Bibliotheca Polyglotta

Leviticus

Complete text

יט

ΙΘʹ

ܩܦܠܐܘܢ: ܝܛ.

Cap. 19

ԳԼ. ԺԹ

თავი მეცხრამეტე

א. וַיְדַבֵּר יְהוָֹה אֶל משֶׁה לֵּאמֹר:

καὶ ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων

1 ܘܡܲܠܸܠ ܡܵܪܝܵܐ ܥܲܡ ܡܘܼܫܹܐ: ܘܐܸܡܲܪ ܠܹܗ.

Locutus est Dominus ad Moysen, dicens:

Խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի եւ ասէ,

და ეტყოდა ღმერთი მოსეს და ჰრქუა: 1

1 And the LORD spake unto Moses, saying,

ב. דַּבֵּר אֶל כָּל עֲדַת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל וְאָמַרְתָּ אֲלֵהֶם קְדשִׁים תִּהְיוּ כִּי קָדוֹשׁ אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

λάλησον τῇ συναγωγῇ τῶν υἱῶν Ισραηλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς ἅγιοι ἔσεσθε ὅτι ἐγὼ ἅγιος κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

2 ܡܲܠܸܠ ܥܲܡ ܟܠܵܗ ܟܢܘܼܫܬܵܐ ܕܲܒ݂ܢܲܝ ܝܼܣܪܵܝܹܠ: ܘܐܸܡܲܪ ܠܗܘܿܢ: ܗܘܵܘ ܩܲܕܝܼܫܝܼܢ ܡܸܛܠ ܕܩܲܕܝܼܫ ܐ̄ܢܵܐ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

Loquere ad omnem cœtum filiorum Israël, et dices ad eos: Sancti estote, quia ego sanctus sum, Dominus Deus vester.

Խօսեաց ընդ ժողովրդեան որդւոցն Իսրայելի եւ ասասցես ցնոսա. Սուրբ եղերուք, զի ես սուրբ եմ Տէր Աստուած ձեր,

ეტყოდე შენ კრებულსა მას ძეთა ისრაჱლისათა და არქუ მათ: წმიდა იყვენით, რამეთუ მე წმიდა ვარ, უფალი ღმერთი თქუენი. 2

2 Speak unto all the congregation of the children of Israel, and say unto them, Ye shall be holy: for I the LORD your God am holy.

ג. אִישׁ אִמּוֹ וְאָבִיו תִּירָאוּ וְאֶת שַׁבְּתֹתַי תִּשְׁמֹרוּ אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

ἕκαστος πατέρα αὐτοῦ καὶ μητέρα αὐτοῦ φοβείσθω καὶ τὰ σάββατά μου φυλάξεσθε ἐγὼ κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

3 ܓܒܲܪ ܡܼܢ ܐܲܒ݂ܘܼܗܝ ܘܡܼܢ ܐܸܡܹܗ ܕܚܲܠܘ: ܘܛܲܪܘ ܦܘܼܩܕܵܢܲܝ: ܡܸܛܠ ܕܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

Unusquisque patrem suum, et matrem suam timeat. Sabbata mea custodite. Ego Dominus Deus vester.

Իւրաքանչիւր ի հօրէ եւ ի մօրէ`` իւրմէ երկնչիջիք. եւ զշաբաթս իմ պահեսջիք. զի ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

კაცად-კაცადსა მამისა თჳსისა და დედისა თჳსისა ეშინოდენ და შაბათნი ჩემნი დაიმარხენით. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 3

3 Ye shall fear every man his mother, and his father, and keep my sabbaths: I am the LORD your God.

ד. אַל תִּפְנוּ אֶל הָאֱלִילִם וֵאלֹהֵי מַסֵּכָה לֹא תַעֲשׂוּ לָכֶם אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

οὐκ ἐπακολουθήσετε εἰδώλοις καὶ θεοὺς χωνευτοὺς οὐ ποιήσετε ὑμῖν ἐγὼ κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

4 ܠܵܐ ܬܸܬ݂ܦܢܘܼܢ ܒܵܬܲܪ ܫܹܐܕܹ̈ܐ: ܘܐܲܠܵܗܹ̈ܐ ܕܢܸܣܟܿܬ݂ܵܐ ܠܵܐ ܬܸܥܒܿܕ݂ܘܼܢ ܠܟ݂ܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

Nolite converti ad idola, nec deos conflatiles faciatis vobis. Ego Dominus Deus vester.

Մի՛ երթայցէք զհետ կռոց, եւ աստուածս ձուլածոյս մի՛ առնիցէք ձեզ. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

არა შეუდგეთ თქუენ კერპთა და ღმერთნი გამოდნობილნი არა ჰქმნნეთ თქუენ. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 4

4 Turn ye not unto idols, nor make to yourselves molten gods: I am the LORD your God.

ה. וְכִי תִזְבְּחוּ זֶבַח שְׁלָמִים לַיהוָֹה לִרְצֹנְכֶם תִּזְבָּחֻהוּ:

καὶ ἐὰν θύσητε θυσίαν σωτηρίου τῷ κυρίῳ δεκτὴν ὑμῶν θύσετε

5 ܘܐܸܢ ܕܵܒ݂ܚܝܼܬܿܘܿܢ ܕܸܒ݂ܚܹ̈ܐ ܫܲܠܡܹ̈ܐ ܠܡܵܪܝܵܐ: ܡܩܲܒܿܠܹܐ ܕܲܒܲܚܘ.

Si immolaveritis hostiam pacificorum Domino, ut sit placabilis,

Եւ եթէ զոհիցէք զոհ փրկութեան Տեառն, զընդունելիսն ձեր զոհեսջիք,

და უკუეთუ შეწიროთ შესაწირავი ცხორებისაჲ უფლისა ღმრთისა, სათნოჲ შეწირეთ თქუენ. 5

5 And if ye offer a sacrifice of peace offerings unto the LORD, ye shall offer it at your own will.

ו. בְּיוֹם זִבְחֲכֶם יֵאָכֵל וּמִמָּחֳרָת וְהַנּוֹתָר עַד יוֹם הַשְּׁלִישִׁי בָּאֵשׁ יִשָּׂרֵף:

ᾗ ἂν ἡμέρᾳ θύσητε βρωθήσεται καὶ τῇ αὔριον καὶ ἐὰν καταλειφθῇ ἕως ἡμέρας τρίτης ἐν πυρὶ κατακαυθήσεται

6 ܘܲܒ݂ܝܵܘܡܵܐ ܕܡܸܬܿܕܲܒܚܝܼܢ ܢܸܬ݂ܐܲܟ݂ܠܘܼܢ: ܘܲܠܝܵܘܡܵܐ ܐ̄ܚܪܹܢܵܐ ܢܸܬ݂ܐܲܟ݂ܠܘܼܢ: ܘܡܸܕܸܿܡ ܕܝܵܬܲܪ ܠܝܵܘܡܵܐ ܕܲܬ݂ܠܵܬ݂ܵܐ: ܒܢܘܼܪܵܐ ܢܹܐܩܲܕ݂: ܘܠܵܐ ܢܸܬ݂ܐܟܸܠ.

eo die quo fuerit immolata, comedetis eam, et die altero: quidquid autem residuum fuerit in diem tertium, igne comburetis.

