Bibliotheca Polyglotta

א. וַיִּשְׁמַע יִתְרוֹ כֹהֵן מִדְיָן חֹתֵן משֶׁה אֵת כָּל אֲשֶׁר עָשָׂה אֱלֹהִים לְמשֶׁה וּלְיִשְׂרָאֵל עַמּוֹ כִּי הוֹצִיא יְהוָֹה אֶת יִשְׂרָאֵל מִמִּצְרָיִם:

ἤκουσεν δὲ Ιοθορ ὁ ἱερεὺς Μαδιαμ ὁ γαμβρὸς Μωυσῆ πάντα ὅσα ἐποίησεν κύριος Ισραηλ τῷ ἑαυτοῦ λαῷ ἐξήγαγεν γὰρ κύριος τὸν Ισραηλ ἐξ Αἰγύπτου

1 ܘܲܫܡܲܥ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ ܟܘܼܡܪܵܐ ܕܡܸܕ݂ܝܲܢ: ܚܡܘܼܗܝ ܕܡܘܼܫܹܐ: ܟܠ ܡܸܕܸܿܡ ܕܲܥܒܲܕ݂ ܐܲܠܵܗܵܐ ܠܡܘܼܫܹܐ: ܘܠܝܼܣܪܵܝܹܠ ܥܲܡܹܗ ܘܕܲܐܦܸܩ ܡܵܪܝܵܐ ܠܲܒ݂ܢܲܝ ܝܼܣܪܵܝܹܠ ܡܼܢ ܡܸܨܪܹܝܢ.

Cumque audisset Jethro, sacerdos Madian, cognatus Moysi, omnia quæ fecerat Deus Moysi, et Israëli populo suo, et quod eduxisset Dominus Israël de Ægypto,

Եւ լուաւ Յոթոր քուրմ Մադիամու աներ Մովսիսի զամենայն զոր արար Տէր ընդ Մովսիսի եւ Իսրայելի ժողովրդեան իւրում, զի եհան Տէր զԻսրայէլ յԵգիպտոսէ:

ხოლო ესმა იოთორს, მღდელსა მადიამისასა, სიმამრსა მოსესსა, ყოველი, რაოდენი უყო უფალმან ერსა თჳსსა ისრაჱლსა, რამეთუ გამოიყვანა უფალმან ისრაჱლი ეგჳპტით. 1

1 When Jethro, the priest of Midian, Moses' father in law, heard of all that God had done for Moses, and for Israel his people, and that the LORD had brought Israel out of Egypt;

ב. וַיִּקַּח יִתְרוֹ חֹתֵן משֶׁה אֶת צִפֹּרָה אֵשֶׁת משֶׁה אַחַר שִׁלּוּחֶיהָ:

ἔλαβεν δὲ Ιοθορ ὁ γαμβρὸς Μωυσῆ Σεπφωραν τὴν γυναῖκα Μωυσῆ μετὰ τὴν ἄφεσιν αὐτῆς

2 ܘܲܕ݂ܒܲܪ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ ܚܡܘܼܗܝ ܕܡܘܼܫܹܐ ܠܨܸܦܘܿܪܵܐ ܒܲܪܬܹܗ ܐܲܢ̄ܬܿܬܹܗ ܕܡܘܼܫܹܐ: ܡܼܢ ܒܵܬܲܪ ܕܫܲܒ݂ܩܵܗ.

tulit Sephoram uxorem Moysi quam remiserat,

Եւ առ Յոթոր աներ Մովսիսի զՍեպփովրա զկին Մովսիսի` յետ թողլոյն զնա:

და მოიყუანა იოთორ, სიმამრმან მოსესმან, სეპფორა, ცოლი მოსესი, განსავლინებელისა თანა შემდგომად განტევებისა მისისა 2

2 Then Jethro, Moses' father in law, took Zipporah, Moses' wife, after he had sent her back,

ג. וְאֵת שְׁנֵי בָנֶיהָ אֲשֶׁר שֵׁם הָאֶחָד גֵּרְשֹׁם כִּי אָמַר גֵּר הָיִיתִי בְּאֶרֶץ נָכְרִיָּה:

καὶ τοὺς δύο υἱοὺς αὐτοῦ ὄνομα τῷ ἑνὶ αὐτῶν Γηρσαμ λέγων πάροικος ἤμην ἐν γῇ ἀλλοτρίᾳ

3 ܘܠܲܬ݂ܪܹܝܢ ܒܢܹܝܗ: ܕܲܫܡܹܗ ܕܚܲܕ݂ ܓܸܪܫܘܿܢ: ܡܸܛܠ ܕܐܸܡܲܪ ܕܬ݂ܵܘܬܵܒ݂ܵܐ ܗ̄ܘܹܝܬ݂ ܒܐܲܪܥܵܐ ܢܘܼܟ݂ܪܲܝܬܵܐ.

et duos filios ejus: quorum unus vocabatur Gersam, dicente patre: Advena fui in terra aliena;

եւ զերկուս որդիս նորա, յորոց միումն անուն էր Գերսամ, ասէ` Պանդուխտ էի յօտար երկրի:

და ორნი ძენი მისნი: სახელი ერთისა მის - გერსამ, მეტყუელი: მსხემ ვარ ქუეყანასა უცხოსა; 3

3 And her two sons; of which the name of the one was Gershom; for he said, I have been an alien in a strange land:

ד. וְשֵׁם הָאֶחָד אֱלִיעֶזֶר כִּי אֱלֹהֵי אָבִי בְּעֶזְרִי וַיַּצִּלֵנִי מֵחֶרֶב פַּרְעֹה:

καὶ τὸ ὄνομα τοῦ δευτέρου Ελιεζερ λέγων ὁ γὰρ θεὸς τοῦ πατρός μου βοηθός μου καὶ ἐξείλατό με ἐκ χειρὸς Φαραω

4 ܘܲܫܡܹܗ ܕܐ̄ܚܪܹܢܵܐ ܐܹܠܝܼܥܵܙܵܪ: ܡܸܛܠ ܕܐܲܠܵܗܵܐ ܕܐܲܒ݂ܵܗܲܝ ܒܥܸܕ݂ܪܝ: ܘܦܲܨܝܲܢܝ ܡܼܢ ܚܲܪܒܹܿܗ ܕܦܸܪܥܘܿܢ.

alter vero Eliezer: Deus enim, ait, patris mei adjutor meus, et eruit me de gladio Pharaonis.

