You are here: BP HOME > BPG > Thomas de Aquino: Summa Theologica > fulltext
Thomas de Aquino: Summa Theologica

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
Search-help
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA III,1-75
Click to Expand/Collapse OptionIII SENTENTIA, 1,1
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA I-II,4-112
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXIII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I,4-32
Click to Expand/Collapse OptionQUDLIBET IV-VIII
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I-II,112-114
UTRUM GRATIA PONAT ALIQUID IN ANIMA  Respondeo dicendum quod secundum communem modum loquendi, gratia tripliciter accipi consuevit.  Uno modo, pro dilectione alicuius, sicut consuevimus dicere quod iste miles habet gratiam regis, idest, rex habet eum gratum.  Secundo sumitur pro aliquo dono gratis dato, sicut consuevimus dicere, hanc gratiam facio tibi.  Tertio modo sumitur pro recompensatione beneficii gratis dati, secundum quod dicimur agere gratias beneficiorum.  Quorum trium secundum dependet ex primo,  ex amore enim quo aliquis alium gratum habet, procedit quod aliquid ei gratis impendat.  Ex secundo autem procedit tertium,  quia ex beneficiis gratis exhibitis gratiarum actio consurgit.  Quantum igitur ad duo ultima, manifestum est quod gratia aliquid ponit in eo qui gratiam accipit,  primo quidem, ipsum donum gratis datum; secundo, huius doni recognitionem.  Sed quantum ad primum, est differentia attendenda circa gratiam Dei et gratiam hominis.  Quia enim bonum creaturae provenit ex voluntate divina,  ideo ex dilectione Dei qua vult creaturae bonum, profluit aliquod bonum in creatura.  Voluntas autem hominis movetur ex bono praeexistente in rebus,  et inde est quod dilectio hominis non causat totaliter rei bonitatem, sed praesupponit ipsam vel in parte vel in toto.  Patet igitur quod quamlibet Dei dilectionem sequitur aliquod bonum in creatura causatum quandoque, non tamen dilectioni aeternae coaeternum.  Et secundum huiusmodi boni differentiam, differens consideratur dilectio Dei ad creaturam.  Una quidem communis, secundum quam diligit omnia quae sunt, ut dicitur Sap. XI; secundum quam esse naturale rebus creatis largitur.  Alia autem est dilectio specialis, secundum quam trahit creaturam rationalem supra conditionem naturae, ad participationem divini boni.  Et secundum hanc dilectionem dicitur aliquem diligere simpliciter, quia secundum hanc dilectionem vult Deus simpliciter creaturae bonum aeternum, quod est ipse.  Sic igitur per hoc quod dicitur homo gratiam Dei habere, significatur quiddam supernaturale in homine a Deo proveniens.  Quandoque tamen gratia Dei dicitur ipsa aeterna Dei dilectio, secundum quod dicitur etiam gratia praedestinationis, inquantum Deus gratuito, et non ex meritis, aliquos praedestinavit sive elegit;  dicitur enim ad Ephes. I, praedestinavit nos in adoptionem filiorum, in laudem gloriae gratiae suae. 
Ez ist zemerken, ob [die gnade] ihtes iht setze in die sele.  Ez ist zesagen, daz nach einer gemeinen wis zesprechenne, so hat man gewonlich die gnade genomen in drier hande wis.  In einer wis: durch etlichez liebi, alse wir gewon sin zesprechenne, daz der ritter hat gnade dez küniges, daz ist, der künig hat in begnat.  Zem andern male so nimet [si] für etliche begnate gabe, alse wir gewon sin zesprechen, “diz gnade tuon ich dir.”  In der dritten wis so nimet si für ein widergelten [der gabe], die da vergebens getan ist oder gegeben ist, alse man sprichet, daz man gnade danket umbe die ding, die wolgetan sint.  Unde von disen drien wisen hanget daz ander von dem ersten.  Wan von der minne, in der etwer einen andern (247) begnadet het, die gat dar an für daz er im etwaz gnade tuot.  Aber von dem andern so gat daz dritte.  Wan von den gaben, die da vergebens geschehen, von den so stat uf dankunge der gnaden.  Unde dar umbe also vil alse zuo den iungesten zweien, so ist offenbar, daz die gnade etwaz sezzet in den, der da die gnade enphaht.  Dez ersten: die gabe, die begnate gegeben ist; zuo dem andern male: dirre gnade widerdankunge.  Aber nah dem ersten so ist underscheiden zemerken an der gotlichen gnade unde an der gnade dez menschen.  Wan daz guot der creaturen daz gat für von dem gotlichen willen.  Unde dar umbe: von der liebi, von der er der creaturen etwaz guotes wil, von der liebi so flüzet etwaz guotes für in die creaturen.  Aber dez menschen wille der wirt von dem guot beweget, dez da vor in dem dinge ist.  Unde da von ist daz, daz die liebi dez (248) menschen niht zemale sachet die guotheit dez dinges, sunder ez fürsetzet die guotheit eintweder in einem teile oder zemale.  Unde dar umbe so ist offenbar, daz etwenne ein ieklichü gotlichü liebi ervolget etwaz gesachtes guotes in den creaturen, aber niht ein ewige liebi ewig.  Unde [nach] underscheit dises guotes betrahtet man underscheidenlichen die gotlichen minne zuo der creaturen.  Ein underscheit daz ist in einer gemeinde, nah dem unde er “ellü ding minnet, die da sint,” alse man sprichet in “Der wisheit buoch,” in dem einleften capitel; nach welher minne er den geschaffenen dingen wesunge gegeben hat.  Ein ander liebi dü ist sünderlich, nach welcher liebi er die redelichen creaturen zühet über eigenschaft irre naturen nach teilhaftekeit dez gotlichen guotes.  Unde nach dirre liebi so sprichet man, daz er etwen einvelticlichen minnet, wan von diser liebi so wil got der creature einvelticlichen ein ewiges guot, (249) daz er selber ist.  Unde dar umbe, daz man sprichet, daz der mensche habe die gotlichen gnade, bezeichent man etwaz übernatürliches in dem menschen, daz von got fürkomen ist.  Aber doch so heizet etwen die gnade gottis die ewig liebi selber, nach dem unde si ouch ein gnade heiset der fürsihtikeit, alse vil alse got von gnaden, unde niht von verdiente, fürbe[re]itet hat oder fürerwellet hat.  Wan St. Paulus der sprichet “Zuo den von Ephesien,” in dem ersten capitele, “Got der hat uns fürbereitet, kinder gotis gewinschetü zesin in ein lop der glorien siner gnaden.” 
 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login