’o | | lha rnams źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | mi (6)rnams su gyur pa yaṅ de lta bu’i rdzu ’phrul chen po daṅ ldan par gyur źes pas lha rnams de ltar ṅo mtshar skyes par gyur to | | thub pa’i dbaṅ po’i gsuṅ rab ’di ni grub pa’i sñiṅ po can skye ba la sogs pa la mi ltos pa źes bya bas na ṅo mtshar skyes pa de rnams kyi ñan thos pa la mchod do (7)źes bya ba ni bsdus pa’i don to | | smon bgyid ciṅ źes bya ba ni lha źes bya ste | ñan thos pa rnams las kyaṅ kho bo cag ’di ltar gyur to źes bya ba’o | | sred bral źiṅ źes bya ba ni bya ba byas pa daṅ | mos pa daṅ bral ba’i ñan thos pa rnams la mchod pa źes bya ba ni bsñen pa’o | | (162b1)mchod pa’i bya ba gtso bo yin pa’i phyir daṅ | smon bgyid kyi bya ba gtso bor ma gyur pa’i phyir ñan thos sred bral la źes bya ba ste | gtso bor gyur pa’i bya ba daṅ sbyor ba’i phyir na las kyi tshig ste | lṅa pa’i ni ma yin no | | thal sbyar źes bya ba ni thal mo sbyar ba’o | | dper na rigs ṅan par (2)skyes pa ’phags pa ṅes par gnas pa de ñid rdo leb kyi steṅ du phyag dar khrod kyi gos ’drub pa la tshaṅs rigs kyi lha mo bdun brgya tshaṅs ris nas ’oṅs nas gus pas bsñen bkur byed ciṅ bltas nas lha mo gźan kha cig gis tshigs su bcad pa ’di brjod de | rgya che ba yi lha mo (3)bdun brgya yis | | tshaṅs ris nas ni ’oṅs nas gus pa yis | | caṅ śes skyes pa’i mtha’ ni gzigs pa ste | | ṅes gnas srid mthar son la phyag ’tshal lo | | źes bya ba’o | | ñan thos źes bya ba ni khyod ’ba’ źig la mi zad kyi ñan thos rnams la yaṅ źes bya ba ni ’aṅ gi sgra’i (4)don to | | de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis po ’dis ’phags pa’i lam skyes pa rnams la khyad par gyi gnas las skyes pas mchod pa ste | dbye ba bdun pa’i bśad pa’o | 
aho saṃsāramaṇḍasya buddhotpādasya dīptatā |
mānuṣyaṃ yatra devānāṃ spṛhaṇīyatvam āgatam || 112 
嗚呼生死畏 佛出乃光暉
饒益諸衆生 皆能滿其願 
| e ma’o saṅs rgyas ’khor ba yi | | ñid gur gyur pa byuṅ (2)ba brjid |
| des ni mi yaṅ lha rnams kyis | | smon par bya ba ñid du gyur | 
Ah! how brilliant is the arising of a Buddha, cream of the saṃsāra, by whom humanity became envied of the gods! 
| de ltar rtogs pas ṅo mtshar ba’i yid kyis bstod pa byed pas bśad pa ni | e ma’o saṅs rgyas ’khor (5)ba yi | | ñiṅ khur gyur pa byuṅ ba brjid | | de ni mi yaṅ lha rnams kyis | | smon par bya ba ñid du gyur | | e ma’o saṅs rgyas ’khor ba yi | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | e ma’o źes bya ba ni ṅo mtshar ba ste brjid ces bya ba daṅ sbyar ro | | ’khor ba ni ñe bar len pa’i phuṅ po lṅa’o | | (6)de’i ñiṅ khur gyur pa ni sñiṅ por bśad de | mar gyi sñiṅ po bźin du ’khor ba de’i ñiṅ khur ro | | gaṅ gis śe na | smras pa | saṅs rgyas byuṅ ba ni gźan gyis bstan mi dgos te | ñid kyis mi śes pa’i gñid bcom pa’i phyir saṅs rgyas źes bśad do | | sad pa’i skyes bu bźin (7)no | | de’i byuṅ ba ni skye ba ste | de’i brjid pa ni ’od kyi khyad par ro | | de ji ltar ṅo mtshar che źe na | bśad pa | de ni mi yaṅ źes bya ba la sogs pa la | mi ni mi’i skye ba ste skye ba dman pa yin pas kyaṅ ṅo | | de na źes bya ba ni gaṅ źig saṅs rgyas su byuṅ bar gyur pa’o | | lha rnams ni (163a1)brgya byin la sogs pa rnams kyis smon par bya ba ñid du gyur te | smon par bya ba ñid du gyur pa’o | | de ltar brgya byin gyis smon pa ni kye ma’o bdag gnas ’di nas ’phos nas | mi rnams kyi skal ba daṅ ldan par skyes nas skra daṅ kha spu bregs nas ji srid srid pa ’di las (2)gźan du mi len pa źes bya ba’i bar ni mdo’i tshig go | | lam la ’jug pa’i bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| lam la ’jug pa la bstod pa ste le’u bcu pa’o || 
 
| lam la ’jug par bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u bcu pa’o || 
11. Duṣkarastavaḥ 
 
 
Praise of Arduous Deeds 
 
khedaḥ śamasukhajyānir asajjanasamāgamaḥ |
dvaṃdvāny ākīrṇatā ceti doṣān guṇavad udvahan || 113 
惡人與共處 摧樂取憂危
謗惱害其身 猶如受勝徳 
|| mñel daṅ źe bde ñams gyur daṅ | | skye bo ṅan daṅ ’grogs pa daṅ |
| mi mthun pa daṅ maṅ po yi | | skyon yaṅ yon tan bźin dgoṅs (3)śiṅ | 
Fatigue, loss of the pleasure of tranquillity, contact with evil-doers, the Pairs, the press of the multitude - since, bearing these ills as if they were virtues, you strive for the world's sake with mind free from attachment, how wonderful is the blessed Buddha-nature of the Buddhas! 
|| dka’ ba mdzad pa la bstod pa ni dka’ ba mdzad pa’i rgyu gaṅ yin pa daṅ | gaṅ źig dka’ ba (3)mdzad pa’i bya ba’i rten daṅ | ji ltar raṅ dbaṅ ma yin pa daṅ | rnam pa gaṅ gis dka’ ba mdzad pa’i bya ba źes bya ba ste | dbye ba bźi’o | | de la | mñel daṅ źi bde ñams gyur daṅ | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis bśad par bya ste | mñel daṅ źi bde ñams gyur daṅ | | skye bo (4)ṅan daṅ ’grogs pa daṅ | | mi mthun pa daṅ maṅ po daṅ | | skyon yaṅ yon tan bźin dgoṅs śiṅ | | ’gro ba’i don slad ma chags pa’i | | thugs kyis brtson pa mdzad pa gaṅ | | saṅs rgyas rnams kyi saṅs rgyas kyi | | chos ñid bcom ldan de rmad do | | mñel ba gaṅ yin pa de ni mñel (5)ba ste | sdug bsṅal dgoṅs pa’o | | ’di ltar ṅa la gzir ba mi bzad pa byuṅ ba daṅ | nad stug pos ’chi ba’i mthar gyur pa daṅ | ’khor rnam bźi la chos bstan pas mñel bar gyur to źes bstan to | | źi ba’i bde ba ni bsam gtan las byuṅ ba’i bde ba’o | | de ñams par (6)gyur pa ni yoṅs su btaṅ ba’o | | skye bo ṅan daṅ ’grogs pa ni lhas byin daṅ | skar bzaṅs daṅ | kun khro daṅ | ba ra dva dza la sogs pa daṅ ’grogs pa’o | | mi mthun pa ni graṅ ba daṅ | rluṅ daṅ | tsha ba la sogs pa’o | | maṅ po ni źi ba’i bde ba daṅ bral ba’i gdul bya’i skye bos (7)yoṅs su bskor ba ste | de lta bu la sogs pa’i skyon rnams phuṅ po lhag ma med pa’i mya ṅan las ’das pa thob pa daṅ | dbaṅ ñid thob pas kyaṅ yon tan bźin te yon tan bźin du dgoṅs pa’o | | brtson pa mdzad pa ni ’jug pa’o | 
jagaddhitārthaṃ ghaṭase yad asaṅgena cetasā |
kā nāmāsau bhagavatī buddhānāṃ buddhadharmatā || 114 
爲物行勤苦 曾無染著心
世尊希有徳 難以名言説 
| ’gro ba’i don slad ma chags pa’i | | thugs kyis brtson pa gaṅ mdzad pa |
| saṅs rgyas rnams kyi saṅs rgyas kyi | | chos ñid bcom ldan de rmad do | 
(See previous verse) 
| ci raṅ gi don yin nam źe na | ma yin źes (163b1)bśad pa | ’gro ba’i don slad ni sems can la phan pa’i rgyu’o | | gaṅ źes bya ba ni gaṅ gis źes bya ba’i don gyi tshigs phrad de | brtson pa’i rgyu gaṅ gis brtson par mdzad pa’o | | de rmad do źes bya ba yaṅ dag par rdzogs pa’i saṅs rgyas so | | ci ’jig rten pa bźin du srid pas (2)de bźin du brtson par mdzad pa yin nam źe na | bśad pa | ma chags pa’i thugs kyis źes bya ba ni sred pa mi mṅa’ ba’i thugs kyis te | sred pa rtsa ba nas bton pa’i phyir ro | de rmad do źes bya ba ni dmigs par mi ’gyur ba ste | ’jig rten pa śin tu rmad du byuṅ ba yin pa’i (3)phyir kho bo cag ’dra bas bsam par mi nus so źes bya ba ni dgoṅs pa’o | | bcom ldan źes bya ba ni mchod pa’i tshig go | | saṅs rgyas rnams kyi ni de bźin gśegs pa rnams kyi’o | | saṅs rgyas źes bya ba ni bod pa’o | | chos ñid ni chos kyi raṅ bźin te thugs rje chen po źes (4)bya ba ni dgoṅs pa’o | 
kadannāny api bhuktāni kva cit kṣud adhivāsitā |
panthāno viṣamāḥ kṣuṇṇāḥ suptaṃ gokaṇṭakeṣv api || 115 
尊遊嶮惡道 馬麥及牛鏘
苦行經六年 安受心無退 
| bśos kyaṅ phal pa gsol mdzad ciṅ | | res ’ga’ smyuṅ ba dag kyaṅ mdzad |
| ñam ṅa’i śul du’aṅ gśegs (4)mdzad ciṅ | | rad rod can du’aṅ mnan la mdzad | 
You ate even sorry food, accepted hunger sometimes, trod rough paths, slept on mud trampled by cattle. 
| de lta bu’i tshigs su bcad pa gñis po ’dis mñel ba la sogs pa bzod spyod pa’i dka’ ba mdzad pa’i rgyu thugs rje chen po bśad nas | rten gaṅ gis mñel ba sku ñams su bstar ba de bśad par bya ste | bśos kyaṅ phal pa gsol mdzad ciṅ | | res (5)’ga’ smyuṅ ba dag kyaṅ mdzad | | ñam pa’i śul du’aṅ gśegs mdzad ciṅ | | rad rod can du’aṅ mnal ba mdzad | | bśos kyaṅ phal ba gsol mdzad ciṅ | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | zas ṅan pa ni bśos phal pa’o | | gsol mdzad ni khyod kyis bźes bya bas (6)’chad par ’gyur ro | | dper na groṅ khyer sruṅ byed ces bya bar bram ze’i rgyal po mes byin źes bya bas bcom ldan ’das zla ba gsum mgron du gñer ba la bram ze’i yul nas mi mṅon pa’i gnas su źugs pa daṅ | de la byaṅ phyogs kyi lam nas tshoṅ pa ’oṅ ba de dag las rta chas brñes nas (7)bcom ldan ’das kyis gsol lo źes bya ba ni rtogs pa brjod pa’o | | res ’ga’ smyuṅ ba dag kyaṅ mdzad | | ces bya ba ni dper nas la źes bya ba bram ze’i groṅ gi skye bo rnams bdud kyis zin pa’i phyir bsod sñoms gcig kyaṅ rñed par ma gyur to | | ñam ṅa’i śul du’aṅ gśegs mdzad (164a1)ciṅ | | źes bya ba ni dper na rgyal po’i khab kyi bram ze tshoṅ dpon gyis bcom ldan ’das blta ba’i phyir mñan yod du phyin par gyur to | | bcom ldan ’das kyis kyaṅ rgyud yoṅs su smin pa daṅ ldan par ma gzigs nas rgyal po’i khab tu źabs gśegs so | | tshoṅ dpon yaṅ (2)rgyal po’i khab tu soṅ ṅo | | bcom ldan ’das tsam par gśegs pa nas | de bźin du gnas bcas daṅ | b’a r’a ṇa s’i daṅ yaṅs pa can źes bya ba’i groṅ khyer chen po drug tu gśegs so | | de nas mthoṅ ma thag tu tshoṅ dpon gyis bden pa mthoṅ bar gyur to | | rad rod can du’aṅ mnal ba (3)mdzad | | ces bya ba la mnal ba ni khyod ces ’chad par ’gyur ro | | raṅ bźin gyi don la ka ta’i rkyen can no | | ba laṅ gi rjes btod pas na rad rod can no | | ba laṅ gi rmig pas brdzis pa’i ’dam skams pa daṅ rad rod can daṅ ’dra bar gyur te | rad rod can de rnams su mnal ba mdzad (4)do | | ji ltar koo ś’a mb’i’i ’brog pa’i bu mo źig gi groṅ khyer sde bsaṅs su raṅ ’dod pa’i lag can dgon pa pa khyor ’dod pas phas gñen gyi tshogs kyis yoṅs su bskor ba daṅ bcas pa lag can gyi gan du dgon par btaṅ ṅo | | dgoṅs ka’i dus su dgon pa’i sgo bcad pas groṅ khyer gyi (5)phyi rol du gnas so | | lag can gyis groṅ khyer sṅo bsaṅs mthoṅ bas bden pa mthoṅ bar bya ba’i skal ba daṅ mi ldan par mkhyen nas bcom ldan ’das kyaṅ dgon pa daṅ ñe bar gśegs te rad rod can gyi sar rtsa’i mal stan la mnal ba mdzad do | | ba laṅ rdzi ṅag gis kyaṅ lag can (6)dgon pa pa la ’di skad smras te | gaṅ źig rab tu byuṅ bas khyod srin po las grol bar mdzad pa de ñid rad rod can du mnal bar mdzad do źes lag can gyis thos nas groṅ khyer sṅo bsaṅs ma bltas par byas pa gzo ba ñid kyis de bźin gśegs pa’i thad du phyin nas phyag ’tshal te (7)źus pa | yul ’khor gyi naṅ du rluṅ g-yos pa la rad rod can du rtsva’i gdan la bcom ldan ’das mnal ba mdzad dam źes źus so | | bcom ldan ’das kyis bka’ stsal pa | lag can gźan ’jig rten pa kha cig bde ba’i slad du ñal bar byed de | ṅa ni de rnams las gźan pa ste | (164b1)’dod chags daṅ źe sdaṅ daṅ gti mug gi gduṅ ba mi mṅa’ ba’i phyir ro | | ’dod chags la sogs pa’i yoṅs su gduṅ ba daṅ ldan pas ’jam pa’i stan la ñal na yaṅ sdug bsṅal gyis gñid log par byed do źes bya ba’o | | de ltar de la chos bstan pas khyim bdag lag can gyis ji (2)lta ba bźin du bden pa mthoṅ bar gyur to źes bya ba’o | 
prāptāḥ kṣepāvṛtāḥ sevā veṣabhāṣāntaraṃ kṛtam |
nātha vaineyavātsalyāt prabhuṇāpi satā tvayā || 116 
尊居最勝位 悲愍化群生
縱遇輕賤人 身語逾謙敬 
| mgon khyod gtso bor gyur lags kyaṅ | | gdul bya rnams la byams slad du |
| sku ṅas brṅo daṅ gcam tshul daṅ | | skad daṅ cha lugs sgyur ba’aṅ mdzad | 
Out of love for those to be trained, O Lord, you undertook service attended by insult and changed your dress and speech, master though you were. 
