[Naiḥsargika 8]
saṅs rgyas bcom ldan ’das mñan yod na rgyal byed kyi tshal mgon med zas sbyin gyi kun dga’ ra ba na bźugs so || mñan yod na khyim bdag cig ’dug pa des rigs mñam pa las chuṅ ma blaṅs te | de (112a1) daṅ lhan cig rtse bar byed | dga’ bar byed | dga’ mgur spyod par byed do || khyim bdag de gźan gyi chuṅ ma la chags par gyur nas de la chuṅ mas rje’i sras de ltar ma mdzad cig ces phyir bzlog na ji tsam du de phyir bzlog kyaṅ phyir ma log pa de tsam du de’i (2) chuṅ ma de yaṅ skyes pa gźan dag daṅ lhan cig ’khrul pa rtsom par byed do || khyim bdag de yaṅ bud med gźan dag la sbyin par byed la | chuṅ ma de yaṅ skyes pa gźan dag la sbyin par byed pas de ltar khyim de gñis ka nas rgud par gyur nas de gñis la bu mo mṅag gźug ma (3) źig yod nas khyim bdag des bu mo de la ’dis khyim rgud par byas so źes khu tshur daṅ thal lcag dag gis rdeg par byed do || bu mo des smras pa | bdag gis khyim rgud par gyur pa ’di ci las gyur pa ’tshal mod kyi | ’on kyaṅ bdag gis ji ltar rje dag la bsṅags pa ma (4) lags pa brjod par bgyir ruṅ | ñe daga’asa de tshor nas khyim bdag de daṅ khyim bdag gi chuṅ ma de’i gan du soṅ ste | ci nas kyaṅ de gñis skyabs su ’gro ba daṅ bslab pa’i gźi dag la gnas par ’gyur ba de lta de ltar tshul khrims kyi bsṅags pa brjod ciṅ tshul khrims (5) ’chal pa’i bsṅags pa ma yin pa brjod nas | des de gñis skyabs su ’gro ba daṅ bslab pa’i gźi dag la gnas par byas so || khyim bdag de gtum pa | brtun ṅas pa | drag śul che ba yin pas yaṅ bu mo de la brdeg par brtsams pa daṅ | chuṅ mas de la smras pa | (6) rje’i sras gaṅ gi tshe bdag cag las daṅ las kyi rnam par smin pa mi mkhyen pa de’i tshe go rdeg par mdzad mod | da bdag cag dge ba’i bśes gñen ’phags pa ñe dga’ la brten nas las daṅ las kyi rnam par smin pa mkhyen pas ’di ltar ’jig rten ni raṅ gi las kyi ’bras (7) bu la spyod pa lags pas su źig su’i bran lags | bu mo ’di la rdeg par ma mdzad cig | bzaṅ mo khyod zer ba ma ñes so || bu mo tshur śog | khrus gyis la śog śig | bu mo de khrus byas te ’oṅs pa daṅ des de la gos phrugs gcig bskon nas smras pa | bu mo (112b1) dga’ źiṅ las byos śig | bu mo des bsams pa | khyim bdag khyo śug ’di sṅon gtum pa | brtun ṅas pa | drag śul che ba yin te | yaṅ daṅ yaṅ du bdag la khu tshur daṅ | thal lcag dag gis rdeg par byed ciṅ | zas daṅ gos ṅan pa dag sbyin par byed (2) na | da ’di bdag gi pha ma daṅ ’dra bar gyur to sñam nas | yaṅ bsams pa | gaṅ tshun chad nas ’phags pa ñe dga’ khyim du ’jug par brtsams pa de tshun chad nas khyim bdag ’di pha ma daṅ ’dra bar gyur pas bdag gis ’phags pa ñe dga’ la ci źig gi dga’ bar bya sñam (3) nas | des bsams pa | gal te bdag gis ’di la cuṅ źig