Bibliotheca Polyglotta

Genesis

Complete text

מב

ΜΒʹ

ܩܦܠܐܘܢ ܡܒ

Cap. 42

ԳԼ. ԽԲ

თავი ორმოცდამეორე

א. וַיַּרְא יַעֲקֹב כִּי יֶשׁ שֶׁבֶר בְּמִצְרָיִם וַיֹּאמֶר יַעֲקֹב לְבָנָיו לָמָּה תִּתְרָאוּ:

ἰδὼν δὲ Ιακωβ ὅτι ἔστιν πρᾶσις ἐν Αἰγύπτῳ εἶπεν τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ ἵνα τί ῥᾳθυμεῖτε

1 ܘܲܚܙܵܐ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܕܐܝܼܬܼ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ ܒܡܸܨܪܹܝܢ: ܘܐܸܡܲܪ݂ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܠܲܒ݂ܢܵܘܗܝ: ܠܵܐ ܬܸܕ݂ܚܠܘܼܢ.

Audiens autem Iacob quod alimenta venderentur in Ae gypto, dixit filiis suis: “Quare aspicitis vos invicem?

Եւ ետես Յակոբ եթէ գոյ վաճառ յերկրին Եգիպտացւոց, ասէ Յակոբ ցորդիսն իւր. Ընդէ՞ր հեղգայք:

და ვითარცა იხილა იაკობ, რამეთუ არს სასყიდელი ეგჳპტეს, ჰრქუა ძეთა თჳსთა: რაჲსა უდებ ხართ. 1 1

1 Now when Jacob saw that there was corn in Egypt, Jacob said unto his sons, Why do ye look one upon another?

ב. וַיֹּאמֶר הִנֵּה שָׁמַעְתִּי כִּי יֶשׁ שֶׁבֶר בְּמִצְרָיִם רְדוּ שָׁמָּה וְשִׁבְרוּ לָנוּ מִשָּׁם וְנִחְיֶה וְלֹא נָמוּת:

ἰδοὺ ἀκήκοα ὅτι ἔστιν σῖτος ἐν Αἰγύπτῳ κατάβητε ἐκεῖ καὶ πρίασθε ἡμῖν μικρὰ βρώματα ἵνα ζῶμεν καὶ μὴ ἀποθάνωμεν

2 ܗܵܐ ܫܸܡܥܹܬܼ ܕܐܝܼܬܼ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ ܒܡܸܨܪܹܝܢ: ܚܘܿܬܼܘ ܠܬܲܡܵܢ ܘܡܘܼܪܘ ܠܲܢ ܡ̣ܢ ܬܲܡܵܢ: ܘܢܸܚܸܐ ܘܠܵܐ ܢܡܘܼܬܼ.

Audivi quod triticum venumdetur in Aegypto; descendite et emite nobis necessaria, ut possimus vivere et non consumamur inopia”.

Ահա լսեմ եթէ գոյ ցորեան յԵգիպտոս. իջէք անդր եւ գնեցէք մեզ սակաւ մի կերակուր, զի կեցցուք եւ մի՛ մեռցուք:

აჰა, მესმა, ვითარმედ არს იფქლი ეგჳპტედ, შთავედით მუნ და მიყიდეთ ჩუენ მცირედ საზრდელი, რათა ვცხოვნდეთ და არა მოვსწყდეთ. 2 2

2 And he said, Behold, I have heard that there is corn in Egypt: get you down thither, and buy for us from thence; that we may live, and not die.

ג. וַיֵּרְדוּ אֲחֵי יוֹסֵף עֲשָׂרָה לִשְׁבֹּר בָּר מִמִּצְרָיִם:

κατέβησαν δὲ οἱ ἀδελφοὶ Ιωσηφ οἱ δέκα πρίασθαι σῖτον ἐξ Αἰγύπτου

3 ܘܲܢܚܸܬܼܘ ܐܲܚܵܘ̈ܗܝ ܕܝܵܘܣܸܦ ܥܸܣܪܵܐ: ܠܲܡܡܵܪ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ ܡ̣ܢ ܡܸܨܪܹܝܢ.

Descenderunt igitur fratres Ioseph decem, ut emerent frumenta in Aegypto,

Եւ իջին եղբարքն Յովսեփայ տասնեքին` գնել ցորեան յԵգիպտոսէ:

და შთავიდეს ძმანი იოსებისნი ათნი ეგჳპტედ სყიდად იფქლისა. 3 3

3 And Joseph's ten brethren went down to buy corn in Egypt.

ד. וְאֶת בִּנְיָמִין אֲחִי יוֹסֵף לֹא שָׁלַח יַעֲקֹב אֶת אֶחָיו כִּי אָמַר פֶּן יִקְרָאֶנּוּ אָסוֹן:

τὸν δὲ Βενιαμιν τὸν ἀδελφὸν Ιωσηφ οὐκ ἀπέστειλεν μετὰ τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ εἶπεν γάρ μήποτε συμβῇ αὐτῷ μαλακία

4 ܘܲܠܒܸܢܝܵܡܹܝܢ ܐܲܚܘܼܗܝ ܕܝܵܘܣܸܦ: ܠܵܐ ܫܲܕܲܪ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܥܲܡ ܐܲܚܵܘ̈ܗܝ: ܡܸܛܠ ܕܐܸܡܲܪ ܕܲܠܡܵܐ ܢܸܓܼܕܲܫ ܠܹܗ ܩܹܐܪܣܵܐ.

Beniamin fratre Ioseph domi retento a Iacob, qui dixerat fratribus eius: “Ne forte in itinere quidquam patiatur mali”.

Եւ զԲենիամին զեղբայրն Յովսեփայ ոչ արձակեաց Յակոբ ընդ եղբարսն. քանզի ասէր թէ Գուցէ պատահիցէ նմա հիւանդութիւն:

ხოლო ბენიამენ, ძმაჲ იოსებისი, არა წარავლინა ძმათა მისთა თანა, რამეთუ თქუა: ნუუკუე სნეულებაჲ რაჲმე ხუდეს გზასა ზედა. 4 4

4 But Benjamin, Joseph's brother, Jacob sent not with his brethren; for he said, Lest peradventure mischief befall him.

ה. וַיָּבֹאוּ בְּנֵי יִשְׂרָאֵל לִשְׁבֹּר בְּתוֹךְ הַבָּאִים כִּי הָיָה הָרָעָב בְּאֶרֶץ כְּנָעַן:

ἦλθον δὲ οἱ υἱοὶ Ισραηλ ἀγοράζειν μετὰ τῶν ἐρχομένων ἦν γὰρ ὁ λιμὸς ἐν γῇ Χανααν

5 ܘܐܸܬܼܵܘ ܒ̈ܢܲܝ ܝܼܣܪܵܝܹܠ ܠܲܡܡܵܪ ܥܲܡ ܐܲܝܠܹܝܢ ܕܐܵܙܠ̄ܝܼܢ: ܡܸܛܠ ܕܲܥܫܸܢ ܟܲܦܢܵܐ ܒܐܲܪܥܵܐ ܕܲܟ݂ܢܲܥܢ.

Et ingressi sunt filii Israel terram Aegypti cum aliis, qui pergebant ad emendum. Erat autem fames in terra Chanaan.

Եւ եկին որդիքն Իսրայելի գնել ընդ այլ երթեւեկսն. քանզի էր սով յերկրին Քանանացւոց:

მოვიდეს ძენი ისრაჱლისანი ეგჳპტედ სყიდად მომავალთა თანა. ხოლო იყო სიყმილი ქუეყანასა-ცა ქანანისასა. 5 5

5 And the sons of Israel came to buy corn among those that came: for the famine was in the land of Canaan.

ו. וְיוֹסֵף הוּא הַשַּׁלִּיט עַל הָאָרֶץ הוּא הַמַּשְׁבִּיר לְכָל עַם הָאָרֶץ וַיָּבֹאוּ אֲחֵי יוֹסֵף וַיִּשְׁתַּחֲווּ לוֹ אַפַּיִם אָרְצָה:

Ιωσηφ δὲ ἦν ἄρχων τῆς γῆς οὗτος ἐπώλει παντὶ τῷ λαῷ τῆς γῆς ἐλθόντες δὲ οἱ ἀδελφοὶ Ιωσηφ προσεκύνησαν αὐτῷ ἐπὶ πρόσωπον ἐπὶ τὴν γῆν

6 ܘܝܵܘܣܸܦ ܗܘܼܝܘܼ ܫܲܠܝܼܛ ܥܲܠ ܐܲܪܥܵܐ. ܘܗܘܼ ܡܡܝܼܪ ܠܟ݂ܠܹܗ ܥܲܡܵܐ ܕܐܲܪܥܵܐ. ܘܐܸܬܼܵܘ ܐܲܚܵܘܗܝ ܕܝܵܘܣܸܦ: ܘܲܣܓܸܕ݂ܘ ܠܹܗ ܥܲܠ ܐܲܦܲܝܗܘܿܢ ܥܲܠ ܐܲܪܥܵܐ.

