Bibliotheca Polyglotta

Elucidarium

Complete text

Prologus

I. LIBER PRIMUS: DE DIVINIS REBUS

II. LIBER SECUNDUS: DE REBUS ECCLESIASTICIS

III. LIBER TERTIUS: DE FUTURA VITA

Back to library

[29. De digne aut indigne communicantibus, aut sacrificantibus.]

[Chapter 29]

[Kapitel 29]

1.184 D. Quam mercedem habent qui hoc digne tractant?

1.184 Discipulus. Hvert verkkaup hafa þeir er þat halda mannliga ?

D.: Hvilken Lön have de, som behandle dette paa en Mennesket værdig Maade?

M. Duplici praemio remunerabuntur: una corona, quia hoc cum veneratione tractant, altera, quia se ad hoc diguis moribus coaptant, coronabuntur.

Tvefaldri ambun dýrkask þeir, annarri þeiri er þeir handla corpus domini með mannligri gǫfgan, ok annarri er þeir gera sik makliga þeirar þjónustu í góðum verkum.

L.: De beæres med dobbelt Lön, den ene fordi de behandlede Herrens Legeme med en Mennesket værdig Tilbedelse, og den anden fordi de gjöre sig værdige til denne Tjeneste i (ved) gode Gjerninger.

1.185 D. Quid de his sentis qui hoc indigne et contra canonum instituta agunt? (396)

1.185-87 Discipulus. Hvat dœmir þú um þá er þat halda ómakliga í gegn réttri setningu?

D.: Hvad dömmer du om dem, som behandle det uværdig imod den rette Forskrift?

M. Qui contra jus fasque publice in [adulterio,] fornicatione [et in caeteris jlagitiis] vitam ducunt vel ecclesias aut ordines emunt [vel sub specie sanctitatis alios decipiunt] et pravo exemplo populum Dei occidunt et haec omnia temere defendunt, hi tales sunt Domini traditores simul et crucifixores.

Þeir er í hórdómi vefjask ok í gegn Guðs boðorðum eða lǫgum, eða þeir er fé kaupa vígslur eða kirkjur ok meiða Guðs lýð í rǫngum hlutum, ok gera þessa hluti alla djarfliga, þeir eru seljarar Guðs ok krossfestendr. Því at kennimenn skulu messur syngja fyrir ǫ́st ok heilsu andar sinnar ok allrar kristni. En ef þér gerið til féfanga ok mannalofs ok selja tákn píslar Krists, hvat er þá nema þeir sé seljendr Guðs? En þá er þeir hǫndla hold dróttins várs synðugum hǫndum ok óhreinum hug, hvat gera þeir þá ne-(AM 675:23)ma krossfesta Krist?

L.: De som indvikle sig i Hoer imod Guds Bud eller Love, eller de som for Penge kjöbe Vielser (Ordinationer) eller Kirker, og lemlæste (fordærve) Guds Folk i (ved) uretfærdige Ting, og gjöre alle disse Ting uden Sky, de forraade og korsfæste Gud, thi Præster skulle synge Messer formedelst Kjærlighed, og (til) sin Sjæls og hele Christenhedens Salighed. Men dersom I gjöre det for Pengefordeel og Menneskers Roes og sælge Christi Pines Mirakel, hvad er det da uden at de ere Guds Sælgere (forraade Christus ). Men naar de behandle vor Herres Kjöd med syndige Hænder og ureen Hu, hvad gjöre de da uden (at de) korsfæste Christum ?

1.186 D. Proba.

M. Que causa debent sacerdotes missam celebrare?

1.187 D. Dei causa solius et suae salutis atque totius Ecclesiae.

M. Sed ipsi lucri causa celebrant, ut videlicet ab hominibus honorentur et temporalibus rebus ditentur. Qui igitur misterium passionis Christi pro favore hurnano et tempore lucro vendunt [et pecunias sibi inde reponunt], quid ahud agunt quam Dominum tradunt [et seipsos perditioni mancipant]? Cum vero sordidis manibus et polluta conscientia illum tractare praesumunt in cujus conspectu nec caeli mundr sunt, quid aliud faciunt quam Dominum crucifigunt?

1.188 D. Potest populus ex eis culpam trahere?

1.188 Discipulus. Má lýðr taka synð af þeim?

D.: Kan Folket modtage Synd af dem (blive deelagtigt i deres Synd)?

M. Cum filii Heli polluerunt Domini [sacrificium, totus pene populus cum eis subiit interitum, [quia faciebant contra legts et Domini praeceptum. Quanta magis polluuntur hi qui christiani et ministri Christi esse videntur et fornicationi ac luxuriae dediti atque cupiditati et avaritiae subjacent, uxores ducunt, filios ac filias procreant, quod est contra canonum decreta. Cum manijeste ratum teneat universalis Ecclesia quod dictum est a Domino prima pastori, scilicet (397) Petro, deinde successoribus ejus, apostolicis viris, archiepiscopis: “Quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in caelis, et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in caelis” (Matth., XVI, 19), ab his omnibus, synodis et conciliis sint excommunicati et excommunicentur! Dum admonentur, parvipendunt; dum excommunicantur, non est timor Dei in eis, sed despiciunt et dicunt: “Hoc anathema super nos et super filios nostros” (cf. Matth., XXVII, 25), tantummodo fruamur illicitis]. Unde patet quod “quotquot caeci istos caecos duces in foveam sequuntur” (cf. Matth., XV, 14), immo communicando eos comitantur, cum iisdem etiam poenis participantur.

Þá er synir Heli byskups saurguðu Guðs þjónusto, þá fell mikill lýðr með þeim í dauða af þeira synða hlutteking ok allir þeir er eftirlíkingu samtengjask þeim ok falla þá hvárir tveggju í grǫf sem blindr leiði blindan.

L.: Den Gang Biskop Helis Sönner besmittede Gudstjenesten, da faldt en Mængde Folk med dem i Döden, formedelst Deeltagelsen i deres Synder, og alle dem, der ved Efterligning (ved at fölge deres Exempel) forenes med dem, og falde da begge i Graven, som naar en Blind förer en Blind.

1.189 D. Quid si inscii eis communicaverint?

1.189 Discipulus. Hafa þeir synð er samneyttusk við þá óvitandi?

D.: Have de Synd, som omgikkes med dem uvidende?

M. “Qui tangit picem inquinabitur ab ea” (Eccli., XIII, I). Et ideo qui eis, quamvis inscii, communicant, tamen ab eis contaminantur, qui, si resipuerint, non error nocebit.

Saurgask sá er grípr í tjǫru. Svá saurgask ok þeir er sam (48) vistask þeim, þó at þeir sé óvitandi, en þeim grandar eigi villa sú er þeir vitkask.

L.: Som den besmittes, der griber i Tjære, saaledes besmittes ogsaa de, der omgaaes dem, om de end ere (271) uvidende (om deres Synder); men denne Vildfarelse skader dem ikke, hvis de komme til Besindelse.

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=dd32ad15-fcc1-11e6-9707-0050569f23b2

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display