Յաւուր յորում մատուցանիցէք` կերիցի, եւ ի վաղիւ անդր. եւ եթէ մնասցէ մինչեւ ցօրն երրորդ, հրով այրեսցի,

და რომელსა დღესა შესწიროთ, იჭამენ ხვალისაგანცა და რომელი დაშთეს მესამედ დღემდე, ცეცხლითა დაიწუნ, უკუეთუ ჭამით იჭამოს დღესა მესამესა, უკლველი არს, არა შეიწიროს. 6

6 It shall be eaten the same day ye offer it, and on the morrow: and if ought remain until the third day, it shall be burnt in the fire.

ז. וְאִם הֵאָכֹל יֵאָכֵל בַּיּוֹם הַשְּׁלִישִׁי פִּגּוּל הוּא לֹא יֵרָצֶה:

ἐὰν δὲ βρώσει βρωθῇ τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ ἄθυτόν ἐστιν οὐ δεχθήσεται

7 ܘܐܸܢ ܡܸܬ݂ܐܟ݂ܵܠܘܼ ܢܸܬ݂ܐܟܸܠ ܒܝܵܘܡܵܐ ܕܲܬ݂ܠܵܬ݂ܵܐ: ܡܲܣܠܲܝ ܗ̄ܘܼ: ܘܠܵܐ ܢܸܬ݂ܩܲܒܲܠ.

Si quis post biduum comederit ex ea, profanus erit, et impietatis reus:

Ապա թէ ուտելով ուտիցի յաւուրն երրորդի, անզոհ է, մի՛ ընկալցի,

ხოლო რომელმან ჭამოს იგი, ცოდვაჲ თავისა თჳსისა მოიღოს, რამეთუ სიწმიდე უფლისა ღმრთისა შეაგინა და მოისპნენ სულნი იგი. 7

7 And if it be eaten at all on the third day, it is abominable; it shall not be accepted.

ח. וְאֹכְלָיו עֲו‍ֹנוֹ יִשָּׂא כִּי אֶת קֹדֶשׁ יְהוָֹה חִלֵּל וְנִכְרְתָה הַנֶּפֶשׁ הַהִוא מֵעַמֶּיהָ:

ὁ δὲ ἔσθων αὐτὸ ἁμαρτίαν λήμψεται ὅτι τὰ ἅγια κυρίου ἐβεβήλωσεν καὶ ἐξολεθρευθήσονται αἱ ψυχαὶ αἱ ἔσθουσαι ἐκ τοῦ λαοῦ αὐτῶν

8 ܘܡܿܢ ܕܐܵܟܹܠ ܡܸܢܹܗ: ܚܛܵܗܵܐ ܢܩܲܒܸܿܠ: ܡܸܛܠ ܕܩܘܼܕ݂ܫܹܗ ܕܡܵܪܝܵܐ ܛܵܘܸܫ: ܬܹܐܒܲܕ݂ ܢܲܦ̮ܫܵܐ ܗܵܝ ܡܼܢ ܥܲܡܵܗ.

portabitque iniquitatem suam, quia sanctum Domini polluit, et peribit anima illa de populo suo.

Եւ որ ուտիցէ զայն` մեղս առցէ, զի զսրբութիւն Տեառն պղծեաց, եւ սատակեսցին անձինքն որ ուտիցեն` ի ժողովրդենէ իւրեանց,

რომელთა ჭამონ ერისაგან მათისა და რომელთა მომკონ სამკალი იგი ქუეყანისა მის თქუენისაჲ, არა მოასრულოთ სამკალი იგი თქუენი ქუეყანისა თქუენისაჲ მომკად. 8

8 Therefore every one that eateth it shall bear his iniquity, because he hath profaned the hallowed thing of the LORD: and that soul shall be cut off from among his people.

ט. וּבְקֻצְרְכֶם אֶת קְצִיר אַרְצְכֶם לֹא תְכַלֶּה פְּאַת שָׂדְךָ לִקְצֹר וְלֶקֶט קְצִירְךָ לֹא תְלַקֵּט:

καὶ ἐκθεριζόντων ὑμῶν τὸν θερισμὸν τῆς γῆς ὑμῶν οὐ συντελέσετε τὸν θερισμὸν ὑμῶν τοῦ ἀγροῦ ἐκθερίσαι καὶ τὰ ἀποπίπτοντα τοῦ θερισμοῦ σου οὐ συλλέξεις

9 ܘܡܵܐ ܕܚܵܨܕܝܼܢ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ ܚܨܵܕܵܐ ܕܐܲܪܥܟ݂ܘܿܢ: ܠܵܐ ܬܓܲܡܪܘܼܢ ܣܦܵܪܹ̈ܐ ܕܚܲܩܠܵܬ݂ܟ݂ܘܿܢ ܠܡܸܚܨܲܕ: ܘܲܠܩܵܛܵܐ ܕܲܚܨܵܕ݂ܟ݂ܘܿܢ ܠܵܐ ܬܸܠܩܛܘܼܢ.

Cumque messueris segetes terræ tuæ, non tondebis usque ad solum superficiem terræ, nec remanentes spicas colliges,

Եւ ի հնձել հնձողաց ձերոց զհունձս երկրին ձերոյ, մի՛ սպառիցէք զհունձս անդոց ձերոց մօտ հնձելով. եւ զանկեալն ի հնձոց քոց մի՛ ժողովեսցես,

და რომელი დაცჳოდის სამკალისა თქუენისაჲ, არა შეჰკრიბოთ. 9

9 And when ye reap the harvest of your land, thou shalt not wholly reap the corners of thy field, neither shalt thou gather the gleanings of thy harvest.

י. וְכַרְמְךָ לֹא תְעוֹלֵל וּפֶרֶט כַּרְמְךָ לֹא תְלַקֵּט לֶעָנִי וְלַגֵּר תַּעֲזֹב אֹתָם אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

καὶ τὸν ἀμπελῶνά σου οὐκ ἐπανατρυγήσεις οὐδὲ τοὺς ῥῶγας τοῦ ἀμπελῶνός σου συλλέξεις τῷ πτωχῷ καὶ τῷ προσηλύτῳ καταλείψεις αὐτά ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

10 ܘܟܲܪܡܲܝܟܿܘܿܢ ܠܵܐ ܬܒܲܥܪܘܼܢ: ܘܢܸܬ݂ܪܵܐ ܕܙܲܝܬܲܝܟܿܘܿܢ ܠܵܐ ܬܸܠܩܛܘܿܢ: ܐܸܠܵܐ ܫܒ݂ܘܿܩܘ ܐܸܢܘܿܢ ܠܡܸܣܟܹܿܢܹ̈ܐ: ܘܠܲܐܝܠܹܝܢ ܕܡܸܬ݂ܦܢܹܝܢ ܠܘܵܬ݂ܝ: ܡܸܛܠ ܕܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

neque in vinea tua racemos et grana decidentia congregabis: sed pauperibus et peregrinis carpenda dimittes. Ego Dominus Deus vester.

Եւ զայգի քո ճռաքաղ մի՛ առնիցես, եւ պտղաքաղ այգւոյ քո մի՛ լինիցիս. տնանկին եւ պանդխտին թողցես զայն. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

და ვენაჴსა შენსა არა შეიქცე მეორედ მოხილვად და არცაღა მარცვალი ვენაჴსა შენსა აღკრიბო, გლახაკთა და მწირთა დაუტევო იგი, რამეთუ მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 10

10 And thou shalt not glean thy vineyard, neither shalt thou gather every grape of thy vineyard; thou shalt leave them for the poor and stranger: I am the LORD your God.