Et Ioseph erat princeps in terra Aegypti, atque ad eius nutum frumenta populis vendebantur. Cumque venissent et adorassent eum fratres sui proni in terram,

Եւ Յովսէփ էր իշխան երկրին, եւ նա վաճառէր ամենայն ժողովրդեան երկրին. եւ եկեալ եղբարքն Յովսեփայ երկիր պագանէին ի վերայ երեսաց խոնարհ յերկիր:

ხოლო იოსებ იყო მთავარ ქუეყანასა მას და ესე მიჰყიდდა ყოველსა ერსა ქუეყანისასა. და მოვიდეს ძმანი იოსებისნი და თაყუანის-სცეს მას პირსა ზედა ქუეყანისასა. 6 6

6 And Joseph was the governor over the land, and he it was that sold to all the people of the land: and Joseph's brethren came, and bowed down themselves before him with their faces to the earth.

ז. וַיַּרְא יוֹסֵף אֶת אֶחָיו וַיַּכִּרֵם וַיִּתְנַכֵּר אֲלֵיהֶם וַיְדַבֵּר אִתָּם קָשׁוֹת וַיֹּאמֶר אֲלֵהֶם מֵאַיִן בָּאתֶם וַיֹּאמְרוּ מֵאֶרֶץ כְּנַעַן לִשְׁבָּר אֹכֶל:

ἰδὼν δὲ Ιωσηφ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ ἐπέγνω καὶ ἠλλοτριοῦτο ἀπ᾽ αὐτῶν καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς σκληρὰ καὶ εἶπεν αὐτοῖς πόθεν ἥκατε οἱ δὲ εἶπαν ἐκ γῆς Χανααν ἀγοράσαι βρώματα

7 ܘܲܚܙܵܐ ܝܵܘܣܸܦ ܠܐܲܚܵܘ̈ܗܝ: ܘܐܸܫܬܵܘܕܲܥ ܐܸܢܘܿܢ: ܘܐܸܬܼܢܟܸܠ ܥܠܲܝܗܘܿܢ: ܘܡܲܠܸܠ ܥܲܡܗܘܿܢ ܩܲܫܝܵܐܝܼܬܼ ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܗܘܿܢ: ܡ̣ܢ ܐܲܝܡܸܟܵܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ: ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ: ܡ̣ܢ ܐܲܪܥܵܐ ܕܲܟ݂ܢܲܥܢ ܐܸܬܲܝܢ: ܠܲܡܡܵܪ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ.

et agnovisset eos, quasi ad alienos durius loquebatur interrogans eos: “Unde venistis?”. Qui responderunt: “De terra Chanaan, ut emamus victui necessaria”.

Եւ իբրեւ ետես Յովսէփ զեղբարսն իւր, ծանեաւ. եւ օտարանայր ի նոցանէ, եւ խօսեցաւ ընդ նոսա խստագոյնս, եւ ասէ. Ուստի՞ գայք: Եւ նոքա ասեն. Յերկրէն Քանանացւոց` գնել կերակուրս:

და ვითარცა იხილა იოსებ ძმანი თჳსნი, იცნა იგინი და არა გამოეცხადა მათ, არამედ ეტყოდა ფიცხელად და ჰრქუა მათ: ვინა მოხუალთ? ხოლო მათ ჰრქუეს: ქუეყანით ქანანისათ სყიდად საზრდელისა. 7 7

7 And Joseph saw his brethren, and he knew them, but made himself strange unto them, and spake roughly unto them; and he said unto them, Whence come ye? And they said, From the land of Canaan to buy food.

ח. וַיַּכֵּר יוֹסֵף אֶת אֶחָיו וְהֵם לֹא הִכִּרֻהוּ:

ἐπέγνω δὲ Ιωσηφ τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ αὐτοὶ δὲ οὐκ ἐπέγνωσαν αὐτόν

8 ܘܐܸܫܬܵܘܕܲܥ ܝܵܘܣܸܦ ܠܐܲܚܵܘ̈ܗܝ: ܘܗܸܢܘܿܢ ܠܵܐ ܐܸܫܬܵܘܕܿܥܘܼܗܝ.

Et tamen fratres ipse cognoscens non est cognitus ab eis.

Ծանեաւ Յովսէփ զեղբարսն իւր, եւ նոքա ոչ ծանեան զնա:

იცნა იოსებ ძმანი თჳსნი, ხოლო მათ ვერ იცნეს იგი. 8 8

8 And Joseph knew his brethren, but they knew not him.

ט. וַיִּזְכֹּר יוֹסֵף אֵת הַחֲלֹמוֹת אֲשֶׁר חָלַם לָהֶם וַיֹּאמֶר אֲלֵהֶם מְרַגְּלִים אַתֶּם לִרְאוֹת אֶת עֶרְוַת הָאָרֶץ בָּאתֶם:

καὶ ἐμνήσθη Ιωσηφ τῶν ἐνυπνίων ὧν εἶδεν αὐτός καὶ εἶπεν αὐτοῖς κατάσκοποί ἐστε κατανοῆσαι τὰ ἴχνη τῆς χώρας ἥκατε

9 ܘܐܸܬܿܕܿܟܲܪ ܝܵܘܣܸܦ ܚܸܠܡܹ̈ܐ ܕܲܚܠܲܡ ܠܗܘܿܢ: ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܗܘܿܢ ܓܵܫܘܿܫܹ̈ܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ: ܘܲܠܡܸܚܙܵܐ ܗ̄ܘܼ ܛܸܒܵܗ ܕܐܲܪܥܵܐ ܐܸܬܲܝܬܿܘܿܢ.

Recordatusque somniorum, quae aliquando viderat, ait ad eos: “Exploratores estis; ut videatis infirmiora terrae, venistis!”.

Եւ յիշեաց Յովսէփ զերազսն իւր զոր ետես, եւ ասէ ցնոսա. Լրտեսք էք դուք, եւ դիտել զել եւ զմուտ`` աշխարհիս եկեալ էք:

მოეჴსენა იოსებს ჩუენებაჲ იგი, რომელ იხილა მან და ჰრქუა მათ: მსტოარნი ხართ და ალაგთა სოფლისათა მისრულ ხართ ხილვად. 9 9

9 And Joseph remembered the dreams which he dreamed of them, and said unto them, Ye are spies; to see the nakedness of the land ye are come.

י. וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו לֹא אֲדֹנִי וַעֲבָדֶיךָ בָּאוּ לִשְׁבָּר אֹכֶל:

οἱ δὲ εἶπαν οὐχί κύριε οἱ παῖδές σου ἤλθομεν πρίασθαι βρώματα

10 ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ: ܠܵܐ ܡܵܪܲܢ: ܥܲܒ݂ܕܲܝܟ ܐܸܬܼܵܘ ܠܲܡܡܵܪ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ.

Qui dixerunt: “Non est ita, domine; sed servi tui venerunt, ut emerent cibos.

Եւ նոքա ասեն. Ոչ, տէր, ծառայք քո եկեալ եմք գնել կերակուրս:

ხოლო მათ ჰრქუეს: არა, უფალო, მონანი შენნი ვართ და მოვედით სყიდად საზრდელისა. 10 10

10 And they said unto him, Nay, my lord, but to buy food are thy servants come.

יא. כֻּלָּנוּ בְּנֵי אִישׁ אֶחָד נָחְנוּ כֵּנִים אֲנַחְנוּ לֹא הָיוּ עֲבָדֶיךָ מְרַגְּלִים:

πάντες ἐσμὲν υἱοὶ ἑνὸς ἀνθρώπου εἰρηνικοί ἐσμεν οὐκ εἰσὶν οἱ παῖδές σου κατάσκοποι

11 ܟܠܲܢ ܒ̈ܢܲܝ ܚܲܕ݂ ܓܒܲܪ ܚܢܲܢ: ܘܟܹܐܢܹܐ ܚܢܲܢ: ܘܠܵܐ ܗܘܵܘ ܓܵܫܘܿܫܹ̈ܐ ܥܲܒ݂ܕܲܝܟ.

Omnes filii unius viri sumus; sinceri sumus, nec quidquam famuli tui machinantur mali”.