brkus te dbul du ni khyim bdag ’dis bdag brdeg btsog maṅ po byas te sṅon gyi gnas su bźag par ’gyur ro sñam nas de sdoṅ ciṅ ’dug go || khyim bdag gi chuṅ ma des khyim bdag de la smras pa | rje’i (4) sras mkhyen par mdzod cig | ’phags pa ñe dga’ ni bdag cag gi dge ba’i bśes gñen lags te | ’phags pa ñe daga’asa bdag cag las dri ma can daṅ phral nas skyabs su ’gro ba daṅ bslab pa’i gźi dag la bkod de | yaṅ daṅ yaṅ du bdag cag la chos (5) kyis sdud par byed pas bdag cag gis kyaṅ de la zaṅ ziṅ cuṅ zad kyis bsdu bar bgyi’o || bzaṅ mo de bźin bya’o || ci źig bgyi | de la ras yug chen cig dbul bar bya’o || bu mo des de thos nas bsams pa | bdag gis ’phags pa ñe dga’ la dga’ ba (6) de sbran par bya’o sñam mo || ñe dga’ yaṅ sṅa dro śam thabs bgos lhuṅ bzed daṅ chos gos thogs te mñan yod du bsod sñoms la źugs te mthar gyis bsod sñoms la rgyu ba na khyim der źugs pa daṅ | bu mo des khyim legs par byugs śiṅ phyag dar bor nas des ñe (7) dga’ mthoṅ ba daṅ rkaṅ pa gñis la phyag ’tshal te smras pa | bdag gis ’phags pa ñe dga’ la dgyes pa sbran par bgyi’o || khyim bdag ’di khyod la ras yug chen ’bul bar ’gyur ro || ñe daga’asa bsams pa | sa’i steṅ na ’dod pa’i bdag ñid can gaṅ ji sñed (113a1) pa de dag daṅ bdag mñam par deṅ bu mo ’dis kyaṅ ’phrigs so sñam nas des gśe ste smras pa | bu mo gal te bden par gyur na ni ṅas khyod la gśe ba dag la chugs ma bya’o || ji ste brdzun par gyur na ni brdeg btsog maṅ po byed du bcug ste sṅon gyi (2) gnas ji lta bar gźag par bya’o || ’phags pa spyo ba maṅ du mdzad na bźud cig daṅ khyod ñid kyis mkhyen par ’gyur ro || de bźud nas stan bśams pa ñid la ’dug pa daṅ | khyim bdag de chuṅ ma daṅ bcas pas rkaṅ pa la phyag ’tshal te stan ches dma’ ba blaṅs (3) nas chos mñan pa’i phyir mdun du ’dug go || ñe daga’asa smras pa | khyim bdag kho bo la bskon par bya ba’i ras yug chen gaṅ yin pa de blta’o || de gñis kyis phan tshun gdoṅ du blta bar brtsams te ’di skad ces smras so || ’phags pa bdag cag gis gsaṅ ste smras pa (4) de ’phags pa la sus bgyis | ci ’phags pas gźan gyi sems kyaṅ mkhyen nam | ñe daga’asa smras pa | kho bo lhuṅ bzed du zos śiṅ so lhags pa daṅ | skra dkar por gyur pa yin na kho bo la de tsam yaṅ mi srid dam | khyim bdag des ras yug chen de (5) blaṅs te ñe dga’ la phul ba daṅ | ñe daga’asa ras yug chen de mthoṅ nas lag pa gñis ’dril bar byed | bźin skyur bar byed do || khyim bdag gis smras pa | ’phags pa ci’i slad du phyag gñis ’dril bar mdzad | źal sgyur bar mdzad | ñe daga’asa smras (6) pa | khyim bdag ’di ni khyod la yoṅs su btaṅ ba las byuṅ ba’i bsod nams ni yod na yoṅs su loṅs spyad pa las byuṅ ba’i bsod nams ni med de | ras yug chen ’di ni