Bibliotheca Polyglotta

და აღდგა ლაბან განთიად და ამბორს-უყო ძეთა მისთა და ასულთა თჳსთა და აკურთხნა იგინი და მიიქცა ლაბან და წარვიდა ადგიდ თჳსა. და იაკობ წარვიდა გზასა თჳსსა. 55 55

55 And early in the morning Laban rose up, and kissed his sons and his daughters, and blessed them: and Laban departed, and returned unto his place.

ב. וְיַעֲקֹב הָלַךְ לְדַרְכּוֹ וַיִּפְגְּעוּ בוֹ מַלְאֲכֵי אֱלֹהִים:

καὶ Ιακωβ ἀπῆλθεν εἰς τὴν ἑαυτοῦ ὁδόν καὶ ἀναβλέψας εἶδεν παρεμβολὴν θεοῦ παρεμβεβληκυῖαν καὶ συνήντησαν αὐτῷ οἱ ἄγγελοι τοῦ θεοῦ

ܩܦܠܐܘܢ ܠܒ
1 ܘܐܵܦ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܐܸܙܲܠ ܠܐܘܼܪܚܹܗ: ܘܲܦܓܲܥܘ ܒܹܗ ܡܲܠܲܐܟ݂ܵܘܗܝ ܕܐܲܠܵܗܵܐ.

Iacob quoque abiit itinere, quo coeperat, fueruntque ei obviam angeli Dei.

ԳԼ. ԼԲ
Եւ Յակոբ գնաց զճանապարհ իւր: Եւ հայեցեալ ետես զբանակ Աստուծոյ բանակեալ.`` եւ ընդ առաջ եղեն նմա հրեշտակք Աստուծոյ:

თავი ოცდამეთორმეტე

და აღიხილნა იაკობ თუალნი და იხილა ბანაკი ღმრთისაჲ დაბანაკებული და შეემთხჳნეს მას ანგელოზნი ღმრთისანი. 1 1

1 32

And Jacob went on his way, and the angels of God met him.

ג. וַיֹּאמֶר יַעֲקֹב כַּאֲשֶׁר רָאָם מַחֲנֵה אֱלֹהִים זֶה וַיִּקְרָא שֵׁם הַמָּקוֹם הַהוּא מַחֲנָיִם:

εἶπεν δὲ Ιακωβ ἡνίκα εἶδεν αὐτούς Παρεμβολὴ θεοῦ αὕτη καὶ ἐκάλεσεν τὸ ὄνομα τοῦ τόπου ἐκείνου Παρεμβολαί

2 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܟܲܕ݂ ܚܙܵܐ ܐܸܢܘܿܢ: ܡܲܫܪܝܼܬܼܵܐ ܗ̄ܝܼ ܕܐܲܠܵܗܵܐ ܗܵܕܹܐ: ܘܲܩܪܵܐ ܫܡܹܗ ܕܐܲܬܼܪܵܐ ܗܵܘ̇ ܡܲܚܢܝܼܡ.

Quos cum vidisset, ait: “Castra Dei sunt haec”; et appellavit nomen loci illius Mahanaim (id est Castra).

Եւ ասէ Յակոբ իբրեւ ետես զնոսա. Այս բանակ Աստուծոյ է: Եւ կոչեաց զանուն տեղւոյն այնորիկ Բանակս:

ხოლო იაკობ თქუა, რაჟამს იხილნა იგინი: ბანაკი წმიდაჲ არს ესე და უწოდა ადგილსა მას "ბანაკებ". 2 2

2 And when Jacob saw them, he said, This is God's host: and he called the name of that place Mahanaim.

ד. וַיִּשְׁלַח יַעֲקֹב מַלְאָכִים לְפָנָיו אֶל עֵשָׂו אָחִיו אַרְצָה שֵׂעִיר שְׂדֵה אֱדוֹם:

ἀπέστειλεν δὲ Ιακωβ ἀγγέλους ἔμπροσθεν αὐτοῦ πρὸς Ησαυ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ εἰς γῆν Σηιρ εἰς χώραν Εδωμ

3 ܘܫܲܕܲܪ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܐܝܼܙ̈ܓܲܕܹܿܐ ܩܕ݂ܵܡܵܘܗܝ ܠܘܵܬܼ ܥܹܣܘܿ ܐܲܚܘܼܗܝ: ܠܐܲܪܥܵܐ ܕܣܵܥܝܼܪ: ܠܚܲܩܠܵܐ ܕܐܵܕ݂ܘܿܡ.

Misit autem nuntios ante se ad Esau fratrem suum in terram Seir, in regionem Edom.

Եւ առաքեաց Յակոբ հրեշտակս յառաջ քան զինքն առ Եսաւ եղբայր իւր յերկիրն ի Սէիր, յաշխարհն Եդովմայ:

წარავლინნა იაკობ მაუწყებელნი წინაშე ესავისა, ძმისა თჳსისა, ქუეყანად სეირად, სოფელსა ედომისასა. 3 3

3 And Jacob sent messengers before him to Esau his brother unto the land of Seir, the country of Edom.

ה. וַיְצַו אֹתָם לֵאמֹר כֹּה תֹאמְרוּן לַאדֹנִי לְעֵשָׂו כֹּה אָמַר עַבְדְּךָ יַעֲקֹב עִם לָבָן גַּרְתִּי וָאֵחַר עַד עָתָּה:

καὶ ἐνετείλατο αὐτοῖς λέγων οὕτως ἐρεῖτε τῷ κυρίῳ μου Ησαυ οὕτως λέγει ὁ παῖς σου Ιακωβ μετὰ Λαβαν παρῴκησα καὶ ἐχρόνισα ἕως τοῦ νῦν

4 ܘܲܦܩܲܕ݂ ܐܸܢܘܿܢ ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܗܘܿܢ: ܗܵܟܲܢܵܐ ܬܹܐܡܪܘܼܢ ܠܡܵܪܝ ܥܹܣܘܿ: ܗܵܟܲܢܵܐ ܐܵܡܲܪ ܥܲܒ݂ܕܵܟ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂: ܥܲܡ ܠܵܒ݂ܵܢ ܥܸܡܪܹܬܼ: ܘܐܵܘܚܪܹܬܼ ܥܕܲܡܵܐ ܠܝܵܘܡܵܢܵܐ.

Praecepitque eis dicens: “Sic loquimini domino meo Esau: Haec dicit servus tuus Iacob: Apud Laban peregrinatus sum et fui usque in praesentem diem.