Ամենեքին մեք եմք որդիք առն միոյ. արք խաղաղութեան եմք, եւ չեն ծառայք քո լրտեսք:

ჩუენ ყოველი ძმანი ვართ და ძენი ერთისა კაცისანი მშჳდობისანი ვართ და არა მსტოვარნი. 11 11

11 We are all one man's sons; we are true men, thy servants are no spies.

יב. וַיֹּאמֶר אֲלֵהֶם לֹא כִּי עֶרְוַת הָאָרֶץ בָּאתֶם לִרְאוֹת:

εἶπεν δὲ αὐτοῖς οὐχί ἀλλὰ τὰ ἴχνη τῆς γῆς ἤλθατε ἰδεῖν

12 ܐܸܡܲܪ ܠܗܘܿܢ ܝܵܘܣܸܦ: ܠܵܐ ܗ̄ܘܵܐ ܗܵܟܲܢܵܐ: ܛܸܒܵܗ ܗ̄ܘܼ ܕܐܲܪܥܵܐ ܐܸܬܲܝܬܿܘܿܢ ܠܡܸܚܙܵܐ.

Quibus ille respondit: “Aliter est; immunita terrae huius considerare venistis!”.

Ասէ ցնոսա. Ոչ, այլ զել եւ զմուտ`` երկրիս եկեալ էք տեսանել:

ჰრქუა მათ იოსებ: არა, არამედ ალაგთა სოფლებისათა მოსრულ ხართ ხილვად. 12 12

12 And he said unto them, Nay, but to see the nakedness of the land ye are come.

יג. וַיֹּאמְרוּ שְׁנֵים עָשָׂר עֲבָדֶיךָ אַחִים אֲנַחְנוּ בְּנֵי אִישׁ אֶחָד בְּאֶרֶץ כְּנָעַן וְהִנֵּה הַקָּטֹן אֶת אָבִינוּ הַיּוֹם וְהָאֶחָד אֵינֶנּוּ:

οἱ δὲ εἶπαν δώδεκά ἐσμεν οἱ παῖδές σου ἀδελφοὶ ἐν γῇ Χανααν καὶ ἰδοὺ ὁ νεώτερος μετὰ τοῦ πατρὸς ἡμῶν σήμερον ὁ δὲ ἕτερος οὐχ ὑπάρχει

13 ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ ܠܹܗ: ܬܪܸܥܣܲܪ ܚܢܲܢ ܐܲܚܹ̈ܐ ܥܲܒ݂ܕܲܝܟ: ܒ̈ܢܲܝ ܓܲܒ݂ܪܵܐ ܚܲܕ݂: ܒܐܲܪܥܵܐ ܕܲܟ݂ܢܲܥܢ: ܘܲܙܥܘܿܪܵܐ ܗܵܐ ܠܘܵܬܼ ܐܲܒ݂ܘܼܢ ܗ̄ܘܼ ܝܵܘܡܵܢܵܐ: ܘܚܲܕ݂ ܠܲܝܬܵܘܗܝ.

At illi: “Duodecim, inquiunt, servi tui fratres sumus filii viri unius in terra Chanaan; minimus cum patre nostro est, alius non est super”.

Եւ նոքա ասեն. Երկոտասան եղբարք եմք ծառայք քո, որդիք առն միոյ, յերկրին Քանանացւոց. եւ կրտսերն առ հօր իւրում է այսօր, եւ մեւսն չէ ի միջի:

ხოლო მათ ჰრქუეს: ათორმეტნი ვიყვენით ჩუენ ძმანი, მონანი შენნი, ქუეყანასა ქანანისსა. და ერთი უმრწემესი ჩუენი მამისა თანა არს დღეს, ხოლო ერთი იგი არა არს ჩუენ შორის. 13 13

13 And they said, Thy servants are twelve brethren, the sons of one man in the land of Canaan; and, behold, the youngest is this day with our father, and one is not.

יד. וַיֹּאמֶר אֲלֵהֶם יוֹסֵף הוּא אֲשֶׁר דִּבַּרְתִּי אֲלֵכֶם לֵאמֹר מְרַגְּלִים אַתֶּם:

εἶπεν δὲ αὐτοῖς Ιωσηφ τοῦτό ἐστιν ὃ εἴρηκα ὑμῖν λέγων ὅτι κατάσκοποί ἐστε

14 ܐܸܡܲܪ ܠܗܘܿܢ ܝܵܘܣܸܦ: ܗܵܢܵܘ ܕܐܸܡܪܹܬܼ ܠܟ݂ܘܿܢ: ܕܓ݂ܵܫܘܿܫܹ̈ܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ.

“Hoc est, ait, quod locutus sum: exploratores estis!

Ասէ ցնոսա Յովսէփ. Այդ իսկ է զոր ասացի ձեզ, թէ լրտեսք էք:

ჰრქუა მათ იოსებ: ესე იგი არს, რომელსა გეტყოდე თქუენ, ვითარმედ მსტოვარნი ხართ. 14 14

14 And Joseph said unto them, That is it that I spake unto you, saying, Ye are spies:

טו. בְּזֹאת תִּבָּחֵנוּ חֵי פַרְעֹה אִם תֵּצְאוּ מִזֶּה כִּי אִם בְּבוֹא אֲחִיכֶם הַקָּטֹן הֵנָּה:

ἐν τούτῳ φανεῖσθε νὴ τὴν ὑγίειαν Φαραω οὐ μὴ ἐξέλθητε ἐντεῦθεν ἐὰν μὴ ὁ ἀδελφὸς ὑμῶν ὁ νεώτερος ἔλθῃ ὧδε

15 ܒܗܵܕܹܐ ܬܸܬܼܒܲܩܘܼܢ: ܠܵܐ ܚܲܝܵܘܗܝ ܕܦܸܪܥܘܿܢ: ܠܵܐ ܬܸܦܩܘܼܢ ܡܸܟܵܐ: ܐܸܠܵܐ ܐܸܢ ܢܹܐܬܹܐ ܐܲܚܘܼܟ݂ܘܿܢ ܙܥܘܿܪܵܐ ܠܗܲܪܟܵܐ.

Iam nunc experimentum vestri capiam: per salutem pharaonis, non egrediemini hinc, donec veniat frater vester minimus!

եւ դովին յայտ արարէք. երդուեալ յարեւն փարաւոնի, ոչ ելանէք աստի, եթէ ոչ եկեսցէ եղբայրն ձեր կրտսեր այսր:

ამით საცნაურ იყვნეთ: უკუეთუ მშჳდობისანი ხართ, ვფუცავ ცხორებასა ფარაოსსა, არა განხჳდეთ ამიერ, ვიდრე არა მოვიდეს აქა ძმაჲ იგი თქუენი უმრწემესი. 15 15

15 Hereby ye shall be proved: By the life of Pharaoh ye shall not go forth hence, except your youngest brother come hither.

טז. שִׁלְחוּ מִכֶּם אֶחָד וְיִקַּח אֶת אֲחִיכֶם וְאַתֶּם הֵאָסְרוּ וְיִבָּחֲנוּ דִּבְרֵיכֶם הַאֱמֶת אִתְּכֶם וְאִם לֹא חֵי פַרְעֹה כִּי מְרַגְּלִים אַתֶּם:

ἀποστείλατε ἐξ ὑμῶν ἕνα καὶ λάβετε τὸν ἀδελφὸν ὑμῶν ὑμεῖς δὲ ἀπάχθητε ἕως τοῦ φανερὰ γενέσθαι τὰ ῥήματα ὑμῶν εἰ ἀληθεύετε ἢ οὔ εἰ δὲ μή νὴ τὴν ὑγίειαν Φαραω ἦ μὴν κατάσκοποί ἐστε

16 ܫܲܕܲܪܘ ܚܲܕ݂ ܡܸܢܟ݂ܘܿܢ ܢܸܕ݂ܒܲܪ ܠܐܲܚܘܼܟ݂ܘܿܢ: ܘܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ ܐܸܬܼܐܣܸܪܘ: ܘܢܸܬܼܒܲܩܝܵܢ ܡܸܠܲܝ̈ܟܿܘܿܢ ܐܸܢ ܒܩܘܼܫܬܵܐ ܐܸܡܲܪܬܿܘܿܢ: ܘܐܸܢ ܠܵܐ ܚܲܝܵܘܗܝ ܕܦܸܪܥܘܿܢ ܐܸܠܵܐ ܓܵܫܘܿܫܹ̈ܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ.

Mittite ex vobis unum, et adducat eum; vos autem eritis in vinculis, donec probentur, quae dixistis, utrum vera an falsa sint. Alioquin, per salutem pharaonis, exploratores estis!”.

