You are here: BP HOME > PT > Khuddakanikāya: Vimānavatthu > fulltext
Khuddakanikāya: Vimānavatthu

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
Search-help
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionItthivimāna
Click to Expand/Collapse OptionPurisavimāna
(077) 2 PURISAVIMĀNA 
V-MAHĀRATHAVAGGA 
51 Maṇḍūkadevaputtavimānavatthu 
Vv_V,1[=51].1 Ko me vandati pādāni iddhiyā yasasā jalaṃ abhikkantena vaṇṇena sabbā obhāsayaṃ disā ti. || 852 || 
Vv_V,1[=51].2 Maṇḍūko 'haṃ pure āsiṃ udake vārigocaro tava dhammaṃ suṇantassa avadhī vacchapālako. || 853 || 
Vv_V,1[=51].3 Muhuttaṃ cittappasādassa iddhiṃ passa yasañ ca me ānubhāvañ ca me passa vaṇṇaṃ passa jutiñ ca me: || 854 || 
Vv_V,1[=51].4 Ye ca te dīgham addhānaṃ dhammaṃ assosuṃ Gotama pattā te acalaṭṭhānaṃ yattha gantvā na socare ti. || 855 || 
Maṇḍūkadevaputtavimānaṃ 
52 Revatīvimānavatthu 
Vv_V,2[=52].1 Cirappavāsiṃ purisam dūrato sotthim āgataṃ ñātimittā suhajjā ca abhinandanti āgataṃ. || 856 || 
(078) Vv_V,2[=52].2 Tath’ eva katapuññam pi asmā lokā paraṃ gataṃ puññāni paṭigaṇhanti piyaṃ ñātī va āgataṃ. || 857 || 
Vv_V,2[=52].3 Uṭṭhehi Revate supāpadhamme āparutaṃ dvāraṃ adānasīle nessāma taṃ yattha thunanti duggatā samappitā nerayikā dukkhenā ti. || 858 || 
Vv_V,2[=52].4 Icc eva vatvāna Yamassa dūtā te dve yakkhā lohitakkhā brahantā paccekabāhāsu gahetvā Revatiṃ pakkāmayuṃ devagaṇassa santike. || 859 || 
Vv_V,2[=52].5 Ādiccavaṇṇaṃ ruciraṃ pabhassaraṃ vyamhaṃ subhaṃ kañcanajālachannaṃ kass’ etam ākiṇṇajanaṃ vimānaṃ suriyassa raṃsī-r-iva jotamānaṃ. || 860 || 
Vv_V,2[=52].6 Nārīgaṇā candanasāralittā ubhato vimānaṃ upasobhayanti taṃ dissati suriyasamānavaṇṇaṃ ko modati saggappatto vimāne ti. || 861 || 
Vv_V,2[=52].7 Bārāṇasiyaṃ Nandiyo nāmāsi upāsako amaccharī dānapatī vadaññū; tass’ etam ākiṇṇajanaṃ vimānaṃ suriyassa raṃsī-r-iva jotamānaṃ. || 862 || 
Vv_V,2[=52].8 Nārīgaṇā candanasāralittā ubhato vimānaṃ upasobhayanti taṃ dissati suriyasamānavaṇṇaṃ so modati saggappatto vimāne ti. || 863 || 
Vv_V,2[=52].9 Nandiyassāhaṃ bhariyā agārinī sabbakulassa issarā bhattu vimāne ramissāmi dān’ ahaṃ na patthaye nirayaṃ dassanāyā ti. || 864 || 
Vv_V,2[=52].10 Eso te nirayo supāpadhamme puññaṃ tayā akataṃ jīvaloke na hi maccharī rosako pāpadhammo saggūpagānaṃ labhati sahavyatan ti. || 865 || 
Vv_V,2[=52].11 Kin nu gūthañ ca muttañ ca asucī paṭidissati duggandhaṃ kim idaṃ mīḷhaṃ kim etaṃ upavāyatī ti. || 866 || 
Vv_V,2[=52].12 Esa Saṃsavako nāma gambhīro sataporiso yattha vassasahassāni tuvaṃ paccasi Revate ti. || 867 || 
(079) Vv_V,2[=52].13 Kin nu kāyena vācāya manasā dukkataṃ kataṃ kena Saṃsavako laddho gambhīro sataporiso ti. || 868 || 
Vv_V,2[=52].14 Samaṇe brāhmaṇe cāpi aññe vā pi vanibbake musāvādena vañcesi taṃ pāpaṃ pakataṃ tayā. || 869 || 
Vv_V,2[=52].15 Tena Saṃsavako laddho gambhīro sataporiso tattha vassasahassāni tuvaṃ paccasi Revate. || 870 || 
Vv_V,2[=52].16 Hatthe pi chindanti atho pi pāde kaṇṇe pi chindanti atho pi nāsaṃ atho pi kākoḷagaṇā samecca saṅgamma khādanti viphandamānan ti. || 871 || 
Vv_V,2[=52].17 Sādhu kho maṃ paṭinetha kāhāmi kusalaṃ bahuṃ dānena samacariyāya saññamena damena ca yaṃ katvā sukhitā honti na ca pacchānutappare ti. || 872 || 
Vv_V,2[=52].18 Pure tvaṃ pamajjitvā idāni paridevasi sayaṃ katānaṃ kammānaṃ vipākaṃ anubhossasī ti. || 873 || 
Vv_V,2[=52].19 Ko devalokato manussalokaṃ gantvāna puṭṭho me evaṃ vadeyya: 
nikkhittadaṇḍesu dadātha dānaṃ acchādanaṃ sayanam ath’ annapānaṃ na hi maccharī rosako pāpadhammo saggūpagānaṃ labhati sahavyatan ti. || 874 || 
Vv_V,2[=52].20 Sāhaṃ nūna ito gantvā yoniṃ laddhāna mānusiṃ vadaññū sīlasampannā kāhāmi kusalaṃ bahuṃ dānena samacariyāya saññamena damena ca. || 875 || 
Vv_V,2[=52].21 Ārāmāni ca ropissaṃ dugge saṅkamanāni ca papañ ca udapānañ ca vippasannena cetasā. || 876 || 
Vv_V,2[=52].22 Cātuddasiṃ pañcadasiṃ yā ca pakkhassa aṭṭhamī pāṭihāriyapakkhañ ca aṭṭhaṅgasusamāgataṃ || 877 || 
Vv_V,2[=52].23 Uposathaṃ upavasissaṃ sadā sīlesu saṃvutā na ca dāne pamajjissaṃ sāmaṃ diṭṭhaṃ idaṃ mayā ti. || 878 || 
Vv_V,2[=52].24 Icc evaṃ vippalapantiṃ phandamānaṃ tato tato khipiṃsu niraye ghore uddhapādaṃ avaṃsiraṃ. || 879 || 
Vv_V,2[=52].25 Ahaṃ pure maccharinī ahosiṃ paribhāsikā sumaṇabrāhmaṇānaṃ vitathena sāmikaṃ vañcayitvā paccām’ ahaṃ niraye ghorarūpe ti. || 880 || 
Revatīvimānaṃ 
(080) 53 Chattamāṇavakavimānavatthu 
Vv_V,3[=53].1 Yo vadataṃ pavaro manujesu Sakyamunī bhagavā katakicco pāragato balaviriya-samaṅgī taṃ sugataṃ saraṇattham upehi. || 881 || 
Vv_V,3[=53].2 Rāgavirāgam anejam asokaṃ dhammam asaṅkhatam appaṭikūlaṃ madhuram imaṃ paguṇaṃ suvibhattaṃ dhammam imaṃ saraṇattham upehi. || 882 || 
(081) Vv_V,3[=53].3 Yattha ca dinnamahapphalam āhu catusu sucīsu purisayugesu aṭṭha ca puggaladhammadasā te saṅgham imaṃ saraṇattham upehi. || 883 || 
Vv_V,3[=53].4 Na tathā tapati nabhasmiṃ suriyo cando ca na bhāsati na phusso yathātulam idaṃ mahappabhāsaṃ ko nu tvaṃ Tidivā mahiṃ upāgā. || 884 || 
Vv_V,3[=53].5 Chindati ca raṃsi pabhaṅkarassa sādhikavīsativojanāni ābhā rattim pi ca yathā divaṃ karoti parisuddhaṃ vimalaṃ subhaṃ vimānaṃ. || 885 || 
Vv_V,3[=53].6 Bahupadumavicitrapuṇḍarīkaṃ vokiṇṇaṃ kusumehi nekacittaṃ arajavirajahemajālacchannaṃ ākāse tapati yathā pi suriyo. || 886 || 
Vv_V,3[=53].7 Rattambarapītavāsasāhi agarupiyaṅgucandanussadāhi kañcanatanusannibhattacāhi paripūraṃ gaganaṃ va tārakāhi. || 887 || 
Vv_V,3[=53].8 Naranāriyo bahuk’ ettha nekavaṇṇā kusumavibhūsitābharaṇ’ ettha sumanā anilapamuñcitā pavanti surabhiṃ. 
