You are here: BP HOME > BPG > Thomas de Aquino: Summa Theologica > fulltext
Thomas de Aquino: Summa Theologica

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
Search-help
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA III,1-75
Click to Expand/Collapse OptionIII SENTENTIA, 1,1
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA I-II,4-112
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXIII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I,4-32
Click to Expand/Collapse OptionQUDLIBET IV-VIII
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I-II,112-114
UTRUM FRUITIO SIT TANTUM ULTIMI FINIS  Respondeo dicendum quod, sicut dictum est, ad rationem fructus duo pertinent, scilicet quod sit ultimum; et quod appetitum quietet quadam dulcedine vel delectatione.  Ultimum autem est simpliciter, et secundum quid,  simpliciter quidem, quod ad aliud non refertur; sed secundum quid, quod est aliquorum ultimum.  Quod ergo est simpliciter ultimum, in quo aliquid delectatur sicut in ultimo fine, hoc proprie dicitur fructus,  et eo proprie dicitur aliquis frui.  Quod autem in seipso non est delectabile, sed tantum appetitur in ordine ad aliud, sicut potio amara ad sanitatem; nullo modo fructus dici potest.  Quod autem in se habet quandam delectationem, ad quam quaedam praecedentia referuntur, potest quidem aliquo modo dici fructus,  sed non proprie, et secundum completam rationem fructus, eo dicimur frui.  Unde Augustinus, in X de Trin., dicit quod fruimur cognitis in quibus voluntas delectata conquiescit.  Non autem quiescit simpliciter nisi in ultimo, quia quandiu aliquid expectatur, motus voluntatis remanet in suspenso, licet iam ad aliquid pervenerit.  Sicut in motu locali, licet illud quod est medium in magnitudine, sit principium et finis; non tamen accipitur ut finis in actu, nisi quando in eo quiescitur. 
Ez ist zemerken, ob die gebruchunge alleine si des iungesten endes.  Ez ist zesagen, daz zuo der früht redenne zwei ding behörent, daz ist, daz ez si daz iungste, unde ouch daz ez rüewige die begirde mit etlicher süezikeit unde lustlicheit.  Aber daz iungste daz ist einveltiklich unde ist ouch nach etwaz.  Aber einvelticlichen so heizet daz, daz zuo einem andern niht widertragent ist, aber nach deme unde ez nach etwaz ist, daz ist nach dem unde ez etlicher ende ist.  Unde dar umbe, daz einvelticlichen daz (161) iungste ist, in dem daz etlicher gelustiget wirt alse in dem iungesten ende, unde diz heizet eigenlichen die fruht.  Unde von dem so heizet etlicher eigentlichen, daz er gebruchen.  Aber daz, daz in im selber niht lustlichen enist, sunder sin wirt allein begert in ordenunge zuo etwaz, alse daz bitter trank begeret wirt zuo der gesuntheit, unde diz enmag in dekeiner wis ein fruht gesin.  Aber daz in im selber etliche lustlichi hat, zuo welcher lustilichi daz die vorganden getragen werdent, daz mag in etlicher wis heizen ein fruht:  aber niht eigentlichen unde ouch niht nach voller reden so heizen wir davon gebruchen.  Unde dar umbe so sprichet St. Augustinus in dem zehenden capitele “Von der driveltikeit,” “daz wir der erkanten dinge gebruchen, in dem der gelustigt wille ruowet.”  Aber er enruowet niena einvelticlichen denne in dem iungsten, wan alse lange alse etwaz gebetten wirt, alse lang blibet bewegunge dez willen in dem, daz da (162) ufgezogen ist, wie doch daz ist, daz ez nu [zuo] etwaz komen ist.  Als in der bewegung von einer stat zuo der andern, wie [doch] daz ist, daz daz, daz da ein mittel ist in der grözi, si ein beginnen unde ein ende; doch nimet man ez niht alse ein ende in der tat, nihtwan ez si denne, daz ez in im ruowet. 
 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login