sabhāgatā nāma dravyam | sattvānāṃ sākṛśyaṃ nikāyasa bhāga ity asyāḥ śāstre saṃjñā |
sā punar abhinnā bhinnā ca | abhinnā sarvasattvānāṃ sattvasabhāgatā |
pratisattvaṃ sarveṣu bhāvāt |
bhinnā punas teṣām eva sattvānāṃ dhātubhūmigatiyonijātistrīpuruṣopāsakabhikṣuśaikṣāśaikṣyādibhedena pratiniyatā dharmasabhāgatā |
punaḥ skandhāyatanadhātutaḥ yadi satvasabhāgatā dravyam aviśiṣtaṃ na syāt anyonyaviśeṣabhinneṣu sattveṣu sattvasttva ity abhedena buddhir na syāt prajñaptiś ca |
evaṃ skandhādibuddhiprajñaptayyo ’pi yojyāḥ |
syāc cyavetopapadyeta na ca sattvasabhāgatāṃ vijahyān na ca pratilabheteti |
catuṣkoṭikaḥ | prathamā koṭiḥ yataś cyavate tatraivopapadyamānaḥ |
dvitīyā niyāmam avakrāman |
sa hi pṛthagjanasabhāgatāṃ vijahyād āryasabhāgatāṃ pratilabhate |
tṛtīyā gatisaṃcārāt | caturthy etān ākārān sthāpayitvā |
釋曰。(21)有物名同分。謂衆生等類。於阿毘達磨藏説(22)此。名謂聚同分。
此有不異異。不異謂一切衆(23)生與衆生同分。隨一衆生同分。
於一切衆生(24)悉有故。
異謂是一切衆生同分。由界地道雜(25)生男女優婆塞比丘有學無學等差別。各不(26)相應故。亦有法同分。
由陰入界等故。不異如(27)前。若無聚同分。非別有實物。於衆生由種種(28)別類更互不同。此亦衆生。彼亦衆生。如此同(29)智。及同言説。不應得成。
陰等同智及同言説(182c1)亦爾。
有退亦生。不捨聚同分。不得同分。不(2)立此
成四句。第一句者。從此退於中更受生。
(3)第二句者。入正定聚。
何以故。此人捨凡夫(4)聚同分。得聖人聚同分。
第三句者。由度餘道。(5)第四句者。除前三句。
(9)論曰。有別實物名爲同分。謂諸有情展轉(10)類等。本論説此名衆同分。
此復二種。一無(11)差別。二有差別。無差別者。謂諸有情有情同(12)分。
一切有情各等有故。
有差別者。謂諸有情(13)界地趣生種姓男女近事苾芻學無學等各(14)別同分。一類有情各等有故。復有法同分。
謂(15)隨蘊處界。若無實物無差別相名同分者。(16)展轉差別諸有情中。有情有情等無差別覺(17)及施設不應得有。
如是蘊等等無差別覺(18)及施設如理應知。
頗有死生不捨不得有(19)情同分。
應作四句。第一句者。謂是處死還(20)生是處。
第二句者。謂入正性。
離生位時。捨(21)異生同分。得聖者同分。
第三句者。謂是趣死(22)生餘趣等。第四句者。謂除前相。
skal ba mñam pa ñid (2) ces bya ba’i rdzas ni sems can rnams kyi ’dra ba yin te | bstan bcos las ni ’di’i miṅ ris mthun pa źes ’byuṅ ṅo ||
de yaṅ tha dad pa ma yin pa daṅ | tha dad pa ste | tha dad pa ma yin pa ni | sems can thams cad sems can du skal ba mñam pa ste |
thams cad la yaṅ sems (3) can re re yod pa’i phyir ro ||
tha dad pa ni sems can de dag ñid khams daṅ sa daṅ ’gro ba daṅ | skye gnas daṅ | rigs daṅ | pho daṅ | mo daṅ | dge bsñen daṅ | dge sloṅ daṅ | slob pa daṅ | mi slob pa la sogs pa’i bye brag gis so sor ṅes pa’o ||
chos kyi skal ba mñam (4) pa ni phuṅ po daṅ skye mched daṅ khams kyi sgo nas so || gal te skal pa mñam pa źes bya ba’i rdzas khyad par med pa źig med na phan tshun khyad par tha dad pa’i sems can rnams la bye brag med par sems can źes bya ba’i blo ’jug pa daṅ | ’dogs par yaṅ mi ’gyur te |
phuṅ po la sogs (5) pa’i blo daṅ ’dogs pa dag la yaṅ de bźin du sbyor bar bya’o ||
’chi ’pho bar yaṅ ’gyur źiṅ skye bar yaṅ ’gyur la | sems can gyi skal ba mñam pa ñid ’dor par yaṅ mi ’gyur thob par yaṅ mi ’gyur pa yod dam źe na |
mu bźi ste | mu daṅ po ni gaṅ nas ’chi ’pho ba de ñid du (6) skye ba na’o ||
gñis pa ni ṅes pa la ’jug pa na ste |
de ni sems can gyi skal ba mñam pa ñid ’dor źiṅ | ’phags pa’i skal ba mñam pa ñid ’thob bo
|| gsum pa ni ’gro ba ’pho ba las so || bźi pa ni rnam pa de dag ma gtogs pa’o ||