tapanīyavitatā suvaṇṇacchādanā. || 888 || 
Vv_V,3[=53].9 Kissa saṃyamassa ayaṃ vipāko kenāsi kammaphalen’ idhūpapanno yathā ca te adhigatam idaṃ vimānaṃ tad anupadaṃ avacāsi iṅgha puṭṭho ti. || 889 || 
Vv_V,3[=53].10 Yam idha pathe samecca māṇavena satthānusāsi anukampamāno tava ratanavarassa dhammaṃ sutvā karissāmī ti ca bravittha Chatto, || 890 || 
Vv_V,3[=53].11 Jinavarapavaraṃ upemi saraṇaṃ dhammañ cāpi tath’ eva bhikkhusaṅghaṃ, 
no ti paṭhamaṃ avocāhaṃ bhante pacchā te vacanaṃ tath’ ev’ akāsiṃ. || 891 || 
Vv_V,3[=53].12 Mā ca pāṇavadhaṃ vividhaṃ carassu asuciṃ na hi pāṇesu asaññataṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā-no ti paṭhamaṃ avocāhaṃ bhante pacchā te vacanaṃ tath’ ev’ akāsiṃ. || 892 || 
(082) Vv_V,3[=53].13 Mā ca parajanassa rakkhitam pi ādātabbam amaññittha adinnaṃ no ti paṭhamaṃ avocāhaṃ bhante pacchā te vacanaṃ tath’ ev’ akāsiṃ. || 893 || 
Vv_V,3[=53].14 Mā ca parajanassa rakkhitāyo parabhariyā agamā anariyam etaṃ no ti paṭhamaṃ avocāhaṃ bhante pacchā te vacanaṃ tath’ ev’ akāsiṃ. || 894 || 
Vv_V,3[=53].15 Mā ca vitathaṃ aññathā abhāṇi na hi musāvādaṃ avaṇṇayiṃsu sapaññā no ti paṭhamaṃ avocāhaṃ bhante pacchā te vacanaṃ tath’ ev’ akāsiṃ. || 895 || 
Vv_V,3[=53].16 Yena ca purisassa apeti saññā taṃ majjaṃ parivajjayassu sabbaṃ no ti paṭhamaṃ avocāhaṃ bhante pacchā te vacanaṃ tath’ ev’ akāsiṃ. || 896 || 
Vv_V,3[=53].17 Svāhaṃ idha pañca sikkhā karitvā paṭipajjitvā tathāgatassa dhamme dvepatham agamāsiṃ coramajjhe te maṃ tattha vadhiṃsu bhogahetu. || 897 || 
Vv_V,3[=53].18 Ettakam idaṃ anussarāmi kusalaṃ tato paraṃ na me vijjati aññaṃ tena sucaritena kammunāhaṃ upapanno Tidivesu kāmakāmī. || 898 || 
Vv_V,3[=53].19 Passa khaṇamuhuttasaññamassa anudhammapaṭipattiyā vipākaṃ jalam iva yasasā samekkhamānā bahukā maṃ pihayanti hīnakāmā. || 899 || 
Vv_V,3[=53].20 Passa katipayāya desanāya sugatiñ c’ amhi gato sukhañ ca patto ye ca te satataṃ suṇanti dhammaṃ maññe te amataṃ phusanti khemaṃ. || 900 || 
Vv_V,3[=53].21 Appakam pi kataṃ mahāvipākaṃ vipulaṃ hoti tathāgatassa dhamme passa katapuññatāya Chatto obhāseti paṭhaviṃ yathā pi suriyo. || 901 || 
Vv_V,3[=53].22 Kim idaṃ kusalaṃ ācarema icc eke hi samecca mantayanti te mayaṃ punar eva laddha mānusattaṃ paṭipannā viharemu sīlavanto. || 902 || 
(083) Vv_V,3[=53].23 Bahukāro m’ anukampako ca satthā iti me sati agamā divādivassa svāhaṃ upagato 'mhi saccanāmaṃ anukampassu puna pi suṇemu dhammaṃ. || 903 || 
Vv_V,3[=53].24 Ye 'dha pajahanti kāmarāgaṃ bhavarāgānusayañ ca pahāya mohaṃ na ca te puna upenti gabbhaseyyaṃ parinibbānagatā hi sītibhūtā ti. || 904 || 
Chattamāṇavakavimānaṃ 
(084) 54 Kakkaṭarasadāyakavimānavatthu 
Vv_V,4[=54].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato dvāvasayojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 905 || 
(085) Vv_V,4[=54].2 Tatth’ acchasi pivasi khādasī ca dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū dibbā rasā kāmaguṇ’ ettha pañca nāriyo ca naccanti suvaṇṇachannā. || 906 || 
Vv_V,4[=54].3 Kena t’ etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 907 || 
Vv_V,4[=54].4 Pucchāmi taṃ deva mahānubhāva manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 908 || 
Vv_V,4[=54].5 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 909 || 
Vv_V,4[=54].6 Satisamuppādakaro dvāre kakkaṭako ṭhito niṭṭhito jātarūpassa sobhati dasapādako. || 910 || 
Vv_V,4[=54].7 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 911 || 
Vv_V,4[=54].8 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 912 || 
Kakkaṭarasadāyaka-vimānaṃ 
(086) Anantaraṃ pañcavimānaṃ yathā Kakkaṭarasadāyakavimānaṃ tathā vitthāretabbaṃ. 
55 Dvārapālakavimānavatthu 
[Verses 1-5 and 7-8 of No. 54 are repeated in Nos.55-59 though they do not always bear the same numbers as in No. 54. The repeated verses are not reproduced here.) 
Vv_V,5[=55].6 Dibbaṃ mamaṃ vassasahassam āyu vācābhigītaṃ manasā pavattitaṃ ettāvatā ṭhassati puññakammo dibbehi kāmehi samaṅgibhūto. || 918 || 
Vv_V,5[=55].7-8 As in No. 54 || 919-920 || 
Dvārapālakavimānaṃ 
56 Karaṇīyavimānavatthu 
Vv_V,6[=56].1-5 As in No. 54 || 921-925 || 
Vv_V,6[=56].6 Karaṇīyāni puññāni paṇḍitena vijānatā sammaggatesu buddhesu yattha dinnaṃ mahapphalaṃ. || 926 || 
Vv_V,6[=56].7 Atthāya vata me buddho araññā gāmam āgato tattha cittaṃ pasādetvā Tāvatiṃsūpago ahaṃ. || 927 || 
Vv_V,6[=56].8-9 The same as No. 54,7-8 || 928-929 || 
Karaṇīyavimānaṃ 
57 Dutiyakaraṇīyavimānavatthu 
Vv_V,7[=57].1-5 As in No. 54 || 930-934 || 
Vv_V,7[=57].6 Karaṇīyāni puññāni paṇḍitena vijānatā sammaggatesu bhikkhūsu yattha dinnaṃ mahapphalaṃ. || 935 || 
Vv_V,7[=57].7 Atthāya vata me bhikkhū araññā gāmam āgatā tattha cittaṃ pasādetvā Tāvatiṃsūpago ahaṃ. || 936 || 
(087) Vv_V,7[=57].8-9 The same as No. 54,7-8 || 937-938 || 
Dutiyakaraṇīyavimānaṃ 
58 Sūcivimānavatthu 
Vv_V,8[=58].1-5 As in No. 54 || 939-943 || 
Vv_V,8[=58].6 Yaṃ dadāti na taṃ hoti yañ c’ eva dajjā tañ c’ eva seyyo sūci dinnā sūcim eva seyyo. || 944 || 
Vv_V,8[=58].7-8 As in No. 54 || 945-946 || 
Sūcivimānaṃ 
59 Dutiyasūcivimānavatthu 
Vv_V,9[=59].1-5 As in No. 54 || 947-951 || 
Vv_V,9[=59].6 Ahaṃ manussesu manussabhūto purimāya jātiyā manussaloke addasaṃ virajaṃ bhikkhuṃ vippasannam anāvilaṃ tassa adās’ ahaṃ sūciṃ pasanno sehi pāṇihi. || 952 || 
Vv_V,9[=59].7-8 As in No. 54 || 953-954 || 
Dutiyasūcivimānaṃ 
(088) 60 Nāgavimānavatthu 
Vv_V,10[=60].1 Susukkakhandhaṃ abhiruyha nāgaṃ ākācinaṃ dantiṃ baliṃ mahājavaṃ āruyha gajavaraṃ sukappitaṃ idhāgamā vehāsayam antalikkhe. || 955 || 
Vv_V,10[=60].2 Nāgassa dantesu duvesu nimmitā acchodikā paduminiyo suphullā padumesu ca turiyagaṇā pavajjare imā ca naccanti manoharāyo. || 956 || 
Vv_V,10[=60].3 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 957 || 
Vv_V,10[=60].4 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 958 || 
Vv_V,10[=60].5 Aṭṭh’ eva muttapupphāni Kassapassa mahesino thūpasmiṃ abhiropesiṃ pasanno sehi pāṇihi. || 959 || 
Vv_V,10[=60].6 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 960 || 
Vv_V,10[=60].7 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 961 || 
Nāgavimānaṃ 
(089) 61 Dutiyanāgavimānavatthu 
Vv_V,11[=61].1 Mahantaṃ nāgaṃ abhiruyha sabbasetaṃ gajuttamaṃ vanā vanaṃ anupariyāsi nārīgaṇapurakkhato obhāsento disā sabbā osadhī viya tārakā. || 962 || 
Vv_V,11[=61].2 Kena t’ etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 963 || 
Vv_V,11[=61].3 Pucchāmi taṃ deva mahānubhāva manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 964 || 
Vv_V,11[=61].4 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 965 || 
Vv_V,11[=61].5 Ahaṃ manussesu manussabhūto upāsako cakkhumato ahosiṃ pāṇātipātā virato ahosiṃ loke adinnaṃ parivajjayissaṃ. || 966 || 
Vv_V,11[=61].6 Amajjapo na ca musā abhāṇiṃ sakena dārena ca tuṭṭho ahosiṃ annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 967 || 
Vv_V,11[=61].7 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 968 || 
Vv_V,11[=61].8 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 969 || 
Dutiyanāgavimānaṃ 
(090) 62 Tatiyanāgavimānavatthu 
Vv_V,12[=62].1 Ko nu dibbena yānena sabbasetena hatthinā turiyatāḷitanigghoso antalikkhe mahīyati. || 970 || 
Vv_V,12[=62].2 Devatā nu 'si gandhabbo ādu Sakko purindado ajānantā taṃ pucchāma kathaṃ jānemu taṃ mayan ti. || 971 || 
Vv_V,12[=62].3 N’ amhi devo na gandhabbo nāpi Sakko purindado Sudhammā nāma ye devā tesaṃ aññataro ahan ti. || 972 || 
Vv_V,12[=62].4 Pucchāma devaṃ Sudhammaṃ puthuṃ katvāna añjaliṃ kiṃ katvā mānuse kammaṃ Sudhammaṃ upapajjatī ti. || 973 || 
Vv_V,12[=62].5 Ucchāgāraṃ tīṇāgāraṃ vatthāgārañ ca yo dade tiṇṇam aññataraṃ datvā Sudhammaṃ upapajjatī ti. || 974 || 
Tatiyanāgavimānaṃ 
63 Cūḷarathavimānavatthu 
Vv_V,13[=63].1 Daḷhadhammā nisārassa dhanuṃ olubbha tiṭṭhasi khattiyo nu 'si rājañño ādu luddo vane caro ti. || 975 || 
Vv_V,13[=63].2 Assakādhipatissāhaṃ bhante putto vane caro nāmaṃ me bhikkhu te brūmi Sujāto iti maṃ vidū. || 976 || 
Vv_V,13[=63].3 Mige gavesamāno 'haṃ ogāhanto brahāvanaṃ migaṃ tañ c’ eva nāddakkhiṃ tañ ca disvā ṭhito ahan ti. || 977 || 
(091) Vv_V,13[=63].4 Svāgataṃ te mahāpuñña atho te adurāgataṃ etto udakam ādāya pāde pakkhālayassu te. || 978 || 
Vv_V,13[=63].5 Idam pi pāniyaṃ sītaṃ ābhataṃ girigabbharā rājaputta tato pītvā santhatasmiṃ upāvisā ti. || 979 || 
Vv_V,13[=63].6 Kalyāṇī vata te vācā savaṇīyā mahāmuni nelā atthavatī vaggu mantā atthañ ca bhāsasi. || 980 || 
