You are here: BP HOME > PT > Pāli Mahāvagga > fulltext
Pāli Mahāvagga

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
Search-help
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionMahākhandaka
Click to Expand/Collapse OptionUposathakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionVassupanāyikakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionPavāraṇakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionCammakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionBhesajjakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionKaṭhinakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionCampeyyakkhandhaka
Click to Expand/Collapse OptionKosambakkhandhaka
(312) Tena samayena buddho bhagavā Campāyaṃ viharati Gaggarāya pokkharaṇiyā tīre.  tena kho pana samayena Kāsīsu janapadesu Vāsabhagāmo nāma hoti, tattha Kassapagotto nāma bhikkhu āvāsiko hoti tantibaddho ussukkaṃ āpanno kinti anāgatā ca pesalā bhikkhū āgaccheyyuṃ āgatā ca pesalā bhikkhū phāsu vihareyyuṃ ayaṃ ca āvāso vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyyā ’ti.  tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū Kāsīsu cārikaṃ caramānā yena Vāsabhagāmo tad avasaruṃ.  addasa kho Kassapagotto bhikkhu te bhikkhū dūrato ’va āgacchante, disvāna āsanaṃ paññāpesi pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakathalikaṃ upanikkhipi paccuggantvā pattacīvaraṃ paṭiggahesi pāniyena āpucchi nahāne ussukkaṃ akāsi ussukkam pi akāsi yāguyā khādaniye bhattasmiṃ.  atha kho tesaṃ āgantukānaṃ bhikkhūnaṃ etad ahosi: bhaddako kho ayaṃ āvuso āvāsiko bhikkhu, nahāne ussukkaṃ karoti ussukkam pi karoti yāguyā khādaniye bhattasmiṃ, handa mayaṃ āvuso idh’ eva Vāsabhagāme nivāsaṃ kappemā ’ti.  atha kho te āgantukā bhikkhū tatth’ eva Vāsabhagāme nivāsaṃ kappesuṃ. |1| 
โย ภิกฺขเว มํ อุปฏฺฐเหยฺย โส คิลานํ อุปฏฺฐเหยฺย.  สเจ อุปชฺฌาโย โหติ อุปชฺฌาเยน ยาวชีวํ อุปฏฺฐาตพฺโพ วุฏฺฐานมสฺส อาคเมตพฺพํ.  สเจ อาจริโย โหติ อาจริเยน ยาวชีวํ อุปฏฺฐาตพฺโพ วุฏฺฐานมสฺส อาคเมตพฺพํ.  สเจ สทฺธิวิหาริโก โหติ สทฺธิวิหาริเกน ยาวชีวํ อุปฏฺฐาตพฺโพ วุฏฺฐานมสฺส อาคเมตพฺพํ. สเจ อนฺเตวาสิโก โหติ อนฺเตวาสิเกน ยาวชีวํ อุปฏฺฐาตพฺโพ วุฏฺฐานมสฺส อาคเมตพฺพํ. สเจ สมานุปชฺฌายโก โหติ สมานุปชฺฌายเกน ยาวชีวํ อุปฏฺฐาตพฺโพ วุฏฺฐานมสฺส อาคเมตพฺพํ. สเจ สมานาจริยโก โหติ สมานาจริยเกน ยาวชีวํ อุปฏฺฐาตพฺโพ วุฏฺฐานมสฺส อาคเมตพฺพํ.  สเจ น โหติ อุปชฺฌาโย วา อาจริโย วา สทฺธิวิหาริโก วา อนฺเตวาสิโก วา สมานุปชฺฌายโก วา สมานาจริยโก วา สงฺเฆน อุปฏฺฐาตพฺโพ.  โน เจ อุปฏฺฐเหยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส”. 
atha kho Kassapagottassa bhikkhuno etad ahosi: yo kho imesaṃ āgantukānaṃ bhikkhūnaṃ āgantukakilamatho so paṭippassaddho, ye p’ ime gocare appakataññuno te dān’ ime gocare pakataññuno.  dukkaraṃ kho pana parakulesu yāvajīvaṃ ussukkaṃ kātuṃ viññatti ca manussānaṃ amanāpā.  yaṃ nūnāhaṃ na ussukkaṃ kareyyaṃ yāguyā khādaniye bhattasmin ti.  so na ussukkaṃ akāsi yāguyā khādaniye bhattasmiṃ.  atha kho tesaṃ āgantukānaṃ bhi-(313)kkhūnaṃ etad ahosi: pubbe khv’ āyaṃ āvuso āvāsiko bhikkhu nahāne ussukkaṃ akāsi ussukkam pi akāsi yāguyā khādaniye bhattasmiṃ, so dān’ āyaṃ na ussukkaṃ karoti yāguyā khādaniye bhattasmiṃ.  duṭṭho dān’ āyaṃ āvuso āvāsiko bhikkhu, handa mayaṃ āvuso āvāsikaṃ bhikkhuṃ ukkhipāmā ’ti. |2| 
๓๖๖. ปญฺจหิ ภิกฺขเว องฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลาโน ทูปฏฺโฐ โหติ อสปฺปายการี โหติ สปฺปาเย มตฺตํ น ชานาติ เภสชฺชํ น ปฏิเสวิตา โหติ อตฺถกามสฺส คิลานุปฏฺฐากสฺส ยถาภูตํ อาพาธํ นาวิกตฺตา โหติ ‘อภิกฺกมนฺตํ วา อภิกฺกมตีติ ปฏิกฺกมนฺตํ วา ปฏิกฺกมตีติ ฐิตํ วา ฐิโต’ติ อุปฺปนฺนานํ สารีริกานํ เวทนานํ ทุกฺขานํ ติพฺพานํ ขรานํ กฏุกานํ อสาตานํ อมนาปานํ ปาณหรานํ อนธิวาสกชาติโก โหติ.  อิเมหิ โข ภิกฺขเว ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลาโน ทูปฏฺโฐ โหติ.  ปญฺจหิ ภิกฺขเว องฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลาโน สูปฏฺโฐ โหติ สปฺปายการี โหติ สปฺปาเย มตฺตํ ชานาติ เภสชฺชํ ปฏิเสวิตา โหติ อตฺถกามสฺส คิลานุปฏฺฐากสฺส ยถาภูตํ อาพาธํ อาวิกตฺตา โหติ ‘อภิกฺกมนฺตํ วา อภิกฺกมตีติ ปฏิกฺกมนฺตํ วา ปฏิกฺกมตีติ ฐิตํ วา ฐิโต’ติ อุปฺปนฺนานํ สารีริกานํ เวทนานํ ทุกฺขานํ ติพฺพานํ ขรานํ กฏุกานํ อสาตานํ อมนาปานํ ปาณหรานํ อธิวาสกชาติโก โหติ.  อิเมหิ โข ภิกฺขเว ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลาโน สูปฏฺโฐ โหติ.  ปญฺจหิ ภิกฺขเว องฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลานุปฏฺฐาโก นาลํ คิลานํ อุปฏฺฐาตุํ น ปฏิพโล โหติ เภสชฺชํ สํวิธาตุํ สปฺปายาสปฺปายํ น ชานาติ อสปฺปายํ อุปนาเมติ สปฺปายํ อปนาเมติ อามิสนฺตโร คิลานํ อุปฏฺฐาติ โน เมตฺตจิตฺโต เชคุจฺฉี โหติ อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา วนฺตํ วา นีหาตุํ น ปฏิพโล โหติ คิลานํ กาเลน กาลํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสตุํ สมาทเปตุํ สมุตฺเตเชตุํ สมฺปหํเสตุํ.  อิเมหิ โข ภิกฺขเว ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลานุปฏฺฐาโก นาลํ คิลานํ อุปฏฺฐาตุํ. 
atha kho te āgantukā bhikkhū sannipatitvā Kassapagottaṃ bhikkhuṃ etad avocuṃ: pubbe kho tvaṃ āvuso nahāne ussukkaṃ karosi ussukkam pi karosi yāguyā khādaniye bhattasmiṃ, so dāni tvaṃ na ussukkaṃ karosi yāguyā khādaniye bhattasmiṃ.  āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattin ti.  n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyan ti.  atha kho te āgantukā bhikkhū Kassapagottaṃ bhikkhuṃ āpattiyā adassane ukkhipiṃsu.  atha kho Kassapagottassa bhikkhuno etad ahosi: ahaṃ kho etaṃ na jānāmi āpatti vā esā anāpatti vā āpanno c’ amhi anāpanno vā ukkhitto c’ amhi anukkhitto vā dhammikena vā adhammikena vā kuppena vā akuppena vā ṭhānārahena vā aṭṭhānārahena vā.  yaṃ nūnāhaṃ Campaṃ gantvā bhagavantaṃ etaṃ atthaṃ puccheyyan ti. |3| 
ปญฺจหิ ภิกฺขเว องฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลานุปฏฺฐาโก อลํ คิลานํ อุปฏฺฐาตุํ ปฏิพโล โหติ เภสชฺชํ สํวิธาตุํ สปฺปายาสปฺปายํ ชานาติ อสปฺปายํ อปนาเมติ สปฺปายํ อุปนาเมติ เมตฺตจิตฺโต คิลานํ อุปฏฺฐาติ โน อามิสนฺตโร อเชคุจฺฉี โหติ อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา วนฺตํ วา นีหาตุํ ปฏิพโล โหติ คิลานํ กาเลน กาลํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสตุํ สมาทเปตุํ สมุตฺเตเชตุํ สมฺปหํเสตุํ.  อิเมหิ โข ภิกฺขเว ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต คิลานุปฏฺฐาโก อลํ คิลานํ อุปฏฺฐาตุนฺติ. (คิลานวตฺถุกถา นิฏฺฐิตา.)      (๒๒๕. มตสนฺตกกถา) ๓๖๗. เตน โข ปน สมเยน ทฺเว ภิกฺขู โกสเลสุ ชนปเท อทฺธานมคฺคปฺปฏิปนฺนา โหนฺติ.  เต อญฺญตรํ อาวาสํ อุปคจฺฉึสุ. ตตฺถ อญฺญตโร ภิกฺขุ คิลาโน โหติ. 
atha kho Kassapagotto bhikkhu senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaraṃ ādāya yena Campā tena pakkāmi, anupubbena yena Campā yena bhagavā ten’ upasaṃkami, upasaṃkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.  āciṇṇaṃ kho pan’ etaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammodituṃ.  atha kho bhagavā Kassapagottaṃ bhikkhuṃ etad avoca: kacci bhikkhu khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci appakilamathena addhānaṃ āgato, kuto ca tvaṃ bhikkhu āgacchasīti.  khamanīyaṃ bhagavā, yāpanīyaṃ bhagavā, appakilamathena cāhaṃ bhante addhānaṃ āgato. |4| 
อถ โข เตสํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ “ภควตา โข อาวุโส คิลานุปฏฺฐานํ วณฺณิตํ. หนฺท มยํ อาวุโส อิมํ ภิกฺขุํ อุปฏฺฐเหมา”ติ. เต ตํ อุปฏฺฐหึสุ.  โส เตหิ อุปฏฺฐหิยมาโน กาลมกาสิ.  อถ โข เต ภิกฺขู ตสฺส ภิกฺขุโน ปตฺตจีวรมาทาย สาวตฺถึ คนฺตฺวา ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.  “ภิกฺขุสฺส ภิกฺขเว กาลงฺกเต สงฺโฆ สามี ปตฺตจีวเร 
atthi bhante Kāsīsu janapadesu Vāsabhagāmo nāma, tatthāhaṃ bhagavā āvāsiko tantibaddho ussukkaṃ āpanno kinti anāgatā ca pesalā bhikkhū āgaccheyyuṃ āgatā ca pesalā bhikkhū phāsu vihareyyuṃ ayaṃ ca āvāso vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyyā ’ti.  atha kho bhante sambahulā bhikkhū Kāsīsu cārikaṃ caramānā yena Vāsabhagāmo tad avasaruṃ.  addasaṃ kho ahaṃ bhante bhikkhū dūrato ’va āgacchante, disvāna āsanaṃ paññāpesiṃ ... atha kho tesaṃ bhante āgantukānaṃ bhikkhūnaṃ etad ahosi: bhaddako ... atha (314) kho te bhante āgantukā bhikkhū tatth’ eva Vāsabhagāme nivāsaṃ kappesuṃ.  tassa mayhaṃ bhante etad ahosi: yo kho ... bhattasmin ti.  so kho ahaṃ bhante na ussukkaṃ akāsiṃ ... atha kho tesaṃ bhante āgantukānaṃ ... nahāne ussukkaṃ karoti ussukkam pi karoti yāguyā khādaniye bhattasmiṃ, so dān’ āyaṃ na ussukkaṃ karoti ... atha kho te bhante āgantukā bhikkhū sannipatitvā maṃ etad avocuṃ: pubbe kho ... passeyyan ti.  atha kho te bhante āgantukā bhikkhū maṃ āpattiyā adassane ukkhipiṃsu.  tassa mayhaṃ bhante etad ahosi: ahaṃ kho ... puccheyyan ti.  tato ahaṃ bhagavā āgacchāmīti. |5| 
อปิจ คิลานุปฏฺฐากา พหูปการา.  อนุชานามิ ภิกฺขเว สงฺเฆน ติจีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ ทาตุํ.  เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว ทาตพฺพํ. เตน คิลานุปฏฺฐาเกน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย ‘อิตฺถนฺนาโม ภนฺเต ภิกฺขุ กาลงฺกโต. อิทํ ตสฺส ติจีวรญฺจ ปตฺโต จา”’ติ.  พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ “สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ.  อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ กาลงฺกโต. อิทํ ตสฺส ติจีวรญฺจ ปตฺโต จ.  ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิมํ ติจีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ ทเทยฺย.  เอสา ญตฺติ.  “สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ. 
anāpatti esā bhikkhu n’ esā āpatti, anāpanno ’si na ’si āpanno, anukkhitto ’si na ’si ukkhitto, adhammikena ’si kammena ukkhitto kuppena aṭṭhānārahena.  gaccha tvaṃ bhikkhu tatth’ eva Vāsabhagāme nivāsaṃ kappehīti.  evaṃ bhante ’ti kho Kassapagotto bhikkhu bhagavato paṭisuṇitvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena Vāsabhagāmo tena pakkāmi. |6| 
อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ กาลงฺกโต. อิทํ ตสฺส ติจีวรญฺจ ปตฺโต จ.  สงฺโฆ อิมํ ติจีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ เทติ.  ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิมสฺส ติจีวรสฺส จ ปตฺตสฺส จ คิลานุปฏฺฐากานํ ทานํ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย. 
atha kho tesaṃ āgantukānaṃ bhikkhūnaṃ ahud eva kukkuccaṃ ahu vippaṭisāro: alābhā vata no na vata no lābhā, dulladdhaṃ vata no na vata no suladdhaṃ, ye mayaṃ suddhaṃ bhikkhuṃ anāpattikaṃ avatthusmiṃ akāraṇe ukkhipimhā.  handa mayaṃ āvuso Campaṃ gantvā bhagavato santike accayaṃ accayato desemā ’ti.  atha kho te āgantukā bhikkhū senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaraṃ ādāya yena Campā tena pakkamiṃsu, anupubbena yena Campā yena bhagavā ten’ upasaṃkamiṃsu, upasaṃkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.  āciṇṇaṃ kho ... paṭisammodituṃ.  atha kho bhagavā te bhikkhū etad avoca: kacci bhikkhave khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci appakilamathena addhānaṃ āgatā, kuto ca tumhe bhikkhave āgacchathā ’ti.  khamanīyaṃ bhagavā, yāpanīyaṃ bhagavā, appakilamathena ca mayaṃ bhante addhānaṃ āgatā.  atthi bhante Kāsīsu janapadesu Vāsabhagāmo nāma, tato mayaṃ bhagavā āgacchāmā ’ti. |7| 
“ทินฺนํ อิทํ สงฺเฆน ติจีวรญฺจ ปตฺโต จ คิลานุปฏฺฐากานํ. ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี เอวเมตํ ธารยามี”ติ  ๓๖๘. เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร สามเณโร กาลงฺกโต โหติ.  ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.  สามเณรสฺส ภิกฺขเว กาลงฺกเต สงฺโฆ สามี ปตฺตจีวเร  อปิ จ คิลานุปฏฺฐากา พหูปการา.  อนุชานามิ ภิกฺขเว สงฺเฆน จีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ ทาตุํ.  เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว ทาตพฺพํ. เตน คิลานุปฏฺฐาเกน ภิกฺขุนา สงฺฆํ อุปสงฺกมิตฺวา เอวมสฺส วจนีโย “อิตฺถนฺนาโม ภนฺเต สามเณโร กาลงฺกโต อิทํ ตสฺส จีวรญฺจ ปตฺโต จา”ติ. 
