You are here: BP HOME > TLB > Vasubandhu: Abhidharmakośabhāṣya > fulltext
Vasubandhu: Abhidharmakośabhāṣya

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
DiacriticaDiacritica-helpSearch-help
ā ī ū
ñ
ś ź
š č ǰ γ    
Note on the transliteration:
The transliteration system of the BP/TLB is based on the Unicode/UTF-8 system. However, there may be difficulties with some of the letters – particularly on PC/Windows-based systems, but not so much on the Mac. We have chosen the most accepted older and traditional systems of transliteration against, e.g, Wylie for Tibetan, since with Unicode it is possible, in Sanskrit and Tibetan, etc., to represent one sound with one letter in almost all the cases (excepting Sanskrit and Tibetan aspirated letters, and Tibetan tsa, tsha, dza). We thus do not use the Wylie system which widely employs two letters for one sound (ng, ny, sh, zh etc.).
 
Important:
We ask you in particular to note the use of the ’ apostrophe and not the ' representing the avagrāha in Sanskrit, and most important the ’a-chuṅ in Tibetan. On the Mac the ’ is Alt-M.
 
If you cannot find the letters on your key-board, you may click on the link "Diacritica" to access it for your search.
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionPreface
Click to Expand/Collapse OptionChapter I: Dhātunirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter II: Indriyanirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter III: Lokanirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter IV: Karmanirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter V: Anuśayanirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter VI: Mārgapudgalanirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter VII: Jñānanirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter VIII: Samāpattinirdeśa
Click to Expand/Collapse OptionChapter IX: Conclusions
kāmopapattayas tisraḥ kāmadevāḥ samānuṣāḥ | 
偈曰。於欲生有三。欲界天及(26)人。 
頌曰(20)欲生三人天 樂生三九處 
 
kathaṃ kṛtvā |  santi sattvāḥ pratyupasthitakāmāḥ pratyupasthiteṣu kāmeṣv aiśvaryaṃ vaśe vartayanti |  tadyathā manuṣyās tadekatyāś ca devāḥ | te punaś catvāro devanikāyāḥ |  santi sattvā nirmitakāmā nirmāya kāmānaiśvarya vaśe vartayanti |  tadyathā devā nirmāṇaratayaḥ |  santi sattvāḥ paranirmitakāmāḥ paranirmiteṣu kāmeṣv aiśvarya vaśe varttayanti |  tadyathā devāḥ paranirmitavaśavarttinaḥ |  tā etā yathot pannaparibhogitvāt yathecchātmanirmitaparibhogitvādyathecchātmapara nirmitaparibhogitvāc ca tisraḥ kāmopapattaya ityucyante |  rūpadhātau tu 
釋曰。云何三有諸衆生。  自然至得欲塵。(27)於自然得欲塵中。作増上自在。  如諸人及諸(28)餘天。諸餘天者。謂前四部天。  有諸衆生化(29)作欲塵。於化作塵中作増上自在。  謂化樂天。  (218a1)有諸衆生他化作欲塵。於他化作欲塵中作(2)増上自在。  謂他化自在天。  此生由能受用。(3)如自然生塵故。由能受用如意自所化作塵(4)故。由能受用如他化作塵故。約此欲塵故。欲(5)界生有三。  於色界中。 
(21)論曰。欲生三者。  有諸有情樂受現前諸妙欲(22)境。彼於如是現欲境中自在而轉。  謂全人(23)趣及下四天。  有諸有情樂受自化諸妙欲境。(24)彼於自化妙欲境中自在而轉。  謂唯第五樂(25)變化天。  有諸有情樂受他化諸妙欲境。彼(26)於他化妙欲境中自在而轉。  謂第六他化自(27)在天。  依受如生現前欲境故。依受如樂(28)自化欲境故。依受如樂他化欲境故。於欲(29)界中分別欲生差別三種。   
                 
sukhopapattayastriso navatridhyānabhūmayaḥ || 3.71 || 
偈曰。樂生亦有三。於(6)三定九地。 
See the full verse quoted previously 
 