Vv_V,13[=63].7 Kā te rati vane viharato isinisabha vadehi puṭṭho tava vacanapathaṃ nisāmayitvā atthadhammapadaṃ samācaremase ti. || 981 || 
Vv_V,13[=63].8 Ahiṃsā sabbapāṇīnaṃ kumār’ amhāka ruccati theyyā ca aticārā ca majjapānā ca ārati, || 982 || 
Vv_V,13[=63].9 Ārati samacariyā ca bāhusaccaṃ kataññutā diṭṭh’ eva dhamme pāsaṃsā dhammā ete pasaṃsiyā ti. || 983 || 
Vv_V,13[=63].10 Santike maraṇaṃ tuyhaṃ oraṃ māsehi pañcahi rājaputta vijānāhi attānaṃ parimocayā ti. || 984 || 
Vv_V,13[=63].11 Katamaṃ svāhaṃ janapadaṃ gantvā kiṃ kammaṃ kiñ ca porisaṃ kāya vā pana vijjāya bhaveyyaṃ ajarāmaro ti. || 985 || 
Vv_V,13[=63].12 Na vijjate so padeso kammaṃ vijjā ca porisaṃ yattha gantvā bhave macco rājaputtājarāmaro. || 986 || 
Vv_V,13[=63].13 Mahaddhanā mahābhogā raṭṭhavanto pi khattiyā pahūtadhanadhaññāse te pi na ajarāmarā. || 987 || 
Vv_V,13[=63].14 Yadi te sutā Andhakaveṇhuputtā sūrā vīrā vikkantappahārino te pi āyukkhayaṃ pattā viddhastā sassatī samā. || 988 || 
Vv_V,13[=63].15 Khattiyā brāhmaṇā vessā suddā caṇḍālapukkusā ete c’ aññe ca jātiyā te pi na ajarāmarā. || 989 || 
Vv_V,13[=63].16 Ye mantaṃ parivattenti chaḷaṅgaṃ brahmacintitaṃ ete c’ aññe ca vijjāya te pi no ajarāmarā. || 990 || 
Vv_V,13[=63].17 Isayo cāpi ye santā saññatattā tapassino sarīraṃ te pi kālena vijahanti tapassino. || 991 || 
(092) Vv_V,13[=63].18 Bhāvitattā pi arahanto katakiccā anāsavā nikkhipanti imaṃ dehaṃ puññapāpaparikkhayā ti. || 992 || 
Vv_V,13[=63].19 Subhāsitā atthavatī gāthāyo te mahāmuni nijjhatto 'mhi subhaṭṭhena tvañ ca me saraṇaṃ bhavā ti. || 993 || 
Vv_V,13[=63].20 Mā maṃ tvaṃ saraṇaṃ gaccha tam eva saraṇaṃ vaja Sakyaputtaṃ mahāvīraṃ yam ahaṃ saraṇaṃ gato ti. || 994 || 
Vv_V,13[=63].21 Katarasmiṃ so janapade satthā tumhāka mārisa aham pi daṭṭhuṃ gacchissaṃ jinaṃ appaṭipuggalan ti. || 995 || 
Vv_V,13[=63].22 Puratthimasmiṃ janapade Okkākakulasambhavo satthāsi purisājañño so ca kho parinibbuto ti. || 996 || 
Vv_V,13[=63].23 Sace hi buddho tiṭṭheyya satthā tumhāka mārisa yojanāni sahassāni gaccheyyaṃ payirupāsituṃ. || 997 || 
Vv_V,13[=63].24 Yato ca kho36 {parinibbuto} satthā tumhāka mārisa nibbutam pi mahāvīraṃ gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ. || 998 || 
Vv_V,13[=63].25 Upemi saraṇaṃ buddhaṃ dhammañ cāpi anuttaraṃ saṅghañ ca naradevassa gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ. || 999 || 
Vv_V,13[=63].26 Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ loke adinnaṃ parivajjayāmi amajjapo no ca musā bhaṇāmi sakena dārena ca homi tuṭṭho ti. || 1000 || 
Vv_V,13[=63].27 Sahassaraṃsīva yathā mahappabho disaṃ yathā bhāti nabhe anukkamaṃ tathappakāro tav’ ayaṃ mahāratho samantato yojanasatta-m-āyato. || 1001 || 
Vv_V,13[=63].28 Suvaṇṇapaṭṭehi samantam otthaṭo ur’ assa muttāhi maṇīhi cittito lekhā suvaṇṇassa ca rūpiyassa ca sobhanti veḷuriyamayā sunimmitā. || 1002 || 
Vv_V,13[=63].29 Sīsañ c’ idaṃ veḷuriyassa nimmitaṃ yugañ c’ idaṃ lohitakāya cittitaṃ yuttā suvaṇṇassa ca rūpiyassa ca sobhanti assā ca p’ ime manojavā. || 1003 || 
Vv_V,13[=63].30 So tiṭṭhasi hemarathe adhiṭṭhito devānam indo va sahassavāhano pucchāmi tāhaṃ yasavanta kovidaṃ kathaṃ tayā laddho ayaṃ uḷāro ti. || 1004 || 
(093) Vv_V,13[=63].31 Sujāto nām’ ahaṃ bhante rājaputto pure ahuṃ tvañ ca maṃ anukampāya saññamasmiṃ nivesayi. || 1005 || 
Vv_V,13[=63].32 Khīṇāyukañ ca maṃ ñatvā sarīraṃ pādāsi satthuno: 
imaṃ Sujāta pūjehi taṃ te atthāya hehiti. || 1006 || 
Vv_V,13[=63].33 Tāhaṃ gandhehi mālehi pūjayitvā samuyyuto pahāya mānusaṃ dehaṃ upapanno 'mhi Nandanaṃ. || 1007 || 
Vv_V,13[=63].34 Nandanopavane ramme nānādijagaṇāyute ramāmi naccagītehi accharāhi purakkhato ti. || 1008 || 
Cūḷarathavimānaṃ 
(094) 64 Mahārathavimānavatthu 
Vv_V,14[=64].1 Sahassayuttaṃ hayavāhanaṃ subhaṃ āruyh’ imaṃ sandanaṃ nekacittaṃ uyyānabhūmiṃ abhito anukkamaṃ purindado bhūtapatīva Vāsavo. || 1009 || 
Vv_V,14[=64].2 Sovaṇṇamayā te rathakubbarā ubho thalehi aṃsehi atīva saṅgatā sujātagumbā naravīraniṭṭhitā virocatī paṇṇarase va cando. || 1010 || 
Vv_V,14[=64].3 Suvaṇṇajālāvatato ratho ayaṃ bahūhi nānāratanehi cittito sunandighoso ca subhassaro ca virocatī cāmarahatthabāhuhi. || 1011 || 
Vv_V,14[=64].4 Imā ca nābhyo manasābhinimmitā rathassa pādantaramajjhabhūsitā imā ca nābhyo satarājicittitā sateratā vijju-12r-iva ppabhāsare. || 1012 || 
Vv_V,14[=64].5 Anekacittāvatato ratho ayaṃ puthū ca nemī ca sahassaraṃsiko tesaṃ saro suyyati vaggurūpo pañcaṅgikaṃ turiyam iva ppavāditaṃ. || 1013 || 
(095) Vv_V,14[=64].6 Sirasmiṃ cittaṃ maṇicandakappitaṃ sadā visuddhaṃ ruciraṃ pabhassaraṃ suvaṇṇarājīhi atīva saṅgataṃ veḷuriyarājiva atīva sobhati. || 1014 || 
Vv_V,14[=64].7 Ime ca vāḷī maṇicandakappitā ārohakambū sujavā brahūpamā brahā mahantā balino mahājavā mano tav’ aññāya tath’ eva siṃsare. || 1015 || 
Vv_V,14[=64].8 Ime ca sabbe sahitā catukkamā mano tav’ aññāya tath’ eva siṃsare samaṃ vahantā mudukā anuddhatā āmodamānā turagānam uttamā. || 1016 || 
Vv_V,14[=64].9 Dhunanti vagganti patanti c’ ambare abbhuddhunantā sukate pilandhane tesaṃ saro suyyati vaggurūpo pañcaṅgikaṃ turiyam iva ppavāditaṃ. || 1017 || 
Vv_V,14[=64].10 Rathassa ghoso apilandhanāna ca khurassa nādo abhihiṃsanāya ca ghoso suvaggū samitassa suyyati gandhabbaturiyāni vicitrasaṃvane. || 1018 || 
Vv_V,14[=64].11 Rathe ṭhitā tā migamandalocanā āḷārapamhā hasitā piyaṃvadā veḷuriyajālāvatatā tanucchavā sad’ eva gandhabbasuraggapūjitā. || 1019 || 
Vv_V,14[=64].12 Tā rattarattambarapītavāsasā visālanettā abhirattalocanā kule sujātā sutanū sucimhitā rathe ṭhitā pañjalikā upaṭṭhitā. || 1020 || 
Vv_V,14[=64].13 Tā kambukāyuradharā suvāsasā sumajjhimā ūruthan’ ūpapannā vaṭṭ’ aṅgulīyo sumukhā sudassanā rathe ṭhitā pañjalikā upaṭṭhitā. || 1021 || 
Vv_V,14[=64].14 Aññā suveṇī susu missakesiyo samaṃ vibhattāhi pabhassarāhi ca anubbatā tā tava mānase ratā rathe ṭhitā pañjalikā upaṭṭhitā. || 1022 || 
Vv_V,14[=64].15 Āveḷiniyo padumuppalacchadā alaṅkatā candanasāravāsitā anubbatā tā tava mānase ratā rathe ṭhitā pañjalikā upaṭṭhitā. || 1023 || 
(096) Vv_V,14[=64].16 Tā māliniyo padumuppalacchadā alaṅkatā candanasāravāsitā anubbatā tā tava mānase ratā rathe ṭhitā pañjalikā upaṭṭhitā. || 1024 || 
Vv_V,14[=64].17 Kaṇṭhesu te yāni pilandhanāni hatthesu pādesu tath’ eva sīse obhāsayantī dasa sabbaso disā abbhuddayaṃ sāradiko va bhānumā. || 1025 || 
Vv_V,14[=64].18 Vātassa vegena ca sampakampitā bhujesu mālā apilandhanāni ca muñcanti ghosaṃ ruciraṃ suciṃ subhaṃ sabbehi viññūhi sutabbarūpaṃ. || 1026 || 
Vv_V,14[=64].19 Uyyānabhūmyā ca duvaddhato ṭhitā rathā ca nāgā turiyāni ca ssaro tam eva devinda pamodayanti vīṇā yathā pokkharapattabāhuhi. || 1027 || 
Vv_V,14[=64].20 Imāsu vīṇāsu bahūsu vaggusu manuññarūpāsu hadayeritaṃ pati pavajjamānāsu atīva accharā bhamanti kaññā padumesu sikkhitā. || 1028 || 
Vv_V,14[=64].21 Yadā ca gītāni ca vāditāni ca naccāni cemāni samenti ekato ath’ ettha naccanti ath’ ettha accharā obhāsayantī dubhato varitthiyo. || 1029 || 
Vv_V,14[=64].22 So modasi turiyagaṇappabodhano mahīyamāno vajirāvudho-r-iva imāsu vīṇāsu bahūsu vaggusu manuññarūpāsu hadayeritaṃ pati. || 1030 || 
Vv_V,14[=64].23 Kiṃ tvaṃ pure kammam akāsi attanā manussabhūto purimāya jātiyā uposathaṃ kaṃ vā tuvaṃ upāvasi kaṃ dhammacariyaṃ vatam ābhirocayi. || 1031 || 
Vv_V,14[=64].24 Na-y-idaṃ appassa katassa kammuno pubbe suciṇṇassa uposathassa vā iddhānubhāvo vipulo ayaṃ tava yaṃ devasaṅghaṃ abhirocase bhusaṃ. || 1032 || 
Vv_V,14[=64].25 Dānassa te idaṃ phalaṃ atho sīlassa vā pana atho añjalikammassa taṃ me akkhāhi pucchito ti. || 1033 || 
(097) Vv_V,14[=64].26 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalan ti. || 1034 || 
Vv_V,14[=64].27 Jitindriyaṃ buddham anomanikkamaṃ naruttamaṃ Kassapam aggapuggalaṃ avāpurantaṃ amatassa dvāraṃ devātidevaṃ satapuññalakkhaṇaṃ, || 1035 || 
Vv_V,14[=64].28 Tam addasaṃ kuñjaram oghatiṇṇaṃ suvaṇṇasiṅgīnadabimbasādisaṃ disvāna taṃ khippam ahuṃ sucīmano tam eva disvāna subhāsitaddhajaṃ. || 1036 || 
Vv_V,14[=64].29 Tamh’ annapānaṃ athavā pi cīvaraṃ suciṃ paṇitaṃ rasasā upetaṃ pupphābhikiṇṇamhi sake nivesane patiṭṭhapesiṃ sa asaṅgamānaso. || 1037 || 
Vv_V,14[=64].30 Tam annapānena ca cīvarena ca khajjena bhojjena ca sāyanena ca santappayitvā dvipadānam uttamaṃ. 
so saggaso devapure ramām’ ahaṃ. || 1038 || 
Vv_V,14[=64].31 Eten’ upāyena imaṃ niraggaḷaṃ yaññaṃ yajitvā tividhaṃ visuddhaṃ pahāy’ ahaṃ mānusakaṃ samussayaṃ Indūpamo devapure ramām’ ahaṃ. || 1039 || 