| mgon khyod gtso bor gyur lags kyaṅ | | gdul bya rnams la byams slad du | | sku ṅas rdo daṅ gcam tshul daṅ | | skad daṅ cha lugs bsgyur ba’aṅ mdzad | | sku ṅas rdo daṅ gcam tshul daṅ | | źes bya ba la | sku ṅas ni bsñen (3)bkur ma yin pa’o | | ji ltar dgon pa pa’i khyim du bcom ldan ’das bźugs pa daṅ | dgon pa phyi rol du byuṅ bar gyur ba de yaṅ ’oṅs nas dge sbyoṅ soṅ śig ces smras pa daṅ | bcom ldan ’das gśegs te | gźan gyis yoṅs su bzuṅ ba’i phyir ro | | dge sloṅ (4)źugs śig ces smras pa daṅ | bcom ldan ’das źugs te | dregs pa daṅ ṅa rgyal mi mṅa’ ba źes bya ba’i phyir ro | | de ltar sems can rnams daṅ sku la brten nas mñel ba bśad do | | skad daṅ cha lugs bsgyur ba’aṅ mdzad | | ces bya ba ni saṅs rgyas kyi cha lugs spaṅs (5)nas cha lugs gźan pa ni dper na legs par ’dod pa’i don du rgyud maṅs brduṅ ba’i cha lugs daṅ | rdza mkhan rgan po la sogs pa’i cha lugs kyaṅ ji lta ba bźin źes bya ba’o | | ’phags pa’i gsuṅ spaṅs nas kla klo’i skad śes pa’i ’jig rten skyoṅ ba rnams la chos bstan par (6)mdzad pa’i phyir dab phi dab phi źes bya ba’i skad gźan no | | gsuṅ la brten nas mñel ba ni gsuṅ rten mñel ba’o | | de ltar phan ’dogs mdzad pa’i phyir mgon khyod ces bya ba ni bod pa’o | | gdul bya kho na ni gdul bya’o | | de rnams la byams pa ni thugs rje chen po yis te | de’i slad du (7)ni gdul bya rnams la byams pa’o | | de ltar ’dir dka’ ba mdzad pa’i bya ba’i rgyu bśad do | | gtso bor gyur lags kyaṅ źes pa ni źi ba daṅ phuṅ po’i lhag ma med pa’i mya ṅan las ’das pa’i groṅ khyer la ’jug pa’i gtso bor gyur pas kyaṅ ṅo | 
prabhutvam api te nātha sadā nātmani vidyate |
vaktavya iva sarvair hi svairaṃ svārthe niyujyase || 117 
或位尊貴主 曾無憍慢心
屈己事衆生 卑恭如僕使 
| kun gyis dga’ mgur raṅ don phyir | | bran bźin bskor bar bsgrims (5)pa las |
| mgon khyod rtag tu bdag ñid la | | mṅa’ ma mchis pa’aṅ ma lags so | 
Although you are master, O Lord, you are never found to be so in your own case; for you are employed as an underling by all at will for their own advantage. 
| bśos kyaṅ phal pa gsol mdzad ciṅ | | (165a1)źes bya ba la sogs pa’i dka’ ba mdzad pa ’ba’ źig tu ma zad kyi | ’on kyaṅ | kun gyis dga’ mgur raṅ don phyir | | bran bźin bskor bar bsgrims pa la | | mgon khyod rtag tu bdag ñid la | | mṅa’ mchis pa yaṅ ma lags so | | źes smos pa la | mṅa’ mchis pa (2)ni raṅ dbaṅ ñid do | | mgon khyod ces bya ba’i don ni bśad zin to | | rtag tu źes bya ba ni rtag par te mchis pa yaṅ ma lags źes bya ba daṅ sbyar ro | | bdag ñid ni ñid kyi sku la ji ltar bśad par bya źe na | smras pa | bran bźin źes bya ba smos pa la | tshig gi mchod ’os źes bya ba (3)ni bran te gźan dbaṅ du bśad do | | bźin ni dpe’o | | kun gyis źes bya ba ni srog chags rnams kyis so | | ’aṅ ni gaṅ gi phyir gyi don to | | dga’ mgur źes bya ba ni ji ltar ’dod pa’o | | raṅ don ni raṅ gi don gyi phyir ro | | bskor ba ni bskor ba ste | skyabs mdzad pa’i phyir ro | | (4)bśad pa ni ’di yin te | ji ltar gaṅ źig bran gaṅ yin pa des raṅ gi don gyi phyir ji ltar ’dod pas bskor ba de bźin du khyod kyaṅ kun gyis ji ltar ’dod pas raṅ gi don gyi phyir bskor ba’o | | de’i phyir | mgon khyod rtag tu bdag ñid la | | mṅa’ mchis pa yaṅ ma lags so
yena kena cid eva tvaṃ yatra tatra yathā tathā |
coditaḥ svāṃ pratipadaṃ kalyāṇīṃ nātivartase || 118 
機情億萬種 論難百千端
如來慈善音 一答疑皆斷 
| khyod la gaṅ daṅ gaṅ du yaṅ | | ji skad bskul ba’aṅ mi spoṅ ste |
| ñid kyi sgrub pa bzaṅ po las | | ’da’ bar ’gyur ba ma mchis so | 
No matter by whom or where or how provoked you do not transgress your fair path of conduct. 
| kun (5)gyis dga’ mgur raṅ don phyir | | źes bya ba ni ji ltar śes par bya źe na | smras pa | khyod la gaṅ daṅ gaṅ du yaṅ | | ji skad bskul yaṅ mi spoṅ ste | | ñid kyi sgrub pa bzaṅ po la | | ’da’ bar gyur pa ma mchis so | | khyod la gaṅ daṅ gaṅ du yaṅ | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | ji skad (6)ces bya ba ni bram ze’am sme śa can nam dbul po’am phyug po’am bde ba’am sdug bsṅal daṅ ldan pas so | | gaṅ daṅ gaṅ du źes bya ba ni bdun pa’i rgyu mtshan te | ṅan soṅ las gdon par bya ba’i phyir daṅ | bde ’gro la dgod par bya ba’i phyir ro | | ji skad ces bya ba ni źes daṅ bral (7)bas so | | bskul ba źes bya ba ni źus pas so | | ñid kyi sgrub pa źes bya ba ni ñid kyi sgrub pa’o | | gaṅ gi dge ba’i bya ba gaṅ yin pa de bźin du ’jug pa ste | gźan gyi gzir ba bsal bar bya ba’i phyir ro | | dper na dmyal bar ’gro ba’i dogs pa daṅ ldan pas sṅon bde ’byuṅ las phyis (165b1)lha’i bu las gsuṅs pa | | thugs rje ldan pas rgyal dag la | | sems ni legs par dad par gyis | | de ltar gźan la yaṅ ci rigs par sbyar ro | | gnas pa la gcig pa’i phyir sgrub pa bzaṅ po ste | de las ’da’ bar gyur pa ma mchis pa ni ’da’ bar ma gyur pa źes bya’o | | de lta (2)bu ’dis ni raṅ dbaṅ du ma gyur pa bśad do | 
nopakārapare ’py evam upakāraparo janaḥ |
apakārapare ’pi tvam upakāraparo yathā || 119 
恩深過覆載 背徳起深怨
尊觀怨極境 猶如極重恩 
| ji ltar khyod ni gnod bgyid la | | phan pa lhur mdzad (6)de lta bur |
| skye bo dag ni phan bgyid la’aṅ | | phan pa de ltar lhur mi bgyid | 
Men study not so the welfare even of one who seeks their good as you study that even of one who seeks your harm. 
| da ni rnam pa gaṅ gis dka’ ba mdzad pa de bśad par bya ste | ji ltar khyed ni gnod bgyid la | | phan pa lhur mdzad de lta bur | | skye bo dag ni phan bgyid la’aṅ | | phan pa de ltar lhur mi bgyid | | phan pa lhur mdzad ces bya ba ni bśad zin to | | (3)gnod bgyid la źes bya ba ni zas gtsaṅ la sogs pa ’ba’ źig la phan par mdzad par ma zad kyi gnod par bgyid pa la gźol ba lhas byin la sogs pa la yaṅ ṅo | | khyod ni bcom ldan ’das so | | ji ltar khyod phan pa lhur mdzad pa de bźin du phan par byed pa’i skye bo la skye bo ma yin (4)no | | ji ltar lhas byin źes bya ba ni bcom ldan ’das kyi mched zla ste | skye bo gźan du gnod par bgyid pa’i smon lam btab pa daṅ | rtag tu phan pa ma yin pa stsol ba’o | | bcom ldan ’das ni rtag tu phan par mdzad pa daṅ | | phan pa źes bya ba ni gtsug lag go | 
ahitāvahite śatrau tvaṃ hitāvahitaḥ suhṛt |
doṣānveṣaṇanitye ’pi guṇānveṣaṇatatparaḥ || 120 
怨於尊轉害 尊於怨轉親
彼恒求佛過 佛以彼爲恩 
| khyod ni gnod bgyid dgra bo la | | phan pa mdzad pa’i bśes lags te |
| rtag tu skyon dag tshol ba la | | yon tan ’ba’ źig tshol ba lags | 
Towards an enemy intent on ill you are a friend intent on good; even in a constant fault-seeker you are bent on searching for virtues. 
| gźan yaṅ | khyod (5)ni gnod bgyid dgra bo la | | phan pa mdzad pa’i bśes lags te | rtag tu skyon dag tshol ba la | | yon tan ’ba’ źig tshol ba lags | | khyod ni gnod bgyid dgra bo la | | źes bya ba la sogs pa snos pa la | gnod pa ni gnod pa bgyid pa’o | | gnod pa bgyid pa’i dgra bo ni rdzogs byed (6)la sogs pa’i mu stegs pa’i tshogs de dag go | | khyod phan pa mdzad pa ni dge ba mdzad pa ste | de ñid bśes so | | rtag tu skyon dag tshol bar byed pa gaṅ yin pa de ni rtag tu skyon dag tshol ba’o | | rtag tu skyon dag tshol ba ni mi mchog la sogs pa yin la | yon tan ’ba’ źig tshol ba (7)ni dge ba tshol ba daṅ ldan pa’o | | de lta bu’i tshigs su bcad pa ’dis gnod pa bgyid pa la phan pa lhur mdzad pa daṅ | phan pa lhur mi bgyid pa tshol ba la phan pa lhur mdzad pa tshol ba daṅ | skyon tshol ba dag la yon tan ’ba’ źig tshol ba źes bya ba’i rnam pa de dag rnams kyis dka’ ba (166a1)mdzad pa źes bya ba bśad do | 
yato nimantraṇaṃ te ’bhūt saviṣaṃ sahutāśanam |
tatrābhūd abhisaṃyānaṃ sadayaṃ sāmṛtaṃ ca te || 121 
邪宗妬心請 毒飯與火坑
悲願化清池 變毒成甘露 
| khyod ni gaṅ na dug bcas śiṅ | | źugs daṅ bcas par (7)spyan draṅs pa |
| der ni brtser bcas gśegs pa daṅ | | khyod la bdud rtsi can du gyur | 
To him whose invitation to you was with poison and fire your coming was with pity and nectar. 