եւ անուն երկրորդին Եղիազար, ասէ` Աստուած հօր իմոյ օգնական իմ, եւ ապրեցոյց զիս ի ձեռաց փարաւոնի:

და სახელი მეორისაჲ - ელიეზერ, რამეთუ ღმერთი მამისა ჩემისა შემწე ჩემდა და განმარინა მე ჴელისაგან ფარაოსსა. 4

4 And the name of the other was Eliezer; for the God of my father, said he, was mine help, and delivered me from the sword of Pharaoh:

ה. וַיָּבֹא יִתְרוֹ חֹתֵן משֶׁה וּבָנָיו וְאִשְׁתּוֹ אֶל משֶׁה אֶל הַמִּדְבָּר אֲשֶׁר הוּא חֹנֶה שָׁם הַר הָאֱלֹהִים:

καὶ ἐξῆλθεν Ιοθορ ὁ γαμβρὸς Μωυσῆ καὶ οἱ υἱοὶ καὶ ἡ γυνὴ πρὸς Μωυσῆν εἰς τὴν ἔρημον οὗ παρενέβαλεν ἐπ᾽ ὄρους τοῦ θεοῦ

5 ܘܐܸܬ݂ܵܐ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ ܚܡܘܼܗܝ ܕܡܘܼܫܹܐ: ܘܲܒ݂ܢܵܘܗܝ ܘܐܲܢ̄ܬܿܬܹܗ ܠܘܵܬ݂ ܡܘܼܫܹܐ ܠܡܲܕ݂ܒܪܵܐ: ܕܲܫܪܹܐ ܗ̄ܘܵܐ ܬܲܡܵܢ: ܠܛܘܼܪܵܐ ܕܐܲܠܵܗܵܐ.

Venit ergo Jethro cognatus Moysi, et filii ejus, et uxor ejus ad Moysen in desertum, ubi erat castrametatus juxta montem Dei.

Եւ եկն Յոթոր աներն Մովսիսի եւ որդիք նորա եւ կին նորա առ Մովսէս յանապատն, ուր բնակեալ էր ի լերինն Աստուծոյ:

და მოვიდა იოთორ, სიმამრი მოსესი, და ძენი და ცოლი მისი მოსეს მომართ უდაბნოსა, სადა დაბანაკებულ იყვნეს მთასა თანა ღმრთისასა. 5

5 And Jethro, Moses' father in law, came with his sons and his wife unto Moses into the wilderness, where he encamped at the mount of God:

ו. וַיֹּאמֶר אֶל משֶׁה אֲנִי חֹתֶנְךָ יִתְרוֹ בָּא אֵלֶיךָ וְאִשְׁתְּךָ וּשְׁנֵי בָנֶיהָ עִמָּהּ:

ἀνηγγέλη δὲ Μωυσεῖ λέγοντες ἰδοὺ ὁ γαμβρός σου Ιοθορ παραγίνεται πρὸς σέ καὶ ἡ γυνὴ καὶ οἱ δύο υἱοί σου μετ᾽ αὐτοῦ

6 ܘܐܸܬ݂ܐܡܲܪ ܠܡܘܼܫܹܐ: ܕܗܵܐ ܚܡܘܼܟ݂ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ ܐܸܬ݂ܵܐ ܠܘܵܬ݂ܵܟ݂: ܘܐܲܢ̄ܬܿܬ݂ܵܟ݂ ܘܲܬ݂ܪܲܝܗܘܿܢ ܒܢܲܝܟ ܥܲܡܹܗ.

Et mandavit Moysi, dicens: Ego Jethro cognatus tuus venio ad te, et uxor tua, et duo filii cum ea.

Ազդ եղեւ Մովսիսի եւ ասեն, թէ. Ահա աներ քո Յոթոր գայ առ քեզ, եւ կին քո եւ երկու որդիք քո ընդ նմա:

ხოლო მიუთხრეს მოსეს მეტყუელთა: აჰა, იოთორ, სიმამრი შენი, მოვალს შენდა და ცოლი შენი და ორნი ძენი შენნი მის თანა. 6

6 And he said unto Moses, I thy father in law Jethro am come unto thee, and thy wife, and her two sons with her.

ז. וַיֵּצֵא משֶׁה לִקְרַאת חֹתְנוֹ וַיִּשְׁתַּחוּ וַיִּשַּׁק לוֹ וַיִּשְׁאֲלוּ אִישׁ לְרֵעֵהוּ לְשָׁלוֹם וַיָּבֹאוּ הָאֹהֱלָה:

ἐξῆλθεν δὲ Μωυσῆς εἰς συνάντησιν τῷ γαμβρῷ αὐτοῦ καὶ προσεκύνησεν αὐτῷ καὶ ἐφίλησεν αὐτόν καὶ ἠσπάσαντο ἀλλήλους καὶ εἰσήγαγεν αὐτὸν εἰς τὴν σκηνήν

7 ܘܲܢܦܲܩ ܡܘܼܫܹܐ ܠܐܘܼܪܥܹܗ ܕܲܚܡܘܼܗܝ: ܘܲܣܓܸܿܕ݂ ܠܹܗ ܘܢܲܫܩܹܗ: ܘܲܫܐܲܠܘ ܐ̄ܢܵܫ ܒܲܫܠܵܡܵܐ ܕܚܲܒ݂ܪܹܗ: ܘܥܲܠܘ ܠܡܲܫܟܿܢܵܐ.

Qui egressus in occursum cognati sui, adoravit, et osculatus est eum: salutaveruntque se mutuo verbis pacificis. Cumque intrasset tabernaculum,

Ել Մովսէս ընդ առաջ աներոյն իւրոյ, եւ երկիր եպագ նմա եւ համբուրեաց զնա. եւ ողջոյն ետուն միմեանց ի խաղաղութիւն, եւ տարաւ զնոսա ի խորանն:

და განვიდა მოსე მიგებებად სიმამრისა თჳსისა, და თაყუანი-სცა მას და ამბორს-უყო მას, ღა შეიტკბნეს ურთიერთას, და შეიყვანა იგი კარავსა შინა. 7

7 And Moses went out to meet his father in law, and did obeisance, and kissed him; and they asked each other of their welfare; and they came into the tent.