יא. לֹא תִּגְנֹבוּ וְלֹא תְכַחֲשׁוּ וְלֹא תְשַׁקְּרוּ אִישׁ בַּעֲמִיתוֹ:

οὐ κλέψετε οὐ ψεύσεσθε οὐ συκοφαντήσει ἕκαστος τὸν πλησίον

11 ܠܵܐ ܬܸܓ݂ܢܒ݂ܘܿܢ: ܠܵܐ ܬܟܲܕܿܒ݂ܘܼܢ: ܠܵܐ ܬܕܲܓܿܠܘܼܢ ܐ̄ܢܵܫ ܒܚܲܒ݂ܪܹܗ.

Non facietis furtum. Non mentiemini, nec decipiet unusquisque proximum suum.

Մի՛ գողանայցէք, եւ մի՛ ստիցէք, եւ մի՛ զրպարտիցէք իւրաքանչիւր զընկեր իւր,

არა იპარვიდეთ და არცაღა სტყუოდით, ნუცა ცილსა შესწამებნ კაცი მოყუასსა თჳსსა. 11

11 Ye shall not steal, neither deal falsely, neither lie one to another.

יב. וְלֹא תִשָּׁבְעוּ בִשְׁמִי לַשָּׁקֶר וְחִלַּלְתָּ אֶת שֵׁם אֱלֹהֶיךָ אֲנִי יְהוָֹה:

καὶ οὐκ ὀμεῖσθε τῷ ὀνόματί μου ἐπ᾽ ἀδίκῳ καὶ οὐ βεβηλώσετε τὸ ὄνομα τοῦ θεοῦ ὑμῶν ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

12 ܠܵܐ ܬܹܐܡܘܿܢ ܒܫܹܡܝ ܒܟܲܕܵܒ݂ܘܼܬ݂ܵܐ: ܘܲܬܿܛܵܘܫܘܼܢ ܫܡܹܗ ܕܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Non perjurabis in nomine meo, nec pollues nomen Dei tui. Ego Dominus.

Եւ մի՛ երդնուցուք սուտ յանուն իմ, եւ մի՛ պղծիցէք զանուն Տեառն Աստուծոյ ձերոյ. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

და არა ჰფუცვიდეთ სახელითა ჩემითა ნაცვლად და არა შეაგინოთ სახელი უფლისა ღმრთისა თქუენისაჲ. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 12

12 And ye shall not swear by my name falsely, neither shalt thou profane the name of thy God: I am the LORD.

יג. לֹא תַעֲשֹׁק אֶת רֵעֲךָ וְלֹא תִגְזֹל לֹא תָלִין פְּעֻלַּת שָׂכִיר אִתְּךָ עַד בֹּקֶר:

οὐκ ἀδικήσεις τὸν πλησίον καὶ οὐχ ἁρπάσεις καὶ οὐ μὴ κοιμηθήσεται ὁ μισθὸς τοῦ μισθωτοῦ παρὰ σοὶ ἕως πρωί

13 ܠܵܐ ܬܸܛܠܘܿܡ ܠܚܲܒ݂ܪܵܟ݂: ܘܠܵܐ ܬܕܲܒܿܪܝܼܘܗܝ ܒܲܩܛܝܼܪܵܐ: ܠܵܐ ܢܒ݂ܘܼܬ ܐܲܓ݂ܪܵܐ ܕܐܲܓ݂ܝܼܪܵܐ ܠܘܵܬ݂ܵܟ݂ ܥܕܲܡܵܐ ܠܨܲܦܪܵܐ.

Non facies calumniam proximo tuo nec vi opprimes eum. Non morabitur opus mercenarii tui apud te usque mane.

Մի՛ զրկեսցես զընկեր քո, եւ մի՛ յափշտակեսցես. մի՛ ագցին վարձք վարձկանին առ քեզ մինչեւ ցառաւօտ,

არა ავნო მოყუასსა შენსა და არცაღა მო-რაჲ-სტაცო. და ნუცაღა დაადგრებინ სასყიდელი მორეწისაჲ შენ თანა განთიადმდე. 13

13 Thou shalt not defraud thy neighbour, neither rob him: the wages of him that is hired shall not abide with thee all night until the morning.

יד. לֹא תְקַלֵּל חֵרֵשׁ וְלִפְנֵי עִוֵּר לֹא תִתֵּן מִכְשֹׁל וְיָרֵאתָ מֵאֱלֹהֶיךָ אֲנִי יְהוָֹה:

οὐ κακῶς ἐρεῖς κωφὸν καὶ ἀπέναντι τυφλοῦ οὐ προσθήσεις σκάνδαλον καὶ φοβηθήσῃ κύριον τὸν θεόν σου ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

14 ܘܠܵܐ ܬܨܲܚܸܐ ܠܚܲܪܫܵܐ: ܘܲܩܕ݂ܵܡ ܥܘܝܼܪܵܐ ܠܵܐ ܬܣܝܼܡ ܬܘܼܩܠܬ݂ܵܐ: ܐܸܠܵܐ ܕܚܸܠ ܡܼܢ ܐܲܠܵܗܵܐ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Non maledices surdo, nec coram cæco pones offendiculum: sed timebis Dominum Deum tuum, quia ego sum Dominus.

Զհամրն մի՛ զզուիցես. եւ առաջի կուրին գայթակղութիւն մի՛ դնիցես. եւ երկնչիցիս ի Տեառնէ Աստուծոյ`` քումմէ. ես եմ Տէր Աստուած քո,

არარაჲ ბოროტი ჰრქუა ყრუსა და წინაშე ბრმისა არა დასდვა საცთური და გეშინოდენ უფლისა ღმრთისა შენისა. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 14

14 Thou shalt not curse the deaf, nor put a stumblingblock before the blind, but shalt fear thy God: I am the LORD.

טו. לֹא תַעֲשׂוּ עָוֶל בַּמִּשְׁפָּט לֹא תִשָּׂא פְנֵי דָל וְלֹא תֶהְדַּר פְּנֵי גָדוֹל בְּצֶדֶק תִּשְׁפֹּט עֲמִיתֶךָ:

οὐ ποιήσετε ἄδικον ἐν κρίσει οὐ λήμψῃ πρόσωπον πτωχοῦ οὐδὲ θαυμάσεις πρόσωπον δυνάστου ἐν δικαιοσύνῃ κρινεῖς τὸν πλησίον σου

15 ܠܵܐ ܬܸܥܒܿܕ݂ܘܼܢ ܥܵܘܠܵܐ ܒܕ݂ܝܼܢܵܐ: ܘܠܵܐ ܬܸܣܲܒ݂ ܒܐܲܦܲܝ ܡܸܣܟܹܿܢܵܐ: ܘܐܲܦܠܵܐ ܒܐܲܦܲܝ ܪܲܒܵܐ: ܐܸܠܵܐ ܒܙܲܕܝܼܩܘܼܬ݂ܵܐ ܕܘܼܢ ܚܲܒ݂ܪܵܟ݂.

Non facies quod iniquum est, nec injuste judicabis. Non consideres personam pauperis, nec honores vultum potentis. Juste judica proximo tuo.