mchil lham phyi ba’am | skar khuṅ glan par ruṅ ste | ’di ni chos gos kyi gdoṅ la yoṅs su (7) zad pa daṅ mthar thug par ’gyur ro || ’o na ji ltar bgyi | ras yug chen bzaṅ po gźan byin cig | ras yug chen gźan ma mchis so || tshoṅ dus nas ños te byin cig rin ma mchis so || dus thob la byin cig | khyim bdag des chuṅ ma’i gdoṅ du blta bar brtsams (113b1) pa daṅ | chuṅ mas smras pa | rje’i sras bdag cag la ’phags pa ñe daga’asa phan btags kyis ras yug chen ’jol la de la phul cig | khyim bdag de ñe dga’ daṅ lhan cig sraṅ du soṅ nas | tshoṅ khaṅ du phyin pa daṅ | ñe daga’asa bsams pa | tshoṅ pa ’dir rgyal bskyed (2) par bya ste | des na ras yug chen bzaṅ po ster bar ’gyur ro sñam nas ñe daga’asa khyim bdag la smras pa | khyim bdag tshoṅ pa ’di ni gcam bu źig yin pas ’di la ras yug chen bzaṅ po med kyis gźan du ’doṅ ṅo || tshoṅ pa des de thos nas des chen po la ’os pa’i (3) ras yug tshen bstan te smras pa | ’phags pa ras yug chen la gzigs | ras yug chen ’di ni bzaṅ na ’di rin ji tsam ’di daṅ ’di tsam mo || khyim bdag ’di ’jal lo || khyim bdag ’jal lam ’jal lo || dus ji tsam na | dus ’di tsam na’o || tshoṅ pa (4) des khyim bdag de la ras yug chen de byin nas khyim bdag des ñe dga’ la phul ba daṅ | ñe daga’asa khyim bdag a rog gya źes smras nas | khyod sbyin pa ’dis sems kyi rgyan daṅ | sems kyi yo byad daṅ | rnal ’byor gyi tshogs daṅ | don gyi mchog thob pa daṅ | lha (5) daṅ mi rnams kyi gos dag thob par gyur cig ces smras te soṅ ṅo || khyim bdag de loṅs spyod srabs nas | des rin de dus de tsam gyis ’bul bar ma nus nas | tshoṅ pa des khyim bdag de ñi ma la btags pa daṅ de chuṅ bo grogs dag gis mthoṅ nas smras pa | ci khyod (6) źun mar ’thuṅs sam | ’on te rims kyis btab | bu lon pas bzuṅ ste ’dug go || khyod kyi phas kyaṅ bu lon pa yod par ma byas | mes po dag gis kyaṅ ma byas na bu lon pa ga las byuṅ | des smras pa | gaṅ dag śākya ’i bu’i dge sbyoṅ dag la dad par byed pa de (7) dag ’di ltar ’gyur te | ’di ltar gaṅ byin pa de mi len par lhag par sloṅ bar byed do źes zer ba’i skabs de dge sloṅ rnams kyis bcom ldan ’das la gsol to || de nas bcom ldan ’das kyis byuṅ ba ’di daṅ | gleṅ gźi ’di daṅ | skabs ’di la dge sloṅ gi dge ’dun (114a1) bsdu ba mdzad do źes bya ba la sogs pa sṅa ma bźin no || saṅs rgyas bcom ldan ’das rnams ni mkhyen bźin du rmed par mdzad pa ste źes bya ba la sogs pa yaṅ sṅa ma bźin te | saṅs rgyas bcom ldan ’das kyis ñe dga’ la rmas pa | ñe dga’ khyod (2) gaṅ byin pas mi mgu źiṅ lhag pa sloṅ ba bden nam | btsun pa mad do || saṅs rgyas bcom ldan ’das kyis dge sbyoṅ gi tshul ma yin pa rjes su mthun pa ma yin pa | ruṅ ba ma yin pa | tshul daṅ mthun pa ma yin pa de