Bibliotheca Polyglotta

Elucidarium

Complete text

Prologus

I. LIBER PRIMUS: DE DIVINIS REBUS

II. LIBER SECUNDUS: DE REBUS ECCLESIASTICIS

III. LIBER TERTIUS: DE FUTURA VITA

Back to library

[21. Ad quid sacrificia legalia; et de origine idololatriæ.]

[Chapter 21]

[Kapitel 21]

2.74 D. Cur concessit Deus Judaeis legalia sacrificia, cum non anferrent peccata?

M. Ne idolis immolarent. Quem ritum in Aegypto positi didicerant. Ideo etiam tanto tempore circumduxit eos per eremum, ut hunc morem obliviscerentur. Et propter aliud: sicut Judaicus populus emt figura, immo umbra christiani populi, ita in eo debuit praecedere umbra veri sacrificii, ut in paschali agno vel vitula mfa vel hirco. Postquam autem Christus veritas benedictionem dare venit, qui legem dedit, umbraticis hostiis finem imposuit et singulare sacrificium quod anfert peccata, se ipsum offerens, instituit.

2.75 D. Cum hbmines non colerent nisi unum Deum ab initio, unde coepit idolorum culturae superstitio?

2.75 Discipulus. Ef allir gǫfguðu einn Guð í upphafi, hvaðan hófs[k] blót skur[ð]guða?

D.: Da alle dyrkede vor Gud i BegyndeIøen, hvoraf opstod (da) Afgudsdyrkelsen?

M. Apud Babel turrim (S) gigantium exorta legitur, cujus altitude sexaginta quatuor stadiorum fuisse fertur. In qua primus rex hujus mundi, Nemroth, qui et Ninus, regnavit, qui Belo patri suo imaginem faciens cunctos sibi subjugates eam adorare praecepit, quem post alii imitati caris suis aut praepotentibus regibus mortuis idola fecerunt, quae vulgus colere compulerunt, ut Cretenses suo regi Jovi et Athe(434)nienses Cecropi, Latini Jano, Romani Romulo; unde dicitur: "Timer primus duxit in or be deos” (Stat., The b., III, 66r). Daemones vero formulas intrabant et populum per responsa seducentes ludificabant.

Risar gerðu stǫpul hávan, þann er Babel var kallaðr, en hann var hár sextugu skeiða ok fjǫgurra skeiða, en skeið er stundum at lengð fimmtán faðmar en stundum tuttugu, í stað þeim er nú er hin mikla Babilon. Í stað þeim var fyrstr konungr Nemroð. Þar réð síðan fyrir Dinus. Hann lét gera líkneskju eftir feðr sínum dauðum, en sá hét Belus, ok bauð hann alþýðu ríkis síns at gǫfga líkneskjuna. Ok tóku þar til dœma aðrir úti frá, svá sem Rún verir blótuðu Romulum, en Krítarmenn Þór ok (AM 238.XVIII:1r) Óðin, sem ritað er: Hræzla gerði fyrst goða fjǫlda í heimi. En djǫflar gengu inn í líkneskin ok tældu lýðinn í svǫrum sínum.

L.: Riserne (Jætterne) gjorde et höit Taarn, som blev kaldt Babel, men det var fire og tredsindstyve Stadier höit – men et Stadium er stundom femten Favne i Længden, men stundom tyve Favne –, paa det Sted, hvor det store Babilon nu er, paa det Sted var Nimrod den forste Konge, der herskede siden Dinns (for Ninus); han lod gjöre et Billede efter sin afdöde Fader; men denne hed BeIus; og befalede han Almuen i sit Rige at dyrke Billedet, og toge andre udenfor Exempler deraf, saaledes som Romerne dyrkede Romulus; men Kretenserne Thor og . . . . . .¹ . . . . . . . . . . . dyrke dem, saaledes som Romerne dyrkede Romulus, Kretenserne Thor og Odin som skrevet er: ”Frygten skabte först Guders Mængde i Verden”. Men Djævle gik ind i Billederne og forforte Folket ved deres Svar.

1. Her ender B, og næste Linie begynder med förste Brudstykke af C.

2.76 D. Ubi fuit Babel?

«2.76» Discipulus. Hvar var Babel?

D.: Hvor var Babel?

M. In loco quo nunc est magna Babylonia, quam de latere et bitumine construxit Semirarnis regina, ut lateres igni, bitumen aquae resisteret. Cujus longitudinem et latitudinem per sexaginta milliaria extendisse dicitur; muri vero latitudinem quinquaginta cubitorum, altitudinem centum et quinquaginta cubitorum exstruxisse fertur. In hac civitate idolatria coepisse perhibetur. In hac etiam Antichristus nasci fertur, ut dicitur: “De Babylone coluber exibit, qui totum mundum devorabit.”

Magister. Í stað þeim sem nú er in mykla Babilon, sú er Símeramis dróttning lét gera. En sú borg var sextigi mílna lǫng og breið slíkt hit sama. Í þeiri borg hófusk blót skur[ð]goða ok mun í þeiri borg Andakristur berask, sem ritað er: Ór Babilon mun út fara ormur sá er svelgja mun allan heim.

L.: Paa det Sted, hvor det store Babilon nu er, som Dronning Semiramis lod gjore. Men den Stad var tredsindstyve Miil lang og ligesaa bred. I den Stad begyndte Afgudernes Dyrkelse og i den Stad vil Antichristen fodes, som skrevet er: “Af Babilon skal udgaae den Orm (Slange), som skal sluge hele Verden”. (286)

Permanent link

http://www2.hf.uio.no/common/apps/permlink/permlink.php?app=polyglotta&context=ctext&uid=de2adf03-fcc1-11e6-9707-0050569f23b2

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages

Choose display