Vv_V,14[=64].32 Āyuñ ca vaṇṇañ ca sukhaṃ balañ ca paṇītarūpaṃ abhikaṅkhatā muni annañ ca pānañ ca bahuṃ susaṅkhataṃ patiṭṭhapetabbam asaṅgamānase. || 1040 || 
Vv_V,14[=64].33 Na89-y-imasmim loke parasmiṃ vā pana buddhena seṭṭho va samo va vijjati āhuneyyānaṃ paramāhutiṃ gato puññatthikānaṃ vipulapphalesinan ti. || 1041 || 
Mahārathavimānaṃ 
(098) blank page 
(099) blank page 
(100) Tass’ uddānaṃ: Maṇḍūko Revatī Chatto kakkaṭo dvārapālako dve karaṇīyā dve sūcī tayo nāgā ca dve rathā; purisānaṃ paṭhamo vaggo pavuccatī ti. 
Purisavimāne paṭhamo vaggo Bhāṇavāraṃ tatiyaṃ 
MAHĀRATHAVAGGO PAÑCAMO 
(101) VI. PĀYĀSIVAGGA 
65 Agāriyavimānavatthu 
Vv_VI,1[=65].1 Yathā vanaṃ Cittalataṃ pabhāsati uyyānaseṭṭhaṃ Tidasānam uttamaṃ tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1042 || 
Vv_VI,1[=65].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1043 || 
Vv_VI,1[=65].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1044 || 
Vv_VI,1[=65].4 Ahañ ca bhariyā ca manussaloke opānabhūtā gharam āvasimha annañ ca pānañ ca pasannacittā sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha. || 1045 || 
Vv_VI,1[=65].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1046 || 
Vv_VI,1[=65].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatīti. || 1047 || 
Agāriyavimānaṃ 
(102) 66 Dutiya-agāriyavimānavatthu Vv_VI,2[=66].1 Yathā vanaṃ Cittalataṃ pabhāsati uyyānaseṭṭhaṃ Tidasānam uttamaṃ tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1048 || 
Vv_VI,2[=66].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1049 || 
Vv_VI,2[=66].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1050 || 
Vv_VI,2[=66].4 Ahañ ca bhariyā ca manussaloke opānabhūtā gharam āvasimha annañ ca pānañ ca pasannacittā sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha. || 1051 || 
Vv_VI,2[=66].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1052 || 
Vv_VI,2[=66].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1053 || 
Dutiya-agāriyavimānaṃ 
(103) 67 Phaladāyakavimānavatthu 
Vv_VI,3[=67].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato soḷasa yojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 1054 || 
Vv_VI,3[=67].2 Tatth’ acchasi pivasi khādasī ca dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū aṭṭhaṭṭhakā sikkhitā sādhurūpā dibbā ca kaññā Tidasacarā uḷārā naccanti gāyanti pamodayanti. || 1055 || 
Vv_VI,3[=67].3 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1056 || 
Vv_VI,3[=67].4 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1057 || 
Vv_VI,3[=67].5 Phaladāyī phalaṃ vipulaṃ labhati dadam ujjugatesu pasannamānaso so hi modati saggagato Tidive anubhoti ca puññaphalaṃ vipulaṃ, 
tath’ evāham mahāmuni adāsiṃ caturo phale. || 1058 || 
Vv_VI,3[=67].6 Tasmā hi phalaṃ alam eva dātuṃ niccaṃ manussena sukhatthikena dibbāni vā patthayatā sukhāni manussasobhaggatam icchatā vā. || 1059 || 
Vv_VI,3[=67].7 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1060 || 
Vv_VI,3[=67].8 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1061 || 
Phaladāyakavimānaṃ 
(104) 68 Upassayadāyakavimānavatthu 
Vv_VI,4[=68].1 Cando yathā vigatavalāhake nabhe obhāsayaṃ gacchati antalikkhe tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1062 || 
Vv_VI,4[=68].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1063 || 
Vv_VI,4[=68].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1064 || 
Vv_VI,4[=68].4 Ahañ ca bhariyā ca manussaloke upassayaṃ arahato adamha annañ ca pānañ ca pasannacittā sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha. || 1065 || 
Vv_VI,4[=68].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1066 || 
Vv_VI,4[=68].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1067 || 
Upassayadāyakavimānaṃ 
(105) 69 Dutiya-upassayadāyakavimānavatthu Vv_VI,5[=69].1 Suriyo yathā vigatavalāhake nabhe obhāsayaṃ gacchati antalikkhe tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1068 || 
Vv_VI,5[=69].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1069 || 
Vv_VI,5[=69].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1070 || 
Vv_VI,5[=69].4 Ahañ ca bhariyā ca manussaloke upassayaṃ arahato adamha annañ ca pānañ ca pasannacittā sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha. || 1071 || 
Vv_VI,5[=69].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1072 || 
Vv_VI,5[=69].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1073 || 
Dutiya-upassayadāyakavimānaṃ 
70 Bhikkhādāyakavimānavatthu 
Vv_VI,6[=70].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato dvādasa yojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 1074 || 
(106) Vv_VI,6[=70].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1075 || 
Vv_VI,6[=70].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1076 || 
Vv_VI,6[=70].4 Ahaṃ manussesu manussabhūto disvāna bhikkhuṃ tasitaṃ kilantaṃ ekāhaṃ bhikkhaṃ paṭipādayissaṃ samaṅgibhattena tadā akāsiṃ. || 1077 || 
Vv_VI,6[=70].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1078 || 
Vv_VI,6[=70].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1079 || 
Bhikkhādāyakavimānaṃ 
71 Yavapālakavimānavatthu 
Vv_VI,7[=71].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato dvādasa yojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 1080 || 
Vv_VI,7[=71].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1081 || 
Vv_VI,7[=71].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1082 || 
Vv_VI,7[=71].4 Ahaṃ manussesu manussabhūto ahosiṃ yavapālako addasaṃ virajaṃ bhikkhuṃ vippasannam anāvilaṃ. || 1083 || 
(107) Vv_VI,7[=71].5 Tassa adās’ ahaṃ bhāgaṃ pasanno sehi pāṇihi kummāsapiṇḍaṃ datvāna modāmi Nandane vane. || 1084 || 
Vv_VI,7[=71].6 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1085 || 
Vv_VI,7[=71].7 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1086 || 
Yavapālakavimānaṃ 
72 Kuṇḍalīvimānavatthu 
Vv_VI,8[=72].1 Alaṅkato malyadharo suvattho sukuṇḍalī kappitakesamassu āmuttahatthābharaṇo yasassī dibbe vimānamhi yathāsi candimā. || 1087 || 
Vv_VI,8[=72].2 Dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū aṭṭhaṭṭhakā sikkhitā sādhurūpā dibbā ca kaññā Tidasacarā uḷārā naccanti gāyanti pamodayanti. || 1088 || 
Vv_VI,8[=72].3 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1089 || 
Vv_VI,8[=72].4 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1090 || 
Vv_VI,8[=72].5 Ahaṃ manussesu manussabhūto disvāna samaṇe sīlavante sampannavijjācaraṇe yasassī bahussute taṇhakkhayūpapanne, 
annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 1091 || 
(108) Vv_VI,8[=72].6 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1092 || 
Vv_VI,8[=72].7 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1093 || 
Kuṇḍalīvimānaṃ 
73 Dutiyakuṇḍalīvimānavatthu 
Vv_VI,9[=73].1 Alaṅkato malyadharo suvattho sukuṇḍalī kappitakesamassu āmuttahatthābharaṇo yasassī dibbe vimānamhi yathāsi candimā. || 1094 || 
Vv_VI,9[=73].2 Dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū aṭṭhaṭṭhakā sikkhitā sādhurūpā dibbā ca kaññā Tidasacarā uḷārā naccanti gāyanti pamodayanti. || 1095 || 
Vv_VI,9[=73].3 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1096 || 
Vv_VI,9[=73].4 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1097 || 
Vv_VI,9[=73].5 Ahaṃ manussesu manussabhūto disvāna samaṇe sādhurūpe sampannavijjācaraṇe yasassī bahussute sīlavante pasanne annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 1098 || 
(109) Vv_VI,9[=73].6 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1099 || 
Vv_VI,9[=73].7 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1100 || 
Dutiyakuṇḍalīvimānaṃ 
74 Uttaravimānavatthu 
Vv_VI,10[=74].1 Yā devarājassa sabhā Sudhammā yatth’ acchati devasaṅgho samaggo tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1101 || 
Vv_VI,10[=74].2 Dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū aṭṭhaṭṭhakā sikkhitā sādhurūpā dibbā ca kaññā Tidasacarā uḷārā naccanti gāyanti pamodayanti. || 1102 || 
Vv_VI,10[=74].3 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1103 || 
Vv_VI,10[=74].4 Ahaṃ manussesu manussabhūto rañño Pāyāsissa ahosiṃ māṇavo laddhā dhanaṃ saṃvibhāgaṃ akāsiṃ piyā ca me sīlavanto ahesuṃ annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 1104 || 
Vv_VI,10[=74].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1105 || 
(110) Vv_VI,10[=74].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1106 || 
Uttaravimānaṃ Tass’ uddānaṃ: 
Dve agārino phaladāyī dve upassayadāyī bhikkhāya yavapālako c’ eva dve kuṇḍalino Pāyāsī ti. 