ni rab tu byuṅ bas bya ba ma yin no źes rnam par smad pa (3) mdzad do || de nas bcom ldan ’das kyis rnam graṅs du mas rnam par smad nas dge sloṅ rnams la bka’ stsal pa | dge sloṅ dag de lta bas na phan yon bcu yaṅ dag par gzigs pas ’dul ba la ñan thos rnams kyi bslab pa’i gźi bca’ bar bya ste źes bya ba la sogs pa sṅa ma bźin (4) no || ṅa’i ñan thos rnams kyis ’dul ba la bslab pa’i gźi ’di ltar gdon par bya ste | dge sloṅ gi phyir khyim bdag gam khyim bdag gi chuṅ ma ñe du ma yin pas gos kyi rin dag spags nas bdag gi gos kyi rin ’di dag gis gos ’di daṅ ’di lta bu źig ños la (5) dge sloṅ miṅ ’di źes bya ba ’oṅs pa daṅ de la gos ruṅ ba dus su bskon no sñam pa las | de na gal te dge sloṅ de la sṅar ma bstabs par rnam par rtog pa ’ga’ źig byuṅ ste | bzaṅ po ’dod pa’i phyir khyim bdag gam | khyim bdag gi chuṅ ma ñe du ma yin pa de’i gan du (6) soṅ nas ’di skad ces tshe daṅ ldan pas bdag gi phyir gos kyi rin gaṅ dag spags pa’i gos kyi rin de dag gis tshe daṅ ldan pa gos ’di daṅ ’di lta bu źig ños la bdag la gos ruṅ ba dus su legs par bskon cig ces smras te gos drub na spaṅ ba’i ltuṅ byed do || dge sloṅ (7) gi phyir źes bya ba ni śākya ’i bu ñe dga’ ’am | gźan yaṅ de lta bu gaṅ yin pa’o || khyim bdag gam źes bya ba ni skyes pa’o || khyim bdag gi chuṅ ma źes bya ba ni bud med do || ñe du ma yin pas źes bya ba ni phyi mo daṅ | mes po daṅ | phrugs kyi bdun pa tshun chad ni (114b1) ñe du yin la | de phan chad ni ñe du ma yin no || gos kyi rin dag ces bya ba ni gser ram dṅul lo || gos ’di daṅ ’di lta bu źig ces bya ba ni bdun po bal gos daṅ | śa na’i gos daṅ | zar ma’i gos daṅ | du gu la’i gos daṅ | ras bal gyi gos daṅ | (2) ko tam pa’i gos daṅ | ñi ’og gi gos las gaṅ yaṅ ruṅ ba’o || ños la źes bya ba ni ños te’o || dge sloṅ miṅ ’di źes bya ba ’oṅs daṅ źes bya ba ni śākya ’i bu ñe dga’o || de la gos ruṅ ba dus su bskon no sñam pa las źes bya ba ni loṅs spyad par bzod pa’o || de (3) ni gal te dge sloṅ de la sṅar ma bstabs par źes bya ba ni sṅar mgron du ma bos par ro || rnam par rtog pa ’ga’ źig byuṅ ste źes bya ba ni bsñen bkur byed pa źig byuṅ ste’o || bzaṅ po ’dod pa’i phyir źes bya ba ni rab daṅ mchog gi phyir ro || khyim bdag gam khyim bdag gi (4) chuṅ ma ñe du ma yin pa de’i gan du soṅ nas źes bya ba ni druṅ du soṅ nas so || gos drub na źes bya ba ni gos thob na’o || spaṅ ba’i ltuṅ byed do źes bya ba ni dṅos po de spaṅs nas ltuṅ byed kyi ltuṅ ba bśags par bya ste | des na spaṅ ba’i ltuṅ byed do źes gsuṅs so || (5) de la ltuṅ bar ji ltar ’gyur źe na | rin thaṅ daṅ | kha dog daṅ | khru tshad las te | ji ltar rin thaṅ las źe na | dge sloṅ gis kār ṣā pa ṇa lṅa ri ba’i gos thob pa