Անիրաւութիւն ի դատաստանի մի՛ առնիցես, եւ ակն աղքատի մի՛ առնուցուս, եւ մի՛ երեսաց աչառիցես հարստի. արդարութեամբ դատեսցիս զընկեր քո,

არა ჰქმნეთ ცრუ სარჩელსა შინა, არცა თუალ-ახუნე გლახაკსა, არცა თუალ-ახუნე პირსა ძლიერისასა სიმართლით განსაჯო მოყუასი შენი. 15

15 Ye shall do no unrighteousness in judgment: thou shalt not respect the person of the poor, nor honor the person of the mighty: but in righteousness shalt thou judge thy neighbour.

טז. לֹא תֵלֵךְ רָכִיל בְּעַמֶּיךָ לֹא תַעֲמֹד עַל דַּם רֵעֶךָ אֲנִי יְהוָֹה:

οὐ πορεύσῃ δόλῳ ἐν τῷ ἔθνει σου οὐκ ἐπισυστήσῃ ἐφ᾽ αἷμα τοῦ πλησίον σου ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

16 ܠܵܐ ܬܹܐܟ݂ܘܿܠ ܩܲܪܨܵܐ ܕܥܲܡܵܟ݂: ܘܠܵܐ ܬܩܘܼܡ ܥܲܠ ܕܡܵܐ ܕܚܲܒ݂ܪܵܟ݂: ܡܸܛܠ ܕܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Non eris criminator, nec susurro in populo. Non stabis contra sanguinem proximi tui. Ego Dominus.

Եւ նենգութեամբ ընդ ազգի քում մի՛ գնայցես. յարիւն ընկերի քո մի՛ յօժարիցես. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

არა ხჳდოდი ზაკჳთ ნათესავსა შორის შენსა, არა შეერთო სისხლსა მოყუსისა შენისასა. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 16

16 Thou shalt not go up and down as a talebearer among thy people: neither shalt thou stand against the blood of thy neighbour; I am the LORD.

יז. לֹא תִשְׂנָא אֶת אָחִיךָ בִּלְבָבֶךָ הוֹכֵחַ תּוֹכִיחַ אֶת עֲמִיתֶךָ וְלֹא תִשָּׂא עָלָיו חֵטְא:

οὐ μισήσεις τὸν ἀδελφόν σου τῇ διανοίᾳ σου ἐλεγμῷ ἐλέγξεις τὸν πλησίον σου καὶ οὐ λήμψῃ δι᾽ αὐτὸν ἁμαρτίαν

17 ܠܵܐ ܬܸܣܢܸܐ ܠܐܲܚܘܼܟ݂ ܒܠܸܒܵܟ݂: ܐܸܠܵܐ ܡܲܟܵܣܘܼ ܐܲܟܸܣܲܝܗܝ ܠܚܲܒ݂ܪܵܟ݂: ܕܠܵܐ ܡܸܛܠܵܬܹܗ ܬܩܲܒܸܿܠ ܚܛܵܗܵܐ.

Non oderis fratrem tuum in corde tuo, sed publice argue eum, ne habeas super illo peccatum.

Մի՛ ատեսցես զեղբայր քո ի մտի քում. յանդիմանութեամբ յանդիմանեսցես զընկեր քո, եւ մի՛ ընդունիցիս վասն նորա զմեղս,

არა გძულდეს ძმაჲ შენი გონებითა შენითა, მხილებით ამხილო მოყუასსა შენსა და არა მოიღო მისთჳს ცოდვაჲ. 17

17 Thou shalt not hate thy brother in thine heart: thou shalt in any wise rebuke thy neighbour, and not suffer sin upon him.

יח. לֹא תִקֹּם וְלֹא תִטֹּר אֶת בְּנֵי עַמֶּךָ וְאָהַבְתָּ לְרֵעֲךָ כָּמוֹךָ אֲנִי יְהוָֹה:

καὶ οὐκ ἐκδικᾶταί σου ἡ χείρ καὶ οὐ μηνιεῖς τοῖς υἱοῖς τοῦ λαοῦ σου καὶ ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν ἐγώ εἰμι κύριος

18 ܠܵܐ ܬܸܛܲܪ ܒܥܸܠܕܒ݂ܵܒ݂ܘܼܬ݂ܵܐ ܠܲܒ݂ܢܲܝ ܥܲܡܵܟ݂: ܐܸܠܵܐ ܪܚܲܡ ܠܚܲܒ݂ܪܵܟ݂ ܐܲܝܟ݂ ܢܲܦ̮ܫܵܟ݂: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Non quæras ultionem, nec memor eris injuriæ civium tuorum. Diliges amicum tuum sicut teipsum. Ego Dominus.

Մի՛ խնդրեսցէ վրէժ ձեռն քո. եւ ընդ որդւոց ժողովրդեան քո ոխս մի՛ ունիցիս, եւ սիրեսցես զընկեր քո իբրեւ զանձն քո, զի ես եմ Տէր,

და არცა შური იძიოს ჴელმან შენმან და არცა ძჳრი იჴსენო ძეთათჳს ერისა შენისათა და შეიყუარო მოყუასი შენი, ვითარცა თავი თჳსი. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 18

18 Thou shalt not avenge, nor bear any grudge against the children of thy people, but thou shalt love thy neighbour as thyself: I am the LORD.

יט. אֶת חֻקֹּתַי תִּשְׁמֹרוּ בְּהֶמְתְּךָ לֹא תַרְבִּיעַ כִּלְאַיִם שָׂדְךָ לֹא תִזְרַע כִּלְאָיִם וּבֶגֶד כִּלְאַיִם שַׁעַטְנֵז לֹא יַעֲלֶה עָלֶיךָ:

τὸν νόμον μου φυλάξεσθε τὰ κτήνη σου οὐ κατοχεύσεις ἑτεροζύγῳ καὶ τὸν ἀμπελῶνά σου οὐ κατασπερεῖς διάφορον καὶ ἱμάτιον ἐκ δύο ὑφασμένον κίβδηλον οὐκ ἐπιβαλεῖς σεαυτῷ

19 ܛܲܪܘ ܦܘܼܩܕܵܢܲܝ: ܒܥܝܼܪܟ݂ܘܿܢ ܠܵܐ ܬܲܪܟܿܒ݂ܘܼܢ ܚܸܠܛܵܐ: ܘܚܲܩܠܵܬ݂ܟ݂ܘܿܢ ܠܵܐ ܬܸܙܪܥܘܿܢ ܚܸܠܛܵܐ: ܘܡܲܪܛܘܼܛܵܐ ܕܚܸܠܛܵܐ ܕܲܦܬ݂ܝܼܟ݂ܝܼܢ ܠܵܐ ܬܸܠܒܿܫܘܼܢ.

Leges meas custodite. Jumentum tuum non facies coire cum alterius generis animantibus. Agrum tuum non seres diverso semine. Veste, quæ ex duobus texta est, non indueris.

Զօրէնս իմ պահեսջիք. զանասուն քո յօտարախառնս մի՛ խառնիցես. եւ զայգիս քո մի՛ վարեսցես այլեւայլ, եւ զձորձս երկդիմիս գարշելիս`` մի՛ արկանիցես զքեւ,

შჯული ჩემი დაიმარხეთ, საცხოვარი შენი არა შეაყო სხუასა მეუღლედ და ვენაჴოვანსა შენსა არა სთესო თითოფერი თესლი და სამოსელი ორთაგან ქსოვილი რეული არა შეიმოსო. 19

19 Ye shall keep my statutes. Thou shalt not let thy cattle gender with a diverse kind: thou shalt not sow thy field with mingled seed: neither shall a garment mingled of linen and woollen come upon thee.

