Bibliotheca Polyglotta

OE01: Vǫluspá

Complete text

41
1 Sat þar ahꜹgi
2 oc ſló hꜹrpo
3 gygiar hirþir
4 glaꝺꝛ eɢþr.
5 gól vm hanom
6 igaglviþi
7 ꝼagr rꜹꝺꝛ háni
8 ſa er ꝼialaʀ heitir.

.
.
.
.
.
.
.
.
.

{33
1 Sat þar ꜳ haugi
2 ok ſlo hǫꝛpu
3 gygiar hirðer
4 glaðꝛ egðer
5 gol yꝼer
6 i galguiði
7 ꝼagr rauðꝛ hani
8 enn ſꜳ ꝼialaʀ heiter.

41.
Sat þar áhaugi
ok sló hǫrpu
gýgjar hirðir
glaðr Eggþér.
Gól um hánum
ígaglviði
fagrrauðr hani
sá er Fjalarr heitir.

41.
Paa haug der sad
og harpen slog
gygrens hyrde,
glade «Egder»;
gól om ham der
i gaglskoven
fagerrød hane,
som Fjalar er nevnt.

42.
On a hill there sat, |
and smote on his harp,
Eggther the joyous, |
the giants' warder;
Above him the cock |
in the bird-wood crowed,
Fair and red |
did Fjalar stand.

42
1 Gól um aſom
2 gullincambi
3 ſa uecr hꜹlþa
4 at hiarar at heriaꝼꜹꝺꝛſ.
5 eɴ aɴaʀ gelr
6 ꝼyr ioꝛð neðan
7 ſót rþr háni
8 at ſꜹlom heliar.

.
.
.
.
.
.
.
.
.

34
1 Gol yꝼer ſum
2 gullin kambi
3 ſa uekr hǫlꝺa
4 at heria ꝼǫðꝛſ
5 enn annaʀ gelr
6 ꝼyrer iǫꝛð neðan
7 ſot rauðꝛ hani
8 at ſǫlum heliar .}

42.
Gól um ásum
Gullinkambi
sá vekr hǫlða
að Herjafǫðrs.
en annarr gelr
fyr jǫrð neðan
sótrauðr hani
að sǫlum heljar.

42.
Gól om æser
«Gollenkambe»
helte den vekker
hos hærfader;
men under jord
en anden gól,
sodrød hane,
ved Hel's sale.

43.
Then to the gods |
crowed Gollinkambi,
He wakes the heroes |
in Othin's hall;
And beneath the earth |
does another crow,
The rust-red bird |
at the bars of Hel.

43
1 Geẏr garmr mioc
2 ꝼyr gnipa helli
3 ꝼeſtr mvn ſlitna
4 eɴ ꝼreki reɴa
5 ꝼiolþ veit hon ꝼroða
6 ꝼram ſe ec lengra
7 vm ragna rꜹc
8 rꜹm ſigtẏva.

.
.
.
.
.
.
.
.
.

37
1 Geyr nu garmr miok
2 ꝼyri gnipa helli
3 festr man ſlitna
4 enn
.
.
.
.

43.
Geyr Garmr mjǫk
fyr Gnipahelli
festr mun slitna
en Freki renna
fjǫlð veit hon fræða
fram sé ek lengra
um ragnarǫk
rǫmm sigtíva.

43.
Nu Garm høit gjør
for Gnipahulen,
festet slitner,
Fenre render!
Véd frasagn mangt
frem jeg ser lengre:
magters, guders
grufulde fald!

44.
Now Garm howls loud |
before Gnipahellir,
The fetters will burst, |
and the wolf run free;
Much do I know, |
and more can see
Of the fate of the gods, |
the mighty in fight.

44
1 Broþr mvno beriaz
2 oc at bꜹɴom verþa
3 mvno ſyſtrvngar
4 ſiꝼiom ſpilla
5 hárt er ihęimi
6 hóꝛꝺomr micill
7 ſceɢꜹlꝺ ſcalm ꜹlꝺ
8 ſcilꝺir ro kloꝼnir
9 vinꝺꜹlꝺ vargꜹlꝺ
10 aþr verolꝺ ſteypiz
.
.
11 mvn engi maþr
12 oðrom þyrma.