triṣu dhyāneṣu yā nava bhūmayaḥ tāstisraḥ sukhopapattayaḥ |  te hi devā vivekajena samādhijena ca prītisukhena ca niṣprītikena ca sukhena sukhaṃ viharanto dīrghamadhvānaṃ tiṣṭhanti |  ata etā nirduḥkhadīrghasukhatvāt sukhā upapattayaḥ sukhopapattayaḥ |  dhyānāntarotpattau tu prītisukhābhāvātsukhopapattitvaṃ vicāryam | 
釋曰。於三定中有九地。是名三(7)種樂生。  何以故。是諸天由離生樂。由定生樂。(8)由離喜生樂。長時安樂住。  無苦長時樂故。故(9)名樂生。  於初定中間生無喜樂故。是樂生應(10)思。 
樂生三者。三靜慮(60c1)中於九處生受三種樂。  謂彼安住離生喜(2)樂定生喜樂離喜樂故。長時安住。  長時離(3)苦。長時受樂。故名樂生。  生靜慮中間都無(4)喜樂應思。何故亦號樂生天。 
       
yāny etāni devānāṃ dvāviṃśatisthānānyuktāni teṣām adharād uttaraṃ kiyadviprakṛṣṭam |  naitat sarvaṃ yojanaparisaṃkhyayā sukaraṃ parisaṃkhyātum | api tu 
是諸天二十二處。如前所説。從下向上相(11)去幾許。  是一切處不可皆以由旬數量其遠(12)近雖然。 
所説諸天二(5)十二處上下相去  其量云何。 
   
sthānāt sthānādadho yāvat tāvad ūrdhvaṃ tatastataḥ | 
偈曰。如此至彼量。向上例皆爾。 
頌曰(6)如彼去下量 去上數亦然 
 
jambūdvīpāt prabhṛti yaduttaraṃ sthānaṃ tasmād yāvad adho jambūdvīpas tāvat punas tasmādūrdhvaṃ sthānāntaram |  tadyathā caturthī pariṣaṇḍā caturṇāṃ mahārājānāṃ mūlasthānamitaś catvāriṃśadyojanasahasrāṇi |  tasmād yāvad adhojambūdvīpas tāvad ūrdhvaṃ tridaśānāṃ sthānam tasmād api yāvad adho jambūdvīpas tāvad ūrdhvaṃ yāmānāṃ sthānam |  tato ’pi yāvad adho jambūdvīpas tāvad ūrdhvaṃ tuṣitānāṃ sthānam iti |  evaṃ vistareṇa sarvamanukramya sudarśanebhyo yāvad adho jambūdvīpas tāvad ūrdhvaṃmakaniṣṭhānāṃ sthānam |  tasmād ūrdhvaṃ na punaḥ sthānamasti | ata eva jyeṣṭhabhūtvādakaniṣṭhā ucyante |  aghaniṣṭhā ity apare |  aghaṃ kila cittasthaṃ rūpaṃ tanmātraniṣṭheti | 
釋(13)曰。從剡浮洲等向上處。從此處向剡浮洲等。(14)如相去量。從此處向上相去量亦爾。  如第四(15)層。四大天王所住處四萬由旬。  從此如向剡(16)浮洲相去量。從此向三十三天亦爾。從三十(17)三天向剡浮洲相去量。從此向夜摩天亦爾。  (18)從夜摩天向剡浮洲相去量。從此向兜率多(19)天亦爾。  如此一切廣例皆爾。乃至從善見向(20)剡浮洲相去量。  從此向阿迦尼師吒亦爾。從(21)阿迦尼師吒向上無復餘處。由此義故。此處(22)勝於餘處無處勝於此處。  故名阿迦尼師吒。(23)有餘師説。  此處名阿伽尼師吒。色聚集住名(24)阿伽。此處究竟名尼師吒。復有餘師説。此處(25)名阿迦尼師吒。謂所行究竟。 
(7)論曰。一一中間踰繕那量。非易可數。但可(8)總擧彼去下量。去上例然。隨從何天去下(9)海量。彼上所至與去下同。  謂妙高山從第(10)四層級。去下大海四萬踰繕那。是四大王本(11)所住處。  從彼上去三十三天亦如彼天去(12)下海量。如三十三天去下大海上去夜摩(13)天其量亦爾。  如是乃至如善見天去下大(14)海踰繕那量  從彼上去色究竟天亦與彼(15)天去下海等。  從此向上無復所居。此處最(16)高名色究竟。  有餘師説。彼名礙究竟天。  彼(17)謂。礙名目積集色。至彼礙盡得究竟名。 
               