Purisavimāne dutiyo vaggo 
PĀYĀSIVAGGO CHAṬṬHO 
(111) VII SUNIKKHITTAVAGGA 
75 Cittalatāvimānavatthu 
Vv_VII,1[=75].1 Yathā vanaṃ Cittalataṃ pabhāsati uyyānaseṭṭhaṃ Tidasānam uttamaṃ tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1107 || 
Vv_VII,1[=75].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1108 || 
Vv_VII,1[=75].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1109 || 
Vv_VII,1[=75].4 Ahaṃ manussesu manussabhūto daliddo atāṇo kapaṇo kammakaro ahosiṃ jiṇṇe ca mātāpitaro abhāriṃ piyā ca me sīlavanto ahesuṃ annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 1110 || 
Vv_VII,1[=75].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1111 || 
Vv_VII,1[=75].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1112 || 
Cittalatāvimānaṃ 
(112) 76 Nandanavimānavatthu 
Vv_VII,2[=76].1 Yathā vanaṃ Nandanaṃ Cittalataṃ uyyānaseṭṭhaṃ Tidasānam uttamaṃ tathūpamaṃ tuyham idaṃ vimānaṃ obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe. || 1113 || 
Vv_VII,2[=76].2 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1114 || 
Vv_VII,2[=76].3 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1115 || 
Vv_VII,2[=76].4 Ahaṃ manussesu manussabhūto daliddo atāṇo kapaṇo kammakaro ahosiṃ jiṇṇe ca mātāpitaro abhāriṃ piyā ca me sīlavanto ahesuṃ annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 1116 || 
Vv_VII,2[=76].5 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1117 || 
Vv_VII,2[=76].6 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1118 || 
Nandanavimānaṃ 
(113) 77 Maṇithūṇavimānavatthu 
Vv_VII,3[=77].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato dvādasa yojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 1119 || 
Vv_VII,3[=77].2 Tatth’ acchasi pivasi khādasī ca dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū dibbā rasā kāmaguṇ’ ettha pañca nāriyo ca naccanti suvaṇṇachannā. || 1120 || 
Vv_VII,3[=77].3 Kena t’ etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 1121 || 
Vv_VII,3[=77].4 Pucchāmi taṃ deva mahānubhāva manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1122 || 
Vv_VII,3[=77].5 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1123 || 
Vv_VII,3[=77].6 Ahaṃ manussesu manussabhūto vivane pathe saṅkamanaṃ akāsiṃ ārāmarukkhāni ca ropayissaṃ piyā ca me sīlavanto ahesuṃ annañ ca pānañ ca pasannacitto sakkacca dānaṃ vipulaṃ adāsiṃ. || 1124 || 
Vv_VII,3[=77].7 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1125 || 
Vv_VII,3[=77].8 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam akāsi puññaṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1126 || 
Maṇithūṇavimānaṃ 
(114) 78 Suvaṇṇavimānavatthu 
Vv_VII,4[=78].1 Sovaṇṇamaye pabbatasmiṃ sabbato pabhaṃ hemajālakapacchannaṃ kiṅkiṇijālakappitaṃ. || 1127 || 
Vv_VII,4[=78].2 Aṭṭhaṃsā sukatā thambhā sabbe veḷuriyāmayā eka-m-ekāya aṃsiyā ratanā satta nimmitā. || 1128 || 
Vv_VII,4[=78].3 Veḷuriyasuvaṇṇassa phaḷikārūpiyassa ca masāragallamuttāhi lohitaṅkamaṇīhi ca || 1129 || 
Vv_VII,4[=78].4 Citrā manoramā bhūmi na tatth’ uddhaṃsatī rajo gopāṇasīgaṇā pītā kūṭaṃ dhārenti nimmitā. || 1130 || 
Vv_VII,4[=78].5 Sopānāni ca cattāri nimmitā caturo disā nānāratanagabbhehi ādicco va virocati. || 1131 || 
Vv_VII,4[=78].6 Vediyā catasso tattha vibhattā bhāgaso mitā daddallamānā ābhanti samantā caturo disā. || 1132 || 
Vv_VII,4[=78].7 Tasmiṃ vimāne pavare devaputto mahappabho atirocasi vaṇṇena udayanto va bhānumā. || 1133 || 
Vv_VII,4[=78].8 Dānassa te idaṃ phalaṃ atho sīlassa vā pana atho añjalikammassa taṃ me akkhāhi pucchito ti. || 1134 || 
Vv_VII,4[=78].9 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1135 || 
Vv_VII,4[=78].10 Ahaṃ Andhakavindasmiṃ buddhass’ ādiccabandhuno vihāraṃ satthu kāresiṃ pasanno sehi pāṇihi. || 1136 || 
Vv_VII,4[=78].11 Tattha gandhañ ca mālañ ca paccayañ ca vilepanaṃ vihāraṃ satthuno 'dāsiṃ vippasannena cetasā. || 1137 || 
Vv_VII,4[=78].12 Tena mayhaṃ idaṃ laddhaṃ vasaṃ vattemi Nandane Nandane ca vane ramme nānādijagaṇāyute ramāmi naccagītehi accharāhi purakkhato ti. || 1138 || 
Suvaṇṇavimānaṃ 
(115) 79 Ambavimānavatthu 
Vv_VII,5[=79].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato dvādasa yojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 1139 || 
Vv_VII,5[=79].2 Tatth’ acchasi pivasi khādasī ca dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū dibbā rasā kāmaguṇ’ ettha pañca nāriyo ca naccanti suvaṇṇachannā. || 1140 || 
Vv_VII,5[=79].3 Kena t’ etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 1141 || 
Vv_VII,5[=79].4 Pucchāmi taṃ deva mahānubhāva manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1142 || 
Vv_VII,5[=79].5 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1143 || 
Vv_VII,5[=79].6 Gimhānaṃ pacchime mase patapante divaṅkare paresaṃ bhatako poso ambārāmam asiñcati. || 1144 || 
Vv_VII,5[=79].7 Atha tenāgamā bhikkhu Sāriputto ti vissuto kilantarūpo kāyena akilanto va cetasā. || 1145 || 
(116) Vv_VII,5[=79].8 Tañ ca disvāna āyantaṃ avocaṃ ambasiñcako: 
sādhu taṃ bhante nhāpeyyaṃ yaṃ mam’ assa sukhāvahaṃ. || 1146 || 
Vv_VII,5[=79].9 Tassa me anukampāya nikkhipi pattacīvaraṃ nisīdi rukkhamūlasmiṃ chāyāya ekacīvaro. || 1147 || 
Vv_VII,5[=79].10 Tañ ca acchena vārinā pasannamānaso naro nhāpayī rukkhamūlasmiṃ chāyāya ekacīvaraṃ. || 1148 || 
Vv_VII,5[=79].11 Ambo ca sitto samaṇo ca nhāpito mayā ca puññaṃ pasutaṃ anappakaṃ iti so pītiyā kāyaṃ sabbaṃ pharati attano. || 1149 || 
Vv_VII,5[=79].12 Tad eva ettakaṃ kammaṃ akāsiṃ tāya jātiyā pahāya mānusaṃ dehaṃ upapanno 'mhi Nandanaṃ. || 1150 || 
Vv_VII,5[=79].13 Nandane ca vane ramme nānādijagaṇāyute ramāmi naccagītehi accharāhi purakkhato ti. || 1151 || 
Ambavimānaṃ 
80 Gopālavimānavatthu 
Vv_VII,6[=80].1 Disvāna devaṃ paṭipucchi bhikkhu: 
ucce vimānamhi ciraṭṭhitīke āmuttahatthābharaṇo yasassī dibbe vimānamhi yathāsi candimā. || 1152 || 
(117) Vv_VII,6[=80].2 Alaṅkato malyadharo suvattho sukuṇḍalī kappitakesamassu āmuttahatthābharaṇo yasassī dibbe vimānamhi yathāsi candimā. || 1153 || 
Vv_VII,6[=80].3 Dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū aṭṭhaṭṭhakā sikkhitā sādhurūpā dibbā ca kaññā Tidasacarā uḷārā naccanti gāyanti pamodayanti. || 1154 || 
Vv_VII,6[=80].4 Deviddhipatto 'si mahāhubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1155 || 