51.
Bræðr mvnv beriaz
ok at bꜹnvm verþaz
mvnv systrvngar
sifivm spilla;
hart er með hꜹlðvm
hordómr mikill,
skeɢiolld, skalmǫld,
skildir klofnir,
vindꜹld, vargǫld,
aðr verǫld steypiz.
.
.
.
.

38
1 Bræðꝛ munu beriaz
2 ok at bǫnum verðaz
3 munu ſyſtrungar
4 ſiꝼium ſpilla
5 hart er i heimí
6 hoꝛꝺomr mikill
7 ſkeggǫll ſkꜳlmǫllꝺ
8 ſkillꝺer kloꝼner
39 1 Vinꝺ ǫllꝺ vargǫllꝺ
2 ꜳðꝛ verǫllꝺ ſteypiz
3 grunꝺer gialla
4 giꝼr ꝼliuganꝺi
5 man eingi maðr
6 ǫðꝛum þyrma

44.
Bræðr munu berjaz
ok að bǫnum verða
munu systrungar
sifjum spilla
hart er íheimi
hórdómr mikill
skeggǫld skálmǫld
skildir eru klofnir
vindǫld vargǫld
áðr verǫld steypiz
.
.
mun engi maðr
ǫðrum þyrma.

44.
Brødre vil brydes,
bane volde,
søsterbørn vil
slegtskab spilde;
ondt er paa jord,
utugt saa stor,
øxtid, sverdtid,
skjolde kløves,
vindtid, vargtid,
før verdens fald;
grunden gjaller,
gygre farer;
ingen mand da
anden skaaner.

45.1
.
.
.
4 gialar hoꝛni
5 hatt blęs heimꝺallr
6 hoꝛn er alopti
7 męlir oðiɴ
8 við mimſ hꜹꝼvþ
9 eɴ iotvɴ loſnar

.
.
.
.
52.
Hátt blæs Heimdallr,
horn er a lopti,
mælir Oþiɴ
við Mims hꜹfvt;
.

40
1 Leika mimſ ſynir
2 en miǫtvðꝛ kynꝺiz
3 at hínu gamla
4 giallar hoꝛní
5 hꜳtt blæſſ heimꝺallr
6 hoꝛn er ꜳ lopti
7 męler oðinn
8 við mimſ hǫꝼut.
.

45.1.
.
.
.
Gjallarhorni
hátt blés Heimdallr
horn er álofti
mælir Óðinn
við Míms hǫfuð

45.
Mims æt leger,
maalet varsles
ved gnyskarpe
Gjallarhornet;
høit blæser Heimdal,
hornet er løftet,
mæler Oden
ved Mim's hoved.

46.
Fast move the sons |
of Mim, and fate
Is heard in the note |
of the Gjallarhorn;
Loud blows Heimdall, |
the horn is aloft,
In fear quake all |
who on Hel-roads are

.
10 ſcelꝼr
45.2
1 ymr iþ alꝺna tre
2 eɴ iótvɴ loſnár
3 ſcelꝼr yɢꝺraſilſ
4 aſcr ſt-anꝺanꝺi.
.
.

.
skelfr Ygdrasils
askr standaɴdi,
ymr et alna tre,
en iotvnn losnar.
.
.
.
.

41
1 Skelꝼr yggꝺꝛaſilſ
2 aſkr ſtanꝺanꝺi
3 ymr hið allꝺna tre
4 enn iǫtunn loſnar
5 hræðaz aller
6 a helvegvm
7 ꜳðꝛ ſurtar þann
8 ſevi oꝼ gleyper.

.
.
45.2.
Ymr ið aldna tré
en jǫtunn losnar
skelfr Yggdrasils
askr standandi.

46.
Skjelver Yggdrasils
ask, den høie,
old-træ brager,
jotnen af baand gaar;
alle paa Helvei
angst omspender,
før Surts slegtning
opsluger den.

47.
Yggdrasil shakes, |
and shiver on high
The ancient limbs, |
and the giant is loose;
To the head of Mim |
does Othin give heed,
But the kinsman of Surt |
shall slay him soon.