| gźan yaṅ | khyod ni gaṅ na dug bcas śiṅ | | źugs daṅ bcas par spyan draṅs pa | | der ni brtser bcas gśegs pa daṅ | | khyod la bdud rtsi can du gyur | | khyod ni gaṅ na dug bcas śiṅ | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | gcer (2)bu ba phal la dad pa khyim bdag dpal sbas kyis dug daṅ bcas pa’i bśos mdun du bźag nas khyim gyi naṅ du me’i ’obs kyi steṅ du rtsva gcal du bkram pa’i steṅ du soṅ na bcom ldan ’das mer lhuṅ źiṅ dug daṅ bcas pa’i zas kyis ’chi bar ’gyur ro źes bya ba’i bsam pas spyan (3)draṅs so | | bcom ldan ’das kyaṅ de la thugs brtse bas dge sloṅ gi dge ’dun gyi tshogs kyis bskor ba de’i khyim du gśegs nas źabs bkod pa de ma thag tu me’i ’obs de las pad+ma skyes par gyur pa daṅ | bśos kyaṅ dug daṅ bral nas bcom ldan ’das daṅ ’phags pa’i (4)dge ’dun gyi tshogs kyis bźes so źes bya ba’o | | dpal sbas chuṅ ma daṅ bcas pa dad par gyur nas chos bstan pas bden pa mthoṅ bar gyur to źes bya ba ni rtogs pa brjod pa’i sde’o | | de ñid la brten nas bśad pa | gaṅ na spyan draṅs pa źes bya ba la sogs pa smos pa la | (5)gaṅ na źes bya ba ni dpal sbas gnas so | | spyan draṅs pa ni gdugs tshod kyi phyir źus par gyur pa’o | | dug daṅ bcas pa ni dug daṅ bcas pa ste spyan draṅs pa’o | | de bźin du źugs daṅ bcas pa’o | | der ni de’i rgyu mtshan te dpal sbas kyi slad du źes bya ba’i don to | | (6)gśegs pa źes bya ba ni yon bdag gi mṅon du yaṅ dag par gśegs pa’o | | ji ltar źe na bśad pa | brtser bcas ni thugs rje daṅ bcas pa’o | | bdud rtsi can ni bdud rtsi can du gyur ba’o | | bdud rtsi ni ’dir mya ṅan las ’das pa thob pa’i lam ste | mi ’chi ba’i rgyu yin pa’i phyir ro | | (7)de la me’i gñen por brtse ba daṅ bcas pa’i chu mṅon du gyur pas gśegs pa daṅ | dug gi gñen por bdud rtsi daṅ ldan pa yaṅ dag pa’i lam gyis gśegs par gyur to źes bya ba daṅ sbyar te | gśegs pa źes bya ba ni ñe bar sbyor ba gñis daṅ sbyar ba’i phyir ro | | de lta bu’i tshigs su bcad (166b1)pa ’dis ’gal ba rnams la yaṅ rtag tu phan pa bskyed pas dka’ ba mdzad pa bśad do | 
ākroṣṭāro jitāḥ kṣāntyā drugdhāḥ svastyayanena ca |
satyena cāpavaktāraś tvayā maitryā jighāṃsavaḥ || 122 
以忍調恚怒 眞言銷謗毀
慈力伏魔怨 正智降邪毒 
| bzod pas mi sñan brjod pa daṅ | | ’khu ba dag ni bde legs kyis |
| mi sñan smra la bden pas te | | khyod kyis sdaṅ ba byams pas btul | 
You overcame the revilers by patience, the malicious by blessing, by truth the slanderers, by kindness the injurious. 
| gźan yaṅ | bzod pas mi sñan brjod pa daṅ | | ’khu ba dag ni bde legs kyis | | mi sñan smra la bden pas te | | khyod kyis sdaṅ ba byams pas btul | | bzod pas mi sñan brjod pa daṅ | | źes (2)bya ba smos pa la | mi sñan pa brjod pa ni tshig rtsub po daṅ ldan pa ste bzod pas btul ba’o | | ji ltar mi sñan pa brjod pa’i bram ze bha ra dva dzas bcom ldan ’das mñan yod du bsod sñoms la gśegs pa la maṅ du mi sñan pa brjod nas dbul rdul gyis gtor ba la bcom ldan ’das lam phyin par (3)bram ze de ñid kyi mgo la babs par gyur to | | de nas bcom ldan ’das kyis tshigs su bcad pa gsuṅs pa | dag pa daṅ ni skyon rnams med pa daṅ | | sṅar med mi la ñes gaṅ byed pa ni | | phyis de ñid la sdig pa ldog par ’gyur | | ji ltar phra mo’i rdul gtor mgo la bźin | | źes bya (4)ba’o | | ’khu ba dag ni gnod pa byed pa’i bsam pa can la bde legs kyis btul lo | | daṅ gi sgras ni bzod pas kyaṅ ṅo | | ’khu ba dag ces bya ba ni kha cig tshig maṅ por zer ba’o | | legs pa’i sgras don dam pa’i dge ba daṅ mya ṅan las ’das pa ’thad do źes bśad do | | de ñid kyis na (5)’phags pa’i lam mo | | de nas bde legs kyis ni dpal sbas la sogs pa bden pa mthoṅ bas btul ba daṅ bzod pas kyaṅ ṅo | | ’o na sdaṅ ba byams pas btul | | źes ’chad par ’gyur na | sdaṅ ba gaṅ yin pa de ñid ’khu ba ste sdaṅ ba’i don can źes bya ba khams gdon par brjod (6)pa’i phyir zlos pa’i skyon du ’gyur ro źe na | ma yin te | dka’ ba mdzad pa’i bya ba’i rnam pa mdzad pa’i phyir gnas gcig tu bde legs daṅ bzod pa la sogs pas sdaṅ ba btul lo źes bstan pa daṅ | gnas gźan du byams pa la sogs pa dka’ ba mdzad pa’i gnas skabs su ’di ni (7)smra ba mi rigs so | | kha cig na re | khro ba dag ni bde legs kyis | | źes brjod pas na de dag gis zlos pa’i skyon śin tu bsal to | | khro ba ni sor phreṅ can la sogs pa’o | | mi sñan smra la bden pas te | | źes bya ba la | mi sñan pa smra ba gaṅ yin źe na | mdzes ma rab tu byuṅ ba la brten nas (167a1)mu stegs pa mi sñan pa smra ba’o | | de rnams khyod kyis bden pas btul ba daṅ | daṅ gi sgras ni bzod pas kyaṅ ṅo | | byams pas ni phan pa’i thugs kyis so | | sdaṅ ba ni gsod pa la brtson pa ste | bdud kyi bran dar mṅag gźug pa’o | | de rnams kyi mda’ daṅ mduṅ (2)thuṅ bcom ldan ’das la ’phaṅs pa la byams pa la sbyor ba’i phyir me tog gi char du gyur to źes bya ba ni luṅ ṅo | | de lta bas na ’dir byams pa daṅ bde legs daṅ bzed pa’i rnam pa de rnams kyis dka’ ba mdzad pa bśad do | 
anādikālaprahatā bahvyaḥ prakṛtayo nṛṇām |
tvayā vibhāvitāpāyāḥ kṣaṇena parivartitāḥ || 123 
群迷從曠劫 習惡以性成
唯尊妙行圓 一念翻令善 
| thog ma med dus goms pa yis | | mi yi raṅ (115a1)bźin maṅ po yaṅ |
| khyod kyis ṅan soṅ rnam bzlog nas | | skad cig ñid la yoṅs su bsgyur | 
The manifold natures of men, depraved from time without beginning, were converted instantly by you, their evil destinies being annulled. 
| gźan yaṅ | thog ma med dus goms pa yi | | mi yi (3)raṅ bźin maṅ po yab | | khyod kyis ṅan soṅ rnams bzlog nas | | skad cig ñid la yoṅs su bsgyur | | thog ma med dus goms pa yi | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | thog ma med dus goms pa ni źugs pa ñid de | thog ma med dus goms pa’o | | maṅ po ni rnam pa (4)maṅ po can no | | raṅ bźin ni sems can rnams kyi ’dod chags daṅ źe sdaṅ daṅ gti mug gi bdag ñid can no | | khyod kyis ṅan soṅ rnams bzlog nas | | źes bya ba la | ṅan soṅ ni ṅan ’gro ste | rnam par bzlog pa ni gaṅ gis bzlog pa de ṅan soṅ rnams bzlog pa’o | | skad (5)cig ñid ces bya ba ni dus ñuṅ dus so | | yoṅs su bsgyur ba ni gźan du bsgyur ba’o | | ’dod chags kyi spyod pa daṅ ldan par gyur ba gaṅ yin pa de ni dbaṅ po thul bar gyur pa ste | dper na ’phags pa dga’ bo’i dbaṅ po thul ba bźin no | | źe sdaṅ gi spyod pa daṅ ldan par gyur (6)pa gaṅ yin pa de ni byams pa la gnas par gyur pa ste | dper na sor phreṅ bźin no | | de ltar ’dir yun riṅ por ’jug pa’i ñon moṅs pa rnams dus ñuṅ bas bzlog pas dka’ ba mdzad pa bśad pa ste | dka’ ba mdzad pa la bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| dka’ ba mdzad pa bstod pa ste le’u bcu gcig pa’o || 
 
| dka’ ba mdzad pa la (7)bstod pa’i bśad pa źes bya ba ste le’u bcu gcig pa’o || 
12. Kauśalastavaḥ 
 
 
Praise of Skill 
 
yat sauratyaṃ gatās tīkṣṇāḥ kadaryāś ca vadānyatām |
krūrāḥ peśalatāṃ yātās tat tavopāyakauśalam || 124 
温柔降暴虐 惠施破慳貪
善語伏麁言 唯尊勝方便 
|| rtsub pa daṅ ’jam bgyis pa daṅ | | ’juṅs pa rnams ni gtoṅ phod daṅ |
| gtum pa des (2)par bgyis pa gaṅ | | de ni khyod kyi thabs mkhas lags | 
That the harsh became gentle, the niggard bountiful, the cruel tenderhearted - this was the result of your skill in expedients. 
|| mkhas pa la bstod pa bśad par bya ste | de la mkhas pa ni śes rab can daṅ gźol ba źes bya ba’i don to | | de la skye ba bźin du skye ba la mkhas pa daṅ | tshim pa skyed pa la mkhas pa daṅ | don daṅ bcas (167b1)pa’i gsuṅ la mkhas pa daṅ | rim par ston pa la mkhas pa daṅ ’don pa’i thabs mkhas pa ste rgyu daṅ bcas pa źes bya bas na de bye ba lṅa’o | | gaṅ gi phyir | rtsub pa daṅ ’jam bgyis pa daṅ | ’juṅs pa rnams ni gtoṅ phod daṅ | | gtum po ṅes par bgyis pa gaṅ | | de ni khyod (2)kyi thabs mkhas lags | | ṅaṅ ’jam bgyis pa źes bya ba la ’jam pa’i raṅ bźin ni ’jam pa ste bud pa’o | | bgyis pa źes bya ba ni thob pa’o | | rtsub pa źes bya ba ni khro ba can no | | ji ltar khyim bdag drag po gtum por gyur pa bcom ldan ’das kyis btul bas daṅ ’jam par gyur pa (3)daṅ | de bźin du rgyal po ma skyes dgra la sogs pa rnams so | | ’juṅs pa rnams ni ser sna can no | | daṅ gi sgros pa’i sa pa źes bya ba ste bsdus pa’i don to | | gtoṅ phod ces bya ba ni sbyin par byed pa ñid do | | dper na khyim bdag dpa’ bo źes bya ba ser sna daṅ ldan pas sloṅ mo (4)yaṅ mi ster ba de la bcom ldan ’das kyis sbyin pa’i chos bstan pa las brtsams te | khyim bdag sbyin pa chen po lṅa po ’dis źes bya’o | | sbyin pa gcig kyaṅ ṅa la dka’ na chen po lṅa lta smos kyaṅ ci dgos źes dpa’ bos bsams so | | bcom ldan ’das kyis bka’ stsal ba | | srog gcod (5)pa las ldog pa sbyin pa chen po daṅ ma byin par len pa daṅ | ji srid ’bru’i chaṅ daṅ | bcos pa’i chaṅ myos pa’i khu ba bag med pa’i gnas las ldog pa ni sbyin pa chen po źes bya ba’o | | dpa’ bos yaṅ dag par bsams te sbyin pa ’di ni sbyin pa yin te | baṅ mdzod mi zad pa’i phyir ro źes bya (6)bas na bkur sti byas nas thos pa brtsams te mṅon par dad par gyur pas bcom ldan ’das lan bza’ zuṅ cig dbul bar bsams nas khyim du źugs te gos kyi sgrom bya nas na bza’ zuṅ cig dbul lam ’di dbul lam gźan dbul źes sems pa de’i sems bcom ldan ’das kyis (7)mkhyen nas tshigs su bcad de gsuṅs pa | sbyin pa daṅ ni rtsod pas mñam par bśad | | yon tan de dag skye ṅan la mi gnas | | g-yul ’gyed dus ñid sbyin pa’i dus yin te | | rgyu bsdus pas ni ’dra ba ñid du ’gyur | | źes bya ba’i gsuṅ thos nas dad pa maṅ du skyes par gyur pas maṅ (168a1)po ri ba’i na bza’ zuṅ bcom ldan ’das la phul nas chos ñan pas bden pa mthoṅ ba daṅ | rab tu byuṅ bas dgra bcom par gyur to | | gtum po źes bya ba ni g-yo sgyu daṅ ldan pa’o | | des pa ni rgyud ’jam par bgyis pa’o | | de ni źes bya ba ni bgyis pa źes bya ba (2)daṅ sbyar ro | | thabs mkhas pa ni sbyor ba la mkhas pa źes bya ba’i don to | 
indriyopaśamo nande mānastabdhe ca saṃnatiḥ |
kṣamitvaṃ cāṅgulīmāle kaṃ na vismayam ānayet || 125 
難提摧巨慢 鴦掘起慈心
難調能善調 誰不讃希有 
| dga’ bo’i dbaṅ po ñer źi daṅ | | ṅa rgyal kheṅs pa ’dud pa daṅ |
| sor mo’i phreṅ ba’aṅ źi bgyis na | | su źig ṅo mtshar bskyed mi bgyid | 
Tranquillity of the senses in a Nanda, humility on a Mānastabdha, mercy in an Aṅgulīmāla - whom would not these amaze? 