Vv_VII,6[=80].5 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1156 || 
Vv_VII,6[=80].6 Ahaṃ manussesu manussabhūto saṅgamma rakkhissaṃ paresaṃ dhenuyo tato ca āgā samaṇo mam’ antike gāvo ca māse agamaṃsu khādituṃ. || 1157 || 
Vv_VII,6[=80].7 Dvay’ ajja kiccaṃ ubhayañ ca kāriyaṃ icc ev’ ahaṃ bhante tadā vicintayiṃ tato ca saññaṃ paṭiladdha yoniso dadāmi bhante ti khipiṃ anantakaṃ. || 1158 || 
Vv_VII,6[=80].8 So māsakhettaṃ turito avāsariṃ purā ayaṃ bhañjati yass’ idaṃ dhanaṃ tato ca kaṇho urago mahāviso adaṃsi pāde turitassa me sato. || 1159 || 
Vv_VII,6[=80].9 Svāhaṃ aṭṭo 'mhi dukkhena pīḷito bhikkhu ca taṃ sāmaṃ muñcitvā nantakaṃ ahāsi kummāsaṃ mamānukampayā tato cuto kālakato 'mhi devatā. || 1160 || 
Vv_VII,6[=80].10 Tad eva kammaṃ kusalaṃ kataṃ mayā sukhañ ca kammaṃ anubhomi attanā tayā hi bhante anukampito bhusaṃ kataññutāya abhivādayāmi taṃ. || 1161 || 
Vv_VII,6[=80].11 Sadevake loke samārake ca añño muni natthi tayānukampako tayā hi bhante anukampito bhusaṃ kataññutāya abhivādayāmi taṃ. || 1162 || 
(118) Vv_VII,6[=80].12 Imasmiṃ loke parasmiṃ vā pana añño muni natthi tayānukampako tayā hi bhante anukampito bhusaṃ kataññutāya abhivādayāmi taṃ. || 1163 || 
Gopālavimānaṃ 
81 Kanthakavimānavatthu 
Vv_VII,7[=81].1 Puṇṇamāse yathā cando nakkhattaparivārito samantā anupariyāti tārakādhipatī sasī. || 1164 || 
Vv_VII,7[=81].2 Tathūpamaṃ idaṃ vyamhaṃ dibbaṃ devapuramhi ca atirocati vaṇṇena udayanto va raṃsimā. || 1165 || 
Vv_VII,7[=81].3 Veḷuriyasuvaṇṇassa phaḷikārūpiyassa ca masāragallamuttāhi lohiteṅkamaṇīhi ca || 1166 || 
Vv_VII,7[=81].4 Citrā manoramā bhūmi veḷuriyassa santhatā kūṭāgārā subhā rammā pāsādo te sumāpito. || 1167 || 
(119) Vv_VII,7[=81].5 Rammā ca te pokkharaṇī puthulomanisevitā acchodikā vippasannā soṇṇavālukasanthatā. || 1168 || 
Vv_VII,7[=81].6 Nānāpadumasañchannā puṇḍarīkasamotatā surabhiṃ sampavāyanti manuññā māluteritā. || 1169 || 
Vv_VII,7[=81].7 Tassā te ubhato passe vanagumbā sumāpitā upetā puppharukkhehi phalarukkhehi cūbhayaṃ. || 1170 || 
Vv_VII,7[=81].8 Sovaṇṇapāde pallaṅke muduke goṇasanthate nisinnaṃ devarājaṃ va upatiṭṭhanti accharā. || 1171 || 
Vv_VII,7[=81].9 Sabbābharaṇasañchannā nānāmālāvibhūsitā ramenti taṃ mahiddhikaṃ Vasavattīva modasi. || 1172 || 
Vv_VII,7[=81].10 Bherisaṅkhamudiṅgāhi vīṇāhi paṇavehi ca ramasi ratisampanno naccagīte suvādite. || 1173 || 
Vv_VII,7[=81].11 Dibbā te vividhā rūpā dibbā saddā atho rasā gandhā ca te adhippetā phoṭṭhabbā ca manoramā. || 1174 || 
Vv_VII,7[=81].12 Tasmiṃ vimāne pavare devaputta mahappabho atirocasi vaṇṇena udayanto va bhānumā. || 1175 || 
Vv_VII,7[=81].13 Dānassa te idaṃ phalaṃ atho sīlassa vā pana atho añjalikammassa taṃ me akkhāhi pucchito ti. || 1176 || 
Vv_VII,7[=81].14 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1177 || 
Vv_VII,7[=81].15 Ahaṃ Kapilavatthusmiṃ Sākiyānaṃ puruttame Suddhodanassa puttassa Kanthako sahajo ahaṃ. || 1178 || 
Vv_VII,7[=81].16 Yadā so aḍḍharattāyaṃ bodhāya26-m-abhinikkhami so maṃ mudūhi pāṇīhi jālatambanakhehi ca || 1179 || 
Vv_VII,7[=81].17 Satthiṃ ākoṭayitvāna, vaha sammā ti c’ abravī,3 ahaṃ lokaṃ tārayissaṃ patto sambodhim uttamaṃ. || 1180 || 
Vv_VII,7[=81].18 Tam me giraṃ suṇantassa hāso me vipulo ahu udaggacitto sumano abhisiṃsiṃ tadā ahaṃ. || 1181 || 
Vv_VII,7[=81].19 Abhirūḷhañ ca maṃ ñatvā Sakyaputtaṃ mahāyasaṃ udaggacitto mudito vahissaṃ purisuttamaṃ. || 1182 || 
Vv_VII,7[=81].20 Paresaṃ vijitaṃ gantvā uggatasmiṃ divākare mamaṃ Channañ ca ohāya anapekkho so apakkami. || 1183 || 
(120) Vv_VII,7[=81].21 Tassa tambanakhe pāde jivhāya parilehisaṃ gacchantañ ca mahāvīraṃ rudamāno udikkhisaṃ. || 1184 || 
Vv_VII,7[=81].22 Adassanen’ ahaṃ tassa Sakyaputtassa sirīmato alatthaṃ garukābādhaṃ khippaṃ me maraṇaṃ ahu. || 1185 || 
Vv_VII,7[=81].23 Tass’ eva ānubhāvena vimānaṃ āvasām’ idaṃ sabbakāmaguṇopetaṃ dibbaṃ devapuramhi ca. || 1186 || 
Vv_VII,7[=81].24 Yañ ca me ahuvā hāso saddaṃ sutvāna bodhiyā ten’ eva kusalamūlena phusissaṃ āsavakkhayaṃ. || 1187 || 
Vv_VII,7[=81].25 Sace hi bhante gaccheyyāsi satthu buddhassa santike mamāpi naṃ vacanena sirasā vajjāsi vandanaṃ. || 1188 || 
Vv_VII,7[=81].26 Aham pi daṭṭhuṃ gacchissaṃ jinaṃ appaṭipuggalaṃ dullabhaṃ dassanaṃ hoti lokanāthāna tādinan ti. || 1189 || 
Vv_VII,7[=81].27 So kataññū katavedī satthāraṃ upasaṅkami sutvā giraṃ cakkhumato dhammacakkhuṃ visodhayi. || 1190 || 
Vv_VII,7[=81].28 Visodhetvā diṭṭhigataṃ vicikicchaṃ vatāni ca vanditvā satthuno pāde tatth’ ev’ antaradhāyathā ti. || 1191 || 
Kanthaka-vimānaṃ 
(121) 82 Anekavaṇṇavimānavatthu 
Vv_VII,8[=82].1 Anekavaṇṇaṃ darasokanāsanaṃ vimānam āruyha anekacittaṃ parivārito accharāsaṅgaṇena Sunimmito bhūtapatīva modasi. || 1192 || 
Vv_VII,8[=82].2 Samassamo natthi kuto pan’ uttaro yasena puññena ca iddhiyā ca sabbe ca devā Tidasagaṇā samecca taṃ taṃ namassanti sasiṃ va devā, 
imā ca te accharāyo samantato naccanti gāyanti pamodayanti. || 1193 || 
(122) Vv_VII,8[=82].3 Deviddhipatto 'si mahānubhāvo manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca sabbadisā pabhāsatī ti. || 1194 || 
Vv_VII,8[=82].4 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1195 || 
Vv_VII,8[=82].5 Ahaṃ bhadante ahuvāsi pubbe Sumedhanāmassa jinassa sāvako puthujjano anavabodho 'ham asmiṃ so satta vassāni paribbajiss’ ahaṃ. || 1196 || 
Vv_VII,8[=82].6 Svāhaṃ Sumedhassa jinassa satthuno parinibbutass’ oghatiṇṇassa tādino ratanuccayaṃ hemajālena channaṃ vanditvā thūpasmiṃ manaṃ pasādayiṃ. || 1197 || 
Vv_VII,8[=82].7 Na m’ āsi dānaṃ na ca m’ atthi dātuṃ pare ca kho tattha samādapesiṃ:1 pūjetha naṃ pūjanīyassa dhātuṃ evaṃ kira saggam ito gamissatha. || 1198 || 
Vv_VII,8[=82].8 Tad eva kammaṃ kusalaṃ kataṃ mayā sukhañ ca dibbaṃ anubhomi attanā modām’ ahaṃ Tidasagaṇassa majjhe na tassa puññassa khayam pi ajjhagan ti. || 1199 || 
Anekavaṇṇavimānaṃ 
(123) 83 Maṭṭakuṇḍalī-vimānavatthu Vv_VII,9[=83].1 Alaṅkato maṭṭakuṇḍalī mālādhārī haricandanussado bāhā paggayha kandasi vanamajjhe kiṃ dukkhito tuvan ti. || 1200 || 
Vv_VII,9[=83].2 Sovaṇṇamayo pabhassaro uppanno rathapañjaro mama tassa cakkayugaṃ na vindāmi tena dukkhena jahissaṃ jīvitan ti. || 1201 || 
Vv_VII,9[=83].3 Sovaṇṇamayaṃ maṇimayaṃ lohitaṅkamayaṃ atha rūpiyāmayaṃ ācikkha me bhadda māṇava cakkayugaṃ paṭilābhayāmi te ti. || 1202 || 
Vv_VII,9[=83].4 So māṇavo tassa pāvadi: 