kiṃ punar adharasthānopapannā urdhvāni vimānāni gatvā paśyanti 
生下處衆生。(26)爲得往上地見上地宮殿不。 
於(18)下處生昇見上不。 
 
nordhvaṃ darśanam asty eṣām anyatrarddhiparāśrayāt || 3.72 || 
偈曰。下天無能(27)昇。離通慧依他。 
頌曰(19)離通力依他 下無昇見上 
 
ṛddhyā vā trāyastriṃśā yāmān | gaccheyuḥ |  parāśrayeṇa vā yadvṛddhimatā nīyeran devena vā tatratyena |  evaṃ śeṣāḥ |  āgataṃ tūrdhvopapannaṃ paśyennatūrdhvadhātukaṃ nordhvabhūmikam |  yiathā spraṣṭavyaṃ na spṛśedaviṣayatvāt |  ata eva tenāsvena kāyenāgacchanti |  kiṃ tarhi nirmitenādharabhūmikena tadicchayā paśyedihatyamiveti nikāyāntarīyāḥ | 
釋曰。三十三天或由通慧(28)得往。夜摩天或由依他故得往。  謂有通慧人(29)所引接。或由上天所引接。  所餘諸天亦爾。  若(218b1)諸天生在上地來下界。下地得見上天。若往(2)上地則無所見。以非其境界故。  如不能覺上(3)地觸。於見色亦爾。  是故彼不由自身來。  雖然(4)由作下地化身故來下地故。下地隨意得見。(5)上地隨意得見下地。餘部説如此 
(20)論曰。三十三天由自通力能從本處昇夜(21)摩天。或復依他。  謂得通者及上天衆接往夜(22)摩。  所餘諸天昇上例爾。  若來若至下見上(23)天。然下眼不能覩上界上地。非其境界故。  (24)如不覺彼觸。  是故從上地來下地時非(25)自身來。  要作下地化。有餘部説。彼下地天隨(26)樂亦能見上地色。如生此界下見上天。 
             
athaiṣāṃ yāmādivimānānāṃ kiyat pramāṇam |  caturṇāṃ tāvad yāvat sumerumūrdhnaḥ ity eke |  dviguṇottaram ity apare | prathamaṃ tu dhyānaṃ yāvāṃś cāturdvīpakaḥ |  dvitīyaṃ yāvān sāhasraścūḍiko lokadhātuḥ |  tṛtīyaṃ yāvān dvisāhasraḥ |  caturthaṃ yāvāṃsrisāhasra ity eke |  prathamādīni sāhasrādiparimāṇāni |  caturthaṃ tvaparimāṇamity apare | 
(6)阿毘達磨倶舍釋論卷第八(7)(8)(9)(10)阿毘達磨倶舍釋論卷第九(11)  *婆藪盤豆造(12) 陳*天竺三藏眞諦譯 (13)  *中分別世間*品之四(14)復次夜摩等天宮其量云何。上  四天如須彌(15)婁山量。餘部説如此。  復有餘師説。向上倍倍(16)廣。復有餘師説。初定地量。同一四洲世界。  (17)第二定地量。同小千世界。  第三定地量。同二(18)千世界。  第四定地量。同三千世界。  復有餘師(19)説。初定等三地量同一千等世界。  第四定無(20)復量。 
(27)夜摩等天宮依處量有幾。  有餘師説。此上四(28)天依處量同妙高山頂。  有餘師説。上倍倍増。(29)有餘師言。初靜慮地宮殿依處等一四洲。  第(61a1)二靜慮等小千界。  第三靜慮等中千界。  第四(2)靜慮等大千界。  有餘師言。下三靜慮如次量(3)等小中大千。  第四靜慮量無邊際。 
               