Պատուէր ետ նոցա եւ ասէ. Այսպէս ասասջիք տեառն իմում Եսաւայ, թէ Այսպէս ասէ ծառայ քո Յակոբ, Ընդ Լաբանայ կեցի եւ յամեցի մինչեւ ցայժմ:

ამცნო მათ და ჰრქუა: ესრე არქუთ უფალსა ჩემსა ესავს: ესრე იტყჳს მონა შენი იაკობ: ლაბანის თანა ვმწირობდ და ვყოვნე ვიდრე აქამომდე. 4 4

4 And he commanded them, saying, Thus shall ye speak unto my lord Esau; Thy servant Jacob saith thus, I have sojourned with Laban, and stayed there until now:

ו. וַיְהִי לִי שׁוֹר וַחֲמוֹר צֹאן וְעֶבֶד וְשִׁפְחָה וָאֶשְׁלְחָה לְהַגִּיד לַאדֹנִי לִמְצֹא חֵן בְּעֵינֶיךָ:

καὶ ἐγένοντό μοι βόες καὶ ὄνοι καὶ πρόβατα καὶ παῖδες καὶ παιδίσκαι καὶ ἀπέστειλα ἀναγγεῖλαι τῷ κυρίῳ μου Ησαυ ἵνα εὕρῃ ὁ παῖς σου χάριν ἐναντίον σου

5 ܘܲܗܘܵܘ ܠܝܼ ܬܵܘܪܹ̈ܐ: ܘܚܸܡܪ̈ܵܐ: ܘܥܵܢܵ̈ܐ ܘܥܲܒ݂̈ܕܹܐ: ܘܐܲܡ̈ܗܵܬܼܵܐ: ܘܫܲܕܪܲܬܼ ܠܲܡܚܵܘܝܘܼ ܠܡܵܪܝ ܕܐܸܫܟܲܚ ܪ̈ܲܚܡܹܐ ܒܥܲܝܢܲܝܟ.

Habeo boves et asinos, oves et servos atque ancillas; mittoque nunc legationem ad dominum meum, ut inveniam gratiam in conspectu tuo”.

Եւ եղեն իմ արջառ եւ ոչխար եւ էշք, ծառայք եւ աղախնայք. եւ առաքեցի պատմել տեառն իմում Եսաւայ զի գտցէ ծառայ քո շնորհս առաջի քո:

და მოვიგე ზროხაჲ და ვირები და ცხოვარი, მონები და მჴევლები. და მივავლინე უფლისა ჩემისა ესავისა თხრობად, რათა პოოს მონამან შენმან მადლი წინაშე შენსა. 5 5

5 And I have oxen, and asses, flocks, and menservants, and womenservants: and I have sent to tell my lord, that I may find grace in thy sight.

ז. וַיָּשֻׁבוּ הַמַּלְאָכִים אֶל יַעֲקֹב לֵאמֹר בָּאנוּ אֶל אָחִיךָ אֶל עֵשָׂו וְגַם הֹלֵךְ לִקְרָאתְךָ וְאַרְבַּע מֵאוֹת אִישׁ עִמּוֹ:

καὶ ἀνέστρεψαν οἱ ἄγγελοι πρὸς Ιακωβ λέγοντες ἤλθομεν πρὸς τὸν ἀδελφόν σου Ησαυ καὶ ἰδοὺ αὐτὸς ἔρχεται εἰς συνάντησίν σοι καὶ τετρακόσιοι ἄνδρες μετ᾽ αὐτοῦ

6 ܘܲܗܦܲܟ݂ܘ ܐܝܼܙ̈ܓܲܕܹܿܐ ܠܘܵܬܼ ܝܲܥܩܘܿܒ݂: ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ ܠܹܗ: ܐܸܙܲܠܢ ܠܘܵܬܼ ܥܹܣܘܿ ܐܲܚܘܼܟ: ܘܗܵܐ ܐܵܦ ܗܘܼ ܐܵܬܹܐ ܠܐܘܼܪܥܵܟ: ܘܐܲܪܒܲܥܡܵܐܐ ܓܲܒ݂ܪܝܼܢ ܥܲܡܹܗ.

Reversique sunt nuntii ad Iacob dicentes: “Venimus ad Esau fratrem tuum, et ecce properat in occursum tibi cum quadringentis viris”.

Եւ դարձեալ հրեշտակացն առ Յակոբ` ասեն. Չոգաք առ Եսաւ եղբայր քո, եւ գայ ընդ առաջ քո, եւ չորք հարեւր այր ընդ նմա:

და მოიქცეს და მოვიდეს მაუწყებელნი იგი იაკობისა და ჰრქუეს: მივედით ესავისა, ძმისა შენისა, და აჰა, იგიცა მოვალს შემთხუევად შენდა და ოთხასნი კაცნი მის თანა. 6 6

6 And the messengers returned to Jacob, saying, We came to thy brother Esau, and also he cometh to meet thee, and four hundred men with him.

ח. וַיִּירָא יַעֲקֹב מְאֹד וַיֵּצֶר לוֹ וַיַּחַץ אֶת הָעָם אֲשֶׁר אִתּוֹ וְאֶת הַצֹּאן וְאֶת הַבָּקָר וְהַגְּמַלִּים לִשְׁנֵי מַחֲנוֹת:

ἐφοβήθη δὲ Ιακωβ σφόδρα καὶ ἠπορεῖτο καὶ διεῖλεν τὸν λαὸν τὸν μετ᾽ αὐτοῦ καὶ τοὺς βόας καὶ τὰ πρόβατα εἰς δύο παρεμβολάς

7 ܘܲܕ݂ܚܸܠ ܝܲܥܩܘܿܒ݂: ܘܥܵܩܲܬܼ ܠܹܗ ܛܵܒ݂: ܘܦܲܠܸܓܼ ܥܲܡܵܐ ܕܥܲܡܹܗ: ܘܥܵܢܵܐ : ܘܬܼܵܘܪܹ̈ܐ: ܘܓܲܡ̈ܠܹܐ: ܠܬܲܪܬܹܿܝܢ ܡܲܫܪܝܼܢ.

Timuit Iacob valde et perterritus divisit populum, qui secum erat, greges quoque et oves et boves et camelos in duas turmas

Զահի հարաւ Յակոբ, եւ տարակուսեալ էր. եւ զատոյց զժողովուրդն որ ընդ նմա էր, եւ զարջառ եւ զոչխար եւ զուղտս յերկուս բանակս:

ხოლო იაკობს შეეშინა ფრიად და უღონოებად. განყო ერი მისი მის თანა და ცხოვარი და ზროხა ღა აქლემი ორად ბანაკად. 7 7

7 Then Jacob was greatly afraid and distressed: and he divided the people that was with him, and the flocks, and herds, and the camels, into two bands;

ט. וַיֹּאמֶר אִם יָבוֹא עֵשָׂו אֶל הַמַּחֲנֶה הָאַחַת וְהִכָּהוּ וְהָיָה הַמַּחֲנֶה הַנִּשְׁאָר לִפְלֵיטָה:

καὶ εἶπεν Ιακωβ ἐὰν ἔλθῃ Ησαυ εἰς παρεμβολὴν μίαν καὶ ἐκκόψῃ αὐτήν ἔσται ἡ παρεμβολὴ ἡ δευτέρα εἰς τὸ σῴζεσθαι

8 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂: ܐܸܢ ܢܹܐܬܸܐ ܥܹܣܘܿ ܐܵܚܝ ܥܲܠ ܡܲܫܪܝܼܬܼܵܐ ܚܕ݂ܵܐ ܘܢܸܚܪܒ݂ܝܼܗܿ: ܡܲܫܪܝܼܬܼܵܐ ܕܡܸܫܬܲܚܪܵܐ ܡܸܬܼܦܲܠܛܵܐ.

dicens: “Si venerit Esau ad unam turmam et percusserit eam, alia turma, quae reliqua est, salvabitur”.