| gźan yaṅ | dga’ bo dbaṅ po ñer źi daṅ | | ṅa rgyal kheṅs pa ’dud pa daṅ | | sor mo’i phreṅ ba’aṅ źi bgyis na | | su źig ṅo mtshar skyed mi bgyid | | dbaṅ po ñer źi źes bya ba smos pa la | dbaṅ (3)po ni mig la sogs pa rnams te | ñer źi ni ’dod chags la sogs pa’i yul la mi ’jug pa’o | | de la dga’ bo ni bcom ldan ’das kyi mched zla ste | ’dod chags kyi śas che ba bcom ldan ’das kyis btul bas dbaṅ po dul ba’i naṅ na mchog tu gyur to | | su źig ṅo mtshar skyed (4)mi bgyid | | ces bya ba daṅ thams cad la sbyar ro | | ṅa rgyal kheṅs pa ni śin tu ṅa rgyal daṅ ldan pa’i skye bo pa daṅ ma dag la yaṅ phyag ’tshal bar mi byed pa bcom ldan ’das kyis rab tu phyuṅ nas dgra bcom pa la bkod do | | ’dud pa ni dam pa daṅ rigs kyis rgan pa daṅ | rab tu byuṅ ba (5)rgan po rnams la yaṅ dag par ’dud par gyur to | | sor mo’i phreṅ ba gaṅ la yod pa de ni sor mo’i phreṅ ba’o | | de ñid rkun po mi’i sor mo’i phreṅ ba ’dzin pas srog chags stoṅ phrag gsod par byed pa bcom ldan ’das kyis btul lo | | sor mo’i phreṅ ba źi ba de la su źig ṅo mtshar (6)skyed par mi byed de | saṅs rgyas kyi bstan pa la dad pa daṅ ldan pa daṅ | dad pa daṅ mi ldan pa thams cad kyaṅ ṅo mtshar skyed par mdzad do źes bya ba ni dgoṅs pa’o | | de ltar rtsub pa la sogs pa’i rigs can daṅ ’jam pa la sogs pa’i rigs can du gyur pa źes bya ba’i tshigs su bcad pa (7)gñis kyis bcom ldan ’das skye ba la mkhas pa bśad do | 
bahavas tṛṇaśayyāsu hitvā śayyāṃ hiraṇmayīm |
aśerata sukhaṃ dhīrās tṛptā dharmarasasya te || 126 
唯尊聖弟子 法味自怡神
草座以爲安 金床非所貴 
| khyod kyi chos kyi ros tshim pas | | gser las bgyis pa’i lam spaṅs (3)nas |
| ran maṅ btiṅ ba’i gnas mal du | | brten rnams bsod ñams ñal bar bgyid | 
Leaving a golden couch, many lay happily on beds of grass, steadfast, satisfied with the elixir of your Law. 
| gźan yaṅ | khyod kyi chos kyi ros tshim pas | | gser las bgyis pa’i mal spaṅs nas | | ran maṅ btiṅ ba’i gnas mal du | | brtan rnams bsad ñams ñal bar bgyid | | ran maṅ btiṅ ba’i gnas mal du | | źes bya ba (168b1)ni rgyas pa’o | | maṅ ba ni lus can gyis te | ran maṅ btiṅ ba’i gnas mal źes bya ba daṅ sbyar ro | | gser las bgyis pa źes bya ba la | gser ni gser du bśad do | | de las bgyis pa’i mal ni gser las bgyis pa’i mal ste | gser gyis rnam par spras pa źes bya ba’i tha tshig go | | (2)ñel bar bgyid ces bya ba ni ñal ba’o | | bsod ñams ni ’dod chags la sogs pa’i yoṅs su gduṅ ba med pa’i phyir ro | | brtan pa rnams źes bya ba ni śes rab daṅ ldan pa ste | ’phags pa’i lam bskyed pa’i phyir ro | | de ltar bzaṅ ldan daṅ | ’od sruṅs daṅ | dga’ bo daṅ | kun (3)dga’ bo daṅ | bre bo zas la sogs pa rnams kyis ṅa rgyal spaṅs nas bcom ldan ’das kyi bstan pa la rab tu byuṅ bas dgra bcom par gyur to | | ji ltar de rnams rtsva maṅ po btiṅ ba’i gnas mal la bsod ñams kyis ñal bar bgyid ce na | gaṅ gi phyir chos kyi ros tshim pas źes bya ba ni mya (4)ṅan las ’das pa daṅ | don dam pa thob pa’i ’phags pa’i lam ’phags pa rnams la tshim pa skyed par byed pa’i phyir chos kyi don gyi ro ni chos kyi ro’o | | de yis tshim par gyur pa ste | tshim pa’i don źes bya ba la byed pa tshig drug pa’o | | khyod ces bya ba ni khyod kyi’o | | bzaṅ ldan la sogs pa (5)maṅ po chos kyi ros tshim pas bsod ñams kyis ñal bar byed de | źi ba thob pa’i sems kyis ni | | ña bar źi bas bde bar ñal | | źes tshigs su bcad pa gsuṅs so | | de bźin du ’dir tshim pa bskyed pa la mkhas par bśad do | 
pṛṣṭenāpi kva cin noktam upetyāpi kathā kṛtā |
tarṣayitvā paratroktaṃ kālāśayavidā tvayā || 127 
善知根欲性 攝化任機縁
或有待其請 或無問自説 
| khyod kyis dus daṅ bsam mkhyen pas | | res ’ga’ źus na’aṅ mi gsuṅ la |
| spros gyur gźan la bstan pa daṅ | | druṅ du gśegs nas bśad pa’aṅ mdzad | 
Sometimes you spoke not even when questioned; sometimes you yourself accosted others and made converse; in another case you aroused desire and spoke (later): for you knew times and hearts. 
| gźan yaṅ | khyod kyis dus daṅ bsam mkhyen pas | | res (6)’ga’ źus na’aṅ mi gsuṅ la | | spros gyur gźan la bstan pa daṅ | | druṅ du gśegs nas bśad pa’aṅ mdzad | | res ’ga’ źus na mi gsuṅ la | | źes bya ba ni gźon nu’i bu daṅ rigs mthun pa rab tu byuṅ ba ci goo ta ma bdag yod dam źes bcom ldan ’das la źus śiṅ bcom (7)ldan ’das la źus kyaṅ ma gsuṅs so | | rgyu ci’i phyir źe na | dus daṅ bsam pa mkhyen pas źes bya bas ’chad par ’gyur ro | | de la dus ni gźon nu’i bsam pa yoṅs su smin par ma dgoṅs pas bdag med pa bśad pa’i skal ba daṅ ldan pa ’di ni ma yin no źes (169a1)dgoṅs pas ma gsuṅs so | | druṅ du gśegs nas źes bya ba ni ma źus par yaṅ bśad pa mdzad pa ni chos ston pa’o | | ji ltar ṅan spoṅ gi bu’i rdza mkhan gyi khyim du bźugs pa nas druṅ du gśegs te | dge sloṅ pad+ma’i rjes su ’braṅ ba la thog mar dge ba źes bya ba (2)la sogs pa’i chos bstan to | | de’i tshe pad+ma’i rjes su ’braṅ ba’i bsam pa yoṅs su mkhyen pa des so | | spros gyur źes bya ba ni gduṅ ba bskyed nas so | | gźan pa ni gźan ’dul ba’i phyir ro | | ji ltar ’od sruṅs kyis źus pas gsuṅs pa ni ’on kyaṅ khyod kyi dri ba bsal ba’i (3)dus ni ma yin no źes bya ba’o | | de nas de’i stobs kyis źus śiṅ maṅ du źus pa’i tshe bcom ldan ’das kyis ’od sruṅs de la spro ba bskyed nas dus gźan gyi tshe bsam pa yoṅs su smin par thugs kyis mkhyen nas dris pa de la lan klan par mdzad do | | thos nas dus gźan gyi tshe bden (4)pa mthoṅ bar gyur to źes bya ba ni mdo’i don to | | dus daṅ bsam pa mkhyen pas źes bya ba la | dus daṅ bsam pa ni yoṅs su smin pa ste | de mkhyen pas na dus daṅ bsam pa mkhyen pa’o | | de na dus daṅ bsam pa mkhyen pa khyod kyis so | | de lta bas na ’dir don daṅ ldan pa la ston mkhas (5)pa źes bśad do | 
pūrvaṃ dānakathādyābhiś cetasy utpādya sauṣṭhavam |
tato dharmo gatamale vastre raṅga ivārpitaḥ || 128 
初陳施戒等 漸次淨心生
後談眞實法 究竟令圓證 
| dri med gos la tshon (4)bźin du | | thog mar sbyin sogs gtam dag gis |
| sems la spro ba bskyed nas ni | | phyi nas chos ni bstan pa mdzad | 
Having first produced mental health by precepts of charity and so forth you then applied the Law like dye on a clean garment. 
| gźan yaṅ | dri med gos la tshon bźin du | | thog mar sbyin sogs gtam dag gis | | sems la spro ba bskyed nas ni | | phyi nas chos ni bstan pa mdzad | | thog mar sbyin sogs gtam dag gis | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa la | thog mar źes bya ba ni daṅ (6)por ro | | sbyin sogs gtam dag gis źes bya ba la | sogs kyi sgras ni tshul khrims kyi gtam la sogs pa śes par bya’o | | sems la spro ba ni sems las su ruṅ ba ñid de | ’phags pa’i bden pa’i gtam gyis don yoṅs su śes pa’i nus pa daṅ ldan pa źes bya ba’i tha tshig go | | (7)dus ni dus phyi ma’o | | chos ni ’phags pa’i lam źes dgoṅs pa’o | | dri ma med pa gaṅ la yod pa de ni dri med gos te de la’o | | chos gaṅ yin pa de ni tshon no | | bźin du ni dper ro | | ji ltar tshon gyi las la mkhas pas thal ba la sogs pas dri ma dag par gyur pa’i gos la tshon gyis (169b1)btsos pa de bźin du | khyod kyis sbyin pa’i gtam la sogs pas sems la spros pa bskyed ciṅ go rims kyi gtam la mkhas pas chos bstan pa mdzad do źes bya ba ni ma lus pa’i don to | | de bźin du mdo las | gaṅ de saṅs rgyas bcom ldan ’das kyis thog ma’i dus su chos kyi (2)gtam mdzad de | dper na sbyin pa’i gtam daṅ | tshul khrims kyi gtam daṅ | mtho ris kyi gtam gyi bar du’o | | dper na gos dag pa dri ma med pa la tshon gyis btsos na yaṅ dag par tshon len par gyur pa de bźin du | gnas ’jog daṅ ris mthun pa’i bram ze mo stan de la gnas nas (3)’phags pa’i bden pa bźi dṅos su byas so źes bya ba ste | dper na sdug bsṅal ba daṅ | kun ’byuṅ daṅ | ’gog pa daṅ | lam źes bya ba’o | | de lta bas na ’dir rim pas ston pa la mkhas par bśad do | 
na so ’sty upāyaḥ śaktir vā yena na vyāyataṃ tava |
ghorāt saṃsārapātālād uddhartuṃ kṛpaṇaṃ jagat || 1299  
怖畏漂流處 唯佛可歸依
勇猛大悲尊 拯濟諸群品 
| ’khor ba mi bzad gtiṅ nas ni | | ’gro ba ñon moṅs draṅ slad du |
| khyod kyis gaṅ źig ma stsal ba’i | | thabs daṅ spyod pa de ma mchis | 
There is no expedient or possibility by which you did not try to rescue the miserable world from the dreadful hell of the saṃsāra
| gaṅ gi phyir de ltar mdzad pa de’i phyir | ’khor ba mi bzad gtiṅ nas (4)ni | | ’gro ba ñon moṅs draṅ slad du | | khyod kyis gaṅ gis ma btsal ba’i | | thabs daṅ spyod pa de ma mchis | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | thabs ni sbyor ba ste | skal ba daṅ mi ldan pa draṅ ba’i phyir thabs mdzad pa’i spyod pa mi nus sam źe na | smras pa | spyod pa źes bya ba ste | daṅ gi (5)sgra ni daṅ gi sgra’i don to | | thabs gaṅ gis mi spyod ces bya ba de ni mi mṅa’o | | gaṅ gis sems mi brtsal ba ni khyod kyis rtsol ba ma mdzad pa’o | | de’i don ni ’di yin te | khyod kyis thabs daṅ spyod pa rnams brtsal bar mdzad do źes bya ba’o | | ci’i phyir źe na | ’khor ba mi bzad (6)gtiṅ nas ni | | źes bya ba la sogs pa ni rga ba daṅ | na ba daṅ | ’chi ba la brten pa’i phyir na ’khor ba mi bzad pa’o | | thog ma med pa’i dus can yin pa’i phyir zab pas na gtiṅ riṅ ba’o | | de las draṅ ba’i slad du ni mya ṅan las ’das par ’dren pa’i phyir ro | | ’gro ba ni ’jig rten (7)pa thams cad do | | gal te phuṅ po lṅa’i raṅ bźin gyi ’khor ba las ’gro ba ldog pa ma yin mod kyi ’on kyaṅ ’chad pa pos dbye ba ’chad par ’dod pas ’khor ba las ’gro ba draṅ ba’i slad du źes bya bas bśad pa grub ste | ji ltar nags ’di na seṅ ldeṅ daṅ | śiṅ p’a la śa yod de źes bya (170a1)ba’o | 
bahūni bahurūpāṇi vacāṃsi caritāni ca |
vineyāśayabhedena tatra tatra gatāni te || 130 
身雲遍法界 法雨灑塵方
應現各不同 隨機故有異 
| sku yi cha lugs (5)rnam maṅ daṅ | | gsuṅ gis so so’i skad bźin du |
| gdul bya’i bsam pa tha dad pa | | de daṅ der ni khyod kyis mdzad | 
Many and diverse were the words and actions to which you resorted in one place or another according to the differing minds of those to be trained; 
| thams cad kyi rtsol ba mdzad ces pa ji ltar śes śe na | smras pa gaṅ gi phyir | sku yi cha lugs rnam maṅ daṅ | gsuṅ gis so so’i skad bźin du | | ’dul ba’i bsam pa tha dad pa | | de daṅ der ni khyod kyis mdzad | | sku’i cha lugs rnam maṅ źes smos (2)pa la rnam maṅ źes bya ba ni rab tu maṅ po’o | | sku’i cha lugs rnams ni dbye ba du ma’o | | gsuṅ ni gsuṅ gis so | | mdzad ces bya ba ni ’chad par ’gyur ba ste gsuṅs pa źes bya ba’i don to | | cha lugs rnams ni gźan pa’i cha lugs de mdzad pa źes bya ba daṅ sbyar źiṅ mdzad pa (3)źes bya ba’i don to | | ’dul ba’i bsam pa ni dgoṅs pa’o | | de tha dad pa ni ’dod chags daṅ źe sdaṅ la sogs pa’o | | der ni ’dul ba’i bsam pa tha dad pa’i rgyu yis so | | de la mñan yod kyi groṅ khyer du re źig khyod kyi gsuṅ rnam pa maṅ ba ste dper na dab phe dab phe źes bya ba (4)’jig rten skyoṅ ba’i bsam pa tha dad pa daṅ | de las gźan pa rnams la ’phags pa’i gsuṅ gis so | | cha lugs rnams kyaṅ maṅ du mdzad pa ste | ji ltar dri ba śin tu sñan pa’i ṅa rgyal bsam pa can du mkhyen pas rol mo mkhan gyi cha lugs daṅ | ji ltar gźan pa rdza mkhan (5)kha cig gis rdza sa’i rdza ma ’khor lo las phab ma thag tu skams par gyur pa de’i phyir ṅa daṅ ’dra ba rdza mkhan gyi bzo’i slob dpon med do źes ṅa rgyal skyes pa de’i bsam pa bcom ldan ’das kyis mkhyen pas rdza mkhan gyi cha lugs su sprul nas ’khor lo kho na las so btaṅ ba (6)dbaṅ ba mdzad do | | slar yaṅ saṅs rgyas kyi cha lugs su mdzad nas ṅa rgyal daṅ bral ba de ’dul bar mdzad do źes bya ba’o | 
viśuddhāny aviruddhāni pūjitāny arcitāni ca |
sarvāṇy eva nṛdevānāṃ hitāni mahitāni ca || 131 
善淨無違諍 唯尊可承奉
廣利諸人天 咸應興供養 
| de dag kun kyaṅ dag pa daṅ | | mi ’gal ba daṅ mchod ’os daṅ |
| brjid daṅ lha mi rnams la ni | | sman ’dogs bkur ba śa stag lags | 
All pure, amiable, honoured and extolled, salutary and acclaimed by gods and men. 