כ. וְאִישׁ כִּי יִשְׁכַּב אֶת אִשָּׁה שִׁכְבַת זֶרַע וְהִוא שִׁפְחָה נֶחֱרֶפֶת לְאִישׁ וְהָפְדֵּה לֹא נִפְדָּתָה אוֹ חֻפְשָׁה לֹא נִתַּן לָהּ בִּקֹּרֶת תִּהְיֶה לֹא יוּמְתוּ כִּי לֹא חֻפָּשָׁה:

καὶ ἐάν τις κοιμηθῇ μετὰ γυναικὸς κοίτην σπέρματος καὶ αὐτὴ οἰκέτις διαπεφυλαγμένη ἀνθρώπῳ καὶ αὐτὴ λύτροις οὐ λελύτρωται ἢ ἐλευθερία οὐκ ἐδόθη αὐτῇ ἐπισκοπὴ ἔσται αὐτοῖς οὐκ ἀποθανοῦνται ὅτι οὐκ ἀπηλευθερώθη

20 ܘܓܲܒ݂ܪܵܐ ܕܢܸܕ݂ܡܲܟ݂ ܥܲܡ ܐܲܢ̄ܬܿܬ݂ܵܐ ܡܲܕ݂ܡܟ݂ܵܐ ܕܙܲܪܥܵܐ: ܘܐܲܡܬܹܗ ܗ̄ܝܼ ܙܒ݂ܝܼܢܵܐ ܠܹܗ ܠܓܲܒ݂ܪܵܐ: ܘܡܸܬ݂ܦܪܵܩܘܼ ܠܵܐ ܐܸܬ݂ܦܲܪܩܲܬ݂: ܘܚܹܐܪܘܼܬ݂ܵܐ ܠܵܐ ܐܸܬ݂ܝܲܗ̄ܒܲܬ݂ ܠܵܗ: ܫܘܼܐܵܠܹ̈ܐ ܢܸܗܘܘܿܢ ܥܠܲܝܗܘܿܢ: ܘܠܵܐ ܢܸܬ݂ܩܲܛܠܘܼܢ: ܡܸܛܠ ܕܠܵܐ ܗܘܵܬ݂ ܡܚܲܪܪܵܐ.

Homo, si dormierit cum muliere coitu seminis, quæ sit ancilla etiam nubilis, et tamen pretio non redempta, nec libertate donata: vapulabunt ambo, et non morientur, quia non fuit libera.

Եթէ ոք ննջեսցէ ընդ կնոջ արութեամբ սերման, եւ նա իցէ աղախին պահեալ առն, եւ փրկանօք չիցէ փրկեալ եւ ազատութեամբ չիցէ ազատեալ, հարց եւ փորձ լիցի նոցա. եւ մի՛ մեռանիցին, զի չիցէ ազատեալ,

და უკუეთუ ვინმე დაწვეს დედაკაცისა თანა საწოლითა თესლისაჲთა, და იგი იყოს მჴევალი თხოვილ კაცისა, დაჴსნით არა ჴსნილ იყოს და განთავისუფლებულ არა იყოს, მოხედვაჲ იყავნ მათა, არა მოწყდენ, რამეთუ არა განთავისუფლებულ იყოს. 20

20 And whosoever lieth carnally with a woman, that is a bondmaid, betrothed to an husband, and not at all redeemed, nor freedom given her; she shall be scourged; they shall not be put to death, because she was not free.

כא. וְהֵבִיא אֶת אֲשָׁמוֹ לַיהֹוָה אֶל פֶּתַח אֹהֶל מוֹעֵד אֵיל אָשָׁם:

καὶ προσάξει τῆς πλημμελείας αὐτοῦ τῷ κυρίῳ παρὰ τὴν θύραν τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου κριὸν πλημμελείας

21 ܘܢܲܝܬܸܿܐ ܩܘܼܪܒܵܢܹܗ ܠܡܵܪܝܵܐ: ܠܬܲܪܥܵܐ ܕܡܲܫܟܲܢ ܙܲܒ݂ܢܵܐ: ܕܸܟ݂ܪܵܐ ܕܲܚܛܵܗܵܐ.

Pro delicto autem suo offeret Domino ad ostium tabernaculi testimonii arietem:

Եւ մատուսցէ ընդ յանցանացն իւրոց Տեառն առ դրան խորանին վկայութեան խոյ յանցանաց,

და შეიწიროს უფლისა შეცოდებისა მისთჳს მისისა კართა თანა კარვისა საწამებელისათა - ვერძი შეცოდებისათჳს. 21

21 And he shall bring his trespass offering unto the LORD, unto the door of the tabernacle of the congregation, even a ram for a trespass offering.

כב. וְכִפֶּר עָלָיו הַכֹּהֵן בְּאֵיל הָאָשָׁם לִפְנֵי יְהֹוָה עַל חַטָּאתוֹ אֲשֶׁר חָטָא וְנִסְלַח לוֹ מֵחַטָּאתוֹ אֲשֶׁר חָטָא:

καὶ ἐξιλάσεται περὶ αὐτοῦ ὁ ἱερεὺς ἐν τῷ κριῷ τῆς πλημμελείας ἔναντι κυρίου περὶ τῆς ἁμαρτίας ἧς ἥμαρτεν καὶ ἀφεθήσεται αὐτῷ ἡ ἁμαρτία ἣν ἥμαρτεν

22 ܘܲܢܚܲܣܸܐ ܥܠܵܘܗܝ ܟܵܗܢܵܐ: ܒܕܸܟ݂ܪܵܐ ܕܲܚܛܵܗܵܐ ܩܕ݂ܵܡ ܡܵܪܝܵܐ ܥܲܠ ܚܛܵܗܵܐ ܕܲܚܛܵܐ: ܘܢܸܫܬܿܒܸܩ ܠܹܗ ܚܛܵܗܵܐ ܕܲܚܛܵܐ.

orabitque pro eo sacerdos, et pro peccato ejus coram Domino, et repropitiabitur ei, dimitteturque peccatum.

Եւ քաւեսցէ վասն նորա քահանայն խոյիւն յանցանաց առաջի Տեառն վասն մեղացն զոր մեղաւ, եւ թողցին նմա մեղքն զոր մեղաւ,

და ლხინება-ყოს მისთჳს მღდელმან მან ვერძითა მით შეცოდებათათჳს წინაშე ღმრთისა ცოდვისა მისისათჳს, რომელ ცოდა და მიეტეოს მას ცოდვაჲ იგი. 22

22 And the priest shall make an atonement for him with the ram of the trespass offering before the LORD for his sin which he hath done: and the sin which he hath done shall be forgiven him.

כג. וְכִי תָבֹאוּ אֶל הָאָרֶץ וּנְטַעְתֶּם כָּל עֵץ מַאֲכָל וַעֲרַלְתֶּם עָרְלָתוֹ אֶת פִּרְיוֹ שָׁלשׁ שָׁנִים יִהְיֶה לָכֶם עֲרֵלִים לֹא יֵאָכֵל:

ὅταν δὲ εἰσέλθητε εἰς τὴν γῆν ἣν κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν δίδωσιν ὑμῖν καὶ καταφυτεύσετε πᾶν ξύλον βρώσιμον καὶ περικαθαριεῖτε τὴν ἀκαθαρσίαν αὐτοῦ ὁ καρπὸς αὐτοῦ τρία ἔτη ἔσται ὑμῖν ἀπερικάθαρτος οὐ βρωθήσεται

23 ܘܡܵܐ ܕܥܲܠܬܿܘܿܢ ܠܐܲܪܥܵܐ: ܘܲܢܨܲܒ݂ܬܿܘܿܢ ܟܠ ܐܝܼܠܵܢܹ̈ܐ ܕܡܹܐܟ݂ܘܼܠܬܵܐ: ܫܒ݂ܘܿܩܘ ܐܸܢܘܿܢ ܬܠܵܬ݂ ܫܢܝܼܢ: ܠܵܐ ܬܹܐܟ݂ܠܘܿܢ ܡܼܢ ܦܹܐܪܲܝܗܘܿܢ.