atha ko ’yaṃ sāhasraścūḍiko lokadhātuḥ ko dvisāhasrastrisāhasro vā | 
復次何義名小千世界二千世界三千(21)世界。 
齊何量(4)説小中大千。 
 
caturdvīpakacandrārkamerukāmadivaukasām |
brahmalokasahasraṃ ca sāhasraścūḍiko mataḥ
|| 3.73 || 
偈曰。四洲及月日。須彌婁欲界。梵處(22)各一千。名小千世界。 
頌曰(5)四大洲日月 蘇迷盧欲天
(6)梵世各一千 名一小千界
(7)此小千千倍 説名一中千
(8)此千倍大千 皆同一成壞 
 
sahasrañjaṃbūdvīpānāṃ pūrvavidehānām aparagodānīyānām uttarakuruṇāṃ sahasraṃ sūryāṇāṃ candrāṇāṃ sumerūṇāṃ sahasraṃ cāturmahārājakāyikānāṃ devānāṃ yāvat paranirmitavaśavartināṃ sahasraṃ brahmalokānām ayam ucyate sāhasraścūḍiko lokadhātuḥ | 
釋曰。一千剡浮洲。乃(23)至一千北鳩婁。一千月日。一千須彌婁山。一(24)千四大王天。乃至一千他化自在天。一千梵(25)處。説此名小千世界。 
(9)論曰。千四大洲乃至梵世。如是總説爲一小(10)千。 
 
tatsahasraṃ dvisāhasro lokadhātus tu madhyamaḥ | 
偈曰。千倍此小千。名(26)二千中世界。 
See the full verse quoted previously 
 
teṣāṃ cūḍikānāṃ lokadhātūnāṃ sahasraṃ dvisāhasro madhyamo lokadhātuḥ | 
釋曰。更千倍小千世界。名二千(27)中世界。 
千倍小千名一中千界。 
 
tatsahasraṃ trisāhasraḥ 
偈曰。千倍三大千。 
See the full verse quoted previously 
 
teṣāṃ dvisāhasrāṇāṃ lokadhātūnāṃ sahasraṃ trisāhasramahāsāhasro lokadhātuḥ |  eṣa hi kṛtsnaḥ 
釋曰。更千倍二(28)千中世界。名三千大千世界。  如此一切。 
千中千界總名一(11)大千。   
   
samasaṃvartasaṃbhavaḥ || 3.74 || 
偈(29)曰。共同一壞成。 
See the full verse quoted previously 
 
samaṃ saṃvartate samaṃ vivartate | saṃbhavo hi vivartaḥ ityuttaratra vyākhyāsyate | 
釋曰。如此等世界同有小大(218c1)三災。此大千世界同壞同成。此義後當廣説。 
如是大千同成同壞。同成壞相後當廣(12)辯。 
 
kiṃ khalu yathā bhājanānāṃ pramāṇabheda evaṃ tadvāsinām api sattvānāṃ pramāṇabhedo ’sti |  astīty āha | tatra tāvat 
(2)如器世界量不同。於中住衆生身量亦有差(3)別。  不有。此中 
如外器量別。身量亦別耶。亦別。  云何。 
   
jāmbūdvīpāḥ pramāṇena catuḥsārdhatrihastakāḥ | 
偈曰。剡浮洲人量。四肘三肘(4)半。 
頌(13)曰(14)贍部洲人量 三肘半四肘
(15)東西北洲人 倍倍増如次
(16)欲天倶盧舍 四分一一増
(17)色天踰繕那 初四増半半
(18)此上増倍倍 唯無雲減三 
 
jambūdvīpakā manuṣyāḥ pramāṇārdhacaturhastakāḥ kecittu caturhastakāḥ 
釋曰。剡浮洲人從多身長三肘半。或有人(5)長四肘。 
(19)論曰。贍部洲人身多長三肘半。於中少分有(20)長四肘。 
 
