Bibliotheca Polyglotta

40. Verse 40

Hverr fremr hildi barra?
Hverr er mælingum ferri?
Hverr gerir hǫpp at stœrri?
Hverr kann auð at þverra?
Veldr hertogi hjaldri,
hann er first blikurmanni,
hann á hǫpp at sýnni,
hann vélir blik spannar.

Þessum hætti er breytt til dróttkvæðs háttar með orðum.

Nú er sá háttr er vér kǫllum liðhendur:

41. Velr ítrhugaðr ýtum
otrgjǫld jǫfurr snotrum,
opt hefr þings fyrir þrøngvi
þungfarmr Grana sprungit;
hjǫrs vill rjóðr at ríði
reiðmálmr Gnitaheiðar,
vígs er hreytt at hættis
hvatt Niflunga skatti.

Þat eru liðhendur er hinn sami stafr stendr fyrir hendingar, ok þá er rétt ort liðhendr háttr at í ǫðru ok í hinu fjórða vísuorði se oddhending ok skothending við þær hendingar er í inu ‹fyrra› vísuorði eru, ok verðr þá einn upphafsstafr allra þeira þriggja hendinganna.

Nú er sá háttr er vér kǫllum rétthent:

42. Alrauðum drífr auði,
ógnrakkr firum hlakkar,
veit ek, hvar vals á reitu
verpr hringdropa snerpir;
snjallr lætr á fit falla
fagrregn jǫfurr þegnum
(ógnflýtir verr ýtum
arm) Mardallar hvarma.

Hér eru aðalhendingar í fyrsta ok þriðja vísuorði, en gætt at taka ór skothendur. (21,1) Enn er sá háttr er vér kǫllum ina minni alhendu, þat eru skothendur í inu fyrsta vísuorði í báðum helmingum, svá sem hér segir:

43. Samþykkjar fremr søkku‹m›
snarr Baldr hjarar aldir,
gunnhættir kann Grotta
glaðdript hraða skipta;
féstríðir kná Fróða
friðbygg liði tryggva,
fjǫlvinjat hylr Fenju
falr meldr alinveldi.

In minni alhenda er þá rétt ort at haldit se vísulengð saman, en ef henni er skotit í fulla alhendu svá at skothendur sé þar sumar eða allar í vísuorði, þá er þat eigi rétt.

Nú er alhent:

44. Frama skotnar gram; gotnum
(gjǫf sannask) rǫf spannar —
menstiklir — vensk mikla —
manndýrðir vann skýrðar;
herfjǫlð — bera hǫlðar —
hagbáls lagar stála
friðask sjaldan við valdi —
vallands svala branda.

Hér eru tvennar aðalhendingar í hverju vísuorði. Þessi þykkir vera fegrstr ok vandastr, ef vel er ortr, þeira hátta er kvæði eru ort eptir, ok er þá full alhending ef eigi finn‹sk› í ‘at’, ‘ek’, ‘en’, eða þau smáorð er þeim fylgja, nema þau standi í hendingum, en eigi hafa allir menn þat varazk, ok er þat fyrir því eigi rangt, sem kvað Klœingr byskup:

Bað ek sveit á glað Geitis,
gǫr er íð at fǫr tíðum,
drǫgum hest á lǫg lesta,
lið flýtr en skrið nýtum.

Þetta er stamhendr háttr:

45. Lætr undin brot brotna
bragningr fyrir sér hringa,
(22,1) sá tekr fyrir men menja
mætt orð of sik fættir;
armr kná við blik blikna
brimlands viðum randa
þar er hǫnd at lið liðnar
lýslóðar berr glóðir.

[Hér er í] fyrsta ok þ[riðja vísuorði tv]íkveðit at einni samstǫfu ok haft þat til hendinga, ok fyrir því kǫllum vér þetta stamhent at tvíklypt er til hendingarinnar, ok standa svá hendingar í orðinu sem riðhendur.

Nú er sá háttr er samhent er kallat:

46. Virðandi gefr virðum
verbál liðar skerja,
gleðr vellbrjóti vellum
verðung afar þungum;
ýtandi fremr ýta
auðs sæfuna rauðum
þar er mætum gram mæti
marblakks skipendr þakka.

Hér eru þær hendingar er vér kǫllum samhendur, því at þessar eru allar með einum stǫfum ok eru í fyrsta ok þriðja vísuorði svá settar sem skothendur í dróttkvæðum hætti.

Nú er iðurmælt:

47. Seimþverrir gefr seima
seimǫrr liði beima,
hringmildan spyr ek hringum
hringskemmi brott þinga;
baugstøkkvir fremr baugum
bauggrimmr hjarar draug‹a›,
viðr gullbroti gulli
gullhættr skaða fullan

Hér er þrim sinnum haft samhending, tysvar í fyrsta ok þriðja vísuorði, en í ǫðru ok hinu fjórða er haldit afhending sem í dunhendum hætti.

Þessi háttr heitir klifat:

48. Auðkendar verr auði
auð-Týr boga nauðir,
(23,1) þar er auðviðum auðit
auðs í gulli rauðu;
heiðmǫnnum býr heiðis
heiðmildr jǫfurr reiðir,
venr heiðfrǫmuðr heiðar
heiðgjǫf vala leiðar.

Hér halda samhendingar of allan vísuhelming ok taka með aðalhending ina síðari í ǫðru ok inu fjórða vísuorði.

Nú eru þeir hættir er stúfar heita:

49. Hjaldrremmir tekr Hildi
(hringr brestr at gjǫf) festa,
hnígr und Hǫgna meyjar
hers valdandi tjald;
Heðins mála býr hvílu
hjálmlestanda flestum,
morðaukinn þiggr mæki
mund Hjaðninga sprund.

Hér er it fjórða vísuorð stýft ok tekin af samstafa er í dróttkvæðum hætti skal setja með hending. Þessi er meiri stúfr:

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=465fb649-9a1a-11e6-98cc-0050569f23b2

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display