candasuriyā ubhay’ ettha dissare sovaṇṇamayo ratho mama tena cakkayugena sobhatī ti. || 1203 || 
Vv_VII,9[=83].5 Bālo kho tvam asi māṇava yo tvaṃ patthayase apatthiyaṃ maññāmi tuvaṃ marissasi na hi tuvaṃ lacchasi candasūriye ti. || 1204 || 
Vv_VII,9[=83].6 Camanāgamanam pi dissati vaṇṇadhātu ubhayattha vīthiyā peto pana kālakato na dissati ko n’ idha kandataṃ bālyataro ti. || 1205 || 
Vv_VII,9[=83].7 Saccaṃ kho vadesi māṇava aham eva kandataṃ bālyataro candaṃ viya dārako rudaṃ petaṃ kālakatābhipatthayan ti. || 1206 || 
Vv_VII,9[=83].8 Ādittaṃ vata maṃ santaṃ ghatasittaṃ va pāvakaṃ vārinā viya osiñcaṃ sabbaṃ nibbāpaye daraṃ. || 1207 || 
Vv_VII,9[=83].9 Abbahī vata me sallaṃ sokaṃ hadayanissitaṃ yo me sokaparetassa puttasokaṃ apānudi. || 1208 || 
(124) Vv_VII,9[=83].10 Svāhaṃ abbūḷhasallo 'smi sītibhūto 'smi nibbuto na socāmi na rodāmi tava sutvāna māṇavā ti. || 1209 || 
Vv_VII,9[=83].11 Devatā nu 'si gandhabbo ādu Sakko purindado ko vā tvaṃ kassa vā putto kathaṃ jānemu taṃ mayan ti. || 1210 || 
Vv_VII,9[=83].12 Yañ ca kandasi yañ ca rodasi puttaṃ āḷāhane sayaṃ ḍahitvā svāhaṃ kusalaṃ karitvā kammaṃ Tidasānaṃ sahavyataṃ patto ti. || 1211 || 
Vv_VII,9[=83].13 Appaṃ vā bahuṃ vā nāddasāma dānaṃ dadantassa sake agāre uposathakammaṃ vā tādisaṃ kena kammena gato 'si devalokan ti. || 1212 || 
Vv_VII,9[=83].14 Ābādhiko 'haṃ dukkhito gilāno āturarūpo 'mhi sake nivesane buddhaṃ vigatarajaṃ vitiṇṇakaṅkhaṃ addakkhiṃ sugataṃ anomapaññaṃ. || 1213 || 
Vv_VII,9[=83].15 Svāhaṃ muditamano pasannacitto añjaliṃ akariṃ tathāgatassa tāhaṃ kusalaṃ karitvāna kammaṃ Tidasānaṃ sahavyataṃ patto ti. || 1214 || 
Vv_VII,9[=83].16 Acchariyaṃ vata abbhūtaṃ añjalikammassa ayam īdiso vipāko aham pi muditamano pasannacitto ajj’ eva buddhaṃ saraṇaṃ vajāmī ti. || 1215 || 
Vv_VII,9[=83].17 Ajj’ eva buddhaṃ saraṇaṃ vahāhi dhammañ ca saṅghañ ca pasannacitto tath’ eva sikkhāya padāni pañca akhaṇḍaphullāni samādiyassu. || 1216 || 
Vv_VII,9[=83].18 Pāṇātipātā viramassu khippaṃ loke adinnaṃ parivajjayassu amajjapo mā ca musā bhaṇāhi sakena dārena ca hohi tuṭṭho. || 1217 || 
Vv_VII,9[=83].19 Atthakāmo 'si me yakkha hitakāmo 'si devate karomi tuyhaṃ vacanaṃ tvaṃ si ācariyo mama. || 1218 || 
Vv_VII,9[=83].20 Upemi buddhaṃ saraṇaṃ dhammañ cāpi anuttaraṃ saṅghañ ca naradevassa gacchāmi saraṇaṃ ahaṃ. || 1219 || 
(125) Vv_VII,9[=83].21 Pāṇātipātā viramāmi khippaṃ loke adinnaṃ parivajjayāmi amajjapo no ca musā bhaṇāmi sakena dārena ca homi tuṭṭho ti. || 1220 || 
Maṭṭakuṇḍalī-vimānaṃ 
(126) 84 Serissakavimānavatthu 
Vv_VII,10[=84].1 Suṇotha yakkhassa ca vāṇijāna ca samāgamo yattha tadā ahosi yathā kathaṃ itarītarena cāpi subhāsitaṃ tañ ca suṇātha sabbe. || 1221 || 
Vv_VII,10[=84].2 Yo so ahu rājā Pāyāsi nāma Bhummānaṃ sahavyagato yasassī so modamāno va sake vimāne amānuso mānuse ajjhabhāsī ti. || 1222 || 
Vv_VII,10[=84].3 Vaṅke araññe amanussaṭṭhāne kantāre appodake appabhakkhe suduggame vaṇṇupathassa majjhe vaṅkaṃbhayā naṭṭhamanā manussā. || 1223 || 
Vv_VII,10[=84].4 Na-y-idha phalā mūlamayā ca santi upādānaṃ natthi kuto 'dha bhakkho aññatra paṃsūhi ca vālukāhi ca tattāhi uṇhāhi ca dāruṇāhi ca. || 1224 || 
Vv_VII,10[=84].5 Ujjaṅgalaṃ tattaṃ ivaṃ kapālaṃ anāyasaṃ paralokena tulyaṃ luddānaṃ āvāsam idaṃ purāṇaṃ bhūmippadeso abhisattarūpo. || 1225 || 
Vv_VII,10[=84].6 Atha tumhe kena vaṇṇena kim āsamānā imaṃ padesaṃ hi anuppaviṭṭhā sahasā samecca lobhā bhayā athavā sampamūḷhā ti. || 1226 || 
Vv_VII,10[=84].7 Magadhesu Aṅgesu ca satthavāhā āropayissaṃ paṇiyaṃ puthuttaṃ te yāmase Sindhu-Sovīrabhūmiṃ dhanatthikā uddayaṃ patthayānā. || 1227 || 
(127) Vv_VII,10[=84].8 Divā pipāsaṃ 'nadhivāsayantā yoggānukampañ ca samekkhamānā etena vegena āyāma sabbe rattiṃ maggaṃ paṭipannā vikāle. || 1228 || 
Vv_VII,10[=84].9 Te duppayātā aparaddhamaggā andhākulā vippanaṭṭhā araññe suduggame vaṇṇupathassa majjhe disaṃ na jānāma pamūḷhacittā. || 1229 || 
Vv_VII,10[=84].10 Idañ ca disvāna adiṭṭhapubbaṃ vimānaseṭṭhañ ca tavañ ca yakkha tat uttariṃ jīvitam āsamānā disvā patītā sumanā udaggā ti. || 1230 || 
Vv_VII,10[=84].11 Pāraṃ samuddassa idañ ca vaṇṇuṃ vettācaraṃ saṅkupathañ ca maggaṃ nadiyo pana pabbatānañ ca duggā puthuddisā gacchatha bhogahetu. || 1231 || 
Vv_VII,10[=84].12 Pakkhandiyāna vijitaṃ paresaṃ verajjake mānuse pekkhamānā yaṃ vo sutaṃ vā athavā pi diṭṭhaṃ accherakaṃ taṃ vo suṇoma tātā ti. || 1232 || 
Vv_VII,10[=84].13 Ito pi accherataraṃ kumāra na no sutaṃ vā athavā pi diṭṭhaṃ atītamānussakam eva sabbaṃ disvā na tappāma anomavaṇṇaṃ. || 1233 || 
Vv_VII,10[=84].14 Vehāsayaṃ pokkharañño savanti pahūtamalyā bahupuṇḍarīkā dumā c’ ime niccaphalūpapannā atīva gandhā surabhiṃ pavāyanti. || 1234 || 
Vv_VII,10[=84].15 Veḷuriyatthambhā satam ussitāse silāpavāḷassa ca āyataṃsā masāragallā sahā lohitaṅkā thambhā ime jotirasāmayāse. || 1235 || 
Vv_VII,10[=84].16 Sahassatthambhaṃ atulānubhāvaṃ tesūpari sādhu-m-idaṃ vimānaṃ ratanantaraṃ kañcanavedimissaṃ tapanīyapaṭṭehi ca sādhu channaṃ. || 1236 || 
Vv_VII,10[=84].17 Jambonaduttattam idaṃ sumaṭṭho pāsādasopānaphalūpapanno daḷho ca vaggu ca susaṅgato ca atīva nijjhānakhamo manuñño. || 1237 || 
(128) Vv_VII,10[=84].18 Ratanantarasmiṃ bahuannapānaṃ parivārito accharāsaṅgaṇena muraja45-āḷambaraturiyaghuṭṭo abhivandito 'si thutivandanāya. || 1238 || 
Vv_VII,10[=84].19 So modasi nārigaṇappabodhano vimānapāsādavare manorame acintiyo sabbaguṇūpapanno rājā yathā Vessavaṇo Naḷinyā. || 1239 || 
Vv_VII,10[=84].20 Devo nu āsi udavāsi yakkho udāhu devindo manussabhūto pucchanti taṃ vāṇijā satthavāhā ācikkha ko nāma tuvaṃ si yakkho ti. || 1240 || 
Vv_VII,10[=84].21 Serissako nāma aham hi yakkho kantāriyo vaṇṇupathamhi gutto imaṃ padesaṃ abhipālayāmi vacanakaro Vessavaṇassa rañño ti. || 1241 || 
Vv_VII,10[=84].22 Adhiccaladdhaṃ pariṇāmajan te sayaṃ kataṃ udāhu devehi dinnaṃ pucchanti taṃ vāṇijā satthavāhā kathaṃ tayā laddham idaṃ manuññan ti. || 1242 || 
Vv_VII,10[=84].23 Nādhiccaladdhaṃ na pariṇāmajaṃ me na sayaṃ kataṃ na hi devehi dinnaṃ sakehi kammehi apāpakehi puññehi me laddham idaṃ manuññan ti. || 1243 || 
Vv_VII,10[=84].24 Kin te vataṃ kiṃ pana brahmacariyaṃ kissa suciṇṇassa ayaṃ vipāko pucchanti taṃ vāṇijā satthavāhā kathaṃ tayā laddhaṃ idaṃ vimānan ti. || 1244 || 
Vv_VII,10[=84].25 Mamaṃ Pāyāsī ti ahū samaññā rajjaṃ yadā kārayiṃ Kosalānaṃ natthikadiṭṭhi kadariyo pāpadhammo ucchedavādī ca tadā ahosiṃ. || 1245 || 
