UTRUM IN CHRISTO FUERIT TIMOR
Respondeo dicendum quod, sicut tristitia causatur ex apprehensione mali praesentis, ita etiam timor causatur ex apprehensione mali futuri.
Apprehensio autem mali futuri, si omnimodam certitudinem habeat, non inducit timorem.
Unde philosophus dicit, in II Rhet., quod timor non est nisi ubi est aliqua spes evadendi, nam quando nulla spes est evadendi, apprehenditur malum ut praesens; et sic magis causat tristitiam quam timorem.
Sic igitur timor potest considerari quantum ad duo.
Uno modo, quantum ad hoc quod appetitus sensitivus naturaliter refugit corporis laesionem, et per tristitiam, si sit praesens; et per timorem, si sit futura.
Et hoc modo timor fuit in Christo, sicut et tristitia.
––– Alio modo potest considerari secundum incertitudinem futuri adventus, sicut quando nocte timemus ex aliquo sonitu quasi ignorantes quid hoc sit.
Et quantum ad hoc, timor non fuit in Christo.
Ez ist zemerken, ob in Christo vorhte were.
Ez ist zesagen, alse da trurikeit gesachet wirt von begrifunge des gegenwertigen übels, wirt ouch die vorhte gesachet von der begrifunge des künftigen übels.
Aber daz dez künftigen übels, unde ist daz selbe übel (94) alzemale sicher, so enbringet ez dekeine vorhte, alse der philosophus sprichet in dem dritten capitele in dem buoch, daz da heisset “Rectorica,” daz niena vorht ist, denne daz etwaz zuoversiht ist, daz man entwiche.
Wan swenne dekein zuoversiht ist dez entwichens, so begriffet man daz übele alse gegenwertig, unde also so sachet ez mer die trurikeit denne die vorhte.
Unde also so mag die vorhte betrahtet werden zuo zwein dingen.
In ein wis, also zuo dem daz die sinlich begirde natürlichen flühet den smertzen des libes, unde daz übermitz die trurikeit, ob ez gegenwertig ist, unde übermitz die vorhte, ob ez künftig ist.
Unde in dirre wis so waz vorhte in Christo alse ouch die trurikeit.
In einer andern wis so mag ez betrahtet werden nach dem unde ez niht sicher enist, daz ez künftiklich zuokome; alse so wir des nahtes erfürhten von etwaz dones, alse daz wir niht enwissen, waz daz si.
Unde solich vorhte waz niht in Christo. (95)