بعد از آن كوشل ركهيسر از پپلاد پرسيد كه
اى سزاوار تعظيم
پرانى كه اين قدر تعريف او گدشت از كجا پيدا ميشود
و در اين بدن چطور درمى آيد
و پنج قسم شده در اين بدن چطور مينا شد
و بجه طريق برمى آيد
و بيرون چطور است و در اندرون چطور است يعنى در فرشتهها و عناصر و غيره چطور است و در بدن با حواس چه نسبة دارد
Post ab illo (posteà); Kosl rek’heschir à Pilad petiit, quòd:
ô digne veneratione! prani, quòd hujus quantitatis (tantum) eloguim ejus transiit (factum est), é quo loco (undè) productus fit,
et in hoc corpus quomodò intrat;
et quinque (5) divisiones (species) factus, in hoc corpore quomodò sit;
et cum quo modo supervenit (exit);
et extrà, quomodò est; et in intrà, quomodò est; id est, in τοῖς Fereschtehha, et elementis, et aliis (entibus) quomodò est? et in corpore quomodò est? et in corpore cum sensibus quam rationem habet?
1. Then Kausalya Asvalayana asked:
‘Sir,
whence is that Prana (spirit) born?
How does it come into this body?
And how does it abide, after it has divided itself?
How does it go out?
How does it support what is without, and how what is within?’
.
.
.
.
.
.
.
tasmai sa hovāca |
atipraśnān pṛcchasi |
brahmiṣṭho ’sīti |
tasmāt te ’haṃ bravīmi ||
پپلاد گفت
سخن بس بزرگ پرسيدى
اين بهر كس گفتنى نيست
چون ترا دانستم كه طالب برهمى
بتو ميگويم
Pilad dixit:
verbum valdè magnum petiisti.
Hoc verbum cum quaqunque personâ dicendum non est.
Quoniam te scivi, quòd petens (quærens) τὸν Brahm es,
cum te dicam.
2. He replied:
‘You ask questions more difficult,
but you are very fond of Brahman,
therefore I shall tell it you.
اين پران از آتما ظاهر ميشود چنا نپه ساطه ّخص از شخص ظاهر ميشود
اين پران در اتما پحن شده مانده است چنا نپه ساطه در شخص پحن شده مانده است
بخواهش دل در بدن مى آيد
Hic pran ex âtma latus (super âtma expansus, diffusus) factus,
mansit, quemadmodùm [umbra] in personâ lata (expansa) facta mansit (manet).
Cum volitione cordis in corpus intrat.
3. This Prana (spirit) is born of the Self.
Like the shadow thrown on a man, this (the prana) is spread out over it (the Brahman).
By the work of the mind does it come into this body.
چنا نپه پاد شاه صاجب صربه را حلم ميكند كه
حاكم اين شحر تو باش و حالم آن شحر تو باش
همچنين اصل پران همه حواس جا بجا حكم ميكند كه در هر جا كار خود ميكرده با شند
quemadmodùm rex domino τοῦ ssoubeh (provinciæ præfecto) mandatim facit, quòd:
præfectus hujus urbis tu esto:
ipso hoc modo, principium pran omnes sensus loco cum loco (suo quemque loco, locatim) præfectus facit; quòd (ut) in quoque loco actionem propriam fecerit (faciens sit).
4. As a king commands officials, saying to them:
Rule these villages or those,
so does that Prana (spirit) dispose the other pranas, each for their separate work.
اپن شده در هر دو محل مخصوص كه راه بول و غائط است ميباشد
و در چشم و گوش و بينى و دهن پران خود مينا شد
و در ميان معده سامن شد مى ماند
و غذا را هضم كرده بهمه بدن برابر مير ساند
براى همين است نام او سمان چون آن غذا هضم شده با عضا ميرسد
هفت جا را قرت مى بخشد و روش مى سازد
هر در چشم و حر در عوش و حر دو سوراخ بينى و دهن
Apan factus, in duobus locis particularibus, quòd via urinæ et excrementi (solidi) est, sit (residet).
Et in oculo, et aure, et ore, [et] bini (naso), pran ipse sit (est).
Et in medio stomachi, saman factus apparet:
et alimentum (p. 141) ut coctum fecit, cum omni corpore (per omne corpus) æqualiter facit pervenire.