Quando ingressi fueritis terram, et plantaveritis in ea ligna pomifera, auferetis præputia eorum: poma, quæ germinant, immunda erunt vobis, nec edetis ex eis.

Եւ յորժամ մտանիցէք յերկիրն զոր Տէր Աստուած տացէ ձեզ``, եւ տնկիցէք զամենայն փայտ ուտելի, սրբեսջիք զպղծութիւն նորա. եւ պտուղ նորա զերեամ պիղծ լիցի ձեզ եւ մի՛ կերիցի,

უკუეთუ შეხჳდეთ ქუეყანასა მას, რომელ-იგი უფალმან ღმერთმან თქუენმან მოგცეს თქუენდა, დაასხათ ყოველი ხე საჭმელი, და განწმიდოთ არაწმიდებაჲ მისი, და ხილი მისი სამ წელ იყოს თქუენდა განუწმედელ და არა იჭამოს. 23

23 And when ye shall come into the land, and shall have planted all manner of trees for food, then ye shall count the fruit thereof as uncircumcised: three years shall it be as uncircumcised unto you: it shall not be eaten of.

כד. וּבַשָּׁנָה הָרְבִיעִת יִהְיֶה כָּל פִּרְיוֹ קֹדֶשׁ הִלּוּלִים לַיהוָֹה:

καὶ τῷ ἔτει τῷ τετάρτῳ ἔσται πᾶς ὁ καρπὸς αὐτοῦ ἅγιος αἰνετὸς τῷ κυρίῳ

24 ܘܲܒ݂ܫܲܢ̄ܬܵܐ ܕܐܲܪܒܲܥ: ܢܸܗܘܘܿܢ ܟܠܗܘܿܢ ܦܹܐܪܲܝܗܘܿܢ ܩܘܼܕ݂ܫܵܐ: ܘܫܘܼܒ݂ܚܵܐ ܠܡܵܪܝܵܐ.

Quarto autem anno omnis fructus eorum sanctificabitur, laudabilis Domino.

Եւ յամին չորրորդի եղիցի ամենայն պտուղ նորա սուրբ, օրհնեալ Տեառն,

და წელსა მეოთხესა იყოს ყოველი ნაყოფი მისი წმიდაჲ საქებელად ღმრთისა. 24

24 But in the fourth year all the fruit thereof shall be holy to praise the LORD withal.

כה. וּבַשָּׁנָה הַחֲמִישִׁת תֹּאכְלוּ אֶת פִּרְיוֹ לְהוֹסִיף לָכֶם תְּבוּאָתוֹ אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

ἐν δὲ τῷ ἔτει τῷ πέμπτῳ φάγεσθε τὸν καρπόν πρόσθεμα ὑμῖν τὰ γενήματα αὐτοῦ ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

25 ܘܲܒ݂ܫܲܢ̄ܬܵܐ ܕܚܲܡܸܫ ܐܲܟ݂ܘܿܠܘ ܦܹܐܪܲܝܗܘܿܢ: ܘܢܵܘܣܦܘܼܢ ܠܟ݂ܘܿܢ ܥܲܠܠܲܬ݂ܟ݂ܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

Quinto autem anno comedetis fructus, congregantes poma, quæ proferunt. Ego Dominus Deus vester.

Եւ յամին հինգերորդի կերիջիք զպտուղ նորա. յաւելուած ձեզ լիցին բերք նորա. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

და მეხუთესა წელსა ჰჭამოთ ნაყოფი, შესაძინელად თქუენდა ნაყოფი მისი. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 25

25 And in the fifth year shall ye eat of the fruit thereof, that it may yield unto you the increase thereof: I am the LORD your God.

כו. לֹא תֹאכְלוּ עַל הַדָּם לֹא תְנַחֲשׁוּ וְלֹא תְעוֹנֵנוּ:

μὴ ἔσθετε ἐπὶ τῶν ὀρέων καὶ οὐκ οἰωνιεῖσθε οὐδὲ ὀρνιθοσκοπήσεσθε

26 ܠܵܐ ܬܹܐܟ݂ܠܘܿܢ ܕܡܵܐ: ܠܵܐ ܬܢܲܚܫܘܼܢ ܒܚܲܝܘܲܬ݂ ܟܸܢܦܵܐ: ܠܵܐ ܬܸܩܨܡܘܼܢ.

Non comedetis cum sanguine. Non augurabimini, nec observabitis somnia.

Ի վերայ լերանց մի՛ ուտիցէք. եւ մի՛ հմայիցէք, եւ մի՛ հաւահարց եւ մի՛ հաւագէտք լինիցիք,

ნუ ჰჭამთ მთასა ზედა და ნუცა იზმნით და ნუცა ქათმითა იმისნით, არა ჰყოთ 26

26 Ye shall not eat any thing with the blood: neither shall ye use enchantment, nor observe times.

כז. לֹא תַקִּפוּ פְּאַת רֹאשְׁכֶם וְלֹא תַשְׁחִית אֵת פְּאַת זְקָנֶךָ:

οὐ ποιήσετε σισόην ἐκ τῆς κόμης τῆς κεφαλῆς ὑμῶν οὐδὲ φθερεῖτε τὴν ὄψιν τοῦ πώγωνος ὑμῶν

27 ܠܵܐ ܬܪܲܒܿܘܼܢ ܣܲܥܪܵܐ ܕܪܹܫܲܝܟܿܘܿܢ: ܘܠܵܐ ܬܚܲܒܿܠܘܼܢ ܦܵܬ݂ܵܐ ܕܕܸܩܢܲܝܟܿܘܿܢ.

Neque in rotundum attondebitis comam, nec radetis barbam.

Ցցունս ի վարսից գլխոց ձերոց մի՛ առնիցէք, եւ մի՛ ապականիցէք զտեսիլ մօրուաց ձերոց,

სასწორი თმისაგან თავისა თქუენისა, არა განირყუნეთ პირი წუერთა თქუენთაჲ და ნაჭერი აღთქუმისა ჴორცთა ზედა თქუენთასა არა ჰყოთ. 27

27 Ye shall not round the corners of your heads, neither shalt thou mar the corners of thy beard.

כח. וְשֶׂרֶט לָנֶפֶשׁ לֹא תִתְּנוּ בִּבְשַׂרְכֶם וּכְתֹבֶת קַעֲקַע לֹא תִתְּנוּ בָּכֶם אֲנִי יְהוָֹה:

καὶ ἐντομίδας ἐπὶ ψυχῇ οὐ ποιήσετε ἐν τῷ σώματι ὑμῶν καὶ γράμματα στικτὰ οὐ ποιήσετε ἐν ὑμῖν ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

28 ܘܚܘܼܪܛܵܬ݂ܵܐ ܥܲܠ ܢܲܦ̮ܫܵܐ ܠܵܐ ܬܸܥܒܿܕ݂ܘܼܢ ܒܒܸܣܪܟ݂ܘܿܢ: ܘܲܟ݂ܬ݂ܵܒܹ̈ܐ ܕܢܘܼܩܕ݂ܵܬ݂ܵܐ ܠܵܐ ܬܸܥܒܿܕ݂ܘܼܢ ܠܟ݂ܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Et super mortuo non incidetis carnem vestram, neque figuras aliquas aut stigmata facietis vobis. Ego Dominus.