Եւ ասէ Յակոբ. Եթէ եկեսցէ Եսաւ յառաջին բանակն եւ հարցէ զնա, ապրեսցի երկրորդ բանակն:

და თქუა იაკობ: უკუეთუ მოვიდეს და ბანაკი ესე ერთი მოსრას, განერეს მეორე იგი ბანაკი საცხორებელად. 8 8

8 And said, If Esau come to the one company, and smite it, then the other company which is left shall escape.

י. וַיֹּאמֶר יַעֲקֹב אֱלֹהֵי אָבִי אַבְרָהָם וֵאלֹהֵי אָבִי יִצְחָק יְהֹוָה הָאֹמֵר אֵלַי שׁוּב לְאַרְצְךָ וּלְמוֹלַדְתְּךָ וְאֵיטִיבָה עִמָּךְ:

εἶπεν δὲ Ιακωβ ὁ θεὸς τοῦ πατρός μου Αβρααμ καὶ ὁ θεὸς τοῦ πατρός μου Ισαακ κύριε ὁ εἴπας μοι ἀπότρεχε εἰς τὴν γῆν τῆς γενέσεώς σου καὶ εὖ σε ποιήσω

9 ܘܨܲܠܝܼ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܘܐܸܡܲܪ݂: ܐܲܠܵܗܹܗ ܕܐܲܒ݂ܝ ܐܲܒ݂ܪܵܗܵܡ: ܐܲܠܵܗܹܗ ܕܐܲܒ݂ܝ ܐܝܼܣܚܵܩ: ܡܵܪܝܵܐ ܕܐܸܡܲܪ ܠܝܼ ܗܦܘܿܟ ܠܐܲܪܥܵܐ ܕܐܲܒ݂ܵܗܲܝܟ: ܘܲܠܬܼܵܘ̈ܠܕ݂ܵܬܼܵܟ: ܘܐܲܛܐܸܒ݂ ܠܵܟ.

Dixitque Iacob: “Deus patris mei Abraham et Deus patris mei Isaac, Domine, qui dixisti mihi: "Revertere in terram tuam et in locum nativitatis tuae, et benefaciam tibi",

Եւ ասէ Յակոբ. Աստուած հօր իմոյ Աբրահամու եւ Աստուած հօր իմոյ Իսահակայ, Տէր, որ ասացեր ցիս թէ Երթ յերկիր ծննդեան քո եւ բարի արարից քեզ:

და თქუა იაკობ: ღმერთო მამისა ჩემისა აბრაჰამისო და ღმერთო ისაკისო, უფალო, რომელმან მარქუ მე: წარვედ ქუეყანად საშოჲსა შენისა, კეთილი გიყო შენ. 9 9

9 And Jacob said, O God of my father Abraham, and God of my father Isaac, the LORD which saidst unto me, Return unto thy country, and to thy kindred, and I will deal well with thee:

יא. קָטֹנְתִּי מִכֹּל הַחֲסָדִים וּמִכָּל הָאֱמֶת אֲשֶׁר עָשִׂיתָ אֶת עַבְדֶּךָ כִּי בְמַקְלִי עָבַרְתִּי אֶת הַיַּרְדֵּן הַזֶּה וְעַתָּה הָיִיתִי לִשְׁנֵי מַחֲנוֹת:

ἱκανοῦταί μοι ἀπὸ πάσης δικαιοσύνης καὶ ἀπὸ πάσης ἀληθείας ἧς ἐποίησας τῷ παιδί σου ἐν γὰρ τῇ ῥάβδῳ μου διέβην τὸν Ιορδάνην τοῦτον νῦν δὲ γέγονα εἰς δύο παρεμβολάς

10 ܒܨܼܝܪ ܐ̄ܢܵܐ ܡ̣ܢ ܟܠܗܹܝܢ ܛܲܝܒܿܘܵܬܼܵܟ: ܘܡ̣ܢ ܟܠܵܗ ܩܘܼܫܬܵܐ ܕܲܥܒܲܕ݂ܬܿ ܥܲܡ ܥܲܒ݂ܕܵܟ: ܡܸܛܠ ܕܲܒ݂ܚܘܼܛܪܝ ܥܸܒ݂ܪܹܬܼ ܝܘܿܪܕܿܢܵܢ ܗܵܢܵܐ: ܘܗܵܫܵܐ ܗܘܹܝܬܼ ܠܬܲܪܬܹܿܝܢ ܡܲܫܪܝܼܢ.

minor sum cunctis miserationibus et cuncta veritate, quam explesti servo tuo. In baculo meo transivi Iordanem istum et nunc cum duabus turmis regredior.

չեմ բաւական ամենայն արդարութեանն եւ ճշմարտութեանն զոր արարեր ընդ ծառայի քում. զի ցուպ ի ձեռն անցի ընդ այս Յորդանան, եւ արդ աւասիկ եղէ յերկուս բանակս:

კმა არს ჩემდა ყოვლისაგან სიმართლისა და ყოვლისაგან ჭეშმარიტებისა, რომელი უყავ მონასა შენსა, რამეთუ ამით კუერთხითა წიაღმოვჰჴედ იორდანესა ამას და, აწ ესერა, ვიქმენ ორად ბანაკად. 10 10

10 I am not worthy of the least of all the mercies, and of all the truth, which thou hast shewed unto thy servant; for with my staff I passed over this Jordan; and now I am become two bands.

יב. הַצִּילֵנִי נָא מִיַּד אָחִי מִיַּד עֵשָׂו כִּי יָרֵא אָנֹכִי אֹתוֹ פֶּן יָבוֹא וְהִכַּנִי אֵם עַל בָּנִים:

ἐξελοῦ με ἐκ χειρὸς τοῦ ἀδελφοῦ μου Ησαυ ὅτι φοβοῦμαι ἐγὼ αὐτόν μήποτε ἐλθὼν πατάξῃ με καὶ μητέρα ἐπὶ τέκνοις

11 ܦܲܨܲܢܝ ܡ̣ܢ ܐܝܼܕ݂ܵܘܗܝ ܕܥܹܣܘܿ ܐܵܚܝ: ܡܸܛܠ ܕܕ݂ܵܚܸܠ ܐ̄ܢܵܐ ܡܸܢܹܗ: ܕܲܠܡܵܐ ܢܹܐܬܹܐ ܘܢܸܡܚܹܝܢܝ: ܐܸܡܵܐ ܥܲܡ ܒܢܹܝܗ.

Erue me de manu fratris mei, de manu Esau, quia valde eum timeo; ne forte veniens percutiat matrem cum filiis.

Եւ ապրեցո զիս ի ձեռաց եղբօր իմոյ Եսաւայ. զի զահի հարեալ եմ ես ի նմանէ, գուցէ եկեալ հարկանիցէ զիս, մայր առ մանկան:

განმარინე მე, ჴელთაგან მისა ჩემისა ესავისთა, რამეთუ მეშინის მე მისგან, ნუუკუე მოვიდეს და მომკლას მე და დედანი შვილთა ზედა. 11 11

11 Deliver me, I pray thee, from the hand of my brother, from the hand of Esau: for I fear him, lest he will come and smite me, and the mother with the children.