ח. וַיְסַפֵּר משֶׁה לְחֹתְנוֹ אֵת כָּל אֲשֶׁר עָשָׂה יְהוָֹה לְפַרְעֹה וּלְמִצְרַיִם עַל אוֹדֹת יִשְׂרָאֵל אֵת כָּל הַתְּלָאָה אֲשֶׁר מְצָאָתַם בַּדֶּרֶךְ וַיַּצִּלֵם יְהוָֹה:

καὶ διηγήσατο Μωυσῆς τῷ γαμβρῷ πάντα ὅσα ἐποίησεν κύριος τῷ Φαραω καὶ τοῖς Αἰγυπτίοις ἕνεκεν τοῦ Ισραηλ καὶ πάντα τὸν μόχθον τὸν γενόμενον αὐτοῖς ἐν τῇ ὁδῷ καὶ ὅτι ἐξείλατο αὐτοὺς κύριος ἐκ χειρὸς Φαραω καὶ ἐκ χειρὸς τῶν Αἰγυπτίων

8 ܘܐܸܫܬܲܥܝܼ ܡܘܼܫܹܐ ܠܲܚܡܘܼܗܝ ܟܠ ܡܸܕܸܿܡ ܕܲܥܒܲܕ݂ ܡܵܪܝܵܐ ܠܦܸܪܥܘܿܢ ܘܲܠܡܸܨܪܵܝܹܐ: ܥܲܠ ܨܒ݂ܘܼܬ݂ܵܐ ܕܲܒ݂ܢܲܝ ܝܼܣܪܵܝܹܠ ܘܟ݂ܠ ܠܐܹܘܬ݂ܵܐ ܕܲܠܐܝܼܘ ܒܐܘܼܪܚܵܐ: ܘܦܲܨܝܼ ܐܸܢܘܿܢ ܡܵܪܝܵܐ.

narravit Moyses cognato suo cuncta quæ fecerat Dominus Pharaoni et Ægyptiis propter Israël: universumque laborem, qui accidisset eis in itinere, et quod liberaverat eos Dominus.

Եւ պատմեաց Մովսէս աներոյն իւրում զամենայն ինչ զոր արար Տէր ընդ փարաւոն եւ ընդ Եգիպտացիսն վասն Իսրայելի, եւ զամենայն աշխատութիւնս որ եղեւ նոցա ի ճանապարհի, եւ զի ապրեցոյց զնոսա Տէր:

და მიუთხრა მოსე სიმამრსა ყოველნი, რაოდენნი უყვნა უფალმან ფარაოს და მეგჳპტელთა ისრაჱლისათჳს, და ყოველი ჭირი შემთხუეული გზასა ზედა, და ვითარმედ გამოიჴსნნა იგინი უფალმან ჴელისაგან ფარაოჲსსა და ჴელისაგან მეგჳპტელთასა. 8

8 And Moses told his father in law all that the LORD had done unto Pharaoh and to the Egyptians for Israel's sake, and all the travail that had come upon them by the way, and how the LORD delivered them.

ט. וַיִּחַדְּ יִתְרוֹ עַל כָּל הַטּוֹבָה אֲשֶׁר עָשָׂה יְהוָֹה לְיִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר הִצִּילוֹ מִיַּד מִצְרָיִם:

ἐξέστη δὲ Ιοθορ ἐπὶ πᾶσι τοῖς ἀγαθοῖς οἷς ἐποίησεν αὐτοῖς κύριος ὅτι ἐξείλατο αὐτοὺς ἐκ χειρὸς Αἰγυπτίων καὶ ἐκ χειρὸς Φαραω

9 ܘܲܚܕ݂ܝܼ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ ܥܲܠ ܟܠ ܛܵܒ݂ܵܬ݂ܵܐ ܕܲܥܒܲܕ݂ ܡܵܪܝܵܐ ܠܝܼܣܪܵܝܹܠ: ܘܦܲܨܝܼ ܐܸܢܘܿܢ ܡܼܢ ܐܝܼܕ݂ܵܐ ܕܡܸܨܪܵܝܹܐ: ܘܡܼܢ ܐܝܼܕܹܗ ܕܦܸܪܥܘܿܢ.

Lætatusque est Jethro super omnibus bonis, quæ fecerat Dominus Israëli, eo quod eruisset eum de manu Ægyptiorum.

Եւ զարմացաւ Յոթոր ի վերայ ամենայն բարեացն զոր արար նոցա Տէր, եւ զի ապրեցոյց զնոսա ի ձեռաց Եգիպտացւոցն եւ ի ձեռաց փարաւոնի:

ხოლო განკჳრდა იოთორ ყოველთა ზედა კეთილთა, რომელნი უყვნა მათ უფალმან, რამეთუ გამოიჴსნნა იგინი ჴელისაგან მეგჳპტელთასა და ჴელისაგან ფარაოჲსთა. 9

9 And Jethro rejoiced for all the goodness which the LORD had done to Israel, whom he had delivered out of the hand of the Egyptians.

י. וַיֹּאמֶר יִתְרוֹ בָּרוּךְ יְהֹוָה אֲשֶׁר הִצִּיל אֶתְכֶם מִיַּד מִצְרַיִם וּמִיַּד פַּרְעֹה אֲשֶׁר הִצִּיל אֶת הָעָם מִתַּחַת יַד מִצְרָיִם:

καὶ εἶπεν Ιοθορ εὐλογητὸς κύριος ὅτι ἐξείλατο τὸν λαὸν αὐτοῦ ἐκ χειρὸς Αἰγυπτίων καὶ ἐκ χειρὸς Φαραω

10 ܘܐܸܡܲܪ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ: ܒܪܝܼܟ݂ ܗ̄ܘܼ ܡܵܪܝܵܐ ܕܦܲܨܝܼܟ݂ܘܿܢ ܡܼܢ ܐܝܼܕ݂ܵܐ ܕܡܸܨܪܵܝܹܐ: ܘܡܼܢ ܐܝܼܕܹܗ ܕܦܸܪܥܘܿܢ: ܘܦܲܨܝܼ ܠܥܲܡܹܗ ܡܼܢ ܬܚܹܝܬ݂ ܐܝܼܕ݂ܵܐ ܕܡܸܨܪܵܝܹܐ.

Et ait: Benedictus Dominus, qui liberavit vos de manu Ægyptiorum, et de manu Pharaonis; qui eruit populum suum de manu Ægypti.

Եւ ասէ Յոթոր. Օրհնեալ է Տէր որ ապրեցոյց զդոսա ի ձեռաց Եգիպտացւոցն եւ ի ձեռաց փարաւոնի. զի փրկեաց զժողովուրդդ ի ներքուստ ձեռինն Եգիպտացւոց:

და თქუა იოთორ: კურთხეულ არს უფალი, რამეთუ იჴსნა ერი თჳსი ჴელისაგან მეგჳპტელთასა და ჴელისაგან ფარაოჲსსა! 10

10 And Jethro said, Blessed be the LORD, who hath delivered you out of the hand of the Egyptians, and out of the hand of Pharaoh, who hath delivered the people from under the hand of the Egyptians.