dviguṇottaravṛddhyā tu pūrvagodottarāhvayāḥ || 3.75 || 
偈曰。後後倍倍増。東西北洲人。 
See the full verse quoted previously 
 
pūrvavidehakā godānīkā uttarakauravāś ca manuṣyā aṣṭaṣoḍaśadvātriṃśaddhastakā yathākramam | 
釋(6)曰。東毘提訶人身長八肘。西瞿陀尼人身長(7)十六肘。北鳩婁人身長三十二肘。 
東勝身人身長八肘。西牛貨人長十(21)六肘。北倶盧人三十二肘。 
 
pādavṛddhyā tanuryāvat sārdhakrośo divaukasām |
kāmināṃ
 
若天云何。(8)偈曰。身量四分増。乃至倶舍半欲界。 
See the full verse quoted previously 
 
pādaḥ krośasya caturtho bhagaḥ |  tanmātraṃ śarīraṃ cāturmahārājakāyikānāṃ dvau pādau trāyastriṃśānāṃ trayo yāmānāṃ catvārastuṣitānāṃ pañca nirmāṇaratīnāṃ adhyardhaḥ krośaḥ paranirmitavaśavartinām | 
See the next record  釋曰。(9)四大王天身長一倶盧舍四分之一。三十三(10)天身長四分之二。夜摩天身長四分之三。兜(11)帥多天身長四分。化樂天身長五分。他化自(12)在天身長一倶盧舍半。 
See the next record  欲界六天最下身(22)量一倶盧舍四分之一。如是後後一一分増。(23)至第六天身一倶盧舍半。 
   
rupiṇāṃ tvādau yojanārdhaṃ 
偈曰色界。初半由旬(13)次第。 
See the full verse quoted previously 
 
rūpiṇāṃ devānāṃ prathame sthāne brahmakāyikānām ardhayojanamātraṃ śarīram | 
釋曰。色界諸天於初處梵衆天身長半(14)由旬。 
色天身量初梵衆(24)天半踰繕那。 
 
tataḥ param || 3.76 ||
ardhārdhavṛddhiḥ 
從此次第。偈曰。半半増。 
See the full verse quoted previously 
 
triṣu sthānesu brahmapurohitānāṃ yojanaṃ mahābrahmaṇo ’dhyardhaṃ parīttābhānāṃ dve yojane | 
釋曰。於三處(15)半半増。梵先行天身長一由旬。大梵天身長(16)一由旬半。少光天身長二由旬。 
梵輔全一。大梵一半。少光二全。 
 
urdhvaṃ tu parīttābhebhya āśrayaḥ |
dviguṇadviguṇā hitvā ’nabhrakebhya ’striyojanam
|| 3.77 || 
偈曰。向上從(17)少光。上身倍倍増。唯除無雲三由旬。 
See the full verse quoted previously 
 
apramāṇābhānāṃ catvāri yojanāni | ābhāsvarāṇām aṣṭau |  evaṃ dviguṇavṛddhyā yāvacchubhakṛtsnānāṃ catuḥṣaṣṭiḥ |  anabhrakāṇāṃ tato yojanatrayeṇa hīnaṃ dviguṇaṃ pañcaviṃśatiyojana śatam |  tasmāt pareṇa punaḥ puṇyaprasavānāṃ dviguṇaṃ dviguṇaṃ yāvad akaniṣṭhānāṃ ṣoḍaśayojanasahasrāṇi śarīram | 
釋曰。(18)無量光天身長四由旬。遍光天身長八由旬。  (19)如此倍増由旬。乃至遍淨天身長六十四由(20)旬。  無雲天倍増減三由旬。身長一百二十五(21)由旬。  從此後福生等天更倍増。乃至阿迦尼(22)師吒天身長十六千由旬。 
(25)此上餘天皆増倍倍。唯無雲減三踰繕那。謂(26)無量光天倍増二至四。  See the previous record  See the previous record  乃至色究竟増滿萬(27)六千。 
       