יג. וְאַתָּה אָמַרְתָּ הֵיטֵב אֵיטִיב עִמָּךְ וְשַׂמְתִּי אֶת זַרְעֲךָ כְּחוֹל הַיָּם אֲשֶׁר לֹא יִסָּפֵר מֵרֹב:

σὺ δὲ εἶπας καλῶς εὖ σε ποιήσω καὶ θήσω τὸ σπέρμα σου ὡς τὴν ἄμμον τῆς θαλάσσης ἣ οὐκ ἀριθμηθήσεται ἀπὸ τοῦ πλήθους

12 ܘܐܲܢ̄ܬܿ ܐܸܡܲܪܬ ܕܡܲܛܐܵܒ݂ܘܼ ܐܲܛܐܸܒ݂ ܠܵܟ: ܘܐܸܥܒܸܿܕ ܙܲܪܥܵܟ݂ ܐܲܝܟ ܚܵܠܵܐ ܕܝܲܡܵܐ ܕܠܵܐ ܡܸܬܼܡܢܸܐ ܡ̣ܢ ܣܘܿܓܹܐܗ.

Tu locutus es quod bene mihi faceres et dilatares semen meum sicut arenam maris, quae prae multitudine numerari non potest”.

Եւ դու ասացեր թէ Բարի արարից քեզ``, եւ եդից զզաւակ քո իբրեւ զաւազ ծովու որ ոչ թուիցի ի բազմութենէ:

შენ სთქუ: კეთილად კეთილი გიყო შენ და ვყო ნათესავი შენი ვითარცა ქჳშაჲ ზღჳსაჲ, რომელი არა აღირაცხების სიმრავლისაგან. 12 12

12 And thou saidst, I will surely do thee good, and make thy seed as the sand of the sea, which cannot be numbered for multitude.

יד. וַיָּלֶן שָׁם בַּלַּיְלָה הַהוּא וַיִּקַּח מִן הַבָּא בְיָדוֹ מִנְחָה לְעֵשָׂו אָחִיו:

καὶ ἐκοιμήθη ἐκεῖ τὴν νύκτα ἐκείνην καὶ ἔλαβεν ὧν ἔφερεν δῶρα καὶ ἐξαπέστειλεν Ησαυ τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ

13 ܘܒ݂ܵܬܼ ܬܲܡܵܢ ܒܠܸܠܝܵܐ ܗܵܘ̇: ܘܲܢܣܲܒ݂ ܡ̣ܢ ܡܸܕܸܿܡ ܕܐܲܝܬܿܝܼ ܒܐܝܼܕܹܗ ܩܘܼܪܒܵܢܵܐ ܠܥܹܣܘܿ ܐܲܚܘܼܗܝ.

Mansit ibi nocte illa et sumpsit de his, quae habebat, munera Esau fratri suo:

Եւ ննջեաց անդ զայն գիշեր. եւ առ յորոց ածէրն ձեռամբ իւրով պատարագս, եւ առաքեաց Եսաւայ եղբօր իւրում:

და დაიძინა მუნ ღამესა მას. და მოიღო რომელ-იგი მოაქუნდა ძღუენი, და მიუძღუანა ესავს, ძმასა თჳსსა. 13 13

13 And he lodged there that same night; and took of that which came to his hand a present for Esau his brother;

טו. עִזִּים מָאתַיִם וּתְיָשִׁים עֶשְׂרִים רְחֵלִים מָאתַיִם וְאֵילִים עֶשְׂרִים:

αἶγας διακοσίας τράγους εἴκοσι πρόβατα διακόσια κριοὺς εἴκοσι

14 ܥܸܙܹ̈ܐ ܡܵܐܬܹܿܝܢ: ܘܬܲܝܫܹ̈ܐ ܥܸܣܪܝܼܢ: ܢܩܵܘ̈ܵܬܼܵܐ ܡܵܐܬܹܿܝܢ: ܘܕܸܟ݂ܪܹ̈ܐ ܥܸܣܪܝܼܢ.

capras ducentas, hircos viginti, oves ducentas et arietes viginti,

այծս երկերիւր, քաղս քսան, մաքիս երկերիւր, խոյս քսան:

თხანი ორასი, ვაცნი ოცნი, ცხოვარნი ორასი, ვერძნი ოცნი. 14 14

14 Two hundred she goats, and twenty he goats, two hundred ewes, and twenty rams,

טז. גְּמַלִּים מֵינִיקוֹת וּבְנֵיהֶם שְׁלשִׁים פָּרוֹת אַרְבָּעִים וּפָרִים עֲשָׂרָה אֲתֹנֹת עֶשְׂרִים וַעְיָרִם עֲשָׂרָה:

καμήλους θηλαζούσας καὶ τὰ παιδία αὐτῶν τριάκοντα βόας τεσσαράκοντα ταύρους δέκα ὄνους εἴκοσι καὶ πώλους δέκα

15 ܓܲܡܠܹ̈ܐ ܡܲܝܢܩܵܬܼܵܐ ܘܲܒ݂ܢܲܝܗܹܝܢ ܬܠܵܬܼܝܼܢ: ܬܵܘܪ̈ܵܬܼܵܐ ܐܲܪܒܿܥܝܼܢ: ܘܬܼܵܘܪܹ̈ܐ ܥܸܣܪܵܐ: ܐܲܬܵܢܹ̈ܐ ܥܸܣܪܝܼܢ: ܘܥܝܼܠܹ̈ܐ ܥܸܣܪܵܐ.

camelos fetas cum pullis suis triginta, vaccas quadraginta et tauros decem, asinas viginti et pullos earum decem.

ուղտս ծնեալս կոզռամբք հանդերձ` երեսուն, կովս քառասուն եւ ցուլս տասն, էշս քսան եւ մտրուկս տասն:

და აქლემი ჴდალი და კიცვები მათი ოცდაათი, ზროხაჲ ორმეოცი და კუროჲ ათი, ვირნი ოცნი და კარაულნი ათნი. 15 15

15 Thirty milch camels with their colts, forty kine, and ten bulls, twenty she asses, and ten foals.

יז. וַיִּתֵּן בְּיַד עֲבָדָיו עֵדֶר עֵדֶר לְבַדּוֹ וַיֹּאמֶר אֶל עֲבָדָיו עִבְרוּ לְפָנַי וְרֶוַח תָּשִׂימוּ בֵּין עֵדֶר וּבֵין עֵדֶר:

καὶ ἔδωκεν διὰ χειρὸς τοῖς παισὶν αὐτοῦ ποίμνιον κατὰ μόνας εἶπεν δὲ τοῖς παισὶν αὐτοῦ προπορεύεσθε ἔμπροσθέν μου καὶ διάστημα ποιεῖτε ἀνὰ μέσον ποίμνης καὶ ποίμνης

16 ܘܝܲܗ̄ܒ݂ ܒܐܝܼܕ݂ܵܐ ܕܥܲܒ݂ܕܵܘܗܝ: ܓܙܵܪܵܐ ܓܙܵܪܵܐ ܒܲܠܚܘܿܕ݂: ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܥܲܒ݂ܕܵܘܗܝ: ܥܒܲܪܘ ܩܕ݂ܵܡܲܝ: ܘܲܪܘܲܚܬܼܵܐ ܥܒܸܕ݂ܘ ܒܹܝܬܼ ܓܙܵܪܵܐ ܠܲܓܼܙܵܪܵܐ.

Et misit per manus servorum suorum singulos seorsum greges dixitque pueris suis: “Antecedite me, et sit spatium inter gregem et gregem”.