tumhe bhikkhave āvāsikaṃ bhikkhuṃ ukkhipitthā ’ti.  evaṃ bhante ’ti.  kismiṃ bhikkhave vatthusmiṃ kāraṇe ’ti.  avatthusmiṃ bhagavā akāraṇe ’ti.  vigarahi buddho bhagavā: ananucchaviyaṃ bhikkhave ananulomi (315) kaṃ ... akaraṇīyaṃ.  kathaṃ hi nāma tumhe moghapurisā suddhaṃ bhikkhuṃ anāpattikaṃ avatthusmiṃ akāraṇe ukkhipissatha.  n’ etaṃ moghapurisā appasannānaṃ vā pasādāya.  vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi: na bhikkhave suddho bhikkhu anāpattiko avatthusmiṃ akāraṇe ukkhipitabbo.  yo ukkhipeyya, āpatti dukkaṭassā ’ti. |8| 
พฺยตฺเตน ภิกฺขุนา ปฏิพเลน สงฺโฆ ญาเปตพฺโพ “สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ.  อิตฺถนฺนาโม สามเณโร กาลงฺกโต. อิทํ ตสฺส จีวรญฺจ ปตฺโต จ.  ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺลํ สงฺโฆ อิมํ จีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ ทเทยฺย.  เอสา ญตฺติ.  “สุณาตุ เม ภนฺเต สงฺโฆ.  อิตฺถนฺนาโม สามเณโร กาลงฺกโต. อิทํ ตสฺส จีวรญฺจ ปตฺโต จ.  สงฺโฆ อิมํ จีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ เทติ.  ยสฺสายสฺมโต ขมติ อิมสฺส จีวรสฺส จ ปตฺตสฺส จ คิลานุปฏฺฐากานํ ทานํ โส ตุณฺหสฺส ยสฺส นกฺขมติ โส ภาเสยฺย.  “ทินฺนํ อิทํ สงฺเฆน จีวรญฺจ ปตฺโต จ คิลานุปฏฺฐากานํ. 
atha kho te bhikkhū uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etad avocuṃ: accayo no bhante accagamā yathā bāle yathā mūḷhe yathā akusale ye mayaṃ suddhaṃ bhikkhuṃ anāpattikaṃ avatthusmiṃ akāraṇe ukkhipimhā, tesaṃ no bhante bhagavā accayaṃ accayato paṭigaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā ’ti.  taggha tumhe bhikkhave accayo accagamā yathā bāle yathā mūḷhe yathā akusale ye tumhe suddhaṃ bhikkhuṃ anāpattikaṃ avatthusmiṃ akāraṇe ukkhipittha.  yato ca kho tumhe bhikkhave accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarotha taṃ vo mayaṃ paṭigaṇhāma, vuddhi h’ esā bhikkhave ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatīti. |9| 
ขมติ สงฺฆสฺส ตสฺมา ตุณฺหี เอวเมตํ ธารยามี”ติ.  ๓๖๙. เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ จ สามเณโร จ คิลานํ อุปฏฺฐหึสุ.  โส เตหิ อุปฏฺฐหิยมาโน กาลมกาสิ. 
||1|| 
อถ โข ตสฺส คิลานุปฏฺฐากสฺส ภิกฺขุโน เอตทโหสิ “กถํ นุ โข คิลานุปฏฺฐากสฺส สามเณรสฺส จีวรปฏิวีโส ทาตพฺโพ”ติ 
tena kho pana samayena Campāyaṃ bhikkhū evarūpāni kammāni karonti: adhammena vaggakammaṃ karonti, adhammena samaggakammaṃ karonti, dhammena vaggak. k., dhammapaṭirūpakena vaggak. k., dhammapaṭirūpakena samaggak. k., eko pi ekaṃ ukkhipati, eko pi dve ukkhipati, eko pi sambahule ukkhipati, eko pi saṃghaṃ ukkh., dve pi ekaṃ ukkhipanti, dve pi dve ukkh., dve pi sambahule ukkh., dve pi saṃghaṃ ukkh., sambahulāpi ekaṃ ukkh., sambahulāpi dve ukkh., sambahulāpi sambahule ukkh., sambahulāpi saṃghaṃ ukkh., saṃgho pi saṃghaṃ ukkhipati. |1| 
ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ. 
ye te bhikkhū appicchā te ujjhāyanti khīyanti vipācenti: kathaṃ hi nāma Campāyaṃ bhikkhū evarūpāni kammāni karissanti: adhammena vaggakammaṃ karissanti, ... dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ karissanti, eko pi ekaṃ ukkhipissati ... saṃgho pi saṃghaṃ ukkhipissatīti.  atha kho te bhikkhū bhagavato etam atthaṃ arocesuṃ.  saccaṃ kira bhikkhave Campāyaṃ bhikkhū evarūpāni kammāni karonti: (316) adhammena vaggakammaṃ karonti ... saṃgho pi saṃghaṃ ukkhipatīti.  saccaṃ bhagavā.  vigarahi buddho bhagavā: ananucchaviyaṃ bhikkhave tesaṃ moghapurisānaṃ ananulomikaṃ ... akaraṇīyaṃ.  kathaṃ hi nāma te bhikkhave moghapurisā evarūpāni kammāni karissanti: adhammena vaggakammaṃ karissanti ... saṃgho pi saṃghaṃ ukkhipissati.  n’ etaṃ bhikkhave appasannānaṃ vā pasādāya.  vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi. |2| 
อนุชานามิ ภิกฺขเว คิลานุปฏฺฐากสฺส สามเณรสฺส สมกํ ปฏิวีสํ ทาตุนฺติ.  เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ พหุภณฺโฑ พหุปริกฺขาโร กาลงฺกโต โหติ.  ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.  ภิกฺขุสฺส ภิกฺขเว กาลงฺกเต สงฺโฆ สามี ปตฺตจีวเร  อปิ จ คิลานุปฏฺฐากา พหูปการา.  อนุชานามิ ภิกฺขเว สงฺเฆน ติจีวรญฺจ ปตฺตญฺจ คิลานุปฏฺฐากานํ ทาตุํ. ยํ ตตฺถ ลหุภณฺฑํ ลหุปริกฺขารํ ตํ สมฺมุขีภูเตน สงฺเฆน ภาเชตุํ. ยํ ตตฺถ ครุภณฺฑํ ครุปริกฺขารํ ตํ อาคตานาคตสฺส จาตุทฺทิสสฺส สงฺฆสฺส อวิสฺสชฺชิกํ อเวภงฺคิกนฺติ. (มตสนฺตกกถา นิฏฺฐิตา.)     
adhammena ce bhikkhave vaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.  adhammena samaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ ... dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, eko pi ekaṃ ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ ... saṃgho pi saṃghaṃ ukkhipati akammaṃ na ca karaṇīyaṃ. |3| 
(๒๒๖. นคฺคิยปฏิกฺเขปกถา) ๓๗๐. เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ นคฺโค หุตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจ “ภควา ภนฺเต อเนกปริยาเยน อปฺปิจฺฉสฺส สนฺตุฏฺฐสฺส สลฺเลขสฺส ธุตสฺส ปาสาทิกสฺส อปจยสฺส วีริยารมฺภสฺส วณฺณวาที.  อิทํ ภนฺเต นคฺคิยํ อเนกปริยาเยน อปฺปิจฺฉตาย สนฺตุฏฺฐิตาย สลฺเลขาย ธุตตาย ปาสาทิกตาย อปจยาย วีริยารมฺภาย สํวตฺตติ. 
cattār’ imāni bhikkhave kammāni: adhammena vaggakammaṃ, adhammena samaggakammaṃ, dhammena vaggakammaṃ, dhammena samaggakammaṃ.  tatra bhikkhave yam idaṃ adhammena vaggakammaṃ idaṃ bhikkhave kammaṃ adhammattā vaggattā kuppaṃ aṭṭhānārahaṃ.  na bhikkhave evarūpaṃ kammaṃ kātabbaṃ na ca mayā evarūpaṃ kammaṃ anuññātaṃ.  tatra bhikkhave yam idaṃ adhammena samaggakammaṃ idaṃ bhikkhave kammaṃ adhammattā kuppaṃ ... anuññātaṃ.  tatra bhikkhave yam idaṃ dhammena vaggakammaṃ idaṃ bhikkhave kammaṃ vaggattā kuppaṃ ... anuññātaṃ.  tatra bhikkhave yam idaṃ dhammena samaggakammaṃ idaṃ bhikkhave kammaṃ dhammattā samaggattā akuppaṃ ṭhānārahaṃ.  evarūpaṃ bhikkhave kammaṃ kātabbaṃ evarūpaṃ ca mayā kammaṃ anuññātaṃ.  tasmāt iha bhikkhave evarūpaṃ kammaṃ karissāma yad idaṃ dhammena samaggan ti, evañ hi vo bhikkhave sikkhitabban ti. |4| 
สาธุ ภนฺเต ภควา ภิกฺขูนํ นคฺคิยํ อนุชานาตู”ติ.  วิครหิ พุทฺโธ ภควา “อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริส อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ.  กถญฺหิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส นคฺคิยํ ติตฺถิยสมาทานํ สมาทิยิสฺสสิ.  เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทายฯเปฯ”  วิครหิตฺวา ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ “น ภิกฺขเว นคฺคิยํ ติตฺถิยสมาทานํ สมาทิยิตพฺพํ.  โย สมาทิเยยฺย อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสา”ติ. ( นคฺคิยปฏิกฺเขปกถา นิฏฺฐิตา.)  (๒๒๗. กุสจีราทิปฏิกฺเขปกถา) ๓๗๑. เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ กุสจีรํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ วากจีรํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ ผลกจีรํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ เกสกมฺพลํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ วาฬกมฺพลํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ อุลูกปกฺขํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ อชินกฺขิปํ นิวาเสตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจ “ภควา ภนฺเต อเนกปริยาเยน อปฺปิจฺฉสฺส สนฺตุฏฺฐสฺส สลฺเลขสฺส ธุตสฺส ปาสาทิกสฺส อปจยสฺส วีริยารมฺภสฺส วณฺณวาที.  อิทํ ภนฺเต อชินกฺขิปํ อเนกปริยาเยน อปฺปิจฺฉตาย สนฺตุฏฺฐิตาย สลฺเลขาย ธุตตาย ปาสาทิกตาย อปจยาย วีริยารมฺภาย สํวตฺตติ. 
||2|| 
สาธุ ภนฺเต ภควา ภิกฺขูนํ อชินกฺขิปํ อนุชานาตู”ติ. 
tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū evarūpāni kammāni karonti: adhammena vaggakammaṃ karonti, adhammena samaggakammaṃ k., dhammena vaggak.k., dhammapaṭirūpakena vaggak.k., dhammap.samaggak.k., ñattivipannam pi kammaṃ karonti anussāvanasampannaṃ, anussāvanavipannam pi kammaṃ karonti ñattisampannaṃ, (317) ñattivipannam pi anussāvanavipannam pi kammaṃ karonti, aññatrāpi dhammā kammaṃ karonti aññatrāpi vinayā k.k., aññatrāpi satthu sāsanā k.k., paṭikuṭṭhakatam pi kammaṃ karonti adhammikaṃ kuppaṃ aṭṭhānārahaṃ.  ye te bhikkhū appicchā te ujjhāyanti khīyanti vipācenti: kathaṃ hi nāma chabbaggiyā bhikkhū evarūpāni kammāni karissanti: adhammena vaggakammaṃ karissanti ... paṭikuṭṭhakatam pi kammaṃ karissanti adh. kup.  aṭṭhānārahan ti.  atha kho te bhikkhū bhagavato etam atthaṃ ārocesuṃ.  saccaṃ kira bhikkhave chabbaggiyā bhikkhū evarūpāni kammāni karonti: adhammena vaggakammaṃ karonti --la-- paṭikuṭṭhakatam pi kammaṃ karonti adhammikaṃ kuppaṃ aṭṭhānārahan ti.  saccaṃ bhagavā.  --la-- vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi: |1| 
วิครหิ พุทฺโธ ภควา “อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริส อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ.  กถญฺหิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส อชินกฺขิปํ ติตฺถิยธชํ ธาเรสฺสสิ.  เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทายฯเปฯ  วิครหิตฺวาฯเปฯ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ “น ภิกฺขเว อชินกฺขิปํ ติตฺถิยธชํ ธาเรตพฺพํ.  โย ธาเรยฺย อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺสา”ติ.  เตน โข ปน สมเยน อญฺญตโร ภิกฺขุ อกฺกนาฬํ นิวาเสตฺวาฯเปฯ โปตฺถกํ นิวาเสตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจ “ภควา ภนฺเต อเนกปริยาเยน อปฺปิจฺฉสฺส สนฺตุฏฺฐสฺส สลฺเลขสฺส ธุตสฺส ปาสาทิกสฺส อปจยสฺส วีริยารมฺภสฺส วณฺณวาที.  อยํ ภนฺเต โปตฺถโก อเนกปริยาเยน อปฺปิจฺฉตาย สนฺตุฏฺฐิตาย สลฺเลขาย ธุตตาย ปาสาทิกตาย อปจยาย วีริยารมฺภาย สํวตฺตติ. 
adhammena ce bhikkhave vaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ ... dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, ñattivipannaṃ ce bhikkhave kammaṃ anussāvanasampannaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ, anussāvanavipannaṃ ce bhikkhave kammaṃ ñattisampannaṃ ak.  na ca k., ñattivipannaṃ ce bhikkhave kammaṃ anussāvanavipannaṃ ak.  na ca k., aññatrāpi dhammā kammaṃ ak.  na ca k., annatrāpi vinayā kammaṃ ak.  na ca k., aññatrāpi satthu sāsanā kammaṃ ak.  na ca k., paṭikuṭṭhakataṃ ce bhikkhave kammaṃ adhammikaṃ kuppaṃ aṭṭhānārahaṃ akammaṃ na ca karaṇīyaṃ. |2| 
สาธุ ภนฺเต ภควา ภิกฺขูนํ โปตฺถกํ อนุชานาตู”ติ.  วิครหิ พุทฺโธ ภควา “อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริส อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ.  กถญฺหิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส โปตฺถกํ นิวาเสสฺสสิ.  เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทายฯเปฯ  วิครหิตฺวาฯเปฯ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ “น ภิกฺขเว โปตฺถโก นิวาเสตพฺโพ.  โย นิวาเสยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา”ติ. (กุสจีราทิปฏิกฺเขปกถา นิฏฺฐิตา.) 
cha yimāni bhikkhave kammāni: adhammakammaṃ vaggakammaṃ samaggakammaṃ dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ dhammena samaggakammaṃ.  katamaṃ ca bhikkhave adhammakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme ekāya ñattiyā kammaṃ karoti na ca kammavācaṃ anussāveti, adhammakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme dvīhi ñattīhi kammaṃ karoti na ca kammavācaṃ anussāveti, adhammakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme ekāya kammavācāya kammaṃ karoti na ca ñattiṃ ṭhapeti, adhammakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme dvīhi kammavācāhi kammaṃ karoti na ca ñattiṃ ṭhapeti, adhammakammaṃ. |3| 
    (๒๒๘. สพฺพนีลกาทิปฏิกฺเขปกถา) ๓๗๒. เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู สพฺพนีลกานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ สพฺพปีตกานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ สพฺพโลหิตกานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ สพฺพมญฺชิฏฺฐกานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ สพฺพกณฺหานิ จีวรานิ ธาเรนฺติ ฯเปฯ สพฺพมหารงฺครตฺตานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ สพฺพมหานามรตฺตานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ อจฺฉินฺนทสานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ ทีฆทสานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ ปุปฺผทสานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ ผณทสานิ จีวรานิ ธาเรนฺติฯเปฯ กญฺจุกํ ธาเรนฺติฯเปฯ ติรีฏกํ ธาเรนฺติฯเปฯ เวฐนํ ธาเรนฺติ.  มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ “กถญฺหิ นาม สมณา สกฺยปุตฺติยา เวฐนํ ธาเรสฺสนฺติ เสยฺยถาปิ คิหี กามโภคิโน”ติ.  ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ  น ภิกฺขเว สพฺพนีลกานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น สพฺพปีตกานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น สพฺพโลหิตกานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น สพฺพมญฺชิฏฺฐกานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น สพฺพกณฺหานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น สพฺพมหารงฺครตฺตานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น สพฺพมหานามรตฺตานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น อจฺฉินฺนทสานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น ทีฆทสานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น ปุปฺผทสานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น ผณทสานิ จีวรานิ ธาเรตพฺพานิ น กญฺจุกํ ธาเรตพฺพํ น ติรีฏกํ ธาเรตพฺพํ น เวฐนํ ธาเรตพฺพํ. 