Արդ առաքեցէք զմի ոք ի ձէնջ եւ ածցէ զեղբայրն ձեր, եւ դուք կացէք ի դիպահոջ, մինչեւ յայտնի լինիցին բանք ձեր եթէ արդար խօսիցիք եւ թէ ոչ. ապա թէ ոչ, երդուեալ յարեւն փարաւոնի` թէ ոչ լրտեսք էք դուք:

წარავლინეთ ერთი თქუენგანი და მოიყუანეთ იგი აქა. ხოლო თქუენ გიპყრნე კრძალულად, ვიდრე განცხადნენ სიტყუანი თქუენნი, გინა თუ ჭეშმარიტ არიან, გინა არა. უკეთუ არა ვფუცავ ცხორებასა ფარაოსსა, ვითარმედ მსტოვარნი ხართ. 16 16

16 Send one of you, and let him fetch your brother, and ye shall be kept in prison, that your words may be proved, whether there be any truth in you: or else by the life of Pharaoh surely ye are spies.

יז. וַיֶּאֱסֹף אֹתָם אֶל מִשְׁמָר שְׁלשֶׁת יָמִים:

καὶ ἔθετο αὐτοὺς ἐν φυλακῇ ἡμέρας τρεῖς

17 ܘܐܲܪܡܝܼ ܐܸܢܘܿܢ ܒܹܝܬܼ ܚܒ݂ܘܼܫܝܵܐ: ܬܠܵܬܼܵܐ ܝܵܘܡܝܼܢ.

Tradidit ergo illos custodiae tribus diebus.

Եւ եդ զնոսա ի բանտի զերիս աւուրս:

და შესხნა იგინი საპყრობილესა სამ დღე. 17 17

17 And he put them all together into ward three days.

יח. וַיֹּאמֶר אֲלֵהֶם יוֹסֵף בַּיּוֹם הַשְּׁלִישִׁי זֹאת עֲשׂוּ וִחְיוּ אֶת הָאֱלֹהִים אֲנִי יָרֵא:

εἶπεν δὲ αὐτοῖς τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ τοῦτο ποιήσατε καὶ ζήσεσθε τὸν θεὸν γὰρ ἐγὼ φοβοῦμαι

18 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܗܘܿܢ ܝܵܘܣܸܦ ܒܝܵܘܡܵܐ ܬܠܝܼܬܼܵܝܵܐ: ܗܵܕܹܐ ܥܒܸܕ݂ ܘܲܚܝܵܘ: ܠܐܲܠܵܗܵܐ ܕܵܚܹܠ ܐ̄ܢܵܐ.

Die autem tertio eductis de carcere, ait: “Facite, quae dixi, et vivetis; Deum enim timeo.

Եւ ասէ ցնոսա Յովսէփ յաւուրն երրորդի. Զայս արարէք եւ ապրիք. զի եւ ես յԱստուծոյ երկիւղած եմ:

და მესამესა დღესა ჰრქუა მათ: ესე ჰყავთ და სცხოვნდეთ, რამეთუ მე ღმრთისა მეშინის. 18 18

18 And Joseph said unto them the third day, This do, and live; for I fear God:

יט. אִם כֵּנִים אַתֶּם אֲחִיכֶם אֶחָד יֵאָסֵר בְּבֵית מִשְׁמַרְכֶם וְאַתֶּם לְכוּ הָבִיאוּ שֶׁבֶר רַעֲבוֹן בָּתֵּיכֶם:

εἰ εἰρηνικοί ἐστε ἀδελφὸς ὑμῶν εἷς κατασχεθήτω ἐν τῇ φυλακῇ αὐτοὶ δὲ βαδίσατε καὶ ἀπαγάγετε τὸν ἀγορασμὸν τῆς σιτοδοσίας ὑμῶν

19 ܐܸܢ ܟܹܐܢܹܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ: ܐܲܚܘܼܟ݂ܘܿܢ ܚܲܕ݂ ܢܸܬܼܐܣܲܪ ܒܹܝܬܼ ܚܒ݂ܘܼܫܝܼܟ݂ܘܿܢ: ܘܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ ܙܸܠܘ ܐܵܘܒܸܠܘ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ ܠܟܲܦܢܹ̈ܐ ܕܐܝܼܬܼ ܒܒ݂ܵܬܲܝܟܿܘܿܢ.

Si sinceri estis, frater vester unus ligetur in carcere; vos autem abite et ferte frumenta, quae emistis, in domos vestras,

Եթէ արք խաղաղութեան էք, եղբայր մի ի ձէնջ աստ մնասցէ ի բանտի, եւ դուք տարայք զվաճառ ցորենոյդ ձերոյ:

უკუეთუ ხართ მშჳდობისანი. ძმაჲ თქუენი ერთი დავიყენო საპყრობილესა შინა, ხოლო თქუენ წარვედით და წარიღეთ სყიდული ეგე იფქლი თქუენი 19 19

19 If ye be true men, let one of your brethren be bound in the house of your prison: go ye, carry corn for the famine of your houses:

כ. וְאֶת אֲחִיכֶם הַקָּטֹן תָּבִיאוּ אֵלַי וְיֵאָמְנוּ דִבְרֵיכֶם וְלֹא תָמוּתוּ וַיַּעֲשׂוּ כֵן:

καὶ τὸν ἀδελφὸν ὑμῶν τὸν νεώτερον ἀγάγετε πρός με καὶ πιστευθήσονται τὰ ῥήματα ὑμῶν εἰ δὲ μή ἀποθανεῖσθε ἐποίησαν δὲ οὕτως

20 ܘܠܲܐܚܘܼܟ݂ܘܿܢ ܙܥܘܿܪܵܐ ܐܲܝܬܵܘ ܠܘܵܬܼܝ: ܘܢܸܬܼܗܲܝܡܢܵܢ ܡܸܠܲܝ̈ܟܿܘܿܢ ܘܠܵܐ ܬܡܘܼܬܼܘܼܢ: ܘܲܥܒܲܕ݂ܘ ܗܵܟܲܢܵܐ.

et fratrem vestrum minimum ad me adducite, ut possim vestros probare sermones, et non moriamini”. Fecerunt, ut dixerat,

Եւ զեղբայրն ձեր կրտսեր ածէք առ իս, եւ հաւատարիմ լինիցին բանք ձեր. ապա թէ ոչ, մեռանիք: Արարին`` այնպէս:

და ძმა იგი თქუენი მოიყუანეთ ჩემდა, და მაშინ-ღა თუ სარწმუნო იყვნენ სიტყუანი ეგე თქუენნი; უკეთუ არა, მოსწყდეთ. ხოლო მათ ჰრქუეს: ეგრე. 20 20

20 But bring your youngest brother unto me; so shall your words be verified, and ye shall not die. And they did so.

כא. וַיֹּאמְרוּ אִישׁ אֶל אָחִיו אֲבָל אֲשֵׁמִים אֲנַחְנוּ עַל אָחִינוּ אֲשֶׁר רָאִינוּ צָרַת נַפְשׁוֹ בְּהִתְחַנְנוֹ אֵלֵינוּ וְלֹא שָׁמָעְנוּ עַל כֵּן בָּאָה אֵלֵינוּ הַצָּרָה הַזֹּאת:

καὶ εἶπεν ἕκαστος πρὸς τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ναί ἐν ἁμαρτίᾳ γάρ ἐσμεν περὶ τοῦ ἀδελφοῦ ἡμῶν ὅτι ὑπερείδομεν τὴν θλῖψιν τῆς ψυχῆς αὐτοῦ ὅτε κατεδέετο ἡμῶν καὶ οὐκ εἰσηκούσαμεν αὐτοῦ ἕνεκεν τούτου ἐπῆλθεν ἐφ᾽ ἡμᾶς ἡ θλῖψις αὕτη

21 ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ ܓܒܲܪ ܠܐܲܚܘܼܗܝ: ܫܲܪܝܼܪܵܐܝܼܬܼ ܚܲܝܵܒ݂ܝܼܢܲܢ ܥܲܠ ܐܲܚܘܼܢ: ܕܲܚܙܲܝܢ ܒܛܘܼܪܵܦܵܐ ܕܢܲܦ̮ܫܹܗ: ܟܲܕ݂ ܡܸܬܼܟܲܫܲܦ ܗ̄ܘܵܐ ܠܲܢ ܘܠܵܐ ܫܡܲܥܢܵܝܗܝ: ܡܸܛܠ ܗܵܢܵܐ ܐܸܬܼܵܬܼ ܥܠܲܝܢ ܥܵܩܬܼܵܐ ܗܵܕܹܐ.

et locuti sunt ad invicem: “Merito haec patimur, quia peccavimus in fratrem nostrum videntes angustiam animae illius, cum deprecaretur nos, et non audivimus. Idcirco venit super nos ista tribulatio”.