Եւ ետ ի ձեռս ծառայից իւրոց հօտս հօտս առանձինն. եւ ասէ ցծառայսն իւր. Երթայք դուք յառաջ քան զիս, եւ բացագոյնս ի միմեանց տանիցիք հօտս ի հօտից:

და მისცა იგი ჴელთა მონათა მისთასა სამწყსო თჳს-თჳს და ჰრქუა მათ: წარვედით წინაშე ჩემსა და ხანი დაუტევეთ სამწყსოჲ და სამწყსოსა. 16 16

16 And he delivered them into the hand of his servants, every drove by themselves; and said unto his servants, Pass over before me, and put a space betwixt drove and drove.

יח. וַיְצַו אֶת הָרִאשׁוֹן לֵאמֹר כִּי יִפְגָשְׁךָ עֵשָׂו אָחִי וּשְׁאֵלְךָ לֵאמֹר לְמִי אַתָּה וְאָנָה תֵלֵךְ וּלְמִי אֵלֶּה לְפָנֶיךָ:

καὶ ἐνετείλατο τῷ πρώτῳ λέγων ἐάν σοι συναντήσῃ Ησαυ ὁ ἀδελφός μου καὶ ἐρωτᾷ σε λέγων τίνος εἶ καὶ ποῦ πορεύῃ καὶ τίνος ταῦτα τὰ προπορευόμενά σου

17 ܘܲܦܩܲܕ݂ ܠܩܲܕ݂ܡܵܝܵܐ ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܹܗ: ܕܟܲܕ ܢܸܦ̮ܓܲܥ ܒܵܟ݂ ܥܹܣܘܿ ܐܵܚܝ: ܘܲܢܫܲܐܠܵܟ݂ ܘܢܹܐܡܲܪ ܠܵܟ: ܕܡܿܢ ܐܲܢ̄ܬܿ: ܘܠܲܐܝܟܵܐ ܐܵܙܸܠ ܐܲܢ̄ܬܿ: ܘܲܕ݂ܡܵܢ ܗܵܠܹܝܢ ܕܲܩܕ݂ܵܡܲܝܟ.

Et praecepit priori dicens: “Si obvium habueris Esau fratrem meum, et interrogaverit te: "Cuius es?" et "Quo vadis?" et "Cuius sunt ista, quae sequeris?",

Պատուիրեաց առաջնոյն եւ ասէ. Եթէ պատահիցէ քեզ Եսաւ եղբայր իմ, եւ հարցանիցէ թէ Ո՞յր ես եւ յո՞ երթաս եւ ո՞յր է այդ որ առաջի քո երթայ:

და ამცნო პირველსა მას და ჰრქუა: უკუეთუ შეგემთხჳოს შენ ესავ, ძმაჲ ჩემი, და გკითხოს შენ და გრქუას: ვისი ხარ, ანუ ვიდრე ხუალ და ვისი არს, რომელი-ესე ვალს წინაშე შენსა? 17 17

17 And he commanded the foremost, saying, When Esau my brother meeteth thee, and asketh thee, saying, Whose art thou? and whither goest thou? and whose are these before thee?

יט. וְאָמַרְתָּ לְעַבְדְּךָ לְיַעֲקֹב מִנְחָה הִוא שְׁלוּחָה לַאדֹנִי לְעֵשָׂו וְהִנֵּה גַם הוּא אַחֲרֵינוּ:

ἐρεῖς τοῦ παιδός σου Ιακωβ δῶρα ἀπέσταλκεν τῷ κυρίῳ μου Ησαυ καὶ ἰδοὺ αὐτὸς ὀπίσω ἡμῶν

18 ܐܸܡܲܪ ܠܹܗ ܕܥܲܒ݂ܕܵܟ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂: ܩܘܼܪܒܵܢܵܐ ܕܫܲܕܲܪ ܠܡܵܪܝ ܥܹܣܘܿ: ܘܗܵܐ ܐܵܦ ܗܘܼ ܐܵܬܹܐ ܒܲܬܼܪܲܢ.

respondebis: Servi tui Iacob; munera misit domino meo Esau. Ipse quoque post nos venit”.

ասասցես, թէ Ծառայի քո Յակոբայ պատարագք են, զոր առաքեաց տեառն իւրում Եսաւայ. եւ ինքն զկնի մեր գայ:

არქუ შენ: მონისა შენისა იაკობისი; ძღუენი რომელი მიუძღუანა უფალსა ესავს და აჰა, იგი შემდგომად ჩუენსა მოვალს. 18 18

18 Then thou shalt say, They be thy servant Jacob's; it is a present sent unto my lord Esau: and, behold, also he is behind us.

כ. וַיְצַו גַּם אֶת הַשֵּׁנִי גַּם אֶת הַשְּׁלִישִׁי גַּם אֶת כָּל הַהֹלְכִים אַחֲרֵי הָעֲדָרִים לֵאמֹר כַּדָּבָר הַזֶּה תְּדַבְּרוּן אֶל עֵשָׂו בְּמֹצַאֲכֶם אֹתוֹ:

καὶ ἐνετείλατο τῷ πρώτῳ καὶ τῷ δευτέρῳ καὶ τῷ τρίτῳ καὶ πᾶσι τοῖς προπορευομένοις ὀπίσω τῶν ποιμνίων τούτων λέγων κατὰ τὸ ῥῆμα τοῦτο λαλήσατε Ησαυ ἐν τῷ εὑρεῖν ὑμᾶς αὐτὸν

19 ܘܲܦܩܲܕ݂ ܠܬܸܢܝܵܢܵܐ: ܘܐܵܦ ܠܲܬܼܠܝܼܬܼܵܝܵܐ: ܘܐܵܦ ܠܟ݂ܠ ܕܐܵܙܠ̄ܝܼܢ ܒܵܬܲܪ ܓܙܵܪܵܐ ܠܡܹܐܡܲܪ: ܐܲܝܟ ܦܸܬܼܓ݂ܵܡܵܐ ܗܵܢܵܐ: ܬܹܐܡܪܘܼܢ ܠܥܹܣܘܿ ܡܵܐ ܕܐܸܫܟܲܚܬܿܘܼܢܵܝܗܝ.

Similiter mandata dedit secundo ac tertio et cunctis, qui sequebantur greges, dicens: “Iisdem verbis loquimini ad Esau, cum inveneritis eum,

Պատուիրեաց առաջնումն եւ երկրորդին եւ երրորդին, եւ ամենեցուն որ երթային յառաջ զհետ խաշանցն` ասէր. Ըստ բանիս այսմիկ խօսեսջիք ընդ Եսաւայ, յորժամ գտանիցէք զնա:

ესრეთ ამცნო პირველსა და მეორესა და მესამესა და ყოველთავე, რომელნი ვიდოდეს წინაშე მისა, და ამის სიტყჳსაებრ ეტყოდეთ თქუენ ესავს, რაჟამს გპოვნეს მან. 19 19

19 And so commanded he the second, and the third, and all that followed the droves, saying, On this manner shall ye speak unto Esau, when ye find him.