| tha mal pa’i skad daṅ cha lugs gźan pa de rnams kha cig smod pa ma yin nam źe na | smras pa | de dag kun kyaṅ dag pa daṅ | mi ’gal ba (7)daṅ mchod ’os daṅ | brjid daṅ lha mi rnams la ni | | sman ’dogs bkur ba śa stag lags | | dag pa mi ’gal ba źes bya ba la sogs pa ni mi dge ba’i rtsa ba skyed par byed pa mi mṅa’ ba’i phyir na dag pa’o | | gźan la phan pa la sbyor ba’i phyir mi ’gal ba’o | | gźan (170b1)la sman ’dogs pa’i phyir mchod ’os te | rab tu bsṅags par ’os pa źes bya ba’i don to | | ma rig pa’i rab rib gdon pa la g-yer ba’i phyir na brjid pa daṅ ldan pa’o | | kun źes bya ba ni sku’i cha lugs rnam pa maṅ ba daṅ | gsuṅ gi cha lugs rnam pa maṅ ba’o | | lha daṅ mi (2)rnams la sman ’dogs pa ni phan par mdzad pa ste bden pa mthoṅ bar mdzad pa’i phyir ro | śa stag ni lha daṅ mi rnams kyis phyag bya bar ’os pa’o | | da ltar byuṅ ba’i dus źes bya ba ni byed tshig drug pa daṅ sbyar ro | 
na hi vaktuṃ ca kartuṃ ca bahu sādhu ca śakyate |
anyathānanyathāvādin dṛṣṭaṃ tad ubhayaṃ tvayi || 132 
身口無起作 善化遍群方
所説妙相應 此徳唯尊有 
| smra daṅ (6)bgyid pa phal cher ni | | legs par rdo thogs ma lags kyi |
| bden par gsuṅ ba khyod la ni | | de gñis gźan du gda’ ba lags | 
It is impossible both to speak and to act much and well; but in your case, O Truth-teller, both were found possible. 
| dag pa la sogs pa’i yon tan daṅ ldan pa ji ltar śes par ’gyur (3)źe na | smras pa | smra daṅ bgyid pa phal cher ni | | legs par rṅo thogs ma lags kyi | | bden par gsuṅ ba khyod la ni | | de gñis gźan du gda’ ba lags | | smra daṅ bgyid pa źes bya ba ni rgyas pa’o | | daṅ gi sgra ni gaṅ gi phyir gyi don to | | gaṅ gi phyir phal che ba daṅ legs pa ni legs (4)pa ste | rṅo mi thogs pa daṅ | phal che ba daṅ | legs par smra ba yaṅ rṅo mi thogs pa’o | | gzan yaṅ ’jig rten pa kha cig legs par byed pa’am legs par smra ba ste | khyod la gźan du źes bya ba ni cha lugs rnam pa maṅ po daṅ | gsuṅ rnam pa maṅ po la sogs pas sṅar (5)bśad pa’i sbyor ba la sogs pa rnams kyis logs par gda’ ba lags so | | phyin ci log pa’i gsaṅ mi mṅa’ ba’i phyir bden pa gsuṅ ba źes bod pa’o | | gda’ ba źes bya ba ni gda’ ba’o | | de gñis źes bya ba ni sṅar bśad pa’o | | phal che ba daṅ legs pa ni bgyid pa (6)daṅ gsuṅ ba’o | | de’i phyir sku’i cha lugs rnam maṅ źes bya ba ni sṅar legs par bśad do | | de lta bu’i tshigs su bcad pa de rnams kyis dag pa’i sku daṅ gsuṅ gi sgrub pas rgyu daṅ bcas pa’i draṅ ba’i thabs la mkhas pa ñid bśad do | 
kevalātmaviśuddhyaiva tvayā pūtaṃ jagad bhavet |
yasmān naivaṃvidhaṃ kṣetraṃ triṣu lokeṣe vidyate || 13310  
久修三業淨 妙瑞現無邊
普觀諸世間 曾無此勝徳 
| bdag ñid dag pa ’ba’ źig gis | | khyod kyis ’gro ba’i dpal źiṅ mdzad |
| ’di ltar rnam pa ’di ’dra’i źiṅ | | ’jig rten gsum na (7)mchis ma lags | 
By your own purity alone you might cleanse the world; therefore there is not to be found in the three worlds a field such as you; especially since you so rose up for the welfare of all beings, utterly lost as they were in the perilous strait of existence without beginning. 
| de ni bya ba med na yaṅ sems can draṅ ba la (7)mkhas pa bśad par bya ste | bdag ñid dag pa ’ba’ źig gis | | khyod kyis ’gro ba’i dpal źiṅ mdzad | | ’di ltar rnam pa ’di ’dra źiṅ | | ’jig rten gsum na mchis ma lags | | thog med srid pa ñam ṅa bar | | sṅa nas gcig tu ñams pa yi | | sems can kun la (171a1)sman slad du | | khyod ni de ltar brtson pa lags | | bdag ñid dag pa ’ba’ źig gis | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis te | bya ba mi mṅa’ ba’i phyir bdag ñid ’ba’ źig ni thugs kyi dag pa ste | ñon moṅs pa bag chags daṅ bcas pa’i dri ma ma lus (2)pa spaṅs pas na bdag ñid dag pa ’ba’ źig ṅes so | | ñid ces bya ba ni ṅes par ’dzin pa la’o | | dpal źiṅ mdzad ces bya ba ni dag byed du mdzad pa ste | mtho ris kyi lam la ’god par mdzad pa’i phyir ro | | ’gro ba’i mtshan ñid ni bśad zin to | | mdzad ces bya ba ni srid pa’i (3)don la liṅ gi rkyen daṅ sbyar ro | | gaṅ las de ltar yin źe na | bśad pa | ’di ltar rnam pa ’di ’dra źes bya ba la sogs pa smos pa la | | ’di ltar ni rnam pa ’di ’dra ste | skyon thams cad mi mṅa’ ba daṅ yon tan thams cad daṅ ldan pa yaṅ sṅar bśad do | | źiṅ ni ’dir mtho ris daṅ (4)thar pa’i ’bras bu thob pa’i gnas so | | ’jig rten gsum dag ni khams gsum dag na’o | | mchis pa ni ma lags pa daṅ sbyar ro | | de’i phyir na bstod pa daṅ phyag ’tshal ba byed pas ’gro ba’i dpal źiṅ du mdzad pa’o | 
prāg evātyantanaṣṭānām anādau bhavasaṃkaṭe |
hitāya sarvasattvānāṃ yas tvam evaṃ samudyataḥ || 134 
況於極惡者 純行最上悲
廣利諸衆生 勇猛勤精進 
| thog med srid pa ñam ṅa bar | | sṅa nas gcig tu ñams pa yi |
| sems can kun la sman slad du | | khyod ni de ltar brtson pa lags | 
(See previous verse) 
| thog med srid pa ñam ṅa bar | | źes bya ba la sogs pa (5)smos pa la | thog med ces bya ba ni khas blaṅs pa’i tshig phrad do | | gcig tu ñams pa źes bya ba ni skye ba daṅ | rga ba daṅ | na ba daṅ | ’chi ba la sogs pa rnams kyis rgyud gzir ba’o | | skye ba thog ma med pa’i phyir thog med srid pa ñam ṅa bar ro | | srid pa ni ’khor ba ste | (6)de ñid skye ba daṅ | rga ba daṅ | na ba daṅ | ’chi ba daṅ ldan pa’i phyir ñam ṅa ba’o | | sman slad du źes bya ba ni sdug bsṅal thams cad spaṅs pa’i phyir ro | | sems can kun la źes bya ba ni khyad par ma rtogs pa’i lus can rnams la’o | | sṅar bśad pa’i cha lugs daṅ gsuṅ (7)gźan la sogs pas bcom ldan ’das khyod kyis yaṅ dag par źugs pa’o | | des na śin tu draṅ ba’i thabs la mkhas pa źes bya ste | mkhas pa la bstod pa’i bśad pa’o | 
 
 
| mkhas pa la bstod pa le’u bcu gñis pa’o || 
 
| mkhas pa la bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u bcu gñis pa’o || 
13. Ānṛṇyastavaḥ 
 
 
Praise of Freedom from Debt 
 
na tāṃ pratipadaṃ vedmi syād yayāpacitis tava |
api ye parinirvānti te ’pi te nānṛṇā janāḥ || 135 
聲聞知法者 於尊恒奉事
設使證涅槃 終名爲負債 
|| gaṅ gis khyod drin lan lon pa’i | | sgrub de mchis (115b1)sñam mi bgyid de |
| skye bo gaṅ dag mya ṅan ’das | | de dag gis kyaṅ lan ma lon | 
I know not the way by which recompense might be made to you; even those who have attained parinirvāṇa are not free of debt to you. 
|| bu lon med (171b1)par bstod pa bśad par bya ste | bu lon ni ṅes par bya ba ste | de bsgrub pa’i phyir bu lon med pa ste | de’i raṅ bźin ni bu lon med pa’o | | de la bdud las rgyal ba’i phyir daṅ | dam pa’i chos la bkod pa’i phyir daṅ | gzugs sku’i dbye ba’i phyir sems can rnams la bu lon (2)med par bśad par bya’o | | de la ’dir re źig ’dir gleṅ bslaṅ ba bśad par bya ste | gaṅ gis khyod drin lan lon pa’i | | sgrub de mchis sñam ma bgyid de | | skye bo ’aṅ gaṅ dag mya ṅan ’das | | de dag gis kyaṅ lan ma lon | | khyod kyi chos la gnas de dag | raṅ don kho (3)na bgyid par bas | | de’i slad du ’o brgyal gaṅ | | de la lan go ci źig lon | | sgrub pa źes bya ba ni sgrub pa ste | | de mchis sñam mi bgyid ces bya ba ni ma mthoṅ ba źes bya ste | bstod pa mkhan gyis smras pa’o | | ji ltar sgrub par ’gyur ba ni sgrub ces bya ba’o | | drin ni phan pa źes bya (4)bar dgoṅs pa’o | | ’o na bde bar gśegs pa’i gsuṅ bskyaṅs pas mya ṅan las ’das pa gaṅ yin pa de ni bcom ldan ’das kyi drin la lan glon pa ma yin nam źan | | smras pa | skye bo’aṅ gaṅ dag mya ṅan ’das | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | ’aṅ gi sgra ni bdag (5)ñid kyi che ba bstan te | gaṅ dag ces bya ba ni śa ra dva ti’i bu la sogs pa’o | | mya ṅan las ’das pa ni ñon moṅs pa daṅ skye ba zad par byed pa’o | | de dag gis kyaṅ lan ma lon pa ni de dag bu lon chags pa yin te | lan ma lon pa’i phyir ro | 
tava te ’vasthitā dharme svārtham eva tu kurvate |
yaḥ śramas tannimittaṃ tu tava kā tasya niṣkṛtiḥ || 136 
彼等諸聖衆 爲己而修學
由捨利生心 不名還債者 
| khyod kyi chos la gnas de dag | | raṅ don kho na bgyid par bas |
| de yi slad du ’o brgyal gaṅ | | de la lan go ci źig lon | 
Although these stand in your Law, it is their own welfare that they work; but your toil for their sake - how should there be any requital thereof? 
| de ci’i phyir źe na | bśad pa | (6)khyod kyi chos la gnas de dag | ces bya ba la sogs pa ni gal te khyod kyi chos ni khyod kyi bstan pa la gnas pa yaṅ raṅ don kho nar ñon moṅs pa zad par byed ciṅ de bźin du gźan gyi don mi byed do | | ’o brgyal gaṅ ni chos bstan pa la sogs pa rnams kyis ’o brgyal ba’o | | de’i (7)slad du ni gdul bya de rnams kyi don du’o | | de la lan go ci źig lon pa ni lan go ci źig lon pa ste | lan med pa źes bya ba ni dgoṅs pa’o | 
tvaṃ hi jāgarṣi suptānāṃ saṃtānāny avalokayan |
apramattaḥ pramattānāṃ sattvānāṃ bhadrabāndhavaḥ || 137 
無明睡已覺 悲觀遍群方
荷負起翹勤 聖善宜親近 
| khyod ni sems can gñid log pa’i | | rgyud la gzigs pa’i (2)źugs tse ba |
| bag med gyur pa rnams kyi ni | | grogs bzaṅ bag daṅ bcas pa lags | 
For looking upon the hearts of the sleepers you awaken them, the kind and heedful friend of heedless beings. 