ñatticatutthe ce bhikkhave kamme ekāya ñattiyā kammaṃ karoti na ca kammavācaṃ anussāveti, (318) adhammakammaṃ.  ñatticatutthe ce bhikkhave kamme dvīhi ñattīhi kammaṃ karoti ... tīhi ñattīhi kammaṃ karoti ... catūhi ñattīhi kammaṃ karoti na ca kammavācaṃ anussāveti, adhammakammaṃ.  ñatticatutthe ce bhikkhave kamme ekāya kammavācāya kammaṃ karoti ... dvīhi kammavācāhi kammaṃ karoti ... tīhi kammavācāhi kammaṃ karoti ... catūhi kammavācāhi kammaṃ karoti na ca ñattiṃ ṭhapeti, adhammakammaṃ.  idaṃ vuccati bhikkhave adhammakammaṃ. |4| 
โย ธาเรยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสาติ. (สพฺพนีลกาทิปฏิกฺเขปกถา นิฏฺฐิตา.)      (๒๒๙. วสฺสํวุฏฺฐานํ อนุปฺปนฺนจีวรกถา) ๓๗๓. เตน โข ปน สมเยน วสฺสํวุฏฺฐา ภิกฺขู อนุปฺปนฺเน จีวเร ปกฺกมนฺติปิ วิพฺภมนฺติปิ กาลมฺปิ กโรนฺติ สามเณราปิ ปฏิชานนฺติ สิกฺขํ ปจฺจกฺขาตกาปิ ปฏิชานนฺติ อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนกาปิ ปฏิชานนฺติ อุมฺมตฺตกาปิ ปฏิชานนฺติ ขิตฺตจิตฺตาปิ ปฏิชานนฺติ เวทนาฏฺฏาปิ ปฏิชานนฺติ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตกาปิ ปฏิชานนฺติ อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตกาปิ ปฏิชานนฺติ ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตกาปิ ปฏิชานนฺติ ปณฺฑกาปิ ปฏิชานนฺติ เถยฺยสํวาสกาปิ ปฏิชานนฺติ ติตฺถิยปกฺกนฺตกาปิ ปฏิชานนฺติ ติรจฺฉานคตาปิ ปฏิชานนฺติ มาตุฆาตกาปิ ปฏิชานนฺติ ปิตุฆาตกาปิ ปฏิชานนฺติ อรหนฺตฆาตกาปิ ปฏิชานนฺติ ภิกฺขุนิทูสกาปิ ปฏิชานนฺติ สงฺฆเภทกาปิ ปฏิชานนฺติ โลหิตุปฺปาทกาปิ ปฏิชานนฺติ อุภโตพฺยญฺชนกาปิ ปฏิชานนฺติ. 
katamaṃ ca bhikkhave vaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme yāvatikā bhikkhū kammappattā te anāgatā honti, chandārahānaṃ chando anāhaṭo hoti, sammukhībhūtā paṭikkosanti, vaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando anāhaṭo hoti, sammukhībhūtā paṭikkosanti, vaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā paṭikkosanti, vaggakammaṃ.  ñatticatutthe ce ... (the same three cases are repeated here) ... vaggakammaṃ.  idaṃ vuccati bhikkhave vaggakammaṃ. |5| 
ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.  ๓๗๔. อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อนุปฺปนฺเน จีวเร ปกฺกมติ  สนฺเต ปติรูเป คาหเก ทาตพฺพํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อนุปฺปนฺเน จีวเร วิพฺภมติ กาลํ กโรติ สามเณโร ปฏิชานาติ สิกฺขํ ปจฺจกฺขาตโก ปฏิชานาติ อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนโก ปฏิชานาติ  สงฺโฆ สามี.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อนุปฺปนฺเน จีวเร อุมฺมตฺตโก ปฏิชานาติ ขิตฺตจิตฺโต ปฏิชานาติ เวทนาฏฺโฏ ปฏิชานาติ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตโก ปฏิชานาติ อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตโก ปฏิชานาติ ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตโก ปฏิชานาติ 
katamaṃ ca bhikkhave samaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā na paṭikkosanti, samaggakammaṃ.  ñatticatutthe ce ... na paṭikkosanti, samaggakammaṃ.  idaṃ vuccati bhikkhave samaggakammaṃ. |6| 
สนฺเต ปติรูเป คาหเก ทาตพฺพํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อนุปฺปนฺเน จีวเร ปณฺฑโก ปฏิชานาติ เถยฺยสํวาสโก ปฏิชานาติ ติตฺถิยปกฺกนฺตโก ปฏิชานาติ ติรจฺฉานคโต ปฏิชานาติ มาตุฆาตโก ปฏิชานาติ ปิตุฆาตโก ปฏิชานาติ อรหนฺตฆาตโก ปฏิชานาติ ภิกฺขุนิทูสโก ปฏิชานาติ สงฺฆเภทโก ปฏิชานาติ โลหิตุปฺปาทโก ปฏิชานาติ อุภโตพฺยญฺชนโก ปฏิชานาติ  สงฺโฆ สามี.  ๓๗๕. อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อุปฺปนฺเน จีวเร อภาชิเต ปกฺกมติ 
katamaṃ ca bhikkhave dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme paṭhamaṃ kammavācaṃ anussāveti, pacchā ñattiṃ ṭhapeti, yāvatikā bhikkhū kammappattā te anāgatā honti, chandārahānaṃ chando anāhaṭo hoti, sammukhībhūtā paṭikkosanti, dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme paṭhamaṃ kammavācaṃ anussāveti, pacchā ñattiṃ ṭhapeti, yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando anāhaṭo hoti, sammukhībhūtā paṭikkosanti, dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme paṭhamaṃ kammavācaṃ anussāveti, pacchā ñattiṃ ṭhapeti, yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, (319) sammukhībhūtā paṭikkosanti, dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ.  ñatticatutthe ce bhikkhave kamme ... (the same three cases are repeated here) ... dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ.  idaṃ vuccati bhikkhave dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ. |7| 
สนฺเต ปติรูเป คาหเก ทาตพฺพํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อุปฺปนฺเน จีวเร อภาชิเต วิพฺภมติ กาลํ กโรติ สามเณโร ปฏิชานาติ สิกฺขํ ปจฺจกฺขาตโก ปฏิชานาติ อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนโก ปฏิชานาติ  สงฺโฆ สามี.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อุปฺปนฺเน จีวเร อภาชิเต อุมฺมตฺตโก ปฏิชานาติ. ขิตฺตจิตฺโต ปฏิชานาติ เวทนาฏฺโฏ ปฏิชานาติ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตโก ปฏิชานาติ อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตโก ปฏิชานาติ ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตโก ปฏิชานาติ  สนฺเต ปติรูเป คาหเก ทาตพฺพํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺโฐ ภิกฺขุ อุปฺปนฺเน จีวเร อภาชิเต ปณฺฑโก ปฏิชานาติ เถยฺยสํวาสโก ปฏิชานาติ ติตฺถิยปกฺกนฺตโก ปฏิชานาติ ติรจฺฉานคโต ปฏิชานาติ มาตุฆาตโก ปฏิชานาติ ปิตุฆาตโก ปฏิชานาติ อรหนฺตฆาตโก ปฏิชานาติ ภิกฺขุนิทูสโก ปฏิชานาติ สงฺฆเภทโก ปฏิชานาติ โลหิตุปฺปาทโก ปฏิชานาติ อุภโตพฺยญฺชนโก ปฏิชานาติ 
katamaṃ ca bhikkhave dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme paṭhamaṃ kammavācaṃ anussāveti, pacchā ñattiṃ ṭhapeti, yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā na paṭikkosanti, dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ.  ñatticatutthe ce ... na paṭikkosanti, dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ.  idaṃ vuccati bhikkhave dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ. |8| 
สงฺโฆ สามี. (วสฺสํ วุฏฺฐานํ อนุปฺปนฺนจีวรกถา นิฏฺฐิตา.)  (๒๓๐. สงฺเฆ ภินฺเน จีวรุปฺปาทกถา) ๓๗๖. อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ อนุปฺปนฺเน จีวเร สงฺโฆ ภิชฺชติ.  ตตฺถ มนุสฺสา เอกสฺมึ ปกฺเข อุทกํ เทนฺติ เอกสฺมึ ปกฺเข จีวรํ เทนฺติ สงฺฆสฺส เทมาติ.  สงฺฆสฺเสเวตํ. 
katamaṃ ca bhikkhave dhammena samaggakammaṃ.  ñattidutiye ce bhikkhave kamme paṭhamaṃ ñattiṃ ṭhapeti, pacchā ekāya kammavācāya kammaṃ karoti, yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā na paṭikkosanti, dhammena samaggakammaṃ.  ñatticatutthe ce bhikkhave kamme paṭhamaṃ ñattiṃ ṭhapeti, pacchā tīhi kammavācāhi kammaṃ karoti, yāvatikā bhikkhū kammappattā te āgatā honti, chandārahānaṃ chando āhaṭo hoti, sammukhībhūtā na paṭikkosanti, dhammena samaggakammaṃ.  idaṃ vuccati bh. dh. sam. |9| 
อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ อนุปฺปนฺเน จีวเร สงฺโฆ ภิชฺชติ.  ตตฺถ มนุสฺสา เอกสฺมึ ปกฺเข อุทกํ เทนฺติ ตสฺมึเยว ปกฺเข จีวรํ เทนฺติ สงฺฆสฺส เทมาติ.  สงฺฆสฺเสเวตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ อนุปฺปนฺเน จีวเร สงฺโฆ ภิชฺชติ. 
||3|| 
ตตฺถ มนุสฺสา เอกสฺมึ ปกฺเข อุทกํ เทนฺติ เอกสฺมึ ปกฺเข จีวรํ เทนฺติ ปกฺขสฺส เทมาติ. 
pañca saṃghā: catuvaggo bhikkhusaṃgho, pañcavaggo bhikkhusaṃgho, dasavaggo bhikkhusaṃgho, vīsativaggo bhikkhusaṃgho, atirekavīsativaggo bhikkhusaṃgho.  tatra bhikkhave yv’ āyaṃ catuvaggo bhikkhusaṃgho, ṭhapetvā tīṇi kammāni upasampadaṃ pavāraṇaṃ abbhānaṃ dhammena samaggo sabbakammesu kammappatto.  tatra bhikkhave yv’ āyaṃ pañcavaggo bhikkhusaṃgho, ṭhapetvā dve kammāni majjhimesu janapadesu upasampadaṃ abbhānaṃ dhammena samaggo sabbakammesu kammappatto.  tatra bhikkhave yv’ āyaṃ dasavaggo bhikkhusaṃgho, ṭhapetvā ekaṃ kammaṃ abbhānaṃ dhammena samaggo sabbakammesu kammappatto.  tatra bhikkhave yv’ āyaṃ vīsativaggo bhikkhusaṃgho, dhammena samaggo sabbakammesu kammappatto.  tatra bhikkhave yv’ āyaṃ atirekavīsativaggo (320) bhikkhusaṃgho, dhammena samaggo sabbakammesu kammappatto. |1| 
ปกฺขสฺเสเวตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ อนุปฺปนฺเน จีวเร สงฺโฆ ภิชฺชติ.  ตตฺถ มนุสฺสา เอกสฺมึ ปกฺเข อุทกํ เทนฺติ ตสฺมึเยว ปกฺเข จีวรํ เทนฺติ ปกฺขสฺส เทมาติ.  ปกฺขสฺเสเวตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว วสฺสํวุฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ อุปฺปนฺเน จีวเร อภาชิเต สงฺโฆ ภิชฺชติ.  สพฺเพสํ สมกํ ภาเชตพฺพนฺติ. (สงฺเฆ ภินฺเน จีวรุปฺปาทกถา นิฏฺฐิตา.) 
catuvaggakaraṇaṃ ce bhikkhave kammaṃ bhikkhunīcatuttho kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.  catuvaggakaraṇaṃ ce bhikkhave kammaṃ sikkhamānācatuttho . . . sāmaṇeracatuttho . . . sāmaṇerīcatuttho . . . sikkhaṃ paccakkhātakacatuttho . . . antimavatthuṃ ajjhāpannakacatuttho . . . āpattiyā adassane ukkhittakacatuttho . . . āpattiyā appaṭikamme ukkhittakacatuttho . . . pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhittakacatuttho . . . paṇḍakacatuttho . . . theyyasaṃvāsakacatuttho . . . titthiyapakkantakacatuttho . . . tiracchānagatacatuttho . . . mātughātakacatuttho . . . pitughātakacatuttho . . . arahantaghātakacatuttho . . . bhikkhunīdūsakacatuttho . . . saṃghabhedakacatuttho . . . lohituppādakacatuttho . . . ubhatovyañjanakacatuttho . . . nānāsaṃvāsakacatuttho . . . nānāsīmāya ṭhitacatuttho . . . iddhiyā vehāse ṭhitacatuttho . . . yassa saṃgho kammaṃ karoti taṃcatuttho kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyam. |2| 
   
catuvaggakaraṇaṃ.  pañcavaggakaraṇaṃ ce bhikkhave kammaṃ bhikkhunīpañcamo kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ . . . yassa saṃgho kammaṃ karoti taṃpañcamo kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ. |3| 
(๒๓๑. ทุคฺคหิตสุคฺคหิตาทิกถา) ๓๗๗. เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา เรวโต อญฺญตรสฺส ภิกฺขุโน หตฺเถ อายสฺมโต สาริปุตฺตสฺส จีวรํ ปาเหสิ “อิมํ จีวรํ เถรสฺส เทหี”ติ.  อถ โข โส ภิกฺขุ อนฺตรามคฺเค อายสฺมโต เรวตสฺส วิสฺสาสา ตํ จีวรํ อคฺคเหสิ. 
pañcavaggakaraṇaṃ.  dasavaggakaraṇaṃ ce bhikkhave kammaṃ bhikkhunīdasamo kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ . . . yassa saṃgho kammaṃ karoti taṃdasamo kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ. |4| 
อถ โข อายสฺมา เรวโต อายสฺมตา สาริปุตฺเตน สมาคนฺตฺวา ปุจฺฉิ “อหํ ภนฺเต เถรสฺส จีวรํ ปาเหสึ. สมฺปตฺตํ ตํ จีวร”นฺติ?  “นาหํ ตํ อาวุโส จีวรํ ปสฺสามี”ติ. 
dasavaggakaraṇaṃ.  vīsativaggakaraṇaṃ ce bhikkhave kammaṃ bhikkhunīvīso kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ . . . yassa saṃgho kammaṃ karoti taṃvīso kammaṃ kareyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ. |5| 
อถ โข อายสฺมา เรวโต ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ “อหํ อาวุโส อายสฺมโต หตฺเถ เถรสฺส จีวรํ ปาเหสึ.  กหํ ตํ จีวร”นฺติ? “อหํ ภนฺเต อายสฺมโต วิสฺสาสา ตํ จีวรํ อคฺคเหสิ”นฺติ. 
vīsativaggakaraṇaṃ.  pārivāsikacatuttho ce bhikkhave parivāsaṃ dadeyya mūlāya {paṭikasseyya} mānattaṃ dadeyya, taṃvīso abbheyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.  mūlāya paṭikassanārahacatuttho ce bhikkhave parivāsaṃ dadeyya mūlāya paṭikasseyya mānattaṃ dadeyya, taṃvīso abbheyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.  mānattārahacatuttho ce bhikkhave parivāsaṃ dadeyya mūlāya paṭikasseyya mānattaṃ dadeyya, taṃvīso (321) abbheyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.  mānattacārikacatuttho ce bhikkhave parivāsaṃ dadeyya mūlāya paṭikasseyya mānattaṃ dadeyya, taṃvīso abbheyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ.  abbhānārahacatuttho ce bhikkhave parivāsaṃ dadeyya mūlāya paṭikasseyya mānattaṃ dadeyya, taṃvīso abbheyya, akammaṃ na ca karaṇīyaṃ. |6| 
ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ.  ๓๗๘. อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส เทหี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค โย ปหิณติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. สุคฺคหิตํ.  ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. ทุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส เทหี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. ทุคฺคหิตํ. 