כא. וַאֲמַרְתֶּם גַּם הִנֵּה עַבְדְּךָ יַעֲקֹב אַחֲרֵינוּ כִּי אָמַר אֲכַפְּרָה פָנָיו בַּמִּנְחָה הַהֹלֶכֶת לְפָנָי וְאַחֲרֵי כֵן אֶרְאֶה פָנָיו אוּלַי יִשָּׂא פָנָי:

καὶ ἐρεῖτε ἰδοὺ ὁ παῖς σου Ιακωβ παραγίνεται ὀπίσω ἡμῶν εἶπεν γάρ ἐξιλάσομαι τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἐν τοῖς δώροις τοῖς προπορευομένοις αὐτοῦ καὶ μετὰ τοῦτο ὄψομαι τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἴσως γὰρ προσδέξεται τὸ πρόσωπόν μου

20 ܘܬܹܐܡܪܘܼܢ ܠܹܗ: ܕܗܵܐ ܐܵܦ ܥܲܒ݂ܕܵܟ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܒܲܬܼܪܲܢ: ܡܸܛܠ ܕܐܸܡܲܪ ܕܐܲܢܝܼܚ ܪܘܼܓܼܙܹܗ ܒܩܘܼܪܒܵܢܵܐ ܕܐܵܙܸܠ ܩܕ݂ܵܡܲܝ: ܘܒ݂ܵܬܸܪܟܸܿܢ ܐܸܚܙܸܐ ܐܲܦܵܘܗܝ: ܟܒܲܪ ܢܸܣܲܒ݂ ܒܐܲܦܲܝ.

et addetis: Ipse quoque servus tuus Iacob iter nostrum insequitur. Dixit enim: Placabo illum muneribus, quae praecedunt, et postea videbo faciem eius: forsitan propitiabitur mihi”.

Եւ ասասջիք. Ահա ծառայ քո Յակոբ գայ զհետ մեր. քանզի ասաց թէ Ցածուցից զերեսս նորա պատարագօքդ որ երթան առաջի, եւ ապա տեսից զերեսս նորա, թերեւս արասցէ մեծարանս երեսաց իմոց:

და არქუთ: აჰა, მონა შენი იაკობ მოვალს შედგომად ჩუენსა. რამეთუ თქუა: მოვამშჳდო ძღუენითა ამით, წინაჲსწარ ჩემსა წარძღუანულითა, და მისა. შემდგომად ვიხილო პირი მისი; ვინ იცის, შემიწყნაროს. 20 20

20 And say ye moreover, Behold, thy servant Jacob is behind us. For he said, I will appease him with the present that goeth before me, and afterward I will see his face; peradventure he will accept of me.

כב. וַתַּעֲבֹר הַמִּנְחָה עַל פָּנָיו וְהוּא לָן בַּלַּיְלָה הַהוּא בַּמַּחֲנֶה:

καὶ παρεπορεύοντο τὰ δῶρα κατὰ πρόσωπον αὐτοῦ αὐτὸς δὲ ἐκοιμήθη τὴν νύκτα ἐκείνην ἐν τῇ παρεμβολῇ

21 ܘܲܥܒܲܪ ܩܘܼܪܒܵܢܵܐ ܩܕ݂ܵܡܵܘܗܝ: ܘܗܘܼ ܒܵܬܼ ܒܠܸܠܝܵܐ ܗܵܘ̇ ܒܡܲܫܪܝܼܬܼܵܐ.

Praecesserunt itaque munera ante eum, ipse vero mansit nocte illa in castris.

Եւ երթային յառաջագոյն ընծայքն քան զնա. եւ ինքն ննջեաց զայն գիշեր անդէն ի բանակին:

და შემიმთხჳოს მე. და წინა უძღოდა ძღუენი იგი წინაშე მისა. ხოლო მან დაიძინა ღამესა მას სავანესა მას. 21 21

21 So went the present over before him: and himself lodged that night in the company.

כג. וַיָּקָם בַּלַּיְלָה הוּא וַיִּקַּח אֶת שְׁתֵּי נָשָׁיו וְאֶת שְׁתֵּי שִׁפְחֹתָיו וְאֶת אַחַד עָשָׂר יְלָדָיו וַיַּעֲבֹר אֵת מַעֲבַר יַבֹּק:

ἀναστὰς δὲ τὴν νύκτα ἐκείνην ἔλαβεν τὰς δύο γυναῖκας καὶ τὰς δύο παιδίσκας καὶ τὰ ἕνδεκα παιδία αὐτοῦ καὶ διέβη τὴν διάβασιν τοῦ Ιαβοκ

22 ܘܩܲܕܸܿܡ ܒܠܸܠܝܵܐ: ܘܲܕ݂ܒܲܪ ܬܲܪܬܹܿܝܢ ܢܸܫܵܘܗܝ ܘܬܲܪܬܹܿܝܢ ܐܲܡܗܵܬܹܗ: ܘܲܚܕܲܥܣܲܪ ܒܢܵܘܗܝ: ܘܐܲܥܒܲܪ ܐܸܢܘܿܢ ܠܡܲܕ݂ܒܿܪܵܐ ܕܝܵܒ݂ܵܩ.

Cumque nocte surrexisset, tulit duas uxores suas et totidem famulas cum undecim filiis et transivit vadum Iaboc;

Եւ յարուցեալ ի նմին գիշերի` առ զերկուս կանայսն եւ զերկուս աղախնայսն եւ զմետասան որդիս իւր, եւ անց ընդ հունն Յաբոկայ:

და აღდგა მას ღამესა და მოიყვანნა ორნი იგი ცოლნი თჳსნი რა ორნი მჴევალნი და ათორმეტნი ძენი მისნი და წიაღმოჴდა წიაღმოსლვასა მას რაბოკისასა და წარმოიყუანნა იგინი. 22 22

22 And he rose up that night, and took his two wives, and his two womenservants, and his eleven sons, and passed over the ford Jabbok.

כד. וַיִּקָּחֵם וַיַּעֲבִרֵם אֶת הַנָּחַל וַיַּעֲבֵר אֶת אֲשֶׁר לוֹ:

καὶ ἔλαβεν αὐτοὺς καὶ διέβη τὸν χειμάρρουν καὶ διεβίβασεν πάντα τὰ αὐτοῦ

23 ܘܲܕ݂ܒܲܪ ܐܸܢܘܿܢ ܘܐܲܥܒܲܪ ܐܸܢܘܿܢ ܢܲܚܠܵܐ: ܘܐܲܥܒܲܪ ܟܠ ܕܐܝܼܬܼ ܠܹܗ.

sumptis ergo traductisque illis et omnibus, quae ad se pertinebant, per torrentem,

Եւ առ անցոյց զնոսա ընդ ձորն, եւ զամենայն ինչ որ իւր էր:

და წიაღმოჴდა ნაღუარევსა მას და წიაღმოიკრიბა ყოველივე, რა-ცა იყო მისი. 23 23

23 And he took them, and sent them over the brook, and sent over that he had.

כה. וַיִּוָּתֵר יַעֲקֹב לְבַדּוֹ וַיֵּאָבֵק אִישׁ עִמּוֹ עַד עֲלוֹת הַשָּׁחַר:

ὑπελείφθη δὲ Ιακωβ μόνος καὶ ἐπάλαιεν ἄνθρωπος μετ᾽ αὐτοῦ ἕως πρωί

24 ܘܦܵܫ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܒܲܠܚܘܿܕ݂ܵܘܗܝ: ܘܐܸܬܼܟܲܬܲܫ ܓܲܒ݂ܪܵܐ ܥܲܡܹܗ: ܥܕܲܡܵܐ ܕܲܣܠܸܩ ܫܲܦܪܵܐ.

mansit solus. Et ecce vir luctabatur cum eo usque mane.