Եւ ասեն իւրաքանչիւր ցեղբայր իւր. Այո, քանզի ի մեղս եմք վասն եղբօրն մերոյ. զի արհամարհեցաք զնեղութիւն ոգւոց նորա յորժամ աղաչէրն զմեզ, եւ ոչ լուաք նմա. վասն այնորիկ եկն ի վերայ մեր այս նեղութիւն:

და ჰრქუა კაცად-კაცადმან ძმასა თჳსსა: ჰე, ცოდვასა შინა ვართ ძმისათჳს ჩუენისა, რამეთუ უგულებელს-ვყავთ ჭირი სულისა მისისა, რაჟამს-იგი გვევედრებოდა ჩუენ და არა ვისმინეთ მისი. ამისთჳს მოიწია ჩუენ ზედა ყოველი ესე ჭირი. 21 21

21 And they said one to another, We are verily guilty concerning our brother, in that we saw the anguish of his soul, when he besought us, and we would not hear; therefore is this distress come upon us.

כב. וַיַּעַן רְאוּבֵן אֹתָם לֵאמֹר הֲלוֹא אָמַרְתִּי אֲלֵיכֶם לֵאמֹר אַל תֶּחֶטְאוּ בַיֶּלֶד וְלֹא שְׁמַעְתֶּם וְגַם דָּמוֹ הִנֵּה נִדְרָשׁ:

ἀποκριθεὶς δὲ Ρουβην εἶπεν αὐτοῖς οὐκ ἐλάλησα ὑμῖν λέγων μὴ ἀδικήσητε τὸ παιδάριον καὶ οὐκ εἰσηκούσατέ μου καὶ ἰδοὺ τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐκζητεῖται

22 ܘܲܥܢܵܐ ܪܘܼܒܹܝܠ ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܗܘܿܢ: ܠܵܐ ܐܸܡܪܹܬܼ ܠܟ݂ܘܿܢ: ܕܠܵܐ ܬܸܚܛܘܿܢ ܒܛܲܠܝܵܐ: ܘܠܵܐ ܫܡܲܥܬܿܘܿܢ: ܘܐܵܦ ܕܡܹܗ ܗܵܐ ܡܸܬܿܬܿܒܲܥ.

Et Ruben ait: “Numquid non dixi vobis: Nolite peccare in puerum? Et non audistis me. En sanguis eius exquiritur”.

Պատասխանի ետ Ռուբէն եւ ասէ ցնոսա. Ո՞չ խօսեցայ ընդ ձեզ եւ ասեմ, թէ Մի՛ մեղանչէք մանկանդ. եւ ոչ լուարուք ինձ. եւ ահա արիւն նորա խնդրի:

მიუგო რუბენ და ჰრქუა მათ: არა გეტყოდი-ა თქუენ და გარქუ: ნუ ავნებთ ყრმასა მაგას? და არა ისმინეთ ჩემი, აწ, ესერა, სისხლი მისი იძიების. 22 22

22 And Reuben answered them, saying, Spake I not unto you, saying, Do not sin against the child; and ye would not hear? therefore, behold, also his blood is required.

כג. וְהֵם לֹא יָדְעוּ כִּי שֹׁמֵעַ יוֹסֵף כִּי הַמֵּלִיץ בֵּינֹתָם:

αὐτοὶ δὲ οὐκ ᾔδεισαν ὅτι ἀκούει Ιωσηφ ὁ γὰρ ἑρμηνευτὴς ἀνὰ μέσον αὐτῶν ἦν

23 ܘܗܸܢܘܿܢ ܠܵܐ ܝܵܕ݂ܥܝܼܢ ܗ̄ܘܵܘ ܕܫܵܡܲܥ ܝܵܘܣܸܦ: ܡܸܛܠ ܕܬܲܪܓܿܡܵܢܵܐ ܩܵܐܹܡ ܗ̄ܘܵܐ ܒܲܝܢܵܬܼܗܘܿܢ.

Nesciebant autem quod intellegeret Ioseph, eo quod per interpretem loquebatur ad eos.

Եւ նոքա ոչ գիտէին թէ լսէր Յովսէփ, զի թարգման կայր ի միջի:

ხოლო მათ არა იცოდეს, ვითარმედ ესმის იოსებს, რამეთუ თარგმანი დგას მათ შორის. 23 23

23 And they knew not that Joseph understood them; for he spake unto them by an interpreter.

כד. וַיִּסֹּב מֵעֲלֵיהֶם וַיֵּבְךְּ וַיָּשָׁב אֲלֵהֶם וַיְדַבֵּר אֲלֵהֶם וַיִּקַּח מֵאִתָּם אֶת שִׁמְעוֹן וַיֶּאֱסֹר אֹתוֹ לְעֵינֵיהֶם:

ἀποστραφεὶς δὲ ἀπ᾽ αὐτῶν ἔκλαυσεν Ιωσηφ καὶ πάλιν προσῆλθεν πρὸς αὐτοὺς καὶ εἶπεν αὐτοῖς καὶ ἔλαβεν τὸν Συμεων ἀπ᾽ αὐτῶν καὶ ἔδησεν αὐτὸν ἐναντίον αὐτῶν

24 ܘܐܸܬܼܦܢܝܼ ܡ̣ܢ ܠܘܵܬܼܗܘܿܢ ܘܲܒ݂ܟ݂ܵܐ: ܘܲܗܦܲܟ ܠܘܵܬܼܗܘܿܢ ܘܡܲܠܸܠ ܥܲܡܗܘܿܢ: ܘܲܕ݂ܒܲܪ ܡܸܢܗܘܿܢ ܠܫܸܡܥܘܿܢ: ܘܐܲܣܪܹܗ ܠܥܹܢܲܝܗܘܿܢ.

Avertitque se parumper et flevit; et reversus locutus est ad eos.

Եւ անցեալ մեկուսի ի նոցանէ` ելաց Յովսէփ. եւ եկն միւսանգամ առ նոսա, եւ խօսեցաւ ընդ նոսա. եւ առ ի նոցանէ զՇմաւոն եւ կապեաց առաջի նոցա:

მიიქცა გარე მათგან იოსებ და ტიროდა. მერმე მოუჴდა და ჰრქუა მათ ეგრევე. 24 24

24 And he turned himself about from them, and wept; and returned to them again, and communed with them, and took from them Simeon, and bound him before their eyes.

כה. וַיְצַו יוֹסֵף וַיְמַלְאוּ אֶת כְּלֵיהֶם בָּר וּלְהָשִׁיב כַּסְפֵּיהֶם אִישׁ אֶל שַׂקּוֹ וְלָתֵת לָהֶם צֵדָה לַדָּרֶךְ וַיַּעַשׂ לָהֶם כֵּן:

ἐνετείλατο δὲ Ιωσηφ ἐμπλῆσαι τὰ ἀγγεῖα αὐτῶν σίτου καὶ ἀποδοῦναι τὸ ἀργύριον ἑκάστου εἰς τὸν σάκκον αὐτοῦ καὶ δοῦναι αὐτοῖς ἐπισιτισμὸν εἰς τὴν ὁδόν καὶ ἐγενήθη αὐτοῖς οὕτως

25 ܘܲܦܩܲܕ݂ ܝܵܘܣܸܦ: ܘܲܡܠܵܘ ܡܵܢܲܝܗܘܿܢ ܥܒ݂ܘܼܪܵܐ: ܘܲܠܡܲܗܦܵܟ݂ܘܼ ܟܸܣܦܗܘܿܢ ܓܒܲܪ ܒܣܲܩܹܗ: ܘܲܠܡܸܬܲܠ ܠܗܘܿܢ ܙ̈ܘܵܕܹܐ ܠܐܘܼܪܚܵܐ: ܘܲܥܒܲܕ݂ܘ ܠܗܘܿܢ ܗܵܟܲܢܵܐ.

Tollensque Simeon et ligans, illis praesentibus, iussit ministris, ut implerent eorum saccos tritico et reponerent pecunias singulorum in sacculis suis, datis supra cibariis in viam. Qui fecerunt ita.

Եւ ետ հրաման Յովսէփ լնուլ զամանս նոցա ցորենով, եւ դնել զարծաթն իւրաքանչիւր ի քրձի իւրում, եւ տալ նոցա պաշար ի ճանապարհ: Եւ եղեւ նոցա այնպէս:

და შეიპყრა სჳმეონ და შეკრა მათ წინაშე. და უბრძანა იოსებ აღვსებად ჭურჭელნი მათნი იფქლითა და მიცემად კაცად-კაცადისა ვეცხლი ძაძასა თჳსსა და მიცემად საგზალი გზასა ზედა და უყვეს მათ ეგრე. 25 25

25 Then Joseph commanded to fill their sacks with corn, and to restore every man's money into his sack, and to give them provision for the way: and thus did he unto them.