Եւ վէտս ի վերայ ոգւոյ մի՛ առնիցէք ի մարմինս ձեր. եւ գիր կտեալ մի՛ առնիցէք ի ձեզ, ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

და წერილი დაწერტით არა ჰყოთ თქუენ, რამეთუ მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 28

28 Ye shall not make any cuttings in your flesh for the dead, nor print any marks upon you: I am the LORD.

כט. אַל תְּחַלֵּל אֶת בִּתְּךָ לְהַזְנוֹתָהּ וְלֹא תִזְנֶה הָאָרֶץ וּמָלְאָה הָאָרֶץ זִמָּה:

οὐ βεβηλώσεις τὴν θυγατέρα σου ἐκπορνεῦσαι αὐτήν καὶ οὐκ ἐκπορνεύσει ἡ γῆ καὶ ἡ γῆ πλησθήσεται ἀνομίας

29 ܠܵܐ ܬܲܦܸܣ ܠܒܲܪܬ݂ܵܟ݂ ܕܲܬ݂ܙܲܢܸܐ: ܕܠܵܐ ܬܙܲܢܸܐ ܐܲܪܥܵܐ: ܘܬܸܬ݂ܡܠܸܐ ܐܲܪܥܵܐ ܚܛܝܼܬ݂ܵܐ.

Ne prostituas filiam tuam, ne contaminetur terra et impleatur piaculo.

Մի՛ պղծիցես զդուստր քո պոռնկեցուցանելով զնա, զի մի՛ պոռնկեսցի երկիրն, եւ լցցի երկիրն անօրէնութեամբ,

არა შეაგინო ასული შენი, სიძვად იგი, და არა ისიძვიდეს ქუეყანაჲ და აღივსოს იგი უშჯულოებითა. 29

29 Do not prostitute thy daughter, to cause her to be a whore; lest the land fall to whoredom, and the land become full of wickedness.

ל. אֶת שַׁבְּתֹתַי תִּשְׁמֹרוּ וּמִקְדָּשִׁי תִּירָאוּ אֲנִי יְהוָֹה:

τὰ σάββατά μου φυλάξεσθε καὶ ἀπὸ τῶν ἁγίων μου φοβηθήσεσθε ἐγώ εἰμι κύριος

30 ܐܸܠܵܐ ܛܲܪܘ ܦܘܼܩܕܵܢܲܝ: ܘܡܼܢ ܡܲܩܕܲܫܝ ܕܚܲܠܘ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Sabbata mea custodite, et sanctuarium meum metuite. Ego Dominus.

Զշաբաթս իմ պահեսջիք, եւ ի սրբութեանց իմոց երկնչիջիք, զի ես եմ Տէր,

და შაბათნი ჩემნი დაიმარხნეთ და წმიდათა ჩემთათჳს გეშინოდენ, რამეთუ მე ვარ ღმერთი. 30

30 Ye shall keep my sabbaths, and reverence my sanctuary: I am the LORD.

לא. אַל תִּפְנוּ אֶל הָאֹבֹת וְאֶל הַיִּדְּעֹנִים אַל תְּבַקְשׁוּ לְטָמְאָה בָהֶם אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

οὐκ ἐπακολουθήσετε ἐγγαστριμύθοις καὶ τοῖς ἐπαοιδοῖς οὐ προσκολληθήσεσθε ἐκμιανθῆναι ἐν αὐτοῖς ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

31 ܠܵܐ ܬܹܐܙܠ̄ܘܼܢ ܒܵܬܲܪ ܙܲܟܿܘܼܪܹ̈ܐ ܘܝܲܕܿܘܼܥܹ̈ܐ: ܘܠܵܐ ܬܫܲܐܠܘܼܢ ܐܸܢܘܿܢ: ܕܠܵܐ ܬܸܬܿܛܲܡܐܘܼܢ ܒܗܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

Non declinetis ad magos, nec ab ariolis aliquid sciscitemini, ut polluamini per eos. Ego Dominus Deus vester.

Զհետ վհկաց մի՛ երթայցէք եւ ի գէտս մի՛ յարիցիք պղծել նոքօք. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

არა შეუდგეთ თქუენ მუცლითმეზღაპრეთა და მსახრვალთა, არა შეეყენნეთ შეგინებად მათ შორის. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 31

31 Regard not them that have familiar spirits, neither seek after wizards, to be defiled by them: I am the LORD your God.

לב. מִפְּנֵי שֵׂיבָה תָּקוּם וְהָדַרְתָּ פְּנֵי זָקֵן וְיָרֵאתָ מֵּאֱלֹהֶיךָ אֲנִי יְהוָֹה:

ἀπὸ προσώπου πολιοῦ ἐξαναστήσῃ καὶ τιμήσεις πρόσωπον πρεσβυτέρου καὶ φοβηθήσῃ τὸν θεόν σου ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

32 ܡܼܢ ܩܕ݂ܵܡ ܣܵܒ݂ܵܐ ܗܘܲܝܬ ܩܵܐܹܡ: ܘܲܗܘܲܝܬ ܡܝܲܩܲܪ ܠܡܿܢ ܕܩܲܫܝܼܫ ܡܸܢܵܟ݂: ܘܲܕ݂ܚܲܠ ܡܼܢ ܐܲܠܵܗܵܟ݂: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܵܟ݂.

Coram cano capite consurge, et honora personam senis: et time Dominum Deum tuum. Ego sum Dominus.

Առաջի ալեաց յառնիցես, եւ պատուեսցես զերեսս ծերոյն, եւ երկնչիցիս յԱստուծոյ քումմէ. ես եմ Տէր Աստուած քո,

წინაშე პირსა მჴცოვანისასა ზე აღუდგე და პატივ-სცე პირსა მოხუცებულისასა და გეშინოდენ ღმრთისა ცხოველისა. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 32

32 Thou shalt rise up before the hoary head, and honour the face of the old man, and fear thy God: I am the LORD.

לג. וְכִי יָגוּר אִתְּךָ גֵּר בְּאַרְצְכֶם לֹא תוֹנוּ אֹתוֹ:

ἐὰν δέ τις προσέλθῃ προσήλυτος ὑμῖν ἐν τῇ γῇ ὑμῶν οὐ θλίψετε αὐτόν

33 ܘܟܲܕ݂ ܢܸܥܡܲܪ ܥܲܡܟ݂ܘܿܢ ܐܲܝܢܵܐ ܕܡܸܬ݂ܦܢܸܐ ܠܘܵܬ݂ܝ: ܠܲܐ ܬܸܥܠܒ݂ܘܼܢܹܗ.