evaṃ pramāṇabhinnānāṃ kimāyuṣo ’pyasti bhedaḥ | astīty āha | 
身量向後有如此(23)差別。壽量亦有差別不有。 
身量既殊。壽量別不。亦別。云何。 
 
sahasramāyuḥ kuruṣu 
偈曰。北鳩婁千(24)年。於二離半半。 
頌曰(28)北洲定千年 西東半半減
(29)此洲壽不定 後十初叵量
(61b1)人間五十年 下天一晝夜
(2)乘斯壽五百 上五倍倍増
(3)色無晝夜殊 劫數等身量
(4)無色初二萬 後後二二増
(5)少光上下天 大全半爲劫 
 
varṣāṇām | 
釋曰。北鳩婁人定壽千年。 
(6)論曰。北倶盧人定壽千歳。 
 
dvayor ardhārdhavarjitam | 
See the previous verse 
See the full verse quoted previously 
 
dvayordvipayorardhārdhaṃ varjayitvā pañca varṣaśatāni godānīyānām |  ardhatṛtīye varṣaśate pūrvavidehānām | 
(25)於西東二洲壽量半半減。西瞿陀尼壽五百(26)年。  東毘提訶壽二百五十年。 
西牛貨人壽五百(7)歳。  東勝身人壽二百五十歳。 
   
ihāniyatam 
偈曰。此不定。 
See the full verse quoted previously 
 
jambūdvīpe nāsty āyuṣo niyamaḥ kadācit bhūyo bhavati kadācid alpīyaḥ | 
(27)釋曰。於剡浮洲壽量不定。有時極多有時極(28)少。 
南贍部人壽無(8)定限。 
 
ante tu daśābdāḥ 
多少云何。偈曰。最後十歳。 
See the full verse quoted previously 
 
abdaḥ saṃvatsaraḥ | ante hīyamānaṃ daśa varṣāṇyāyurbhavati | 
釋曰。此壽漸(29)減。最後唯有十歳。 
劫減最後極壽十年。 
 
ādito ’mitam || 3.78 || 
偈曰。初叵量。 
See the full verse quoted previously 
 
āditaḥ prāthamakalpikānaṃ manuṣyāṇām aparimāṇamāyurbhavati |  sahasrādisaṃkhyayā parimātuṃ na śakyate | 
釋曰。劫初(219a1)生衆生。壽命不可量。  由千等數不能計量(2)故。 
於劫初時人壽無(9)量。  百千等數不能計量。 
   
uktaṃ manuṣyāṇāṃ devānāṃ vaktavyam |  taccāhorātraṃ vyavasthāpya śakyaṃ vaktum iti sa eva caiṣāṃ vyavasthāpyate | 
説人壽已。今當説天壽。  若先安立日夜。(3)方得計諸天壽。 
已説人間壽量長(10)短。  要先建立天上晝夜。方可算計天壽短(11)長。 
   
nṛṇāṃ varṣāṇi pañcāśadahorātro divaukasām |
kāme ’dharāṇāṃ
 
天日。夜云何偈曰。人中五(4)十年。彼天一。日夜。欲下天。 
天上云何建立晝夜。See the aslo full verse quoted previously 
 
yāni manuṣyāṇāṃ pañcāśadvarṣāṇi tāni kāmadhā tāvad harāṇāṃ devānāṃ cāturmahārājakāyikānām ekaṃ rātrindivam | 
釋曰。人中五十(5)年。於欲界最下天。謂四大王天。是一日一(6)夜。 
人五十歳爲六天中(12)最在下天一晝一夜。 
 
tenāyuḥ pañcavarṣaśatāni tu || 3.79 || 
偈曰。以此彼壽五百年。 
See the full verse quoted previously 
 
tena tatastenāhorātreṇa teṣāṃ triṃśadrātrakeṇa māsena dvādaśamāsakena saṃvatsareṇa divyāni pañcavarṣaśatānyāyuḥ pramāṇam | 
釋曰。以此三十(7)日夜立爲一月。以十二月立爲一年。以此五(8)百年爲彼天壽量。 
乘斯晝夜三十爲月(13)十二月爲歳。彼壽五百年。 
 