כו. וַיִּשְׂאוּ אֶת שִׁבְרָם עַל חֲמֹרֵיהֶם וַיֵּלְכוּ מִשָּׁם:

καὶ ἐπιθέντες τὸν σῖτον ἐπὶ τοὺς ὄνους αὐτῶν ἀπῆλθον ἐκεῖθεν

26 ܘܲܫܩܲܠܘ ܥܒ݂ܘܼܪܗܘܿܢ ܥܲܠ ܚܸܡܪ̈ܗܘܿܢ: ܘܐܸܙܲܠܘ ܡ̣ܢ ܬܲܡܵܢ.

At illi portantes frumenta in asinis suis profecti sunt.

Եւ նոցա բարձեալ իւրաքանչիւր իշոյ`` գնացին անտի:

და აღჰკიდეს იფქლი ვირთა მათთა და წარვიდეს მიერ. 26 26

26 And they laded their asses with the corn, and departed thence.

כז. וַיִּפְתַּח הָאֶחָד אֶת שַׂקּוֹ לָתֵת מִסְפּוֹא לַחֲמֹרוֹ בַּמָּלוֹן וַיַּרְא אֶת כַּסְפּוֹ וְהִנֵּה הוּא בְּפִי אַמְתַּחְתּוֹ:

λύσας δὲ εἷς τὸν μάρσιππον αὐτοῦ δοῦναι χορτάσματα τοῖς ὄνοις αὐτοῦ οὗ κατέλυσαν εἶδεν τὸν δεσμὸν τοῦ ἀργυρίου αὐτοῦ καὶ ἦν ἐπάνω τοῦ στόματος τοῦ μαρσίππου

27 ܘܲܦܬܲܚ ܚܲܕ݂ ܡܸܢܗܘܿܢ ܣܲܩܹܗ: ܠܡܲܪܡܵܝܘܼ ܟܸܣܬܼܵܐ ܠܲܚܡܵܪܹܗ ܒܹܝܬܼ ܒܵܘܬܼܵܐ: ܘܲܚܙܵܐ ܟܸܣܦܹܗ ܣܝܼܡ ܒܦܘܼܡ ܛܲܥܢܹܗ.

Apertoque unus sacco, ut daret iumento pabulum in deversorio, contemplatus pecuniam in ore sacculi

Եւ լուծեալ միոյ զքուրձ իւր տալ կերակուր գրաստու իւրում յիջաւանին, ետես զծրար արծաթոյն իւրոյ զի կայր ի բերան քրձի իւրոյ:

განჴსნა ერთმან ტჳრთსა, რათა-მცა სცა საზრდელი ვირთა სადგურსა ზედა, და იხილა კრული იგი ვეცხლი თჳსი, რამეთუ იყვა ზედა კერძო ძაძასა მისსა 27 27

27 And as one of them opened his sack to give his ass provender in the inn, he espied his money; for, behold, it was in his sack's mouth.

כח. וַיֹּאמֶר אֶל אֶחָיו הוּשַׁב כַּסְפִּי וְגַם הִנֵּה בְאַמְתַּחְתִּי וַיֵּצֵא לִבָּם וַיֶּחֶרְדוּ אִישׁ אֶל אָחִיו לֵאמֹר מַה זֹּאת עָשָׂה אֱלֹהִים לָנוּ:

καὶ εἶπεν τοῖς ἀδελφοῖς αὐτοῦ ἀπεδόθη μοι τὸ ἀργύριον καὶ ἰδοὺ τοῦτο ἐν τῷ μαρσίππῳ μου καὶ ἐξέστη ἡ καρδία αὐτῶν καὶ ἐταράχθησαν πρὸς ἀλλήλους λέγοντες τί τοῦτο ἐποίησεν ὁ θεὸς ἡμῖν

28 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܐܲܚܵܘ̈ܗܝ: ܐܸܬܼܦܢܝܼ ܟܸܣܦܝ: ܘܗܵܐ ܗܘܼ ܒܦܘܼܡܝ ܛܲܥܢܝ: ܘܙܵܥ ܠܸܒܿܗܘܿܢ: ܘܲܬܼܡܲܗܘ ܓܒܲܪ ܒܐܲܚܘܼܗܝ: ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ: ܡܵܢܵܐ ܗ̄ܝܼ ܗܵܕܹܐ ܕܲܥ̣ܒܲܕ݂ ܠܲܢ ܐܲܠܵܗܵܐ.

dixit fratribus suis: “Reddita est mihi pecunia: en habetur in sacco!”. Et obstupefacti turbatique mutuo dixerunt: “Quidnam est hoc, quod fecit nobis Deus?”.

Ասէ ցեղբարս իւր. Դարձուցաւ ինձ այսրէն արծաթն, եւ ահա աստէն կայ ի քրձի իմում: Եւ զարմացան միտք նոցա, խռովեցան ընդ միմեանս եւ ասեն. Զի՞նչ է այս զոր արար ընդ մեզ Աստուած:

მიუგო და ჰრქუა ძმათა თჳსთა: კუალად მომეცა მე ვეცხლი ჩემი და, აჰა, იგი ვაშკარანსა ჩემსა არს. და განუკრთა გული მათი და შეშფოთნეს ურთიერთას და იტყოდეს: რაჲ ესე მიყო ჩუენ ღმერთმან? 28 28

28 And he said unto his brethren, My money is restored; and, lo, it is even in my sack: and their heart failed them, and they were afraid, saying one to another, What is this that God hath done unto us?

כט. וַיָּבֹאוּ אֶל יַעֲקֹב אֲבִיהֶם אַרְצָה כְּנָעַן וַיַּגִּידוּ לוֹ אֵת כָּל הַקֹּרֹת אֹתָם לֵאמֹר:

ἦλθον δὲ πρὸς Ιακωβ τὸν πατέρα αὐτῶν εἰς γῆν Χανααν καὶ ἀπήγγειλαν αὐτῷ πάντα τὰ συμβάντα αὐτοῖς λέγοντες

29 ܘܐܸܬܼܵܘ ܠܘܵܬܼ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܐܲܒ݂ܘܼܗܘܿܢ: ܠܐܲܪܥܵܐ ܕܲܟ݂ܢܲܥܢ: ܘܚܵܘܝܘܼܗܝ ܟܠ ܕܲܓܕܲܫ ܠܗܘܿܢ: ܘܐܸܡܲܪ݂ܘ ܠܹܗ.

Veneruntque ad Iacob patrem suum in terram Chanaan; et narraverunt ei omnia, quae accidissent sibi, dicentes:

Եւ եկին առ Յակոբ հայրն իւրեանց յերկիրն Քանանու, եւ պատմեցին նմա զամենայն ինչ որ անց ընդ նոսա, եւ ասեն:

და მოვიდეს იგინი იაკობისა, მამისა მათისა, ქუეყანად ქანანისა, უთხრეს მათ ყოველი, რაჲცა შეემთხჳა და ეტყოდეს: 29 29

29 And they came unto Jacob their father unto the land of Canaan, and told him all that befell unto them; saying,

ל. דִּבֶּר הָאִישׁ אֲדֹנֵי הָאָרֶץ אִתָּנוּ קָשׁוֹת וַיִּתֵּן אֹתָנוּ כִּמְרַגְּלִים אֶת הָאָרֶץ:

λελάληκεν ὁ ἄνθρωπος ὁ κύριος τῆς γῆς πρὸς ἡμᾶς σκληρὰ καὶ ἔθετο ἡμᾶς ἐν φυλακῇ ὡς κατασκοπεύοντας τὴν γῆν

30. ܡܲܠܸܠ ܓܲܒ݂ܪܵܐ ܡܵܪܵܗ ܕܐܲܪܥܵܐ ܥܲܡܵܢ ܩܲܫܝܵܐܝܼܬܼ: ܘܚܲܫܒܲܢ ܐܲܝܟ ܓܵܫܘܿܫܹ̈ܐ ܕܐܲܪܥܵܐ.

“Locutus est nobis dominus terrae dure et putavit nos exploratores esse provinciae”.

Խօսեցաւ այրն, տէր երկրին, ընդ մեզ խստագոյնս, եւ եդ զմեզ ի բանտի`` իբրեւ լրտեսս երկրին:

მეტყოდა ჩუენ კაცი იგი, უფალი მის ქუეყანისა ფიცხლად და შემსხნა საპყრობილესა, ვითარცა მსტოვარნი ქუეყანისანი. 30 30

30 The man, who is the lord of the land, spake roughly to us, and took us for spies of the country.

לא. וַנֹּאמֶר אֵלָיו כֵּנִים אֲנָחְנוּ לֹא הָיִינוּ מְרַגְּלִים:

εἴπαμεν δὲ αὐτῷ εἰρηνικοί ἐσμεν οὔκ ἐσμεν κατάσκοποι

31 ܘܐܸܡܲܪ݂ܢ ܠܹܗ ܟܹܐܢܹܐ ܚܢܲܢ: ܘܠܵܐ ܗܘܲܝܢ ܓܵܫܘܿܫܹ̈ܐ.