Si habitaverit advena in terra vestra, et moratus fuerit inter vos, non exprobretis ei:

Եւ եթէ յարեսցի առ ձեզ եկ յերկրին ձերում, մի՛ նեղիցէք զնա,

უკუეთუ ვინმე მოგიჴდეს თქუენ მწირი ქუეყანასა თქუენსა, არა აჭირვებდეთ მას. 33

33 And if a stranger sojourn with thee in your land, ye shall not vex him.

לד. כְּאֶזְרָח מִכֶּם יִהְיֶה לָכֶם הַגֵּר הַגָּר אִתְּכֶם וְאָהַבְתָּ לוֹ כָּמוֹךָ כִּי גֵרִים הֱיִיתֶם בְּאֶרֶץ מִצְרָיִם אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם:

ὡς ὁ αὐτόχθων ἐν ὑμῖν ἔσται ὁ προσήλυτος ὁ προσπορευόμενος πρὸς ὑμᾶς καὶ ἀγαπήσεις αὐτὸν ὡς σεαυτόν ὅτι προσήλυτοι ἐγενήθητε ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

34 ܐܸܠܵܐ ܐܲܟ݂ܘܵܬ݂ܟ݂ܘܿܢ ܘܡܸܢܟ݂ܘܿܢ ܢܸܗܘܸܐ: ܘܐܲܝܠܹܝܢ ܕܡܸܬ݂ܦܢܹܝܢ ܠܘܵܬ݂ܝ: ܕܥܵܡܪܝܼܢ ܥܲܡܟ݂ܘܿܢ: ܪܚܲܡܘ ܐܸܢܘܿܢ ܐܲܝܟ݂ ܢܲܦ̮ܫܟ݂ܘܿܢ: ܡܸܛܠ ܕܐܵܦ ܐܲܢ̄ܬܿܘܿܢ ܥܵܡܘܿܪܹ̈ܐ ܗܘܲܝܬܿܘܿܢ ܒܐܲܪܥܵܐ ܕܡܸܨܪܹܝܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ.

sed sit inter vos quasi indigena, et diligetis eum quasi vosmetipsos: fuistis enim et vos advenæ in terra Ægypti. Ego Dominus Deus vester.

Իբրեւ զբնակն ձեր լինիցի ձեզ եւ եկն յարեալ ի ձեզ, եւ սիրեսցես զնա իբրեւ զանձն քո. զի պանդուխտք եղերուք եւ դուք յերկրին Եգիպտացւոց. ես եմ Տէր Աստուած ձեր,

არამედ ვითარცა მკჳდრი თქუენ შორის იყოს მწირი იგი, რომელი მოვიდეს თქუენდა და შეიყვარო იგი, ვითარცა თავი თჳსი, რამეთუ მწირ იყვენით თქუენცა ქუეყანასა ეგჳპტისასა. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 34

34 But the stranger that dwelleth with you shall be unto you as one born among you, and thou shalt love him as thyself; for ye were strangers in the land of Egypt: I am the LORD your God.

לה. לֹא תַעֲשׂוּ עָוֶל בַּמִּשְׁפָּט בַּמִּדָּה בַּמִּשְׁקָל וּבַמְּשׂוּרָה:

οὐ ποιήσετε ἄδικον ἐν κρίσει ἐν μέτροις καὶ ἐν σταθμίοις καὶ ἐν ζυγοῖς

35 ܠܵܐ ܬܸܥܒܿܕ݂ܘܼܢ ܥܵܘܠܵܐ ܒܕ݂ܝܼܢܵܐ: ܒܡܲܣܲܐܬ݂ܵܐ: ܘܲܒ݂ܡܲܬ݂ܩܵܠܵܐ: ܘܒܲܟ݂ܝܵܠܬܵܐ.

Nolite facere iniquum aliquid in judicio, in regula, in pondere, in mensura.

Մի՛ առնիցէք անիրաւութիւն ի դատաստանի, ի չափս եւ ի կշիռս եւ ի զոյգս,

არა ჰქმნე სიცრუჱ სარჩელსა შინა საწყაულითა, და სასწორთა და ნედლთა ზედა უღელი მართალი იყავნ. 35

35 Ye shall do no unrighteousness in judgment, in meteyard, in weight, or in measure.

לו. מֹאזְנֵי צֶדֶק אַבְנֵי צֶדֶק אֵיפַת צֶדֶק וְהִין צֶדֶק יִהְיֶה לָכֶם אֲנִי יְהוָֹה אֱלֹהֵיכֶם אֲשֶׁר הוֹצֵאתִי אֶתְכֶם מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם:

ζυγὰ δίκαια καὶ στάθμια δίκαια καὶ χοῦς δίκαιος ἔσται ὑμῖν ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν ὁ ἐξαγαγὼν ὑμᾶς ἐκ γῆς Αἰγύπτου

36 ܡܲܣܲܐܬ݂ܵܐ ܕܩܘܼܫܬܵܐ: ܘܡܲܬ݂ܩܵܠܵܐ ܕܩܘܼܫܬܵܐ: ܘܲܟ݂ܝܵܠܬܵܐ ܕܩܘܼܫܬܵܐ: ܘܗܸܡܝܵܢܵܐ ܕܩܘܼܫܬܵܐ ܢܸܗܘܘܿܢ ܠܟ݂ܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ ܐܲܠܵܗܟ݂ܘܿܢ: ܕܐܲܦܸܩܬܿܟ݂ܘܿܢ ܡܼܢ ܐܲܪܥܵܐ ܕܡܸܨܪܹܝܢ.

Statera justa, et æqua sint pondera, justus modius, æquusque sextarius. Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de terra Ægypti.

Զոյգք արդարք եւ կշիռք արդարք, եւ չափք արդարք, եւ կապիճ`` արդար լինիցի ձեր, ես եմ Տէր Աստուած ձեր որ հանի զձեզ յերկրէն Եգիպտացւոց,

სასწორი სიმართლისაჲ და საწყაული მართალი და საწყაული კეცი იყავნ მართალი თქუენ შორის. მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი, რომელმან გამოგიყვანენ თქუენ ქუეყანით ეგჳპტით. 36

36 Just balances, just weights, a just ephah, and a just hin, shall ye have: I am the LORD your God, which brought you out of the land of Egypt.

לז. וּשְׁמַרְתֶּם אֶת כָּל חֻקֹּתַי וְאֶת כָּל מִשְׁפָּטַי וַעֲשִׂיתֶם אֹתָם אֲנִי יְהוָֹה:

καὶ φυλάξεσθε πάντα τὸν νόμον μου καὶ πάντα τὰ προστάγματά μου καὶ ποιήσετε αὐτά ἐγώ εἰμι κύριος ὁ θεὸς ὑμῶν

37 ܛܲܪܘ ܟܠܗܘܿܢ ܦܘܼܩܕܵܢܲܝ: ܘܟ݂ܠܗܘܿܢ ܕܝܼܢܲܝ: ܘܲܥܒܸܕ݂ܘ ܐܸܢܘܿܢ: ܐܸܢܵܐ ܐ̄ܢܵܐ ܡܵܪܝܵܐ.

Custodite omnia præcepta mea, et universa judicia, et facite ea. Ego Dominus.

Եւ պահեսջիք զամենայն զօրէնս իմ եւ զամենայն զհրամանս իմ, եւ արասջիք զնոսա. զի ես եմ Տէր Աստուած,

და დაიმარხეთ ყოველივე შჯული ჩემი და ყოველნი სამართალნი ჩემნი და ჰყოფდით მათ, რამეთუ მე ვარ უფალი ღმერთი თქუენი. 37

37 Therefore shall ye observe all my statutes, and all my judgments, and do them: I am the LORD.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=63d8ab9f-9928-11e4-856a-001cc4ddf0f4

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display