Եւ մնաց Յակոբ միայն. եւ մարտեաւ այր մի ընդ նմա մինչեւ ցառաւօտ:

და დადგა იგი მარტოჲ მუნ. და ერკინებოდა მას კაცი ვიდრე განთიადმდე. 24 24

24 And Jacob was left alone; and there wrestled a man with him until the breaking of the day.

כו. וַיַּרְא כִּי לֹא יָכֹל לוֹ וַיִּגַּע בְּכַף יְרֵכוֹ וַתֵּקַע כַּף יֶרֶךְ יַעֲקֹב בְּהֵאָבְקוֹ עִמּוֹ:

εἶδεν δὲ ὅτι οὐ δύναται πρὸς αὐτόν καὶ ἥψατο τοῦ πλάτους τοῦ μηροῦ αὐτοῦ καὶ ἐνάρκησεν τὸ πλάτος τοῦ μηροῦ Ιακωβ ἐν τῷ παλαίειν αὐτὸν μετ᾽ αὐτοῦ

25 ܘܲܚܙܵܐ ܕܠܵܐ ܡܸܬܼܡܨܸܐ ܚܲܝܠܹܗ: ܘܲܩܪܸܒ݂ ܠܲܚܪܘܿܬܹܗ: ܘܲܫܢܵܬܼ ܚܪܘܿܬܹܗ ܕܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܟܲܕ݂ ܐܸܬܼܟܲܬܲܫ ܥܲܡܹܗ.

Qui cum videret quod eum superare non posset, tetigit acetabulum femoris eius, et statim luxatum est acetabulum femoris Iacob, cum luctaretur cum illo.

Եւ իբրեւ ետես թէ ոչ յաղթէ նմա, բուռն եհար զամոլաջլէ զըստի նորա, եւ ընդարմացոյց զամոլաջիլ զըստին Յակոբայ ի կռուելն իւրում ընդ նմա:

და ვითარ იხილა, რამეთუ ვერ უძლავს მისსა მიმართ, შეახო ვრცელსა ბარკლისა მისისასა დ, დაუბუშა ვრცელი ბარკლისაჲ იაკობისი ბრძოლასა მას მისსა მის თანა. 25 25

25 And when he saw that he prevailed not against him, he touched the hollow of his thigh; and the hollow of Jacob's thigh was out of joint, as he wrestled with him.

כז. וַיֹּאמֶר שַׁלְּחֵנִי כִּי עָלָה הַשָּׁחַר וַיֹּאמֶר לֹא אֲשַׁלֵּחֲךָ כִּי אִם בֵּרַכְתָּנִי:

καὶ εἶπεν αὐτῷ ἀπόστειλόν με ἀνέβη γὰρ ὁ ὄρθρος ὁ δὲ εἶπεν οὐ μή σε ἀποστείλω ἐὰν μή με εὐλογήσῃς

26 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܹܗ: ܫܲܕܲܪܲܝܢܝ ܡܸܛܠ ܕܲܣܠܸܩ ܫܲܦܪܵܐ: ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܵܐ ܐܹܫܲܕܪܲܟ: ܐܸܠܵܐ ܐܸܢ ܒܲܪܸܟ݂ܬܵܢܝ.

Dixitque: “Dimitte me, iam enim ascendit aurora”. Respondit: “Non dimittam te, nisi benedixeris mihi”.

Եւ ասէ ցնա. Արձակեա զիս, քանզի այգ եղեւ. եւ նա ասէ. Ոչ արձակեցից զքեզ, եթէ ոչ օրհնեսցես զիս:

და თქუა: განმიტევე მე, რამეთუ აღმოჴდა ცისკარი, ხოლო მან ჰრქუა მას: არა განგიტეო შენ, ვიდრემდე მაკურთხო მე. 26 26

26 And he said, Let me go, for the day breaketh. And he said, I will not let thee go, except thou bless me.

כח. וַיֹּאמֶר אֵלָיו מַה שְּׁמֶךָ וַיֹּאמֶר יַעֲקֹב:

εἶπεν δὲ αὐτῷ τί τὸ ὄνομά σού ἐστιν ὁ δὲ εἶπεν Ιακωβ

27 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܹܗ: ܐܲܝܟܲܢܵܐ ܫܡܵܟ: ܘܐܸܡܲܪ݂: ܝܲܥܩܘܿܒ݂.

Ait ad eum: “Quod nomen est tibi?”. Respondit: “Iacob”.

Եւ նա ասէ ցսա. Զի՞նչ անուն է քո: Եւ սա ասէ ցնա. Յակոբ:

და მან ჰრქუა: რაჲ არს სახელი შენი? ხოლო მან ჰრქუა: იაკობ. 27 27

27 And he said unto him, What is thy name? And he said, Jacob.

כט. וַיֹּאמֶר לֹא יַעֲקֹב יֵאָמֵר עוֹד שִׁמְךָ כִּי אִם יִשְׂרָאֵל כִּי שָׂרִיתָ עִם אֱלֹהִים וְעִם אֲנָשִׁים וַתּוּכָל:

εἶπεν δὲ αὐτῷ οὐ κληθήσεται ἔτι τὸ ὄνομά σου Ιακωβ ἀλλὰ Ισραηλ ἔσται τὸ ὄνομά σου ὅτι ἐνίσχυσας μετὰ θεοῦ καὶ μετὰ ἀνθρώπων δυνατός

28 ܐܸܡܲܪ ܠܹܗ: ܠܵܐ ܢܸܬܼܩܪܸܐ ܬܘܼܒ݂ ܫܡܵܟ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂: ܐܸܠܵܐ ܝܼܣܪܵܝܹܠ: ܡܸܛܠ ܕܐܸܫܬܲܪܲܪܬܿ ܥܲܡ ܡܲܠܲܐܟ݂ܵܐ: ܘܥܲܡ ܓܲܒ݂ܪܵܐ: ܘܐܸܬܼܡܨܝܼܬ ܚܲܝܠܵܐ.

At ille: “Nequaquam, inquit, Iacob amplius appellabitur nomen tuum, sed Israel: quoniam certasti cum Deo et cum hominibus et praevaluisti!”.

Եւ ասէ ցսա. Յայսմ հետէ ոչ կոչեսցեն զանուն քո Յակոբ, այլ Իսրայէլ եղիցի անուն քո. զի ժուժկալեցեր ընդ Աստուծոյ եւ ընդ մարդկան, զօրաւոր լիջիր:

და მან ჰრქუა: არღარა გერქუას შენ ამიერითგან იაკობ, არამედ ისრაჱლ იყოს სახელი შენი. რამეთუ განსძლიერდი ღმრთისა თანა და კაცთა თანაცა ძლიერ იყო. 28 28

28 And he said, Thy name shall be called no more Jacob, but Israel: for as a prince hast thou power with God and with men, and hast prevailed.