na de de las lhag par sloṅ na | lhag pa sloṅ ba de la ñes byas su ’gyur la | thob na spaṅ ba’i ltuṅ (6) byed du ’gyur ro || sṅa ma la ni ltuṅ ba med do || kār ṣā pa ṇa lṅa ri ba ji lta ba bźin du kār ṣā pa ṇa bcu rib daṅ | kār ṣā pa ṇa ñi śu ri ba daṅ | kār ṣā pa ṇa lṅa bcu ri ba’i bar gyi gos thob pa na | de de las lhag pa sloṅ na | lhag pa sloṅ ba de la ñes byas su (7) ’gyur la | thob na spaṅ ba’i ltuṅ byed du ’gyur ro || sṅa ma la ni ltuṅ ba med de de ltar rin thaṅ las so || ji ltar kha dog las źe na | dge sloṅ gis gos sṅon po thob pa na | de de las lhag par sloṅ na | lhag pa sloṅ ba de la ñes su ’gyur la | thob na spaṅ ba’i ltuṅ (115a1) byed du ’gyur ro || sṅa ma la ni ltuṅ ba med do || sṅon po ji lta ba de bźin du ser po daṅ | dmar po daṅ | stug po daṅ | srab mo thob na de de las lhag pa sloṅ ba na | lhag pa sloṅ ba de la ñes byas su ’gyur la | thob na spaṅ ba’i ltuṅ byed du (2) ’gyur ro || sṅa ma la ni ltuṅ ba med de | de ltar kha dog las so || ji ltar khru tshad las źen | dge sloṅ gis gos khru lṅa pa thob pa na | de de las lhag pa sloṅ na | lhag pa sloṅ ba de la ñes byas su ’gyur la | thob na spaṅ ba’i ltuṅ byed du ’gyur ro || sṅa ma la (3) ni ltuṅ ba med do || khru lṅa pa ji lta ba de bźin du khru bcu pa daṅ | khru ñi śu pa daṅ | khru lṅa bcu pa’i bar gyi gos thob na de de las lhag pa sloṅ na | lhag pa sloṅ ba de la ñes byas su ’gyur la | thob na spaṅ ba’i ltuṅ byed du ’gyur te | de ltar khru tshad las so || dge (4) sloṅ gi gos spaṅ bar gyur na de ma spaṅs śiṅ bral bar ma byas la ltuṅ ba ma bśags par gźan źig rñed na de yaṅ sṅa ma’i rgyud kyis spaṅ bar ’gyur ro || dge sloṅ gi gos spaṅ bar gyur na de spaṅs śiṅ bral bar ma byas la ltuṅ ba ma bśags par gźan źig rñed na (5) de yaṅ sṅa ma’i rgyud kyis spaṅ bar ’gyur ro || dge sloṅ gi gos spaṅ bar gyur na de spaṅs śiṅ bral bar byas la ltuṅ ba ma bśags par gźan źig rñed na de yaṅ sṅa ma’i rgyud kyis spaṅ bar ’gyur ro || dge sloṅ gi gos spaṅ bar gyur na de spaṅs śiṅ bral bar byas la (6) ltuṅ ba bśags nas gźan źig rñed na de la ltuṅ ba med do || de bźin du dge sloṅ gi gos spaṅ bar gyur na ji srid du dṅos po de ma bśags śiṅ so sor ma bśags par lhuṅ bzed dam | chos gos sam | dra ba’am | phor bu’am | ska rags sam | dge sbyoṅ (7) gi ’tsho ba’i yo byad gaṅ yaṅ ruṅ ba ñe bar ’jog na de yaṅ sṅa ma’i rgyud kyis spaṅ bar ’gyur ro || kha tshar sloṅ ba na lhan pa thob pa daṅ | lhan pa sloṅ ba na ras yug phran nam ras yug chen thob pa la ltuṅ ba med do || las daṅ po pa daṅ | smyos pa daṅ | sems (115b1) ’khrugs pa daṅ | tshor bdag gis ñen pa la ltuṅ ba med do || spags pa las lhag pa sloṅ ba’i spaṅ ba ste brgyad pa rdzogs s+ho || ||

.