ekaccassa bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā rūhati, ekaccassa na rūhati.  kassa ca bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā na rūhati.  bhikkhuniyā bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā na rūhati, sikkhamānāya bhikkhave --la-- sāmaṇerassa bh., sāmaṇeriyā bh., sikkhaṃ paccakkhātakassa bh., antimavatthuṃ ajjhāpannakassa bh., ummattakassa bh., khittacittassa bh., vedanaṭṭassa bh., āpattiyā adassane ukkhittakassa bh., āpattiyā appaṭikamme ukkhittakassa bh., pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhittakassa bh., paṇḍakassa bh., theyyasaṃvāsakassa bh., titthiyapakkantakassa bh., tiracchānagatassa bh., mātughātakassa bh., pitughātakassa bh., arahantaghātakassa bh., bhikkhunīdūsakassa bh., saṃghabhedakassa bh., lohituppādakassa bh., ubhatovyañjanakassa bh., nānāsaṃvāsakassa bh., nānāsīmāya ṭhitassa bh., iddhiyā vehāse ṭhitassa bh., yassa saṃgho kammaṃ karoti tassa bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā na rūhati.  imesaṃ kho bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā na rūhati. |7| 
โย ปหิณติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. สุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส เทหี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค สุณาติ โย ปหิณติ โส กาลงฺกโตติ.  ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. สฺวาธิฏฺฐิตํ. 
kassa ca bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā rūhati.  bhikkhussa bhikkhave pakatattassa samānasaṃvāsakassa samānasīmāya ṭhitassa antamaso ānantarikassāpi bhikkhuno viññāpentassa saṃghamajjhe paṭikkosanā rūhati.  imassa kho bhikkhave saṃghamajjhe paṭikkosanā rūhati. |8| 
ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. ทุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส เทหี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค สุณาติ ยสฺส ปหิยฺยติ โส กาลงฺกโตติ. 
dve ’mā bhikkhave nissāraṇā.  atthi bhikkhave puggalo appatto nissāraṇaṃ, taṃ ce saṃgho nissāreti ekacco sunissārito ekacco dunnissārito.  katamo ca bhikkhave puggalo appatto nissāraṇaṃ taṃ ce saṃgho nissāreti dunnissārito.  idha pana bhikkhave bhikkhu suddho hoti anāpattiko, taṃ ce saṃgho nissāreti dunnissārito.  ayaṃ vuccati bhikkhave puggalo appatto nissāraṇaṃ taṃ ce saṃgho nissāreti dunnissārito.  katamo ca bhikkhave puggalo appatto nissāraṇaṃ taṃ ce saṃgho nissāreti sunissārito.  idha pana bhikkhave bhikkhu bālo hoti avyatto āpattibahulo anapadāno gihi (322) saṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehi, taṃ ce saṃgho nissāreti sunissārito.  ayaṃ vuccati bhikkhave puggalo appatto nissāraṇaṃ taṃ ce saṃgho nissāreti sunissārito. |9| 
ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. ทฺวาธิฏฺฐิตํ.  โย ปหิณติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. สุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส เทหี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค สุณาติ อุโภ กาลงฺกตาติ.  โย ปหิณติ ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. สฺวาธิฏฺฐิตํ.  ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. ทฺวาธิฏฺฐิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ทมฺมี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค โย ปหิณติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. ทุคฺคหิตํ. 
dve ’mā bhikkhave osāraṇā.  atthi bhikkhave puggalo appatto osāraṇaṃ, taṃ ce saṃgho osāreti ekacco sosārito ekacco dosārito.  katamo ca bhikkhave puggalo appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti dosārito.  paṇḍako bhikkhave appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti dosārito.  theyyasaṃvāsako bhikkhave ... titthiyapakkantako bhikkhave, tiracchānagato bh., mātughātako bh., pitughātako bh., arahantaghātako bh., bhikkhunīdūsako bh., saṃghabhedako bh., lohituppādako bh., ubhatovyañjanako bhikkhave appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti dosārito.  ayaṃ vuccati bhikkhave puggalo appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti dosārito.  ime vuccanti bhikkhave puggalā appattā osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti dosāritā. |10| 
ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. สุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ทมฺมี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. สุคฺคหิตํ.  โย ปหิณติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. ทุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ทมฺมี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค สุณาติ “โย ปหิณติ โส กาลงฺกโต”ติ.  ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. ทฺวาธิฏฺฐิตํ. 
katamo ca bhikkhave puggalo appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti sosārito.  hatthacchinno bhikkhave appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti sosārito.  pādacchinno bhikkhave, hatthapādacchinno bh., kaṇṇacchinno bh., nāsacchinno bh., kaṇṇanāsacchinno bh., aṅgulicchinno bh., aḷacchinno bh., kaṇḍaracchinno bh., phaṇahatthako bh., khujjo bh., vāmano bh., galagaṇḍi bh., lakkhaṇāhato bh., kasāhato bh., likhitako bh., sīpadiko bh., pāparogī bh., parisadūsako bh., kāṇo bh., kuṇi bh., khañjo bh., pakkhahato bh., chinniriyāpatho bh., jarādubbalo bh., andho bh., mūgo bh., badhiro bh., andhamūgo bh., andhabadhiro bh., mūgabadhiro bh., andhamūgabadhiro bhikkhave appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti sosārito.  ayaṃ vuccati bhikkhave puggalo appatto osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti sosārito.  ime vuccanti bhikkhave puggalā appattā osāraṇaṃ taṃ ce saṃgho osāreti sosāritā. |11| 
ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. สุคฺคหิตํ.  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ทมฺมี”ติ.  โส อนฺตรามคฺเค สุณาติ “ยสฺส ปหิยฺยติ โส กาลงฺกโต”ติ.  ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. สฺวาธิฏฺฐิตํ.  โย ปหิณติ ตสฺส วิสฺสาสา คณฺหาติ. ทุคฺคหิตํ. 
||4|| 
อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภิกฺขุสฺส หตฺเถ จีวรํ ปหิณติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ทมฺมี”ติ. 
Vāsabhagāmabhāṇavāraṃ paṭhamaṃ. 
โส อนฺตรามคฺเค สุณาติ “อุโภ กาลงฺกตา”ติ. 
idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti daṭṭhabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyan ti.  (323) taṃ saṃgho āpattiyā adassane ukkhipati, adhammakammaṃ.  idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti paṭikātabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, paṭikarohi taṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ paṭikareyyan ti.  taṃ saṃgho āpattiyā appaṭikamme ukkhipati, adhammakammaṃ.  idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: pāpikā te āvuso diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso pāpikā diṭṭhi yam ahaṃ paṭinissajjeyyan ti.  taṃ saṃgho pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhipati, adhammakammaṃ. |1| 
โย ปหิณติ ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. ทฺวาธิฏฺฐิตํ.  ยสฺส ปหิยฺยติ ตสฺส มตกจีวรํ อธิฏฺฐาติ. สฺวาธิฏฺฐิตํ. (ทุคฺคหิตสุคฺคหิตาทิกถา นิฏฺฐิตา.)      (๒๓๒. อฏฺฐจีวรมาติกา) ๓๗๙. อฏฺฐิมา ภิกฺขเว มาติกา จีวรสฺส อุปฺปาทาย สีมาย เทติ กติกาย เทติ ภิกฺขาปญฺญตฺติยา เทติ สงฺฆสฺส เทติ อุภโตสงฺฆสฺส เทติ วสฺสํวุฏฺฐสงฺฆสฺส เทติ อาทิสฺส เทติ ปุคฺคลสฺส เทติ.  สีมาย เทติ ยาวติกา ภิกฺขู อนฺโตสีมคตา เตหิ ภาเชตพฺพํ.  กติกาย เทติ สมฺพหุลา อาวาสา สมานลาภา โหนฺติ เอกสฺมึ อาวาเส ทินฺเน สพฺพตฺถ ทินฺนํ โหติ.  ภิกฺขาปญฺญตฺติยา เทติ ยตฺถ สงฺฆสฺส ธุวการา กริยฺยนฺติ ตตฺถ เทติ.  สงฺฆสฺส เทติ สมฺมุขีภูเตน สงฺเฆน ภาเชตพฺพํ.  อุภโตสงฺฆสฺส เทติ พหุกาปิ ภิกฺขู โหนฺติ เอกา ภิกฺขุนี โหติ อุปฑฺฒํ ทาตพฺพํ  พหุกาปิ ภิกฺขุนิโย โหนฺติ เอโก ภิกฺขุ โหติ อุปฑฺฒํ ทาตพฺพํ.  วสฺสํวุฏฺฐสงฺฆสฺส เทติ ยาวติกา ภิกฺขู ตสฺมึ อาวาเส วสฺสํวุฏฺฐา เตหิ ภาเชตพฺพํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti daṭṭhabbā na hoti āpatti paṭikātabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattiṃ, paṭikarohi taṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyaṃ, n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ paṭikareyyan ti.  taṃ saṃgho adassane vā appaṭikamme vā ukkhipati, adhammakammaṃ. |2| 
อาทิสฺส เทติ ยาคุยา วา ภตฺเต วา ขาทนีเย วา จีวเร วา เสนาสเน วา เภสชฺเช วา  ปุคฺคลสฺส เทติ “อิมํ จีวรํ อิตฺถนฺนามสฺส ทมฺมี”ติ. ( อฏฺฐจีวรมาติกา นิฏฺฐิตา.)     
idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti daṭṭhabbā na hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattiṃ, pāpikā te diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyaṃ, n’ atthi me pāpikā diṭṭhi yam ahaṃ paṭinissajjeyyan ti.  taṃ saṃgho adassane vā appaṭinissagge vā ukkhipati, adhammakammaṃ. |3| 
จีวรกฺขนฺธโก อฏฺฐโม.  ๒๓๓. ตสฺสุทฺทานํ  ราชคหโก เนคโม ทิสฺวา เวสาลิยํ คณึ. ปุน ราชคหํ คนฺตฺวา รญฺโญ ตํ ปฏิเวทยิฯ  ปุตฺโต สาลวติกาย อภยสฺส หิ อตฺรโช. ชีวตีติ กุมาเรน สงฺขาโต ชีวโก อิติฯ 
idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti paṭikātabbā na hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, paṭikaroh’ etaṃ āpattiṃ, pāpikā te diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ paṭikareyyaṃ, n’ atthi me pāpikā diṭṭhi yam ahaṃ paṭinissajjeyyan ti.  taṃ saṃgho appaṭikamme vā appaṭinissagge vā ukkhipati, adhammakammaṃ. |4| 
โส หิ ตกฺกสีลํ คนฺตฺวา อุคฺคเหตฺวา มหาภิโส. สตฺตวสฺสิกอาพาธํ นตฺถุกมฺเมน นาสยิฯ  รญฺโญ ภคนฺทลาพาธํ อาเลเปน อปากฑฺฒิ. มมญฺจ อิตฺถาคารญฺจ พุทฺธสงฺฆํ จุปฏฺฐหิฯ  ราชคหโก จ เสฏฺฐิ อนฺตคณฺฐิ ติกิจฺฉิตํ. ปชฺโชตสฺส มหาโรคํ ฆตปาเนน นาสยิฯ  อธิการญฺจ สิเวยฺยํ อภิสนฺนํ สิเนหติ. ตีหิ อุปฺปลหตฺเถหิ สมตฺตึสวิเรจนํฯ 
idha pana bhikkhave bhikkhussa na hoti āpatti daṭṭhabbā na hoti āpatti paṭikātabbā na hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā (324) vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattiṃ, paṭikarohi taṃ āpattiṃ, pāpikā te diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyaṃ, n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ paṭikareyyaṃ, n’ atthi me pāpikā diṭṭhi yam ahaṃ paṭinissajjeyyan ti.  tam saṃgho adassane vā appaṭikamme vā appaṭinissagge vā ukkhipati, adhammakammaṃ. |5| 
ปกตตฺตํ วรํ ยาจิ สิเวยฺยญฺจ ปฏิคฺคหิ. จีวรญฺจ คิหิทานํ อนุญฺญาสิ ตถาคโตฯ  ราชคเห ชนปเท พหุํ อุปฺปชฺชิ จีวรํ. ปาวาโร โกสิยญฺเจว โกชโว อฑฺฒกาสิกํฯ  อุจฺจาวจา จ สนฺตุฏฺฐิ นาคเมสาคเมสุํ จ. ปฐมํ ปจฺฉา สทิสา กติกา จ ปฏิหรุํฯ  ภณฺฑาคารํ อคุตฺตญฺจ วุฏฺฐาเปนฺติ ตเถว จ. อุสฺสนฺนํ โกลาหลญฺจ กถํ ภาเช กถํ ทเทฯ 
idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti āpatti daṭṭhabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: āmāvuso passāmīti.  taṃ saṃgho āpattiyā adassane ukkhipati, adhammakammaṃ.  idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti āpatti paṭikātabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, paṭikarohi taṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: āmāvuso paṭikarissāmīti.  taṃ saṃgho āpattiyā appaṭikamme ukkhipati, adhammakammaṃ.  idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: pāpikā te āvuso diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: āmāvuso paṭinissajjissāmīti.  taṃ saṃgho pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhipati, adhammakammaṃ. |6| 
สกาติเรกภาเคน ปฏิวีโส กถํ ทเท. ฉกเณน สีตุทกา อุตฺตริตุ น ชานเรฯ  อาโรเปนฺตา ภาชนญฺจ ปาติยา จ ฉมาย จ. อุปจิกามชฺเฌ ชีรนฺติ เอกโต ปตฺถินฺเนน จฯ  ผรุสาจฺฉินฺนจฺฉิพนฺธา อทฺทสาสิ อุพฺภณฺฑิเต. วีมํสิตฺวา สกฺยมุนิ อนุญฺญาสิ ติจีวรํฯ  อญฺเญน อติเรเกน อุปฺปชฺชิ ฉิทฺทเมว จ. จาตุทฺทีโป วรํ ยาจิ ทาตุํ วสฺสิกสาฏิกํฯ  อาคนฺตุคมิคิลานํ อุปฏฺฐากญฺจ เภสชฺชํ. ธุวํ อุทกสาฏิญฺจ ปณีตํ อติขุทฺทกํฯ  ถุลฺลกจฺฉุมุขํ โขมํ ปริปุณฺณํ อธิฏฺฐานํ. ปจฺฉิมํ กโต ครุโก วิกณฺโณ สุตฺตโมกิริฯ  ลุชฺชนฺติ นปฺปโหนฺติ จ อนฺวาธิกํ พหูนิ จ. อนฺธวเน อสฺสติยา เอโก วสฺสํ อุตุมฺหิ จฯ  ทฺเว ภาตุกา ราชคเห อุปนนฺโท ปุน ทฺวิสุ. กุจฺฉิวิกาโร คิลาโน อุโภ เจว คิลานกา ฯ  นคฺคา กุสา วากจีรํ ผลโก เกสกมฺพลํ. วาฬอุลูกปกฺขญฺจ อชินํ อกฺกนาฬกํฯ  โปตฺถกํ นีลปีตญฺจ โลหิตํ มญฺชิฏฺเฐน จ. กณฺหา มหารงฺคนาม อจฺฉินฺนทสิกา ตถาฯ  ทีฆปุปฺผผณทสา กญฺจุติรีฏเวฐนํ. อนุปฺปนฺเน ปกฺกมติ สงฺโฆ ภิชฺชติ ตาวเทฯ  ปกฺเข ททนฺติ สงฺฆสฺส อายสฺมา เรวโต ปหิ. วิสฺสาสคาหาธิฏฺฐาติ อฏฺฐ จีวรมาติกาติฯ 
idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti āpatti daṭṭhabbā hoti āpatti paṭikātabbā --la-- hoti āpatti daṭṭhabbā hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā, hoti āpatti paṭikātabbā hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā, hoti āpatti daṭṭhabbā hoti āpatti paṭikātabbā hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattiṃ, paṭikarohi taṃ āpattiṃ, pāpikā te diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: āmāvuso passāmi, āma paṭikarissāmi, āma paṭinissajjissāmīti.  taṃ saṃgho adassane vā appaṭikamme vā appaṭinissagge vā ukkhipati, adhammakammaṃ. |7| 
(อิมมฺหิ ขนฺธเก วตฺถู ฉนฺนวุติ.) (จีวรกฺขนฺธโก นิฏฺฐิโต.)  (๙. จมฺเปยฺยกฺขนฺธโก ๒๓๔. กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุ) ๓๘๐. เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา จมฺปายํ วิหรติ คคฺคราย โปกฺขรณิยา ตีเร.  เตน โข ปน สมเยน กาสีสุ ชนปเท วาสภคาโม นาม โหติ. ตตฺถ กสฺสปโคตฺโต นาม ภิกฺขุ อาวาสิโก โหติ ตนฺติพทฺโธ อุสฺสุกฺกํ อาปนฺโน กินฺติ อนาคตา จ เปสลา ภิกฺขู อาคจฺเฉยฺยุํ อาคตา จ เปสลา ภิกฺขู ผาสุ วิหเรยฺยุํ อยญฺจ อาวาโส วุทฺธึ วิรุฬฺหึ เวปุลฺลํ อาปชฺเชยฺยาติ.  เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู กาสีสุ จาริกํ จรมานา เยน วาสภคาโม ตทวสรุํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti āpatti daṭṭhabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyan ti.  (325) taṃ saṃgho adassane ukkhipati, dhammakammaṃ.  idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti āpatti paṭikātabbā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, paṭikarohi taṃ āpattin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ paṭikareyyan ti.  taṃ saṃgho appaṭikamme ukkhipati, dhammakammaṃ.  idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: pāpikā te āvuso diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ diṭṭhin ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso pāpikā diṭṭhi yam ahaṃ paṭinissajjeyyan ti.  taṃ saṃgho pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhipati, dhammakammaṃ. |8| 
อทฺทสา โข กสฺสปโคตฺโต ภิกฺขุ เต ภิกฺขู ทูรโตว อาคจฺฉนฺเต ทิสฺวาน อาสนํ ปญฺญเปสิ ปาโททกํ ปาทปีฐํ ปาทกถลิกํ อุปนิกฺขิปิ ปจฺจุคฺคนฺตฺวา ปตฺตจีวรํ ปฏิคฺคเหสิ ปานีเยน อาปุจฺฉิ นหาเน อุสฺสุกฺกํ อกาสิ อุสฺสุกฺกมฺปิ อกาสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ.  อถ โข เตสํ อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ “ภทฺทโก โข อยํ อาวุโส อาวาสิโก ภิกฺขุ นหาเน อุสฺสุกฺกํ กโรติ อุสฺสุกฺกมฺปิ กโรติ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. หนฺท มยํ อาวุโส อิเธว วาสภคาเม นิวาสํ กปฺเปมา”ติ.  อถ โข เต อาคนฺตุกา ภิกฺขู ตตฺเถว วาสภคาเม นิวาสํ กปฺเปสุํ.  อถ โข กสฺสปโคตฺตสฺส ภิกฺขุโน เอตทโหสิ “โย โข อิเมสํ อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ อาคนฺตุกกิลมโถ โส ปฏิปฺปสฺสทฺโธ. เยปิเม โคจเร อปฺปกตญฺญุโน เตทานิเม โคจเร ปกตญฺญุโน.  ทุกฺกรํ โข ปน ปรกุเลสุ ยาวชีวํ อุสฺสุกฺกํ กาตุํ วิญฺญตฺติ จ มนุสฺสานํ อมนาปา.  ยํนูนาหํ น อุสฺสุกฺกํ กเรยฺยํ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมิ”นฺติ.  โส น อุสฺสุกฺกํ อกาสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ.  อถ โข เตสํ อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ “ปุพฺเพ ขฺวายํ อาวุโส อาวาสิโก ภิกฺขุ นหาเน อุสฺสุกฺกํ อกาสิ อุสฺสุกฺกมฺปิ อกาสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. โสทานายํ น อุสฺสุกฺกํ กโรติ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ.  ทุฏฺโฐทานายํ อาวุโส อาวาสิโก ภิกฺขุ. หนฺท มยํ อาวุโส อาวาสิกํ ภิกฺขุํ อุกฺขิปามา”ติ.  อถ โข เต อาคนฺตุกา ภิกฺขู สนฺนิปติตฺวา กสฺสปโคตฺตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจุํ “ปุพฺเพ โข ตฺวํ อาวุโส นหาเน อุสฺสุกฺกํ กโรสิ อุสฺสุกฺกมฺปิ กโรสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. โสทานิ ตฺวํ น อุสฺสุกฺกํ กโรสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ.  อาปตฺตึ ตฺวํ อาวุโส อาปนฺโน. ปสฺสเสตํ อาปตฺติ”นฺติ?  “นตฺถิ เม อาวุโส อาปตฺติ ยมหํ ปสฺเสยฺย”นฺติ. 