Cui respondimus: “Sinceri sumus, nec ullas molimur insidias;

Եւ ասեմք ցնա. Արք խաղաղութեան եմք, եւ չեմք լրտեսք:

ხოლო ჩუენ ვარქუთ მას: რამეთუ მშჳდობისანი ვართ და არა მსტოვარნი. 31 31

31 And we said unto him, We are true men; we are no spies:

לב. שְׁנֵים עָשָׂר אֲנַחְנוּ אַחִים בְּנֵי אָבִינוּ הָאֶחָד אֵינֶנּוּ וְהַקָּטֹן הַיּוֹם אֶת אָבִינוּ בְּאֶרֶץ כְּנָעַן:

δώδεκα ἀδελφοί ἐσμεν υἱοὶ τοῦ πατρὸς ἡμῶν ὁ εἷς οὐχ ὑπάρχει ὁ δὲ μικρότερος μετὰ τοῦ πατρὸς ἡμῶν σήμερον ἐν γῇ Χανααν

32 ܬܪܸܥܣܲܪ ܚܢܲܢ ܐܲܚܝܼܢ ܒ̈ܢܲܝ ܐܲܒ݂ܘܼܢ: ܘܚܲܕ݂ ܠܲܝܬܵܘܗܝ: ܘܲܙܥܘܿܪܵܐ ܠܘܵܬܼ ܐܲܒ݂ܘܼܢ ܗ̄ܘܼ ܝܵܘܡܵܢܵܐ: ܒܐܲܪܥܵܐ ܕܲܟ݂ܢܲܥܢ.

duodecim fratres uno patre geniti sumus, unus non est super, minimus cum patre nostro est in terra Chanaan.

Երկոտասան եղբարք եմք որդիք հօր մերոյ. մին չէ ի միջի, եւ կրտսերն այժմ ընդ հօր մերում է յերկրին Քանանացւոց:

ათორმეტნი ვიყუენით ჩუენ ძენი ერთისა მამისანი, ერთი იგი არა შოვრის არს, ხოლო ერთი იგი უმრწამესი მამისა ჩუენისა თანა არს ქუეყანასა ქანანისსა. 32 32

32 We be twelve brethren, sons of our father; one is not, and the youngest is this day with our father in the land of Canaan.

לג. וַיֹּאמֶר אֵלֵינוּ הָאִישׁ אֲדֹנֵי הָאָרֶץ בְּזֹאת אֵדַע כִּי כֵנִים אַתֶּם אֲחִיכֶם הָאֶחָד הַנִּיחוּ אִתִּי וְאֶת רַעֲבוֹן בָּתֵּיכֶם קְחוּ וָלֵכוּ:

εἶπεν δὲ ἡμῖν ὁ ἄνθρωπος ὁ κύριος τῆς γῆς ἐν τούτῳ γνώσομαι ὅτι εἰρηνικοί ἐστε ἀδελφὸν ἕνα ἄφετε ὧδε μετ᾽ ἐμοῦ τὸν δὲ ἀγορασμὸν τῆς σιτοδοσίας τοῦ οἴκου ὑμῶν λαβόντες ἀπέλθατε

33 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܲܢ ܓܲܒ݂ܪܵܐ ܡܵܪܵܗ ܕܐܲܪܥܵܐ: ܒܗܵܕܹܐ ܐܸܕܲܥ ܕܟܹܐܢܹܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ: ܐܲܚܘܼܟ݂ܘܿܢ ܚܲܕ݂ ܫܒ݂ܘܼܩܘ ܠܘܵܬܼܝ: ܘܲܥܒ݂ܘܼܪܵܐ ܠܟܲܦܢܹ̈ܐ ܕܲܒ݂ܒ݂ܵܬܲܝܟܿܘܿܢ ܣܲܒ݂ܘ ܘܙܸܠܘ.

Et dixit nobis vir, dominus terrae: "Sic probabo quod sinceri sitis: fratrem vestrum unum dimittite apud me et cibaria domibus vestris necessaria sumite et abite;

Ասէ ցմեզ այրն, տէր երկրին. Այսու գիտացից թէ արք խաղաղութեան էք, եթէ զեղբայր մի ձեր աստ առ իս թողուցուք, եւ զվաճառս ցորենոյդ ի տունս ձեր առեալ տանիցիք:

და მრქუა ჩუენ კაცმან მან, უფალმან მის ქუეყანისამან: ამით ვცნა, რამეთუ მშჳდობისანი ხართ, ძმაჲ ერთი თქუენგანი აქა დაუტევეთ ჩემ თანა და სყიდულიცა იგი იფქლი, რომელი მიგიღებიეს, მიართჳთ ვანსა თქუენსა და წარვედით. 33 33

33 And the man, the lord of the country, said unto us, Hereby shall I know that ye are true men; leave one of your brethren here with me, and take food for the famine of your households, and be gone:

לד. וְהָבִיאוּ אֶת אֲחִיכֶם הַקָּטֹן אֵלַי וְאֵדְעָה כִּי לֹא מְרַגְּלִים אַתֶּם כִּי כֵנִים אַתֶּם אֶת אֲחִיכֶם אֶתֵּן לָכֶם וְאֶת הָאָרֶץ תִּסְחָרוּ:

καὶ ἀγάγετε πρός με τὸν ἀδελφὸν ὑμῶν τὸν νεώτερον καὶ γνώσομαι ὅτι οὐ κατάσκοποί ἐστε ἀλλ᾽ ὅτι εἰρηνικοί ἐστε καὶ τὸν ἀδελφὸν ὑμῶν ἀποδώσω ὑμῖν καὶ τῇ γῇ ἐμπορεύεσθε

34 ܘܐܲܝܬܵܘ ܠܐܲܚܘܼܟ݂ܘܿܢ ܙܥܘܿܪܵܐ ܠܘܵܬܼܝ: ܘܐܸܕܲܥ ܕܠܵܐ ܗܘܲܝܬܿܘܿܢ ܓܵܫܘܿܫܹ̈ܐ: ܐܸܠܵܐ ܟܹܐܢܹܐ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ: ܘܠܲܐܚܘܼܟ݂ܘܿܢ ܐܸܬܸܿܠ ܠܟ݂ܘܿܢ: ܘܒܲܐܪܥܵܐ ܬܸܬܲܓܿܪܘܼܢ.

fratremque vestrum minimum adducite ad me, ut sciam quod non sitis exploratores et istum, qui tenetur in vinculis, recipere possitis ac deinceps peragrandi terram habeatis licentiam"”.

եւ զեղբայրն ձեր կրտսեր ածիցէք առ իս, եւ գիտացից եթէ չէք լրտեսք, այլ արք խաղաղութեան էք. եւ զայս եւս եղբայր տաց ցձեզ, եւ յերկրի աստ առնիցէք վաճառ:

და ძმაჲ იგი თქუენი უმრწემესი მოიყუანეთ ჩემდა და ვცნა, რამეთუ არა მსტოვარნი ხართ, არამედ მშჳდობისანი, მიგცე ძმაჲ ესე თქუენი და ქუეყანასა ამას იქცეოდეთ და ვაჭრობდეთ. 34 34

34 And bring your youngest brother unto me: then shall I know that ye are no spies, but that ye are true men: so will I deliver you your brother, and ye shall traffick in the land.

לה. וַיְהִי הֵם מְרִיקִים שַׂקֵּיהֶם וְהִנֵּה אִישׁ צְרוֹר כַּסְפּוֹ בְּשַׂקּוֹ וַיִּרְאוּ אֶת צְרֹרוֹת כַּסְפֵּיהֶם הֵמָּה וַאֲבִיהֶם וַיִּירָאוּ:

ἐγένετο δὲ ἐν τῷ κατακενοῦν αὐτοὺς τοὺς σάκκους αὐτῶν καὶ ἦν ἑκάστου ὁ δεσμὸς τοῦ ἀργυρίου ἐν τῷ σάκκῳ αὐτῶν καὶ εἶδον τοὺς δεσμοὺς τοῦ ἀργυρίου αὐτῶν αὐτοὶ καὶ ὁ πατὴρ αὐτῶν καὶ ἐφοβήθησαν

35 ܘܲܗ̤ܘܵܐ ܕܟܲܕ݂ ܗܸܢܘܿܢ ܡܣܲܪܩܝܼܢ ܣܲܩܲܝܗܘܿܢ: ܗܵܐ ܨܪܵܪܵܐ ܕܟܸܣܦܹܗ ܕܓܲܒ݂ܪܵܐ ܒܦܘܼܡ ܛܲܥܢܹܗ: ܘܲܚܙܵܘ ܨܪܵܪܲܝ ܟܸܣܦܗܘܿܢ ܗܸܢܘܿܢ ܘܐܲܒ݂ܘܼܗܘܿܢ: ܘܲܕ݂ܚܸܠܘ.