יא. עַתָּה יָדַעְתִּי כִּי גָדוֹל יְהוָֹה מִכָּל הָאֱלֹהִים כִּי בַדָּבָר אֲשֶׁר זָדוּ עֲלֵיהֶם:

νῦν ἔγνων ὅτι μέγας κύριος παρὰ πάντας τοὺς θεούς ἕνεκεν τούτου ὅτι ἐπέθεντο αὐτοῖς

11 ܗܵܫܵܐ ܝܸܕ݂ܥܹܬ݂ ܕܪܲܒ ܗ̄ܘܼ ܡܵܪܝܵܐ ܡܼܢ ܟܠܗܘܿܢ ܐܲܠܵܗܹ̈ܐ: ܡܸܛܠ ܬܲܪܥܝܼܬ݂ܵܐ ܕܐܸܬ݂ܪܲܥܝܼܘ ܥܠܲܝܗܘܿܢ.

Nunc cognovi, quia magnus Dominus super omnes deos: eo quod superbe egerint contra illos.

Արդ գիտեմ թէ մեծ է Տէր քան զամենայն աստուածս. վասն այնորիկ զի բռնանային ի վերայ դոցա:

აწ მიცნობიეს, რამეთუ დიდ არს უფალი უფროჲს ყოველთა ღმერთთასა ამისთჳს, რამეთუ მძლე ექმნა მათ! 11

11 Now I know that the LORD is greater than all gods: for in the thing wherein they dealt proudly he was above them.

יב. וַיִּקַּח יִתְרוֹ חֹתֵן משֶׁה עֹלָה וּזְבָחִים לֵאלֹהִים וַיָּבֹא אַהֲרֹן וְכֹל זִקְנֵי יִשְׂרָאֵל לֶאֱכָל לֶחֶם עִם חֹתֵן משֶׁה לִפְנֵי הָאֱלֹהִים:

καὶ ἔλαβεν Ιοθορ ὁ γαμβρὸς Μωυσῆ ὁλοκαυτώματα καὶ θυσίας τῷ θεῷ παρεγένετο δὲ Ααρων καὶ πάντες οἱ πρεσβύτεροι Ισραηλ συμφαγεῖν ἄρτον μετὰ τοῦ γαμβροῦ Μωυσῆ ἐναντίον τοῦ θεοῦ

12 ܘܩܲܪܸܒ݂ ܝܲܬ݂ܪܘܿܢ ܚܡܘܼܗܝ ܕܡܘܼܫܹܐ: ܝܲܩܕܹ̈ܐ ܫܲܠܡܹܐ ܘܕ݂ܒ݂̈ܚܹܐ ܠܡܵܪܝܵܐ: ܘܐܸܬ݂ܵܐ ܐܲܗܪܘܿܢ ܘܟ݂ܠܗܘܿܢ ܣܵܒܹ̈ܐ ܕܲܒ݂ܢܲܝ ܝܼܣܪܵܝܹܠ ܠܡܹܐܟܲܠ ܠܲܚܡܵܐ: ܥܲܡ ܚܡܘܼܗܝ ܕܡܘܼܫܹܐ ܩܕ݂ܵܡ ܐܲܠܵܗܵܐ.

Obtulit ergo Jethro cognatus Moysi holocausta et hostias Deo: veneruntque Aaron et omnes seniores Israël, ut comederent panem cum eo coram Deo.

Եւ առ Յոթոր աներն Մովսիսի ողջակէզս եւ զոհս Աստուծոյ. եւ գնացին Մովսէս եւ Ահարոն եւ ամենայն ծերքն Իսրայելի` ուտել հաց ընդ աներոյն Մովսիսի առաջի Տեառն:

და მოართუნა იოთორ, სიმამრმან მოსესმან, ყოვლად დასაწუველნი და მსხუერპლნი ღმერთსა. ხოლო მოვიდეს აჰრონ და ყოველნი მოხუცებულნი ისრაჱლისანი ჭამად პურისა სიმამრსა თანა მოსესსა წინაშე ღმრთისა. 12

12 And Jethro, Moses' father in law, took a burnt offering and sacrifices for God: and Aaron came, and all the elders of Israel, to eat bread with Moses' father in law before God.

יג. וַיְהִי מִמָּחֳרָת וַיֵּשֶׁב משֶׁה לִשְׁפֹּט אֶת הָעָם וַיַּעֲמֹד הָעָם עַל משֶׁה מִן הַבֹּקֶר עַד הָעָרֶב:

καὶ ἐγένετο μετὰ τὴν ἐπαύριον συνεκάθισεν Μωυσῆς κρίνειν τὸν λαόν παρειστήκει δὲ πᾶς ὁ λαὸς Μωυσεῖ ἀπὸ πρωίθεν ἕως ἑσπέρας

13 ܘܲܗܘܵܐ ܠܒ݂ܵܬܲܪ ܝܵܘܡܵܐ: ܘܝܼܬܸܒ݂ ܡܘܼܫܹܐ ܠܲܡܕ݂ܵܢ ܠܥܲܡܵܐ: ܘܩܵܝܡܝܼܢ ܗ̄ܘܵܘ ܥܲܡܵܐ ܠܥܸܠ ܡܼܢ ܡܘܼܫܹܐ: ܡܼܢ ܨܲܦܪܵܐ ܘܲܥܕܲܡܵܐ ܠܪܲܡܫܵܐ.

Altera autem die sedit Moyses ut judicaret populum, qui assistebat Moysi a mane usque ad vesperam.

Եւ եղեւ ի վաղիւ անդր նստաւ Մովսէս դատել զժողովուրդն. եւ կայր ամենայն ժողովուրդն շուրջ զՄովսիսիւ, յառաւօտէ մինչեւ ցերեկոյ:

და იყო, შემდგომად ხვალისა დაჯდა მოსე შჯად ერისა; და წინაშე უდგა ყოველი ერი მოსეს განთიადითგან ვიდრე მწუხრადმდე. 13

13 And it came to pass on the morrow, that Moses sat to judge the people: and the people stood by Moses from the morning unto the evening.

יד. וַיַּרְא חֹתֵן משֶׁה אֵת כָּל אֲשֶׁר הוּא עֹשֶׂה לָעָם וַיֹּאמֶר מָה הַדָּבָר הַזֶּה אֲשֶׁר אַתָּה עֹשֶׂה לָעָם מַדּוּעַ אַתָּה יוֹשֵׁב לְבַדֶּךָ וְכָל הָעָם נִצָּב עָלֶיךָ מִן בֹּקֶר עַד עָרֶב:

καὶ ἰδὼν Ιοθορ πάντα ὅσα ἐποίει τῷ λαῷ λέγει τί τοῦτο ὃ σὺ ποιεῖς τῷ λαῷ διὰ τί σὺ κάθησαι μόνος πᾶς δὲ ὁ λαὸς παρέστηκέν σοι ἀπὸ πρωίθεν ἕως δείλης

14 ܘܲܚܙܵܐ ܚܡܘܼܗܝ ܕܡܘܼܫܹܐ ܟܠ ܡܸܕܸܿܡ ܕܲܥܒܲܕ݂ ܠܥܲܡܵܐ: ܘܐܸܡܲܪ ܠܹܗ: ܡܲܢܘܼ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ ܗܵܢܵܐ ܕܥܵܒܹܕ݂ ܐܲܢ̄ܬ ܠܥܲܡܵܐ: ܠܡܵܢܵܐ ܝܵܬܸܒ݂ ܐܲܢ̄ܬ ܒܲܠܚܘܿܕܲܝܟ: ܘܟ݂ܠܹܗ ܥܲܡܵܐ ܩܵܐܹܡ ܠܥܸܠ ܡܸܢܵܟ݂: ܡܼܢ ܨܲܦܪܵܐ ܘܲܥܕܲܡܵܐ ܠܪܲܡܫܵܐ.