idha pana bhikkhave bhikkhussa hoti āpatti daṭṭhabbā hoti āpatti paṭikātabbā, hoti āpatti daṭṭhabbā hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā, hoti āpatti paṭikātabbā hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā, hoti āpatti daṭṭhabbā hoti āpatti paṭikātabbā hoti pāpikā diṭṭhi paṭinissajjetā.  tam enaṃ codeti saṃgho vā sambahulā vā ekapuggalo vā: āpattiṃ tvaṃ āvuso āpanno, passas’ etaṃ āpattiṃ, paṭikarohi taṃ āpattiṃ, pāpikā te diṭṭhi, paṭinissajj’ etaṃ pāpikaṃ {diṭṭhin} ti.  so evaṃ vadeti: n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ passeyyaṃ, n’ atthi me āvuso āpatti yam ahaṃ paṭikareyyaṃ, n’ atthi me pāpikā diṭṭhi yam ahaṃ paṭinissajjeyyan ti.  taṃ saṃgho adassane vā appaṭikamme vā appaṭinissagge vā ukkhipati, dhammakamman ti. |9| 
อถ โข เต อาคนฺตุกา ภิกฺขู กสฺสปโคตฺตํ ภิกฺขุํ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิปิ๎สุ.  อถ โข กสฺสปโคตฺตสฺส ภิกฺขุโน เอตทโหสิ “อหํ โข เอตํ น ชานามิ ‘อาปตฺติ วา เอสา อนาปตฺติ วา อาปนฺโน จมฺหิ อนาปนฺโน วา อุกฺขิตฺโต จมฺหิ อนุกฺขิตฺโต วา ธมฺมิเกน วา อธมฺมิเกน วา กุปฺเปน วา อกุปฺเปน วา ฐานารเหน วา อฏฺฐานารเหน วา’.  ยํนูนาหํ จมฺปํ คนฺตฺวา ภควนฺตํ เอตมตฺถํ ปุจฺเฉยฺย”นฺติ.  อถ โข กสฺสปโคตฺโต ภิกฺขุ เสนาสนํ สํสาเมตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน จมฺปา เตน ปกฺกามิ. อนุปุพฺเพน เยน จมฺปา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. 
||5|| 
อาจิณฺณํ โข ปเนตํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ อาคนฺตุเกหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ปฏิสมฺโมทิตุํ. 
atha kho āyasmā Upāli yena bhagavā ten’ upasaṃkami, upasaṃkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.  ekamantaṃ nisinno kho āyasmā Upāli bhagavantaṃ etad avoca: yo nu kho bhante samaggo saṃgho sammukhākaraṇīyaṃ kammaṃ asammukhā karoti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti.  adhammakammaṃ taṃ Upāli avinayakammaṃ. |1| 
อถ โข ภควา กสฺสปโคตฺตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ “กจฺจิ ภิกฺขุ ขมนียํ กจฺจิ ยาปนียํ กจฺจิ อปฺปกิลมเถน อทฺธานํ อาคโต กุโต จ ตฺวํ ภิกฺขุ อาคจฺฉสี”ติ?  “ขมนียํ ภควา ยาปนียํ ภควา อปฺปกิลมเถน จาหํ ภนฺเต อทฺธานํ อาคโต.  อตฺถิ ภนฺเต กาสีสุ ชนปเท วาสภคาโม นาม. ตตฺถาหํ ภควา อาวาสิโก ตนฺติพทฺโธ อุสฺสุกฺกํ อาปนฺโน ‘กินฺติ อนาคตา จ เปสลา ภิกฺขู อาคจฺเฉยฺยุํ อาคตา จ เปสลา ภิกฺขู ผาสุ วิหเรยฺยุํ อยญฺจ อาวาโส วุทฺธึ วิรุฬฺหึ เวปุลฺลํ อาปชฺเชยฺยา’ติ. 
yo nu kho bhante samaggo saṃgho paṭipucchākaraṇīyaṃ kammaṃ appaṭipucchā karoti, paṭiññāyakaraṇīyaṃ kammaṃ appaṭiññāya karoti, sativinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti, amūḷhavinayārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti, {tassapāpiyyasikākammārahassa} tajjaniyakammaṃ karoti, tajjaniyakammārahassa nissayakammaṃ k., (326) nissayakammārahassa pabbājaniyakammaṃ k., pabbājaniyakammārahassa paṭisāraṇiyakammaṃ k., paṭisāraṇiyakammārahassa ukkhepaniyakammaṃ k., ukkhepaniyakammārahassa parivāsaṃ deti, parivāsārahaṃ mūlāya paṭikassati, mūlāya paṭikassanārahassa mānattaṃ deti, mānattārahaṃ abbheti, abbhānārahaṃ upasampādeti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti. |2| 
อถ โข ภนฺเต สมฺพหุลา ภิกฺขู กาสีสุ จาริกํ จรมานา เยน วาสภคาโม ตทวสรุํ. 
adhammakammaṃ taṃ Upāli avinayakammaṃ.  yo kho Upāli samaggo saṃgho sammukhākaraṇīyaṃ kammaṃ asammukhā karoti, evaṃ kho Upāli adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hoti.  yo kho Upāli samaggo saṃgho paṭipucchākaraṇīyaṃ kammaṃ appaṭipucchā karoti, paṭiññāyakaraṇīyaṃ ... abbhānārahaṃ upasampādeti, evaṃ kho Upāli adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hotīti. |3| 
อทฺทสํ โข อหํ ภนฺเต เต ภิกฺขู ทูรโตว อาคจฺฉนฺเต ทิสฺวาน อาสนํ ปญฺญเปสึ ปาโททกํ ปาทปีฐํ ปาทกถลิกํ อุปนิกฺขิปิ๎ ปจฺจุคฺคนฺตฺวา ปตฺตจีวรํ ปฏิคฺคเหสึ ปานีเยน อปุจฺฉึ นหาเน อุสฺสุกฺกํ อกาสึ อุสฺสุกฺกมฺปิ อกาสึ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ อถ โข เตสํ ภนฺเต อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ ‘ภทฺทโก โข (p๒) อยํ อาวุโส อาวาสิโก ภิกฺขุ นหาเน อุสฺสุกฺกํ กโรติ อุสฺสุกฺกมฺปิ กโรติ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. หนฺท มยํ อาวุโส อิเธว วาสภคาเม นิวาสํ กปฺเปมา’ติ. อถ โข เต ภนฺเต อาคนฺตุกา ภิกฺขู ตตฺเถว วาสภคาเม นิวาสํ กปฺเปสุํ.  ตสฺส มยฺหํ ภนฺเต เอตทโหสิ ‘โย โข อิเมสํ อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ อาคนฺตุกกิลมโถ โส ปฏิปฺปสฺสทฺโธ. เยปิเม โคจเร อปฺปกตญฺญุโน เตทานิเม โคจเร ปกตญฺญุโน. ทุกฺกรํ โข ปน ปรกุเลสุ ยาวชีวํ อุสฺสุกฺกํ กาตุํ วิญฺญตฺติ จ มนุสฺสานํ อมนาปา. ยํนูนาหํ น อุสฺสุกฺกํ กเรยฺยํ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมิ’นฺติ.  โส โข อหํ ภนฺเต น อุสฺสุกฺกํ อกาสึ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. อถ โข เตสํ ภนฺเต อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ ‘ปุพฺเพ ขฺวายํ อาวุโส อาวาสิโก ภิกฺขุ นหาเน อุสฺสุกฺกํ กโรติ อุสฺสุกฺกมฺปิ กโรติ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. โสทานายํ น อุสฺสุกฺกํ กโรติ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. ทุฏฺโฐทานายํ อาวุโส อาวาสิโก ภิกฺขุ. หนฺท มยํ อาวุโส อาวาสิกํ ภิกฺขุํ อุกฺขิปามา’ติ. อถ โข เต ภนฺเต อาคนฺตุกา ภิกฺขู สนฺนิปติตฺวา มํ เอตทโวจุํ ‘ปุพฺเพ โข ตฺวํ อาวุโส นหาเน อุสฺสุกฺกํ กโรสิ อุสฺสุกฺกมฺปิ กโรสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. โสทานิ ตฺวํ น อุสฺสุกฺกํ กโรสิ ยาคุยา ขาทนีเย ภตฺตสฺมึ. อาปตฺตึ ตฺวํ อาวุโส อาปนฺโน. ปสฺสเสตํ อาปตฺติ’นฺติ ‘นตฺถิ เม อาวุโส อาปตฺติ ยมหํ ปสฺเสยฺย’นฺติ. 
yo nu kho bhante samaggo saṃgho sammukhākaraṇīyaṃ kammaṃ sammukhā karoti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti.  dhammakammaṃ taṃ Upāli vinayakammaṃ.  yo nu kho bhante samaggo saṃgho paṭipucchākaraṇīyaṃ kammaṃ paṭipucchā karoti, paṭiññāyakaraṇīyaṃ kammaṃ paṭiññāya karoti, sativinayārahassa sativinayaṃ deti ... abbhānārahaṃ abbheti, upasampadārahaṃ upasampādeti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti.  dhammakammaṃ taṃ Upāli vinayakammaṃ.  yo kho Upāli samaggo saṃgho sammukhākaraṇīyaṃ kammaṃ sammukhā karoti, evaṃ kho Upāli dhammakammaṃ hoti vinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho anatisāro hoti.  yo kho Upāli samaggo saṃgho paṭipucchākaraṇīyaṃ kammaṃ paṭipucchā karoti ... upasampadārahaṃ upasampādeti, evaṃ kho Upāli dhammakammaṃ hoti vinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho anatisāro hotīti. |4| 
อถ โข เต ภนฺเต อาคนฺตุกา ภิกฺขู มํ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิปิ๎สุ.  ตสฺส มยฺหํ ภนฺเต เอตทโหสิ ‘อหํ โข เอตํ น ชานามิ ‘อาปตฺติ วา เอสา อนาปตฺติ วา อาปนฺโน จมฺหิ อนาปนฺโน วา อุกฺขิตฺโต จมฺหิ อนุกฺขิตฺโต วา ธมฺมิเกน วา อธมฺมิเกน วา กุปฺเปน วา อกุปฺเปน วา ฐานารเหน วา อฏฺฐานารเหน วา’. ยํนูนาหํ จมฺปํ คนฺตฺวา ภควนฺตํ เอตมตฺถํ ปุจฺเฉยฺย’นฺติ.  ตโต อหํ ภควา อาคจฺฉามี”ติ.  “อนาปตฺติ เอสา ภิกฺขุ เนสา อาปตฺติ. อนาปนฺโนสิ นสิ อาปนฺโน. อนุกฺขิตฺโตสิ นสิ อุกฺขิตฺโต. อธมฺมิเกนาสิ กมฺเมน อุกฺขิตฺโต กุปฺเปน อฏฺฐานารเหน.  คจฺฉ ตฺวํ ภิกฺขุ ตตฺเถว วาสภคาเม นิวาสํ กปฺเปหี”ติ.  “เอวํ ภนฺเต”ติ โข กสฺสปโคตฺโต ภิกฺขุ ภควโต ปฏิสฺสุณิตฺวา อุฏฺฐายาสนา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา เยน วาสภคาโม เตน ปกฺกามิ. 
yo nu kho bhante samaggo saṃgho sativinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti amūḷhavinayārahassa sativinayaṃ deti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti.  adhammakammaṃ taṃ Upāli avinayakammaṃ.  yo nu kho bhante samaggo saṃgho amūḷhavinayārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti tassapāpiyyasikākammārahassa amūḷhavinayaṃ deti, tassapāpiyyasikākammārahassa tajjaniya (327) kammaṃ karoti tajjaniyakammārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti, tajjaniyakammārahassa nissayakammaṃ karoti nissayakammārahassa tajjaniyakammaṃ karoti, nissayakammārahassa pabbājaniyakammaṃ karoti pabbājaniyakammārahassa nissayakammaṃ karoti, pabbājaniyakammārahassa paṭisāraṇiyakammaṃ karoti paṭisāraṇiyakammārahassa pabbājaniyakammaṃ karoti, paṭisāraṇiyakammārahassa ukkhepaniyakammaṃ karoti ukkhepaniyakammārahassa paṭisāraṇiyakammaṃ karoti, ukkhepaniyakammārahassa parivāsaṃ deti parivāsārahassa ukkhepaniyakammaṃ karoti, parivāsārahaṃ mūlāya paṭikassati mūlāya paṭikassanārahassa parivāsaṃ deti, mūlāya paṭikassanārahassa mānattaṃ deti mānattārahaṃ mūlāya paṭikassati, mānattārahaṃ abbheti abbhānārahassa mānattaṃ deti, abbhānārahaṃ upasampādeti upasampadārahaṃ abbheti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti. |5| 
๓๘๑. อถ โข เตสํ อาคนฺตุกานํ ภิกฺขูนํ อหุเทว กุกฺกุจฺจํ อหุ วิปฺปฏิสาโร “อลาภา วต โน น วต โน ลาภา ทุลฺลทฺธํ วต โน น วต โน สุลทฺธํ เย มยํ สุทฺธํ ภิกฺขุํ อนาปตฺติกํ อวตฺถุสฺมึ อการเณ อุกฺขิปิมฺหา.  หนฺท มยํ อาวุโส จมฺปํ คนฺตฺวา ภควโต สนฺติเก อจฺจยํ อจฺจยโต เทเสมา”ติ.  อถ โข เต อาคนฺตุกา ภิกฺขู เสนาสนํ สํสาเมตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย เยน จมฺปา เตน ปกฺกมึสุ. อนุปุพฺเพน เยน จมฺปา เยน ภควา เตนุปสงฺกมึสุ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทึสุ. 
