You are here: BP HOME > BPG > Thomas de Aquino: Summa Theologica > fulltext
Thomas de Aquino: Summa Theologica

Choose languages

Choose images, etc.

Choose languages
Choose display
  • Enable images
  • Enable footnotes
    • Show all footnotes
    • Minimize footnotes
Search-help
Choose specific texts..
    Click to Expand/Collapse Option Complete text
Click to Expand/Collapse OptionTitle
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA III,1-75
Click to Expand/Collapse OptionIII SENTENTIA, 1,1
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA I-II,4-112
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXIII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I,4-32
Click to Expand/Collapse OptionQUDLIBET IV-VIII
Click to Expand/Collapse OptionOPUSCULUM XXII
Click to Expand/Collapse OptionSUMMA THEOLOGICA, I-II,112-114
UTRUM GRATIA CONVENIENTER DIVIDATUR PER OPERANTEM ET COOPERANTEM  Respondeo dicendum quod, sicut supra dictum est, gratia dupliciter potest intelligi,  uno modo, divinum auxilium quo nos movet ad bene volendum et agendum;  alio modo, habituale donum nobis divinitus inditum.  Utroque autem modo gratia dicta convenienter dividitur per operantem et cooperantem.  Operatio enim alicuius effectus non attribuitur mobili, sed moventi.  In illo ergo effectu in quo mens nostra est mota et non movens, solus autem Deus movens, operatio Deo attribuitur, et secundum hoc dicitur gratia operans.  In illo autem effectu in quo mens nostra et movet et movetur,  operatio non solum attribuitur Deo, sed etiam animae,  et secundum hoc dicitur gratia cooperans.  Est autem in nobis duplex actus.  Primus quidem, interior voluntatis.  Et quantum ad istum actum, voluntas se habet ut mota, Deus autem ut movens,  et praesertim cum voluntas incipit bonum velle quae prius malum volebat.  Et ideo secundum quod Deus movet humanam mentem ad hunc actum, dicitur gratia operans.  ––– Alius autem actus est exterior; qui cum a voluntate imperetur .... consequens est ut ad hunc actum operatio attribuatur voluntati.  Et quia etiam ad hunc actum Deus nos adiuvat, et interius confirmando voluntatem ut ad actum perveniat, et exterius facultatem operandi praebendo; respectu huius actus dicitur gratia cooperans.  Unde post praemissa verba subdit Augustinus, ut autem velimus operatur, cum autem volumus, ut perficiamus nobis cooperatur.  Sic igitur si gratia accipiatur pro gratuita Dei motione qua movet nos ad bonum meritorium, convenienter dividitur gratia per operantem et cooperantem.  Si vero accipiatur gratia pro habituali dono, sic etiam duplex est gratiae effectus, sicut et cuiuslibet alterius formae,  quorum primus est esse, secundus est operatio;  sicut caloris operatio est facere calidum, et exterior calefactio.  Sic igitur habitualis gratia, inquantum animam sanat vel iustificat, sive gratam Deo facit, dicitur gratia operans,  inquantum vero est principium operis meritorii, quod etiam ex libero arbitrio procedit, dicitur cooperans. 
Ez ist zemerken, ob die gnade eigentlichen geteilet werde übermitz den wirkenden unde den mitwirkenden.  Ez ist zesagen, alse gesprochen ist, daz die gnade in zweier hande wis zeversten ist.  Ein wis ist si zeversten die gotlichen helfe, von der er uns beweget, wol zewellene oder wol zetüenne.  In einre andern wis: ein heblichü gabe oder ein ingephlantztes ding, daz gotlich ist.  Aber in ietwedere wis unde die gnade gesprochen ist, in der wirt si behörlichen (258) geteilet übermitz den wirkenden unde den mitwirkenden.  Wan die wirkung etliches wirkennes, die leit man niht zuo dem beweglichen dingen, sunder dem bewegenden.  Unde dar umbe in dem werke, in dem unser gemüete beweget ist unde niht bewegende, wan got der ist alleine der bewegende, dar umbe leit man got daz werk zuo.  Unde nah dem so heizet die gnade “wirkende.”  Aber in dem werk, in dem unser gemüte beweget [unde beweget] wirt, in dem git man daz werke niht allein got zuo, sunder ouch der selen;  unde nach dem so heiset die [gnade] “mittewirkende.”  Nu ist in uns zwiveltiges werk oder getat.  Die erste getate ist dez inren willen.  Aber alse vil alse zuo diser getat, so heltet sich der wille alse er beweget si, aber got alse er in beweget habe;  unde ez aller vorderest, wenne der wille anvaht etwaz guotes zewellene, der e etwaz böses wolte.  Unde dar um[be], (259) nah dem unde got beweget daz menschlich gemüete zuo diser getat, so heizet si ein wirkende gnade.  Aber die ander getat dü ist uswendig; der wirt gebotten von dem willen; unde dar nah volget, daz man zuo diser getat zuoleit die wirkunge dem willen.  Unde wan got ouch uns hilfet zuo diser getat, inrelichen dem willen zesterken, daz er zuo der getat kome, unde uswendig büttet die maht zewirkenne, unde von gesihte dirre getat so ist die gnade mitwirkende.  Unde dar umbe, alse die vorgesprochen rede gelazen wirt, so underwirfet St. Augustinus unde sprichet: “Alse wir wellen, also wirket er, unde so wir wellen, daz wir volmachet werden, so wirket er mit uns.”  Unde dar umbe: unde ist, daz man die gnade nimet umbe begnaten bewegunge gottiz, von der er uns beweget zuo einem verdienten guote, so teilet sich die [gnade] eigentlichen (260) übermitz den wirken[den] unde den mitwirkenden.  Aber unde nimet man gnade für ein heblichü gabe, also ist ouch daz werke der gnaden zwiveltig, alse einer ieklicher andern forme;  welcher forme dez ersten [ist wesen, unde dez andern] ist wirkenge,  alse daz werke dez füres ist, daz ez hitzet, unde die uzzer hitzunge.  Also ist ouch die heblich gnade, in dem unde si die sele gesunt machet oder lebende machet oder got geneme machet, also heizet si die wirkende gnade.  Aber in dem unde si ist ein beginne des lonbern werkes, daz ouch fürgat von dem frigen willen, also so heizet si mitwirkende. 
OPUSCULUM XXIII 
... 
Go to Wiki Documentation
Enhet: Det humanistiske fakultet   Utviklet av: IT-seksjonen ved HF
Login