Vv_VII,10[=84].26 Samaṇo ca kho āsi Kumārakassapo bahussuto cittakathī uḷāro so me tadā dhammakathaṃ akāsi diṭṭhivisūkāni vinodayī me. || 1246 || 
Vv_VII,10[=84].27 Tāhaṃ tassa dhammakathaṃ suṇitvā upāsakattaṃ paṭivedayissaṃ pāṇātipātā virato ahosiṃ loke adinnaṃ parivajjayissaṃ (129) amajjapo no ca musā abhāṇiṃ sakena dārena ca homi tuṭṭho. || 1247 || 
Vv_VII,10[=84].28 Taṃ me vataṃ taṃ pana brahmacariyaṃ tassa suciṇṇassa ayaṃ vipāko teh’ eva kammehi apāpakehi puññehi me laddham idaṃ vimānan ti. || 1248 || 
Vv_VII,10[=84].29 Saccaṃ kirāhaṃsu narā sapaññā anaññathā vacanaṃ paṇḍitānaṃ yahiṃ yahiṃ gacchati puññakammo tahiṃ tahiṃ modati kāmakāmī. || 1249 || 
Vv_VII,10[=84].30 Yahiṃ yahiṃ sokapariddavo ca vadho ca bandho ca parikkileso tahiṃ tahiṃ gacchati pāpakammo na muccati duggatiyā kadācī ti. || 1250 || 
Vv_VII,10[=84].31 Sammūḷharūpo va jano ahosi asmiṃ muhutte kalalīkato va janass’ imassa tuyhañ ca kumāra appaccayo kena nu kho ahosī ti. || 1251 || 
Vv_VII,10[=84].32 Ime pi sirīsavanā ca tātā dibbā gandhā surabhiṃ sampavanti te sampavāyanti imaṃ vimānaṃ divā ca ratto ca tamaṃ nihantā. || 1252 || 
Vv_VII,10[=84].33 Imesañ ca kho vassataccayena sipāṭikā phalati ekamekā mānussakaṃ vassasataṃ atītaṃ yadagge kāyamhi idhūpapanno. || 1253 || 
Vv_VII,10[=84].34 Disvān’ ahaṃ vassasatāni pañca asmiṃ vimāne ṭhatvāna tātā āyukkhayā puññakkhayā cavissaṃ ten’ eva sokena pamucchito 'smī ti. || 1254 || 
Vv_VII,10[=84].35 Kathaṃ nu soceyya tathāvidho so laddhā vimānaṃ atulaṃ cirāya ye cāpi kho ittaram upapannā te nūna soceyyuṃ parittapuññā ti. || 1255 || 
Vv_VII,10[=84].36 Anucchaviṃ ovadiyañ ca me taṃ yaṃ maṃ tumhe peyyavācaṃ vadetha tumhe ca kho tātā mayānuguttā yen’ icchakaṃ tena paletha sotthin ti. || 1256 || 
(130) Vv_VII,10[=84].37 Gantvā mayaṃ Sindhu-Sovīrabhūmiṃ dhanatthikā uddayaṃ patthayānā yathāpayogā paripuṇṇacāgā kāhāma Serissa mahaṃ uḷāran ti. || 1257 || 
Vv_VII,10[=84].38 Mā c’ eva Serissa mahaṃ akattha sabbañ ca vo bhavissati yaṃ vadetha pāpāni kammāni vivajjayātha dhammānuyogañ ca adhiṭṭhahāthā ti. || 1258 || 
Vv_VII,10[=84].39 Upāsako atthi imamhi saṅghe bahussuto sīlavatūpapanno saddho ca cāgī ca supesalo ca vicakkhaṇo santusito mutīmā. || 1259 || 
Vv_VII,10[=84].40 Sañjānamāno na musā bhaṇeyya parūpaghātāya na cetayeyya vebhūtikaṃ pesuṇaṃ no kareyya saṇhañ ca vācaṃ sakhilaṃ bhaṇeyya. || 1260 || 
Vv_VII,10[=84].41 Sagāravo sapatisso vinīto apāpako adhisīle visuddho so mātaraṃ pitarañ cāpi jantu dhammena poseti ariyavutti. || 1261 || 
Vv_VII,10[=84].42 Maññe so mātāpitunnaṃ kāraṇā bhogāni pariyesati na attahetu mātāpitunnañ ca yo accayena nekkhammapoṇo carissati brahmacariyaṃ. || 1262 || 
Vv_VII,10[=84].43 Ujū avaṅko asaṭho amāyo na lesakappena ca vohareyya so tādiso sukatakammakārī dhamme ṭhito kinti labhetha dukkhaṃ. || 1263 || 
Vv_VII,10[=84].44 Taṃ kāraṇā pātukato 'mhi attanā tasmā dhammaṃ passatha vāṇijāse aññatra ten’ iha bhasmī bhavetha andhākulā vippanaṭṭhā araññe, 
taṃ khippamānena lahuṃ parena sukho ha ve sappurisena saṅgamo ti. || 1264 || 
Vv_VII,10[=84].45 Kiṃ nāma so kiñca karoti kammaṃ kiṃ nāmadheyyaṃ kiṃ pana tassa gottaṃ mayam pi naṃ daṭṭhukām’ amha yakkha yassānukampāya idhāgato 'si lābhā hi tassa yassa tuvaṃ pihesī ti. || 1265 || 
(131) Vv_VII,10[=84].46 Yo kappako Sambhavanāmadheyyo upāsako kocchaphalūpajīvī jānātha naṃ tumhākaṃ pesiyo so mā kho naṃ hīḷittha supesalo so ti. || 1266 || 
Vv_VII,10[=84].47 Jānāmase yaṃ tvaṃ vadesi yakkha na kho naṃ jānāma sa ediso ti mayam pi naṃ pūjayissāma yakkha sutvāna tuyhaṃ vacanaṃ uḷāran ti. || 1267 || 
Vv_VII,10[=84].48 Ye kec’ imasmiṃ satthe manussā daharā mahantā athavā pi majjhimā sabbe va te ālambantu vimānaṃ passantu puññāna phalaṃ kadariyā ti. || 1268 || 
Vv_VII,10[=84].49 Te tattha sabbe va: ahaṃ pure ti taṃ kappakaṃ tattha purakkhipitvā1 sabbe va te ālaṃbiṃsu vimānaṃ Masakkasāraṃ viya Vāsavassa. || 1269 || 
Vv_VII,10[=84].50 Te tattha sabbe va: ahaṃ pure ti upāsakattaṃ paṭivedayiṃsu pāṇātipātā viratā ahesuṃ loke adinnaṃ parivajjayiṃsu amajjapā no ca musā bhaṇiṃsu sakena dārena ca ahesuṃ tuṭṭhā. || 1270 || 
Vv_VII,10[=84].51 Te tattha sabbe va: ahaṃ pure ti upāsakattaṃ paṭivedayitvā-pakkāmi sattho anumodamāno yakkhiddhiyā anumato punappunaṃ. || 1271 || 
Vv_VII,10[=84].52 Gantvāna te Sindhu-Sovīrabhūmiṃ dhanatthikā uddayaṃ patthayānā yathāpayogā paripuṇṇalābhā paccāgamuṃ Pāṭaliputtam akkhataṃ. || 1272 || 
Vv_VII,10[=84].53 Gantvāna te saṃ gharaṃ sotthivanto puttehi dārehi samaṅgibhūtā ānandī vittā sumanā patītā akaṃsu Serissa mahaṃ uḷāraṃ Serissakaṃ te pariveṇaṃ māpayiṃsu. || 1273 || 
Vv_VII,10[=84].54 Etādisā sappurisāna sevanā mahatthikā dhammaguṇāna sevanā ekassa atthāya upāsakassa sabbe va sattā sukhitā ahesun ti. || 1274 || 
Serissakavimānaṃ 
(132) blank page (133) blank page 
(134) 85 Sunikkhittavimānavatthu 
Vv_VII,11[=85].1 Uccam idaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ samantato dvādasayojanāni kūṭāgārā sattasatā uḷārā veḷuriyatthambhā rucakatthatā subhā. || 1275 || 
Vv_VII,11[=85].2 Tatth’ acchasi pivasi khādasī ca dibbā ca vīṇā pavadanti vaggū dibbā rasā kāmaguṇ’ ettha pañca nāriyo ca naccanti suvaṇṇachannā. || 1276 || 
Vv_VII,11[=85].3 Kena t’ etādiso vaṇṇo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogā ye keci manaso piyā. || 1277 || 
Vv_VII,11[=85].4 Pucchāmi taṃ deva mahānubhāva manussabhūto kim akāsi puññaṃ kenāsi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī ti. || 1278 || 
(135) Vv_VII,11[=85].5 So devaputto attamano Moggallānena pucchito pañhaṃ puṭṭho viyākāsi yassa kammass’ idaṃ phalaṃ. || 1279 || 
Vv_VII,11[=85].6 Dunikkhittaṃ mālaṃ sunikkhipitvā patiṭṭhapetvā sugatassa thūpe mahiddhiko c’ amhi mahānubhāvo dibbehi kāmehi samaṅgibhūto. || 1280 || 
Vv_VII,11[=85].7 Tena m’ etādiso vaṇṇo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogā ye keci manaso piyā. || 1281 || 
Vv_VII,11[=85].8 Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva manussabhūto yam ahaṃ akāsiṃ ten’ amhi evaṃ jalitānubhāvo vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī ti. || 1282 || 
Sunikkhittavimānaṃ 
Tass’ uddānaṃ: Dve daliddā dve vihārā bhatako gopāla-Kanthakā anekavaṇṇa-maṭṭakuṇḍalī Serissako sunikkhittaṃ; purisānaṃ tatiyo vaggo ti. 
Purisavimāne tatiyo vaggo Bhāṇavāraṃ catutthaṃ 
Vimānavatthu niṭṭhitaṃ 
SUNIKKHITTAVAGGO SATTAMO