adhammakammaṃ taṃ Upāli avinayakammaṃ.  yo kho Upāli samaggo saṃgho sativinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti amūḷhavinayārahassa sativinayaṃ deti, evaṃ kho Upāli adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hoti.  yo kho Upāli samaggo saṃgho amūḷhavinayārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti ... upasampadārahaṃ abbheti, evaṃ kho Upāli adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hotīti. |6| 
อาจิณฺณํ โข ปเนตํ พุทฺธานํ ภควนฺตานํ อาคนฺตุเกหิ ภิกฺขูหิ สทฺธึ ปฏิสมฺโมทิตุํ.  อถ โข ภควา เต ภิกฺขู เอตทโวจ “กจฺจิ ภิกฺขเว ขมนียํ กจฺจิ ยาปนียํ กจฺจิตฺถ อปฺปกิลมเถน อทฺธานํ อาคตา กุโต จ ตุมฺเห ภิกฺขเว อาคจฺฉถา”ติ  “ขมนียํ ภควา ยาปนียํ ภควา อปฺปกิลมเถน จ มยํ ภนฺเต อทฺธานํ อาคตา. 
yo nu kho bhante samaggo saṃgho sativinayārahassa sativinayaṃ deti amūḷhavinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti.  dhammakammaṃ taṃ Upāli vinayakammaṃ.  yo nu kho bhante samaggo saṃgho amūḷhavinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti, tassapāpiyyasikākammārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti ... abbhānārahaṃ abbheti, upasampadārahaṃ upasampādeti, dhammakammaṃ nu kho taṃ bhante vinayakamman ti. |7| 
อตฺถิ ภนฺเต กาสีสุ ชนปเท วาสภคาโม นาม. ตโต มยํ ภควา อาคจฺฉามา”ติ.  “ตุมฺเห ภิกฺขเว อาวาสิกํ ภิกฺขุํ อุกฺขิปิตฺถา”ติ?  “เอวํ ภนฺเต”ติ. 
dhammakammaṃ taṃ Upāli vinayakammaṃ.  yo kho Upāli samaggo saṃgho sativinayārahassa sativinayaṃ deti amūḷhavinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti, evaṃ kho Upāli dhammakammaṃ hoti vinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho anatisāro hoti.  yo kho Upāli samaggo saṃgho amūḷhavinayārahassa amūḷhavinayaṃ (328) deti ... upasampadārahaṃ upasampādeti, evaṃ kho Upāli dhammakammaṃ hoti vinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho anatisāro hotīti. |8| 
“กิสฺมึ ภิกฺขเว วตฺถุสฺมึ การเณ”ติ?  “อวตฺถุสฺมึ ภควา อการเณ”ติ.  วิครหิ พุทฺโธ ภควา “อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริสา อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ. 
atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi: yo kho bhikkhave samaggo saṃgho sativinayārahassa amūḷhavinayaṃ deti, evaṃ kho bhikkhave adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hoti.  yo kho bhikkhave samaggo saṃgho sativinayārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti, sativinayārahassa tajjaniyakammaṃ karoti ... sativinayārahaṃ upasampādeti, evaṃ kho bhikkhave adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hoti.  yo kho bhikkhave samaggo saṃgho amūḷhavinayārahassa tassapāpiyyasikākammaṃ karoti, evaṃ kho bhikkhave adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hoti.  yo kho bhikkhave samaggo saṃgho amūḷhavinayārahassa tajjaniyakammaṃ karoti ... amūḷhavinayārahaṃ upasampādeti, amūḷhavinayārahassa sativinayaṃ deti, evaṃ kho bhikkhave adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hoti.  yo kho bhikkhave samaggo saṃgho tassapāpiyyasikākammārahassa ... upasampadārahaṃ abbheti, evaṃ kho bhikkhave adhammakammaṃ hoti avinayakammaṃ evañ ca pana saṃgho sātisāro hotīti. |9| 
กถญฺหิ นาม ตุมฺเห โมฆปุริสา สุทฺธํ ภิกฺขุํ อนาปตฺติกํ อวตฺถุสฺมึ อการเณ อุกฺขิปิสฺสถ.  เนตํ โมฆปุริสา อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทายฯเปฯ”  วิครหิตฺวา ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ “น ภิกฺขเว สุทฺโธ ภิกฺขุ อนาปตฺติโก อวตฺถุสฺมึ อการเณ อุกฺขิปิตพฺโพ.  โย อุกฺขิเปยฺย อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา”ติ.  อถ โข เต ภิกฺขู อุฏฺฐายาสนา เอกํสํ อุตฺตราสงฺคํ กริตฺวา ภควโต ปาเทสุ สิรสา นิปติตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจุํ “อจฺจโย โน ภนฺเต อจฺจคมา ยถาพาเล ยถามูฬฺเห ยถาอกุสเล เย มยํ สุทฺธํ ภิกฺขุํ อนาปตฺติกํ อวตฺถุสฺมึ อการเณ อุกฺขิปิมฺหา. เตสํ โน ภนฺเต ภควา อจฺจยํ อจฺจยโต ปฏิคฺคณฺหาตุ อายตึ สํวรายา”ติ. 
||6|| 
“ตคฺฆ ตุมฺเห ภิกฺขเว อจฺจโย อจฺจคมา ยถาพาเล ยถามูฬฺเห ยถาอกุสเล เย ตุมฺเห สุทฺธํ ภิกฺขุํ อนาปตฺติกํ อวตฺถุสฺมึ อการเณ อุกฺขิปิตฺถ. 
Upālipucchābhāṇavāraṃ dutiyaṃ. 
ยโต จ โข ตุมฺเห ภิกฺขเว อจฺจยํ อจฺจยโต ทิสฺวา ยถาธมฺมํ ปฏิกโรถ ตํ โว มยํ ปฏิคฺคณฺหาม. วุทฺธิเหสา ภิกฺขเว อริยสฺส วินเย โย อจฺจยํ อจฺจยโต ทิสฺวา ยถาธมฺมํ ปฏิกโรติ อายตึ สํวรํ อาปชฺชตี”ติ. (กสฺสปโคตฺตภิกฺขุวตฺถุ นิฏฺฐิตํ.) 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti kalahakārako vivādakārako bhassakārako saṃghe adhikaraṇakārako.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bhaṇḍanakārako --la-- saṃghe adhikaraṇakārako, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti adhammena vaggā.  so tamhā āvāsā aññaṃ āvāsaṃ gacchati, tattha bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato adhammena vaggehi, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti adhammena samaggā.  so tamhāpi āvāsā aññaṃ āvāsaṃ gacchati, tattha pi bhikkhūnaṃ ... tajjaniyakammaṃ kato adhammena samaggehi, hand’ assa mayaṃ (329) tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti dhammena vaggā.  so tamhāpi āvāsā aññaṃ ... tajjaniyakammaṃ kato dhammena vaggehi, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti dhammapaṭirūpakena vaggā.  so tamhāpi āvāsā aññaṃ ... tajjaniyakammaṃ kato dhammapaṭirūpakena vaggehi, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti dhammapaṭirūpakena samaggā. |1| 
    (๒๓๕. อธมฺเมน วคฺคาทิกมฺมกถา) ๓๘๒. เตน โข ปน สมเยน จมฺปายํ ภิกฺขู เอวรูปานิ กมฺมานิ กโรนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ กโรนฺติ เอโกปิ เอกํ อุกฺขิปติ เอโกปิ ทฺเว อุกฺขิปติ เอโกปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปติ เอโกปิ สงฺฆํ อุกฺขิปติ ทฺเวปิ เอกํ อุกฺขิปนฺติ ทฺเวปิ ทฺเว อุกฺขิปนฺติ ทฺเวปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปนฺติ ทฺเวปิ สงฺฆํ อุกฺขิปนฺติ สมฺพหุลาปิ เอกํ อุกฺขิปนฺติ สมฺพหุลาปิ ทฺเว อุกฺขิปนฺติ สมฺพหุลาปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปนฺติ สมฺพหุลาปิ สงฺฆํ อุกฺขิปนฺติ สงฺโฆปิ สงฺฆํ อุกฺขิปติ.  เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉาฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ “กถญฺหิ นาม จมฺปายํ ภิกฺขู เอวรูปานิ กมฺมานิ กริสฺสนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ เอโกปิ เอกํ อุกฺขิปิสฺสติ เอโกปิ ทฺเว อุกฺขิปิสฺสติ เอโกปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปิสฺสติ เอโกปิ สงฺฆํ อุกฺขิปิสฺสติ ทฺเวปิ เอกํ อุกฺขิปิสฺสนฺติ ทฺเวปิ ทฺเว อุกฺขิปิสฺสนฺติ ทฺเวปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปิสฺสนฺติ ทฺเวปิ สงฺฆํ อุกฺขิปิสฺสนฺติ สมฺพหุลาปิ เอกํ อุกฺขิปิสฺสนฺติ สมฺพหุลาปิ ทฺเว อุกฺขิปิสฺสนฺติ สมฺพหุลาปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปิสฺสนฺติ สมฺพหุลาปิ สงฺฆํ อุกฺขิปิสฺสนฺติ สงฺโฆปิ สงฺฆํ อุกฺขิปิสฺสตี”ติ.  อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯเปฯ  “สจฺจํ กิร ภิกฺขเว จมฺปายํ ภิกฺขู เอวรูปานิ กมฺมานิ กโรนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติฯเปฯ สงฺโฆปิ สงฺฆํ อุกฺขิปตี”ติ? 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... saṃghe adhikaraṇakārako.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bhaṇḍanakārako ... saṃghe adhikaraṇakārako, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti adhammena samaggā.  so tamhā āvāsā aññaṃ āvāsaṃ gacchati, tattha bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato adhammena samaggehi, hand’ assa mayaṃ ... dhammena vaggā.  so tamhāpi āvāsā ... dhammapaṭirūpakena vaggā.  so tamhāpi āvāsā ... dhammapaṭirūpakena samaggā.  so tamhāpi āvāsā ... adhammena vaggā. |2| 
“สจฺจํ ภควา”ติ.  วิครหิ พุทฺโธ ภควา “อนนุจฺฉวิกํ ภิกฺขเว เตสํ โมฆปุริสานํ อนนุโลมิกํ อปฺปติรูปํ อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ.  กถญฺหิ นาม เต ภิกฺขเว โมฆปุริสา เอวรูปานิ กมฺมานิ กริสฺสนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติฯเปฯ สงฺโฆปิ สงฺฆํ อุกฺขิปิสฺสติ.  เนตํ ภิกฺขเว อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทายฯเปฯ  วิครหิตฺวาฯเปฯ ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ  ๓๘๓. “อธมฺเมน เจ ภิกฺขเว วคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... saṃghe adhikaraṇakārako.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bhaṇḍanakārako ... saṃghe adhikaraṇakārako, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti dhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā ... adhammena vaggā ... adhammena samaggā. |3| 
อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ เอโกปิ เอกํ อุกฺขิปติ อกมฺมํ น จ กรณียํ เอโกปิ ทฺเว อุกฺขิปติ อกมฺมํ น จ กรณียํ เอโกปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปติ อกมฺมํ น จ กรณียํ เอโกปิ สงฺฆํ อุกฺขิปติ อกมฺมํ น จ กรณียํ ทฺเวปิ เอกํ อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ ทฺเวปิ ทฺเว อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ ทฺเวปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ ทฺเวปิ สงฺฆํ อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ สมฺพหุลาปิ เอกํ อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ สมฺพหุลาปิ ทฺเว อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ สมฺพหุลาปิ สมฺพหุเล อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ สมฺพหุลาปิ สงฺฆํ อุกฺขิปนฺติ อกมฺมํ น จ กรณียํ สงฺโฆปิ สงฺฆํ อุกฺขิปติ อกมฺมํ น จ กรณียํ.  ๓๘๔. “จตฺตาริมานิ ภิกฺขเว กมฺมานิ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... saṃghe adhikaraṇakārako.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bhaṇḍanakārako ... saṃghe adhikaraṇakārako, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti dhammapaṭirūpakena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā ... adhammena vaggā ... adhammena samaggā ... dhammena vaggā. |4| 
ตตฺร ภิกฺขเว ยทิทํ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ อิทํ ภิกฺขเว กมฺมํ อธมฺมตฺตา วคฺคตฺตา กุปฺปํ อฏฺฐานารหํ  น ภิกฺขเว เอวรูปํ กมฺมํ กาตพฺพํ น จ มยา เอวรูปํ กมฺมํ อนุญฺญาตํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... saṃghe adhikaraṇakārako.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bhaṇḍanakārako ... saṃghe adhikaraṇakārako, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te (330) tassa tajjaniyakammaṃ karonti dhammapaṭirūpakena samaggā ... adhammena vaggā ... adhammena samaggā ... dhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena vaggā. |5| 
ตตฺร ภิกฺขเว ยทิทํ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ อิทํ ภิกฺขเว กมฺมํ อธมฺมตฺตา กุปฺปํ อฏฺฐานารหํ น ภิกฺขเว เอวรูปํ กมฺมํ กาตพฺพํ น จ มยา เอวรูปํ กมฺมํ อนุญฺญาตํ.  ตตฺร ภิกฺขเว ยทิทํ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ อิทํ ภิกฺขเว กมฺมํ วคฺคตฺตา กุปฺปํ อฏฺฐานารหํ น ภิกฺขเว เอวรูปํ กมฺมํ กาตพฺพํ น จ มยา เอวรูปํ กมฺมํ อนุญฺญาตํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu bālo hoti avyatto āpattibahulo anapadāno gihisaṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehi.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bālo avyatto ... gihisaṃsaggehi, hand’ assa mayaṃ nissayakammaṃ karomā ’ti, te tassa nissayakammaṃ karonti adhammena vaggā.  so tamhā āvāsā aññaṃ āvāsaṃ gacchati, tattha bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu saṃghena nissayakammaṃ kato adhammena vaggehi, hand’ assa mayaṃ nissayakammaṃ karomā ’ti, te tassa nissayakammaṃ karonti adhammena samaggā --la-- dhammena vaggā, dhammapaṭirūpakena vaggā, dhammapaṭirūpakena samaggā.  yathā heṭṭhā tathā cakkaṃ kātabbaṃ --la--. |6| 
ตตฺร ภิกฺขเว ยทิทํ ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ อิทํ ภิกฺขเว กมฺมํ ธมฺมตฺตา สมคฺคตฺตา อกุปฺปํ ฐานารหํ  เอวรูปํ ภิกฺขเว กมฺมํ กาตพฺพํ เอวรูปญฺจ มยา กมฺมํ อนุญฺญาตํ.  ตสฺมาติห ภิกฺขเว เอวรูปํ กมฺมํ กริสฺสาม ยทิทํ ธมฺเมน สมคฺคนฺติ เอวญฺหิ โว ภิกฺขเว สิกฺขิตพฺพ”นฺติ. (ธมฺเมน วคฺคาทิกมฺมกถา นิฏฺฐิตา.)   