| de lta bas na re źig khyod la de rnams la lan mi ldon pa de rnams la khyod ji ltar slar sman pa mdzad ce na | | smras pa | khyod ni sems can gñid log (172a1)pa’i | | rgyud la gzigs pa’i źugs tse ba | | bag med gyur pa rnams kyi ni | | grogs bzaṅ bag daṅ bcas pa lags | | khyod ni sems can gñid log pa’i | | źugs tse ba źes bya ba ni rgyas pa’o | | khyod ni bcom ldan ’das so | | ni ni gaṅ gi phyir ro | | (2)źugs tse ba ni mi śes pa’i gñid las saṅs pa ste | gźan la phan pa sgrub par rtsol ba źes bya ba’i don to | | sems can gñid log pa źes bya ba ni ’chad par ’gyur ro | | rmugs pa’i gñid kyis ye śes kyi spyan bkag pa’i phyir sems can rnams gñid log pa’o | | rgyud ni sems (3)can rnams źes bya ba daṅ sbyar ro | | gzigs pa źes bya ba ni so so la gzigs pa’i źugs tse ba’o | | ji lta ba bźin du gsuṅs pa ni ñin lan gsum daṅ mtshan lan gsum du saṅs rgyas kyi spyan gyis gaṅ ’grib pa daṅ | gaṅ ’phel ba daṅ | gaṅ ñon moṅs pa ñam ṅa ba’i gnod pa daṅ (4)ldan pa la bdag gis gaṅ sdug bsṅal ñam ṅa ba’i gnod pa daṅ ldan pa dgol bar bya źes saṅs rgyas kyi spyan gyis ’jig rten la gzigs par mdzad do źes bya ba ni rgyas pa’o | | bag daṅ bcas pa źes bya ba ni dge ba’i rtsa ba yoṅs su smin pa’i dus las ma ’das pa’o | | bag (5)med pa’i sems can rnams źes bya ba ni dge ba la mi gnas pa’o | | rgyu de’i phyir khyod ni grogs bzaṅ bas na grogs te mchog tu sman pa źes bya ba’i tha tshig go | 
kleśānāṃ vadha ākhyāto māramāyā vighāṭitā |
uktaṃ saṃsāradaurātmyam abhayā dig vidarśitā || 138 
魔怨興惱害 佛力已能除
無畏功徳中 斯但顯少分 
| khyod kyis ñon moṅs gźom pa bśad | | bdud kyi g-yo dag bstan pa mdzad |
| ’khor ba’i raṅ bźin mi bzad brjod | | ’jigs pa med pa’i phyogs kyaṅ bstan | 
The destruction of sins was declared, the delusion of Māra was laid open, the evil nature of the saṃsāra was told, the region free from fear was shown. 
| ’di las kyaṅ sman pa ste | gaṅ gi phyir | khyod kyis ñon moṅs gźom pa bśad | | ces bya ba’i tshigs su bcad (6)pa gñis bśad pa ni | khyod kyis ñon moṅs gźom pa bśad | | bdud kyi g-yo dag bstan pa mdzad | | ’khor ba’i raṅ bźin mi bzad brjod | | ’jigs pa med pa’i phyogs kyaṅ bstan | | phan dgoṅs thugs rje can gyis ni | | sems can rnams la bgyi ’tshal ba | | (7)gaṅ źig khyod kyis ma mdzad pa | | gźan go ci źig mchis lags kyi | | ñon moṅs pa ni ’dod chags la sogs pa rnams so | | gźom pa ni gñen por bśad do | | dge sloṅ dag ’dod chags kyi nad chen po’i mi sdug pa’i sman chen po daṅ | yaṅ na mi sdug pa bsgos pa’o | (172b1)źe sdaṅ gi byams pa daṅ | yaṅ na byams pa bsgom pa’o | | dge sloṅ dag gti mug gi nad chen po’i rten ciṅ ’brel bar ’byuṅ ba so sor rtog pa sman chen po daṅ | yaṅ na rten ciṅ ’brel bar ’byuṅ ba so sor rtog pa bsgom pa źes bya ba ni mdo’i tshig go | | yaṅ na ci rigs par ñon (2)moṅs pa thams cad kyi gñen po ni mthoṅ ba’i lam daṅ | bsgom pa’i lam źes bśad do | | de ltar ñon moṅs pa’i bdud las rgyal ba bśad nas | bdud kyi g-yo dag bstan pa mdzad | | ces bya ba’i tshig gis lha’i bu’i bdud kyi g-yo bstan pas bu lon med pa bśad do | | bdud (3)kyi g-yo ni sñan pa daṅ mi sñan pa’i yul bsdus pa de bstan pa ni bstan pa mdzad ces bya ba’i don to | | ji ltar mdo las gsuṅs pa ni dge sloṅ rnams ’dir bdud glags skabs lta ba daṅ | glags tshol ba daṅ | glags skabs la ’jug pas mig gis śes par bya ba gzugs (4)sdug pa daṅ | dga’ ba daṅ | yid du ’oṅ ba daṅ | ’dod pa daṅ ldan pa daṅ | chags pas bltas nas druṅ du ’dren par byed pa de bźin du rna bas śes par bya ba’i sgra daṅ | snas śes par bya ba’i dri daṅ | lces śes par bya ba’i ro daṅ | lus kyis śes par bya ba’i reg bya ba daṅ | (5)yid kyis śes par bya ba’i chos te | drug po rtag par gnas pa la ñe bar ’dren par byed do | | de’i phyir dran pa daṅ śes bźin gyi sems kyis kun du bsruṅ bar bya’o | | de lta bu’i gzugs mthoṅ ba na yid bde ba daṅ | yid mi bde bar mi bya ste | śes bźin gyis btaṅ sñoms la (6)gnas par bya’o źes bya ba la sogs pa’o | | dper na gnas brten legs sad sgom pa po ’jigs pa chen po daṅ ldan pa’i druṅ du bdud ’oṅs pas de ’jigs pas de lta bu’i rab tu byed pa bcom ldan ’das la źus so | | bcom ldan ’das kyis bka’ stsal ba | | sdig pa can gyi (7)bdud de soṅ bas dogs pa med par bsam gtan gyis śig ces bya ba’o | | slar yaṅ de nags su phyin nas sgom pa la de bźin du slar yaṅ bdud der ’oṅs so | | gnas brten gyis tshigs su bcad pa smras pa | ji ltar ’dod pa’i gzugs kyis ni | | ṅa la bslu bar mi nus (173a1)so | | khyod kyi g-yo ni bsal bas na | | ṅa yi gan du khyod ni ñams | | źes bya ba ste | de ltar bdud kyi g-yo dag bstan pa mdzad pa’o | | ’khor ba’i raṅ bźin mi bzad brjod | | ces bya ba ni thams cad don daṅ mi ldan pa’i ’byuṅ gnas su gyur pa yin no | | (2)dge sloṅ dag ’khor ba ni thog ma daṅ tha ma med pa la khyed cag dag gi yun riṅ por mi bzad pa daṅ | dga’ ba daṅ | yid du mi ’oṅ ba’i sdug bsṅal ñams su myoṅ ba daṅ | ma’i mṅal du khrag gi thig le ñe bar blaṅ ba daṅ | lan maṅ por dmyal ba daṅ | lan maṅ por dud ’gro (3)daṅ | lan maṅ por yi dags te lan maṅ por ṅan ’gror lhuṅ bar gyur to źes bya ba ni mdo’i tshig go | | ’khor ba’i skyon gyis ma gos pa’i phyir ’jigs pa med pa’i phyogs źes bya ba ni mya ṅan las ’das pa ste | źi ba mya ṅan las ’das pa źes bya ba mdo las gsuṅs pa’i phyir ro | | (4)de bstan źes bya ba ni bstan źes bya ba’i don to | 
kim anyad arthakāmena sattvānāṃ karuṇāyatā |
karaṇīyaṃ bhaved yatra na dattānunayo bhavān || 139 
悲心化一切 聖意絶希求
利樂無不施 能事斯皆畢 
| phan dgoṅs (3)thugs rje can gyis ni | | sems can rnams la bgyi ’tshal ba |
| gaṅ źig khyod kyis ma mdzad pa | | gźan go ci źig mchis lags kye | 
What else could one anxious for the good of living creatures and pitying them find to do in which you have not led the way? 
| gźan go ci źig ma mdzad pa | | źes bya ba la sbyar ro | | lhag ma med ces bya ba ni dgoṅs pa’o | | phan dgoṅs źes bya ba ni phan pa dgoṅs pa gaṅ la mṅa’ ba de ni phan dgoṅs te gźan la phan pa’i dgoṅs pa yin źes dgoṅs pa’o | | (5)thugs rje can ni thugs rjes mdzad pa’o | | bgyi ’tshal ba ni bgyi ’tshal ba’o | | gaṅ źig bgyi ’tshal ba ma mdzad pa ni mdzad pa ste | thams cad gźan la phan pa mdzad pa źes bya ba’i don to | 
yadi saṃcāriṇo dharmāḥ syur ime niyataṃ tvayā |
devadattam upādāya sarvatra syur niveśitāḥ || 140 
如來勝妙法 若或可遷移
調達與善星 不應投此教 
| gal te chos ni ’di dag daṅ | | spo ba źig tu btub na ni |
| gdon mi ’tshal bar khyod kyis ni | | lha sbyin la brten kun la’aṅ stsol | 
If these qualities were transferable you would assuredly have bestowed them upon all, even upon Devadatta. 
| ’o na bcom ldan ’das ni dge ba tshad med pa la mkhas pa yin na ji ltar dge ba ma yin pa lhas (6)byin la sogs pa daṅ | dge ba ñam chuṅ ba kho bo cag daṅ ’dra ba la ñid kyi dge ba stsal nas phan dgoṅs ma mdzad pa yin źe na źes pa de’i phyir | gal te chos ni ’di dag daṅ | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis slob dpon gyis smras so | | gal te chos ni ’di dag daṅ | | spo (7)ba źig tu btub na ni | | gdon mi ’tshal bar khyod kyis ni | | lhas byin la brten kun la stsal | | de slad ’gro la brda sprod pa | | ’gro ba’i mgon po khyod kyis ni | | ’di la phan tshun byed pa po | | med pa skad du ṅes par gsuṅs | | spo ba źig tu btub na ni | | źes bya ba’i bsam pas (173b1)gal te’i sgra daṅ sbyar ro | | spo ba źig tu btub na ni rgyud gźan la sñegs pa’o | | chos ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa’o | | btub ces bya ba ni ’gyur ba’o | | ’di dag ni sṅar bśad pa’i chos so | | gdon mi ’tshal bar ni ṅes par ro | | lhas byin ni śin tu gnod (2)pa byed pa’o | | brten ni brtsams nas so | | kun la stsal ba ni bkod par gyur ba’o | 
ata eva jagannātha nehānyo ’nyasya kārakaḥ |
iti tvam uktavān bhūtaṃ jagat saṃjñapayann iva || 141 
無始流轉中 互爲不饒益
由斯佛出世 開示化衆生 
| de (4)slad ’gro la brda sprod pa | | ’gro ba’i mgon po khyod kyis ni |
| ’di na phan tshun byed pa po | | med pa skad du ṅes par gsuṅs | 
That is why, O Protector of the world, you told the world this truth 'Here one governs not another' as if expounding grammar. 
| gaṅ gi phyir spo ba źig tu mi btub pa de’i phyir ’gro ba’i mgon po źes bya ba la sogs pa ste | rgyu de’i phyir ro | | de ltar phan par mdzad pa’i phyir ’gro ba’i mgon po źes bya ba ni bod pa’o | | ’di na (3)’khor bar gaṅ zag gźan byed pa po ma yin te raṅ kho na’i las ’di ni byed ces de skad du gsuṅs so | | ṅes par źes bya ba ni dogs pa med pa’o | | ’gro ba ni ’jig rten pa thams cad do | | brda sprod pa źes bya ba ni dṅos su tshig gis brda sprod pa yin te | ’on kyaṅ gźan gyi rgyud la (4)spo ba źig tu mi btub pas chos rnams kyi don gyi go ba’o | | ci’i phyir źe na | ’di na phan tshun byed pa po med pa ste | gźan du na ṅes khyed cag la raṅ gi chos spo ba źig tu btub par ’gyur ro źes bya ba ni bsdus pa’i don to | | byaṅ chub sems dpa’i gnas skabs su bcom ldan ’das (5)kyis sems can la sman pa mdzad pa ni pha rol tu phyin pa la bstod par bstan to | | bde bar gśegs pa’i go ’phaṅ thob nas bźugs par mdzad pa’i bya ba gaṅ yin pa de ni sṅar bśad do | 
cirāya bhuvi saddharmaṃ prerya lokānukampayā |
bahūn utpādya sacchiṣyāṃs trailokyānugrahakṣamān || 142 
法輪久已轉 覺悟諸群迷
恒沙受學人 皆能利三有 
| ’jig rten rnams la thugs brtse bas | | yun riṅs sa steṅs dam chos bśad |
| ’jig rten gsum phan ’dogs nus pa’i | | slob ma dam pa’aṅ (5)maṅ du bskrun | 
Having for a long time promoted the Good Law on earth out of pity for the world, having raised up many worthy disciples able to help the three worlds, and having trained your personal converts ending with Subhadra, what yet remains to you of your debt to living creatures? 