Quod cum vidisset cognatus ejus, omnia scilicet quæ agebat in populo, ait: Quid est hoc quod facis in plebe? cur solus sedes, et omnis populus præstolatur de mane usque ad vesperam?

Եւ տեսեալ Յոթորայ զամենայն ինչ զոր առնէր ժողովրդեանն, եւ ասէ. Զի՞նչ է բանդ այդ զոր առնես դու ժողովրդեանդ. ընդէ՞ր դու նստիս միայն, եւ ամենայն ժողովուրդդ կայ շուրջ զքեւ յառաւօտէ մինչեւ ցերեկոյ:

და იხილა რაჲ იოთორ ყოველი, რაოდენი უყო ერსა, ჰრქუა: რაჲ არს ესე, რომელსა შენ უყოფ ერსა? რაჲსათჳს შენ ჰზი მარტოჲ, ხოლო ყოველი ერი წინა-გითქს შენ განთიადითგან ვიდრე მიმწუხრადმდე? 14

14 And when Moses' father in law saw all that he did to the people, he said, What is this thing that thou doest to the people? why sittest thou thyself alone, and all the people stand by thee from morning unto even?

טו. וַיֹּאמֶר משֶׁה לְחֹתְנוֹ כִּי יָבֹא אֵלַי הָעָם לִדְרשׁ אֱלֹהִים:

καὶ λέγει Μωυσῆς τῷ γαμβρῷ ὅτι παραγίνεται πρός με ὁ λαὸς ἐκζητῆσαι κρίσιν παρὰ τοῦ θεοῦ

15 ܘܐܸܡܲܪ ܡܘܼܫܹܐ ܠܲܚܡܘܼܗܝ: ܕܐܵܬܹܝܢ ܠܘܵܬ݂ܝ ܥܲܡܵܐ ܠܡܸܫܐܲܠ ܡܸܠܬ݂ܵܐ ܡܼܢ ܐܲܠܵܗܵܐ.

Cui respondit Moyses: Venit ad me populus quærens sententiam Dei:

Եւ ասէ Մովսէս ցաներն իւր. Քանզի գայ ժողովուրդդ առ իս խնդրել իրաւունս յԱստուծոյ:

და ჰრქუა მოსე სიმამრსა: რამეთუ მოვალს ჩემდა ერი გამოძიებად მშჯავრსა ღმრთისა მიერ. 15

15 And Moses said unto his father in law, Because the people come unto me to enquire of God:

טז. כִּי יִהְיֶה לָהֶם דָּבָר בָּא אֵלַי וְשָׁפַטְתִּי בֵּין אִישׁ וּבֵין רֵעֵהוּ וְהוֹדַעְתִּי אֶת חֻקֵּי הָאֱלֹהִים וְאֶת תּוֹרֹתָיו:

ὅταν γὰρ γένηται αὐτοῖς ἀντιλογία καὶ ἔλθωσι πρός με διακρίνω ἕκαστον καὶ συμβιβάζω αὐτοὺς τὰ προστάγματα τοῦ θεοῦ καὶ τὸν νόμον αὐτοῦ

16 ܘܡܵܐ ܕܗܵܘܹܐ ܠܗܘܿܢ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ: ܐܵܬܹܝܢ ܠܘܵܬ݂ܝ: ܘܕ݂ܵܐܹܢ ܐ̄ܢܵܐ ܒܹܝܬ݂ ܓܲܒ݂ܪܵܐ ܠܚܲܒ݂ܪܹܗ: ܘܲܡܚܵܘܹܐ ܐ̄ܢܵܐ ܠܗܘܿܢ ܦܘܼܩܕܵܢܵܘܗܝ ܕܐܲܠܵܗܵܐ ܘܢܵܡܘܿܣܵܘܗܝ.

cumque acciderit eis aliqua disceptatio, veniunt ad me ut judicem inter eos, et ostendam præcepta Dei, et leges ejus.

Յորժամ լինիցի ինչ դոցա հակառակութիւն, գան առ իս, եւ ես ընտրեմ ի մէջ իւրաքանչիւր ուրուք, եւ իմացուցանեմ դոցա զհրամանս Աստուծոյ եւ զօրէնս նորա:

რამეთუ რაჟამს იქმნეს მათდა ცილობაჲ, და მოვიდენ ჩემდა, განუბჭობ თითოეულსა და შევაზავებ მათ ბრძანებასა ღმრთისასა და შჯულსა მისსა. 16

16 When they have a matter, they come unto me; and I judge between one and another, and I do make them know the statutes of God, and his laws.

יז. וַיֹּאמֶר חֹתֵן משֶׁה אֵלָיו לֹא טוֹב הַדָּבָר אֲשֶׁר אַתָּה עֹשֶׂה:

εἶπεν δὲ ὁ γαμβρὸς Μωυσῆ πρὸς αὐτόν οὐκ ὀρθῶς σὺ ποιεῖς τὸ ῥῆμα τοῦτο

17 ܘܐܸܡܲܪ ܠܹܗ ܚܡܘܼܗܝ ܠܡܘܼܫܹܐ: ܠܵܐ ܫܲܦܝܼܪ ܥܵܒܹܕ݂ ܐܲܢ̄ܬܿ.

At ille: Non bonam, inquit, rem facis.