idha pana bhikkhave bhikkhu kuladūsako hoti pāpasamācāro.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu kuladūsako pāpasamācāro, hand’ assa mayaṃ pabbājaniyakammaṃ karomā ’ti te tassa pabbājaniyakammaṃ karonti adhammena vaggā ... (comp.6) ... dhammapaṭirūpakena samaggā.  cakkaṃ kātabbaṃ. |7| 
  (๒๓๖. ญตฺติวิปนฺนกมฺมาทิกถา) ๓๘๕. เตน โข ปน สมเยน ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เอวรูปานิ กมฺมานิ กโรนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ กโรนฺติ ญตฺติวิปนฺนมฺปิ กมฺมํ กโรนฺติ อนุสฺสาวนสมฺปนฺนํ อนุสฺสาวนวิปนฺนมฺปิ กมฺมํ กโรนฺติ ญตฺติสมฺปนฺนํ ญตฺติวิปนฺนมฺปิ อนุสฺสาวนวิปนฺนมฺปิ กมฺมํ กโรนฺติ อญฺญตฺราปิ ธมฺมา กมฺมํ กโรนฺติ อญฺญตฺราปิ วินยา กมฺมํ กโรนฺติ อญฺญตฺราปิ สตฺถุสาสนา กมฺมํ กโรนฺติ ปฏิกุฏฺฐกตมฺปิ กมฺมํ กโรนฺติ อธมฺมิกํ กุปฺปํ อฏฺฐานารหํ.  เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉาฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ “กถญฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เอวรูปานิ กมฺมานิ กริสฺสนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ กริสฺสนฺติ ญตฺติวิปนฺนมฺปิ กมฺมํ กริสฺสนฺติ อนุสฺสาวนสมฺปนฺนํ อนุสฺสาวนวิปนฺนมฺปิ กมฺมํ กริสฺสนฺติ ญตฺติสมฺปนฺนํ ญตฺติวิปนฺนมฺปิ อนุสฺสาวนวิปนฺนมฺปิ กมฺมํ กริสฺสนฺติ อญฺญตฺราปิ ธมฺมา กมฺมํ กริสฺสนฺติ อญฺญตฺราปิ วินยา กมฺมํ กริสฺสนฺติ อญฺญตฺราปิ สตฺถุสาสนา กมฺมํ กริสฺสนฺติ ปฏิกุฏฺฐกตมฺปิ กมฺมํ กริสฺสนฺติ อธมฺมิกํ กุปฺปํ 
idha pana bhikkhave bhikkhu gihī akkosati paribhāsati.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu gihī akkosati paribhāsati, hand’ assa mayaṃ paṭisāraṇiyakammaṃ karomā ’ti, te tassa paṭisāraṇiyakammaṃ karonti adhammena vaggā ... (comp.6) ... dhammapaṭirūpakena samaggā.  cakkaṃ kātabbaṃ. |8| 
อฏฺฐานารห”นฺติ.  อถ โข เต ภิกฺขู ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุํฯเปฯ  “สจฺจํ กิร ภิกฺขเว ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู เอวรูปานิ กมฺมานิ กโรนฺติ อธมฺเมน วคฺคกมฺมํ กโรนฺติฯเปฯ ปฏิกุฏฺฐกตมฺปิ กมฺมํ กโรนฺติ อธมฺมิกํ กุปฺปํ อฏฺฐานารห”นฺติ? 
idha pana bhikkhave bhikkhu āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ passituṃ.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ passituṃ, hand’ assa mayaṃ āpattiyā adassane ukkhepaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa āpattiyā adassane ukkhepaniyakammaṃ karonti adhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā.  cakkaṃ kātabbaṃ. |9| 
“สจฺจํ ภควา”ติ.  วิครหิ พุทฺโธ ภควาฯเปฯ วิครหิตฺวา ธมฺมึ กถํ กตฺวา ภิกฺขู อามนฺเตสิ  ๓๘๖. “อธมฺเมน เจ ภิกฺขเว วคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ อธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ ธมฺเมน วคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ อกมฺมํ น จ กรณียํ. ญตฺติวิปนฺนญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ อนุสฺสาวนสมฺปนฺนํ อกมฺมํ น จ กรณียํ อนุสฺสาวนวิปนฺนญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ ญตฺติสมฺปนฺนํ อกมฺมํ 
idha pana bhikkhave bhikkhu āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ paṭikātuṃ.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ paṭikātuṃ, hand’ assa mayaṃ āpattiyā appaṭikamme ukkhepaniyakammaṃ karomā (331) ’ti, te tassa āpattiyā appaṭikamme ukkhepaniyakammaṃ karonti adhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā.  cakkaṃ kātabbaṃ. |10| 
น จ กรณียํ ญตฺติวิปนฺนญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ อนุสฺสาวนวิปนฺนํ อกมฺมํ  น จ กรณียํ อญฺญตฺราปิ ธมฺมา กมฺมํ อกมฺมํ  น จ กรณียํ อญฺญตฺราปิ วินยา กมฺมํ อกมฺมํ 
idha pana bhikkhave bhikkhu na icchati pāpikaṃ diṭṭhiṃ paṭinissajjituṃ.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu na icchati pāpikaṃ diṭṭhiṃ paṭinissajjituṃ, hand’ assa mayaṃ pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhepaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhepaniyakammaṃ karonti adhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā.  cakkaṃ kātabbaṃ. |11| 
น จ กรณียํ อญฺญตฺราปิ สตฺถุสาสนา กมฺมํ อกมฺมํ  น จ กรณียํ ปฏิกุฏฺฐกตญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ อธมฺมิกํ กุปฺปํ อฏฺฐานารหํ อกมฺมํ น จ กรณียํ.  ๓๘๗. ฉยิมานิ ภิกฺขเว กมฺมานิ อธมฺมกมฺมํ วคฺคกมฺมํ สมคฺคกมฺมํ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato sammāvattati lomaṃ pāteti netthāraṃ vattati tajjaniyassa kammassa paṭippassaddhiṃ yācati.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato sammāvattati ... paṭippassaddhiṃ yācati, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ paṭippassambhemā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ paṭippassambhenti adhammena vaggā.  so tamhā āvāsā aññaṃ āvāsaṃ gacchati, tattha bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: imassa kho āvuso bhikkhuno saṃghena tajjaniyakammaṃ paṭippassaddhaṃ adhammena vaggehi, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ paṭippassambhemā ’ti.  te tassa tajjaniyakammaṃ paṭippassambhenti adhammena samaggā ... dhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā. |12| 
กตมญฺจ ภิกฺขเว อธมฺมกมฺมํ?  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม เอกาย ญตฺติยา กมฺมํ กโรติ น จ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ อธมฺมกมฺมํ.  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ทฺวีหิ ญตฺตีหิ กมฺมํ กโรติ น จ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ อธมฺมกมฺมํ.  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม เอกาย กมฺมวาจาย กมฺมํ กโรติ น จ ญตฺตึ ฐเปติ อธมฺมกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato sammāvattati lomaṃ pāteti netthāraṃ vattati tajjaniyassa kammassa paṭippassaddhiṃ yācati.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu ... yācati, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ paṭippassambhemā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ paṭippassambhenti adhammena samaggā ... (comp.2-5) ... dhammapaṭirūpakena vaggā. |13| 
ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ กมฺมํ กโรติ น จ ญตฺตึ ฐเปติ อธมฺมกมฺมํ.  ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม เอกาย ญตฺติยา กมฺมํ กโรติ น จ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ อธมฺมกมฺมํ 
idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena nissayakammaṃ kato sammāvattati lomaṃ pāteti netthāraṃ vattati nissayassa kammassa paṭippassaddhiṃ yācati ... (comp.12-13) ... idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena pabbājaniyakammaṃ kato ... paṭisāraṇiyakammaṃ kato ... āpattiyā adassane ukkhepaniyakammaṃ kato ... āpattiyā appaṭikamme ukkhepaniyakammaṃ kato ... pāpikāya diṭṭhiyā (332) appaṭinissagge ukkhepaniyakammaṃ kato ... cakkaṃ kātabbaṃ. |14| 
ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ทฺวีหิ ญตฺตีหิ กมฺมํ กโรติ น จ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ อธมฺมกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ตีหิ ญตฺตีหิ กมฺมํ กโรติ น จ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ อธมฺมกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม จตูหิ ญตฺตีหิ กมฺมํ กโรติ น จ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ อธมฺมกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... saṃghe adhikaraṇakārako.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bhaṇḍanakārako --la-- saṃghe adhikaraṇakārako, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ karomā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ karonti adhammena vaggā.  tatraṭṭho saṃgho vivadati adhammena vaggakammaṃ adhammena samaggakammaṃ dhammena vaggakammaṃ dhammapaṭirūpakena vaggakammaṃ dhammapaṭirūpakena samaggakammaṃ akataṃ kammaṃ dukkaṭaṃ kammaṃ puna kātabbaṃ kamman ti.  tatra bhikkhave ye te bhikkhū evam āhaṃsu adhammena vaggakamman ti, ye ca te bhikkhū evam āhaṃsu akataṃ kammaṃ dukkaṭaṃ kammaṃ puna kātabbaṃ kamman ti, ime tattha bhikkhū dhammavādino. |15| 
ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม เอกาย กมฺมวาจาย กมฺมํ กโรติ น จ ญตฺตึ ฐเปติ อธมฺมกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ กมฺมํ กโรติ น จ ญตฺตึ ฐเปติ อธมฺมกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ตีหิ กมฺมวาจาหิ กมฺมํ กโรติ น จ ญตฺตึ ฐเปติ อธมฺมกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม จตูหิ กมฺมวาจาหิ กมฺมํ กโรติ น จ ญตฺตึ ฐเปติ อธมฺมกมฺมํ.  อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว อธมฺมกมฺมํ.  กตมญฺจ ภิกฺขเว วคฺคกมฺมํ?  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อนาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ วคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... te tassa tajjaniyakammaṃ karonti adhammena samaggā.  tatraṭṭho ... tatra bhikkhave ye te bhikkhū evam āhaṃsu adhammena samaggakamman ti ye ca te bhikkhū evam āhaṃsu akataṃ kammaṃ dukkaṭaṃ kammaṃ puna kātabbaṃ kamman ti, ime tattha bhikkhū dhammavādino.  idha pana bhikkhave bhikkhu bhaṇḍanakārako hoti ... dhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā ... ime tattha bhikkhū dhammavādino. |16| 
ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ วคฺคกมฺมํ.  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ วคฺคกมฺมํ.  ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อนาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ วคฺคกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ วคฺคกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ วคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu bālo hoti avyatto āpattibahulo anapadāno gihisaṃsaṭṭho viharati ananulomikehi gihisaṃsaggehi.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu bālo avyatto ... gihisaṃsaggehi, hand’ assa mayaṃ nissayakammaṃ karomā ’ti, te tassa nissayakammaṃ karonti adhammena vaggā --la-- adhammena samaggā, dhammena vaggā, dhammapaṭirūpakena vaggā, dhammapaṭirūpakena samaggā.  tatraṭṭho saṃgho vivadati ... ime tattha bhikkhū dhammavādino.  ime pañca vārā saṃkhittā. |17| 
อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว วคฺคกมฺมํ.  กตมญฺจ ภิกฺขเว สมคฺคกมฺมํ?  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ สมคฺคกมฺมํ.  ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ สมคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu kuladūsako hoti pāpasamācāro.  tatra ce ... pabbājaniyakammaṃ karomā ’ti ... ime pañca vārā saṃkhittā.  idha pana bhikkhave bhikkhu gihī akkosati paribhāsati.  tatra ce ... paṭisāraṇi (333) yakammaṃ karomā ’ti ... ime pañca vārā saṃkhittā.  idha pana bhikkhave bhikkhu āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ passituṃ.  tatra ce ... āpattiyā adassane ukkhepaniyakammaṃ karomā ’ti ... ime pañca vārā saṃkhittā.  idha pana bhikkhave bhikkhu āpattiṃ āpajjitvā na icchati āpattiṃ paṭikātuṃ.  tatra ce ... āpattiyā appaṭikamme ukkhepaniyakammaṃ karomā ’ti ... ime pañca vārā saṃkhittā.  idha pana bhikkhave bhikkhu na icchati pāpikaṃ diṭṭhiṃ paṭinissajjituṃ.  tatra ce ... pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhepaniyakammaṃ karomā ’ti ... ime pañca vārā saṃkhittā. |18| 
อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว สมคฺคกมฺมํ.  กตมญฺจ ภิกฺขเว ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ?  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อนาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ.  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ.  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ.  ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อนาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อนาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ. ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ.  อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ธมฺมปติรูปเกน วคฺคกมฺมํ.  กตมญฺจ ภิกฺขเว ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ?  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ.  ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ กมฺมวาจํ อนุสฺสาเวติ ปจฺฉา ญตฺตึ ฐเปติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato sammāvattati lomaṃ pāteti netthāraṃ vattati tajjaniyassa kammassa paṭippassaddhiṃ yācati.  tatra ce bhikkhūnaṃ evaṃ hoti: ayaṃ kho āvuso bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato sammāvattati ... paṭippassaddhiṃ yācati, hand’ assa mayaṃ tajjaniyakammaṃ paṭippassambhemā ’ti, te tassa tajjaniyakammaṃ paṭippassambhenti adhammena vaggā.  tatraṭṭho saṃgho vivadati ... ime tattha bhikkhū dhammavādino.  idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena tajjaniyakammaṃ kato sammāvattati ... te tassa tajjaniyakammaṃ paṭippassambhenti adhammena samaggā ... dhammena vaggā ... dhammapaṭirūpakena vaggā ... dhammapaṭirūpakena samaggā ... ime tattha bhikkhū dhammavādino. |19| 
อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ธมฺมปติรูปเกน สมคฺคกมฺมํ.  กตมญฺจ ภิกฺขเว ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ?  ญตฺติทุติเย เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ ญตฺตึ ฐเปติ ปจฺฉา เอกาย กมฺมวาจาย กมฺมํ กโรติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ.  ญตฺติจตุตฺเถ เจ ภิกฺขเว กมฺเม ปฐมํ ญตฺตึ ฐเปติ ปจฺฉา ตีหิ กมฺมวาจาหิ กมฺมํ กโรติ ยาวติกา ภิกฺขู กมฺมปฺปตฺตา เต อาคตา โหนฺติ ฉนฺทารหานํ ฉนฺโท อาหโฏ โหติ สมฺมุขีภูตา น ปฏิกฺโกสนฺติ ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ. 
idha pana bhikkhave bhikkhu saṃghena nissayakammaṃ kato ... pabbājaniyakammaṃ kato ... {paṭisāraṇiyakammaṃ} kato ... āpattiyā adassane ukkhepaniyakammaṃ kato ... āpattiyā appaṭikamme ukkhepaniyakammaṃ kato ... pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhepaniyakammaṃ kato ... ime tattha bhikkhū dhammavādino ’ti. |20| 
อิทํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ธมฺเมน สมคฺคกมฺมํ. (ญตฺติวิปนฺนกมฺมาทิกถา นิฏฺฐิตา.) 
||7|| 
 
Campeyyakkhandhakaṃ navamaṃ. 