| ma ’oṅs pa’i sems can la rjes su brtse bas kyaṅ | | ’jig rten rnams la thugs (6)brtse bas | | źes bya ba’i tshigs su bcad pa gñis bśad pa ni | ’jig rten rnams la thugs brtse bas | | yun riṅ sa steṅ dam chos bśad | | ’jig rten gsum phan ’dogs nus pa’i | | slob ma dam pa’aṅ maṅ du bskrun | | mṅon du gdul bya’i tshogs kyaṅ ni | | mdzes bzaṅ (7)yan chad btul lags pas | | yun riṅ źes smos la | | yun riṅ źes bya ba ni tshig phrad kyi don to | | sa steṅ ni mi’i ’jig rten pa’o | | dam chos ni luṅ gi bdag ñid de yun riṅ bśad ces bya ba daṅ sbyar ro | | gźan daṅ gźan du yun riṅ por bźag nas de ñid lha daṅ mi rnams kyi (174a1)bzuṅ ba ṅa’i bstan pa ni lo lṅa stoṅ gi bar du mi nub par gnas so źes gsuṅs pa’i phyir ro | | ’jig rten rnams la thugs brtse bas | | źes bya ba ni ñid kyi don ma yin te | ’on kyaṅ ma ’oṅs pa’i skye bo rnams la sman pa mdzad par bźed pa yis so | | slob ma (2)maṅ po ni bcom ldan ’das kyis gnas brtan ’od sruṅs chen po la sogs pa ste | slob ma maṅ po de rnams bskrun pa’o | | ji ltar slar yaṅ de rnams bskrun par mdzad ce na | de rnams kyi rgyud ñid la ’phags pa’i khams bskrun par mdzad pa’i phyir ro | | yaṅ na khams rnams ni don ma (3)yin pa’i phyir maṅ du bskrun źes bya ba ste | slob ma dam pa daṅ ṅes par sbyar ro | | ’jig rten rnams la thugs brtse ba ni bstan pa la gnas par byed pa’i phyir ro | | ji lta bu źe na | ’jig rten gsum phan ’dogs nus pa ste | ’jig rten gsum ni khams gsum ste | phan ’dogs pa (4)ni mtho ris daṅ thar pa thob pa’i mtshan ñid la nus pa źes bya ba’i don to | 
sākṣādvineyavargīyān subhadrāntān vinīya ca |
ṛṇaśeṣaṃ kim adyāpi sattveṣu yad abhūt tava || 143 
鹿苑度倶隣 堅林化須跋
此土根縁盡 更無餘債牽 
| mṅon du gdul bya’i tshogs kyaṅ ni | | mdzes bzaṅs yan chad btul lags pas |
| da go khyod la sems can gyi | | bu lon lhag ma ci mchis na | 
(See previous verse) 
| gźan yaṅ | mṅon du gdul bya’i tshogs kyaṅ ni | | źes pa la sogs pa smos pa la | mṅon du btul ba’i tshogs ni mṅon du btul ba’i tshogs so | | btul ba la gñis te | ñan thos kyis btul (5)ba daṅ | saṅs rgyas kyis btul ba’o | | de la gaṅ bcom ldan ’das ñid kyis btul ba de ni mṅon du btul ba’i tshogs so | | de la bcom ldan ’das kyis mṅon du btul ba’i tshogs de ni ’phags pa kun śes koo ṇḍi n+ya la sogs pa nas mdzes bzaṅ yan chad ces bya ba’o | | (6)mdzes bzaṅ źes bya ba ni rab tu byuṅ ba ste | kun gyi mthar bcom ldan ’das yoṅs su mya ṅan las ’das pa’i tshe dgra bcom pa ñid du gźag go | | de gaṅ gi mtha’ na yod pa de ni mdzes bzaṅ yan chad de | de btul ba ni dgra bcom pa la sogs pa’i ’bras bu la rab tu (7)bkod pa’o | | da go khyod la sems can gyi | | bu lon lhag ma ci mchis na | | ’di ltar rdo rje’i tiṅ ’dzin gyis | | sku gduṅ til ’bru bźin blags nas | | bu lon lhag ma ci mchis na | | źes bya ba ni khyad par | | cuṅ zad kyaṅ med do źes bya ba ni dgoṅs pa’o | | sems (174b1)can gyi źes bya ba ni sems can rnams kyi don źes bya ba ste | bu lon ltag ma ci mchis daṅ | | źes bya ba daṅ sbyar ro | | de lta bu ni ’dir sems can rnams dam pa’i chos la bkod pa’i phyir bu lon med pa bśad do | 
yas tvaṃ samādhivajreṇa tilaśo ’sthīni cūrṇayan |
atiduṣkarakāritvam ante ’pi na vimuktavān || 144 
以勝金剛定 自碎堅牢身
不捨於大悲 自化猶分布 
| ’di ltar rdo rje’i tiṅ ’dzin gyis | | sku gduṅ til ’bru bźin blags nas |
| mjug tu’aṅ khyod kyis śin tu ni | | (6)dka’ spyad yal bar ma dor ro | 
Powdering your bones into tiny particles with the diamond of samādhi, you did not even at the end give up your habit of performing most arduous works. 
| gzugs sku’i dbye bas bu lon med par bśad par bya ste | (2)’di ltar rdo rje’i tiṅ ’dzin gyis | | źes bya ba la sogs pas ni | khyod kyis yal bar ma bor ro | | źes bya ba daṅ sbyar ro | | sku ma lus pa phye mar blags pa’i phyir tiṅ ṅe ’dzin kho na rdo rje ste rdo rje de yis so | | til ’bru bźin źes bya ba ni til ’bru’i cha daṅ ldan pa’i dbye bas so | | sku (3)gduṅ ni ñid kyi sku las byuṅ ba’o | | blags pa ni mtshan daṅ rgyu’i bya ba la śa dre źes bya bar ’gyur ro | | sku gduṅ blags pas ni dka’ spyad yal bar ma bor ba mtshon par bya ste | ji ltar rtsis mkhan gnas kyi rjes su ston pa źes bya’o | | mjug tu’aṅ khyod kyis śin tu ni | | dka’ spyad (4)yal bar ma bor ro | | gzugs kyi sku daṅ chos ’di dag | gźan don kho nar mdzad do źes | | dka’ spyad yal bar ma bor ba ni śin tu gźan la phan pa mdzad pa’i bya ba’o | | mjug tu’aṅ źes bya ba ni smon lam ’ba’ źig la brten par ma zad kyi yoṅs su mya ṅan las ’das pa’i dus kyi (5)sṅa rol du’o | | yal bar ma bor ba ni yoṅs su mya ṅan las ’das pa’i dus su yaṅ yal bar ma bor ba’o | | de lta bas na yoṅs su mya ṅan las ’das pa’i tshe ’jig rten pas sku gduṅ las gzugs brñan byas nas ṅa yoṅs su mya ṅan las ’das na yaṅ mtho ris daṅ thar par (6)’gyur ro źes bya bas na bcom ldan ’das ñid kyi sku gduṅ tiṅ ṅe ’dzin gyi stobs kyis blags so źes bya ba ni luṅ ṅo | 
parārthāv eva me dharmarūpakāyāv iti tvayā |
duṣkuhasyāsya lokasya nirvāṇe ’pi vidarśitam || 145 
二利行已滿 色法兩身圓
救攝一闡提 雙林顯佛性 
| gzugs kyi sku daṅ chos ’di dag | | gźan don kho nar mdzad do źes |
| ’jig rten yid ches dka’ ’di la | | khyod kyis mya ṅan ’das pa bstan | 
'My Body of Law and my Body of Form both exist for others' sake.' Thus even in nirvāṇa you taught this unbelieving world. 
| yaṅ na dam pa’i chos bźag pa daṅ | sku gduṅ blags pas bu lon med pa blags par mi ’gyur te | gzugs kyi sku daṅ chos ’di dag | gźan don kho nar mdzad (7)do źes bya ba la sogs pa smos pa la | gźan don ni gźan gyi dgos pa dag go | | kho na źes bya ba ni ṅes par ’dzin pa’o | | chos ni gsuṅ rab bo | | gzugs kyi sku ni sku źes bya ba’o | | de ltar na | ’jig rten yid ches dka’ ’di la | | khyod kyis mya ṅan ’das pa bstan | | de slad (175a1)chos sku ma lus pa | | sras kyi mchog la gtad mdzad de | | yid ches dka’ ba źes bya ba ni dad pa med pa’o | | ’di la źes bya ba ni ’dzam bu’i gliṅ pa’i skye bo la’o | | mya ṅan las ’das źes bya ba ni gnas skabs gźan ’ba’ źig tu ma zad kyi phuṅ po’i lhag ma med (2)par yoṅs su mya ṅan las ’da’ ba na yaṅ ṅo | | bstan pa ni bstan pa ste | khyod kyis źes bya ba daṅ sbyar ro | 
tathā hi satsu saṃkrāmya dharmakāyam aśeṣataḥ |
tilaśo rūpakāyaṃ ca bhittvāsi parinirvṛtaḥ || 146 
悲心貫三有 色像應群方
粟粒以分身 爾乃居圓寂 
| de slad chos sku ma lus pa | | sras kyi mchog la gtad mdzad de |
| gzugs sku til ’bru ltar (7)bśig nas | | khyod ni yoṅs su mya ṅan ’das | 
For thus, having transferred your Body of Law in its entirety to the virtuous and having split your Body of Form into tiny fragments, you attained parinirvāṇa
| gzugs kyi sku daṅ chos ’di dag | gźan don kho nar mdzad do źes bya ba de ñid bśad par bya ste | de slad sras kyi mchog la gtad mdzad de | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | (3)de źes bya ba ni ñe bar bstan pa’o | | slad ni gaṅ gi phyir gyi don to | | sras ni ’phags pa kun dga’ bo daṅ | ’od sruṅs la sogs pa rnams la’o | | gtad mdzad ni gtad par mdzad pa ste | ṅa yoṅs su mya ṅan las ’das pa na ’od sruṅs khyod kyis bstan pa’i bya ba gyis śig pa’o | | (4)yoṅs su mya ṅan las ’das pa na yaṅ dge sloṅ kun dga’ bo la khyod kyis bstan pa zuṅs śig ces bsgo nas yoṅs su mya ṅan las ’da’ bar bya’o źes gsuṅs so | | khyod kyi chos kyi sku ni gsuṅ rab ste | yan lag bcu gñis kyi dbye ba ma lus pa’o | | gzugs sku til ’bru (5)ltar bśig nas | | khyod ni yoṅs su mya ṅan ’das | | til ’bru lta bu ni til ’bru tsam gyi cha śas kyi dbye bas gzugs sku bśig nas bcom ldan ’das khyod yoṅs su mya ṅan las ’das pa ni phuṅ po’i lhag ma med par yoṅs su mya ṅan las ’das pa brñes pas so | | gaṅ (6)gzugs kyi sku daṅ chos ’di dag | ces sṅar bśad pa de bśad do | | bu lon med par bstod pa bśad pa daṅ | de bźin du dbye ba brgyad kyis phan pa mdzad pa yaṅ ste | bu lon med par bstod pa źes bya ba’i bśad pa ste le’u bcu gsum pa’o || 
aho sthitir aho vṛttam aho rūpam aho guṇāḥ |
na nāma buddhadharmāṇām asti kiṃ cid anadbhutam || 147 
善哉奇特行 希有功徳身
大覺諸法門 世所未曾有 
| e ma’o gnas pa e ma’o tshul | | e ma’o yon tan e ma’o sku |
| saṅs rgyas kyi ni chos rnams la | | ya mtshan mi che ’ga’ ma mchis | 
What steadfastness! What conduct! What form! What virtues! There is nothing in the properties of the Buddha which is not wonderful. 
|| da ni (7)bstod pa ñe bar sdud par ’dod pa’i rgyu daṅ ’bras bu phan ’dogs pa phun sum tshogs pa slar yaṅ bśad par bya ste | e ma’o gnas pa e ma’o tshul | | e ma’o yon tan e ma’o sku | | saṅs rgyas kyi ni chos rnams la | | ya mtshan mi che ’ga’ ma mchis | | yoṅs su mya ṅan (175b1)las ’das pa la dbaṅ thob pas kyaṅ gźan la phan ’dogs pa’i rgyur gnas pa ni gnas pa’o | | e ma’o źes bya ba ni ṅo mtshar ba źes bya ba’i don to | | des ni phan ’dogs pa phun sum tshogs pa bśad do | | phan ’dogs pa la gnas pa de yaṅ thugs rje chen po’i dgoṅs pa daṅ (2)ldan pas yin no źes bya ba bśad pa | e ma’o tshul la | | tshul ni spyod pa ste dgoṅs pa źes bya ba’i tha tshig go | | des ni ’bras bu phun sum tshogs pa bstan to | | mtshan daṅ dpe byad kyis brgyan pa yin pa’i phyir na e ma’o sku’o | | thogs pa med par ’jug pa’i phyir e ma’o | | (3)yon tan ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa’o | | des ni ’bras bu phun sum tshogs pa bstan to | | yaṅ na bskal pa graṅs med pa gsum du ’phel bar gyur pa daṅ | tshad med pa’i phyir e ma’o | | yon tan ni pha rol tu phyin pa la sogs pa’o | | des ni rgyu phun sum (4)tshogs pa bstan to | | de’i phyir thams cad kyaṅ ṅo mtshar ba źes bya ba bśad par bya ste | saṅs rgyas kyi ni chos rnams la | | źes bya ba smos pa la | | ni’i sgra ni las blaṅs pa’o | | saṅs rgyas kyi chos rnams ni mi ’jigs pa daṅ | thugs rje chen po la sogs pa rnams te ma (5)mchis pa źes bya ba daṅ sbyar ro | | ’ga’ źes bya ba ni saṅs rgyas kyi chos rnams kyi naṅ na chos gźan no | 
upakāriṇi cakṣuṣye śāntavākkāyakarmaṇi |
tvayy api pratihanyante paśya mohasya raudratām || 148 
流恩遍含識 身語恒寂然
凡愚背聖恩 於尊興謗怒 
| phan ’dogs mdzad ciṅ blta na sdug | | sku gsuṅ phrin las źi gyur pa |
| khyod la’aṅ (116a1)sdaṅ bar rab bgyid pa’i | | rmoṅs pa mi bzad pa la gzigs | 
Even to you, beneficent, beautiful, tranquil in speech and action, are men hostile. Behold the fierceness of stupidity! 
| de lta bas na ṅo mtshar ba thams cad kyi yon tan daṅ ldan pa la | phan ’dogs mdzad ciṅ blta na sdug | sku gsum phrin las źi gyur pa | | khyod la ’od sdaṅ bar bgyid (6)pa yi | | rmoṅs pa mi bzad pa la gzigs | | phan ’dogs mdzad ciṅ blta na sdug | ces bya ba ni rgyas pa’o | | smon lam yan chad nas yoṅs su mya ṅan las ’das kyi bar du phan ’dogs pa’i ṅaṅ tshul gaṅ la yod pa de ni phan ’dogs pa ste | de la phan ’dogs pa ni (7)khyod ces bya ba daṅ sbyar ro | | mtshan gyis brgyan pa yin pa’i phyir blta na sdug pa ni blta na sdug pa’o | | źe sdaṅ gi rgyu lus daṅ ṅag gi las skyed pa ñon moṅs pa bag chags daṅ bcas pa spaṅs pa’i phyir ni sku gsuṅ phrin las źi gyur pa’o | | de la źe sdaṅ gi rgyu daṅ bral ba khyod la sdaṅ (176a1)bar bgyid pa ni gdug pa can sdaṅ bar bgyid pa gaṅ yin pa de rnams gti mug maṅ po daṅ ldan pa źes bya ba la sogs pas bśad par bya ste | rmoṅs pa mi bzad pa la gzigs | | źes bya ba la | gzigs źes bya ba ni ’jig rten pas bskyed pa daṅ ’dra ba’i (2)tshig phrad de | bya ba mṅon du gyur pa daṅ rtse gcig pa la ’jug pa’o | | rmoṅs pa źes bya ba ni ma rig pa’o | | mi bzad pa źes bya ba ni ma ruṅs pa’o | 
puṇyodadhiṃ ratnanidhiṃ dharmarāśiṃ guṇākaram |
ye tvāṃ sattvā namasyanti tebhyo ’pi sukṛtaṃ namaḥ || 149 
法聚寶藏眞無際 徳源福海實難量
若有衆生曾禮尊 禮彼亦名爲善禮 
| bsod nams rgya mtsho rin chen gter | | yon tan ’byuṅ gnas chos kyi tshogs |
| khyod la sems can gaṅ ’dud pa | | de dag la yaṅ phyag ’tshal legs | 
Those beings who honour you, the ocean of merit, the treasure store of jewels, the heap of properties, the mine of virtues, even upon them is homage well bestowed. 