ל. וַיִּשְׁאַל יַעֲקֹב וַיֹּאמֶר הַגִּידָה נָּא שְׁמֶךָ וַיֹּאמֶר לָמָּה זֶּה תִּשְׁאַל לִשְׁמִי וַיְבָרֶךְ אֹתוֹ שָׁם:

ἠρώτησεν δὲ Ιακωβ καὶ εἶπεν ἀνάγγειλόν μοι τὸ ὄνομά σου καὶ εἶπεν ἵνα τί τοῦτο ἐρωτᾷς τὸ ὄνομά μου καὶ ηὐλόγησεν αὐτὸν ἐκεῖ

29 ܘܫܲܐܠܹܗ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܘܐܸܡܲܪ݂: ܚܵܘܵܢܝ ܫܡܵܟ: ܐܸܡܲܪ ܠܹܗ: ܠܡܵܢܵܐ ܫܵܐܹܠ ܐܲܢ̄ܬܿ ܥܲܠ ܫܹܡܝ: ܘܒܲܪܟܹܗ ܬܲܡܵܢ.

Interrogavit eum Iacob: “Dic mihi, quo appellaris nomine?”. Respondit: “Cur quaeris nomen meum?”. Et benedixit ei in eodem loco.

Եհարց Յակոբ եւ ասէ. Պատմեա ինձ զանուն քո: Եւ ասէ. Զի՞ հարցանես զանուանէ իմմէ: Եւ օրհնեաց զնա անդ:

ხოლო ჰკითხა იაკობ და ჰრქუა: რაჲ არს სახელი შენი? და მან ჰრქუა: რაჲსათჳს იკითხავ სახელსა ჩემსა? და იგი არს საკჳრველ. და აკურთხა იგი მუნ. 29 29

29 And Jacob asked him, and said, Tell me, I pray thee, thy name. And he said, Wherefore is it that thou dost ask after my name? And he blessed him there.

לא. וַיִּקְרָא יַעֲקֹב שֵׁם הַמָּקוֹם פְּנִיאֵל כִּי רָאִיתִי אֱלֹהִים פָּנִים אֶל פָּנִים וַתִּנָּצֵל נַפְשִׁי:

καὶ ἐκάλεσεν Ιακωβ τὸ ὄνομα τοῦ τόπου ἐκείνου Εἶδος θεοῦ εἶδον γὰρ θεὸν πρόσωπον πρὸς πρόσωπον καὶ ἐσώθη μου ἡ ψυχή

30 ܘܲܩܪܵܐ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܫܡܹܗ ܕܐܲܬܼܪܵܐ ܗܵܘ̇ ܦܢܘܼܐܹܝܠ: ܡܸܛܠ ܕܲܚܙܹܝܬܼ ܡܲܠܲܐܟ݂ܵܐ ܐܲܦܝܼܢ ܠܘܼܩܒܲܠ ܐܲܦܝܼܢ: ܘܐܸܬܼܦܲܨܝܲܬܼ ܢܲܦ̮ܫܝ.

Vocavitque Iacob nomen loci illius Phanuel dicens: “Vidi Deum facie ad faciem, et salva facta est anima mea”.

Եւ կոչեաց Յակոբ զանուն տեղւոյն այնորիկ Տեսիլ Աստուծոյ``. զի տեսի զԱստուած դէմ յանդիման, եւ ապրեցաւ անձն իմ:

და უწოდა იაკობ ადგილსა მას "ხილვაჲ ღმრთისაჲ", რამეთუ "ვიხილე ღმერთ პირისპირ და ცხოვნდა სული ჩემი". 30 30

30 And Jacob called the name of the place Peniel: for I have seen God face to face, and my life is preserved.

לב. וַיִּזְרַח לוֹ הַשֶּׁמֶשׁ כַּאֲשֶׁר עָבַר אֶת פְּנוּאֵל וְהוּא צֹלֵעַ עַל יְרֵכוֹ:

ἀνέτειλεν δὲ αὐτῷ ὁ ἥλιος ἡνίκα παρῆλθεν τὸ Εἶδος τοῦ θεοῦ αὐτὸς δὲ ἐπέσκαζεν τῷ μηρῷ αὐτοῦ

31 ܘܕܸܢܚܲܬܼ ܠܹܗ ܫܸܡܫܵܐ ܟܲܕ݂ ܥܒܲܪ ܠܲܦܢܘܼܐܝܹܠ: ܘܗܘܼ ܡܲܣܡܸܐ ܗ̄ܘܵܐ ܡ̣ܢ ܚܪܘܿܬܹܗ.

Ortusque est ei sol, cum transgrederetur Phanuel; ipse vero claudicabat propter femur.

Եւ ծագեաց նմա արեւ իբրեւ անց Տեսիլն Աստուծոյ. եւ նա կաղայր երթայր ի զըստէ անտի:

და აღმოუჴდა მას მზე. და ვითარცა წარვიდა ხილვაჲ იგი ღმრთისაჲ, კელობდა იგი ბარკლითა მით. 31 31

31 And as he passed over Penuel the sun rose upon him, and he halted upon his thigh.

לג. עַל כֵּן לֹא יֹאכְלוּ בְנֵי יִשְׂרָאֵל אֶת גִּיד הַנָּשֶׁה אֲשֶׁר עַל כַּף הַיָּרֵךְ עַד הַיּוֹם הַזֶּה כִּי נָגַע בְּכַף יֶרֶךְ יַעֲקֹב בְּגִיד הַנָּשֶׁה:

ἕνεκεν τούτου οὐ μὴ φάγωσιν οἱ υἱοὶ Ισραηλ τὸ νεῦρον ὃ ἐνάρκησεν ὅ ἐστιν ἐπὶ τοῦ πλάτους τοῦ μηροῦ ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης ὅτι ἥψατο τοῦ πλάτους τοῦ μηροῦ Ιακωβ τοῦ νεύρου καὶ ἐνάρκησεν

32 ܡܸܛܠ ܗܵܢܵܐ ܠܵܐ ܐܵܟ݂ܠܝܼܢ ܒܢܲܝ̈ ܝܼܣܪܵܝܹܠ ܓܝܵܕ݂ܵܐ ܕܓܸܢܫܝܵܐ ܕܒܲܚܪܘܿܬܼܵܐ ܕܥܲܛܡܵܐ ܥܕܲܡܵܐ ܠܝܵܘܡܵܢܵܐ: ܡܸܛܠ ܕܐܲܩܪܸܒ݂ ܠܲܚܪܘܿܬܼܵܐ ܕܥܲܛܡܹܗ ܕܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܠܓܸܢܫܝܵܐ.

Quam ob causam non comedunt filii Israel nervum, qui est in femore, usque in praesentem diem, eo quod tetigerit nervum femoris Iacob.

Վասն այնորիկ ոչ ուտեն որդիքն Իսրայելի զամոլաջիլն զոր ընդարմացոյց, որ է ի վերայ տախտակի զըստին, մինչեւ ցայսօր. զի բուռն եհար զտախտակէ զըստին Յակոբայ, եւ ընդարմացոյց զամոլաջիլ նորա:

ამისთჳს არა ჭამონ ძეთა ისრაჱლისათა ძარღჳ, რომელი დაუბუშდა, რომელი არს ვრცელსა ბარკლისასა ვიდრე დღეინდელად დღედმდე, რომელსა შეახო ვრცელსა ბარკლისასა ძარღუსა იაკობისსა, რომელ დაუბუშა. 32 32

32 Therefore the children of Israel eat not of the sinew which shrank, which is upon the hollow of the thigh, unto this day: because he touched the hollow of Jacob's thigh in the sinew that shrank.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=e7450d25-8d60-11e4-856a-001cc4ddf0f4

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display