 
imamhi khandhake vatthūni chattiṃsānīti.  tassa uddānaṃ: Campāyaṃ bhagavā āsi, vatthu Vāsabhagāmake, āgantukānaṃ ussukkaṃ akāsi icchitabbake, |  pakataññuno ’ti ñatvā ussukkaṃ na kari tadā, ukkhitto na karotīti agamā jinasantike. |  (334) adhammena vaggakammaṃ samaggaṃ adhammena ca dhammena vaggakammaṃ ca paṭirūpakena vaggikaṃ |  paṭirūpakena samaggaṃ, eko ukkhipat’ ekakaṃ eko ca dve sambahule saṃghaṃ ukkhipat’ ekato, |  duve pi, sambahulāpi, saṃgho saṃghaṃ ca ukkhipi. sabbaññu pavaro sutvā adhamman ti paṭikkhipi. |  ñattivipannaṃ yaṃ kammaṃ sampannaṃ anussāvanaṃ anussāvanavipannaṃ sampannaṃ ñattiyā ca yaṃ |  ubhayena vipannaṃ ca aññatradhammam eva ca vinā satthu paṭikuṭṭhaṃ kuppaṃ aṭṭhānārahikaṃ. |  adhamma-vaggaṃ samaggaṃ paṭirūpāni ye duve, dhammen’ eva ca sāmaggiṃ anuññāsi tathāgato. |  catuvaggo pañcavaggo dasavaggo ca vīsati parovīsativaggo ca saṃgho pañcavidho tathā. |  ṭhapetvā upasampadaṃ yaṃ ca kammaṃ pavāraṇaṃ abbhānakammena saha catuvaggehi kammiko. |  duve kamme ṭhapetvāna majjhadesupasampadā abbhānaṃ pañcavaggiko sabbakammesu kammiko. |  abbhān’ ekaṃ ṭhapetvāna ye bhikkhū dasavaggikā. sabbakammakaro saṃgho vīso sabbatthakammiko. |  bhikkhunī sikkhamānā ca sāmaṇero sāmaṇerikā paccakkhāt’-antimavatthuṃ ukkhitt’ āpattādassane |  appaṭikamme diṭṭhiyā paṇḍaka-theyyasaṃvāsakaṃ titthiya-tiracchānagataṃ mātu pitu ca ghātakaṃ |  arahaṃ bhikkhunīdūsiṃ bhedakaṃ lohituppādaṃ vyañjanaṃ nānāsaṃvāsako c’ eva nānāsīmāya iddhiyā |  yassa saṃgho kare kammaṃ hont’ ete catuvīsati, sambuddhena paṭikkhittā na h’ ete gaṇapūrakā. |  pārivāsikacatuttho parivāsaṃ dadeyya vā mūlā-mānattaṃ abbheyya akammaṃ na ca karaṇaṃ. |  mūlā-araha-mānattā abbhānāraham eva ca na kammakārakā pañca sambuddhena pakāsitā. |  bhikkhunī sikkhamānā ca sāmaṇero sāmaṇerikā paccakkh’-antima-ummattā khitta-vedan’-adassane |  appaṭikamme diṭṭhiyā paṇḍakāpi ca vyañjanā nānāsaṃvāsakā sīmā vehāsaṃ yassa kamma ca |  (335) aṭṭhārasannaṃ etesaṃ paṭikkosa na rūhati, bhikkhussa pakatattassa rūhati paṭikkosanā. |  suddh’ assa dunnisārito, bālo hi sunissārito. paṇḍako theyyasaṃvāsaṃ pakkanto tiracchānagato |  mātu pitu arahanta-dūsako saṃghabhedako lohituppādako c’ eva ubhatovyañjano ca yo |  ekādasannaṃ etesaṃ osāraṇaṃ na yujjati. hattha-pādā tadubhayaṃ kaṇṇa-nāsā tadubhayā |  aṅguli aḷa-kaṇḍaraṃ phaṇaṃ khujjo ca vāmano gaṇḍi lakkhaṇa-kasā ca likhitako ca sīpadi |  pāpa-parisa-kāṇo ca kuṇi khañjo hato pi ca iriyāpatha-dubbalo andho mūgo ca badhiro |  andhamūga-badhiro ca mūgabadhiram eva ca andhabadhiramūgo ca dvattiṃs’ ete anūnakā, |  tesaṃ osāraṇaṃ hoti sambuddhena pakāsitaṃ. daṭṭhabbā paṭikātabbā nissajjetaṃ na vijjati, |  tassa ukkhepanā kammā satta honti adhammikā, āpannaṃ anuvattantaṃ satta te pi adhammikā, |  āpannaṃ nānuvattantaṃ sattakammesu dhammikā. sammukhā paṭipucchā ca paṭiññāya ca kārakā |  sati-amūḷha-pāpikā tajjaniyavasena ca pabbājaniya-paṭisāro ukkhepa-parivāsa ca |  mūla-mānatta-abbhānā tath’ eva upasampadā: aññaṃ kareyya aññassa soḷas’ ete adhammikā, |  taṃ taṃ kareyya taṃ tassa soḷas’ ete sudhammikā, paccāropeyya aññañño soḷas’ ete adhammikā, |  dvedvetamūlakan tassa, te pi soḷasa dhammikā, ekekamūlakaṃ cakkaṃ adhamman ti jino ’bravi. |  akāsi tajjaniyakammaṃ saṃgho bhaṇḍanakārako adhammena vaggakammaṃ, aññaṃ āvāsa gacchi so, |  tattha dhammena samaggā tassa tajjaniyaṃ karuṃ, aññattha vaggadhammena tassa tajjaniyaṃ karuṃ, |  paṭirūpakena vaggāpi samaggāpi tathā karuṃ. adhammena samaggā ca, dhammena vaggam eva ca, |  paṭirūpakena vaggā ca, samaggā ca, ime padā, ekekamūlakaṃ katvā cakka bandhe vicakkhaṇo. |  bālāvyattassa nissayaṃ, pabbāje kuladūsakaṃ, paṭisāraṇiyakammaṃ kare akkosakassa ca, |  (336) adassanāpaṭikamme yo ca diṭṭhiṃ na nissaje tesaṃ ukkhepaniyakammaṃ satthavāhena bhāsitaṃ. |  ukkhepaniyakammānaṃ pañño tajjaniyaṃ naye. tesaṃ yeva anulomaṃ sammāvattantayācite |  passaddhi tesaṃ kammānaṃ heṭṭhākammanayena ca. tasmiṃ-tasmiṃ tu kammesu tatraṭṭho ca vivadati |  akataṃ dukkaṭaṃ c’ eva puna kātabbakan ti ca kamme passaddhiyā cāpi te bhikkhū dhammavādino. |  vipattivyādhite disvā kammappatte mahāmuni paṭippassaddhim akkhāsi sallakatto va osadhan ti. 
(๒๓๗. จตุวคฺคกรณาทิกถา) ๓๘๘. ปญฺจ สงฺฆา จตุวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ปญฺจวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ทสวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ วีสติวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ อติเรกวีสติวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ.  ตตฺร ภิกฺขเว ยฺวายํ จตุวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ฐเปตฺวา ตีณิ กมฺมานิ อุปสมฺปทํ ปวารณํ อพฺภานํ ธมฺเมน สมคฺโค สพฺพกมฺเมสุ กมฺมปฺปตฺโต.  ตตฺร ภิกฺขเว ยฺวายํ ปญฺจวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ฐเปตฺวา ทฺเว กมฺมานิ มชฺฌิเมสุ ชนปเทสุ อุปสมฺปทํ อพฺภานํ ธมฺเมน สมคฺโค สพฺพกมฺเมสุ กมฺมปฺปตฺโต.  ตตฺร ภิกฺขเว ยฺวายํ ทสวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ฐเปตฺวา เอกํ กมฺมํ อพฺภานํ ธมฺเมน สมคฺโค สพฺพกมฺเมสุ กมฺมปฺปตฺโต.  ตตฺร ภิกฺขเว ยฺวายํ วีสติวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ธมฺเมน สมคฺโค สพฺพกมฺเมสุ กมฺมปฺปตฺโต.  ตตฺร ภิกฺขเว ยฺวายํ อติเรกวีสติวคฺโค ภิกฺขุสงฺโฆ ธมฺเมน สมคฺโค สพฺพกมฺเมสุ กมฺมปฺปตฺโต.  ๓๘๙. จตุวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ ภิกฺขุนิจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  จตุวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ สิกฺขมานจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํฯเปฯ. สามเณรจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. สามเณริจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. สิกฺขํ ปจฺจกฺขาตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ปณฺฑกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. เถยฺยสํวาสกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ติตฺถิยปกฺกนฺตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ติรจฺฉานคตจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. มาตุฆาตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ปิตุฆาตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. อรหนฺตฆาตกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ภิกฺขุนิทูสกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. สงฺฆเภทกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. โลหิตุปฺปาทกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. อุภโตพฺยญฺชนกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. นานาสํวาสกจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. นานาสีมาย ฐิตจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. อิทฺธิยา เวหาเส ฐิตจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ยสฺส สงฺโฆ กมฺมํ กโรติ ตํจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  จตุวรณํ.  ๓๙๐. ปญฺจวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ ภิกฺขุนิปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อกมฺมํ น จ กรณียํ. ปญฺจวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ สิกฺขมานปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺยฯเปฯ. สามเณรปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… สามเณริปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย สิกฺขํ ปจฺจกฺขาตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ปณฺฑกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… เถยฺยสํวาสกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ติตฺถิยปกฺกนฺตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ติรจฺฉานคตปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… มาตุฆาตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ปิตุฆาตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อรหนฺตฆาตกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ภิกฺขุนิทูสกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… สงฺฆเภทกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… โลหิตุปฺปาทกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อุภโตพฺยญฺชนกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… นานาสํวาสกปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… นานาสีมาย ฐิตปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… อิทฺธิยา เวหาเส ฐิตปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย… ยสฺส สงฺโฆ กมฺมํ กโรติ ตํปญฺจโม กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  ปญฺจวคฺคกรณํ.  ๓๙๑. ทสวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ ภิกฺขุนิทสโม กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ. ทสวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ สิกฺขมานทสโม กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํฯเปฯ ทสวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ ยสฺส สงฺโฆ กมฺมํ กโรติ ตํทสโม กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  ทสวคฺคกรณํ.  ๓๙๒. วีสติวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ ภิกฺขุนิวีโส กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ. วีสติวคฺคกรณญฺเจ ภิกฺขเว กมฺมํ สิกฺขมานวีโส กมฺมํ กเรยฺย ฯเปฯ สามเณรวีโส กมฺมํ กเรยฺย… สามเณริวีโส กมฺมํ กเรยฺย… สิกฺขํ ปจฺจกฺขาตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ปณฺฑกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… เถยฺยสํวาสกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ติตฺถิยปกฺกนฺตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ติรจฺฉานคตวีโส กมฺมํ กเรยฺย… มาตุฆาตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ปิตุฆาตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… อรหนฺตฆาตกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ภิกฺขุนิทูสกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… สงฺฆเภทกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… โลหิตุปฺปาทกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… อุภโตพฺยญฺชนกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… นานาสํวาสกวีโส กมฺมํ กเรยฺย… นานาสีมาย ฐิตวีโส กมฺมํ กเรยฺย… อิทฺธิยา เวหาเส ฐิตวีโส กมฺมํ กเรยฺย… ยสฺส สงฺโฆ กมฺมํ กโรติ ตํวีโส กมฺมํ กเรยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  วีสติวคฺคกรณํ. (จตุวคฺคกรณาทิกถา นิฏฺฐิตา.)  (๒๓๘. ปาริวาสิกาทิกถา) ๓๙๓. ปาริวาสิกจตุตฺโถ เจ ภิกฺขเว ปริวาสํ ทเทยฺย มูลาย ปฏิกสฺเสยฺย มานตฺตํ ทเทยฺย ตํวีโส อพฺเภยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  มูลาย ปฏิกสฺสนารหจตุตฺโถ เจ ภิกฺขเว ปริวาสํ ทเทยฺย มูลาย ปฏิกสฺเสยฺย มานตฺตํ ทเทยฺย ตํวีโส อพฺเภยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  มานตฺตารหจตุตฺโถ เจ ภิกฺขเว ปริวาสํ ทเทยฺย มูลาย ปฏิกสฺเสยฺย มานตฺตํ ทเทยฺย ตํวีโส อพฺเภยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  มานตฺตจาริกจตุตฺโถ เจ ภิกฺขเว ปริวาสํ ทเทยฺย มูลาย ปฏิกสฺเสยฺย มานตฺตํ ทเทยฺย ตํวีโส อพฺเภยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  อพฺภานารหจตุตฺโถ เจ ภิกฺขเว ปริวาสํ ทเทยฺย มูลาย ปฏิกสฺเสยฺย มานตฺตํ ทเทยฺย ตํวีโส อพฺเภยฺย อกมฺมํ น จ กรณียํ.  ๓๙๔. เอกจฺจสฺส ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา รุหติ เอกจฺจสฺส น รุหติ.  กสฺส จ ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา น รุหติ?  ภิกฺขุนิยา ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา น รุหติ. สิกฺขมานาย ภิกฺขเวฯเปฯ สามเณรสฺส ภิกฺขเว… สามเณริยา ภิกฺขเว… สิกฺขาปจฺจกฺขาตกสฺส ภิกฺขเว… อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนกสฺส ภิกฺขเว … อุมฺมตฺตกสฺส ภิกฺขเว… ขิตฺตจิตฺตสฺส ภิกฺขเว… เวทนาฏฺฏสฺส ภิกฺขเว… อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิตฺตกสฺส ภิกฺขเว… อาปตฺติยา อปฺปฏิกมฺเม อุกฺขิตฺตกสฺส ภิกฺขเว… ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค อุกฺขิตฺตกสฺส ภิกฺขเว… ปณฺฑกสฺส ภิกฺขเว… เถยฺยสํวาสกสฺส ภิกฺขเว… ติตฺถิยปกฺกนฺตกสฺส ภิกฺขเว ติรจฺฉานคตสฺส ภิกฺขเว… มาตุฆาตกสฺส ภิกฺขเว… ปิตุฆาตกสฺส ภิกฺขเว… อรหนฺตฆาตกสฺส ภิกฺขเว… ภิกฺขุนิทูสกสฺส ภิกฺขเว… สงฺฆเภทกสฺส ภิกฺขเว… โลหิตุปฺปาทกสฺส ภิกฺขเว… อุภโตพฺยญฺชนกสฺส ภิกฺขเว… นานาสํวาสกสฺส ภิกฺขเว… นานาสีมาย ฐิตสฺส ภิกฺขเว… อิทฺธิยา เวหาเส ฐิตสฺส ภิกฺขเว ยสฺส สงฺโฆ กมฺมํ กโรติ ตสฺส จ ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา น รุหติ.  อิเมสํ โข ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา น รุหติ.  กสฺส จ ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา รุหติ?  ภิกฺขุสฺส ภิกฺขเว ปกตตฺตสฺส สมานสํวาสกสฺส สมานสีมาย ฐิตสฺส อนฺตมโส อานนฺตริกสฺสาปิ ภิกฺขุโน วิญฺญาเปนฺตสฺส สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา รุหติ.  อิมสฺส โข ภิกฺขเว สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา รุหติ. (ปาริวาสิกาทิกถา นิฏฺฐิตา.)  (๒๓๙. ทฺเวนิสฺสารณาทิกถา) ๓๙๕. ทฺเวมา ภิกฺขเว นิสฺสารณา.  อตฺถิ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต นิสฺสารณํ. ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ เอกจฺโจ สุนิสฺสาริโต เอกจฺโจ ทุนฺนิสฺสาริโต.  กตโม จ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต นิสฺสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ ทุนฺนิสฺสาริโต?  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ สุทฺโธ โหติ อนาปตฺติโก. ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ ทุนฺนิสฺสาริโต.  อยํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต นิสฺสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ ทุนฺนิสฺสาริโต.  กตโม จ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต นิสฺสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ สุนิสฺสาริโต?  อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ พาโล โหติ อพฺยตฺโต อาปตฺติพหุโล อนปทาโน คิหิสํสฏฺโฐ วิหรติ อนนุโลมิเกหิ คิหิสํสคฺเคหิ ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ สุนิสฺสาริโต.  อยํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต นิสฺสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ นิสฺสาเรติ สุนิสฺสาริโต.  ๓๙๖. ทฺเวมา ภิกฺขเว โอสารณา.  อตฺถิ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ เอกจฺโจ โสสาริโต เอกจฺโจ โทสาริโต.  กตโม จ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โทสาริโต?  ปณฺฑโก ภิกฺขเว อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โทสาริโต.  เถยฺยสํวาสโก ภิกฺขเว อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โทสาริโต. ติตฺถิยปกฺกนฺตโก ภิกฺขเวฯเปฯ ติรจฺฉานคโต ภิกฺขเว… มาตุฆาตโก ภิกฺขเว… ปิตุฆาตโก ภิกฺขเว… อรหนฺตฆาตโก ภิกฺขเว… ภิกฺขุนิทูสโก ภิกฺขเว… สงฺฆเภทโก ภิกฺขเว… โลหิตุปฺปาทโก ภิกฺขเว… อุภโตพฺยญฺชนโก ภิกฺขเว อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โทสาริโต.  อยํ วุจฺจติ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โทสาริโต.  อิเม วุจฺจนฺติ ภิกฺขเว ปุคฺคลา อปฺปตฺตา โอสารณํ เต เจ สงฺโฆ โอสาเรติ โทสาริตา.  กตโม จ ภิกฺขเว ปุคฺคโล อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โสสาริโต?  หตฺถจฺฉินฺโน ภิกฺขเว อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โสสาริโต.  ปาทจฺฉินฺโน ภิกฺขเวฯเปฯ หตฺถปาทจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… กณฺณจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… นาสจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… กณฺณนาสจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… องฺคุลิจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… อฬจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… กณฺฑรจฺฉินฺโน ภิกฺขเว… ผณหตฺถโก ภิกฺขเว… ขุชฺโช ภิกฺขเว… วามโน ภิกฺขเว… คลคณฺฑี ภิกฺขเว… ลกฺขณาหโต ภิกฺขเว… กสาหโต ภิกฺขเว… ลิขิตโก ภิกฺขเว… สีปทิโก ภิกฺขเว… ปาปโรคี ภิกฺขเว… ปริสทูสโก ภิกฺขเว… กาโณ ภิกฺขเว… กุณี ภิกฺขเว… ขญฺโช ภิกฺขเว… ปกฺขหโต ภิกฺขเว… ฉินฺนิริยาปโถ ภิกฺขเว… ชราทุพฺพโล ภิกฺขเว… อนฺโธ ภิกฺขเว… มูโค ภิกฺขเว… พธิโร ภิกฺขเว… อนฺธมูโค ภิกฺขเว… อนฺธพธิโร ภิกฺขเว… มูคพธิโร ภิกฺขเว… อนฺธมูคพธิโร ภิกฺขเว อปฺปตฺโต โอสารณํ ตญฺเจ สงฺโฆ โอสาเรติ โสสาริโต. 
 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login