.
.
.
.
.
.
.
.
.

42
1 Hvat er með ꜳſum
2 hvat er með ꜳlꝼum
3 gnyr allr iǫtun heimr
4 æſir eru ꜳ þingi
5 ſtynia ꝺuergar
6 ꝼyrer ſteinꝺyrvm
7 vegbergſ uiſir
8 uitv þer enn eða hvað

.
.
.
.
.
.
.
.
.

.
.
.
.
.
.
.
.
.
48.
How fare the gods? |
how fare the elves?
All Jotunheim groans, |
the gods are at council;
Loud roar the dwarfs |
by the doors of stone,
The masters of the rocks: |
would you know yet more?

46
1 Geyr nv garmr ⟨mioc
2 ꝼyr gnipa helli
3 ꝼeſtr mvn ſlitna
4 eɴ ꝼreki reɴa
5 ꝼiolþ veit hon ꝼroða
6 ꝼram ſe ec lengra
7 vm ragna rꜹc
8 rꜹm ſigtyva. ⟩

.
.
.
.
.
.
.
.
.

43
1 Geyr nu garmr miǫk
2 ꝼyrer gnipa helli
{3 ꝼeſtr man ſlitna
4 enn ꝼreki renna
5 ꝼramm ſe ek lengra
6 ꝼiǫlð kann ek ſegia
7 um ragna rǫk
8 rǫmm ſigtiva.} ¹

1. From verse 32,3-8

46.
Geyr nú Garmr ⟨mjǫk
fyr Gnipahelli
festr mun slitna
en Freki renna
fjǫlð veit hon fræða
fram sé ek lengra
um ragnarǫk
rǫmm sigtíva. ⟩

47.
Nu Garm høit gjør
for Gnipahulen,
festet slitner,
Fenre render!
Véd frasagn mangt,
frem jeg ser lengre:
magters, guders
grufulde fald!

49.
Now Garm howls loud |
before Gnipahellir,
The fetters will burst, |
and the wolf run free
Much do I know, |
and more can see
Of the fate of the gods, |
the mighty in fight.

47
1 Hrymr ekr ꜹſtan
2 heꝼiz linꝺ ꝼyr
3 ſnẏz ioꝛmvnganꝺꝛ
4 i iotvn moði.
5 oꝛmr knẏr vɴir
6 eɴ ari hl-accar
7 ſlitr nai neꝼ ꝼꜹlr
8 nagl ꝼar loſnar.

54.
Hrymr ecr avstan,
hefiz lind firir;
snyz iormvngandr
iiotvnmoþi
ormr knyʀ vɴir,
ꜹrn mvn hlacka,
slitr nai niðfꜹlr,
ɴaglfar losnar.

44
1 Hrymr ekr auſtan
2 heꝼiz linꝺ ꝼyrer
3 ſnyz iǫꝛmunganꝺꝛ
4 i iǫtvnmoði
5 oꝛmr knyr unner
6 enn ari hlakkar
7 ſlitr nai niðꝼǫlr
8 naglꝼar loſnar.

47.
Hrymr ekr austan
hefiz lind fyr
snýz Jǫrmungandr
í jǫtunmóði.
Ormr knýr unnir
en ari hlakkar
slítr nái neffǫlr
Naglfar losnar.

48.
Hrym fra østen
ager skjolddekt,
Jormongand snor
i jotunharm sig,
orm slaar bølgen,
ørnen skriger,
flaar nebbleg lig,
«Naglfar» løsner.

50.
From the east comes Hrym |
with shield held high;
In giant-wrath |
does the serpent writhe;
O'er the waves he twists, |
and the tawny eagle
Gnaws corpses screaming; |
Naglfar is loose.

48
1 Kioll ꝼeʀ ꜹſtan
2 koma mvno mvſpellz
3 vm lꜹg lyꝺir
4 eɴ loki ſtyrir
5 ꝼara ꝼiꝼlſ megir
6 meþ ꝼreka allir
7 þeim er broꝺir
8 bẏleipz iꝼóꝛ.