Եւ ասէ ցնա աներն Մովսիսի. Ոչ է ուղիղ բանդ զոր առնես:

და თქუა სიმამრმან მოსესმან მისსა მიმართ: არა მართლად ჰყოფ შენ სიტყუასა ამას! 17

17 And Moses' father in law said unto him, The thing that thou doest is not good.

יח. נָבֹל תִּבֹּל גַּם אַתָּה גַּם הָעָם הַזֶּה אֲשֶׁר עִמָּךְ כִּי כָבֵד מִמְּךָ הַדָּבָר לֹא תוּכַל עֲשׂהוּ לְבַדֶּךָ:

φθορᾷ καταφθαρήσῃ ἀνυπομονήτῳ καὶ σὺ καὶ πᾶς ὁ λαὸς οὗτος ὅς ἐστιν μετὰ σοῦ βαρύ σοι τὸ ῥῆμα τοῦτο οὐ δυνήσῃ ποιεῖν μόνος

18 ܡܸܨܛܲܥܵܪܘܼ ܡܸܨܛܲܥܲܪ ܐܲܢ̄ܬܿ: ܐܵܦ ܐܲܢ̄ܬܿ ܐܵܦ ܟܠܹܗ ܥܲܡܵܐ ܗܵܢܵܐ ܕܥܲܡܵܟ݂: ܡܸܛܠ ܕܝܲܩܝܼܪ ܗ̄ܘܼ ܡܸܢܵܟ݂ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ: ܘܠܵܐ ܡܸܫܟܲܚ ܐܲܢ̄ܬ ܠܡܸܥܒܿܕܹܗ ܒܲܠܚܘܿܕܲܝܟ.

Stulto labore consumeris et tu, et populus iste qui tecum est: ultra vires tuas est negotium; solus illud non poteris sustinere.

Անհնարին տանջանօք տանջիս դու եւ ամենայն ժողովուրդդ որ է ընդ քեզ. ծանր է քեզ բանդ այդ, ոչ կարես միայն առնել:

ხრწნილებით განიხრწნა შენ და ყოველი ერი, რომელ არს შენ თანა; მძიმე არს შენდა სიტყუაჲ ესე. ვერ ძალ-გიც ამისი ქმნაჲ შენ მარტოსა. 18

18 Thou wilt surely wear away, both thou, and this people that is with thee: for this thing is too heavy for thee; thou art not able to perform it thyself alone.

יט. עַתָּה שְׁמַע בְּקֹלִי אִיעָצְךָ וִיהִי אֱלֹהִים עִמָּךְ הֱיֵה אַתָּה לָעָם מוּל הָאֱלֹהִים וְהֵבֵאתָ אַתָּה אֶת הַדְּבָרִים אֶל הָאֱלֹהִים:

νῦν οὖν ἄκουσόν μου καὶ συμβουλεύσω σοι καὶ ἔσται ὁ θεὸς μετὰ σοῦ γίνου σὺ τῷ λαῷ τὰ πρὸς τὸν θεὸν καὶ ἀνοίσεις τοὺς λόγους αὐτῶν πρὸς τὸν θεὸν

19 ܗܵܫܵܐ ܫܡܲܥ ܒܩܵܠܝ: ܘܐܸܡܠܟ݂ܵܟ݂: ܘܢܸܗܘܸܐ ܐܲܠܵܗܵܐ ܥܲܡܵܟ݂: ܗܘܝܼ ܐܲܢ̄ܬ ܡܲܠܦܵܢܵܐ ܠܥܲܡܵܐ ܡܼܢ ܐܲܠܵܗܵܐ: ܘܲܗܘܲܝܬ ܡܲܥܸܠ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܲܝܗܘܢ ܩܕ݂ܵܡ ܐܲܠܵܗܵܐ.

Sed audi verba mea atque consilia, et erit Deus tecum. Esto tu populo in his quæ ad Deum pertinent, ut referas quæ dicuntur ad eum:

Բայց արդ լուր ինձ, եւ տաց քեզ խրատ, եւ եղիցի Աստուած ընդ քեզ: Լեր դու ժողովրդեանդ առ ի յԱստուծոյ, եւ տարցես դու զբանս դոցա առ Աստուած:

აწ უკუე ისმინე ჩემი, და განგზრახო შენ, და იყოს ღმერთი შენ თანა, ექმენ შენ ერსა ღმრთისა მიმართ და შესწირენ სიტყუანი მათნი წინაშე ღმრთისა. 19

19 Hearken now unto my voice, I will give thee counsel, and God shall be with thee: Be thou for the people to God-ward, that thou mayest bring the causes unto God:

כ. וְהִזְהַרְתָּה אֶתְהֶם אֶת הַחֻקִּים וְאֶת הַתּוֹרֹת וְהוֹדַעְתָּ לָהֶם אֶת הַדֶּרֶךְ יֵלְכוּ בָהּ וְאֶת הַמַּעֲשֶׂה אֲשֶׁר יַעֲשׂוּן:

καὶ διαμαρτυρῇ αὐτοῖς τὰ προστάγματα τοῦ θεοῦ καὶ τὸν νόμον αὐτοῦ καὶ σημανεῖς αὐτοῖς τὰς ὁδούς ἐν αἷς πορεύσονται ἐν αὐταῖς καὶ τὰ ἔργα ἃ ποιήσουσιν

20 ܘܲܬ݂ܙܲܗܲܪ ܐܸܢܘܿܢ ܕܢܸܛܪܘܼܢ ܦܘܼܩܵܕܵܢܹ̈ܐ ܘܢܵܡܘܿܣܹ̈ܐ: ܘܲܬ݂ܚܵܘܹܐ ܐܸܢܘܿܢ ܐܘܼܪܚܵܐ ܕܢܹܐܙܠ̄ܘܼܢ ܒܵܗ ܘܲܥܒ݂ܵܕܹ̈ܐ ܕܢܸܥܒܿܕ݂ܘܼܢ.

ostendasque populo cæremonias et ritum colendi, viamque per quam ingredi debeant, et opus quod facere debeant.

Եւ դիցես դոցա վկայութիւն զհրամանացն Աստուծոյ եւ զօրինաց նորա``, եւ ցուցցես դոցա ճանապարհս յորս գնայցեն, եւ զգործս զոր գործիցեն:

და უწამებდ მათ ბრძანებათა ღმრთისათა და შჯულსა მისსა, და უნიშნევდ მათ გზათა, რომელთა ზედა ვიდოდინ მათ ზედა და საქმეთა, რომელთა ჰყოფდენ. 20

20 And thou shalt teach them ordinances and laws, and shalt shew them the way wherein they must walk, and the work that they must do.