Propter ipsum hoc est nomen ejus saman. Et quando alimentum coctum factum, cum membris (ad membra) pervenit,
septem locis robur largitur, et lumen facit;
(qui sunt) ambo oculi et ambæ aures, et ambo faramoina nasi, et os.
5. The Apana (the down-breathing) in the organs of excretion and generation;
the Prana himself dwells in eye and ear, passing through mouth and nose.
In the middle is the Samana (the onbreathing);
it carries what has been sacrificed as food equally (over the body),
and the seven lights proceed from it.
و بدن لتيف شده در ميان دل نيلو فرى كه يكى صد و يكى رگ بآن دل شيو سته است
بهر يك رگ از آن يكى صدو يكى رگ صد صد ديگر شيو سته و بهر يكى رگ از إن رگها رگهاى ديگر شيو سته است كه عدد مجموع اين رگها بهفتاد و دو هزار رگ صير سد
و بيا. بار در ميان اين هفتاد و در هزار رگ ميگردد
Et corpus subtile factus, in medio cordis nilouferi, quòd centum et una vena cum illo corde conjuncta est,
et cum quàque unâ ex illis centum et unâ venâ, centum centum venæ aliæ cunjunctæ, et cum quâque unâ ex illis venis venæ aliæ conjunctum est (cunjunctæ sunt); quòd numerus colllectarum harum venarum cum (ad) septaginta et duo millia venarum pervenit1
,
et bian ventus in medio horum septuaginta et duorum millium venarum circuit.
6. The Self is in the heart. There are the 101 arteries,
and in each of them there are a hundred (smaller veins), and for each of these branches there are 72,000.
In these the Vyana (the backbreathing) moves.
و از صد و يكى رگان كه بدل پيو سته است يكى رگ كلانى كه از حلق گذ شته بام الدماغ رسيده است پران پران اذدان شده از آن راه بام الدماغ رسيده وقت مردن از آن راه بدن ميرود
و اغر عمل نيك كرنده است براى نتيجه عمل نيك بعالمهاى نيك ميرود
و اگر عمل بد كرنده است براى نتيجه عمل بد بآنجا نرسيده پران از راه هاى دگر بدر ميرود و بعالمهاى موافق عمل بد ميرود
و اگر عماهاى نيك و بد آن شخص برابر با شد باز خوا هش او در اشلاد او مى آيد تا حملهاى نيك كه از اشلاد او بظهور رسد از ٤ن رستگارى يابدش اينشنين شخص درتيد همين عالم ميماند و همين عالم عالم او ميشود
Et è centum et unâ venâ, quòd cum corde conjunctum est, una vena magna, quòd è gutture ut transiit, cum derebro (ad cerebrum) pervenit, pran, advan ventus factus, ex illà vià cum cerebro ut pervenit, tempore τοῦ mori, ex illâ viâ abit.
Et si opus purum fecit, propter mercedem operis puri cum mundis puris (ad mundus puros) vadit:
si opus malum fecit, cum hoc loco (in hunc locum) ut pervenit, pran, è viis aliis abit, et cum mundis (ad mundos) τὸ conforme (juxtà) opera mala, vadit.
Si opera pura et mala illius personæ æqualia sit (sunt), rursùs volitio ejus in liberos (natos) ejus (suos) venit, ut opera pura, quòd è poesteris ejus, cum apparentiâ pervenit (quæ extà apparent), ex illis liberationem (beatitudinem) obtineat. Proindè (p. 142) hujusmodi persona in vinculo ipsius hujus mundi manet; et ipse hic mundus, mundus ejus fit.
7. Through one of them, the Udana (the outbreathing)
leads (us) upwards to the good world by good work,
to the bad world by bad work,
to the world of men by both.
.
.
.
.
ādityo ha vai bāhyaḥ prāṇa udayati | eṣa hy enaṃ cākṣuṣaṃ prāṇam anugṛhṇānaḥ |
pṛthivyāṃ yā devatā saiṣā puruṣasyāpānam avaṣṭabhya |
antarā yadākāśaḥ sa samānaḥ |
vāyur vyānaḥ ||
پران برون كه آفتاب است پران درون را كه در چشم است مدد كرده طلوع ميكند چه موكل بينئى آفتاب است
و اپان بيرون كه موكل زمين است اپان درون را كه در دو موضع مخصوع است مدد كرده بجائش نگاه ميدارد
موكل اكاش كه سمان بيرون است سمان اندرون را كه غذا را بعد از تحليل بهمه بدن برابر ميرساند مدد كرده بجائش نگاه ميدارد
و موكل باد كه بيان بيرون است بيان اندارون را مدد ميكند
2Pran τοῦ extrà, quòd sol est, τῷ pran τοῦ intrà, quòd in oculo est, auxilium ut fecit, ortum fait: quid? (nam) ὁ mokel visùs, sol est.