55.
Kioll feʀ ꜹstan,
koma mvnv Mvspellz
of lꜹg lyþir
en Loki styrir;
þar ró fiflmegir
með freka allir;
þeim er broþir
Byleiz ifꜹr.

45
1 Kioll ꝼerr auſtan
2 koma mvnu mvſpellz
3 vm lǫgh lyðer
4 enn loki ſtyrer
5 ꝼarar ꝼiꝼlmeger
6 með ꝼreka aller
7 þeim er broðer
8 byleſtz i ꝼerð

48.
Kjóll ferr austan
koma munu Muspellz
um lǫg lýðir
en Loki stýrir
fara fífls megir
með freka allir
þeim er bróðir
Býleipz ífǫr.

49.
Skib gaar fra nord,
skarer fra Hel
stevner om sø,
styre gjør Loke;
hver vætte vild
med vargen gaar,
med dem Byleipts
broder farer.

51.
O'er the sea from the north |
there sails a ship
With the people of Hel, |
at the helm stands Loki;
After the wolf |
do wild men follow,
And with them the brother |
of Byleist goes

49
1 Hvat er meþ aſom
2 hvat er meþ alꝼom
3 gnyr allr iotvn hęimr
4 ęſir ro aþingi
5 ſtynia ꝺvergar
6 ꝼyr ſtein ꝺvrom
7 veɢ bergſ viſir
8 vitoþ ereɴ eþa hvat

53.
Hvat er með asvm?
hvat er með alfvm?
ýmr allr Iotvnheímr,
æsir ró aþingi;
stynia dvergar
flrir steindvrvm,
veɢbergs visir;
vitvð ér eɴ eþa hvat?

{42
1 Hvat er með ꜳſum
2 hvat er með ꜳlꝼum
3 gnyr allr iǫtun heimr
4 æſir eru ꜳ þingi
5 ſtynia ꝺuergar
6 ꝼyrer ſteinꝺyrvm
7 vegbergſ uiſir
8 uitv þer enn eða hvað}

49.
Hvat er með ásum
hvat er með álfum
gnýr allr Jǫtunheimr
æsir eru áþingi
stynja dvergar
fyr steindurum
veggbergs vísir
vituð érenn eða hvat

50.
Hvad med æser?
hvad med alver?
Gnyr al jotunheim,
æser til thing er;
stønner dverge
for stendøre,
veggbjergs vísfolk:
Vil I end mér?

{48.
How fare the gods? |
how fare the elves?
All Jotunheim groans, |
the gods are at council;
Loud roar the dwarfs |
by the doors of stone,
The masters of the rocks: |
would you know yet more?}

50
1 Surtr ꝼeʀ ſvɴan
2 meþ ſviga lęꝼi
3 ſciɴ aꝼ ſverþi
4 ſol valtiꝼa.
5 gríot bioꝛg gnata
6 eɴ gíꝼr rata
7 troþa halir helveg
8 en himiɴ cloꝼnar.

56.
Svrtr feʀ svɴan
með sviga leivi,
skiɴ af sverþi
sol valtiva; ¹
griotbiorg gnata,
en gifr rata,
troþa halir helveg,
en himiɴ klofnar.

1. Repetition of 5,1-4. 5,2 has leifi for leivi

46
1 ſurtr ꝼerr ſunnan
2 með ſuiga levi
3 ſkinn aꝼ ſverðe
4 ſol valtiꝼa
5 griotbiǫꝛg gnata
6 enn giꝼr hrata
7 troða haler helveg
8 enn himinn kloꝼnar.

50.
Surtr ferr sunnan
með sviga lævi
skínn af sverði
sól valtíva.
grjótbjǫrg gnata
en gífr rata
troða halir helveg
en himinn klofnar.

51.
Surt med flammer
sydfra farer,
val-guders sol
af sverdet staar;
bjerge brager,
mænd træder helvei,
himlen kløvner.

52.
Surt fares from the south |
with the scourge of branches,
The sun of the battle-gods |
shone from his sword;
The crags are sundered, |
the giant-women sink,
The dead throng Hel-way, |
and heaven is cloven.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=269ce943-fd01-11e5-a9d7-001cc4ddf0f4

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display