כא. וְאַתָּה תֶחֱזֶה מִכָּל הָעָם אַנְשֵׁי חַיִל יִרְאֵי אֱלֹהִים אַנְשֵׁי אֱמֶת שׂנְאֵי בָצַע וְשַׂמְתָּ עֲלֵהֶם שָׂרֵי אֲלָפִים שָׂרֵי מֵאוֹת שָׂרֵי חֲמִשִּׁים וְשָׂרֵי עֲשָׂרֹת:

καὶ σὺ σεαυτῷ σκέψαι ἀπὸ παντὸς τοῦ λαοῦ ἄνδρας δυνατοὺς θεοσεβεῖς ἄνδρας δικαίους μισοῦντας ὑπερηφανίαν καὶ καταστήσεις αὐτοὺς ἐπ᾽ αὐτῶν χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους καὶ πεντηκοντάρχους καὶ δεκαδάρχους

21 ܘܐܲܢ̄ܬ ܬܸܚܙܸܐ ܡܼܢ ܟܠܹܗ ܥܲܡܵܐ ܓܲܒ݂ܪܹ̈ܐ ܕܚܲܝܠܵܐ: ܕܕ݂ܵܚܠܝܼܢ ܡܼܢ ܐܲܠܵܗܵܐ: ܓܲܒ݂ܪ̈ܝܼܢ ܫܲܪܝܼܪܝܼܢ: ܘܣܵܢܹܝܢ ܫܘܼܚܕܵܐ ܘܢܸܟ݂ܠܵܐ: ܘܐܲܩܝܼܡ ܥܠܲܝܗܘܿܢ ܪܹܫܲܝ ܐܠܦܹ̈ܐ: ܘܪܹܫܲܝ ܡܵܐܘܵܬ݂ܵܐ: ܘܪܹܫܲܝ ܚܲܡܫܝܼܢ: ܘܪܹܫܲܝ ܥܸܣܪܵܐ.

Provide autem de omni plebe viros potentes, et timentes Deum, in quibus sit veritas, et qui oderint avaritiam, et constitue ex eis tribunos, et centuriones, et quinquagenarios, et decanos,

Եւ դու տես քեզ յամենայն ժողովրդենէդ արս զօրաւորս, աստուածապաշտս, արս արդարակորովս որ ատիցեն զհպարտութիւն, եւ կացուսցես զնոսա ի վերայ դոցա հազարապետս եւ հարիւրապետս եւ յիսնապետս եւ տասնապետս:

და შენ თავსა შენსა ეკრძალე და გამოირჩიენ ყოვლისაგან ერისა კაცნი ძლიერნი, ღმრთის მსახურნი, კაცნი მართალნი, მოძულენი ამპარტავანებისანი; და დაადგინენ იგინი მათ ზედა ათასისთავად და ასისთავად და ერგასისთავად და ათისთავად 21

21 Moreover thou shalt provide out of all the people able men, such as fear God, men of truth, hating covetousness; and place such over them, to be rulers of thousands, and rulers of hundreds, rulers of fifties, and rulers of tens:

כב. וְשָׁפְטוּ אֶת הָעָם בְּכָל עֵת וְהָיָה כָּל הַדָּבָר הַגָּדֹל יָבִיאוּ אֵלֶיךָ וְכָל הַדָּבָר הַקָּטֹן יִשְׁפְּטוּ הֵם וְהָקֵל מֵעָלֶיךָ וְנָשְׂאוּ אִתָּךְ:

καὶ κρινοῦσιν τὸν λαὸν πᾶσαν ὥραν τὸ δὲ ῥῆμα τὸ ὑπέρογκον ἀνοίσουσιν ἐπὶ σέ τὰ δὲ βραχέα τῶν κριμάτων κρινοῦσιν αὐτοὶ καὶ κουφιοῦσιν ἀπὸ σοῦ καὶ συναντιλήμψονταί σοι

22 ܘܢܸܗܘܘܿܢ ܕܵܝܢܝܼܢ ܠܥܲܡܵܐ ܒܟ݂ܠܥܕܵܢ: ܘܟܲܕ݂ ܢܸܗܘܸܐ ܠܗܘܿܢ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ ܪܲܒܵܐ: ܢܹܐܬ݂ܘܿܢ ܠܘܵܬ݂ܵܟ݂: ܘܟ݂ܠ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ ܙܥܘܿܪܵܐ ܗܸܢܘܿܢ ܢܕ݂ܘܼܢܘܼܢ: ܘܐܲܩܸܠ ܡܸܢܵܟ݂: ܘܢܸܫܩܠܘܼܢ ܥܲܡܵܟ݂.

qui judicent populum omni tempore: quidquid autem majus fuerit, referant ad te, et ipsi minora tantummodo judicent: leviusque sit tibi, partito in alios onere.

Եւ դատեսցին զժողովուրդդ յամենայն ժամ. եւ զբան ինչ մեծ առ քեզ հասուցանիցեն, եւ զփոքր ինչ դատաստան` ինքեանք դատեսցին. եւ թեթեւացուսցեն ի քէն, եւ եղիցին քեզ օգնականք:

და წერილის შემომყვანებელად და შჯიდენ ერსა ყოველსა ჟამსა, ხოლო სიტყუასა უზეშთაესსა ძალისასა მოაწევდენ შენდა, ხოლო მცირეთა საშჯელთა შჯიდენ იგინი, და აღასუბუქებდენ შენგან და თანაშეგეწეოდინ შენ. 22

22 And let them judge the people at all seasons: and it shall be, that every great matter they shall bring unto thee, but every small matter they shall judge: so shall it be easier for thyself, and they shall bear the burden with thee.

כג. אִם אֶת הַדָּבָר הַזֶּה תַּעֲשֶׂה וְצִוְּךָ אֱלֹהִים וְיָכָלְתָּ עֲמֹד וְגַם כָּל הָעָם הַזֶּה עַל מְקֹמוֹ יָבֹא בְשָׁלוֹם:

ἐὰν τὸ ῥῆμα τοῦτο ποιήσῃς κατισχύσει σε ὁ θεός καὶ δυνήσῃ παραστῆναι καὶ πᾶς ὁ λαὸς οὗτος εἰς τὸν ἑαυτοῦ τόπον μετ᾽ εἰρήνης ἥξει

23 ܘܐܸܢ ܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ ܗܵܢܵܐ ܬܸܥܒܸܿܕ݂: ܡܦܲܩܸܕ݂ ܠܵܟ݂ ܐܲܠܵܗܵܐ: ܘܡܸܫܟܲܚ ܐܲܢ̄ܬ ܠܲܡܩܵܡ: ܘܐܵܦ ܟܠܹܗ ܥܲܡܵܐ ܗܵܢܵܐ: ܐ̄ܢܵܫ ܠܒܲܝܬܹܿܗ ܢܹܐܙܠ̄ܘܼܢ ܒܲܫܠܵܡܵܐ.

Si hoc feceris, implebis imperium Dei, et præcepta ejus poteris sustentare: et omnis hic populus revertetur ad loca sua cum pace.