His dictis, cum frumenta effunderent, singuli reppererunt in ore saccorum ligatas pecunias; exterritisque simul omnibus,

Եւ եղեւ ի թափելն նոցա զքուրձս իւրեանց, եւ կայր իւրաքանչիւր ուրուք ծրար արծաթոյ ի քրձի իւրեանց. եւ իբրեւ տեսին զծրարս արծաթոյ իւրեանց, ինքեանք եւ հայր իւրեանց, երկեան յոյժ:

და იყო, ვითარცა წარმოაცალიერებდეს ძაძათა მათთა, იპოვა შეკრული ვეცხლი კაცად-კაცადისა ძაძასა თჳსსა. და ვითარცა იხილეს შეკრულები იგი ვეცხლი მათი და შეეშინათ. 35 35

35 And it came to pass as they emptied their sacks, that, behold, every man's bundle of money was in his sack: and when both they and their father saw the bundles of money, they were afraid.

לו. וַיֹּאמֶר אֲלֵהֶם יַעֲקֹב אֲבִיהֶם אֹתִי שִׁכַּלְתֶּם יוֹסֵף אֵינֶנּוּ וְשִׁמְעוֹן אֵינֶנּוּ וְאֶת בִּנְיָמִן תִּקָּחוּ עָלַי הָיוּ כֻלָּנָה:

εἶπεν δὲ αὐτοῖς Ιακωβ ὁ πατὴρ αὐτῶν ἐμὲ ἠτεκνώσατε Ιωσηφ οὐκ ἔστιν Συμεων οὐκ ἔστιν καὶ τὸν Βενιαμιν λήμψεσθε ἐπ᾽ ἐμὲ ἐγένετο πάντα ταῦτα

36 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܠܗܘܿܢ ܝܲܥܩܘܿܒ݂ ܐܲܒ݂ܘܼܗܘܿܢ: ܠܝܼ ܓܲܙܝܼܬܿܘܿܢ: ܝܵܘܣܸܦ ܠܲܝܬܵܘܗܝ: ܘܫܸܡܥܘܿܢ ܠܲܝܬܵܘܗܝ: ܘܲܠܒܸܢܝܵܡܹܝܢ ܬܸܕ݂ܒܿܪܘܼܢ: ܥܠܲܝ ܫܠܸܡ ܟܠܗܹܝܢ.

dixit pater Iacob: “Absque liberis me esse fecistis: Ioseph non est super, Simeon tenetur in vinculis, et Beniamin auferetis. In me haec omnia mala reciderunt”.

Եւ ասէ ցնոսա Յակոբ հայրն իւրեանց. Զիս անորդի արարէք. Յովսէփ չէ ի միջի, Շմաւոն չէ ի միջի, եւ զԲենիամին եւս առնուցուք. յիմ վերայ եկն այս ամենայն:

და ჰრქუა იაკობ, მამამან მათმან: მე უშვილო მქმენით, იოსებ არა არს, სჳმეონ არა არს და ბენიამენ-ღა მიმიღოთ, ჩემ ზედა იქმნა ესე ყოველი. 36 36

36 And Jacob their father said unto them, Me have ye bereaved of my children: Joseph is not, and Simeon is not, and ye will take Benjamin away: all these things are against me.

לז. וַיֹּאמֶר רְאוּבֵן אֶל אָבִיו לֵאמֹר אֶת שְׁנֵי בָנַי תָּמִית אִם לֹא אֲבִיאֶנּוּ אֵלֶיךָ תְּנָה אֹתוֹ עַל יָדִי וַאֲנִי אֲשִׁיבֶנּוּ אֵלֶיךָ:

εἶπεν δὲ Ρουβην τῷ πατρὶ αὐτοῦ λέγων τοὺς δύο υἱούς μου ἀπόκτεινον ἐὰν μὴ ἀγάγω αὐτὸν πρὸς σέ δὸς αὐτὸν εἰς τὴν χεῖρά μου κἀγὼ ἀνάξω αὐτὸν πρὸς σέ

37 ܘܐܸܡܲܪ݂ ܪܘܼܒܹܝܠ ܠܐܲܒ݂ܘܼܗܝ: ܠܲܬܼܪܹܝܢ ܒ̈ܢܲܝ ܬܡܝܼܬܼ ܐܸܢ ܠܵܐ ܐܲܝܬܹܿܝܘܗܝ ܠܵܟ: ܐܲܫܠܸܡܵܝܗܝ ܠܝܼ: ܘܐܸܢܵܐ ܐܹܗܲܦܟ݂ܝܼܘܗܝ ܠܵܟ.

Cui respondit Ruben: “Duos filios meos interfice, si non reduxero illum tibi; trade illum in manu mea, et ego eum tibi restituam”.

Խօսեցաւ Ռուբէն ընդ հօր իւրում եւ ասէ. Զերկոսին զորդիսն իմ սպանջիր, եթէ ոչ ածից զդա առ քեզ. տուր զդա յիմ ձեռս, եւ ես ածից զդա առ քեզ:

მიუგო რუბენ მამასა თჳსსა და ჰრქუა: ორნი ესე ძენი ჩემნი მოსწყჳდენ, უკუეთუ არა მოვიყვანო ეგე შენდა. მომეც მე ეგე ჴელთა ჩემთა და მე აღმოგგუარო ეგე შენ. 37 37

37 And Reuben spake unto his father, saying, Slay my two sons, if I bring him not to thee: deliver him into my hand, and I will bring him to thee again.

לח. וַיֹּאמֶר לֹא יֵרֵד בְּנִי עִמָּכֶם כִּי אָחִיו מֵת וְהוּא לְבַדּוֹ נִשְׁאָר וּקְרָאָהוּ אָסוֹן בַּדֶּרֶךְ אֲשֶׁר תֵּלְכוּ בָהּ וְהוֹרַדְתֶּם אֶת שֵׂיבָתִי בְּיָגוֹן שְׁאוֹלָה:

ὁ δὲ εἶπεν οὐ καταβήσεται ὁ υἱός μου μεθ᾽ ὑμῶν ὅτι ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ ἀπέθανεν καὶ αὐτὸς μόνος καταλέλειπται καὶ συμβήσεται αὐτὸν μαλακισθῆναι ἐν τῇ ὁδῷ ᾗ ἂν πορεύησθε καὶ κατάξετέ μου τὸ γῆρας μετὰ λύπης εἰς ᾅδου

38 ܘܐܸܡܲܪ݂: ܠܵܐ ܢܵܚܹܬܼ ܒܹܪܝ ܥܲܡܟ݂ܘܿܢ: ܡܸܛܠ ܕܐܲܚܘܼܗܝ ܡܝܼܬܼ: ܘܗܘܼ ܒܲܠܚܘܿܕ݂ܵܘܗܝ ܐܸܫܬܿܚܲܪ ܠܐܸܡܹܗ: ܘܢܸܓܼܕܲܫ ܠܹܗ ܩܹܐܪܣܵܐ ܒܐܘܼܪܚܵܐ ܕܬܹܐܙܠ̄ܘܼܢ: ܘܬܲܚܬܿܘܼܢ ܣܲܝܒܿܘܼܬܼܝ ܒܕ݂ܵܘܘܿܢܵܐ ܠܲܫܝܘܿܠ.

At ille: “Non descendet, inquit, filius meus vobiscum. Frater mortuus est, et ipse solus remansit; si quid ei adversi acciderit in via, deducetis canos meos cum dolore ad inferos”.

Եւ նա ասէ. Ոչ իջանէ որդի իմ ընդ ձեզ. զի եղբայր սորա մեռաւ, եւ սա միայն մնացեալ է. եւ դէպ լինիցի սմա հիւանդանալ ի ճանապարհին զոր երթայցէք, եւ իջուցանիցէք զծերութիւնս իմ տրտմութեամբ ի դժոխս:

ჰრქუა მას იაკობ: არა შთავიდეს ძე ჩემი თქუენ თანა, რამეთუ ძმაჲ მაგისი მოკუდა და ეგე მარტოჲ დაშთომილ არს და შეემთხჳოს რაჲმე სნეულებაჲ გზასა ზედა, რომელსა მიხუალთ და შთაავლინოთ სიბერე ჩემი მწუხარებით ჯოჯოხეთად. 38 38

38 And he said, My son shall not go down with you; for his brother is dead, and he is left alone: if mischief befall him by the way in the which ye go, then shall ye bring down my gray hairs with sorrow to the grave.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=e7fe8f57-8d60-11e4-856a-001cc4ddf0f4

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display