You are here: BP HOME > BPG > Thomas de Aquino: Summa Theologica > fulltext
Thomas de Aquino: Summa Theologica

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
Search-help
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA III,1-75
Click to Expand/Collapse OptionIII SENTENTIA, 1,1
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA I-II,4-112
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXIII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I,4-32
Click to Expand/Collapse OptionQUDLIBET IV-VIII
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I-II,112-114
UTRUM IN CHRISTO FUERIT TRISTITIA  Respondeo dicendum quod, sicut dictum est, delectatio divinae contemplationis ita per dispensationem divinae virtutis retinebatur in mente Christi quod non derivabatur ad vires sensitivas, ut per hoc dolor sensibilis excluderetur.  Sicut autem dolor sensibilis est in appetitu sensitivo, ita et tristitia,  sed est differentia secundum motivum, sive obiectum.  Nam obiectum et motivum doloris est laesio sensu tactus percepta, sicut cum aliquis vulneratur.  Obiectum autem et motivum tristitiae est nocivum seu malum interius apprehensum, sive per rationem sive per imaginationem, sicut in secunda parte habitum est, sicut cum aliquis tristatur de amissione gratiae vel pecuniae.  Potuit autem anima Christi interius apprehendere aliquid ut nocivum,  et quantum ad se, sicut passio et mors eius fuit, et quantum ad alios, sicut peccatum discipulorum, vel etiam Iudaeorum occidentium ipsum.  Et ideo, sicut in Christo potuit esse verus dolor, ita in eo potuit esse vera tristitia, alio tamen modo quam in nobis est .... 
Ez ist zemerken, ob in Christo were trurikeit.  Ez ist zesagen, daz die fröde der gotlichen schouwunge also übermitz teilunge der gotlichen craft alse behalten wart in dem gemüet Christi, daz si niht niderkomen zu den sinlichen creften, daz da von iht benomen were übermitz daz der sinliche smertze.  Wan also der sinlich smerze ist in der sinlicher begirde, also ist ouch die trurikeit.  Aber daz ist underscheit zwischen der bewegung oder nah dem gegenwurf.  Wan (91) der gegenwurf unde die bewegunge des leides, daz ist smertzte, der da befunden wirt von den sinlichen berüerden, also so etwer gewundet wirt.  Aber der gegenwurf unde die bewegede der trurikeit, daz ist die schedelich ding oder daz übel, daz da inwendig begriffen wirt, ez si übermitz die reden oder übermitz die bildunge, alse swenne daz etwer betrüebet wirt von verliesunge der gnaden oder von verliesunge des guotes.  Nu moht Christus wol etwaz schedeliches inwendig begriffen.  Unde daz zuo im selber, alse sin was, daz er liden muost unde sterben, unde ouch alse vil alse zuo den andern, alse zuo den sünden der apostelen oder ouch der Juden die in da toten.  Unde darumbe, alse in Christo mohte gesin ein wares leide, alse so mohte in im gesin ein trurikeit, doch in einer andern wis denne in uns. 
Sciendum tamen quod huiusmodi passiones aliter fuerunt in Christo quam in nobis, quantum ad tria.  Primo quidem, quantum ad obiectum.  Quia in nobis plerumque huiusmodi passiones feruntur ad illicita, quod in Christo non fuit.  Secundo, quantum ad principium.  Quia huiusmodi passiones frequenter in nobis praeveniunt iudicium rationis, sed in Christo omnes motus sensitivi appetitus oriebantur secundum dispositionem rationis.  Unde Augustinus dicit, XIV de Civ. Dei, quod hos motus, certissimae dispensationis gratia, ita cum voluit Christus suscepit animo humano, sicut cum voluit factus est homo.  Tertio, quantum ad effectum.  Quia in nobis quandoque huiusmodi motus non sistunt in appetitu sensitivo, sed trahunt rationem.  Quod in Christo non fuit, quia motus naturaliter humanae carni convenientes sic ex eius dispositione in appetitu sensitivo manebant quod ratio ex his nullo modo impediebatur facere quae conveniebant.  Unde Hieronymus dicit, super Matth., quod dominus noster, ut veritatem assumpti probaret hominis, vere quidem contristatus est,  sed, ne passio in animo illius dominaretur, per propassionem dicitur quod coepit contristari, ut passio perfecta intelligatur quando animo, idest rationi, dominatur;  propassio autem, quando est inchoata in appetitu sensitivo, sed ulterius non se extendit. 
Umbe daz zewissen ist, daz solich lidunge anders waren in Christo denne in uns alse vil als nach (92) drin dingen.  Daz erst, alse vil als nach dem gegenwurf.  Wan in uns so [werdent diz] lidunge dike getragen zuo unurlouplichen dingen, die in im niht enwaren.  Zuo dem andern male alse nah dem beginne.  Wan diz lidunge fürkoment empziclichen in uns daz urteile der bescheidenheit; aber in Christo ensprungen nach der bereitunge der bescheidenheit alle bewegunge der sinlichen begirde.  Unde da von so sprichet St. Augustinus in dem vierzehenden capitele in dem buoch “Von der got lichen stat,” daz Christus diz bewegung sicherlichen von bereitunge der gnaden, swenne daz er wolt, so enphieng er si von menschlichen gemüete, also do er wolt, do wart er mensche.  Zuo dem dritte male alse nach der wirkunge.  Wan etwenne so sint diz bewegunge niht in uns in der sinlicher begirde, sunder si ziehent die bescheidenheit.  Unde des enwaz in Christo niht, wan die bewegunge dez menschlichen fleischez (93) bekam im natürlich, unde also von siner bereitunge so beliben in der sinlicher begirde also, daz sin bescheidenheit da von niht gehindert wart, er tete, daz behörlich were.  Unde dar umb sprichet St. Jeronimus “Ueber Matheum” daz “unser herre, umbe daz daz er beweret die angenomenheit des menschen in der warheit, wan für war so wart betrüebet.  Aber daz sin lidunge iht herschet in sinem gemüete, umbe die marter so sprichet man, daz er begunde zetruren”, daz daz liden volkomenlichen verstanden wirde, wenne daz ez herschete dem gemüete, daz ist der bescheidenheit.  Aber so daz liden waz er habende in den sinlichen bewegde, aber doch enkerte ez sich niht fürbas. 
 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login