Եթէ զայս բան արասցես, զօրացուսցէ զքեզ Աստուած, եւ կարասցես տոկալ, եւ ամենայն ժողովուրդդ երթիցէ ի տեղի իւր խաղաղութեամբ:

უკუეთუ სიტყუაჲ ესე ჰყო, განგაძლიეროს შენ ღმერთმან, და შემძლებელ იყო წინაშე დგომად; და ყოველი ესე ერი მივიდეს ადგილსა თჳსსა მშჳდობით. 23

23 If thou shalt do this thing, and God command thee so, then thou shalt be able to endure, and all this people shall also go to their place in peace.

כד. וַיִּשְׁמַע משֶׁה לְקוֹל חֹתְנוֹ וַיַּעַשׂ כֹּל אֲשֶׁר אָמָר:

ἤκουσεν δὲ Μωυσῆς τῆς φωνῆς τοῦ γαμβροῦ καὶ ἐποίησεν ὅσα αὐτῷ εἶπεν

24 ܘܲܫܡܲܥ ܡܘܼܫܹܐ ܒܩܵܠܹܗ ܕܲܚܡܘܼܗܝ: ܘܲܥܒܲܕ݂ ܟܠ ܡܸܕܸܿܡ ܕܐܸܡܲܪ ܠܹܗ.

Quibus auditis, Moyses fecit omnia quæ ille suggesserat.

Եւ լուաւ Մովսէս ձայնի աներոյն իւրոյ, եւ արար զամենայն որ միանգամ ասաց նմա:

და ისმინა მოსე ჴმაჲ სიმამრისა და ქმნა, რაოდენიცა მან თქუა. 24

24 So Moses hearkened to the voice of his father in law, and did all that he had said.

כה. וַיִּבְחַר משֶׁה אַנְשֵׁי חַיִל מִכָּל יִשְׂרָאֵל וַיִּתֵּן אֹתָם רָאשִׁים עַל הָעָם שָׂרֵי אֲלָפִים שָׂרֵי מֵאוֹת שָׂרֵי חֲמִשִּׁים וְשָׂרֵי עֲשָׂרֹת:

καὶ ἐπέλεξεν Μωυσῆς ἄνδρας δυνατοὺς ἀπὸ παντὸς Ισραηλ καὶ ἐποίησεν αὐτοὺς ἐπ᾽ αὐτῶν χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους καὶ πεντηκοντάρχους καὶ δεκαδάρχους

25 ܘܲܓ݂ܒ݂ܵܐ ܡܘܼܫܹܐ ܓܲܒ݂ܪܹ̈ܐ ܕܚܲܝܠܵܐ ܡܼܢ ܟܠܹܗ ܝܼܣܪܵܝܹܠ: ܘܐܲܩܝܼܡ ܐܸܢܘܿܢ ܪܹܫܵܐ ܥܲܠ ܥܲܡܵܐ: ܪܹܫܲܝ ܐܲܠܦܹ̈ܐ: ܘܪܹܫܲܝ ܡܵܐܘܵܬ݂ܵܐ: ܘܪܹܫܲܝ ܚܲܡܫܝܼܢ: ܘܪܹܫܲܝ ܥܸܣܪܵܐ.

Et electis viris strenuis de cuncto Israël, constituit eos principes populi, tribunos, et centuriones, et quinquagenarios, et decanos.

Եւ ընտրեաց Մովսէս յամենայն Իսրայելէ արս զօրաւորս, եւ արար զնոսա ի վերայ նոցա հազարապետս եւ հարիւրապետս եւ յիսնապետս եւ տասնապետս:

და გამოირჩინა მოსე კაცნი ძლიერნი ყოვლისაგან ისრაჱლისა და ყვნა იგინი მათ ზედა ათასისთავ და ასისთავ და ერგასისთავ და ათისთავ 25

25 And Moses chose able men out of all Israel, and made them heads over the people, rulers of thousands, rulers of hundreds, rulers of fifties, and rulers of tens.

כו. וְשָׁפְטוּ אֶת הָעָם בְּכָל עֵת אֶת הַדָּבָר הַקָּשֶׁה יְבִיאוּן אֶל משֶׁה וְכָל הַדָּבָר הַקָּטֹן יִשְׁפּוּטוּ הֵם:

καὶ ἐκρίνοσαν τὸν λαὸν πᾶσαν ὥραν πᾶν δὲ ῥῆμα ὑπέρογκον ἀνεφέροσαν ἐπὶ Μωυσῆν πᾶν δὲ ῥῆμα ἐλαφρὸν ἐκρίνοσαν αὐτοί

26 ܘܕ݂ܵܝܢܝܼܢ ܗ̄ܘܵܘ ܠܥܲܡܵܐ ܒܟ݂ܠܥܕܵܢ: ܘܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ ܕܲܩܫܹܐ ܡܵܝܬܿܝܼܢ ܗ̄ܘܵܘ ܠܘܵܬ݂ ܡܘܼܫܹܐ: ܘܦܸܬ݂ܓ݂ܵܡܵܐ ܙܥܘܿܪܵܐ ܕܵܝܢܝܼܢ ܗ̄ܘܵܘ ܗܸܢܘܿܢ.

Qui judicabant plebem omni tempore: quidquid autem gravius erat, referebant ad eum, faciliora tantummodo judicantes.

Եւ դատէին զժողովուրդն յամենայն ժամ. բայց զբան ինչ մեծ հասուցանէին առ Մովսէս, եւ զամենայն բան թեթեւ` ինքեանք դատէին:

და წერილის შემომყუანებელ, და შჯიდეს ერსა ყოველსა ჟამსა, ხოლო სიტყუასა უზეშთაესსა ძალისსა მიაწევდეს მოსეს მიმართ და ყოველსა სიტყუასა სუბუქსა შჯიდენ იგინი. 26

26 And they judged the people at all seasons: the hard causes they brought unto Moses, but every small matter they judged themselves.

כז. וַיְשַׁלַּח משֶׁה אֶת חֹתְנוֹ וַיֵּלֶךְ לוֹ אֶל אַרְצוֹ:

ἐξαπέστειλεν δὲ Μωυσῆς τὸν ἑαυτοῦ γαμβρόν καὶ ἀπῆλθεν εἰς τὴν γῆν αὐτοῦ

27 ܘܫܲܕܲܪ ܡܘܼܫܹܐ ܠܲܚܡܘܼܗܝ ܘܐܸܙܲܠ ܠܐܲܪܥܹܗ.

Dimisitque cognatum suum: qui reversus abiit in terram suam.

Եւ արձակեաց Մովսէս զաներն իւր, եւ գնաց յերկիր իւր:

ხოლო წარგზავნა მოსე სიმამრი თჳსი და წარვიდა ქუეყანად თჳსსა. 27

27 And Moses let his father in law depart; and he went his way into his own land.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=bbad218d-a4bd-11e4-856a-001cc4ddf0f4

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display