| de lta bas na re źig śes rab ’chal pa sdaṅ bar bgyid pa yin te | śes rab daṅ ldan pa’i bdag ñid la phan pa ni | bsod (3)nams rgya mtsho rin chen gter | | yon tan ’byuṅ gnas chos kyi tshogs | | khyod la sems can gaṅ ’dud pa | | de dag la yaṅ phyag ’tshal legs | | yon tan ’byuṅ gnas chos kyi tshogs | | źes bya ba la sogs pa smos pa la | bsod nams ni dge ba’i las te | de (4)ñid rgya mtsho daṅ ’dra bas na tshad med pa’i phyir ro | | rin chen ni stobs daṅ mi ’jigs pa la sogs pa rnams te | gter ni rin po che’i gter te mi zad pa’i phyir ro | | chos ni byams pa daṅ sñiṅ rje la sogs pa rnams te | ñan thos daṅ raṅ saṅs rgyas la sogs pa daṅ thun (5)moṅ ma yin pa’i chos te | chos kyi tshogs ni chos kyi tshogs so | | de ltar byams pa ñid kyis yon tan thams cad kyi ’byuṅ gnas de źiṅ du gyur pa’o | | sems can gaṅ źes bya ba ni srog chags so | | khyod la źes bya ba ni khyod daṅ sbyar ro | | ’dud pa ni ’dud par byed (6)pa’o | | de dag la yaṅ źes bya ba ni sems can rnams la’o | | legs źes bya ba ni legs par bya ba’o | | de gaṅ yin źe na | smras pa | phyag ’tshal ba ni srog chags de rnams la phyag ’tshal bar bya ba gaṅ yin pa de ni śin tu legs źes bya bas ni ston pa la gus pa (7)bstan to | 
akṣayās te guṇā nātha śaktis tu kṣayiṇī mama |
ataḥ prasaṅgabhīrutvāt sthīyate na vitṛptitaḥ || 150 
聖徳神功無有盡 我今智劣喩微塵
欲讃如來功徳山 望崖怯退由斯止 
| mgon khyod yon tan mi bas kyaṅ | | (2)bdag gi źo śa bas ’tshal bas |
| des na ’jigs pa mchis slad du | | glo ba la ni bcags bźin mchis | 
Your virtues are unfailing, O Lord, but my capacity may fail; therefore I stop short for fear of halting, not because I am satisfied. 
| da ni bstod pa rṅo mi thogs pa bśad par bya ste | mgon khyod yon tan mi bas kyaṅ | | bdag gi źo śa bas ’tshal bas | | des na ’jigs pa mchis slad du | | glo ba la ni gcags bźin mchis | | mgon khyod yon tan mi bas kyaṅ | | źes bya ba la sogs pa (176b1)smos pa la mi bas pa gaṅ yin pa de ni mi bas pa’o | | khyod ni khyod kyi’o | | yon tan sṅar bśad zin to | | mgon po źes bya ba ni bod pa’o | | źo śa ni nus pa ste ye śes kyi źes bya bar khoṅ du chud par bya’o | | kyaṅ gi sgra ni don gźan ’chad par ’gyur ba’o | | bas ’tshal ba ni (2)gaṅ la bas pa mchis pa źes bya ba’o | | bdag gi źes bya ba ni bstod par byed pa yi’o | | des na źes bya ba ni rgyu de las so | | ’jigs pa mchis slad du źes bya ba ni gaṅ gi phyir de bźin gśegs pa’i yon tan mi bas pa daṅ bdag gi źo śa bas ’tshal ba’i slad du daṅ (3)sbyar ro | | de bźin gśegs pa’i yon tan daṅ ’gal ba’i skyon thob ciṅ gnod pa’i lhuṅ ba yin te | de’i phyir ’jigs pa ni ’jigs pa’i slad du’o | | glo ba la ni gcags bźin mchis | | źes bya ba ni bstod par bya ba’i phyir bdag bstod par mi byed pa źes bya ba draṅ (4)par bya’o | | gcags bźin źes bya ba ni mchis pa daṅ sbyar ro | | de bźin gśegs pa’i yon tan rnams kyis tshim pa’i phyir bstod pa mi byed pa ni ma yin gyi | ’on kyaṅ ’jigs pa ma mchis pa’i slad du źes bya ba ste mdor bsdus pa’o | 
aprameyam asaṃkhyeyam acintyam anidarśanam |
svayam evātmanātmānaṃ tvam eva jñātum arhasi || 151 
無量無數無邊境 難思難見難證理
唯佛聖智獨了知 豈是凡愚所能讃 
| khyod kyi raṅ gi ṅo bo ñid | | tshad ma mchis la bsam mi khyab |
| bstan min graṅs kyaṅ ma mchis pa | | khyod bdag ñid kyis mkhyen lags graṅ | 
Only you yourself can know yourself who are beyond measure, beyond number, beyond thought, beyond comparison. 
| gal te de bźin gśegs (5)pa’i yon tan mi bas pa yin na gaṅ gis bstod par byed nus pa yin źes smras pa | khyod kyi raṅ gi ṅo bo ñid | | tshad ma mchis la bsam mi khyab | | bstan min graṅs kyaṅ ma mchis pa | | khyod bdag ñid kyis mkhyen lags graṅ | | bstan min graṅs kyaṅ ma mchis (6)pa | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | tshad ma mchis pa źes bya ba ni yoṅs su gcod mi nus pa ste | yon tan gyi nus pa gcig kyaṅ rtogs par mi nus pa’i phyir ro | | gcig la sogs pa’i graṅs kyis bgraṅ mi nus pas na graṅs kyaṅ ma mchis pa ste | yon tan mtha’ (7)yas pa’i phyir ro | | saṅs rgyas las sems can gźan gyi yul ma yin pas na bsam gyis mi khyab pa’o | | bstan pa ni dpe’o | | bstan min ni dpe med pa źes bya ba’i don to | | bdag ñid ni bdag ñid kyis so | | ñid ces bya ba ni ṅes par ’dzin pa’o | | bdag (177a1)ñid kyis ni ñan thos kyi mchog daṅ raṅ rgyal ba rnams kyis ni ma yin no | | bdag ces bya ba ni raṅ gi sgra’i rnam graṅs so | | dper na ’jig rten pa kha cig smra ba ni raṅ gi bdag ñid kyis bdag groṅ du ’gro bar bya źes bya ba’o | | raṅ gi źes bya ba ni chos kyi (2)sku’i ṅo bo ñid daṅ gzugs kyi sku’i ṅo bo ñid do | | khyod ces bya ba ni ṅes par ’dzin pa’o | | ci źig ṅes par ’dzin źe na | kha cig ’di skad smra bar byed de | ’jig rten gyi khams gźan du yaṅ ś’akya’i sras daṅ dus mñam du saṅs rgyas bcom ldan ’das byuṅ ba de dag (3)phan tshun yon tan rgyas par mkhyen pa źes bya bas na de dag dgag par bya ba’i phyir | ṅes par ’dzin pa ni bcom ldan ’das ś’akya thub pa khyod ñid kyis bdag ñid mkhyen gyi | gźan gyis ni rṅo mi thogs so źes bya ba’o | | de ni saṅs rgyas bcom ldan ’das sṅa ma daṅ (4)phyi ma’i de bźin gśegs pa gñis ’jig rten du dus mñam du ’byuṅ ba de ni gnas daṅ go skabs med do źes bya ba mdo’i tshig go | | de bas na khyod kho nas bdag ñid mkhyen pa’i mchod ’os yin gyi | ñan thos la sogs pa’i ni ma yin te | kho bo cag mi gtsaṅ ba’i srin (5)bu daṅ ’dra bas lta smos kyaṅ ci dgos źes bya ba’o | 
na te guṇāṃśāvayavo ’pi kīrtitaḥ parā ca nas tuṣṭir avasthitā hṛdi |
akarśanenaiva mahāhradāmbhasāṃ janasya tarṣāḥ praśamaṃ vrajanti ha || 152 
一毫一相充法界 一行一徳遍心源
清淨廣大喩芳池 能療衆生煩惱渇 
| mtsho chen chab ni (3)bas par ma gyur kyaṅ | | skye bo’i gduṅ ba rab tu źi bgyid ltar |
| khyod kyi yon tan cha tsam ma bsgrags kyaṅ | | bdag ni mchog tu glo pa dga’ źiṅ mchis | 
Not even a part of a fraction of your virtues has been celebrated and yet there is great gladness in my heart; without diminishing the waters of a mighty lake the thirsts of men are appeased. 
| de’i phyir na khyod kyi | mtsho chen chab ni bas par ma gyur kyaṅ | | skye bo’i gduṅ ba rab tu źi bgyid ltar | | khyod kyi yon tan cha tsam ma bsgrags kyaṅ | | bdag ni mchog tu glo ba dga’ źiṅ mchis | | khyod kyi yon tan (6)cha tsam źes bya ba la | yon tan rnams kyi cha ni cha ste | de’i sgra tsam gyi rtse mo ste ñuṅ ṅu źes bya ba’i don to | | de ñid bcom ldan ’das khyod kyi ma bsgrags pa ni ma bstod pa ste | yon tan thams cad lta ga las so | | de bźin du yaṅ mchog ni khyad par du’o | | bdag ni (7)bdag gi’o | | dga’ ba ni raṅs pa’o | | glo ba ni glo ba la mchis pa’o | | yon tan gyi cha tsam ma bsgrags pas dga’ bar ji ltar ’gyur źe na źes bya ba’i brgal ba’i lan bśad pa ni byas par ma gyur kyaṅ źes bya ba la sogs pa smos pa la | bas par ma gyur źes bya ba (177b1)ni bas par ma gyur pa’o | | mtsho chen chab ni chab po | | skye bo’i gduṅ ba rab tu źi bgyid ltar ni źi bar ’gyur ba’o | | ltar ni gaṅ gi phyir ro | | de bas na tshad med pa’i yon tan gyi mtsho chen po bcom ldan ’das kyi yon tan gyi cha tsam la bstod pas | bdag ni mchog tu glo ba dga’ (2)źiṅ mchis | | źes pa ste mdor bsdus pa’o | 
phalodayenāsya śubhasya karmaṇo muniprasādapratibhodbhavasya me |
asadvitarkākulamāruteritaṃ prayātu cittaṃ jagatāṃ vidheyatām || 153 
我讃牟尼功徳海 憑斯善業趣菩提
普願含生發勝心 永離凡愚虚妄識 
| bdag gis thub la dad pas spobs skyes pa’i | | dge ba’i las ’di’i ’bras bu ’khruṅs pa yis |
| ṅan rtog rluṅ dmar (4)’tshubs pas dkrugs pa yi | | ’gro ba’i sems ni rnal du gnas par śog | 
By the fruit arising from this good work of mine which is the product of a wit derived from faith in the Sage, may the mind of all living things, now tossed about on the wild winds of evil thoughts, be brought to docility. 
| da ni bstod pa’i ’bras bu yoṅs su bsṅo ba bśad par bya ste | bdag gis thub la dad pas spobs skyes pa’i | | dge ba’i las ’di’i ’bras bu ’khruṅs pa yis | | ṅan rtog rluṅ dmar ’tshubs pas dkrugs pa yi | | ’gro (3)ba’i sems ni rnal du gnas par śog | dag pa’i las ’di’i ’bras bu ’khruṅs pa yis | | źes bya ba ni rgyas pa’o | | ’bras bu ’khruṅs pa ni ’bras bu byuṅ ba yis so | | ’di’i ni brgya lṅa bcu pa’i bstod pa las byuṅ ba ste | dge ba ni ṅag gi ṅo bo ñid kyi dge ba’i las kyi’o | | (4)ci ’dra ba źig ce na | smras pa | thub la dad pa źes bya ba la sogs pa ni thub pa la dad pa las byuṅ ba’i spobs pa ni śes rab ste | de las skyes pa ste byuṅ ba gaṅ yin pa de ni thub la dad pas spobs skyes pa ste | dge ba’i las de’i ’bras bu ’khruṅs pa yis so | | ’dod (5)chags daṅ gnod sems la sogs pa ni ṅan rtog go | | de ñid yul rnams la sems rnam par g-yeṅ ba’i phyir rluṅ dmar ’tshubs pa’o | | de yis ’tshubs pa ni ṅan rtog rluṅ dmar ’tshubs pas dkrugs pa’o | | ’gro ba’i sems ni rnal du gnas par śog | ces bya ba ni (6)skye bo thams cad kyi sems dbaṅ du gyur nas dgra bcom par gyur cig ces bya ba ni dgoṅs pa’o | 
 
 
| bu lon med par bstod pa ste le’u bcu gsum pa’o || 
 
 
 
一百五十讃佛頌 
|| brgya lṅa bcu pa’i bstod pa slob dpon mkhas pa chen po bram ze rta dbyaṅs kyis mdzad pa rdzogs so || || rgya gar gyi mkhan po śr’i śraddha ka (5)ra wa rmma daṅ | | lo ts’a ś’akya blo gros kyis bsgyur ciṅ źus te gtan la phab pa’o || 
 
| de ltar rgyu daṅ ’bras bu’i dbye ba brgya lṅa bcu pa’i bstod pa’i ’grel pa’o | | bde gśegs la bstod bśad pa yis | | bdag gis dge ba gaṅ thob pa | | ’gro ba’i sdug (7)bsṅal źi ba’i phyir | | de las bde gśegs ’gyur bar śog | brgya lṅa bcu pa źes bya ba’i bstod pa’i ’grel pa dge sloṅ dga’ byed sñan pas mdzad pa rdzogs so || || rgya gar gyi mkhan po śr’i śra ddh’a ka ra wa rmma daṅ | lo ts’a ba ś’a kya blo gros kyis bsgyur ciṅ źus te gtan la (178a1)phab pa’o || 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login