rūpadhātau tridhā bhidyate śailpasthānikaṃ varjayitvā | tatra śilpābhāvāt |
evam etāni dvādaśa cittāni punar viśaṃtir bharvanti ṣoḍhā |
kuśalam anivṛtāvyākṛtaṃ ca saptadhā bhidyate |
airyāpathikādīni cittānīryāpathādyabhāvād ārūpyadhātau na santi |
rūpagandharasaspraṣṭavyāny eṣām ālambanam |
śailpasthānikasya tu śabdo ’pi |
etāni manovijñānāny eva |
pañca tu vijñānakāyā airyāpathikaśailpasthānikayoḥ prāyogikāḥ |
airyāpathikābhinirhṛtaṃ manovijñānam asti dvādaśāyatanālambananīty apare |
釋曰。於色界無覆無記心分爲三。除工(2)巧處心。於彼無工巧故。
如此十二心。更分成(3)二十心。
善有六心。無覆無記有八心。
威儀(4)等心。於無色界中。無威儀等事故。
色香味(5)觸四塵。是三心境界。
工巧心亦以聲爲境。
此(6)四心唯是意識。
是五識於威儀工巧處亦加(7)行心所引。
餘師説有意識威儀所引起。以十(8)二入爲境界。
色無覆心分爲三種。除(24)工巧處。上界都無造作種種工巧事故。
如(25)是十二爲二十心。
謂善分六。無覆分八。
(26)無色界無威儀路等餘數如上故成二十。
(27)威儀路等三無覆心色香味觸爲所縁境。
工(28)巧處等亦縁於聲。
如是三心唯是意識。
威(29)儀路工巧處加行亦通四識五識。
有餘師説(39b1)有威儀路及工巧處所引意識能具足縁十(2)二處境。
gzugs kyi khams ni rnam pa gsum dbye ste | de na bzo med pa’i phyir bzo’i gnas pa ma gtogs so ||
de ltar na sems bcu gñis po de dag ni yaṅ dge ba drug daṅ |
ma (2) bsgribs la luṅ du ma bstan pa bdun du phye nas ñi śur ’gyur ro ||
gzugs med pa’i khams na ni spyod lam la sogs pa med pa’i phyir spyod lam pa la sogs pa’i sems med do ||
de dag gi dmigs pa ni gzugs daṅ | dri daṅ ro daṅ reg bya rnams yin no ||
bzo’i (3) gnas pa ni sgra yaṅ yin no ||
yid kyi rnam par śes pa dag kho na yin no ||
spyod lam pa daṅ | bzo’i gnas pa dag gi sbyor ba pa ni rnam par śes pa’i tshogs lṅa yin no ||
gźan dag na re bzo’i gnas pas mṅon par bsgrubs pa’i yid kyi rnam par śes pa skye mched bcu (4) gñis la dmigs pa yaṅ yod do źes zer ro ||