dviguṇottaramūrdhvānām ubhayaṃ 
偈曰。向上後倍増。 
See the full verse quoted previously 
 
ūrdhvānāṃ devānām ubhaya dviguṇottaramahorātraś cāyuś ca | kathaṃ kṛtvā |  yanmanuṣyāṇāṃ varṣaśataṃ tattrāyastriṃśānāṃ devānām ekaṃ rātrindivam |  tena rātrindivena divyaṃ varṣasahasramāyuḥ |  evaṃ yāmādīnāṃ yathākramam |  mānuṣyakāṇi dve catvāryaṣṭau ṣoḍaśa varṣaśatānyekaṃ rātrindivam |  tena rātrindevena dve catvāryaṣṭau ṣoḍaśa divyāni varṣasahasrāṇyāyuṣaḥ pramāṇam |  yugandharādūrvaṃ sūryācandramasorabhāvāt ||  kathaṃ devānām ahorātravyavasthānamālokakṛtyaṃ vā |  puṣpāṇāṃ saṃkocavikāsāt kumudabandhu vat śakunīnāṃ kūjanākūjanāt middhāpagamāgamāc ca ālokakṛtyaṃ svayaṃprabhatvāt |  uktam āyuḥ kāminām | 
釋曰。(9)上地諸天倍増爲日夜。以此日夜計彼壽量。(10)彼壽云何。  人中一百年。是三十三天一日一(11)夜。  以此日夜一千年。爲彼天壽量。  應知夜摩(12)天等次第如此。  人中二百四百八百十六百。(13)爲彼一日一夜。  以此日夜二千四千八千十(14)六千。天年次第爲上天壽量。  從由乾陀羅。向(15)上無日月諸天  云何安立日夜。用明光事。云(16)何得成。  由花開花合。謂倶牟頭花。波頭摩(17)花等。諸鳥有鳴不鳴。睡有來去。以此等事(18)判日夜。用光明事者。身自然光不須外光。  (19)説欲天壽量已。 
上五欲天漸倶増(14)倍。  謂人百歳爲第二天一晝一夜。  乘此晝夜(15)成月及年彼壽千歳。  夜摩等四隨次如  人。(16)二四八百千六百歳爲一晝夜。  乘此晝夜(17)成月及年。如次彼壽二四八千萬六千歳。  持(18)雙以上日月並無。  彼天云何建立晝夜及光(19)明事依何得成。  依花開合建立晝夜。如(20)拘物陀鉢特摩等。又依諸鳥鳴靜差別。或(21)依天衆寤寐不同。依自身光明成外光明(22)事。  已説欲界天壽短長。 
                   
rūpiṇāṃ punaḥ |
nāsty ahorātramāyustu kalpaiḥ svāśrayasaṃmitaiḥ
|| 3.80 || 
偈曰。色界無日月。由劫判(20)彼壽。劫數如身量。 
色界天中無晝夜(23)別。但以劫數知壽短長。彼劫壽短長與身(24)量數等。See the aslo full verse quoted previously 
 
yeṣāṃ rūpiṇāmardhayojanamāśrayaḥ teṣām ardhakalpam āyuḥ | yeṣāṃ yojanaṃ teṣāṃ kalpam |  evaṃ yasya yāvad yojanamāśrayastasya tāvat kalpamāyuryavadakaniṣṭhānāṃ ṣoḍaśakalpasahasrāṇyāyuḥ pramāṇam | 
釋曰。於色界中若有諸(21)天。身量半由旬。壽量則半劫。若身量一由(22)旬。壽量則一劫。  如此彼身隨由旬數。彼壽(23)量劫數皆隨身量。乃至阿迦尼師吒天。以(24)十六千大劫爲壽量。 
謂若身量半踰繕那。壽量半劫。若彼(25)身量一踰繕那。壽量一劫。  乃至身量長萬六(26)千。壽量亦同萬六千劫。已説色界天壽短長。 
   
 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login