Et apan τοῦ extrà quòd mokel terra est, τῷ apan τοῦ intrà, quòd in duobus locis particularibus est, auxilium ut fecit, in loco ejus (suo proprio) custodium habet. Mokel âkasch, quòd saman τοῦ extrà est, et τῷ saman τοῦ intrà, quòd alimentum [post] (Deum) laudatum, cum omni corpore (per omne corpus) æqualiter facit pervenire, ut auxilium fecit, in loco suo custoditum habet.
Et mokel ventus, quòd bian τοῦ extrà est, et τῷ saman τοῦ intrà, auxilium fecit.
8. The sun rises as the external Prana, for it assists the Prana in the eye.
The deity that exists in the earth, is there in support of man’s Apana (down-breathing).
The ether between (sun and earth) is the Samana (on-breathing),
the air is Vyana (back-breathing).
موكل آتش كه اذدان بيون است اندرون را مدد ميكند
از همين جهت است كه وقت مردن اودان باد كه بيورن ميرود حرارت خرياى بدن كم ميشود و وقت مردن قوتهاى جميع حواس مكانهاى خود را گداشته در دل جمع ميشود
Mokel ignis, quòd advan τοῦ extrà est, et τῷ advan τοῦ intrà, auxilium facit.
Ex ipso hoc respectu (idcircò) est, quòd, tempore τοῦ mori advan ventus quòd extrà sit, et calor naturalis corporis minor (deficiens) fit. Et tempore τοῦ mori virtutes omnium sensuum loca sua (propria) ut reliquerunt, in corde collectæ fiunt:
9. Light is the Udana (out-breathing),
and therefore he whose light has gone out comes to a new birth with his senses absorbed in the mind.
و با دل يك شده بصورت خواهش دل خواه نيك باشد خواه بد در عالمهاءى كه موافق خواهش است بدن ميگيرد همان پران براى گرفتن نتجه اعمال نيك و بد اودال شده بعالم نتائج مير ساند
cum corde uno loco factæ, cum figurâ volitionis cordis, sive purum sit, sive malum, in mundis, quòd conforme illi volitioni est, sorpus sumit (sumunt). Ipse ille pran, propter τὸ capere mercedem operum purorum, et malorum, advan factus, cum mundo (ad mundum) mercedum facit pervenire.
10. Whatever his thought (at the time of death) with that he goes back to Prana, and the Prana, united with light, together with the self (theovatma) leads on to the world, as deserved.
.
ya evaṃ vidvān prāṇaṃ veda |
na hāsya prajā hīyate
’mṛto bhavati |
tad eṣa ślokaḥ ||
هر كس كه پران را اينچنين كه مذكور شد بفهمد
اولاد او هرگز كم نشود
وخود بى زوال شود
و بر اين معنى منتر بيد هم گواهى ميد هد و آن اين است كه
Quispiam, qui τὸν pran hoc modo, quòd memoratum est, scit, et intellegit,
liberi (posteriori) ejus unquàm deficientes non fient;
et ipse sine cessatione fit.
Super hac significatione mantr τοῦ Beid etiam testimonium dat. Et illud hoc est, quòd:
11. He who, thus knowing, knows Prana,
his offspring does not perish,
and he becomes immortal.
Thus says the Sloka:
هر كه اين پنج صفت پران را بداند
كه ظهور پران و و درآمدن پران بدن و ماندن پران در بدن
و همه حواس تصرّف كردن پران
وسايه آتما بودن پران باشد
بداند او بى زوال ميشود
quisquis has quinque qualitates τοὺ pran scit;
quòd apparere τὸν pran; et intrare τὸν pran cum corpore (in corpus); et manere τὸν pran in corpore;
et in omnibus senisbus occupationem (operationes) facere τὸν pran;
et umbram τοῦ âtma esse τὸνpran, est,
scit; is sine cessatione fit. Absolutum est Brahmen.
12.
He who has known the origin, the entry, the place,
the fivefold distribution,
and the internal state of the Prana,
obtains immortality, yes, obtains immortality.’
